Gotlar Savaşı, 535'ten 554'e kadar Bizans İmparatorluğu ile Ostrogotlar Krallığı arasında yapılan ve İtalya, Dalmaçya, Sardinya, Sicilya ve Korsika'da yer alan savaştır. Tarihçiler bu savaşı iki safhada incelerler. Birinci safha 535-540 dönemindedir. Bu safhada Bizanslı General Belisarius komutasındaki Bizanslılar İtalya'yı tekrar Romalı devleti eline geçirmeyi başarmışlardır ve en sonunda Batı Roma İmparatorluğu son döneminde başkent olan Ravenna şehrinin ellerine geçmesi ile bu safha sona ermiştir. İkinci safhada yeni Ostrogotlar Kralı Totila komutası altında kendilerine Ostrogotlar toplayıp ve İtalya şehirlerini tekrar ellerine geçirmeyi hedeflemişler ve bunda büyük başarı kazanmışlardır. Bu Ostrogotlar direnişi uzun ve zorlu çabalar sonucunda Bizanslı General Narses tarafından bastırılmıştır. Bizanslı general Narses bu safhada Franklar ve Alamanlar kavimlerinin 554'te Kuzey İtalya'ya yaptıkları hücumları da geri püskürtmeyi başarmıştır. Aynı yıl, 554'te, Bizans İmparatoru I. Justinianus "Pragmatik Sanction" adı verilen bir İmparatorluk Buyruğu ile İtalya'nın Bizans yönetimi altında nasıl organize olacağını ilan etmiştir. Bu galibiyetlere rağmen Kuzey İtalya'da bulunan bazı şehirler Bizanslılara teslim olmayıp 560'lı yıllar ortalarına kadar bu direnişlerine devam etmişlerdir.
Gotlar Savaşı (543-554) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
I. Justinianus'un antik Roma İmparatorluğu İtalya arazilerini tekrar ele geçirme kampanyası | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Bizans İmparatorluğu | Ostrogotlar Krallığı, Franklar | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Belisarius, Mundus (ölü), , Narses, Bessas, Germanus, , , | Theodahad, Vitiges, , Totila, Teya |
Bu savaşın çıkmasının nedeni, hukuken bütün Roma'nın İmparatoru olan Bizans İmparatoru (veya Doğu Roma İmparatoru) I. Justinianus'un Batı Roma İmparatorluğu'nun batıdak arazileri tekrar eski sınırlarına kadar eline geçirmek amacı idi. Batı Roma İmparatorluğu Kavimler Göçü döneminde bir önceki yüzyılda istilacı göçmen barbar kavimlerin ellerine geçip yıkılmıştı ve üzerinde bulunduğu İtalya, Dalmaçya ve İtalyan adaları bu barbar kavimler eline geçmişti.
Gotlar Savaşı sonucunda İtalya Bizanslılar eline geçmekle ve genellikle askerî catışmalar sona ermekle beraber, İtalya şehirleri ve kırsal alanları gayet büyük maddi zararlara uğrayıp hemen hemen yıkıntılara dönüşmüş ve büyük nüfus kaybına uğramıştır. Bu nedenle Bizanslılar galip gelmekle beraber bu yıkık ve işsiz yerleşkeler ve arazileri yenileyecek hatta aynı seviyede tutulmalarını sağlayacak kaynakları ellerinde toplamaya imkân bulamayıp; kazandıkları arazilerin çoğunu kuzeyden gelen yeni barbar kavim olan Lombardlara bırakmak zorunda kalmıştır.
Arka plan
Ostrogotlar Yönetiminde İtalya
476'da Batı Roma İmparatorluğu barbar kavmı asıllı Odoaker'in imparator Romulus Augustulus'u imparatorluk tahtından indirerek kendini Rex İtaliae ("İtalya Kralı") olarak İtalya hükümdarı olduğunu ilan ederek tarihten silinmiştir. Odoaker sadece ismen hala Doğu Roma İmparatorluğu'na da tabi olduğunu ilan etmekle ve Bizans İmparatoru olan Zeno'nun vasalı olduğunu açıklamakla beraber, İtalya'da hüküm sürme şekli; aldığı bağımsız politika tedbirleri ve gittikçe artan politik gücü onun Bizans İmparatorluğu'na büyük bir tehdit ortaya çıkarttığı Konstantinopolis'teki imparator ve imparatorluk yüksek yöneticileri tarafından kabul edilmekteydi. Bu çevreler Bizans İmparatorluğu'na büyük tehdit doğuran bu yeni rejimi gayet şüpheli bir görüşle izlemekteydiler
O dönemde Ostrogotlar kavimi kralı olan Teoderik hükümdarlığı altında, Doğu Roma İmparatorluğu'na bağlı Foederati statülü olarak batı Balkanlara yerleşmişlerdi. Bu kavim halkı ise yerleştirildikleri bölgeden hoşlanmamışlardı. Zaman zaman Balkanlarda akınlara çıkmakta ve Bizans arazilerindeki sulh ve sukuna engel olmaktaydılar. Ostrogotlar kendi hayat tarzlarına daha uygun yeni bir bölgede yerleşmek için çabalar göstermekte idiler.
İmparator Zeno kurnazca bir düşünce ile İmparatorluğun bu iki önemli sorununu bir hamlede çözümlemek için "iki kuşu bir taşla vuracak" şekilde bir uygulama düşündü. Bu çözüm Ostrogotlar kavminin İmparatorluk resmi izni ve temsilcisi olarak İtalya'ya göç etmesi ve bu göçten sonra da onların Odoaker'in İtalya Krallığı rejimini ortadan kaldırmaları idi. Büyük Teoderik ve Ostrogotlar İmparatorun bu düşüncesini gerçekleştirmeyi başardılar ve Teoderik komutasındaki Ostrogotlar ordusu ve onlarla birlikte göçen Ostrogotlar halkı İtalya'ya girmeye; oranın yöneticisi olan Odoaker'la savaşıp onu mağlup ederek onun "İtalya Krallığı" devletini ortadan kaldırmaya ve Ostrogotlar idaresinde çifte devlet statülü (biri Ostrogotlar Krallığı diğeri de Romalı vatandaşları için hukuken Bizans'a bağlı bir naiplikten oluşan) Bizans İmparatorluğu'na tabi olan bir yeni İtalya devleti kurmayı başardılar.
İtalya'da Ostrogotlar kavmi kralı Teoderik, Bizans imparatoru Zeno ve ondan sonra Bizans imparatoru olan I. Anastasius aralarında hukuken o zamana kadar görülmemiş statülü Ostrogot Krallığı adı verilen yeni bir devlet kurdular. Bu devletin arazileri ve halkı hukuken Bizans İmparatorluğu yüksek egemenliği altında idi. Ama aynı arazilerde yaşayan iki değişik statülü halk bulunmaktaydı. Roma vatandaşı olanlar İtalya'ya hüküm eden Büyük Teoderik'i bir imparatorluk taht naibi ve ordu komutanı (magister militum) olarak kabul etmeleri gerekmekteydi. Ostrogot kavimine dahil olan halk üzerinde ise Teoderik Ostrogotlar Kralı olarak hükümdarlık yapmaktaydı. Bu aynı arazi üstünde yaşayan iki değişik halkın birbirleriyle evlenmeleri yasaklanmıştı. Bu devletin yasama organı sadece eski usulde Doğu Roma İmparatorluğu idi; devlet yönetimi de yine antik Roma imparatorluğu esaslarına göre yapılmaktaydı ve devlet memurlarının hemen hemen hepsi Roma vatandaşları idi. Böylece İtalya Ostrogotlar Krallığı, tek yöneticili (ya taht naibi ya da kral) ve iki değişik halktan oluşan bir devlet halinde idi. Ama bu devletin ordusu sadece Ostrogotlardan oluşmaktaydı ve bu ordunun kendi Ostrogotlar kullanışlarına uyan hukuku, kaideleri, organizasyonu ve subayları bulunmaktaydı. Bu devletin halkı din bakımından da ikiye ayrılmıştı. Her iki halk da Hristiyan olmakla beraber Ostrogot halk genel olarak Aryanizm mezhebine inanmaktaydı; Roma vatandaşları ise Kalkedon İnancı'na uyan Katolik mezhepli idiler. Fakat ülkede genel olarak büyük bir dinsel tolerans atmosferi hakimdi. Bu kompleks dual devlet idare sistemi Büyük Teoderik'in yetenekli ve güçlü krallık idaresi döneminde gayet etkin olarak işledi. Teodorik kendi istediği tedbir ve politikaları Romalı vatandaşlarını hiç incitip gocutmadan ve böylece onlarda hiç ayrılık hıssi doğmasına neden olmadan uygulamayı gayet iyi başardı. Ancak hayatının sonuna doğru aldığı bazı politika tedbirleri iki halk arasında hafif sürtüşmelere yola açtı. Onu takip eden Ostrogotlar Kralları idaresi altında ise bu devlet idare sistemi gittikçe bozuk işlemeye başladı ve sonunda Gotlar Savaşı döneminde iyice laçka olup hiç işlemez hale girdi.
Bizans imparatorluğu tahtını imparator I. Justinus eline geçirdikten sonra Hristiyan kilisesi içindeki sorunu çözüldü. Bu "Accacian Ayrılığı" Roma'daki papalık idaresindeki Hristiyanlar ile Konstantiopolis'te bulunan Patriklik idaresindeki Hristiyanlar arasında ortaya çıkan bir doktriner ikilikti. Papalık Hristiyanlarının, doğudaki Hristiyan kilisesi liderlerini monofizit görüşlere yaklaşma ile ithamından ortaya çıkmıştı. Bu iki grup dinsel hiyerarşinin birleşmek için attıkları ileri adımlar Ostrogotlar idaresinde yaşayan bazı Roma vatandaşları ve özellikle senato üyeliği yapmaya hak kazanmış yüksek sınıf Roma vatandaşlarının da Konstantinoplis idaresi ile daha yakın ilişkiler kurulmasını ve böylece devlette bulunan Ostorogot üstünlüğünün biraz daha zayıflaması için istek ve taleplerde bulunmalarına yol açtı. Bu gelişmeye bir gösterge olarak 524'te çok tanınmış bir yüksek devlet memuru, (magister officiorum), olan Boethius ve kayınpederinin görevlerinden atılıp idam edilmeleri verilmektedir. Bu gelişme Romalı vatandaşları, özellikle yüksek idareci tabakası, arasinda yavaş yavaş gittikçe Ostrogot devlet sisteminden yabancılaşma hislerinin gelişmesine işaret etmektedir.
Büyük Teodorik Ağustos 526'da öldükten sonra yerine Ostrogotlar Kralı olarak torunu Athalarik tahta geçirildi. Ama 10 yaşında olup daha yetişkin olmayan Athalarik için annesi Amalasuntha naip tayin edildi ve Büyük Teodorik'in kızı olan bu kadın İtalya'nın gerçek idarecisi oldu. Amalasuntha iyi bir yüksek Romalı eğitimi almıştı ve Konstantinopolis'te bulunan Bizans İmparatoru ve Bizans Senatosu ile daha yakınlaşma amaclı politika stratejisi uygulamaya koyuldu. Fakat onun bu politika tutumu ve oğlu olan Athalarık'e iyi bir Romalı eğitimi vermek için yaptığı çabalar Ostrogotlar yüksek asiller sınıfının hoşuna gitmedi. Onu iktidardan indirmek için komplolar yapılmaya başlandı. Bu komploların oğlu ve kendinin hükûmet rejimine büyük bir tehdit oluşturduğuna karar veren taht naibi Amalasuntha bu soylu komplocuların üçünü idam ettirdi. Tam bu sırada kendini pek güvenlikli hissetmeyen Amalasuntha yeni Bizans İmparatoru olan I. Justinianus bir mektup göndererek Ostrogot asilleri tarafından iktidardan ve İtalya'dan uzaklaştırılırsa Konstantinopolis'e sığınma imkânı olup olmadığını sormuştu. Gerçekte bu ihtimal ortaya çıkmadı ve 534'te oğlu kral Athalarik'ın ölümünden sonra Kraliçe-naip olarak Amalasuntha Ostrogot Krallığı'nı ve İtalya'yı idare etmeye devam etti. Fakat kendine destek sağlamak için bir ortak Ostrogotlar Kralı seçmeye karar verdi. Bunun için kuzeni olan Theodahad'ı seçti ve onu ortak Ostrogotlar Kralı olarak tahta geçirdi. Fakat bu doğru bir tedbir olmadı; çünkü iktidar gücü kazanan Theodahad ya kendi emri ile ya da diğer asillerin komplolarına müsaade ederek Amalasuntha'yı Kraliçelikten atarak Toskana'da üzerinde bulunan "Martana" adasına sürgüne ve hapse gönderdi. 30 Nisan 534/535'te Amalasuntha sürgünde iken bu adada hamamda iken boğularak öldürüldü.
Justinianus'in politik tedbirleri ve hazırlıklar
Bizans İmparatoru olan I. Justinianus 533'te Kuzey Afrika'da eski antik Roma İmparatorluğu arazilerine göç edip orada kendilerine bir krallık kurmuş olan barbar Germen kavim olan Vandallar'ın krallık idaresine taht varislerı arasında çıkan bir taht kavgasını bahane ederek müdahale etmişti. Günün en yetenekli Bizans generali olan Belisarius komutasında bir Bizans ordusunu Kuzey Afrika'ya göndermiş ve bu arazileri tekrar Bizans İmparatorluğu idaresine almak amacı ile Vandallar Savaşı adı verilen bir savaş başlatmıştı. Bu Vandal Savaşı I. Justinianus ve Bizans İmparatorluğu için hiç beklenmedik şekilde kısa ve gayet kararlı bir sonuçla sona ermişti. Kuzey Afrika Bizans İmparatorluğu'nun yeniden bir parçası olmuştu.
Büyük bir olasılıkla bu başarısından gayet memnun olan I. Justinianus benzer bir strateji kullanarak antik Roma devletinin kuruluş merkezi olan İtalya'nın da barbar kavimli yöneticisinin elinden alınıp tekrar antik Roma İmparatorluğu'nun bir devamı olan Doğu Roma İmparatorluğu'na katılmasının mümkün olabileceğini görmüştü. Bu büyük amacına erişmek için yine Vandal Savaşı galibi olan üstün yetenekli generali ile onun komutasındaki Bizans ordusunu kullandı. Önce Sicilya adası idaresine el konuldu. Sicilya Bizans'a tabi olan Ostrogotlar Krallığı idaresinde idi ve o dönemde taht naibi olan Amalasuntha'nın gerçek yönetimi altında bulunmaktaydı. Amalasuntha Bizans ordusunu getiren Bizans filosuna Sicilya limanlarını kullanmak için izin verdi. Bu limanlar İtalya'da anakarasında açılacak savaş için Bizanslılar ordusu için harekât ve ikmal merkezleri oldular. Fakat tam bu sırada Amalasuntha Ostrogotlar Krallığı tahtına ortak kral olarak geçirdiği kuzeni Theodahad tarafından iktidardan uzaklaştırıldı ve Toskana'da Bolsena Gölü'nde Martana adasında sürgüne gönderildi. Ajanları ile I. Justinianus Amalasuntha'yı ölümden kurtarmaya çalıştı ama bu başarısız kalıp Amalasuntha bu adada boğularak öldürüldü. Amalasuntha'nın Ostrogotlar tarafından öldürülmesi I. Justinianus'a İtalya'yı fethetmek büyük amacı ile orada hüküm süren Ostrogotlar Krallığı'na karşı savaş başlatmak için casus belli olarak kullanıldı. Bu savaşın antik tarihini yazan Prokopius'a göre:
İmparatorluk saltanatının dokuzuncu yılında, Amalasuntha'ya ne öldüğü haberini öğrenir öğrenmez, hemen savaş başlattı.
.
Belisarius İtalya'yı güneyden istila etmek hedefiyle ("strategos autokrator" unvanı ile) başkomutan olarak 7.000 kişilik bir ordunun başına geçirildi. Kuzey Balkanlar üzerinden Ostrogotlar Krallığı eyaleti olan Dalmaçya'yı ele geçirmek hedefiyle hücum etmesi için General Mundus ("magister militum per Illyricum" unvanı ile) yüksek askeri komutan tayin edildi. Belisarius'un emrine verilen ordunun gayet küçük olması dikkati çekmektedir. için, Belisarius emrine verilen Bizans ordusu, Ostrogotlar ordusunun Vandallar ordusundan çok daha büyük olmasına rağmen, bu ordudan çok daha büyüktü. Bu harekât için hazırlıklar gayet büyük gizlilik içinde tamamlandı. I. Justinianus Franklar'in gelecek savaşta tarafsız olup tarafsızlıklarını korumak için onlara altın hediyeleri vererek sağlamaya çalıştı.
Gotlar Savaşı'nın İlk Safhası. Belisarius'un Gotları Yenmesi, 535–540
Sicilya ve Dalmaçya'nın Bizanslılar Eline Geçmesi
Belisarius emri altındaki Bizans ordusu ile ilk defa Sicilya adasına çıktı. Bu ada yeniden Bizanslılar eline geçmiş olan Kuzey Afrika ile İtalya anakarası arasında stratejik bir mevkide idi. Sicilya halkı Bizans İmparatorluğu yönetimi altında yaşamaya taraftar idi. Adanın tümümün Bizanslılar eline geçmesi çok uzun sürmedi. Bizans ordusuna karşı tek direniş ancak "Panormus" (modern Palermo) şehrinde oldu ve bu direniş de Aralık sonunda kırıldı. Böylece Sicilya tümüyle Bizans İmparatorluğu yönetimi altına geçti.
Belisarius Messina Boğazı'nı geçip İtalya anakarasına çıkmaya hazırlıklara başladı. Bu sırada Ostrogotlar Kralı olan Theodahad, Bizans İmparatoruna, Konstantinopolis'e elçiler göndermişti. Bu elçiler Theodahad'ın Sicilya'yı Bizanslılara vereceğini; I. Justinianus'a tabi olarak onu üst-hükümdar olarak kabul edeceğini ve daha sonra da İtalya'nın tümünün egemenliğini Bizanslılara vereceğini teklif ettiğini bildirdiler.
Bu sırada Kuzey Balkanlar'daki General Mundus komutasındaki Bizans ordusu Ostrogotlar'in Dalmaçya eyaleti üzerine yürümüştü. Ama bu ordunun aldığı sonuçlar pek iyi olmadi. Mundus önce Ostrogotlar Krallığı'na bağlı Dalmaçya eyaletinin tümünü eline geçirdi ve bu eyaletin başkenti olan Salona'ya girdi. Fakat Ostrogotlar bu eyaleti geri almak için büyük bir ordu gönderdiler. Bu ordu ile yapılan yan çarpışmaların birinde Bizans generali Mundus'un oğlu Mauricius öldü. Oğlunun kaybından çok etkilenen Mundus onun kaybının intikamını almak hedefiyle emrindeki Bizans ordusu ile yeni gelen Ostrogotlar ordusu üzerine saldırıya geçti. Onları gayet büyük bir hezimete uğrattı. Fakat kaçan Ostrogotlar ordusunu kovalamakta iken General Mundus ölümcül bir yara aldı ve öldü. Bunun üzerinde başkomutansız kalan Bizans Dalmaçya ordusu sadece bu eyalet başkenti Salona'ya çekilerek Dalmaçya eyaletinin tümünü Ostrogotlar idaresine terk etti. Bu gelişmelerin hepsi Mart 536'da oldu.
Sonradan Dalmaçya eyaletinde Ostrogotlar ordusunun başarısını öğrenen Ostrogotlar Kralı Theodahad daha önce Bizanslılara gönderdiği barış tekliflerini müzakere etmek için gelmiş olan Bizans elçiler heyetini kabul etmedi ve heyet mensuplarını hapse attırdı. Böylece Bizans'ın İtalya'yı barışçıl şekilde eline geçirme fırsatı da ortadan kalkmış oldu.
Bizans imparatoru I. Justinianus bunu öğrenince önce Belisarius'a İtalyan anakarasına geçmek için emir verdi. Sonra Dalmaçya'daki sefer sorunlarına eğildi. Kuzey Balkanlarda ordusuna Magister Militum per Illyricum unvanını taşıyan General Constantianus'u komutan olarak gönderdi. Ona Dalmaçya eyaletini çabucak fethetme emrini verdi. Conatantianus gayet çabuk hareketle Ostrogotlar ordusuna karşı harekâta geçti. Ostrogotlar ordusu komutanı Gritas bu eyalet başkenti Salona'yı yeni eline geçirmişti. Bu şehrin surlarının gayet yıkık olması ve şehir halkının Ostrogotlara karşı hiçbir sevgi hisleri olmadığı nedenleri ile ordusu ile Salona'dan kuzeye doğru çekildi. Constantianus Bizans ordusu ile şehre girdi ve hemen şehir surlarını onartmaya koyuldu. Bir hafta geçmeden kuzeye çekilen Ostrogotlar ordusu eyaletin tümünü Bizanslılara bırakarak İtalya'ya geçti. Haziran sonlarında Dalmaçya eyaletinin tümü Bizanslılar eline geçmişti.
