Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
III. Felipe (İspanyolca: Felipe III; 14 Nisan 1578, Madrid - 31 Mart 1621, Madrid, İspanya), İspanya, Portekiz, (II. Felipe adıyla) Napoli, Sicilya, Sardinya kralı, Milano dükü, Belçika Hollandası, Comté ve Şarole hükümdarı (1598-1621).
| III. Felipe | |
|---|---|
 | |
| İspanya ve Portekiz kralı | |
| Hüküm süresi | 13 Eylül 1598 – 31 Mart 1621 |
| Taç giymesi | 13 Eylül 1598 |
| Önce gelen | II. Felipe |
| Sonra gelen | IV. Felipe |
| Doğum | 14 Nisan 1578 Madrid, İspanya |
| Ölüm | 31 Mart 1621 (42 yaşında) Madrid, İspanya |
| Defin | El Escorial |
| Eş(ler)i | Avusturyalı Margaret |
| Babası | II. Felipe |
| Annesi | Anna (Avusturya) |
| Dini | Roma Katolik Kilisesi |
| İmza |  |
Hayatı
İspanya kralı II. Felipe ile Habsburg Hanedanından Avusturya prensesi Anna'nın oğludur. Dindar, iyiliksever ve kişisel ilişkilerinde son derece dürüst bir kişi olmasına karşın, 13 Eylül 1598 tarihinde tahta geçtikten sonra sorumsuz ve gevşek bir yönetim gösterdi.
Nisan 1599'da Habsburg Hanedanından kuzeni, Avusturya arşidüşesi Margaret ile evlendi, sekiz çocukları oldu.
Devlet işlerini, valido olarak adlandırılan gözdelerinden Lerma Markisi Gómez de Sandoval y Rojas'a bıraktı. Daha sonra Lerma Dükü oldu.
Felipe döneminde Osmanlılara karşı düşmanlık politikasını sürdüren ve İtalya'da Venedik Cumhuriyeti ve Savoie Dükalığı'yla çekişme içine giren İspanya, Avrupa'nın geri kalan ülkeleri ile uzlaşmacı bir politika tercih etti. Fransa ile kurulan iyi ilişkiler, İspanya'ya, İtalya'da (Savoia [1614-1617] ve Venedik'e [1613-1617] karşı savaşlar) ve özellikle Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'nda (1616'da II. Ferdinand'ın, Avusturya'ya ait Alsas topraklarından vazgeçme vaadi) daha etkin bir rol oynama olanağını verdi. 1618'de Otuz Yıl Savaşı'nın patlak vermesiyle batıdaki savaş dönemi sona erdi. Fakat savaş ilerledikçe zaman içinde Felipe, Kutsal Roma-Germen İmparatoru II. Ferdinand ve Katolik Alman prenslerine destek verdi.
Felipe 1618'de Lerma dükünü görevden alıp, Uceda dükü olan oğlunu yerine geçirdi.
Bu barış ortamı yönetime Hristiyanlaşmış Endülüs Müslümanlarının (Moriskolar) üstesinden gelme olanağı verdi. 9 Nisan 1609'da Endülüs Müslümanlarının ülkeden sürülmesi kararı alındı. Bu uygulama İspanya'da iç birliği ve barışı pekiştiriyor görünse de, özellikle Valensiya ve Granada gibi belirli bölgelerde ciddi ekonomik ve demografik sorunlara yol açtı.
Halktan uzak bir yaşam süren ve pahalı saray eğlencelerine düşkün olan Felipe, giderek büyüyen ekonomik sorunlarla ilgilenmeyerek, bu sorunların sonraki hükümdarların döneminde bir bunalıma dönüşmesinde önemli rol oynadı. Hükümdarlığının ilk yıllarında masrafları kısmak amacıyla sarayın Valladolid'e taşınması (1601-1607), 'daki iktisadi bunalım ve ilk devalüasyonlar yüzünden artan iktisadi ve mali sorunları çözümlemeye yetmedi. Daha sonra sarayını Madrid'e taşıdı.
