Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eyüp Sultan Mezarlığı (Eyüp Mezarlığı olarak da bilinir), İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde, Haliç kıyısında bulunan tarihi bir mezarlık.
| Eyüp Sultan Mezarlığı | |
|---|---|
 | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Eyüp Mezarlığı |
| Konum | Eyüpsultan, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°03′08″K 28°56′00″D / 41.05222°K 28.93333°D |
| Tür | Sivil Mezarlık |
| Din | Müslüman Mezarlığı |
| Durum | Kullanımda |
Eyüpsultan semti gibi Eyüp Sultan Mezarlığı da adını, Emeviler'in 7. yüzyılda Konstantiniye'ye (İstanbul) düzenlediği başarısız seferde (674–78) sancaktarlık yapan ve İstanbul surları önünde şehit düşen Ebu Eyyûb el-Ensarî'den alır. Ebu Eyyûb el-Ensarî'nin türbesinin burada bulunuşu ve halkın ona yakın gömülme isteği Eyüp Sultan Mezarlığı'nın meydana gelişine neden olmuştur.
İstanbul'daki en büyük İslam mezarlıklarından biri olan Eyüp Sultan Mezarlığı'nda padişahlar, sadrazamlar, şeyhülislamlar, vezirler, kumandanlar, hanım sultanlar, saray mensupları, din, tasavvuf, ilim, fikir, sanat adamları, şairler ve halktan kişiler gömülmüştür. Eyüp Sultan Mezarlığı, Haliç kıyılarından, Karyağdı Bayırı'na, tepedeki sırtlara ve oradan da Edirnekapı surlarına ulaşmıştır. Edirnekapı ile Alibeyköy'e ulaşan yolların çevresindeki mezar taşları da Eyüp Sultan Mezarlığı'nın uzantısıdır. Haliç çevresi ile sırtlarında yapılan yol çalışmaları ve kamulaştırmalar buradaki mezarlara büyük zarar vermiştir.
İstanbul'un fethinden hemen sonra Eyüp'te ölülerin gömülmesiyle mezar taşlarında toplumun düşünce yapısı ortaya çıkmıştır. Buradaki ilk mezar taşları gösterişten uzaktır. Anadolu mezar taşlarındaki çeşitlilik, burada da dikkati çekmektedir. Başlıbaşına birer sanat eseri niteliğindeki bu taşlar ölünün kimliği konusunda da bilgi vermektedir.
18. yy'ın sonlarında yeni mermer ocaklarının bulunuşuyla Eyüp Sultan Mezarlığı'nda mermerlerden daha çok yararlanıldığı görülmüştür. Osmanlı türbe mimarisinin uyguladığı plan tipleri, üslup ve bezeme ile burada karşılaşılmıştır. Buradaki açık ve kapalı türbelerde, hazirelerde mermer, taş ve tuğla ile birlikte kullanılmış, çini, kalem işi, ştuk ve yazı da onları tamamlamıştır.
Mezarlar
Eyüp Sultan Mezarlığı'nda ve yakın çevresinde Abdurrahman Paşa, Âdile Sultan, Alaeddin Ali Çelebi, Ayas Mehmed Paşa, Bulak Mustafa Paşa, Cafer Paşa, Çifte Gelinler (Çifte Gelenler), Defterdar Nazlı Mahmud Çelebi, Dukaginzade Mehmed Paşa, , Edhem, Ferhad Paşa, Feridun Ahmed Paşa, Zübeyde Fıtnat Hanım, Hacı Beşir Ağa, Hafir, Hançerli Sultan, Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa, Hatice Canan Hanım, Hubba Hatun, Hüsrev Paşa, İzzet Efendi, Ka'b, Karabaş Ahmed Efendi, Kırımî Hüseyin Efendi, Lala Mustafa Paşa, , Mahmud Ağa, Mahmud Celaleddin Efendi, Mehmed Çelebi, Mihrişah Valide Sultan, Mirimiran Mehmed Paşa, Nakkaş Hasan Paşa, Pertev Mehmed Paşa, Siyavuş Paşa, Sokollu Mehmed Paşa, V. Mehmed (Reşad), Şah Sultan, Şeyhülislam Uryanizade Ahmed Esad Efendi Semiz Ali Paşa, Şeyhülislam Ebussuud Efendi, Alâeddin Arabî Efendi, Ali Kuşçu, Zekai Dede Efendi, İhtifalci Mehmed Ziya, Pir Ahmed Edirnevi, Lütfi Paşa, Hoca Sadeddin Efendi, Mahfiruze Sultan ve Zal Mahmud Paşa türbeleri vardır.