Vitiges'in Tahta Geçirilmesi. Birinci Roma Kuşatması
526 ilkbaharının sonlarına doğru Belisarius ordusunun önünde Sicilya'dan İtalyan yarımadasına girdi ve Messina Boğazı üzerinde bulunan "Rheguim" (modern Reggio Calabria)'yi eline geçirdi. Doğu Romalılar ordusu kuzeye yürüyerek Kasım 536'da Napoli şehrini kuşatıp eline geçirdi ve şehir talan edildi. Aralık'ta ise hiç direniş görmeden Doğu Romalılar ordusu eline geçti. Belisarius'un Doğu Romalılar ordusunun bu kadar hızlı olarak güney İtalya'da ilerleyip bu arazileri eline geçirmesi Ostrogotları çok şaşırttı. Ostrogotların bu başarısızlığı bazı ileri gelenler tarafından Ostrogotlar Kralı Theodahad'in gayriaktif olmasına atfedildi. Bu kızgın Ostrogotlar ileri gelenleri Napoli'nin düşmesinden sonra bir hükûmet darbesi yaparak Theodahad'ı Ostrogotlar Krallığı tahtından indirdiler.
Yeni Ostrogotlar Kralı olarak general Vitiges'i tahta çıkarttılar. Vitiges krallık için daha meşruluk kazanmak için Ravenna'ya gitti ve orada Amalasutha'nın tek kızı olan ile bir evlilik yaptı. Burada ve İtalya'da Ostrogotlar savaşçılarına moral ve eğitim vererek istilacı Doğu Romalılara karşı duracak bir Ostrogotlar ordusu geliştirmek için çabalar yaptı. Vitiges takviyeli büyük bir Ostrogotlar ordusu ile Roma üzerine yürüdü. Belisarius, emri altında bir Doğu Romalı ordusunun Ostrogotlara karşı bir meydan savaşında Ostrogotlar ordusuyla savaşabilecek kadar büyük olmadığı için Roma'da yerleşip beklemekteydi. Vitiges Mart 537'den Mart 538'e kadar Roma'yı kuşattı. Bu Gotlar Savaşı içinde "Birinci Roma Kuşatması" olarak bilinmektedir. Bu kuşatmada birkaç defa iki tarafın büyük güçleri arasında yapılan büyük muharebeler yanında huruç hareketleri ve nispeten küçük çarpışmalar da yapıldı. Nisan 537'de Konstantinopolis'ten 16,000 kişilik Slav ve Hun asıllı paralı askerlerden oluşan bir Doğu Romalılar takviye birliği geldi. Kasım 537'de ise 5,000 kişilik bir diğer takviye birliği Roma'ya geldi. Bunun üzerine Doğu Romalılar savunucu stratejilerini saldırıcı stratejiye değiştirdiler. Doğu Romalılar süvari birlikleri Ostrogotlar kuşatma ordusunun gerisine geçebilerek onların gerisinde bulunan bazı kasabaları eline geçirdi. Doğu Romalılar donanma filosu Ostrogotların denizden ikmal ve erzak getirmelerini önüne geçip kuşatmacı Ostrogotlar ordusunun ikmal ve tedarik yokluğu çekmesine neden olduğu gibi bu bölgede yaşayan sivil Ostrogotlar halkıni da açlık tehlikesi ile karşı karşıya getirdi. En sonunda bir Doğu Romalı süvari birliği Revanna'nın bir günlük yürüyüş uzaklığında olan Ariminum (modern Rimini) şehrini eline geçirince Vitiges komutası altındaki Ostrogotlar ordusunun şehri kuşatmasını kaldırdı ve ordusunu geri çekti.
Ariminum Kuşatması. Narses'in İtalya'ya Gelmesi
Vitiges Roma kuşatmasını kaldırdıktan sonra kuzeydoğuya yöneldi. Bu yürüyüş güzergahında bulunan bazı kasabalardaki Ostrogotlar garnizonlarını ve kalelerini gerisini daha emniyetli kılmak için pekiştirdi. Sonra Ariminum (modern Rimini)'ye geçti. Bu kale Ostrogotların gerilerine sarkan 2.000 kadar mevcutlu bir Bizanslılar süvari birliği tarafından ele geçirilmişti. Belisarius emrinde olan ve Bizans süvari birlikleri arasından en seçkini olarak kabul ettiği bu süvari birliğinin yanında olmasını istedi. Onun için Arminium'daki süvari birliğini bir Bizanslı piyade birliği ile değiştirmeye karar verdi. Fakat bu Bizanslı süvari birliğinin komutanı olan General Johannes Belisarius'un bu emrini dinlemedi ve Arminium'daki süvari birliği orada kaldı.
Bunun bir hatalı görüş olduğu Ostrogotlar ordusunun şehir surları önüne geldiği zaman anlaşıldı. Bizanslı süvari birliği Ostrogotlar ordusunun surlara ilk saldırısını geri püskürttü. Fakat Ostrogotlar ordusu şehri kuşatmaya aldı. Halkın açlığı yanında süvari atlarının açlığı şehri savunucularına fena tesir etti. Ostrogotlar ordusu Arminium yanında Ancona'yi da kuşatmaya almıştı. Ostrogotlar, Bizanslı savunucuları açık sahada yapılan ilk muharebede yenilgiye uğrattılar. Fakat Bizanslılar şehre geri çekilince Ostrogotlar ordusu Ancona'nın surlarına karşı pek başarı kazanamadılar ve bu önemli liman şehrini tekrar ellerine geçirmediler.
Tam bu sırada Justinianus'un asker toplamak için İllirya'ya gönderdiği saraykethüdası ve en yüksek devlet mali memuru olan hadım Narses statülü barbar kavmi olan Heruliler arasından topladığı 2.000 kadar askerle bölgesine ulaştı. Belisarius Narses'i karşılamaya gitti ve o günkü durumu ona bildirdi. İki komutan nasıl bir strateji takip edecekleri üzerinde anlaşamadılar. Narses gayet bir cesur tavırla hemen bir kuşatmayı yarma harekâtı planlanıp uygulanması için eldeki bütün kaynakların bu yarmaya tahsis edilmesini istemekteydi; Belisarius ise daha temkinli davranmayı ve tüm kaynakları tek bir strateji uygulamaya bağlamamayı tercih etmekte idi. Fakat Arminium'da komutan olan General Johannes'ten gelen bir mektup awhei savunan Bizans süvari gücünün kuşatma ile kadar zorlandığını ve eğer kuşatmacılar daha büyük saldırıda bulunurlarsa bu düşük moralli ve aç atlar ve birliklerle şehri hemen teslim etmeleri gerektiğini bildirdi. Bu mektuptan sonra Bizanslılar Narses'in teklif ettiği stratejiyi uygulamaktan başka seçimlikleri kalmamıştı.
Belisarius elindeki orduyu üç kısıma ayırdı. Birinci kısmi çok inandığı bir komutan olan İldiger'e verdi ve bu birlikler gemilere bindirilip liman şehri olan Arminium'u denizden takviye etmek için kullanılacaktı. İkinci kısım Bizans ordusu yine tecrübeli ve yetenekli general olan General Martin komutasında güneyden ilerleyecekti. Ana Bizans ordusu Narses ve Belisarius komutaları altında olacaktı ve Ostrogotlar ordusunun kuşatmasını kırmak için genel saldırıda bulunacaktı. Bu plan uygulamaya koyulmadan önce Ostrogotlar Kralı Vitiges kuşatmacı ordunun Ostrogotlarin etrafı çevirip onları çembere alınmasının mümkün olduğunu gördüğü için kuşatmasını kaldırdı ve gayet hızlı olarak Ravenna'ya geri çekildi.
Belisarius ile Narses'in Aralarının Açılması
Ariminum'un savaş yapılmadan Bizanslılar eline geçmesi bu harekât planını teklif eden Narses'in Bizanslı generaller arasında ününü Belisarius aleyhinde büyüttü. Bazı generaller Bizans orduları komutanlığının Narses'e verilmesi üzerinde fikirler yürütmeye başladılar. Ariminum kuşatmasının kırılmasından sonra yapılan savaş meclisinde üst komutanlar arasındaki bir ayrılık olduğu açıkça anlaşıldı ve yeni bir strateji anlaşmazlığı olduğu da yüzeye çıktı. Belisarius Bizanslılarin gerisinde kalmış olan Axinum (modern ) kalesinde bulunan güçlü Ostrogotlar ordusu garnizonun ortadan kaldırılmasını istemekteydi ve bunun 'un Bizanslılar eline geçirilmesini kolaylaştıracağını iddia etmekteydi. Narses ise Bizans ordusunun daha kolay erişilebilir bir hedef olarak "Aemiligia" eyaletinde askeri kampanya yapmasını öngörmekteydi. Belisarius bu iki değişik stratejinin ordusunu ikiye ayrılmasına neden olmasını önlemek için yeni bir taktik uyguladı. General Narses ve General Johannes'e bağlı birliklerle Urbinium üzerine yürüdü. Burada Belisarius ile Narses'e bağlı birlikler iki ayrı ordugah kurdular. Kısa bir müddet sonra Narses bu şehrin gayet iyi savunulduğu ve devamlı tedarik edilebildiği için Bizanslı ordusu tarafından alınamayacağını kendine inandırdı. Kendi ordugahından bulunan bütün askerler ile oradan ayrıldı ve Ariminum'a geri döndü. Burada iken General Johannes komutasındaki Bizanslı birlikleri Aemillia bölgesindeki önemli mevkiler üzerine gönderdi ve bu bölgede yaşayanlar çok geçmeden General Johannes'e temsilciler göndererek Bizanslılara bağlı olduklarını bildirdiler. Diğer taraftan Urbinium şehrini kuşatan Belisarius'unda şansı uygun gitti. Urbinium kalesi içindeki tek içme suyu sağlayan kaynak beklenmedik bir nedenle kurudu. İçme susuz kalan Urbanium halkı şehirlerini Bizanslılara teslim ettiler.
Fakat bu gelişme, yani İtalya'da harekât yapmakta olan Bizanslılar ordusunun ikiye ayrılması, ileride gayet kötü netice verdi. Bu Bizans ordusundaki ikileşme 'da Ostrogotlar tarafından kuşatılmış olan Bizans ordusunun kurtulması mümkün iken ikiye ayrılan Bizans ordusu tarafından kurtulamaması bu kale içinde yaşayan halkın trajik olarak katliama uğramalarına neden oldu.
Mediolanum'un Kuşatılması ve Talan Edilmesi
Nisan 538'de İtalya'da Roma'dan sonra nüfusu ve zenginliği bakımdan ikinci şehri olan Mediolanum (modern Milano)'dan Beliarius önüne gelen temsilciler bu şehrin Bizanslılar idaresine verilip ve Bizans ordusu ile korunmasını istediler. Belisarus da bunu sağlamak için General Mundilas komutasında 1,000 kişilik bir Bizans ordusu birliğini Mediolanum'a gönderdi. Bu askerî birlik sadece Mediolanum'un Bizanslılara geçmesini sağlamadı ve Ticinum (modern Pavia) hariç bu şehir etrafnda bulunan şehirleri gayet kolaylıkla Bizanslılar idaresi altına aldı.
Bu önemli şehri kaybetmek istemeyen ve bu şehri geri almak için Ostrogotlar Kralı Vitiges, Franklar Kralından askerî destek istedi. Uruias komutasındaki Ostrogotlar ordu birliği, beklenmedik şekilde Alpleri geçip gelen 10.000 kişilik ordusu ile takviye edildi ve bu iki ordu Mediolanum'u kuşattı. Bu şehre gönderilen zaten küçük olan Bizanslı birliği bu şehre komşu olan şehirlerdeki garnizonlara ve kalelere dağıtılmış olduğu için esas Mediolanum'u savunan Bizanslılar birliğinin gayet küçük bir mevcudu kalmıştı.
Belisarius hemen bu şehir kuşatmasını kırmak için bir Bizans ordusu birliği görevlendirdi. Fakat bu kuşatmayı kırmak için gönderilen birlik kuşatılan şehre hiçbir yardımda bulunamadı. Bu birliğin komutanları olan General Martin ve General Uliara şehre yardım edebilmek için birliğin takviye edilmesi gerektiğini Belisarius'a bildirdiler. General Johananes'in ordusu ile yakında bulunan Aemillia'da eyaletinde harekâtta bulunan "magister milium per Illyricum" olan General 'un ordusunun kendilerini takviye için gönderilmesini talep ettiler. Bu sırada İtalya'da bulunan Bizanslı ordusunun komuta heyeti içinde bulunan ikileşme de durumu daha da güçleştirdi. Çünkü General Johannes ve General Justinus kendi birliklerinin Narses'e bağlı olduğunu ve onun emirleri olmadan birliklerini harekete getirmeyeceklerini açıkladılar. Bu halde bile General Justinus hasta oldu ve emrinde olan birliğin bütün hazırlıkları durduruldu.
Kuşatılmış olan şehre Bizanslılardan yardım gelmemesinde ortaya çıkan ve sırf komuta hata ve eksikliğinden doğan sonuç gayet ölümcül oldu. Şehir halkı kuşatma dolayisiyla büyük açlık çekmeye başladı. Ostrogotlar komutanı şehirdeki Bizanslılar birliği komutanı olan General Mundilas'a teslim/barış şartlar teklif etti. Bu teslim/barış şartları başında eğer şehri teslim ederlerse Bizans askerlerinin hayatlarının garanti edeceğini belirlenmekteydi. Ama Ostrogotlar şehir halkının hayatlarını garanti etmekten kaçındıkları için General Mundilas bu teslim/barış teklifini kabul etmedi. Fakat Mart 539'da General Mundilas'ın emrinde olan askerler isyan ederek ona zorla Ostrogotların teslim/barış şartlarını kabul ettirdiler. Şehirdeki Bizanslı garnizonu askerlerinin canları gerçekten bağışlandı. Fakat Ostrogotlar ordusu şehirde yaşayan sivil halk için bir katliam uyguladı. Şehir talan edildi. Şehrin surları ve şehirdeki binaların hepsi yıkılıp yerle bir edildi. Günün tarihçisi olan Procopios biraz abartarak bu katliamda hayatlarını kaybeden alelade halktan erkekler sayısının 100,000 kişiye vardığını belirtmektedir. Fakat bu tahmin tarihin yazıldığı zaman bile gayet abartılı olduğu için tenkit edilmişti. Fakat onbinlerce kişinin öldürüldüğünü ve öldürülmeyenleri köle olarak İtalya esir pazarlarında satıldığı ve şehrin şehir olmaktan çıktığı gerçek olduğu kabul edilmektedir.
Frankların Kuzey İtalya'ya Saldırmaları. Auximum ve Faesulae'un Kuşatmaları
Bizanslılar ordusunun başına gelen bu felaketten sonra Narses geri çağrıldı ve Belisarius İtalya'da en yüksek yönetim yetkileri ile donatılmış başkomutan olarak kabul edildi. Bu arada Ostrogotlar Kralı olan Vitiges Sassani İmparatoru olan I. Hüsrev'e bir mektup göndererek Sasanilerin Doğu Anadolu'da Bizanslılara karşı bir savaş açmasının İtalya için gayet iyi bir sonuç yaratacağını bildirmişti. Ortaya çıkacak Bizanslılar-Sassaniler savaşı, Bizans imparatoru I. Justinianus'un Bizanslılar ordularını, bu arada İtalya'daki Belisarius ordusunu, Doğu Anadolu'da teksif etmesine neden olacak ve bu da Bizanslılar tarafından devamlı tahrip edilen İtalya'ya ve buradaki yaşayanlara bir nefes sulh sükun getirebilecekti. Gerçekten bu Bizanslılar-Sassaniler savaşı çok geçmeden ortaya çıktı. Ama bu savaş çıktığı zaman Ostrogotlar Kralı Vitiges çoktan krallıktan uzaklaştırılıp Konstantinopolis'e götürülmüştü ve orada emekli patrici hayatı yaşamaktaydı.
Belisarius ise eğer Ostrogoylara Krallığı başkenti olan Ravenna'yı eline geçirebilirse savaşın sona ereceğini düşünmekte ve buna göre planlar yapmakta idi. Ravenna'yı ele geçirmeden önce Ostrogotlar elinde bulunan iki önemli müstahkem mevkii, Auximum (modern ve Faesulae (modern Fiesole'nin, Bizanslılar eline geçmesi gerekmekteydi. Bizanslı generaller Johannes ve Martin birlikelerine Uraias komutasında bulunan Ostrogotlar ordusunun Po Nehri'nin geçmesini önlemek veya hiç olmazsa geciktirmek emri verildi. General Justin komutasında bulanan bir Bizanslı ordusu kısmı ise Faesula'yı kuşatma altına aldı. Belisarius ise kendi ordusu ile Auximum kuşatmasını üstüne aldı. Bu kuşatmalar devam etmekte iken Franklar Kralı I. Theudebert Alplerden geçip güneye inerek kuzey İtalya'ya girdi ve Po Nehri'nin iki yakasında birbirine karşı mevzilenmiş olan kuzeyde Ostrogotlar ordusu ve güneyde Bizanslılar ordusu ile karşılaştı.
Ostrogotlar Franklarin ordusun kendilerine müttefik olduğunu düşünerek hiç savunma tedbirleri almışlardı. Franklar ordusu savunmayla tedbirsiz Ostrogotlar mevzileriene saldırıya geçerek çok çabuk Ostrogotlar ordusunu hezimete uğrattı. Bu gelişmeden aynı şekilde şaşırmış olan Bizanslılar ordusu da Franklarla muharebeye girişti; Bizanslılar yenildi ve güneye Toskana yönüne geri çekilmek zorunda kaldılar. Bu Franklar istilası İtalya'daki savaşın sonucunu dağıtabilirdi. Fakat Franklar ordusu içinde çok şiddetli bir [[dizanteri[] salgını çıktı ve bu çok sayıda Frank askeri öldürdü. Bu salgın ve zayiat Franklar ordusunun İtalya'dan kuzeye çekilip İtalya'da savaştan çekilmelerine neden oldu.
Belisarius ise Auximum ve Faesulae müstahkem mevkilerinin kuşatılmaları ile uğraşmaya devam etti. Her iki Ostrogot Krallığı müstahkem mevkilerinde ortaya çıkan açlık dolayısıyla bu mevkiler de Bizanslılar ordusuna teslim olmak zorunda kaldılar.
Ravenna'nın Bizanslılar Eline Geçmesi ve Belisarius'un İtalya'dan Ayrılması
Belisarius bu başarılarından sonra ve Dalmaçya'dan yeni gelen asker takviyeleri sonunda dikkatini Ravenna üzerine çekti. Po Nehri kuzeyinde Bizanslılar birlikleri şehir üzerine yöneltildiler. Bizanslılar donanma filosu Adriyatik Denizi sahillerinde Revanna limanını ablukaya aldı. Böylece şehre erzak ve ikmal tedarik kaynakları kesilmiş oldu. Kuşatma altında bulunan başkenti Ravenna'da bulunan Ostrogotlar Kralı Vitiges'e Franklar Kralı tarafından bir elçi gönderilmişti ve Franklar Ostrogortlarla müttefiklik anlaşması imzalamak istemekteydi. Fakat Kral Vitiges bir yıl önceki Frankların tutumunu unutmuş değildi; iki taraf arasında daha karşılıklı birbirine güvenme inancı yerleşmiş değildi. Vitiges müttefiklik anlaşması ile alakadar olmaz göründü.
Bundan çok geçmeden Konstantinopolis'ten Bizans İmparatoru I. Justinianus 'tan Ravenna'da kuşatılmış olan Ostrogotlar Kralı Vitiges'e bir elçi geldi. Bu elçi Justinianus'un gayet Ostrogotlara elverişli bir barış teklifini Ravenna'ya getirmişti. İmparator Bizanslıların doğu sınırlarında Sasaniler ile yeni bir savaş çıkmasını beklemekteydi ve bu yeni savaş için Bizans ordularını teksif edebilmek için batıda İtalya'da bir barış yapılmasını arzu ediyordu. İmparator bu barış teklifinde İtalya'nın parçalanmasını; Po Nehri güneyinin Bizanslılara verilmesini ve Po Nehri kuzeyinin ise Ostrogotlar Krallığı'na bırakılmasını önermekte idi. Ostrogotlar bu barış teklifini hemen kabul edeceklerini bildirdiler. Fakat Bizanslılar başkomutanı olan Belisarius böyle bir barış antlaşmasını kabul edemeyeceğini bildirdi. İtalya'da bulunan Bizans generallerinin onu bu fikrinden caydırma için yaptıkları çabalar da boşa gitti ve imparatorun bu barış teklifi bir barış antlaşması olmadı.
Ravenna kuşatması devam etmekte idi. Ostrogotlar barış için son çare olarak yeni bir barış antlaşması teklifi yaptılar. Bu teklifte eski Batı Roma İmparatorluğu'nun İtalya topraklarında yeniden Ravenna başkentli olarak kurulması öngörülmekteydi. Bu yeni Batı Roma İmparatoru olarak da İtalya'da yaşayan herkes tarafından sayılan Belisarius'un tahta çıkarılması önerilmekteydi. Belisarius Ostrogotlarn bu barış teklifini kabul etmek niyetinde değildi. Doğu Roma İmparatoru I. Justinianus'un kendini kıskandığını ve kendine imparatorluk verilirse Justinianus'un kıskançlık hislerinin daha da şiddetleneceğini bilmekteydi. Fakat bu durumu Ravenna'yı eline geçirmek için bir fırsat olarak kullanmaya karar verdi. Bu teklifi kabul eder göründü ve yeni İmparatorluk teklifinin ayrıntılarını görüşmek için ordusu ile Ravenna'ya davet edilmesini istedi. Mayıs 540'ta Belisarius emrindeki Bizans ordusuyla Ravenna'ya girdi. Fakat hemen sonra bu barış teklifini uygulanmasının imkânsızlığı ilan edilip Ravenna'nın Bizans idaresi altına geçtiğini ilan etti.
