Endüstriyel tasarım tescili tamamen işlevsel olan nesnelerin görsel tasarımı üzerindeki fikrî mülkiyeti koruyan

Endüstriyel tasarım tescili, tamamen işlevsel olan nesnelerin görsel tasarımı üzerindeki fikrî mülkiyeti koruyan haktır. Endüstriyel tasarım şeklin oluşumunu, konfigürasyonu, desen veya renk kompozisyonu ve estetik değer içeren üç boyutlu formundaki desen ve rengi içerir. Bu tür tasarımlar herhangi bir ürünü veya el sanatını üretmek için kullanılan iki veya estetik değer içeren bir bir desen olabilir

WIPO tarafından yönetilen uyarınca, uluslararası tescil için belli bir prosedür bulunmaktadır. Tescile hak kazanmak için WIPO'ya üye devletlerin çoğunun yerel yasaları, tasarımın yeni olmasını şart koşmaktadır. Başvuru sahibi, WIPO'ya veya anlaşmaya taraf bir ülkedeki ulusal ofise uluslararası geçerliliği olan tescil için başvuruda bulunabilir. Bunun üzerine tasarım daha sonra anlaşmanın arzu edilen sayıda üye ülkesinde korunacaktır. Tasarımların tescili hakkı, 1787 yılında Birleşik Krallık'ta başlamış ve buradan itibaren genişlemiştir.

Endüstriyel tasarımların tescili başvurusu patent hakları ile ilişkili bir durumdur.

Tasarım tescil haklarının süreleri

Yargı yetkisine bağlı olarak tasarım tescil hakları 15 ila 50 yıl arasında bir süreye sahiptir. WIPO Lahey sisteminin üyeleri, tasarım haklarına ilişkin maksimum koruma sürelerini duyurmak zorundadırlar.

ABD - 15 yıl
Almanya - 25 yıl
Arnavutluk - 15 yıl
Avrupa Birliği - 25 yıl
Azerbaycan - 15 yıl
Belize - 15 yıl
Benelüks - 25 yıl
Benin - 15 yıl
Birleşik Krallık - 25 yıl
Bosna-Hersek - 25 yıl
Botsvana - 15 yıl
Brunei - 15 yıl
Bulgaristan - 25 yıl
Danimarka - 25 yıl (istisna: yedek parçalar - 15 yıl)
Ermenistan - 15 yıl
Estonya - 25 yıl
Fas - 50 yıl
Fildişi Sahili - 15 yıl
Finlandiya - 25 yıl (istisna: yedek parçalar - 15 yıl)
Fransa - 25 yıl
Gabon - 25
Gana - 15 yıl
Güney Kore - 20 yıl
Gürcistan - 25 yıl
Hırvatistan - 15 yıl
İspanya - 25 yıl
İsveç - (istisna: yedek parçalar - 15 yıl)
İsviçre - 25 yıl
İtalya - 25 yıl
İzlanda - 25 yıl
Japonya - 20 yıl
Kamboçya - 15 yıl
Karadağ - 25 yıl
Kırgızistan - 15 yıl
Kuzey Kore - 15 yıl
Kuzey Makedonya - 25 yıl
Letonya - 25 yıl
Lihtenştayn - 25 yıl
Litvanya - 25 yıl
Macaristan - 25 yıl
Mali - 15 yıl
Mısır - 15 yıl
Moldova - 25 yıl
Monako - 50 yıl
Moğolistan - 15 yıl
Namibya - 15 yıl
Nepal - 25 yıl
Nijer - 15 yıl
Norveç - 25 yıl
- 15 yıl
Polonya - 25 yıl
Romanya - 25 yıl
Rusya - 25 yıl
São Tomé ve Príncipe - 15 yıl
Senegal - 15 yıl
Sırbistan - 25 yıl
Singapur - 15 yıl
Slovenya - 25 yıl
Sri Lanka - 15 yıl
Suriye - 15 yıl
Tacikistan - 15 yıl
Tunus - 15 yıl
Türkiye - 25 yıl
Ukrayna - 15 yıl
Umman - 15 yıl
Yunanistan - 25 yıl

Başvurular

1883 ile 1950'lerin başları arasında Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri ofisleri benzer sayıda endüstriyel tasarım tescil başvurusu almaktaydı ve bu sayı nadiren 10.000'i aşıyordu. Japonya ofisi, 1950'lerden 1990'ların sonlarına kadar yıllık en yüksek başvuru sayısına ulaşarak zirvede yaklaşık 50.000 başvuru aldı. 1985'te başvuruları kabul etmeye başladığında 640 başvuru alan Çin ofisi, benzeri görülmemiş bir büyüme oranı kaydederek 2021'de 805.710 başvuru ile zirveye ulaştı. Güney Kore ofisi, 2004'te Japonya ofisini geride bıraktı ve o zamandan beri en çok başvuru alanlar listesinde ikinci sırada kaldı. 2012'de, ABD ofisi Japonya'yı geçerek dünyanın en büyük üçüncü ofisi oldu. AB Fikrî Mülkiyet Ofisi (EUIPO) 2003'te başvuruları kabul etmeye başladı ve 2019'da dördüncü sıraya kadar yükseldi. Bu ilk beş ofis arasında, EUIPO çoklu tasarım sistemine sahip olan tek ofistir. 2022'de Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi'ne yapılan başvurularda 109.132 tasarım yer aldı.

Bölgelere göre 2012 ve 2022'de yapılan başvuru sayıları. WIPO 2023.

2022'de dünya genelinde yaklaşık 1.1 milyon endüstriyel tasarım başvurusu yapıldı. 2022'de dünya genelinde yapılan başvurulardaki tüm tasarımların %70,3'ü Asya'dan geldi. Asya'yı Avrupa (%22,4) ve Kuzey Amerika (%4,4) izledi.

Ayrıca bakınız

Faydalı model

Kaynakça

^ "Making Design Registration Cheaper and Easier – Background Brief". www.wipo.int (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Haziran 2024.
^ Trinder, Barrie (1992). "design registration". The Blackwell Encyclopedia of Industrial Archaeology. Blackwell Publishers. ss. 207-8. ISBN .
^ "Hague System – The International Design System". www.wipo.int (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Haziran 2024.
^ ^a ^b "World Intellectual Property Indicators (WIPI) - 2023". www.wipo.int (İngilizce). Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. İşbu madde CC BY 4.0 lisansı altında yayımlanan ilgili metni içermektedir.

Ek okumalar

Brian W. Gray & Effie Bouzalas, editors, Industrial Design Rights: An International Perspective (Kluwer Law International: Lahey, 2001)

Dış bağlantılar

TÜRKPATENT web sitesinde tasarım koruması hakkında bilgi (Türkçe)

[1] "Making Design Registration Cheaper and Easier – Background Brief". www.wipo.int (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Haziran 2024.

[Trinder1992-2] Trinder, Barrie (1992). "design registration". The Blackwell Encyclopedia of Industrial Archaeology. Blackwell Publishers. ss. 207-8. ISBN .

[3] "Hague System – The International Design System". www.wipo.int (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Haziran 2024.

[:0-4] "World Intellectual Property Indicators (WIPI) - 2023". www.wipo.int (İngilizce). Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. İşbu madde CC BY 4.0 lisansı altında yayımlanan ilgili metni içermektedir.