Fransız yazar Pierre Loti'nin zaman zaman gelerek kahve içtiği söylenen kahvehaneye (Pierre Loti Tepesi) çıkan yokuşun çevresinde tanınmış kişilerin mezarları vardır. Yokuşun hemen başında, 1900'de cihan pehlivanlığını kazanan, 1904'te de ölen Kara Ahmed'in demir parmaklıklı mezarı vardır. Aynı yol üzerinde Kaşgari Murtaza Efendi Cami çevresindeki mezarlıklarda da Türk musikisinin büyük üstadı Zekai Dede Efendi, hattat Kâmil Efendi, Edirne tarihi yazarı Badi Ahmed Efendi, Mareşal Fevzi Çakmak gömülüdür. Çakmak'ın kabrinin yakınında Nakşi şeyhi Küçük Hüseyin Efendi'nin kabri bulunur. Eyüp Sultan Mezarlığı Nakşibendiler'in gömüldüğü bir yer olarak eski İstanbullular tarafından "Nakşi Tarlası" olarak adlandırılırdı.
Kaşgâri Tekkesi'nden yukarıda, Karyağdı ismiyle tanınan Bektaşî Tekkesi'ne uzanan yolun iki yanında daha eskiye inen mezar taşlarıyla karşılaşılır. Koca Sinan Türbesi yakınında Eyüb Sultan Türbesi'nin ilk türbedarı ve aynı zamanda II. Bayezid'in tahta çıkışında ona kılıç kuşatan Şeyh Baba Yusuf Efendi'nin, Vezir Sinan Paşa Türbesi yanında Hacı Abdullah Paşa'nın mezarı vardır. Öte yandan Eyüp Sultan Mezarlığı'nda gömülmenin kutsallığı inancı yeni gömü için eski mezarların tahribi sonucunu doğurmuştur. Bu nedenle de Eyüp Sultan Mezarlığı'nda pek çok ünlü kişinin mezarı kırılmış veya kaybolmuştur. Ebu'l-Fazıl Alaeddin Efendi'nin mezarı yerine başkaları gömülmüş, Şeyhülislam Sadi Sadullah Efendi'nin, Ali Kuşçu'nun mezar taşları caminin arkasında kırık olarak bulunmuş ve yerine yerleştirilmiştir.
Eyüp Sultan Mezarlığı'nda yapılan araştırmalar ortaya ilginç tarihi belge niteliğinde mezar taşlarını çıkarmıştır. Nitekim Kırım'da Bahçesaray'da gömülü olduğu sanılan, II. Gazi Giray'ın oğlu 'ın mezar taşı Eyüpsultan'da bulunmuştur.
Eyüp Sultan Mezarlığı'nın ilginç bir bölümü de Gümüşsuyu'na çıkan sırtlardaki cellat mezarlığıydı. Cellatlık halk arasında iyi karşılanmadığından bu işi yapanlar ayrı bir mezarlığa gömülmüşlerdir. Buradaki mezar taşları oldukça kalın ve insan büyüklüğündeki taşlardan yapılmıştır. Pier Loti yakınlarındaki cellat mezarlığı bugün tamamen yok olmuştur. Normal mezarlıkla birbirine karışmış ve çok sayıda yeni dönem mezarları oluşturulmuştur. Tek tük bulunabilen cellat mezarlarının birçoğu yeni mezarların arasında kalmış, bazıları ise tahribata uğramıştır. Bazıları ise yeni mezarların yapımında kullanılmıştır.