Ravenna şehrini fetheden Bizans ordusu şehri talan etmedi. Şehirde yaşayan Ostrogotlara karşı gayet iyi davranıldı. Ostrogotlar taşınır ve taşınmaz mallarının sahipliliğini korudular. Ravenna'nın Bizans eline geçmesinden sonra PO Nehrinin kuzeyinde bulunan bazı şehirlerin Ostrogot garnizonları şehirlerini Bizanslılara teslim ettiler. Fakat diğer Po Nehri kuzeyindeki şehirler teslim olmadılar. Bunların başına Ostrogot Uraias'ın üssü olan Ticinium (modern Pavia) ve 'in üssü olan Verona gelmekteydi. Belisarius I. Justinian tarafından İtalya Bizans orduları başkomutanlığından alındı. Buna neden olarak doğuda ortaya çıkan Bizans-Sassni savaşı için deneyimli bir askeri komutan istenmesi idi. Belisarius için antik Roma geleneklerini takip eden Konstantinopolis'te bir tertip edilmesi teklif edildi ama Belisarius bunu kabul etmedi. Bağımsız Ostrogotlar Kralı olan Vitiges bu krallık ortadan kalktığı için Konstantinopolis'e getirildi. Burada ona patrici unvanı verilip rahat bir emeklilik hayatı yaşaması sağlandı. Bu muharebeler sonunda Bizanslılara esir düşmüş olan birçok Ostrogotlar savaşçısı da Konstantinopolis'e getirildiler. Ama bunlar doğuda savaş için istenilen Bizans ordularına zorla asker olarak yazdırıldılar ve Doğu Anadolu'da savaşa gönderildiler.
İldibad ve Erarik'in Yönetimleri
"Eğer Belisarius başkente geri çağrılmasaydı, çok muhtemel olarak İtalya yarımadasının fethini birkaç ay içinde tamamlayabilecekti. Bu en uygun bir çözüm yolu olmakla beraber, İmparator Justinianus'un onun başarısını kıskanması bunun gerçekleşmesine engel oldu. İkinci iyi olabilecek bir çözüm şekli ise İmparator tarafından ortaya atılmış olan barış antlaşmasının yapılmasıydı. Ama bu sefer bu önerme generali Belisarius'un İmparatorun emirlerine uymaması nedeniyle gerçekleşmedi. İmparator ve Generali bundan sonra İtalya'nın on iki yıl daha savaş şartları altında yaşamasının vebalini taşımaktadırlar. |
John Bagnell Bury History of the Later Roman Empire, Cilt. II, Bol. XIX |
Belisarius İtalya'dan ayrıldığı zaman İtalya'nın büyük bir kısmı Bizanslılar idaresi altına geçmişti. Sadece Po Nehri'nin kuzeyi, Ticinum (Pavia) ve Verona Bizanslılar tarafından fethedilmemişlerdi. Belisarius'un Ostrogotlara karşı duyduğu inançsızlığın gerçeği aksettirdiği açıkça ortaya çıktı. Ostrogotlar, Uraias'ın tavsiyelerine uyarak 'ı yeni Ostrogotlar Kralı olarak seçtiler. Belisarius İtalya'dan ayrıldıktan sonra imparator I. Justinianus onun yerine alacak yeni bir başkomutan seçmekten kaçındı. İtalya'da bulunan Bizans orduları ve ordu subayları disiplinli hareket etmesini unutur oldular. Ordu mensupları ve subaylar sıradan İtalya halkından kendilerini ayrı görüp halkı soymaya ve canları isteyince her şeyi talan etmeye başladılar. Yeniden kurulan Bizanslı İmparatorluk devleti sivil bürokrasisi toplamak istediği vergilerin çeşitliği ve yüksekliği nedeni ile halk kütleleri arasında hemen popülerliğini kaybedip istenmeyen kişiler haline geldiler.
Ostrogotlar Kralı olan İldibad kendi devlet idaresini Venetia ve Ligurya bölgelerinde yeniden kurup pekiştirdi. İldibad, Ostrogotlar Krallığı arazilerine tecavüz eden Bizanslı generali Vitalius'u Treviso önünde kararlı bir şekilde mağlup etti. Fakat eşlerinin arası açık olup ve birbirleriyle kavgalı oldukları için Kral İldibad. Uraias'ı öldürttü. Bunun intikamını almak isteyen Uraias akraba ve yandaşları ise bir komplo tertip ederek Mayıs 541'de Ostrogotlar Kralı İldibad'a karşı bir suikast yaparak onu öldürdüler.
Bu sırada Odoaker'in ordusuna dahil olmuşken Odoaker ortadan kaldırıldıktan sonra İtalya'dan ayrılmamış olan kavimi mensupları kendi kavimlerinden olan 'i yeni Ostrogotlar Kralı ilan ettiler. Bu kendi kavimlerinden olmayan yeni kralı, belki de çok acayip olarak, Ostrogotlar da kabul ettiler. Erarik kendine tabi olan Ostrogotları Bizans İmparatoru I. Justinianus'la barış müzakerelerine başlama fikrine inandırdı. Fakat bu sadece göstermelik idi; Erarik gizli olarak Bizanslılarla konuşup uzlaşmış ve üzerinde hükûmete sürdüğü arazileri Bizanslılar egemenliğine geçirmek üzerinde katı olarak anlaşmıştı. Erarik'ın hiçbir gayret göstermeden hiç yeni politika tedbirleri almadan hareketsiz olarak görülen tutumu bazı ileri gelen Ostrogotlar tarafından yeni kralın kendilerine ihanet etmeye hazırlanmakta olduğu olarak yorumlanmıştı ve gerçekte o zaman bilinmemekle beraber bu doğru bir yorumdu. Bunlar Bizanslılara karşı direniş yapabilecek tıynette yeni bir kral adayı aradılar ve Kral Erarik'in yeğeni olan Totila (yahut Baduila) adlı kişinin bu aktif Ostrogotlar Kralı olabileceğinde anlaştılar. Halbuki bu komplocu kişilerin düşündüklerinin aleyhine olarak Totila da gizli olarak Bizanslı ileri gelenlerle görüşüp Ostrogotlar Krallığı devletinin Bizanslılara verilmesi üzerinde müzakerelere başlamıştı. Fakat yeni kral arayan komplocular kendi ile konuşmaya başlayınca Totila onların kral olmak için bir komplo yapma tekliflerini kabul etti. Böylece 541'in sonbaharının başlarında Ostrogot Kralı Erarik hazırlanan bu komploya kurban gidip yapılan bir suikastla öldürüldü. Totila yeni kral olarak ilan edilip yeni Ostrogotlar kralı olarak tahta çıkartıldı.
Gotlar Savaşı'nın İkinci Safhası: Totila Yönetimi Altında Ostrogotların Başarıları
Ostrogotların İlk Başarıları
Totila'nın Bizanslılara karşı Ostrogotlar direnmesini yönetip Ostrogotlar Krallığı devletini İtalya'da yeniden canlandırmasına şu üç faktör büyük katkıda bulunmuştu;
- Bizans ülkelerinde çok şiddetli Justinianus Veba Salgını adı verilen bir veba salgını 542'de çıkmıştı. Bu veba salgını Bizans İmparatorluğu arazilerinde yaşayan nüfusu gerçekten kırıp geçirmişti ve bu mümbit arazileri boş ve ıssız arazilere döndürmüştü.
- Bizans İmparatorluğu doğu sınırlarında Bizanslılar ve Sasaniler imparatorlukları arasında Lazika Savaşı adı verilen bir savaş başlamıştı.
- İtalya'da bulunan çeşitli Bizanslı generallerin yeteneksiz olmaları. Aralarında devamlı olarak hafif veya ciddi çatışmalar olup birlik ve baraberlik içinde Ostrogotlara karşı koordineli bir savaş yönetmelerinin imkânsız olması.
Totila'nın ilk başarılı muharebesi 542 ilkbaharında Verona ve civarında yapıldı. Konstantinopolis'te bulunan Justinianus İtalya'da bulunan Bizans generallerini birlik ve beraberlik içinde harekât etmelerini devamlı emir etmekte idi. 541 yılı sonlarında İtalya'da bulunan Bizanslı generaller Ravenna'da toplanıp birlikte koordineli olarak harekât yapmaya karar verdiler. Bu karardan sonra ilk Bizans harekâtı kuzey İtalya'da Ostrogotlar elinde bulunan Verona kalesine karşı yapılan Bizans saldırısı şeklinde oldu. Bizanslı iki general olan Constantian ve Alexander komutaları altında bulunan 12.000 kadar kişilik Bizans güçlerini birleştirerek Verona üzerine yürüdüler. Şehir sur kapılarının birinin Ostrogot nöbetçisine verilen yüksekçe rüşvet sonunda Ostrogot şehir idarecilerine ihanet ederek belirli bir kale kapısını Bizanslılara açmaya razı oldu. Bizans komutanları Artabazes adlı bir Ermeni asıllı Bizans subayı emrine verilen küçük bir birlik ile bu açılan kapıdan surlara girip esas Bizanslı ordusu gelene kadar kapıyı savunma görevi verilip ana ordudan daha önce şehre gönderildi. Bu birlik kapıyı eline geçirmeyi başardı. Fakat bu kapı önüne ana Bizanslı birliklerini getiren bu iki general şehre girmeden şehirde ganimet olarak alınabilecek eşyaların nasıl iki ordu arasında bölüşüleceği hakkında gayet ciddi münakaşaya giriştiler. Bu münakaşa devem ederken şehir savunucuları surlardan niçin düşmanlarının şehir kapısı önünde münakaşa yaptığını görmek istediler. Kale kapısının açık olduğu anlaşılınca Ostrogotlar sur savunucuları Artabezes'in açık kapıyı tutan küçük Bizanslı birliğine saldırıp onlardan üstün gelerek hemen bu kapıyı tekrar ele geçirip kapatılmasını sağladılar. Artabezes'in birliği mensuplarının hemen hepsi (surlar eteğine düşüp de ölen birkaçı hariç) sur duvarlarından kale dışına atlayarak kaçmayı başardılar. Surlardan içeri giremeyen bu iki generalin birlikleri kamplarına çekilmeyi tercih ettiler.
Totila bu Bizanslı birleşik ordugah kampının Faventia (modern Faenza) yakınında Lemone Irmağı kıyısında bulunduğunu öğrendi. Elinde bulunan 5,000 kişilik ordu ile bu ordugaha bir baskın düzenledi. Yapılan Faventia Muharebesi adı verilen askeri çatışmada Totila ve Ostrogotlar ordusu galip geldi. Ostrogotlar Bizanslı birliklerin sancaklarını ellerine geçirdiler ve Bizanslılar büyük zayiat verip dağıldılar.
Totila sonra Bizanslılar elinde bulunan Toskana üzerine yürüdü ve Bizans generali tarafından savunulan Floransa'yı kuşatma altına aldı. Bu Ostrogotlar kuşatması devam ederken, kuşatmayı kırıp Justinus'un Bizanslı savunmacı güçlerini kurtarmak için , Bessa ve Cyprian adlı üç Bizanslı general güçlerini birleştirerek kuşatmacı Ostrogot ordusu üzerine yürüdüler.
Bu Bizanslı takviye gücünün gelmekte olduğunu öğrenen Totila ve Ostrogotlar savaşçıları kuşatmayı bozup düzenli şekilde Sieve Irmağı vadisinden geri çekilmeye başladılar. Bu kaçan Ostrogotlar ordusunu Bizans ordusu kovalamaya başladı. Kovalayan Bizans birliklerinin başında General Johannes ve kendi birlikleri bulunmaktaydı. General Bessas ve General Cyprian'in orduları daha yavaş harekât ederek biraz uzaktan onu takip etmekteydiler. Fakat değişik birlikler dağınık ve koordinesiz diler. Bir müddet sonra disiplinli olarak kaçan Ostrogotlar ordusu Mucelium (veya Mugello) adı verilen bir mevkide bir tepeye çıktılar. Vadide ilerlemekte olan General Johannes'in Bizanslı birlikleri üzerine Ostrogotlar tepeden aşağıya şiddetli bir taarruza geçtiler. Bu saldırı ile General Johannes'in birliğini dağıttılar. Kaçan Bizanslı askerleri arkadan gelen iki değişik Bizanslı birliğine yetiştiler. Ama bunların arasında Ostrogotlar ordusunun çok büyük olduğu ve General Johannes'in öldürüldüğü hakkında bir gerçek olmayan söylentiler çıktı. Bu birlikler paniğe kapıldılar ve koordinesiz keşmekeş içinde tekrar düzene giremez şekilde geri çekildiler. Totila ve Ostrogotlar ordusu Mucellium Muharebesi veya Mugello Muharebesi adı verilen bu muharebede büyük bir galibiyeti kazandı. Bu yeni yenilgi karşısında Bizanslı generaller orduları ile kendilerinin barındığı şehirlere dağıldılar. General Johannes Roma; General Bessas Spoletium (modern Spoleto) ve General Cyprian Perusia şehirlerine çekildiler. Bizans komutanları bundan sonra koordineli saldırılardan vazgeçtiler.
Totila'nin Güney İtalya'ya Seferi ve Napoli'yi Fethetmesi
Mucellium Muharebesi'nden sonra Bizanslılar Toskana'da ayrılmadılar. General Justinus elinde Floransa emniyetli olarak kaldı. Totila Umbria'da bulunan ve Petra Pertusa adlı bazı şehirleri aldı. Fakat Totila Merkezi İtalya'da bulunan Toskana'da kalıp askerî harekâta devam etmek istemedi. Emri altında bulunan Ostrogotlar ordusu mevcudu Toskana'da bulunan Bizanslılar ordusu mevcutlarından çok daha azdı. Eğer Ostrogotlar ordusu ile bir mağlubiyet geçirip büyük zayiat olursa, ordusunun Ostrogotlar asıllı askerlerle takviyesi olasılığı çok azdı. Halbuki Bizans İmparatorluğu'nun çok geniş bir alanında çok değişik asıllı paralı asker tutması ve yetiştirmesi nispeten daha kolaydı. Merkezi İtalya'da şehirler büyük ve aralarındaki mesafeler nispeten küçüktü. Bizanslı güçler bu şehirlerde bulunan ordugahlarda bulunmakta idiler. Eğer gerekirse değişik birlikler birleşip büyük mevcutlu savaş güçleri kurma imkânları büyüktü.
Bu nedenle Totila ordusu ile yine Bizanslılar elinde bulunan güney İtalya 'ya yöneldi. Genellikle bu bölgede yerleşkeler nispeten küçük ve aralarındaki mesafeler büyüktü. Bizans ordusu ordugahları ancak genellikle sahillerde bulunan büyükçe şehirlerde mevcut olup her şehir birliğinin asker sayısı nispeten küçüktü. Totila çoğunlukla büyük Bizanslı garnizonu bulunan büyük şehirlere girmek ve saldırmaktan kaçınma stratejisi uyguladı. Totila kırsal alanlarda ordusu ile hızla hareket etmeyi tercih etmekteydi. Napoli cihetine yürümekte iken Roma'ya girmeyip şehrin etrafından geçmeyi tercih etti. şehrini kolayca eline geçirdi ve bu şehrin surların yıktırdı. Ama güney İtalya'daki büyük şehirlere girmese ve hatta bu şehir ve bölgeler Ostrogotlarin Napoli'ye gitme güzergahında olmasa bile, şehir ve bölge idarecilerine mesajlar gönderip Ostrogotlar Krallığı egemenliğini kabul etmelerini bildirmekte ve onları eğer bu teklifi kabul etmezlerse Ostrogotlar ordusunun saldırısına hedef olabilecekleri şeklinde tehdit etmekte idi. Lucania, Bruttii, Apulia ve Calabria eyalet bölgeleri Totila'nın Ostrogot Krallığı egemenliğini kabul ettiler ve buralarda toplanan vergiler Totila'nın hazinesi gönderildi. Bu saldırı tehdidi boş değildi; çünkü Ostrogotlar ordusu bazı surlu şehirlere bile saldırılar yapmıştı. Totila kendi eline geçen veys teslim olsn surlu şehirlerde surları yıktırıp yerle bir etme politikasını da uygulamaktaydı. Böylece savunma gücünü kaybeden şehirlerin askeri hücumlara uğramaları daha az olarak görülmekte idi.
Totila 542-543'te Napoli kuşatmasına başladı. Bu şehri Bizanslı General Conon savunmaktaydı ve emrinde hepsi Toroslar civarında yaşayan İsauryalı kabilelere mensup askerlerden oluşan 3.000 askerlik garnizon vardı. Totila, Napoli ve civarındaki şehirlerden özellikle Cumea'da büyük ganimet topladı ve bu hazineyi Cumea'da muhafaza etmeye başladı.
Konstantinopolis'ta I. Justinianus'a Ostrogotların yeniden kendilerini toparlayıp Totila komutasında İtalya'yı geri almaya başladıkları haberleri düzenli olarak gelmekteydi. Totila'nın Napoli kuşatması haberi gelince I. Justinianus bu haberden kuşkulanıp özel tedbirler almaya başladı. İtalya'nın tümü için bir başkomutan seçmesi gerektiğini anladı. Ama bu göreve tecrübeli bir askeri seçeceğine İtalya'da "sivil vali (praefectus praetorio)" olan Maximin'i seçti. Maximin önce Epirus'a gemi ile gitti ve oradan hemen İtalya'ya geçmeyip orada epeyce oyalandı. Belasiarus'un emrinde generallik yapmış olan Demetrius Maximin'e bağlanıp Magister Militum unvanı verilmişti. Demetrius'un asker toplama için imkânı yoktu; fakat Sicilya'ya geçip oradan topladığı gemilerle kurduğu bir filo ile Napoli'ye ikmal ve erzak taşıyip bu kuşatma altindaki şehre destek verme planı yaptı. Fakat sonunda bu filo ile Napoli'ye gideceğine Roma'ya yöneldi. Roma ordugahından asker toplayıp Napoli'ye dönüp asker takviyesi yapmayı planladı. Fakat Roma'daki Bizanslı garnizonunun gayet morali bozulmuştu ve Napoli'ye gidip destek sağlamak istediği gönüllü orduyu Demetrius Roma'da kuramadı; sadece ikmal ve tedarik dolu gemilerl Napoli'ye döndü. Fakat Totila bunun haberini almıştı. Hazırlattığı harp gemileri ile tam karaya yaklaşmış olan bu nakliye gemilerine saldırdı. Bu gemilerin kaptan ve tayfalarını çoğu öldürüldü veya esir alındı; Demetrius kendini zor kurtardı. Bu sefer Maximin bir yeni Napoli'ye destek girişimine geçti. Epirus'tan Sicilya'da Siraküza'ya geçti. Demetrius bu limana gelmişti. Maximin'in toplayabildiği ordu burada toplanan ikinci bir deniz filosuna bindirildi. Bu filo Napoli Körfezi'ne sağ sağlam yetişti. Ama bu filo körfeze tam varmışken ortaya çıkan bir şiddetli fırtına bu filoyu sahillere vurup tahrip etti.
Napolililer bu kuşatmada büyük açlık çekmeye başladılar. Kuşatmacı Totila eğer şehir teslim olursa gayet iyi şartlar sağlayacağını ilan etti. Şehir komutanı General Conon bu şartları 30 gün bekledikten sonra kabul edeceğini bildirdi. Totila kuşatmasının üç ay bile süreceğini verdiği şartları hiç değiştirmeyeceği cevap olarak iletti. Fakat Napoli'deki Bizanslı askerlerin direniş moralleri kırılmıştı. Mart/Nisan 543'te İsauryalı üç Bizans askeri şehrin kapılarını Totila'ya açtı.
Totila Güney İtalya arazilerinde yaşayan kişilere ve esirlere karşı gayet açık bir şekilde gayet iyi muamele etmekle de isim yaptı. Esirlere yaptığı iyi muamele hakkındaki bilgiler yayılırsa paralı asker olan Bizanslı askerlerin savaşma gücünün ve moralinin kırıldığı gayet aşikardı. İyi muamele görmeyi bekleyen Bizanslı askerlerin sonuna kadar direnmekten çekinecekleri düşünülmekte idi. Totila'nın kırsal alanlarda harekâtı Bizanslıların imparatorluk merkezi mali idaresini gayet açık şekilde aksatmaktaydı. Toplanabilen vergilerin de Totila hazinesine aktarılması imkânı da artmaktaydı. Bizanslı mali otoriteler vergi gelirlerini toplamalarının gecikmesi hatta vergilerin hiç toplanamamasının paralı askerlerden oluşan Bizans ordusunun savaş gücüne doğrudan doğruya etki yapmakta idi. Paralı askere yapılan maaş ödemelerinde gecikmeler; eksiklikler ve hatta hiç ödeme yapmama Bizans askerlerinin moralini kırmakta idi.
Totila'nın alelade halka karşı gösterdiği iyi muamele 542-543 döneminde yaptığı Napoli Kuşatması'nın sonunda şehrin Ostrogotlara teslim edilmesi için hazırlanan antlaşmanın şartlarından gayet iyi anlaşılmaktadır. Totila kuşatma döneminde bu şehirde kalıp kuşatma sırasında açlıktan sağlıkları büyük zarar gören şehir yaşayanlarını beslenme istasyonlarda beslenip sağlıklarının iyileştirilmesinin sağlandığı bildirilmektedir. Bu şehri savunan Bizanslı askerlerin de şehirden emniyetli geçişle ayrılmalarının sağlanması onun insancıl tabiataina örnekler olarak sayılmıştır.