Kralın, insancıl bir tutumla, Amerikalı yerlilere bir seçim hakkı tanıyarak isterlerse özgür olacaklarını, isterlerse encomienda'da ya da kentte çalışabileceklerini ilan etmesi İspanyol Amerikası'nın çökmesine yol açtı ve Felipe kararından vazgeçmek zorunda kaldı. 1603'te, I. Elizabeth'in yerine I. James'in geçmesi üzerine 1604'te İngiltere ile bir barış antlaşması imzalandı. Hollanda'da, Kalvenistler, Dunes (ya da Nieuwpoort) Savaşı'nı kazandılar (1600), ama mali durumu bozuk olan İspanya savaşa devam edemedi. 1609'da Birleşik Eyaletler'in bağımsızlığını fiilen tanıyan On İki Yıl Ateşkesi imzalandı.
1619'da Portekiz'e yaptığı bir gezinin ardından hastalandı ve iki yıl sonra da öldü.
III. Felipe Altın Post Nişanı sahibiydi.
Döneminde sanat
Dönemindeki güçlüklere karşılık, İspanya o dönemde, özellikle Miguel de Cervantes'in Don Kişot (1605-1615) ve Mateo Alemán'ın romanlarıyla edebi yaşamının altın çağını yaşıyordu. Diego Velázquez ve , kralın birçok portesini çizdiler (Madrid ve Viyana), Giambologna ve 'nın yaptığı at üstünde heykeliyse Madrid'deki Plaza Mayor'dadır.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta III. Felipe ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ a b Feros, Antionio (2006). Kingship and Favouritism in the Spain of Philip III, 1598–1621 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press.
- ^ Sánchez, Magdalena S. (1996). Pious and Political Images of a Habsburg Woman at the Court of Philip III (1598–1621) (İngilizce). Sánchez and Saint-Saëns.
- ^ Williams, Patrick (2006). The Great Favourite: the Duke of Lerma and the court and government of Philip III of Spain, 1598–1621 (İngilizce). Manchester: Manchester University Press.
- ^ Parker, Geoffrey (2004). The Army of Flanders and the Spanish Road, 1567–1659 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press.
- ^ Wedgwood, C. V. (1981). The Thirty Years War (İngilizce). Londra: Methuen.
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: II. Felipe |  İspanya ve Portekiz kralı 1598 - 1621 | Sonra gelen: IV. Felipe |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
III Felipe Ispanyolca Felipe III 14 Nisan 1578 Madrid 31 Mart 1621 Madrid Ispanya Ispanya Portekiz II Felipe adiyla Napoli Sicilya Sardinya krali Milano duku Belcika Hollandasi Comte ve Sarole hukumdari 1598 1621 III FelipeIspanya ve Portekiz kraliHukum suresi13 Eylul 1598 31 Mart 1621Tac giymesi13 Eylul 1598Once gelenII FelipeSonra gelenIV FelipeDogum14 Nisan 1578 Madrid IspanyaOlum31 Mart 1621 42 yasinda Madrid IspanyaDefinEl EscorialEs ler iAvusturyali MargaretBabasiII FelipeAnnesiAnna Avusturya DiniRoma Katolik KilisesiImzaHayatiIII Felipe 1599 1601 Apollo Vakfi Felipe III at ustunde bir portre Diego Velazquez Prado Muzesi Paris Ispanya krali II Felipe ile Habsburg Hanedanindan Avusturya prensesi Anna nin ogludur Dindar iyiliksever ve kisisel iliskilerinde son derece durust bir kisi olmasina karsin 13 Eylul 1598 tarihinde tahta gectikten sonra sorumsuz ve gevsek bir yonetim gosterdi Nisan 1599 da Habsburg Hanedanindan kuzeni Avusturya arsidusesi Margaret ile evlendi sekiz cocuklari oldu Devlet islerini valido olarak adlandirilan gozdelerinden Lerma Markisi Gomez de Sandoval y Rojas a birakti Daha sonra Lerma Duku oldu Felipe doneminde Osmanlilara karsi dusmanlik politikasini surduren ve Italya da Venedik Cumhuriyeti ve Savoie Dukaligi yla cekisme icine giren Ispanya Avrupa