Eyüpsultan'a mistik bir görünüm veren mezarlığın büyük bir bölümü, doğanın tahribine, kamulaştırmalara, gecekondu yapımında yok olmalarına, kırılmalarına, modern mezarların onların yerini almalarına karşılık yine de korunmuştur.
En güzel Haliç manzalarından birine sahip olan Pierre Loti Tepesi'yle Haliç kıyısı arasında uzanan Eyüp - Piyer Loti Teleferik Hattı mezarlığın üzerinden geçer. 2005 yılında hizmete giren 384 m uzunluğundaki hat, Maçka - Taşkışla Teleferik Hattı'ndan sonra İstanbul'un ikinci teleferik hattıdır.
Kabri bulunanlar
- Abdülkadir Töre (1873-1946), Türk besteci
- Adil Serdar Saçan (1962-2023), rütbeli Türk polis
- Âdile Sultan (1826-1899), Türk divan edebiyatı şairi
- Ahmet Cevdet Oran (1862-1935), Türk yayıncı, yazar ve gazeteci
- Ahmet Haşim (1887-1933), Türk şair ve yazar
- Ali Kuşçu (1403-1474), Osmanlı bilim insanı
- Ali Taygun (1943-2009), Türk oyuncu, yönetmen ve aktivist
- Enver Ören (1939-2013), Türk iş insanı
- Erkan Aydoğan Oflu (1972-2011), Türk oyuncu
- Fikret Adil (1901-1973), Türk gazeteci ve çevirmen
- Gani Turanlı (1926-2005), Türk görüntü yönetmeni
- Hafız Ziya Efendi (1853-), Türk siyasetçi
- Hüseyin Hilmi Işık (1911-2001), Türk din adamı
- İlyas Tetik (1960-2021), Türk besteci ve müzisyen
- Kamil Akdik (1861-1941), Türk hattat
- Kara Ahmed (1870-1902), Türk güreşçi
- Lala Mustafa Paşa (1500-1580), Osmanlı devlet adamı
- Mahmud Esad Coşan (1938-2001), Türk din adamı ve bilim insanı
- Mehmet Ali Ülgen (1887-1952), rütbeli Türk asker
- Melih Gülgen (1946-2017), Türk sinemacı
- Mevlâna İdris Zengin (1966-2022), Türk yazar ve şair
- Murat Öztürk (pilot) (1953-2013), Türk akrobasi pilotu ve haber muhabiri
- Mustafa Miyasoğlu (1946-2013), Türk romancı ve yazar
- Necip Fazıl Kısakürek (1904-1983), Türk yazar, İslamcı ideolog ve komplo teorisyeni
- Rasim Özdenören (1940-2022), Türk öykü ve deneme yazarı
- Salih Mirzabeyoğlu (1950-2018), Türk örgüt lideri
- Sinan Toros (1943-2013), Türk gazeteci ve muhabir
- Süheyl Eğriboz (1927-2014), Türk oyuncu
- Süleyman Sabit Bey (1846-1885), Osmanlı devlet adamı
- Süleyman Özmen (1948-1970), çatışmada ölen Türk öğrenci
- Topal İzzet Mehmed Paşa (1792-1855), Osmanlı devlet adamı
- Yavuz Bahadıroğlu (1945-2021), İslamcı yazar ve komplo teorisyeni
- Yenişehirli Avni (1826-1884), Osmanlı divan şairi
- Yunus Hazarlı (1893-1965), rütbeli Azerbaycan ve Türk askeri
- Zübeyde Fıtnat Hanım (1725-1780), Osmanlı divan şairi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Eyüp 28 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., istanbul.gov.tr
- ^ a b c , "Eyüp Mezarlığı", Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Tarih Vakfı, 1994. .