Belisarius'un İtalya'ya Geri Dönüşü, Totila'nın Roma Kuşatması
İtalya'da bulunan Bizanslı ordusu Totila ve Ostrogotların bu başarıları karşısında hiç karşılık veremeden büyük şehirlerdeki ordugahlarda kalmakla yetinmekteydi. İtalya'daki Bizanslı generalden en önemli olan General Constantinia I. Justinianus'a bir mektup göndererek İtalya'da bulunan Bizans ordusunun Totila ve Ostrogot ordusu ile hiçbir zaman başa çıkamayacağını açıkça bildirdi.
İtalya'da Totila Roma'yı ele geçirmeyi planlamaktaydı. Roma'da bulunan İtalyan Senatosu'na Totila bir mektup göndererek İtalya'nın Büyük Teodorik dönemindeki hukuki statüsüne geçmesini hedef aldığını belirtti. Roma'da Bizans garnizon komutanı olan General Johannes senatörlere buna cevap vermelerini yasakladı. General şehirde bulunan Aryanizm mezhepli papazları Ostrogotların ajanları olmakla itham edip onları şehirden çıkarttı.
İlkbahar 544'te Totila bir Ostrogot ordusunun bir kısmını Otranto kalesi kuşatması için gönderdi ve Ostrogotplar ordusunu kalan kısmı ile Roma'ya yürüyüp şehri kuşatma altına aldı.
Bizans'ın Sassaniler İmparatorluğu ile yaptığı savaş sırasında beş yıl kadar süren bir ateşkes barışı ortaya çıkmıştı. Bu barışı fırsat bilen Bizans imparatoru I. Justinianus 544'te General Belisarius'u tekrar İtalya'ya başkomutan olarak göndermeye karar verdi. Ama imparator bu görevi sadece Belisarus'un İtalya'dan dönmeden önceki İtalya durumunun geri getirilmesi olarak görmekte idi. İmparator Belisarius'a çok az sayıda tecrübesiz askerden oluşan küçük bir ordu verdi. Belisarius'a yeni asker toplaması için hiç mali fon sağlamadı. İmparatorluk mali otoritelerine fon sağlamak için müracaat etmesini yasakladı. Bu yetişmezmiş gibi Belisarius'un gayet yüksek şahsi serveti üzerinde de İmparatoriçe Theodora'nin koydurduğu kullanma yasağı dolayısıyla Belisarius'un yeni askeri seferini kendi fonlarından finanse etmesi önlendi.
Trakya ve İlirya'ya giden Belisarius orada "Magister Militum in Illyricum" görevini taşıyan Vitalios'un desteği ile 4.000 kadar paralı asker toplayabildi. Bu ordu ile İtalya doğu sahilinden güneye indi. Belisarius İtalya'da askeri ve politik durumunun oradan ayrılmasında sonra çok büyük değişiklikler gösterdiğini gözlemledi.
İtalya'daki ilk yılında Ostrogotlarin kuşatmaya aldığı Otranto ve Osimo kalelerinin kuşatmadan kurtulmasını sağladı. O yıl Pesaro şehrin surlarını pekiştirdi ve bu surlar sonradan Ostrogot saldırılara başarılı olarak direndi. Fakat harekât merkezi olarak Ravenna'yı seçmesi bu şehrin çok sapa olması dolayısıyla Bizans ordusunun harekât gücünü zorlaştırdığı tenkit edilmektedir.
Belisarius İtalya'da iyi komutanlarından olan General Johannes'i Konstantinopolis'e takviye ordu birlikleri bulmak için Mayıs 545'te gönderdi. General Johannes orada İmparator'un kuzeninin kızı ile evlendiği için, İtalya'ya beklenmesinden çok geç olarak geldi. Belisarius onu İtalya'nın karşısında olan Dyrrachium (modern Draç) limanında karşıladı. General Johannes paralı askerlerden oluşan yeni bir orduyu takviye olarak getirmişti. İmparator onunla General İssacs'ı da İtalya'ya göndermişti.
Fakat Totila bu dönemde merkezi İtalya'daki şehir ve bölgeleri eline geçirmeye başladı. Picenum ve Toskana eyaletlerinde bulunan şehir ve kasabalar birer birer Ostrogot Krallığı egemenliğini kabul ettiler. Önemli şehirler olan Formo, Asvcolim, Speleto ve Assisi Ostrogotlara teslim oldular. Bizanslı general Cyprian Peruisia'iyi teslim etmedi ve hizmetçilerinin kendine hazırladıkları suikasttan şans eseri kurtuldu. Ostrogotlar Via Flamani antik yolu güzergâhı uzerindeki yerleşkelerin tümünü ellerine geçirdiler. Ravenna'dan kara üzerinden Roma'ya Bizans ordusu gönderme ihmali kalmamıştı. Mayıs 545'te Totila Po Nehrini Via Aemeilian yolu üzerindeki Po Nehri geçişinde bulunan Placentia kalesini kuşattı ve bu kale halkı açlıktan kırıldıktan sonra bu kale ve yol da Ostrogotlar eline geçti.
Bundan sonra Belisarius Totila'nın Roma kuşatması sorunları ile ilgilen meye başladı. Roma'yı savunan Bizans ordusunu geleceği çok kötü görünmekteydi. Totila Roma ile Tiber Nehri ağzında olan limanlar arasını tümüyle kontrolü altına almıştı. Tiber Nehri ağzında bulunan ve Roma'nın asırlardır limanları olan Ostia Ostrogotlar elinde, limanı ise Bizanslılar elinde idi. Fakat Tiber Nehri ve Roma şehrine giden kanallar üzerinde Bizanslılar gemilerinin geçmemesi için Totila tarafından gayet güçlü savunma tedbirleri alınmıştı. Bunlar arasında Tiber Nehri üzerinde çekilmiş bir büyük zincir ve gayet iyi savunma için silahlanmış bir mevzi gibi tahkim edilmiş bir köprü bulunmaktaydı.
Roma'da Bizanslı savunmacı ordusu komutanı General Bessas idi. Bu general Ostrogot asıllı idi ve gayet para canlısı idi. Kuşatma başlamadan önce erzak ve ikmal yığılımı yapmak için hiçbir ilgi ve özen göstermemişti. Kuşatma başlayıp erzak ve ikmal malları tedarik sıkıntısı başladıktan sonra şehirde bulunan halkın yaşaması için yeterli olmayacağı gayet açık olmakla beraber şehirde elde bulunan yetersiz stokları en yüksek fiyat verenlere açık artırma usulü ile satmıştı. Bu satışlardan elde edilen meblağları şahsi servet olarak saklamaya başlamıştı. Papalık merkezi olmakla beraber Papa Vigilius Sicilya'da tutuklanmış olarak bulunmakta idi. Kuşatma altında bulunan şehirde en tanınmış din adamı birçok ahali tarafından çok sevilen ve bir yaşayan aziz sayılan Pelagius idi. Pelagius Totila huzuruna ile bir barış anlaşması için müzakerelere gitti. Fakat Totila ona iyi davranmakla beraber bu müzakereler neticesiz kaldı.
Bellisarius böylece 546'da Totila'nın Ostrogot Krallığı ordusu ile Roma Kuşatması yapmasını ve bu kuşatma sonunda Roma'yı eline geçirmesini önleyemedi. Totila Roma'ya girip o şehri tümüyle talan attı.
Fakat Belisarius 547 yılında Roma'yı tekrar Ostrogot yöneticilerinden geri almayı başardı.
Belisarius'un ikinci defa İtalya'ya gönderilip askerî harekât girişimi pek başarılı olmadı. Günün tarihçisi Prokopius'a göre buna başlıca sebep generali kıskanan Bizans İmparatoru I. Justinianus'un Belisarus ordusunu yeni askerlerle takviye etmemesi; bu orduya ekstra mali imkânlar tanımaması ve ordunun ikmal ve tedarikini devamlı olarak kısık tutması gelmektedir.
Bizanslılar eline geçmiş olan Roma Totila tarafından 549-550'de üçüncü bir defa kuşatmaya uğramıştır.
Narses'in İtalya'yı Ele Geçirmesi, 551–554
İmparator I. Justinianus Totila'nın İtalya'da büyük başarıları karşısında buna bir karşıt vermek gerektiğini anlamıştı. 549'da tüm İtalya'da sadece 4 büyük şehir (Ravenna, Ancona, Otranto ve ) Bizanslılar kontrolü altında kalmıştı.
Bunun için 549'da İtalya'ya yeni bir askeri sefer için büyük bir Bizans ordusu göndermeye karar verdi. Bu yeni sefer komutanı olarak önce deneyimli bir general olan yeğeni 'u tayin etti. Fakat sonra imparator kararını değiştirip komutan olarak patrici statülü Liberius'u tayin etti. Fakat çok geçmeden imparator yine fikrini değiştirip bu sefer planını tamamen iptal etti.
Bizans imparatoru I. Justinianus 550'de tekrar bir yeni İtalya seferi başlatmaya karar verdi. Bu yeni Bizans kampanya ordusunun komutanlığına yine İmparator I. Justinianus'un yeğeni olan ama deneyimli bir Bizans generali olan geçirildi. Bu general bu kampanya için harekât üssünü Serdica (modern Sofya) kurup asker toplayıp bunları eğitmek suretiyle kampanya hazırlıklarına başladı. Kendini Ostrogotlar arasında tanıtmak için, Konstantinopolis'e getirilmiş ve orada ölmüş olan Ostrogotlar Kralı Vitiges'in dul karısı olan ve aynı zamanda Büyük Teoderik'in torunu olan Matasuntha ile bir evlilik de yaptı. Fakat Bizans ordusu harekâta başlamasından birkaç gün önce 550 yılı sonbaharı başlarında Germanus Justinus beklenmedik bir şekilde bir hastalık geçirdi ve bu hastalıktan öldü.
Justinianus İtalya'yı Totila'ya bırakıp Bizans askerlerini geri çekmekten sakındı. Yeni askeri kampanya komutanı olarak o zaman yetmiş yaşını geçmiş olan hadım Narses'i tekrar Bizans komutanlığına geri getirdi. Narses önce yeni bir ordu toplayıp eğitmeye başladı. Bu ordu 35.000 kişi kadar olup askerlerin çoğu Barbar kavimler asıllı idi. Bunlar arasında Lombardlar, Gepidler, Herullar, Hunlar ve doğuda Sasaniler ile savaşta esir alınıp Konstantinopolis'e getirilmiş olan İranlılar bulunmaktaydı. Narses Konstantinopolis'ten 551 ilkbaharında ayrıldı. O yılın geri kalan kısmını Trakya'da ve İlirya'da geçirdi ve bu bölgelerde askeri garnizonları ziyaret ederek İtalya kampanyası için asker toplamaya devam etti.
Narses 552'nin yaz başında İtalya yarımadası arazisine kara üzerinden ordusu ile yürüyerek gelip ayak bastı. Sonra yürüyüşle Ravenna'ya geldi ve burada bulunan askerlere uzun zamandır ödenmemiş olan maaşlarını verdi. Bu şehirde 9 gün kalan Narses ordusuyla Apeninlere yönelip; onları geçip antik Via Flamina yolu ile güney İtalya'ya yöneldi. Totila'da aynı Via Flamina yolu üzerinde Narses ordusunu yolunu kesmek hedefiyle kuzeye ilerlemeye başladı.
30 Haziran 552'de Bizanslı ve Ostrogot orduları Taginea adı verilen bir mevkide (günümüzde Scahegga ve Gualdo Tadino adlı kasabalar arasında) karşılaştılar. Burada yapılan tüm Gotlar Savaşı içinde en karar verici sonucu olan muharebe oldu.
Prokopius'un anlattığına göre Totila önce Narses'i kandırmak için muharebenin bir hafta ertelenmesini talep etti. Bunun Totila'nın bir aldatmacası olup kabul edilirse ertesi gün Totila'nın saldırıya başlayacağını sezen Narses bu teklifi kabul etmedi. Ertesi gün Totila kendine 2,000 kişilik bir Ostrogot birliğinin takviye olarak yolda olduğunu öğrenmişti. Bunun için muharebenin başlamasını geciktirmek için iki ordu karşı karşıya dizilmişken çeşitli askeri ve atçılık gösterileri ile muharebenin başlamasını geciktirmeye çalıştı. En sonunda iki ordu birbirlerine girişmiş iken Ostrogot ordusunun gittikçe kanatlardan gelen baskı ile kıstırıldığı ve Narses'in ordusunu yetenekli savaş gücü ile yenilmekte olduğu görüldü. Güneş batmaya başlayınca Ostrogot ordusu dağıldı ve askerler panikle ve düzensiz olarak kaçamaya başladılar. Totila bu savaşta bir ölümcül bir yara almıştı ve askerleri ile birlikte kaçmaya başlamıştı. Birkaç saat sonra Caprea (modern Caprra) köyünde aldığı yaradan öldü.
Ostrogot ordusu kaçmakla beraber teslim olmadı. Totila'nın en iyi generallerinden olan Teya toplanan tüm Ostrogot askerlerinin verdikleri alkışla Ostrogotlar Kralı ve ordu komutanı seçildi ve Bizanslılara karşı mücadeleye devam etmeye yemin etti.
Teya İtalya'nın Po Nehri'nin kuzeyini elinde bulunduran Franklar kralı Theudibald'den müttefiklik ve askeri destek istemek üzere ona kıymetli hediyelerle birlikte bir elçi gönderdi. Fakat Franklar kralı hediyeleri alıp onlar için teşekkürlerini belirtip ama tarafsız olmayı tercih ettiğini cevap olarak verdi.
Narses bu muharebeden sonra güneye doğru yürüyüşe devam etti. Yol boyunda bulunan şehirlere ve hatta daha uzakta olan şehirlere temsilciler göndererek Bizanslılara bağlılıklarını ifade ettiler. Yol boyundaki şehirler kapılarını Narses'in ordusuna açtılar. Narses Roma önüne geldiğinde kısa bir kuşatma sonunda Roma'nın Ostrogot taraftarı idarecileri kaçtılar ve şehir teslim oldu. Bu, savaşta Roma'nın 5. ve sonuncu defa bir kuşatmadan sonra el değiştirmesi oldu.
Narses Totila'nın Ostrogotların topladığı ganimetlerden oluşan bir hazineyi Napoli Körfezi'nin kuzeyinde bulunan 'da bir Ostrogot birliği koruması altında bıraktığını öğrenmişti. Hedefini bu hazineyi Bizanslılar adına almak için Cumea yönüne yöneldi. Narses Cumea'ya varınca bu şehri kuşatma altına aldı. Yeni Ostrogotlar Kralı ve ordu komutanı Teya'da Narses'in bu hazineyi almasını önlemek için aynı mevkiye yöneldi. Ostrogot ordusu Ekim 532'de dağlardan çıktığı zaman Napoli Körfezi'nin güneyine Nocera mevkiinde deniz kenarına gelindiği anlaşıldı. Bu mevki Vezüv Dağı'nın güney-doğusuna Sarno Nehri vadisinde idi. Narses'in Bizanslılar ordusu burada Teya komutasındaki Ostrogot ordusunu pusuya düşürdü. Ortaya çıkan muharebeye Mons Lactarius Muharebesi adı verildi ve bu iki gün sürdü. İlk gün yeni Ostrogotlar Kralı Teya bir mızrak darbesi alarak öldü. Kesilen kafası Bizanslılar tarafından bir mızrağa takılarak gösterilmeye başlandı. Ama Ostrogotlar savaşmaya devam ettiler. Ancak ikinci günün sonunda çok az sayıda kalmış olan Ostrogotlar bir barış müzakeresine giriştiler.
Bu antlaşmaya göre Ostrogot savaşçılar İtalya'yı terk edecekler; bir daha Bizanslılarla savaş yapmayacaklarına yemin edecekler ve bunu yaparlarsa taşınabilir eşyalarını yanlarında götürebileceklerdi. Bu muharebeden sonra bazı ufak Ostrogot direniş noktaları kaldı. Bunlar arasında kuşatmaya direnen Cumea da bulunmaktaydı. Sonunda İtalya Ostrogot savaşçıları ordularından temizlenmiş oldu.
Ostrogotlar böylece İtalya'dan atılmış olmakla beraber Narses ve Bizans ordusu Kuzey İtalya ve Güney Galya arasındaki sınırdan güneye İtalya'ya saldırıya hazır diğer barbar kavimler orduları ile karşı karşıya kaldı. 554'te yaklaşık 300.000 kadar kişilik bir birleşik Frank ve Alman kavimler ordusu güneye yürüyerek Kuzey İtalya'yı istilaya başladı. Bu istilacı barbar ordusunu Narses Volturnus Nehri sahillerinde karşıladı. Bizans ve müttefikleri ordusunun merkezindeki Bizans Romalı lejyonları Narses komutası altında idi; sol ve sağ kanatlar Bizans müttefiki kavim olan kavminden olan para ile tutulmuş savaşçılardan oluşmakta idi. 554'te yapılan Volturnus Muharebesi'nde Narses komutasındaki Bizans ve müttefikleri paralı askerlerden oluşan ordu Franklar ve Alamanlar istilacı ordusunu büyük bir mağlubiyete uğrattı. Mağlup kalan ve gayet büyük zayiat veren istilacılardan geride kalanlar hemen Kuzey İtalya'dan çekildiler.
Genel sonuçlar
Gotlar Savaşı Bizans İmparatorluğu için Pirus zaferi olarak nitelendirilebilir. Bu savaşta Batı'da kullanılan ve israf edilen askeri kaynaklar Bizans için daha büyük tehlike ve tehdit arz eden Doğu'da kullanabilirdi. İtalya'da bu savaş gayet iyi organize edilmiş bir kırsal sektör tarafından etkin olarak ikmal edilen ve desteklenen gayet ileri medeni bir şehirleşmiş ekonomiyi ve cemiyeti tamamıyla yıkıp tahrip etme ile sonuçlamıştır. İtalya'da Roma İmparatorluğu içinde büyük önemli şehirler bu savaşta sonra yıkılıp ve kendi hallerine terk edilip yıllarca süren uzun bir dönem süren çökme süreci içine girmişlerdir. İtalya'nın bu fakirleşmesi süreci dolayısıyla bu bölgeler Bizans İmparatorluğuna büyük mali ve askeri külfetler yükledikleri için Bizanslılar da, İtalya'yı bu savaşla kazanmış olmakla beraber, bu arazilerde tutunmaları imkânı bulunmayıp çok geçmeden bu bölgelerin çoğunluğundan çekilmek zorunda kalmışlardır.
İmparator Justinianus'un ölümünden sadece üç yıl sonra İtalya yarımadası üzerindeki arazilerin çoğunluğu Germen asıllı bir kavim olan Lombardlar eline geçmiştir. Böylece Bizans İmparatorluğu elinde sadece Ravenna Eksarhlığı, Tiren Denizi sahillerinde merkezi İtalya'dan Napoli'nin güneyine kadar uzanan bir sahil şeridi parçası ve güney İtalya'nın bazı parçaları kalmıştır. Justinianus en bu savaş sırasında Güney Hispania (yani İberik yarımadasının güneyinde) büyükçe bir araziyi de Bizans İmparatorluğu'na katmıştı. Bu araziler de 10-20 yıl sonra buralara göç eden kavimler (Vandallar, Vizigotlar) eline geçmiştir.
Gotlar Savaşı'ndan sonra Bizans İmparatorluğu yöneticilerinin Batı Roma arazilerini ciddi olarak ele geçirme tutkusu kalmamıştır. Roma şehri Bizans İmparatorluğu'na bağlı kalmıştı. 751'de Ravenna Eksarhlığı'nı Lombardlar Bizans'tan aldıkları dönemde Roma, antik başkent de, Lombardlar eline geçmiştir. Güney İtalya'da bazı sahil bölgeleri doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak 11. yüzyıl sonlarına kadar Bizanslılara bağlı kalmışlardı. İtalya'nın geri kalan kısımları başkentlerine atıfla Düklüğu ve sonra Salerno Düklüğu ve Capua Düklüğu adı verilen Lombard Düklükleri tarafından yönetilmişlerdir.