nin geri kalan ulkeleri ile uzlasmaci bir politika tercih etti Fransa ile kurulan iyi iliskiler Ispanya ya Italya da Savoia 1614 1617 ve Venedik e 1613 1617 karsi savaslar ve ozellikle Kutsal Roma Germen Imparatorlugu nda 1616 da II Ferdinand in Avusturya ya ait Alsas topraklarindan vazgecme vaadi daha etkin bir rol oynama olanagini verdi 1618 de Otuz Yil Savasi nin patlak vermesiyle batidaki savas donemi sona erdi Fakat savas ilerledikce zaman icinde Felipe Kutsal Roma Germen Imparatoru II Ferdinand ve Katolik Alman prenslerine destek verdi Felipe 1618 de Lerma dukunu gorevden alip Uceda duku olan oglunu yerine gecirdi III Felipe madalyasiAlicante nin Denia limanindan Moriskolarin sinir disi edilmesi Vincente Mostre Bu baris ortami yonetime Hristiyanlasmis Endulus Muslumanlarinin Moriskolar ustesinden gelme olanagi verdi 9 Nisan 1609 da Endulus Muslumanlarinin ulkeden surulmesi karari alindi Bu uygulama Ispanya da ic birligi ve barisi pekistiriyor gorunse de ozellikle Valensiya ve Granada gibi belirli bolgelerde ciddi ekonomik ve demografik sorunlara yol acti Halktan uzak bir yasam suren ve pahali saray eglencelerine duskun olan Felipe giderek buyuyen ekonomik sorunlarla ilgilenmeyerek bu sorunlarin sonraki hukumdarlarin doneminde bir bunalima donusmesinde onemli rol oynadi Hukumdarliginin ilk yillarinda masraflari kismak amaciyla sarayin Valladolid e tasinmasi 1601 1607 daki iktisadi bunalim ve ilk devaluasyonlar yuzunden artan iktisadi ve mali sorunlari cozumlemeye yetmedi Daha sonra sarayini Madrid e tasidi Kralin insancil bir tutumla Amerikali yerlilere bir secim hakki taniyarak isterlerse ozgur olacaklarini isterlerse encomienda da ya da kentte calisabileceklerini ilan etmesi Ispanyol Amerikasi nin cokmesine yol acti ve Felipe kararindan vazgecmek zorunda kaldi 1603 te I Elizabeth in yerine I James in gecmesi uzerine 1604 te Ingiltere ile bir baris antlasmasi imzalandi Hollanda da Kalvenistler Dunes ya da Nieuwpoort Savasi ni kazandilar 1600 ama mali durumu bozuk olan Ispanya savasa devam edemedi 1609 da Birlesik Eyaletler in bagimsizligini fiilen taniyan On Iki Yil Ateskesi imzalandi 1619 da Portekiz e yaptigi bir gezinin ardindan hastalandi ve iki yil sonra da oldu III Felipe Altin Post Nisani sahibiydi Doneminde sanatDonemindeki gucluklere karsilik Ispanya o donemde ozellikle Miguel de Cervantes in Don Kisot 1605 1615 ve Mateo Aleman in romanlariyla edebi yasaminin altin cagini yasiyordu Diego Velazquez ve kralin bircok portesini cizdiler Madrid ve Viyana Giambologna ve nin yaptigi at ustunde heykeliyse Madrid deki Plaza Mayor dadir KaynakcaWikimedia Commons ta III Felipe ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir a b Feros Antionio 2006 Kingship and Favouritism in the Spain of Philip III 1598 1621 Ingilizce Cambridge Cambridge University Press Sanchez Magdalena S 1996 Pious and Political Images of a Habsburg Woman at the Court of Philip III 1598 1621 Ingilizce Sanchez and Saint Saens Williams Patrick 2006 The Great Favourite the Duke of Lerma and the court and government of Philip III of Spain 1598 1621 Ingilizce Manchester Manchester University Press Parker Geoffrey 2004 The Army of Flanders and the Spanish Road 1567 1659 Ingilizce Cambridge Cambridge University Press Wedgwood C V 1981 The Thirty Years War Ingilizce Londra Methuen Resmi unvanlarOnce gelen II Felipe Ispanya ve Portekiz krali 1598 1621 Sonra gelen IV Felipe