- ^ Mareşal Fevzi Çakmak Eyüp’te Anıldı… [], http://eyup.bel.tr 14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 10 Nisan 2013.
- ^ Fevzi Çakmak Nakşibendi miydi? 15 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Murat Bardakçı, Hürriyet, 31 Ağustos 2001.
- ^ Cellat mezarlıkları kayıplara karıştı 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Radikal, 11 Ağustos 2011.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Eyüpsultan Mezarlığı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eyup Sultan Mezarligi Eyup Mezarligi olarak da bilinir Istanbul un Eyupsultan ilcesinde Halic kiyisinda bulunan tarihi bir mezarlik Eyup Sultan MezarligiDiger ad lar Eyup MezarligiKonumEyupsultan Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 03 08 K 28 56 00 D 41 05222 K 28 93333 D 41 05222 28 93333TurSivil MezarlikDinMusluman MezarligiDurumKullanimdaEyup Sultan Mezarligi nin 1899 yilinda cekilmis bir fotografiEyup Sultan Mezarligi ndan Halic in gorunumu Eyupsultan semti gibi Eyup Sultan Mezarligi da adini Emeviler in 7 yuzyilda Konstantiniye ye Istanbul duzenledigi basarisiz seferde 674 78 sancaktarlik yapan ve Istanbul surlari onunde sehit dusen Ebu Eyyub el Ensari den alir Ebu Eyyub el Ensari nin turbesinin burada bulunusu ve halkin ona yakin gomulme istegi Eyup Sultan Mezarligi nin meydana gelisine neden olmustur Istanbul daki en buyuk Islam mezarliklarindan biri olan Eyup Sultan Mezarligi nda padisahlar sadrazamlar seyhulislamlar vezirler kumandanlar hanim sultanlar saray mensuplari din tasavvuf ilim fikir sanat adamlari sairler ve halktan kisiler gomulmustur Eyup Sultan Mezarligi Halic kiyilarindan Karyagdi Bayiri na tepedeki sirtlara ve oradan da Edirnekapi surlarina ulasmistir Edirnekapi ile Alibeykoy e ulasan yollarin cevresindeki mezar taslari da Eyup Sultan Mezarligi nin uzantisidir Halic cevresi ile sirtlarinda yapilan yol calismalari ve kamulastirmalar buradaki mezarlara buyuk zarar vermistir Istanbul un fethinden hemen sonra Eyup te olulerin gomulmesiyle mezar taslarinda toplumun dusunce yapisi ortaya cikmistir Buradaki ilk mezar taslari gosteristen uzaktir Anadolu mezar taslarindaki cesitlilik burada da dikkati cekmektedir Baslibasina birer sanat eseri niteligindeki bu taslar olunun kimligi konusunda da bilgi vermektedir 18 yy in sonlarinda yeni mermer ocaklarinin bulunusuyla Eyup Sultan Mezarligi nda mermerlerden daha cok yararlanildigi gorulmustur Osmanli turbe mimarisinin uyguladigi plan tipleri uslup ve bezeme ile burada karsilasilmistir Buradaki acik ve kapali turbelerde hazirelerde mermer tas ve tugla ile birlikte kullanilmis cini kalem isi stuk ve yazi da onlari tamamlamistir MezarlarEyup Sultan Mezarligi nda ve yakin cevresinde Abdurrahman Pasa Adile Sultan Alaeddin Ali Celebi Ayas Mehmed Pasa Bulak Mustafa Pasa Cafer Pasa Cifte Gelinler Cifte Gelenler Defterdar Nazli Mahmud Celebi Dukaginzade Mehmed Pasa Edhem Ferhad Pasa Feridun Ahmed Pasa Zubeyde Fitnat Hanim Haci Besir Aga Hafir Hancerli