11. yüzyılda ise güney İtalya'da bulunan Bizanslılara bağlı araziler ve aynı bölgedeki Lombardlar idaresi altında olan arazilerin hepsi Normanlar yönetimine geçmişlerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Bury (1923), c.:II, Böl.:XIII, s.:454–455
- ^ Bury (1923), c.:II, Böl.: XIII, s.:456–457
- ^ Bury (1923), c.: II, Böl.: XVIII, s.:159
- ^ Bury (1923), c.:II, Böl.: XVIII, s.: 160–161
- ^ Bury (1923), c.:II, Böl.:XVIII, s.:163–165
- ^ Bury (1923), c.:II, Böl.:XVIII, s.:164
- ^ Procopius, De Bello Gothico i.v.1
- ^ Bury (1923), c.:II, Böl.: XVIII, s.: 170–171
- ^ Procopius, De Bello Gothico i.vi
- ^ Bury (1923), c.: II, Böl.: XVIII, s.:172–173
- ^ Bury (1923), c.:II, Böl.: XVIII, s.:174
- ^ Procopius, De Bello Gothico I.VII
- ^ Norwich, John J. (1990) Byzantium: The Early Centuries, Londra:Penguin s. 218 (İngilizce)
- ^ Procopius De Bello Gothico ii.vii)
- ^ Bury (1923), c.:II, böl.: XVIII, s.: 194
- ^ Procopius, De Bello Gothico İ.Xİ
- ^ Procopius, De Bello Gothico i.xiii
- ^ Bury (1923), Cilt:II, Bölüm:XVIII, s. 198
- ^ Bury (1923), Cilt:II, Bölüm: XVIII s.198–199
- ^ Bury (1923), Cilt: II, Bölüm: XVIII, s. 200
- ^ Bury (1923), Cilt: II,Bölüm: XVIII, s.201
- ^ Procopius, De Bello Gothico i.xii
- ^ Bury (1923), Cilt:II, Ch. XVIII, s.203–205
- ^ Bury (1923), Vol. II, Ch. XVIII, p. 205–206
- ^ Bury (1923), Vol. II, Ch. XVIII, s. 209
- ^ Bury (1923), Cilt:. II, Bölüm: XIX, s. 227
- ^ Bury (1923), Cilt: II, Bölüm: XIX, s. 228
- ^ Bury (1923), Cilt: II, Bölüm: XIX, s. 229
- ^ a b Bury (1923), Cilt:II, Bölüm: XIX, s. 230
- ^ Bury (1923), Cilt:II, s. 230–231
- ^ Bury (1923), Cilt:II, Bölüm: XIX, s. 231
- ^ Bury (1923), Cilt:II, Bölüm: XIX, s. 231–232
- ^ Bury (1923), Cilt:II, Bölüm: XIX, s. 232
- ^ Bury (1923), Cilt:II, Bölüm: XIX, s. 231–233
- ^ a b c d e f g h Norwich, John J. (1998) Byzantium:The Early Centuries, Londra:Penguin, Bölüm:12 (İngilizce)
- ^ Procopius. History. xl. 9 Cilt:V 41.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Gotlar Savaşı (535-554) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Klasik referanslar
- Prokopius, De Bello Gothico, Cilt I–IV (Latince)
- Jordanes, , İng. çev: Charles C. Mierow. (İngilizce)
- Cassiodorus, Variae epistolae "Mektuplar", Gutenberg Projesi 24 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Modern referanslar
- Edward Gibbons, History of the Decline and Fall of the Roman Empire Cilt. IV, Bölümler 41 20 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . & 43 20 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Bury, John Bagnell (1923) History of the Later Roman Empire Cilt. I ve II New York:Macmillan and Co. [url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/home.html 9 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .] (İngilizce)
- Hughes, Ian (2009). Belisarius:The Last Roman General (İngilizce). Yardley, PA: Westholme Publishing, LLC. ISBN .
- Cumberland Jacobsen, Torsten (2009). The Gothic War (İngilizce). Westholme.
- Norwich, John Julius (1999), Byzantium The Early Centuries, Londra:Penguin Books Ltd. (İngilizce) s. 213-244
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gotlar Savasi 535 ten 554 e kadar Bizans Imparatorlugu ile Ostrogotlar Kralligi arasinda yapilan ve Italya Dalmacya Sardinya Sicilya ve Korsika da yer alan savastir Tarihciler bu savasi iki safhada incelerler Birinci safha 535 540 donemindedir Bu safhada Bizansli General Belisarius komutasindaki Bizanslilar Italya yi tekrar Romali devleti eline gecirmeyi basarmislardir ve en sonunda Bati Roma Imparatorlugu son doneminde baskent olan Ravenna sehrinin ellerine gecmesi ile bu safha sona ermistir Ikinci safhada yeni Ostrogotlar Krali Totila komutasi altinda kendilerine Ostrogotlar toplayip ve Italya sehirlerini tekrar ellerine gecirmeyi hedeflemisler ve bunda buyuk basari kazanmislardir Bu Ostrogotlar direnisi uzun ve zorlu cabalar sonucunda Bizansli General Narses tarafindan bastirilmistir Bizansli general Narses bu safhada Franklar ve Alamanlar kavimlerinin 554 te Kuzey Italya ya yaptiklari hucumlari da geri puskurtmeyi basarmistir Ayni yil 554 te Bizans Imparatoru I Justinianus Pragmatik Sanction adi verilen bir Imparatorluk Buyrugu ile Italya nin Bizans yonetimi altinda nasil organize olacagini ilan etmistir Bu galibiyetlere ragmen Kuzey Italya da bulunan bazi sehirler Bizanslilara teslim olmayip 560 li yillar ortalarina kadar bu direnislerine devam etmislerdir Gotlar Savasi 543 554 I Justinianus un antik Roma Imparatorlugu Italya arazilerini tekrar ele gecirme kampanyasiTarih543 554BolgeItalya yarimadasi ve adalari ve Dalmacya sahilleri Italya Dalmacya Sardinya Sicilya ve KorsikaSonucBizans Imparatorlugu nun kesin zaferiCografi DegisikliklerSicilya Italya yarimadasi ve Dalmacya nin Bizans Imparatorlugu na baglanmasiTaraflarBizans ImparatorluguOstrogotlar Kralligi FranklarKomutanlar ve liderlerBelisarius Mundus olu Narses Bessas Germanus Theodahad Vitiges Totila Teya Bu savasin cikmasinin nedeni hukuken butun Roma nin Imparatoru olan Bizans Imparatoru veya Dogu Roma Imparatoru I Justinianus un Bati Roma Imparatorlugu nun batidak arazileri tekrar eski sinirlarina kadar eline gecirmek amaci idi Bati Roma Imparatorlugu Kavimler Gocu doneminde bir onceki yuzyilda istilaci gocmen barbar kavimlerin ellerine gecip yikilmisti ve uzerinde bulundugu Italya Dalmacya ve Italyan adalari bu barbar kavimler eline gecmisti Gotlar Savasi sonucunda Italya Bizanslilar eline gecmekle ve genellikle askeri catismalar sona ermekle beraber Italya sehirleri ve kirsal alanlari gayet buyuk maddi zararlara ugrayip hemen hemen yikintilara donusmus ve buyuk nufus kaybina ugramistir Bu nedenle Bizanslilar galip gelmekle beraber bu yikik ve issiz yerleskeler ve arazileri yenileyecek hatta ayni seviyede tutulmalarini saglayacak kaynaklari ellerinde toplamaya imkan bulamayip kazandiklari arazilerin cogunu kuzeyden gelen yeni barbar kavim olan Lombardlara birakmak zorunda kalmistir Arka planOstrogotlar Yonetiminde Italya 476 da Bati Roma Imparatorlugu barbar kavmi asilli Odoaker in imparator Romulus Augustulus u imparatorluk tahtindan indirerek kendini Rex Italiae Italya Krali olarak Italya hukumdari oldugunu ilan ederek tarihten silinmistir Odoaker sadece ismen hala Dogu Roma Imparatorlugu na da tabi oldugunu ilan etmekle ve Bizans Imparatoru olan Zeno nun vasali oldugunu aciklamakla beraber Italya da hukum surme sekli aldigi bagimsiz politika tedbirleri ve gittikce artan politik gucu onun Bizans Imparatorlugu na buyuk bir tehdit ortaya cikarttigi Konstantinopolis teki imparator ve imparatorluk yuksek yoneticileri tarafindan kabul edilmekteydi Bu cevreler Bizans Imparatorlugu na buyuk tehdit doguran bu yeni rejimi gayet supheli bir gorusle izlemekteydiler O donemde Ostrogotlar kavimi krali olan Teoderik hukumdarligi altinda Dogu Roma Imparatorlugu na bagli Foederati statulu olarak bati Balkanlara yerlesmislerdi Bu kavim halki ise yerlestirildikleri bolgeden hoslanmamislardi Zaman zaman Balkanlarda akinlara cikmakta ve Bizans arazilerindeki sulh ve sukuna engel olmaktaydilar Ostrogotlar kendi hayat tarzlarina daha uygun yeni bir bolgede yerlesmek icin cabalar gostermekte idiler Imparator Zeno kurnazca bir dusunce ile Imparatorlugun bu iki onemli sorununu bir hamlede cozumlemek icin iki kusu bir tasla vuracak sekilde bir uygulama dusundu Bu cozum Ostrogotlar kavminin Imparatorluk resmi izni ve temsilcisi olarak Italya ya goc etmesi ve bu gocten sonra da onlarin Odoaker in Italya Kralligi rejimini ortadan kaldirmalari idi Buyuk Teoderik ve Ostrogotlar Imparatorun bu dusuncesini gerceklestirmeyi basardilar ve Teoderik komutasindaki Ostrogotlar ordusu ve onlarla birlikte gocen Ostrogotlar halki Italya ya girmeye oranin yoneticisi olan Odoaker la savasip onu maglup ederek onun Italya Kralligi devletini ortadan kaldirmaya ve Ostrogotlar idaresinde cifte devlet statulu biri Ostrogotlar Kralligi digeri de Romali vatandaslari icin hukuken Bizans a bagli bir naiplikten olusan Bizans Imparatorlugu na tabi olan bir yeni Italya devleti kurmayi basardilar Italya da Ostrogotlar kavmi krali Teoderik Bizans imparatoru Zeno ve ondan sonra Bizans imparatoru olan I Anastasius aralarinda hukuken o zamana kadar gorulmemis statulu Ostrogot Kralligi adi verilen yeni bir devlet kurdular Bu devletin arazileri ve halki hukuken Bizans Imparatorlugu yuksek egemenligi altinda idi Ama ayni arazilerde yasayan iki degisik statulu halk bulunmaktaydi Roma vatandasi olanlar Italya ya hukum eden Buyuk Teoderik i bir imparatorluk taht naibi ve ordu komutani magister militum olarak kabul etmeleri gerekmekteydi Ostrogot kavimine dahil olan halk uzerinde ise Teoderik Ostrogotlar Krali olarak hukumdarlik yapmaktaydi Bu ayni arazi ustunde yasayan iki degisik halkin birbirleriyle evlenmeleri yasaklanmisti Bu devletin yasama organi sadece eski usulde Dogu Roma Imparatorlugu idi devlet yonetimi de yine antik Roma imparatorlugu esaslarina gore yapilmaktaydi ve devlet memurlarinin hemen hemen hepsi Roma vatandaslari idi Boylece Italya Ostrogotlar Kralligi tek yoneticili ya taht naibi ya da kral ve iki degisik halktan olusan bir devlet halinde idi Ama bu devletin ordusu sadece Ostrogotlardan olusmaktaydi ve bu ordunun kendi Ostrogotlar kullanislarina uyan hukuku kaideleri organizasyonu ve subaylari bulunmaktaydi Bu devletin halki din bakimindan da ikiye ayrilmisti Her iki halk da Hristiyan olmakla beraber Ostrogot halk genel olarak Aryanizm mezhebine inanmaktaydi Roma vatandaslari ise Kalkedon Inanci na uyan Katolik mezhepli idiler Fakat ulkede genel olarak buyuk bir dinsel tolerans atmosferi hakimdi Bu kompleks dual devlet idare sistemi Buyuk Teoderik in yetenekli ve guclu krallik idaresi doneminde gayet etkin olarak isledi Teodorik kendi istedigi tedbir ve politikalari Romali vatandaslarini hic incitip gocutmadan ve boylece onlarda hic ayrilik hissi dogmasina neden olmadan uygulamayi gayet iyi basardi Ancak hayatinin sonuna dogru aldigi bazi politika tedbirleri iki halk arasinda hafif surtusmelere yola acti Onu takip eden Ostrogotlar Krallari idaresi altinda ise bu devlet idare sistemi gittikce bozuk islemeye basladi ve sonunda Gotlar Savasi doneminde iyice lacka olup hic islemez hale girdi Bizans imparatorlugu tahtini imparator I Justinus eline gecirdikten sonra Hristiyan kilisesi icindeki sorunu cozuldu Bu Accacian Ayriligi Roma daki papalik idaresindeki Hristiyanlar ile Konstantiopolis te bulunan Patriklik idaresindeki Hristiyanlar arasinda ortaya cikan bir doktriner ikilikti Papalik Hristiyanlarinin dogudaki Hristiyan kilisesi liderlerini monofizit goruslere yaklasma ile ithamindan ortaya cikmisti Bu iki grup dinsel hiyerarsinin birlesmek icin attiklari ileri adimlar Ostrogotlar idaresinde yasayan bazi Roma vatandaslari ve ozellikle senato uyeligi yapmaya hak kazanmis yuksek sinif Roma vatandaslarinin da Konstantinoplis idaresi ile daha yakin iliskiler kurulmasini ve boylece devlette bulunan Ostorogot ustunlugunun biraz daha zayiflamasi icin istek ve taleplerde bulunmalarina yol acti Bu gelismeye bir gosterge olarak 524 te cok taninmis bir yuksek devlet memuru magister officiorum olan Boethius ve kayinpederinin gorevlerinden atilip idam edilmeleri verilmektedir Bu gelisme Romali vatandaslari ozellikle yuksek idareci tabakasi arasinda yavas yavas gittikce Ostrogot devlet sisteminden yabancilasma hislerinin gelismesine isaret etmektedir Buyuk Teodorik Agustos 526 da oldukten sonra yerine Ostrogotlar Krali olarak torunu Athalarik tahta gecirildi Ama 10 yasinda olup daha yetiskin olmayan Athalarik icin annesi Amalasuntha naip tayin edildi ve Buyuk Teodorik in kizi olan bu kadin Italya nin gercek idarecisi oldu Amalasuntha iyi bir yuksek Romali egitimi almisti ve Konstantinopolis te bulunan Bizans Imparatoru ve Bizans Senatosu ile daha yakinlasma amacli politika stratejisi uygulamaya koyuldu Fakat onun bu politika tutumu ve oglu olan Athalarik e iyi bir Romali egitimi vermek icin yaptigi cabalar Ostrogotlar yuksek asiller sinifinin hosuna gitmedi Onu iktidardan indirmek icin komplolar yapilmaya baslandi Bu komplolarin oglu ve kendinin hukumet rejimine buyuk bir tehdit olusturduguna karar veren taht naibi Amalasuntha bu soylu komplocularin ucunu idam ettirdi Tam bu sirada kendini pek guvenlikli hissetmeyen Amalasuntha yeni Bizans Imparatoru olan I Justinianus bir mektup gondererek Ostrogot asilleri tarafindan iktidardan ve Italya dan uzaklastirilirsa Konstantinopolis e siginma imkani olup olmadigini sormustu Gercekte bu ihtimal ortaya cikmadi ve 534 te oglu kral Athalarik in olumunden sonra Kralice naip olarak Amalasuntha Ostrogot Kralligi ni ve Italya yi idare etmeye devam etti Fakat kendine destek saglamak icin bir ortak Ostrogotlar Krali secmeye karar verdi Bunun icin kuzeni olan Theodahad i secti ve onu ortak Ostrogotlar Krali olarak tahta gecirdi Fakat bu dogru bir tedbir olmadi cunku iktidar gucu kazanan Theodahad ya kendi emri ile ya da diger asillerin komplolarina musaade ederek Amalasuntha yi Kralicelikten atarak Toskana da uzerinde bulunan Martana adasina surgune ve hapse gonderdi 30 Nisan 534 535 te Amalasuntha surgunde iken bu adada hamamda iken bogularak olduruldu Justinianus in politik tedbirleri ve hazirliklar I Justinianos ve saray erkani Ravenna da San Vitale Bazilikasi nda mozaik Bizans Imparatoru olan I Justinianus 533 te Kuzey Afrika da eski antik Roma Imparatorlugu arazilerine goc edip orada kendilerine bir krallik kurmus olan barbar Germen kavim olan Vandallar in krallik idaresine taht varisleri arasinda cikan bir taht kavgasini bahane ederek mudahale etmisti Gunun en yetenekli Bizans generali olan Belisarius komutasinda bir Bizans ordusunu Kuzey Afrika ya gondermis ve bu arazileri tekrar Bizans Imparatorlugu idaresine almak amaci ile Vandallar Savasi adi verilen bir savas baslatmisti Bu Vandal Savasi I Justinianus ve Bizans Imparatorlugu icin hic beklenmedik sekilde kisa ve gayet kararli bir sonucla sona ermisti Kuzey Afrika Bizans Imparatorlugu nun yeniden bir parcasi olmustu Buyuk bir olasilikla bu basarisindan gayet memnun olan I Justinianus benzer bir strateji kullanarak antik Roma devletinin kurulus merkezi olan Italya nin da barbar kavimli yoneticisinin elinden alinip tekrar antik Roma Imparatorlugu nun bir devami olan Dogu Roma Imparatorlugu na katilmasinin mumkun olabilecegini gormustu Bu buyuk amacina erismek icin yine Vandal Savasi galibi olan ustun yetenekli generali ile onun komutasindaki Bizans ordusunu kullandi Once Sicilya adasi idaresine el konuldu Sicilya Bizans a tabi olan Ostrogotlar Kralligi idaresinde idi ve o donemde taht naibi olan Amalasuntha nin gercek yonetimi altinda bulunmaktaydi Amalasuntha Bizans ordusunu getiren Bizans filosuna Sicilya limanlarini kullanmak icin izin verdi Bu limanlar Italya da anakarasinda acilacak savas icin Bizanslilar ordusu icin harekat ve ikmal merkezleri oldular Fakat tam bu sirada Amalasuntha Ostrogotlar Kralligi tahtina ortak kral olarak gecirdigi kuzeni Theodahad tarafindan iktidardan uzaklastirildi ve Toskana da Bolsena Golu nde Martana adasinda surgune gonderildi Ajanlari ile I Justinianus Amalasuntha yi olumden kurtarmaya calisti ama bu basarisiz kalip Amalasuntha bu adada bogularak olduruldu Amalasuntha nin Ostrogotlar tarafindan oldurulmesi I Justinianus a Italya yi fethetmek buyuk amaci ile orada hukum suren Ostrogotlar Kralligi na karsi savas baslatmak icin casus belli olarak kullanildi Bu savasin antik tarihini yazan Prokopius a gore Imparatorluk saltanatinin dokuzuncu yilinda Amalasuntha ya ne oldugu haberini ogrenir ogrenmez hemen savas baslatti Belisarius Sirakuza daki Beneventano del Bosco Sarayinda alcidan roliyef resmi Belisarius Ravenna daki San Vitale Bazilikasi ndaki mozaik detayi Belisarius Italya yi guneyden istila etmek hedefiyle strategos autokrator unvani ile baskomutan olarak 7 000 kisilik bir ordunun basina gecirildi Kuzey Balkanlar uzerinden Ostrogotlar Kralligi eyaleti olan Dalmacya yi ele gecirmek hedefiyle hucum etmesi icin General Mundus magister militum per Illyricum unvani ile yuksek askeri komutan tayin edildi Belisarius un emrine verilen ordunun gayet kucuk olmasi dikkati cekmektedir icin Belisarius emrine verilen Bizans ordusu Ostrogotlar ordusunun Vandallar ordusundan cok daha buyuk olmasina ragmen bu ordudan cok daha buyuktu Bu harekat icin hazirliklar gayet buyuk gizlilik icinde tamamlandi I Justinianus Franklar in gelecek savasta tarafsiz olup tarafsizliklarini korumak icin onlara altin hediyeleri vererek saglamaya calisti Gotlar Savasi nin Ilk Safhasi Belisarius un Gotlari Yenmesi 535 540535 540 Gotlar Savasi ilk safhasi Bellisarius Komutasinda Bizanslilarin Italya yi istilalari Sicilya ve Dalmacya nin Bizanslilar Eline Gecmesi Belisarius emri altindaki Bizans ordusu ile ilk defa Sicilya adasina cikti Bu ada yeniden Bizanslilar eline gecmis olan Kuzey Afrika ile Italya anakarasi arasinda stratejik bir mevkide idi Sicilya halki Bizans Imparatorlugu yonetimi altinda yasamaya taraftar idi Adanin tumumun Bizanslilar eline gecmesi cok uzun surmedi Bizans ordusuna karsi tek direnis ancak Panormus modern Palermo sehrinde oldu ve bu direnis de Aralik sonunda kirildi Boylece Sicilya tumuyle Bizans Imparatorlugu yonetimi altina gecti Belisarius Messina Bogazi ni gecip Italya anakarasina cikmaya hazirliklara basladi Bu sirada Ostrogotlar Krali olan Theodahad Bizans Imparatoruna Konstantinopolis e elciler gondermisti Bu elciler Theodahad in Sicilya yi Bizanslilara verecegini I Justinianus a tabi olarak onu ust hukumdar olarak kabul edecegini ve daha sonra da Italya nin tumunun egemenligini Bizanslilara verecegini teklif ettigini bildirdiler Bu sirada Kuzey Balkanlar daki General Mundus komutasindaki Bizans ordusu Ostrogotlar in Dalmacya eyaleti uzerine yurumustu Ama bu ordunun aldigi sonuclar pek iyi olmadi Mundus once Ostrogotlar Kralligi na bagli Dalmacya eyaletinin tumunu eline gecirdi ve bu eyaletin baskenti olan Salona ya girdi Fakat Ostrogotlar bu eyaleti geri almak icin buyuk bir ordu gonderdiler Bu ordu ile yapilan yan carpismalarin birinde Bizans generali Mundus un oglu Mauricius oldu Oglunun kaybindan cok etkilenen Mundus onun kaybinin intikamini almak hedefiyle emrindeki Bizans ordusu ile yeni gelen Ostrogotlar ordusu uzerine saldiriya gecti Onlari gayet buyuk bir hezimete ugratti Fakat kacan Ostrogotlar ordusunu kovalamakta iken General Mundus olumcul bir yara aldi ve oldu Bunun uzerinde baskomutansiz kalan Bizans Dalmacya ordusu sadece bu eyalet baskenti Salona ya cekilerek Dalmacya eyaletinin tumunu Ostrogotlar idaresine terk etti Bu gelismelerin hepsi Mart 536 da oldu Sonradan Dalmacya eyaletinde Ostrogotlar ordusunun basarisini ogrenen Ostrogotlar Krali Theodahad daha once Bizanslilara gonderdigi baris tekliflerini muzakere etmek icin gelmis olan Bizans elciler heyetini kabul etmedi ve heyet mensuplarini hapse attirdi Boylece Bizans in Italya yi bariscil sekilde eline gecirme firsati da ortadan kalkmis oldu Bizans imparatoru I Justinianus bunu ogrenince once Belisarius a Italyan anakarasina gecmek icin emir verdi Sonra Dalmacya daki sefer sorunlarina egildi Kuzey Balkanlarda ordusuna Magister Militum per Illyricum unvanini tasiyan General Constantianus u komutan olarak gonderdi Ona Dalmacya eyaletini cabucak fethetme emrini verdi Conatantianus gayet cabuk hareketle Ostrogotlar ordusuna karsi harekata gecti Ostrogotlar ordusu komutani Gritas bu eyalet baskenti Salona yi yeni eline gecirmisti Bu sehrin surlarinin gayet yikik olmasi ve sehir halkinin Ostrogotlara karsi hicbir sevgi hisleri olmadigi nedenleri ile ordusu ile Salona dan kuzeye dogru cekildi Constantianus Bizans ordusu ile sehre girdi ve hemen sehir surlarini onartmaya koyuldu Bir hafta gecmeden kuzeye cekilen Ostrogotlar ordusu eyaletin tumunu Bizanslilara birakarak Italya ya gecti Haziran sonlarinda Dalmacya eyaletinin tumu Bizanslilar eline gecmisti Vitiges in Tahta Gecirilmesi Birinci Roma Kusatmasi 526 ilkbaharinin sonlarina dogru Belisarius ordusunun onunde Sicilya dan Italyan yarimadasina girdi ve Messina Bogazi uzerinde bulunan Rheguim modern Reggio Calabria yi eline gecirdi Dogu Romalilar ordusu kuzeye yuruyerek Kasim 536 da Napoli sehrini kusatip eline gecirdi ve sehir talan edildi Aralik ta ise hic direnis gormeden Dogu Romalilar ordusu eline gecti Belisarius un Dogu Romalilar ordusunun bu kadar hizli olarak guney Italya da ilerleyip bu arazileri eline gecirmesi Ostrogotlari cok sasirtti Ostrogotlarin bu basarisizligi bazi ileri gelenler tarafindan Ostrogotlar Krali Theodahad in gayriaktif olmasina atfedildi Bu kizgin Ostrogotlar ileri gelenleri Napoli nin dusmesinden sonra bir hukumet darbesi yaparak Theodahad i Ostrogotlar Kralligi tahtindan indirdiler Yeni Ostrogotlar Krali olarak general Vitiges i tahta cikarttilar Vitiges krallik icin daha mesruluk kazanmak icin Ravenna ya gitti ve orada Amalasutha nin tek kizi olan ile bir evlilik yapti Burada ve Italya da Ostrogotlar savascilarina moral ve egitim vererek istilaci Dogu Romalilara karsi duracak bir Ostrogotlar ordusu gelistirmek icin cabalar yapti Vitiges takviyeli buyuk bir Ostrogotlar ordusu ile Roma uzerine yurudu Belisarius emri altinda bir Dogu Romali ordusunun Ostrogotlara karsi bir meydan savasinda Ostrogotlar ordusuyla savasabilecek kadar buyuk olmadigi icin Roma da yerlesip beklemekteydi Vitiges Mart 537 den Mart 538 e kadar Roma yi kusatti Bu Gotlar Savasi icinde Birinci Roma Kusatmasi olarak bilinmektedir Bu kusatmada birkac defa iki tarafin buyuk gucleri arasinda yapilan buyuk muharebeler yaninda huruc hareketleri ve nispeten kucuk carpismalar da yapildi Nisan 537 de Konstantinopolis ten 16 000 kisilik Slav ve Hun asilli parali askerlerden olusan bir Dogu Romalilar takviye birligi geldi Kasim 537 de ise 5 000 kisilik bir diger takviye birligi Roma ya geldi Bunun uzerine Dogu Romalilar savunucu stratejilerini saldirici stratejiye degistirdiler Dogu Romalilar suvari birlikleri Ostrogotlar kusatma ordusunun gerisine gecebilerek onlarin gerisinde bulunan bazi kasabalari eline gecirdi Dogu Romalilar donanma filosu Ostrogotlarin denizden ikmal ve erzak getirmelerini onune gecip kusatmaci Ostrogotlar ordusunun ikmal ve tedarik yoklugu cekmesine neden oldugu gibi bu bolgede yasayan sivil Ostrogotlar halkini da aclik tehlikesi ile karsi karsiya getirdi En sonunda bir Dogu Romali suvari birligi Revanna nin bir gunluk yuruyus uzakliginda olan Ariminum modern Rimini sehrini eline gecirince Vitiges komutasi altindaki Ostrogotlar ordusunun sehri kusatmasini kaldirdi ve ordusunu geri cekti Ariminum Kusatmasi Narses in Italya ya Gelmesi Vitiges Roma kusatmasini kaldirdiktan sonra kuzeydoguya yoneldi Bu yuruyus guzergahinda bulunan bazi kasabalardaki Ostrogotlar garnizonlarini ve kalelerini gerisini daha emniyetli kilmak icin pekistirdi Sonra Ariminum modern Rimini ye gecti Bu kale Ostrogotlarin gerilerine sarkan 2 000 kadar mevcutlu bir Bizanslilar suvari birligi tarafindan ele gecirilmisti Belisarius emrinde olan ve Bizans suvari birlikleri arasindan en seckini olarak kabul ettigi bu suvari birliginin yaninda olmasini istedi Onun icin Arminium daki suvari birligini bir Bizansli piyade birligi ile degistirmeye karar verdi Fakat bu Bizansli suvari birliginin komutani olan General Johannes Belisarius un bu emrini dinlemedi ve Arminium daki suvari birligi orada kaldi Bunun bir hatali gorus oldugu Ostrogotlar ordusunun sehir surlari onune geldigi zaman anlasildi Bizansli suvari birligi Ostrogotlar ordusunun surlara ilk saldirisini geri puskurttu Fakat Ostrogotlar ordusu sehri kusatmaya aldi Halkin acligi yaninda suvari atlarinin acligi sehri savunucularina fena tesir etti Ostrogotlar ordusu Arminium yaninda Ancona yi da kusatmaya almisti Ostrogotlar Bizansli savunuculari acik sahada yapilan ilk muharebede yenilgiye ugrattilar Fakat Bizanslilar sehre geri cekilince Ostrogotlar ordusu Ancona nin surlarina karsi pek basari kazanamadilar ve bu onemli liman sehrini tekrar ellerine gecirmediler Narses Ravenna daki San Vitale Bazilikasi ndaki mozaik detayi Tam bu sirada Justinianus un asker toplamak icin Illirya ya gonderdigi saraykethudasi ve en yuksek devlet mali memuru olan hadim Narses statulu barbar kavmi olan Heruliler arasindan topladigi 2 000 kadar askerle bolgesine ulasti Belisarius Narses i karsilamaya gitti ve o gunku durumu ona bildirdi Iki komutan nasil bir strateji takip edecekleri uzerinde anlasamadilar Narses gayet bir cesur tavirla hemen bir kusatmayi yarma harekati planlanip uygulanmasi icin eldeki butun kaynaklarin bu yarmaya tahsis edilmesini istemekteydi Belisarius ise daha temkinli davranmayi ve tum kaynaklari tek bir strateji uygulamaya baglamamayi tercih etmekte idi Fakat Arminium da komutan olan General Johannes ten gelen bir mektup awhei savunan Bizans suvari gucunun kusatma ile kadar zorlandigini ve eger kusatmacilar daha buyuk saldirida bulunurlarsa bu dusuk moralli ve ac atlar ve birliklerle sehri hemen teslim etmeleri gerektigini bildirdi Bu mektuptan sonra Bizanslilar Narses in teklif ettigi stratejiyi uygulamaktan baska secimlikleri kalmamisti Belisarius elindeki orduyu uc kisima ayirdi Birinci kismi cok inandigi bir komutan olan Ildiger e verdi ve bu birlikler gemilere bindirilip liman sehri olan Arminium u denizden takviye etmek icin kullanilacakti Ikinci kisim Bizans ordusu yine tecrubeli ve yetenekli general olan General Martin komutasinda guneyden ilerleyecekti Ana Bizans ordusu Narses ve Belisarius komutalari altinda olacakti ve Ostrogotlar ordusunun kusatmasini kirmak icin genel saldirida bulunacakti Bu plan uygulamaya koyulmadan once Ostrogotlar Krali Vitiges kusatmaci ordunun Ostrogotlarin etrafi cevirip onlari cembere alinmasinin mumkun oldugunu gordugu icin kusatmasini kaldirdi ve gayet hizli olarak Ravenna ya geri cekildi Belisarius ile Narses in Aralarinin Acilmasi Ariminum un savas yapilmadan Bizanslilar eline gecmesi bu harekat planini teklif eden Narses in Bizansli generaller arasinda ununu Belisarius aleyhinde buyuttu Bazi generaller Bizans ordulari komutanliginin Narses e verilmesi uzerinde fikirler yurutmeye basladilar Ariminum kusatmasinin kirilmasindan sonra yapilan savas meclisinde ust komutanlar arasindaki bir ayrilik oldugu acikca anlasildi ve yeni bir strateji anlasmazligi oldugu da yuzeye cikti Belisarius Bizanslilarin gerisinde kalmis olan Axinum modern kalesinde bulunan guclu Ostrogotlar ordusu garnizonun ortadan kaldirilmasini istemekteydi ve bunun un Bizanslilar eline gecirilmesini kolaylastiracagini iddia etmekteydi Narses ise Bizans ordusunun daha kolay erisilebilir bir hedef olarak Aemiligia eyaletinde askeri kampanya yapmasini ongormekteydi Belisarius bu iki degisik stratejinin ordusunu ikiye ayrilmasina neden olmasini onlemek icin yeni bir taktik uyguladi General Narses ve General Johannes e bagli birliklerle Urbinium uzerine yurudu Burada Belisarius ile Narses e bagli birlikler iki ayri ordugah kurdular Kisa bir muddet sonra Narses bu sehrin gayet iyi savunuldugu ve devamli tedarik edilebildigi icin Bizansli ordusu tarafindan alinamayacagini kendine inandirdi Kendi ordugahindan bulunan butun askerler ile oradan ayrildi ve Ariminum a geri dondu Burada iken General Johannes komutasindaki Bizansli birlikleri Aemillia bolgesindeki onemli mevkiler uzerine gonderdi ve bu bolgede yasayanlar cok gecmeden General Johannes e temsilciler gondererek Bizanslilara bagli olduklarini bildirdiler Diger taraftan Urbinium sehrini kusatan Belisarius unda sansi uygun gitti Urbinium kalesi icindeki tek icme suyu saglayan kaynak beklenmedik bir nedenle kurudu Icme susuz kalan Urbanium halki sehirlerini Bizanslilara teslim ettiler Fakat bu gelisme yani Italya da harekat yapmakta olan Bizanslilar ordusunun ikiye ayrilmasi ileride gayet kotu netice verdi Bu Bizans ordusundaki ikilesme da Ostrogotlar tarafindan kusatilmis olan Bizans ordusunun kurtulmasi mumkun iken ikiye ayrilan Bizans ordusu tarafindan kurtulamamasi bu kale icinde yasayan halkin trajik olarak katliama ugramalarina neden oldu Mediolanum un Kusatilmasi ve Talan Edilmesi Nisan 538 de Italya da Roma dan sonra nufusu ve zenginligi bakimdan ikinci sehri olan Mediolanum modern Milano dan Beliarius onune gelen temsilciler bu sehrin Bizanslilar idaresine verilip ve Bizans ordusu ile korunmasini istediler Belisarus da bunu saglamak icin General Mundilas komutasinda 1 000 kisilik bir Bizans ordusu birligini Mediolanum a gonderdi Bu askeri birlik sadece Mediolanum un Bizanslilara gecmesini saglamadi ve Ticinum modern Pavia haric bu sehir etrafnda bulunan sehirleri gayet kolaylikla Bizanslilar idaresi altina aldi Bu onemli sehri kaybetmek istemeyen ve bu sehri geri almak icin Ostrogotlar Krali Vitiges Franklar Kralindan askeri destek istedi Uruias komutasindaki Ostrogotlar ordu birligi beklenmedik sekilde Alpleri gecip gelen 10 000 kisilik ordusu ile takviye edildi ve bu iki ordu Mediolanum u kusatti Bu sehre gonderilen zaten kucuk olan Bizansli birligi bu sehre komsu olan sehirlerdeki garnizonlara ve kalelere dagitilmis oldugu icin esas Mediolanum u savunan Bizanslilar birliginin gayet kucuk bir mevcudu kalmisti Belisarius hemen bu sehir kusatmasini kirmak icin bir Bizans ordusu birligi gorevlendirdi Fakat bu kusatmayi kirmak icin gonderilen birlik kusatilan sehre hicbir yardimda bulunamadi Bu birligin komutanlari olan General Martin ve General Uliara sehre yardim edebilmek icin birligin takviye edilmesi gerektigini Belisarius a bildirdiler General Johananes in ordusu ile yakinda bulunan Aemillia da eyaletinde harekatta bulunan magister milium per Illyricum olan General un ordusunun kendilerini takviye icin gonderilmesini talep ettiler Bu sirada Italya da bulunan Bizansli ordusunun komuta heyeti icinde bulunan ikilesme de durumu daha da guclestirdi Cunku General Johannes ve General Justinus kendi birliklerinin Narses e bagli oldugunu ve onun emirleri olmadan birliklerini harekete getirmeyeceklerini acikladilar Bu halde bile General Justinus hasta oldu ve emrinde olan birligin butun hazirliklari durduruldu Kusatilmis olan sehre Bizanslilardan yardim gelmemesinde ortaya cikan ve sirf komuta hata ve eksikliginden dogan sonuc gayet olumcul oldu Sehir halki kusatma dolayisiyla buyuk aclik cekmeye basladi Ostrogotlar komutani sehirdeki Bizanslilar birligi komutani olan General Mundilas a teslim baris sartlar teklif etti Bu teslim baris sartlari basinda eger sehri teslim ederlerse Bizans askerlerinin hayatlarinin garanti edecegini belirlenmekteydi Ama Ostrogotlar sehir halkinin hayatlarini garanti etmekten kacindiklari icin General Mundilas bu teslim baris teklifini kabul etmedi Fakat Mart 539 da General Mundilas in emrinde olan askerler isyan ederek ona zorla Ostrogotlarin teslim baris sartlarini kabul ettirdiler Sehirdeki Bizansli garnizonu askerlerinin canlari gercekten bagislandi Fakat Ostrogotlar ordusu sehirde yasayan sivil halk icin bir katliam uyguladi Sehir talan edildi Sehrin surlari ve sehirdeki binalarin hepsi yikilip yerle bir edildi Gunun tarihcisi olan Procopios biraz abartarak bu katliamda hayatlarini kaybeden alelade halktan erkekler sayisinin 100 000 kisiye vardigini belirtmektedir Fakat bu tahmin tarihin yazildigi zaman bile gayet abartili oldugu icin tenkit edilmisti Fakat onbinlerce kisinin olduruldugunu ve oldurulmeyenleri kole olarak Italya esir pazarlarinda satildigi ve sehrin sehir olmaktan ciktigi gercek oldugu kabul edilmektedir Franklarin Kuzey Italya ya Saldirmalari Auximum ve Faesulae un Kusatmalari Bizanslilar ordusunun basina gelen bu felaketten sonra Narses geri cagrildi ve Belisarius Italya da en yuksek yonetim yetkileri ile donatilmis baskomutan olarak kabul edildi Bu arada Ostrogotlar Krali olan Vitiges Sassani Imparatoru olan I Husrev e bir mektup gondererek Sasanilerin Dogu Anadolu da Bizanslilara karsi bir savas acmasinin Italya icin gayet iyi bir sonuc yaratacagini bildirmisti Ortaya cikacak Bizanslilar Sassaniler savasi Bizans imparatoru I Justinianus un Bizanslilar ordularini bu arada Italya daki Belisarius ordusunu Dogu Anadolu da teksif etmesine neden olacak ve bu da Bizanslilar tarafindan devamli tahrip edilen Italya ya ve buradaki yasayanlara bir nefes sulh sukun getirebilecekti Gercekten bu Bizanslilar Sassaniler savasi cok gecmeden ortaya cikti Ama bu savas ciktigi zaman Ostrogotlar Krali Vitiges coktan kralliktan uzaklastirilip Konstantinopolis e goturulmustu ve orada emekli patrici hayati yasamaktaydi Belisarius ise eger Ostrogoylara Kralligi baskenti olan Ravenna yi eline gecirebilirse savasin sona erecegini dusunmekte ve buna gore planlar yapmakta idi Ravenna yi ele gecirmeden once Ostrogotlar elinde bulunan iki onemli mustahkem mevkii Auximum modern ve Faesulae modern Fiesole nin Bizanslilar eline gecmesi gerekmekteydi Bizansli generaller Johannes ve Martin birlikelerine Uraias komutasinda bulunan Ostrogotlar ordusunun Po Nehri nin gecmesini onlemek veya hic olmazsa geciktirmek emri verildi General Justin komutasinda bulanan bir Bizansli ordusu kismi ise Faesula yi kusatma altina aldi Belisarius ise kendi ordusu ile Auximum kusatmasini ustune aldi Bu kusatmalar devam etmekte iken Franklar Krali I Theudebert Alplerden gecip guneye inerek kuzey Italya ya girdi ve Po Nehri nin iki yakasinda birbirine karsi mevzilenmis olan kuzeyde Ostrogotlar ordusu ve guneyde Bizanslilar ordusu ile karsilasti Ostrogotlar Franklarin ordusun kendilerine muttefik oldugunu dusunerek hic savunma tedbirleri almislardi Franklar ordusu savunmayla tedbirsiz Ostrogotlar mevzileriene saldiriya gecerek cok cabuk Ostrogotlar ordusunu hezimete ugratti Bu gelismeden ayni sekilde sasirmis olan Bizanslilar ordusu da Franklarla muharebeye giristi Bizanslilar yenildi ve guneye Toskana yonune geri cekilmek zorunda kaldilar Bu Franklar istilasi Italya daki savasin sonucunu dagitabilirdi Fakat Franklar ordusu icinde cok siddetli bir dizanteri salgini cikti ve bu cok sayida Frank askeri oldurdu Bu salgin ve zayiat Franklar ordusunun Italya dan kuzeye cekilip Italya da savastan cekilmelerine neden oldu Belisarius ise Auximum ve Faesulae mustahkem mevkilerinin kusatilmalari ile ugrasmaya devam etti Her iki Ostrogot Kralligi mustahkem mevkilerinde ortaya cikan aclik dolayisiyla bu mevkiler de Bizanslilar ordusuna teslim olmak zorunda kaldilar Ravenna nin Bizanslilar Eline Gecmesi ve Belisarius un Italya dan Ayrilmasi Belisarius bu basarilarindan sonra ve Dalmacya dan yeni gelen asker takviyeleri sonunda dikkatini Ravenna uzerine cekti Po Nehri kuzeyinde Bizanslilar birlikleri sehir uzerine yoneltildiler Bizanslilar donanma filosu Adriyatik Denizi sahillerinde Revanna limanini ablukaya aldi Boylece sehre erzak ve ikmal tedarik kaynaklari kesilmis oldu Kusatma altinda bulunan baskenti Ravenna da bulunan Ostrogotlar Krali Vitiges e Franklar Krali tarafindan bir elci gonderilmisti ve Franklar Ostrogortlarla muttefiklik anlasmasi imzalamak istemekteydi Fakat Kral Vitiges bir yil onceki Franklarin tutumunu unutmus degildi iki taraf arasinda daha karsilikli birbirine guvenme inanci yerlesmis degildi Vitiges muttefiklik anlasmasi ile alakadar olmaz gorundu Bundan cok gecmeden Konstantinopolis ten Bizans Imparatoru I Justinianus tan Ravenna da kusatilmis olan Ostrogotlar Krali Vitiges e bir elci geldi Bu elci Justinianus un gayet Ostrogotlara elverisli bir baris teklifini Ravenna ya getirmisti Imparator Bizanslilarin dogu sinirlarinda Sasaniler ile yeni bir savas cikmasini beklemekteydi ve bu yeni savas icin Bizans ordularini teksif edebilmek icin batida Italya da bir baris yapilmasini arzu ediyordu Imparator bu baris teklifinde Italya nin parcalanmasini Po Nehri guneyinin Bizanslilara verilmesini ve Po Nehri kuzeyinin ise Ostrogotlar Kralligi na birakilmasini onermekte idi Ostrogotlar bu baris teklifini hemen kabul edeceklerini bildirdiler Fakat Bizanslilar baskomutani olan Belisarius boyle bir baris antlasmasini kabul edemeyecegini bildirdi Italya da bulunan Bizans generallerinin onu bu fikrinden caydirma icin yaptiklari cabalar da bosa gitti ve imparatorun bu baris teklifi bir baris antlasmasi olmadi Ravenna kusatmasi devam etmekte idi Ostrogotlar baris icin son care olarak