Sultan Bozcaadali Hasan Husnu Pasa Hatice Canan Hanim Hubba Hatun Husrev Pasa Izzet Efendi Ka b Karabas Ahmed Efendi Kirimi Huseyin Efendi Lala Mustafa Pasa Mahmud Aga Mahmud Celaleddin Efendi Mehmed Celebi Mihrisah Valide Sultan Mirimiran Mehmed Pasa Nakkas Hasan Pasa Pertev Mehmed Pasa Siyavus Pasa Sokollu Mehmed Pasa V Mehmed Resad Sah Sultan Seyhulislam Uryanizade Ahmed Esad Efendi Semiz Ali Pasa Seyhulislam Ebussuud Efendi Alaeddin Arabi Efendi Ali Kuscu Zekai Dede Efendi Ihtifalci Mehmed Ziya Pir Ahmed Edirnevi Lutfi Pasa Hoca Sadeddin Efendi Mahfiruze Sultan ve Zal Mahmud Pasa turbeleri vardir Fransiz yazar Pierre Loti nin zaman zaman gelerek kahve ictigi soylenen kahvehaneye Pierre Loti Tepesi cikan yokusun cevresinde taninmis kisilerin mezarlari vardir Yokusun hemen basinda 1900 de cihan pehlivanligini kazanan 1904 te de olen Kara Ahmed in demir parmaklikli mezari vardir Ayni yol uzerinde Kasgari Murtaza Efendi Cami cevresindeki mezarliklarda da Turk musikisinin buyuk ustadi Zekai Dede Efendi hattat Kamil Efendi Edirne tarihi yazari Badi Ahmed Efendi Maresal Fevzi Cakmak gomuludur Cakmak in kabrinin yakininda Naksi seyhi Kucuk Huseyin Efendi nin kabri bulunur Eyup Sultan Mezarligi Naksibendiler in gomuldugu bir yer olarak eski Istanbullular tarafindan Naksi Tarlasi olarak adlandirilirdi Kasgari Tekkesi nden yukarida Karyagdi ismiyle taninan Bektasi Tekkesi ne uzanan yolun iki yaninda daha eskiye inen mezar taslariyla karsilasilir Koca Sinan Turbesi yakininda Eyub Sultan Turbesi nin ilk turbedari ve ayni zamanda II Bayezid in tahta cikisinda ona kilic kusatan Seyh Baba Yusuf Efendi nin Vezir Sinan Pasa Turbesi yaninda Haci Abdullah Pasa nin mezari vardir Ote yandan Eyup Sultan Mezarligi nda gomulmenin kutsalligi inanci yeni gomu icin eski mezarlarin tahribi sonucunu dogurmustur Bu nedenle de Eyup Sultan Mezarligi nda pek cok unlu kisinin mezari kirilmis veya kaybolmustur Ebu l Fazil Alaeddin Efendi nin mezari yerine baskalari gomulmus Seyhulislam Sadi Sadullah Efendi nin Ali Kuscu nun mezar taslari caminin arkasinda kirik olarak bulunmus ve yerine yerlestirilmistir Eyup Sultan Mezarligi nda yapilan arastirmalar ortaya ilginc tarihi belge niteliginde mezar taslarini cikarmistir Nitekim Kirim da Bahcesaray da gomulu oldugu sanilan II Gazi Giray in oglu in mezar tasi Eyupsultan da bulunmustur Eyup Sultan Mezarligi nin ilginc bir bolumu de Gumussuyu na cikan sirtlardaki cellat mezarligiydi Cellatlik halk arasinda iyi karsilanmadigindan bu isi yapanlar ayri bir mezarliga gomulmuslerdir Buradaki mezar taslari oldukca kalin ve insan buyuklugundeki taslardan yapilmistir Pier Loti yakinlarindaki cellat mezarligi bugun tamamen yok olmustur Normal mezarlikla birbirine karismis ve cok sayida yeni donem mezarlari olusturulmustur Tek tuk bulunabilen cellat mezarlarinin bircogu yeni mezarlarin arasinda kalmis bazilari ise tahribata ugramistir Bazilari ise yeni mezarlarin yapiminda kullanilmistir Mezarligin deniz kismina yakin kapilarindan