yeni bir baris antlasmasi teklifi yaptilar Bu teklifte eski Bati Roma Imparatorlugu nun Italya topraklarinda yeniden Ravenna baskentli olarak kurulmasi ongorulmekteydi Bu yeni Bati Roma Imparatoru olarak da Italya da yasayan herkes tarafindan sayilan Belisarius un tahta cikarilmasi onerilmekteydi Belisarius Ostrogotlarn bu baris teklifini kabul etmek niyetinde degildi Dogu Roma Imparatoru I Justinianus un kendini kiskandigini ve kendine imparatorluk verilirse Justinianus un kiskanclik hislerinin daha da siddetlenecegini bilmekteydi Fakat bu durumu Ravenna yi eline gecirmek icin bir firsat olarak kullanmaya karar verdi Bu teklifi kabul eder gorundu ve yeni Imparatorluk teklifinin ayrintilarini gorusmek icin ordusu ile Ravenna ya davet edilmesini istedi Mayis 540 ta Belisarius emrindeki Bizans ordusuyla Ravenna ya girdi Fakat hemen sonra bu baris teklifini uygulanmasinin imkansizligi ilan edilip Ravenna nin Bizans idaresi altina gectigini ilan etti Ravenna sehrini fetheden Bizans ordusu sehri talan etmedi Sehirde yasayan Ostrogotlara karsi gayet iyi davranildi Ostrogotlar tasinir ve tasinmaz mallarinin sahipliligini korudular Ravenna nin Bizans eline gecmesinden sonra PO Nehrinin kuzeyinde bulunan bazi sehirlerin Ostrogot garnizonlari sehirlerini Bizanslilara teslim ettiler Fakat diger Po Nehri kuzeyindeki sehirler teslim olmadilar Bunlarin basina Ostrogot Uraias in ussu olan Ticinium modern Pavia ve in ussu olan Verona gelmekteydi Belisarius I Justinian tarafindan Italya Bizans ordulari baskomutanligindan alindi Buna neden olarak doguda ortaya cikan Bizans Sassni savasi icin deneyimli bir askeri komutan istenmesi idi Belisarius icin antik Roma geleneklerini takip eden Konstantinopolis te bir tertip edilmesi teklif edildi ama Belisarius bunu kabul etmedi Bagimsiz Ostrogotlar Krali olan Vitiges bu krallik ortadan kalktigi icin Konstantinopolis e getirildi Burada ona patrici unvani verilip rahat bir emeklilik hayati yasamasi saglandi Bu muharebeler sonunda Bizanslilara esir dusmus olan bircok Ostrogotlar savascisi da Konstantinopolis e getirildiler Ama bunlar doguda savas icin istenilen Bizans ordularina zorla asker olarak yazdirildilar ve Dogu Anadolu da savasa gonderildiler Ildibad ve Erarik in Yonetimleri Eger Belisarius baskente geri cagrilmasaydi cok muhtemel olarak Italya yarimadasinin fethini birkac ay icinde tamamlayabilecekti Bu en uygun bir cozum yolu olmakla beraber Imparator Justinianus un onun basarisini kiskanmasi bunun gerceklesmesine engel oldu Ikinci iyi olabilecek bir cozum sekli ise Imparator tarafindan ortaya atilmis olan baris antlasmasinin yapilmasiydi Ama bu sefer bu onerme generali Belisarius un Imparatorun emirlerine uymamasi nedeniyle gerceklesmedi Imparator ve Generali bundan sonra Italya nin on iki yil daha savas sartlari altinda yasamasinin vebalini tasimaktadirlar John Bagnell Bury History of the Later Roman Empire Cilt II Bol XIX Belisarius Italya dan ayrildigi zaman Italya nin buyuk bir kismi Bizanslilar idaresi altina gecmisti Sadece Po Nehri nin kuzeyi Ticinum Pavia ve Verona Bizanslilar tarafindan fethedilmemislerdi Belisarius un Ostrogotlara karsi duydugu inancsizligin gercegi aksettirdigi acikca ortaya cikti Ostrogotlar Uraias in tavsiyelerine uyarak i yeni Ostrogotlar Krali olarak sectiler Belisarius Italya dan ayrildiktan sonra imparator I Justinianus onun yerine alacak yeni bir baskomutan secmekten kacindi Italya da bulunan Bizans ordulari ve ordu subaylari disiplinli hareket etmesini unutur oldular Ordu mensuplari ve subaylar siradan Italya halkindan kendilerini ayri gorup halki soymaya ve canlari isteyince her seyi talan etmeye basladilar Yeniden kurulan Bizansli Imparatorluk devleti sivil burokrasisi toplamak istedigi vergilerin cesitligi ve yuksekligi nedeni ile halk kutleleri arasinda hemen populerligini kaybedip istenmeyen kisiler haline geldiler Ostrogotlar Krali olan Ildibad kendi devlet idaresini Venetia ve Ligurya bolgelerinde yeniden kurup pekistirdi Ildibad Ostrogotlar Kralligi arazilerine tecavuz eden Bizansli generali Vitalius u Treviso onunde kararli bir sekilde maglup etti Fakat eslerinin arasi acik olup ve birbirleriyle kavgali olduklari icin Kral Ildibad Uraias i oldurttu Bunun intikamini almak isteyen Uraias akraba ve yandaslari ise bir komplo tertip ederek Mayis 541 de Ostrogotlar Krali Ildibad a karsi bir suikast yaparak onu oldurduler Bu sirada Odoaker in ordusuna dahil olmusken Odoaker ortadan kaldirildiktan sonra Italya dan ayrilmamis olan kavimi mensuplari kendi kavimlerinden olan i yeni Ostrogotlar Krali ilan ettiler Bu kendi kavimlerinden olmayan yeni krali belki de cok acayip olarak Ostrogotlar da kabul ettiler Erarik kendine tabi olan Ostrogotlari Bizans Imparatoru I Justinianus la baris muzakerelerine baslama fikrine inandirdi Fakat bu sadece gostermelik idi Erarik gizli olarak Bizanslilarla konusup uzlasmis ve uzerinde hukumete surdugu arazileri Bizanslilar egemenligine gecirmek uzerinde kati olarak anlasmisti Erarik in hicbir gayret gostermeden hic yeni politika tedbirleri almadan hareketsiz olarak gorulen tutumu bazi ileri gelen Ostrogotlar tarafindan yeni kralin kendilerine ihanet etmeye hazirlanmakta oldugu olarak yorumlanmisti ve gercekte o zaman bilinmemekle beraber bu dogru bir yorumdu Bunlar Bizanslilara karsi direnis yapabilecek tiynette yeni bir kral adayi aradilar ve Kral Erarik in yegeni olan Totila yahut Baduila adli kisinin bu aktif Ostrogotlar Krali olabileceginde anlastilar Halbuki bu komplocu kisilerin dusunduklerinin aleyhine olarak Totila da gizli olarak Bizansli ileri gelenlerle gorusup Ostrogotlar Kralligi devletinin Bizanslilara verilmesi uzerinde muzakerelere baslamisti Fakat yeni kral arayan komplocular kendi ile konusmaya baslayinca Totila onlarin kral olmak icin bir komplo yapma tekliflerini kabul etti Boylece 541 in sonbaharinin baslarinda Ostrogot Krali Erarik hazirlanan bu komploya kurban gidip yapilan bir suikastla olduruldu Totila yeni kral olarak ilan edilip yeni Ostrogotlar krali olarak tahta cikartildi Gotlar Savasi nin Ikinci Safhasi Totila Yonetimi Altinda Ostrogotlarin BasarilariOstrogotlarin Ilk Basarilari Totila nin Bizanslilara karsi Ostrogotlar direnmesini yonetip Ostrogotlar Kralligi devletini Italya da yeniden canlandirmasina su uc faktor buyuk katkida bulunmustu Bizans ulkelerinde cok siddetli Justinianus Veba Salgini adi verilen bir veba salgini 542 de cikmisti Bu veba salgini Bizans Imparatorlugu arazilerinde yasayan nufusu gercekten kirip gecirmisti ve bu mumbit arazileri bos ve issiz arazilere dondurmustu Bizans Imparatorlugu dogu sinirlarinda Bizanslilar ve Sasaniler imparatorluklari arasinda Lazika Savasi adi verilen bir savas baslamisti Italya da bulunan cesitli Bizansli generallerin yeteneksiz olmalari Aralarinda devamli olarak hafif veya ciddi catismalar olup birlik ve baraberlik icinde Ostrogotlara karsi koordineli bir savas yonetmelerinin imkansiz olmasi Totila nin ilk basarili muharebesi 542 ilkbaharinda Verona ve civarinda yapildi Konstantinopolis te bulunan Justinianus Italya da bulunan Bizans generallerini birlik ve beraberlik icinde harekat etmelerini devamli emir etmekte idi 541 yili sonlarinda Italya da bulunan Bizansli generaller Ravenna da toplanip birlikte koordineli olarak harekat yapmaya karar verdiler Bu karardan sonra ilk Bizans harekati kuzey Italya da Ostrogotlar elinde bulunan Verona kalesine karsi yapilan Bizans saldirisi seklinde oldu Bizansli iki general olan Constantian ve Alexander komutalari altinda bulunan 12 000 kadar kisilik Bizans guclerini birlestirerek Verona uzerine yuruduler Sehir sur kapilarinin birinin Ostrogot nobetcisine verilen yuksekce rusvet sonunda Ostrogot sehir idarecilerine ihanet ederek belirli bir kale kapisini Bizanslilara acmaya razi oldu Bizans komutanlari Artabazes adli bir Ermeni asilli Bizans subayi emrine verilen kucuk bir birlik ile bu acilan kapidan surlara girip esas Bizansli ordusu gelene kadar kapiyi savunma gorevi verilip ana ordudan daha once sehre gonderildi Bu birlik kapiyi eline gecirmeyi basardi Fakat bu kapi onune ana Bizansli birliklerini getiren bu iki general sehre girmeden sehirde ganimet olarak alinabilecek esyalarin nasil iki ordu arasinda bolusulecegi hakkinda gayet ciddi munakasaya giristiler Bu munakasa devem ederken sehir savunuculari surlardan nicin dusmanlarinin sehir kapisi onunde munakasa yaptigini gormek istediler Kale kapisinin acik oldugu anlasilinca Ostrogotlar sur savunuculari Artabezes in acik kapiyi tutan kucuk Bizansli birligine saldirip onlardan ustun gelerek hemen bu kapiyi tekrar ele gecirip kapatilmasini sagladilar Artabezes in birligi mensuplarinin hemen hepsi surlar etegine dusup de olen birkaci haric sur duvarlarindan kale disina atlayarak kacmayi basardilar Surlardan iceri giremeyen bu iki generalin birlikleri kamplarina cekilmeyi tercih ettiler Totila bu Bizansli birlesik ordugah kampinin Faventia modern Faenza yakininda Lemone Irmagi kiyisinda bulundugunu ogrendi Elinde bulunan 5 000 kisilik ordu ile bu ordugaha bir baskin duzenledi Yapilan Faventia Muharebesi adi verilen askeri catismada Totila ve Ostrogotlar ordusu galip geldi Ostrogotlar Bizansli birliklerin sancaklarini ellerine gecirdiler ve Bizanslilar buyuk zayiat verip dagildilar Totila sonra Bizanslilar elinde bulunan Toskana uzerine yurudu ve Bizans generali tarafindan savunulan Floransa yi kusatma altina aldi Bu Ostrogotlar kusatmasi devam ederken kusatmayi kirip Justinus un Bizansli savunmaci guclerini kurtarmak icin Bessa ve Cyprian adli uc Bizansli general guclerini birlestirerek kusatmaci Ostrogot ordusu uzerine yuruduler Bu Bizansli takviye gucunun gelmekte oldugunu ogrenen Totila ve Ostrogotlar savascilari kusatmayi bozup duzenli sekilde Sieve Irmagi vadisinden geri cekilmeye basladilar Bu kacan Ostrogotlar ordusunu Bizans ordusu kovalamaya basladi Kovalayan Bizans birliklerinin basinda General Johannes ve kendi birlikleri bulunmaktaydi General Bessas ve General Cyprian in ordulari daha yavas harekat ederek biraz uzaktan onu takip etmekteydiler Fakat degisik birlikler daginik ve koordinesiz diler Bir muddet sonra disiplinli olarak kacan Ostrogotlar ordusu Mucelium veya Mugello adi verilen bir mevkide bir tepeye ciktilar Vadide ilerlemekte olan General Johannes in Bizansli birlikleri uzerine Ostrogotlar tepeden asagiya siddetli bir taarruza gectiler Bu saldiri ile General Johannes in birligini dagittilar Kacan Bizansli askerleri arkadan gelen iki degisik Bizansli birligine yetistiler Ama bunlarin arasinda Ostrogotlar ordusunun cok buyuk oldugu ve General Johannes in olduruldugu hakkinda bir gercek olmayan soylentiler cikti Bu birlikler panige kapildilar ve koordinesiz kesmekes icinde tekrar duzene giremez sekilde geri cekildiler Totila ve Ostrogotlar ordusu Mucellium Muharebesi veya Mugello Muharebesi adi verilen bu muharebede buyuk bir galibiyeti kazandi Bu yeni yenilgi karsisinda Bizansli generaller ordulari ile kendilerinin barindigi sehirlere dagildilar General Johannes Roma General Bessas Spoletium modern Spoleto ve General Cyprian Perusia sehirlerine cekildiler Bizans komutanlari bundan sonra koordineli saldirilardan vazgectiler Totila nin Guney Italya ya Seferi ve Napoli yi Fethetmesi Mucellium Muharebesi nden sonra Bizanslilar Toskana da ayrilmadilar General Justinus elinde Floransa emniyetli olarak kaldi Totila Umbria da bulunan ve Petra Pertusa adli bazi sehirleri aldi Fakat Totila Merkezi Italya da bulunan Toskana da kalip askeri harekata devam etmek istemedi Emri altinda bulunan Ostrogotlar ordusu mevcudu Toskana da bulunan Bizanslilar ordusu mevcutlarindan cok daha azdi Eger Ostrogotlar ordusu ile bir maglubiyet gecirip buyuk zayiat olursa ordusunun Ostrogotlar asilli askerlerle takviyesi olasiligi cok azdi Halbuki Bizans Imparatorlugu nun cok genis bir alaninda cok degisik asilli parali asker tutmasi ve yetistirmesi nispeten daha kolaydi Merkezi Italya da sehirler buyuk ve aralarindaki mesafeler nispeten kucuktu Bizansli gucler bu sehirlerde bulunan ordugahlarda bulunmakta idiler Eger gerekirse degisik birlikler birlesip buyuk mevcutlu savas gucleri kurma imkanlari buyuktu Bu nedenle Totila ordusu ile yine Bizanslilar elinde bulunan guney Italya ya yoneldi Genellikle bu bolgede yerleskeler nispeten kucuk ve aralarindaki mesafeler buyuktu Bizans ordusu ordugahlari ancak genellikle sahillerde bulunan buyukce sehirlerde mevcut olup her sehir birliginin asker sayisi nispeten kucuktu Totila cogunlukla buyuk Bizansli garnizonu bulunan buyuk sehirlere girmek ve saldirmaktan kacinma stratejisi uyguladi Totila kirsal alanlarda ordusu ile hizla hareket etmeyi tercih etmekteydi Napoli cihetine yurumekte iken Roma ya girmeyip sehrin etrafindan gecmeyi tercih etti sehrini kolayca eline gecirdi ve bu sehrin surlarin yiktirdi Ama guney Italya daki buyuk sehirlere girmese ve hatta bu sehir ve bolgeler Ostrogotlarin Napoli ye gitme guzergahinda olmasa bile sehir ve bolge idarecilerine mesajlar gonderip Ostrogotlar Kralligi egemenligini kabul etmelerini bildirmekte ve onlari eger bu teklifi kabul etmezlerse Ostrogotlar ordusunun saldirisina hedef olabilecekleri seklinde tehdit etmekte idi Lucania Bruttii Apulia ve Calabria eyalet bolgeleri Totila nin Ostrogot Kralligi egemenligini kabul ettiler ve buralarda toplanan vergiler Totila nin hazinesi gonderildi Bu saldiri tehdidi bos degildi cunku Ostrogotlar ordusu bazi surlu sehirlere bile saldirilar yapmisti Totila kendi eline gecen veys teslim olsn surlu sehirlerde surlari yiktirip yerle bir etme politikasini da uygulamaktaydi Boylece savunma gucunu kaybeden sehirlerin askeri hucumlara ugramalari daha az olarak gorulmekte idi Totila 542 543 te Napoli kusatmasina basladi Bu sehri Bizansli General Conon savunmaktaydi ve emrinde hepsi Toroslar civarinda yasayan Isauryali kabilelere mensup askerlerden olusan 3 000 askerlik garnizon vardi Totila Napoli ve civarindaki sehirlerden ozellikle Cumea da buyuk ganimet topladi ve bu hazineyi Cumea da muhafaza etmeye basladi Konstantinopolis ta I Justinianus a Ostrogotlarin yeniden kendilerini toparlayip Totila komutasinda Italya yi geri almaya basladiklari haberleri duzenli olarak gelmekteydi Totila nin Napoli kusatmasi haberi gelince I Justinianus bu haberden kuskulanip ozel tedbirler almaya basladi Italya nin tumu icin bir baskomutan secmesi gerektigini anladi Ama bu goreve tecrubeli bir askeri sececegine Italya da sivil vali praefectus praetorio olan Maximin i secti Maximin once Epirus a gemi ile gitti ve oradan hemen Italya ya gecmeyip orada epeyce oyalandi Belasiarus un emrinde generallik yapmis olan Demetrius Maximin e baglanip Magister Militum unvani verilmisti Demetrius un asker toplama icin imkani yoktu fakat Sicilya ya gecip oradan topladigi gemilerle kurdugu bir filo ile Napoli ye ikmal ve erzak tasiyip bu kusatma altindaki sehre destek verme plani yapti Fakat sonunda bu filo ile Napoli ye gidecegine Roma ya yoneldi Roma ordugahindan asker toplayip Napoli ye donup asker takviyesi yapmayi planladi Fakat Roma daki Bizansli garnizonunun gayet morali bozulmustu ve Napoli ye gidip destek saglamak istedigi gonullu orduyu Demetrius Roma da kuramadi sadece ikmal ve tedarik dolu gemilerl Napoli ye dondu Fakat Totila bunun haberini almisti Hazirlattigi harp gemileri ile tam karaya yaklasmis olan bu nakliye gemilerine saldirdi Bu gemilerin kaptan ve tayfalarini cogu olduruldu veya esir alindi Demetrius kendini zor kurtardi Bu sefer Maximin bir yeni Napoli ye destek girisimine gecti Epirus tan Sicilya da Sirakuza ya gecti Demetrius bu limana gelmisti Maximin in toplayabildigi ordu burada toplanan ikinci bir deniz filosuna bindirildi Bu filo Napoli Korfezi ne sag saglam yetisti Ama bu filo korfeze tam varmisken ortaya cikan bir siddetli firtina bu filoyu sahillere vurup tahrip etti Napolililer bu kusatmada buyuk aclik cekmeye basladilar Kusatmaci Totila eger sehir teslim olursa gayet iyi sartlar saglayacagini ilan etti Sehir komutani General Conon bu sartlari 30 gun bekledikten sonra kabul edecegini bildirdi Totila kusatmasinin uc ay bile surecegini verdigi sartlari hic degistirmeyecegi cevap olarak iletti Fakat Napoli deki Bizansli askerlerin direnis moralleri kirilmisti Mart Nisan 543 te Isauryali uc Bizans askeri sehrin kapilarini Totila ya acti Totila Guney Italya arazilerinde yasayan kisilere ve esirlere karsi gayet acik bir sekilde gayet iyi muamele etmekle de isim yapti Esirlere yaptigi iyi muamele hakkindaki bilgiler yayilirsa parali asker olan Bizansli askerlerin savasma gucunun ve moralinin kirildigi gayet asikardi Iyi muamele gormeyi bekleyen Bizansli askerlerin sonuna kadar direnmekten cekinecekleri dusunulmekte idi Totila nin kirsal alanlarda harekati Bizanslilarin imparatorluk merkezi mali idaresini gayet acik sekilde aksatmaktaydi Toplanabilen vergilerin de Totila hazinesine aktarilmasi imkani da artmaktaydi Bizansli mali otoriteler vergi gelirlerini toplamalarinin gecikmesi hatta vergilerin hic toplanamamasinin parali askerlerden olusan Bizans ordusunun savas gucune dogrudan dogruya etki yapmakta idi Parali askere yapilan maas odemelerinde gecikmeler eksiklikler ve hatta hic odeme yapmama Bizans askerlerinin moralini kirmakta idi Totila nin alelade halka karsi gosterdigi iyi muamele 542 543 doneminde yaptigi Napoli Kusatmasi nin sonunda sehrin Ostrogotlara teslim edilmesi icin hazirlanan antlasmanin sartlarindan gayet iyi anlasilmaktadir Totila kusatma doneminde bu sehirde kalip kusatma sirasinda acliktan sagliklari buyuk zarar goren sehir yasayanlarini beslenme istasyonlarda beslenip sagliklarinin iyilestirilmesinin saglandigi bildirilmektedir Bu sehri savunan Bizansli askerlerin de sehirden emniyetli gecisle ayrilmalarinin saglanmasi onun insancil tabiataina ornekler olarak sayilmistir Belisarius un Italya ya Geri Donusu Totila nin Roma Kusatmasi Italya da bulunan Bizansli ordusu Totila ve Ostrogotlarin bu basarilari karsisinda hic karsilik veremeden buyuk sehirlerdeki ordugahlarda kalmakla yetinmekteydi Italya daki Bizansli generalden en onemli olan General Constantinia I Justinianus a bir mektup gondererek Italya da bulunan Bizans ordusunun Totila ve Ostrogot ordusu ile hicbir zaman basa cikamayacagini acikca bildirdi Italya da Totila Roma yi ele gecirmeyi planlamaktaydi Roma da bulunan Italyan Senatosu na Totila bir mektup gondererek Italya nin Buyuk Teodorik donemindeki hukuki statusune gecmesini hedef aldigini belirtti Roma da Bizans garnizon komutani olan General Johannes senatorlere buna cevap vermelerini yasakladi General sehirde bulunan Aryanizm mezhepli papazlari Ostrogotlarin ajanlari olmakla itham edip onlari sehirden cikartti Ilkbahar 544 te Totila bir Ostrogot ordusunun bir kismini Otranto kalesi kusatmasi icin gonderdi ve Ostrogotplar ordusunu kalan kismi ile Roma ya yuruyup sehri kusatma altina aldi Bizans in Sassaniler Imparatorlugu ile yaptigi savas sirasinda bes yil kadar suren bir ateskes barisi ortaya cikmisti Bu barisi firsat bilen Bizans imparatoru I Justinianus 544 te General Belisarius u tekrar Italya ya baskomutan olarak gondermeye karar verdi Ama imparator bu gorevi sadece Belisarus un Italya dan donmeden onceki Italya durumunun geri getirilmesi olarak gormekte idi Imparator Belisarius a cok az sayida tecrubesiz askerden olusan kucuk bir ordu verdi Belisarius a yeni asker toplamasi icin hic mali fon saglamadi Imparatorluk mali otoritelerine fon saglamak icin muracaat etmesini yasakladi Bu yetismezmis gibi Belisarius un gayet yuksek sahsi serveti uzerinde de Imparatorice Theodora nin koydurdugu kullanma yasagi dolayisiyla Belisarius un yeni askeri seferini kendi fonlarindan finanse etmesi onlendi Trakya ve Ilirya ya giden Belisarius orada Magister Militum in Illyricum gorevini tasiyan Vitalios un destegi ile 4 000 kadar parali asker toplayabildi Bu ordu ile Italya dogu sahilinden guneye indi Belisarius Italya da askeri ve politik durumunun oradan ayrilmasinda sonra cok buyuk degisiklikler gosterdigini gozlemledi Italya daki ilk yilinda Ostrogotlarin kusatmaya aldigi Otranto ve Osimo kalelerinin kusatmadan kurtulmasini sagladi O yil Pesaro sehrin surlarini pekistirdi ve bu surlar sonradan Ostrogot saldirilara basarili olarak direndi Fakat harekat merkezi olarak Ravenna yi secmesi bu sehrin cok sapa olmasi dolayisiyla Bizans ordusunun harekat gucunu zorlastirdigi tenkit edilmektedir Belisarius Italya da iyi komutanlarindan olan General Johannes i Konstantinopolis e takviye ordu birlikleri bulmak icin Mayis 545 te gonderdi General Johannes orada Imparator un kuzeninin kizi ile evlendigi icin Italya ya beklenmesinden cok gec olarak geldi Belisarius onu Italya nin karsisinda olan Dyrrachium modern Drac limaninda karsiladi General Johannes parali askerlerden olusan yeni bir orduyu takviye olarak getirmisti Imparator onunla General Issacs i da Italya ya gondermisti Fakat Totila bu donemde merkezi Italya daki sehir ve bolgeleri eline gecirmeye basladi Picenum ve Toskana eyaletlerinde bulunan sehir ve kasabalar birer birer Ostrogot Kralligi egemenligini kabul ettiler Onemli sehirler olan Formo Asvcolim Speleto ve Assisi Ostrogotlara teslim oldular Bizansli general Cyprian Peruisia iyi teslim etmedi ve hizmetcilerinin kendine hazirladiklari suikasttan sans eseri kurtuldu Ostrogotlar Via Flamani antik yolu guzergahi uzerindeki yerleskelerin tumunu ellerine gecirdiler Ravenna dan kara uzerinden Roma ya Bizans ordusu gonderme ihmali kalmamisti Mayis 545 te Totila Po Nehrini Via Aemeilian yolu uzerindeki Po Nehri gecisinde bulunan Placentia kalesini kusatti ve bu kale halki acliktan kirildiktan sonra bu kale ve yol da Ostrogotlar eline gecti Bundan sonra Belisarius Totila nin Roma kusatmasi sorunlari ile ilgilen meye basladi Roma yi savunan Bizans ordusunu gelecegi cok kotu gorunmekteydi Totila Roma ile Tiber Nehri agzinda olan limanlar arasini tumuyle kontrolu altina almisti Tiber Nehri agzinda bulunan ve Roma nin asirlardir limanlari olan Ostia Ostrogotlar elinde limani ise Bizanslilar elinde idi Fakat Tiber Nehri ve Roma sehrine giden kanallar uzerinde Bizanslilar gemilerinin gecmemesi icin Totila tarafindan gayet guclu savunma tedbirleri alinmisti Bunlar arasinda Tiber Nehri uzerinde cekilmis bir buyuk zincir ve gayet iyi savunma icin silahlanmis bir mevzi gibi tahkim edilmis bir kopru bulunmaktaydi Roma da Bizansli savunmaci ordusu komutani General Bessas idi Bu general Ostrogot asilli idi ve gayet para canlisi idi Kusatma baslamadan once erzak ve ikmal yigilimi yapmak icin hicbir ilgi ve ozen gostermemisti Kusatma baslayip erzak ve ikmal mallari tedarik sikintisi basladiktan sonra sehirde bulunan halkin yasamasi icin yeterli olmayacagi gayet acik olmakla beraber sehirde elde bulunan yetersiz stoklari en yuksek fiyat verenlere acik artirma usulu ile satmisti Bu satislardan elde edilen meblaglari sahsi servet olarak saklamaya baslamisti Papalik merkezi olmakla beraber Papa Vigilius Sicilya da tutuklanmis olarak bulunmakta idi Kusatma altinda bulunan sehirde en taninmis din adami bircok ahali tarafindan cok sevilen ve bir yasayan aziz sayilan Pelagius idi Pelagius Totila huzuruna ile bir baris anlasmasi icin muzakerelere gitti Fakat Totila ona iyi davranmakla beraber bu muzakereler neticesiz kaldi Bellisarius boylece 546 da Totila nin Ostrogot Kralligi ordusu ile Roma Kusatmasi yapmasini ve bu kusatma sonunda Roma yi eline gecirmesini onleyemedi Totila Roma ya girip o sehri tumuyle talan atti Fakat Belisarius 547 yilinda Roma yi tekrar Ostrogot yoneticilerinden geri almayi basardi Belisarius un ikinci defa Italya ya gonderilip askeri harekat girisimi pek basarili olmadi Gunun tarihcisi Prokopius a gore buna baslica sebep generali kiskanan Bizans Imparatoru I Justinianus un Belisarus ordusunu yeni askerlerle takviye etmemesi bu orduya ekstra mali imkanlar tanimamasi ve ordunun ikmal ve tedarikini devamli olarak kisik tutmasi gelmektedir Bizanslilar eline gecmis olan Roma Totila tarafindan 549 550 de ucuncu bir defa kusatmaya ugramistir Narses in Italya yi Ele Gecirmesi 551 554Lactarius Muharebesi Ressam Alexander Zick 1845 1907 Imparator I Justinianus Totila nin Italya da buyuk basarilari karsisinda buna bir karsit vermek gerektigini anlamisti 549 da tum Italya da sadece 4 buyuk sehir Ravenna Ancona Otranto ve Bizanslilar kontrolu altinda kalmisti Bunun icin 549 da Italya ya yeni bir askeri sefer icin buyuk bir Bizans ordusu gondermeye karar verdi Bu yeni sefer komutani olarak once deneyimli bir general olan yegeni u tayin etti Fakat sonra imparator kararini degistirip komutan olarak patrici statulu Liberius u tayin etti Fakat cok gecmeden imparator yine fikrini degistirip bu sefer planini tamamen iptal etti Bizans imparatoru I Justinianus 550 de tekrar bir yeni Italya seferi baslatmaya karar verdi Bu yeni Bizans kampanya ordusunun komutanligina yine Imparator I Justinianus un yegeni olan ama deneyimli bir Bizans generali olan gecirildi Bu general bu kampanya icin harekat ussunu Serdica modern Sofya kurup asker toplayip bunlari egitmek suretiyle kampanya hazirliklarina basladi Kendini Ostrogotlar arasinda tanitmak icin Konstantinopolis e getirilmis ve orada olmus olan Ostrogotlar Krali Vitiges in dul karisi olan ve ayni zamanda Buyuk Teoderik in torunu olan Matasuntha ile bir evlilik de yapti Fakat Bizans ordusu harekata baslamasindan birkac gun once 550 yili sonbahari baslarinda Germanus Justinus beklenmedik bir sekilde bir hastalik gecirdi ve bu hastaliktan oldu Justinianus Italya yi Totila ya birakip Bizans askerlerini geri cekmekten sakindi Yeni askeri kampanya komutani olarak o zaman yetmis yasini gecmis olan hadim Narses i tekrar Bizans komutanligina geri getirdi Narses once yeni bir ordu toplayip egitmeye basladi Bu ordu 35 000 kisi kadar olup askerlerin cogu Barbar kavimler asilli idi Bunlar arasinda Lombardlar Gepidler Herullar Hunlar ve doguda Sasaniler ile savasta esir alinip Konstantinopolis e getirilmis olan Iranlilar bulunmaktaydi Narses Konstantinopolis ten 551 ilkbaharinda ayrildi O yilin geri kalan kismini Trakya da ve Ilirya da gecirdi ve bu bolgelerde askeri garnizonlari ziyaret ederek Italya kampanyasi icin asker toplamaya devam etti Narses 552 nin yaz basinda Italya yarimadasi arazisine kara uzerinden ordusu ile yuruyerek gelip ayak basti Sonra yuruyusle Ravenna ya geldi ve burada bulunan askerlere uzun zamandir odenmemis olan maaslarini verdi Bu sehirde 9 gun kalan Narses ordusuyla Apeninlere yonelip onlari gecip antik Via Flamina yolu ile guney Italya ya yoneldi Totila da ayni Via Flamina yolu uzerinde Narses ordusunu yolunu kesmek hedefiyle kuzeye ilerlemeye basladi 30 Haziran 552 de Bizansli ve Ostrogot ordulari Taginea adi verilen bir mevkide gunumuzde Scahegga ve Gualdo Tadino adli kasabalar arasinda karsilastilar Burada yapilan tum Gotlar Savasi icinde en karar verici sonucu olan muharebe oldu Prokopius un anlattigina gore Totila once Narses i kandirmak icin muharebenin bir hafta ertelenmesini talep etti Bunun Totila nin bir aldatmacasi olup kabul edilirse ertesi gun Totila nin saldiriya baslayacagini sezen Narses bu teklifi kabul etmedi Ertesi gun Totila kendine 2 000 kisilik bir Ostrogot birliginin takviye olarak yolda oldugunu ogrenmisti Bunun icin muharebenin baslamasini geciktirmek icin iki ordu karsi karsiya dizilmisken cesitli askeri ve atcilik gosterileri ile muharebenin baslamasini geciktirmeye calisti En sonunda iki ordu birbirlerine girismis iken Ostrogot ordusunun gittikce kanatlardan gelen baski ile kistirildigi ve Narses in ordusunu yetenekli savas gucu ile yenilmekte oldugu goruldu Gunes batmaya baslayinca Ostrogot ordusu dagildi ve askerler panikle ve duzensiz olarak kacamaya basladilar Totila bu savasta bir olumcul bir yara almisti ve askerleri ile birlikte kacmaya baslamisti Birkac saat sonra Caprea modern Caprra koyunde aldigi yaradan oldu Ostrogot ordusu kacmakla beraber teslim olmadi Totila nin en iyi generallerinden olan Teya toplanan tum Ostrogot askerlerinin verdikleri alkisla Ostrogotlar Krali ve ordu komutani secildi ve Bizanslilara karsi mucadeleye devam etmeye yemin etti Teya Italya nin Po Nehri nin kuzeyini elinde bulunduran Franklar krali Theudibald den muttefiklik ve askeri destek istemek uzere ona kiymetli hediyelerle birlikte bir elci gonderdi Fakat Franklar krali hediyeleri alip onlar icin tesekkurlerini belirtip ama tarafsiz olmayi tercih ettigini cevap olarak verdi Narses bu muharebeden sonra guneye dogru yuruyuse devam etti Yol boyunda bulunan sehirlere ve hatta daha uzakta olan sehirlere temsilciler gondererek Bizanslilara bagliliklarini ifade ettiler Yol boyundaki sehirler kapilarini Narses in ordusuna actilar Narses Roma onune geldiginde kisa bir kusatma sonunda Roma nin Ostrogot taraftari idarecileri kactilar ve sehir teslim oldu Bu savasta Roma nin 5 ve sonuncu defa bir kusatmadan sonra el degistirmesi oldu Narses Totila nin Ostrogotlarin topladigi ganimetlerden olusan bir hazineyi Napoli Korfezi nin kuzeyinde bulunan da bir Ostrogot birligi korumasi altinda biraktigini ogrenmisti Hedefini bu hazineyi Bizanslilar adina almak icin Cumea yonune yoneldi Narses Cumea ya varinca bu sehri kusatma altina aldi Yeni Ostrogotlar Krali ve ordu komutani Teya da Narses in bu hazineyi almasini onlemek icin ayni mevkiye yoneldi Ostrogot ordusu Ekim 532 de daglardan ciktigi zaman Napoli Korfezi nin guneyine Nocera mevkiinde deniz kenarina gelindigi anlasildi Bu mevki Vezuv Dagi nin guney dogusuna Sarno Nehri vadisinde idi Narses in Bizanslilar ordusu burada Teya komutasindaki Ostrogot ordusunu pusuya dusurdu Ortaya cikan muharebeye Mons Lactarius Muharebesi adi verildi ve bu iki gun surdu Ilk gun yeni Ostrogotlar Krali Teya bir mizrak darbesi alarak oldu Kesilen kafasi Bizanslilar tarafindan bir mizraga takilarak gosterilmeye baslandi Ama Ostrogotlar savasmaya devam ettiler Ancak ikinci gunun sonunda cok az sayida kalmis olan Ostrogotlar bir baris muzakeresine giristiler Bu antlasmaya gore Ostrogot savascilar Italya yi terk edecekler bir daha Bizanslilarla savas yapmayacaklarina yemin edecekler ve bunu yaparlarsa tasinabilir esyalarini yanlarinda goturebileceklerdi Bu muharebeden sonra bazi ufak Ostrogot direnis noktalari kaldi Bunlar arasinda kusatmaya direnen Cumea da bulunmaktaydi Sonunda Italya Ostrogot savascilari ordularindan temizlenmis oldu Ostrogotlar boylece Italya dan atilmis olmakla beraber Narses ve Bizans ordusu Kuzey Italya ve Guney Galya arasindaki sinirdan guneye Italya ya saldiriya hazir diger barbar kavimler ordulari ile karsi karsiya kaldi 554 te yaklasik 300 000 kadar kisilik bir birlesik Frank ve Alman kavimler ordusu guneye yuruyerek Kuzey Italya yi istilaya basladi Bu istilaci barbar ordusunu Narses Volturnus Nehri sahillerinde karsiladi Bizans ve muttefikleri ordusunun merkezindeki Bizans Romali lejyonlari Narses komutasi altinda idi sol ve sag kanatlar Bizans muttefiki kavim olan kavminden olan para ile tutulmus savascilardan olusmakta idi 554 te yapilan Volturnus Muharebesi nde Narses komutasindaki Bizans ve muttefikleri parali askerlerden olusan ordu Franklar ve Alamanlar istilaci ordusunu buyuk bir maglubiyete ugratti Maglup kalan ve gayet buyuk zayiat veren istilacilardan geride kalanlar hemen Kuzey Italya dan cekildiler Genel sonuclarYak 575 te Italya Bizanslilar elinde olan araziler turuncu Gotlar Savasi Bizans Imparatorlugu icin Pirus zaferi olarak nitelendirilebilir Bu savasta Bati da kullanilan ve israf edilen askeri kaynaklar Bizans icin daha buyuk tehlike ve tehdit arz eden Dogu da kullanabilirdi Italya da bu savas gayet iyi organize edilmis bir kirsal sektor tarafindan etkin olarak ikmal edilen ve desteklenen gayet ileri medeni bir sehirlesmis ekonomiyi ve cemiyeti tamamiyla yikip tahrip etme ile sonuclamistir Italya da Roma Imparatorlugu icinde buyuk onemli sehirler bu savasta sonra yikilip ve kendi hallerine terk edilip yillarca suren uzun bir donem suren cokme sureci icine girmislerdir Italya nin bu fakirlesmesi sureci dolayisiyla bu bolgeler Bizans Imparatorluguna buyuk mali ve askeri kulfetler yukledikleri icin Bizanslilar da Italya yi bu savasla kazanmis olmakla beraber bu arazilerde tutunmalari imkani bulunmayip cok gecmeden bu bolgelerin cogunlugundan cekilmek zorunda kalmislardir Imparator Justinianus un olumunden sadece uc yil sonra Italya yarimadasi uzerindeki arazilerin cogunlugu Germen asilli bir kavim olan Lombardlar eline gecmistir Boylece Bizans Imparatorlugu elinde sadece Ravenna Eksarhligi Tiren Denizi sahillerinde merkezi Italya dan Napoli nin guneyine kadar uzanan bir sahil seridi parcasi ve guney Italya nin bazi parcalari kalmistir Justinianus en bu savas sirasinda Guney Hispania yani Iberik yarimadasinin guneyinde buyukce bir araziyi de Bizans Imparatorlugu na katmisti Bu araziler de 10 20 yil sonra buralara goc eden kavimler Vandallar Vizigotlar eline gecmistir Gotlar Savasi ndan sonra Bizans Imparatorlugu yoneticilerinin Bati Roma arazilerini ciddi olarak ele gecirme tutkusu kalmamistir Roma sehri Bizans Imparatorlugu na bagli kalmisti 751 de Ravenna Eksarhligi ni Lombardlar Bizans tan aldiklari donemde Roma antik baskent de Lombardlar eline gecmistir Guney Italya da bazi sahil bolgeleri dogrudan dogruya ya da dolayli olarak 11 yuzyil sonlarina kadar Bizanslilara bagli kalmislardi Italya nin geri kalan kisimlari baskentlerine atifla Duklugu ve sonra Salerno Duklugu ve Capua Duklugu adi verilen Lombard Duklukleri tarafindan yonetilmislerdir 11 yuzyilda ise guney Italya da bulunan Bizanslilara bagli araziler ve ayni bolgedeki Lombardlar idaresi altinda olan arazilerin hepsi Normanlar yonetimine gecmislerdir Ayrica bakinizI JustinianusKaynakca Bury 1923 c II Bol XIII s 454 455 Bury 1923 c II Bol XIII s 456 457 Bury 1923 c II Bol XVIII s 159 Bury 1923 c II Bol XVIII s 160 161 Bury 1923 c II Bol XVIII s 163 165 Bury 1923 c II Bol XVIII s 164 Procopius De Bello Gothico i v 1 Bury 1923 c II Bol XVIII s 170 171 Procopius De Bello Gothico i vi Bury 1923 c II Bol XVIII s 172 173 Bury 1923 c II Bol XVIII s 174 Procopius De Bello Gothico I VII Norwich John J 1990 Byzantium The Early Centuries Londra Penguin ISBN 0 41 011447 5 s 218 Ingilizce Procopius De Bello Gothico ii vii Bury 1923 c II bol XVIII s 194 Procopius De Bello Gothico I XI Procopius De Bello Gothico i xiii Bury 1923 Cilt II Bolum XVIII s 198 Bury 1923 Cilt II Bolum XVIII s 198 199 Bury 1923 Cilt II Bolum XVIII s 200 Bury 1923 Cilt II Bolum XVIII s 201 Procopius De Bello Gothico i xii Bury 1923 Cilt II Ch XVIII s 203 205 Bury 1923 Vol II Ch XVIII p 205 206 Bury 1923 Vol II Ch XVIII s 209 Bury 1923 Cilt II Bolum XIX s 227 Bury 1923 Cilt II Bolum XIX s 228 Bury 1923 Cilt II Bolum XIX s 229 a b Bury 1923 Cilt II Bolum XIX s 230 Bury 1923 Cilt II s 230 231 Bury 1923 Cilt II Bolum XIX s 231 Bury 1923 Cilt II Bolum XIX s 231 232 Bury 1923 Cilt II Bolum XIX s 232 Bury 1923 Cilt II Bolum XIX s 231 233 a b c d e f g h Norwich John J 1998 Byzantium The Early Centuries Londra Penguin ISBN 0 14 011447 5 Bolum 12 Ingilizce Procopius History xl 9 Cilt V 41 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gotlar Savasi 535 554 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Klasik referanslar Prokopius De Bello Gothico Cilt I IV Latince Jordanes Ing cev Charles C Mierow Ingilizce Cassiodorus Variae epistolae Mektuplar Gutenberg Projesi 24 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Modern referanslar Edward Gibbons History of the Decline and Fall of the Roman Empire Cilt IV Bolumler 41 20 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde amp 43 20 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Bury John Bagnell 1923 History of the Later Roman Empire Cilt I ve II New York Macmillan and Co url http penelope uchicago edu Thayer E Roman Texts secondary BURLAT home html 9 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Hughes Ian 2009 Belisarius The Last Roman General Ingilizce Yardley PA Westholme Publishing LLC ISBN 978 1 59416 528 3 Cumberland Jacobsen Torsten 2009 The Gothic War Ingilizce Westholme Norwich John Julius 1999 Byzantium The Early Centuries Londra Penguin Books Ltd ISBN 0 14 011447 5 Ingilizce s 213 244