biri 2022 Eyupsultan a mistik bir gorunum veren mezarligin buyuk bir bolumu doganin tahribine kamulastirmalara gecekondu yapiminda yok olmalarina kirilmalarina modern mezarlarin onlarin yerini almalarina karsilik yine de korunmustur En guzel Halic manzalarindan birine sahip olan Pierre Loti Tepesi yle Halic kiyisi arasinda uzanan Eyup Piyer Loti Teleferik Hatti mezarligin uzerinden gecer 2005 yilinda hizmete giren 384 m uzunlugundaki hat Macka Taskisla Teleferik Hatti ndan sonra Istanbul un ikinci teleferik hattidir Kabri bulunanlarAbdulkadir Tore 1873 1946 Turk besteci Adil Serdar Sacan 1962 2023 rutbeli Turk polis Adile Sultan 1826 1899 Turk divan edebiyati sairi Ahmet Cevdet Oran 1862 1935 Turk yayinci yazar ve gazeteci Ahmet Hasim 1887 1933 Turk sair ve yazar Ali Kuscu 1403 1474 Osmanli bilim insani Ali Taygun 1943 2009 Turk oyuncu yonetmen ve aktivist Enver Oren 1939 2013 Turk is insani Erkan Aydogan Oflu 1972 2011 Turk oyuncu Fikret Adil 1901 1973 Turk gazeteci ve cevirmen Gani Turanli 1926 2005 Turk goruntu yonetmeni Hafiz Ziya Efendi 1853 Turk siyasetci Huseyin Hilmi Isik 1911 2001 Turk din adami Ilyas Tetik 1960 2021 Turk besteci ve muzisyen Kamil Akdik 1861 1941 Turk hattat Kara Ahmed 1870 1902 Turk guresci Lala Mustafa Pasa 1500 1580 Osmanli devlet adami Mahmud Esad Cosan 1938 2001 Turk din adami ve bilim insani Mehmet Ali Ulgen 1887 1952 rutbeli Turk asker Melih Gulgen 1946 2017 Turk sinemaci Mevlana Idris Zengin 1966 2022 Turk yazar ve sair Murat Ozturk pilot 1953 2013 Turk akrobasi pilotu ve haber muhabiri Mustafa Miyasoglu 1946 2013 Turk romanci ve yazar Necip Fazil Kisakurek 1904 1983 Turk yazar Islamci ideolog ve komplo teorisyeni Rasim Ozdenoren 1940 2022 Turk oyku ve deneme yazari Salih Mirzabeyoglu 1950 2018 Turk orgut lideri Sinan Toros 1943 2013 Turk gazeteci ve muhabir Suheyl Egriboz 1927 2014 Turk oyuncu Suleyman Sabit Bey 1846 1885 Osmanli devlet adami Suleyman Ozmen 1948 1970 catismada olen Turk ogrenci Topal Izzet Mehmed Pasa 1792 1855 Osmanli devlet adami Yavuz Bahadiroglu 1945 2021 Islamci yazar ve komplo teorisyeni Yenisehirli Avni 1826 1884 Osmanli divan sairi Yunus Hazarli 1893 1965 rutbeli Azerbaycan ve Turk askeri Zubeyde Fitnat Hanim 1725 1780 Osmanli divan sairiAyrica bakinizTurkiye deki mezarliklar listesiKaynakca Eyup 28 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde istanbul gov tr a b c Eyup Mezarligi Dunden Bugune Istanbul Ansiklopedisi Tarih Vakfi 1994 ISBN 975 7306 00 2 Maresal Fevzi Cakmak Eyup te Anildi olu kirik baglanti http eyup bel tr 14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde 10 Nisan 2013 Fevzi Cakmak Naksibendi miydi 15 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Murat Bardakci Hurriyet 31 Agustos 2001 Cellat mezarliklari kayiplara karisti 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radikal 11 Agustos 2011 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Eyupsultan Mezarligi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir