Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
John Lilburne (1614 - 29 Ağustos 1657) İngiliz siyasetçi, özellikle İngiliz İç Savaşı döneminde ünlenen Leveller siyasetçi. Doğuştan gelen özgürlük ve haklar anlamındaki freeborn rights söylemiyle döneme damgasını vurmuştur. Modern toplumlarda geleneksel olarak kabul edilen ve hiçbir hükûmet veya yasa tarafından değiştirilemeyecek hakların varlığını iddia etmiştir. Hayatının ilk yıllarında Püriten olmuş, sonraki dönemde Quaker inancına yaklaşmıştır. Başta ABD Mahkemeleri olmak üzere modern hukuk metinlerinde hala yazılarına atıfta bulunulmaktadır.
| John Lilburne | |
|---|---|
| Milletvekili, asker ve siyasetçi | |
 | |
| Doğum | 1614 |
| Ölüm | 29 Ağustos 1657 (43 yaşında) Londra, İngiltere |
| Defin | Moorfields |
Gençlik yılları
John Lilburne, Durham bölgesinde çok sayıda malikanesi olan büyük toprak sahibi Richard Lilburne'ün oğludur. Tam kesin doğum tarihi bilinmemektedir. John ilk ve orta eğitimini Newcastle'da alır. 1630'lu yıllarda John Hewson'un yanında çalışırken Piskoposçu yönetime ve Başpiskopos William Laud'a karşı bildiriler yazan ile tanışır, bu bildirilerin basımı yüzünden takibata uğrayınca Hollanda'ya kaçmak zorunda kalır. Ülkeye döndüğünde 11 Aralık 1637 tarihinde lisan ve izin olmadan kitap basmaktan tutuklanır. Bu dönemde lisans olmadan basılan eserler arasında William Prynne tarafından yazılan News from Ipswich kitabı da vardır.
Özgür John
Mahkemeye çıkartılan Lilburne usullerin dışında suçlanmadan önce suçlu olup olmadığı sorulduğunda mahkemenin işleyişini sorgular ve kendi kendini zan altında bırakacak şekilde yemin etmeyi reddeder. Mahkeme iradesini tanımayıp asilikte direttiği gerekçesiyle 13 Şubat 1638 günü mahkeme tarafından £500 para cezasının yanı sıra kırbaç, teşhir ve uzlaşıncaya kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. 18 Nisan günü çıplak sırtına kırbaç cezası uygulanır, daha sonra Westminster'a kağnıya bağlı olarak getirilip teşhir edilir. Burada da başıdan geçenleri protestoya devam edince ağzı kapatılır ve hapse atılır. Ağır işkencelere rağmen direnci kırılmaz ve başından geçenleri kaleme alır. Hapisten çıkınca Londralı bir tüccarın kızı Elizabeth Dewell ile 1641 yılı Eylül ayında evlenir. Bu dönemde siyasi konulardaki ajitasyonları devam eder, monarşi yanlısı bir grup subaya karşı şehirdeki silahlı milisleri savunur.
Lilburne bu davayla beraber ömrü boyunca insanoğlunun doğuştan gelen hakları olarak formüle ettiği hakların savunusunu yapmaya başlar. Bu haklar arasında hakkındaki ithamları işitmek, itham edenlerle yüzleşmek ve kendisine zarar verecek ifade vermekten imtina etmek sayılabilir. Bu gibi davaların sayısının artmasıyla beraber kendisine sevenleri Freeborn John demeye başlar. ABD Anayasasının ünlü Beşinci Ek Maddesinin tarihî arka planı buradan gelmektedir.
İç savaş
İngiliz İç Savaşının ilk aşamasında Essex Earlü komutasındaki Parlamento Ordusundaki Lord Brooke Piyade Alayında yüzbaşı olarak görev yapar. 'ne katılır. 'nde Prens Rupert'e karşı savaşır ve 1642 yılı Kasım ayında esir düşer. Ele geçirilen önemli bir Roundhead olarak vatana ihanetten yargılanıp idam edilmek istense de buna misilleme olarak çok sayıda Monarşi yanlısı esirin idam edileceği anlaşılınca esir takasıyla salıverilir. Salıverildikten sonra Manchester Earlünün komutasındaki gönüllü birliğine katılır. Lincoln Kuşatması sırasında 7 Ekim 1643 günü Albay King'in alayında binbaşı rütbesiyle göreve başlar. 16 Mayıs 1644 günü Manchester Earlünün kişisel süvari alayına yarbay rütbesiyle atanır. 1644 yılındaki üstün bir başarı gösterir. Tickhill Kalesini savaşmadan teslim alır. 1645 yılı Nisan ayında ordudan ayrılır. Ancak ateşkes metinlerinden olan Presbiteryen Anlaşmasını imzalamaz.
Askeri anlamda başarı bir asker olsa da cephede şansı yaver gitmemiştir. Oxford'da hapsedilmiş, Prens Rupert tarafından tüm malvarlığı yağmalanmış, 3 Haziran 1644 günü Wakefield yakınlarında kolundan vurulmuş ve çok düşük ücret almıştır. Ordudaki hizmetlerinden ötürü toplamda £880 almıştır. Albay King ve Manchester Earlü olan Edward Montagu ile şiddetli kavgalar yapmış ve ikisini de isteksizlik, beceriksizlik ve ihanetle suçlamıştır. Kral I. Charles'ın yargılanması gerektiğini Avam Kamarasında ilk dile getirenlerdendir. Oliver Cromwell'in Edward Montagu'yu ordudan tasfiye etmesi sırasında önemli bir şahit olmuştur.
Ajitasyon
lilburne bu dönemde tüm İngiliz erkeklerinin doğuştan gelen haklarının verilmesi için kamuoyu yaratma çalışmalarına başlar. Monarşi veya hükûmetin verdiği hak olarak değil doğuştan gelen bu hakların arasında oy hakkı, kanunlar önünde eşit olmak ve dini hoşgörü bulunuyordu. Onunla ilgili Leveller yakıştırmasını aşağılayıcı olduğu gerekçesiyle sevmmiyor, kendisine ve taraftarlarına ajitatörler denmesini istiyordu.
Putney
Lilburne 1645 yılı Temmuz - Ekim ayları arasında Parlamento üyeleirne hakaret gerekçesiyle tutuklu kalır. Lilburne, Parlamento Ordusundaki sıradan erlerin dava için çarpışıp canlarını feda ederken vekillerin refah içinde hayatlarına devam ettiğini söylemiştir. 1646 yılı Temmuz ayında eski komutanı Manchester Earlü Edward Montagu'yü bir hain ve gizli monarşi yanlısı olarak tanımladığı için suçlu bulunarak hapsedilir. O hapisteyken taraftarları artık açıktan kendilerini Levellerlar olarak tanımlayarak faaliyetlerine devam ederler. Yeni Ordu içinde oldukça taraftarı bulunan Levellerlar 28 Ekim - 11 Kasım 1647 tarihleri arasında yapılan Putney görüşmeleri sırasında John Lilburne bildirilerinden etkilenmiş olan An Agreement of the People adlı metni gündeme getirirler. Tarihte çok az örneği görülen bu görüşmede sıradan askerlerle subaylar aynı koşullarda ülkenin siyasi geleceğine dair anayasa konusunda fikirlerini öne sürüyor ve taraftar toplamaya çalışıyorlardı. Bu süreç 1917 yılındaki Rus Devrimi sırasında ortaya çıkan İşçi, Asker ve Köylü Sovyetlerine benzemektedir.
Anayasa teklifi
Arasında John Lilburne'ün de olduğu grup tarafından yazılan ünlü anayasa tasarısı An Agreement of the People of England 11 Eylül 1648 günü Parlamentoya sunulur. Uzun soluklu, kalıcı bir barış ve özgürlük için yazılan metin Londra halkının desteğini almak için imzalarına açılır.
İç savaşta monarşi yanlılarının yenilmesi ve Parlamentonun zaferinin ardından gelen süreçte kral I. Charles vatana ihanetten yargılanmış ve idam edilmiştir. Sonrasında Lordlar Kamarası lağvedilmiş ve İngiltere bir krallık yerine milletler topluluğu ilan edilmiştir. Bu dönemde Londra Kulesinde mahkûm olan John Lilburne, , ve anayasa teklifinin üçüncü baskısını yazarlar. Yeni ilan edilen ülkenin anayasası olması umuduyla hazırladıkları bu çok önemli metin birçok ülkenin anayasasına esas olarak alınmıştır.
Dava süreci
John Lilburne'ü 25 Mayıs 1649 günü Londra Kulesi'nde ziyaret eden mahkûm Lilburne'ün çok önemli sözlerini dışarıdakilere aktarır. Buna göre Lilburne şöyle der:
| “ | Halihazırdaki rejim altında bir yıl mahkûm kalmaktansa önceki kraliyet rejimi altında yedi yıl mahkûm kalmayı tercih ederdim. Eğer bu tiranlık rejimi aynı şekilde devam edecek olursa korkarım ki İngiliz halkı Prens Charles için savaşmaya başlayacak. | „ |
—John Lilburne | ||
Sonraki dönem
1649 yılından sonra Lilburne siyasi olarak iki yıl suskun kaldı. Londra kent konseyine 21 Aralık 1649 günü seçilse de üyeliği 26 Aralık günü geçersiz ilan edildi. İç savaş döneminde gösterdiği yararlılık sayesinde Durham bölgesinde bazı taşınmazların kendisine verilmesiyle birlikte mali durumunu düzeltmeye başladı. 1644 yılında kumaş ticaretine girmeyi denemiş ancak sektördeki tekellerden dolayı başarılı olamamıştır. Bu konuya eğilmiş ve serbest ticaret için tekellere karşı çıkmıştır. Sonraki dönemde sabun imalatçılarının dertlerine eğilmiş, alınan yüksek vergileri eleştirmiş, bir dönem kendisi de imalatta yer almıştır. Bu dönemde evlerine ipotek konan köylülerin haklarını savunmuş, başarılı eylemler düzenlemiştir. 1649 yılında amcası George Lilburne ile Sir Arthur Hesilrige arasındaki husumete dahil olur. Hesilrige Lilburne'e tahsis edilen Durham'daki bir arazide bulunan kömür madeninin işletilmesini engellemektedir. Uzun süren hararetli yazışmaların yaşandığı anlaşmazlık Parlamentonun gündemine bile girer. Sonuçta oluşturulan incelme komitesi Lilburne davasını haksız bulur. John lilburne para cezasına çarptırır ve ülkeden ömür boyu sürgün edilir. Karar 30 Ocak 1652 günü alınmıştır. Bundan sonra hayatına o dönem Hollanda sınırları içinde olan Brugge başta olmak üzere diğer Avrupa kentlerinde sürdürür. Cromwell rejimine muhalif konumda olduğu için kralcılarla teması da olmuştur. Rump Parlamentosunun 1653 yılında Cromwell tarafından dağıtılmasından sonra umutlanan Lilburne, ülkeye dönmek için başvuruda bulunur. 14 Haziran günü izin çıkınca ülkeye döner ve gelir gelmez tutuklanarak 'de ikamete mecbur bırakılır. 13 Temmuz günü başlayan mahkemesi 20 Ağustos günü tamamlanır ve beraat eder. Mahkeme sürecinin her adımında yaptığı savunmayla öne çıkan Lilburne bugün halen yasal hak olan bazı uygulamaların ilk olarak yapılmasını sağlar. Dava süreci Londra halkı arasında çok popüler olmuştur, onun adına Parlamentoya dilekçeler verilmiş, güvenliği sağlamak için kente getirilen ordu birliklerinin erleri subaylarına rağmen protestolara dahil olmuşlardır. Beraat etmesine rağmen salıverilmez ve 28 Ağustos günü Newgate'den Londra Kulesi'ne getirilir. 16 Mart 1654 günü Jersey Adası'ndaki Mount Orgueil Kalesine gönderilir. Sağlığının burada bozulması üzere 1655 yılı Ekim ayında İngiltere'ye getirilerek tutulur.
Quakerlık ve ölümü
1656 yılında Dover'a yerleşmiş olan ailesini ziyaret etmek için gündüzleri kaleden ayrılmasına izin verilir. Bu dönemde Quaker inancına mensup Luke Howard ile tanışır ve bu inanca ilgi duymaya başlar. zamanla Quaker inancını benimser. Durumu Cromwell'e bildiren hapishane komutanının gözlemleri sayesinde Lilburne'ün hapisten çıkmak için numara yapmadığı ve gerçekten bu inancı benimsediği anlaşılır ve huzur içinde yaşamak istediğine kanaat getirilerek salıverilir. 29 Ağustos 1657 günü ölen John Lilburne, Moorfields'a defnedilir.
Ailesi
Lilburne, Henry Dewell'in kızı Elizabeth ile evlenmiştir. 1649 yılındaki mahkûmluğu sırasında iki oğlunu kaybetmiştir, diğer sekiz çocuğu o öldüğünde sağdır.
Tarihi önemi
John Lilburne'ün siyasi önemi tarihçi tarafından vurgulandığı üzere çok açıktır:
| “ | Herkesin kralın ve parlamentonun yetkilerini tartıştığı bir devrim ortamında o daima halkın haklarından bahsetti. Muazzam cesareti ve mükemmel belagatiyle halkın sevgilisi oldu. Kendisini sakınmaksızın her türlü haksızlığın karşısında durdu, çok tehlikeli bir rakipti, kamunun çıkarı uğruna çok tehlikeli düşmanlıklar edindi. | „ |
—Charles Harding Firth | ||
Geleneği
- 2008 yılı yapımı televizyon dizisi The Devil's Whore adlı yapımda tarafından canlandırılmıştır.
- İç savaş dönemi muharebeleri canlandıran Sealed Knot Society adlı grubun John Lilburne anısına bir birliği vardır.
Eserleri
Lilburne tarafından yazılan tüm eserler 1898 yılında tarafından derlenerek Notes and Queries adı altında basılmıştır.
Kaynakça
- ^ Richard Lilburne 1638 yılında Ralf Claxton ile aralarındaki yasal anlaşmazlığı eski Cermen kanunlarına göre dövüşerek çözmek için başvursa da mahkeme tarafından engellenmiştir
- ^ Habeas corpus olarak da bilinen ve haksız yargılama veya tutuklanmayı engelleyen bu davranış esası daha sonra tüm demokratik adalet mekanizmalarının temeli haline gelecektir.
- ^ 1638 yılında basılan eserin adı The Work of the Beast olur. Eserin adı dilimize Hayvan'ın işleri olarak çevrilebilir
- ^ Edward Montagu (1602 - 1671)
- ^ Parlamento kuvvetleriyle İskoçya arasında imzalanan Presbyterian Solemn League and Covenant İskoçya'da Presbiteryen inancının garanti altına alınmasını içermekte ve isteyenlerin imzalayablieceği şekilde kamuoyunun desteğine açık bir metindi. Lilburne İskoç halkının inancına ipotek koyulamayacağından ve kimsenin herhangi bir dine inanmaya zorlanamayacağından hareketle imzadan imtina etmiştir.
- ^ Leveller, kelime anlamı gereğince eşitleyici anlamındadır. Lilburne sanılanın aksine mülkiyet haklarını değil sadece temel insan haklarını eşitlemek istiyordu. Mülkiyet haklarını, siyasi hakları da eşitlemek isteyenler (başta ) kendilerine Diggers (kazıcılar) diyorlardı
- ^ Edward Montagu komuta kademelerinden tasfiye edildikten sonra inzivaya çekilir. Ancak 1660 yılındaki Restorasyon ile birlikte tekrar sahneye çıkar ve monarşinin yeniden tesis edilmesinde aktif rol oynar. Hüküm giymiş olsa da tarih Lilburne'ü haklı çıkartmıştır.
- ^ İngiltere Halkının Anlaşması
- ^ Savcının ithamın bir örneğini savunmaya sunma zorunluluğu bu mahkemeden sonra başlmıştır
- ^ Firth, Charles Harding (1893). "Lilburne, John". In Lee, Sidney. Dictionary of National Biography 33. London: Smith, Elder & Co. s. 243–250
- ^ Dizinin 27 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . imdb sayfası (İngilizce) 24 Temmuz 2015 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
John Lilburne 1614 29 Agustos 1657 Ingiliz siyasetci ozellikle Ingiliz Ic Savasi doneminde unlenen Leveller siyasetci Dogustan gelen ozgurluk ve haklar anlamindaki freeborn rights soylemiyle doneme damgasini vurmustur Modern toplumlarda geleneksel olarak kabul edilen ve hicbir hukumet veya yasa tarafindan degistirilemeyecek haklarin varligini iddia etmistir Hayatinin ilk yillarinda Puriten olmus sonraki donemde Quaker inancina yaklasmistir Basta ABD Mahkemeleri olmak uzere modern hukuk metinlerinde hala yazilarina atifta bulunulmaktadir John LilburneMilletvekili asker ve siyasetciDogum1614Olum29 Agustos 1657 43 yasinda Londra IngiltereDefinMoorfieldsGenclik yillariJohn Lilburne Durham bolgesinde cok sayida malikanesi olan buyuk toprak sahibi Richard Lilburne un ogludur Tam kesin dogum tarihi bilinmemektedir John ilk ve orta egitimini Newcastle da alir 1630 lu yillarda John Hewson un yaninda calisirken Piskoposcu yonetime ve Baspiskopos William Laud a karsi bildiriler yazan ile tanisir bu bildirilerin basimi yuzunden takibata ugrayinca Hollanda ya kacmak zorunda kalir Ulkeye dondugunde 11 Aralik 1637 tarihinde lisan ve izin olmadan kitap basmaktan tutuklanir Bu donemde lisans olmadan basilan eserler arasinda William Prynne tarafindan yazilan News from Ipswich kitabi da vardir Ozgur JohnMahkemeye cikartilan Lilburne usullerin disinda suclanmadan once suclu olup olmadigi soruldugunda mahkemenin isleyisini sorgular ve kendi kendini zan altinda birakacak sekilde yemin etmeyi reddeder Mahkeme iradesini tanimayip asilikte direttigi gerekcesiyle 13 Subat 1638 gunu mahkeme tarafindan 500 para cezasinin yani sira kirbac teshir ve uzlasincaya kadar hapis cezasiyla cezalandirilir 18 Nisan gunu ciplak sirtina kirbac cezasi uygulanir daha sonra Westminster a kagniya bagli olarak getirilip teshir edilir Burada da basidan gecenleri protestoya devam edince agzi kapatilir ve hapse atilir Agir iskencelere ragmen direnci kirilmaz ve basindan gecenleri kaleme alir Hapisten cikinca Londrali bir tuccarin kizi Elizabeth Dewell ile 1641 yili Eylul ayinda evlenir Bu donemde siyasi konulardaki ajitasyonlari devam eder monarsi yanlisi bir grup subaya karsi sehirdeki silahli milisleri savunur Lilburne bu davayla beraber omru boyunca insanoglunun dogustan gelen haklari olarak formule ettigi haklarin savunusunu yapmaya baslar Bu haklar arasinda hakkindaki ithamlari isitmek itham edenlerle yuzlesmek ve kendisine zarar verecek ifade vermekten imtina etmek sayilabilir Bu gibi davalarin sayisinin artmasiyla beraber kendisine sevenleri Freeborn John demeye baslar ABD Anayasasinin unlu Besinci Ek Maddesinin tarihi arka plani buradan gelmektedir Ic savasIngiliz Ic Savasinin ilk asamasinda Essex Earlu komutasindaki Parlamento Ordusundaki Lord Brooke Piyade Alayinda yuzbasi olarak gorev yapar ne katilir nde Prens Rupert e karsi savasir ve 1642 yili Kasim ayinda esir duser Ele gecirilen onemli bir Roundhead olarak vatana ihanetten yargilanip idam edilmek istense de buna misilleme olarak cok sayida Monarsi yanlisi esirin idam edilecegi anlasilinca esir takasiyla saliverilir Saliverildikten sonra Manchester Earlunun komutasindaki gonullu birligine katilir Lincoln Kusatmasi sirasinda 7 Ekim 1643 gunu Albay King in alayinda binbasi rutbesiyle goreve baslar 16 Mayis 1644 gunu Manchester Earlunun kisisel suvari alayina yarbay rutbesiyle atanir 1644 yilindaki ustun bir basari gosterir Tickhill Kalesini savasmadan teslim alir 1645 yili Nisan ayinda ordudan ayrilir Ancak ateskes metinlerinden olan Presbiteryen Anlasmasini imzalamaz Askeri anlamda basari bir asker olsa da cephede sansi yaver gitmemistir Oxford da hapsedilmis Prens Rupert tarafindan tum malvarligi yagmalanmis 3 Haziran 1644 gunu Wakefield yakinlarinda kolundan vurulmus ve cok dusuk ucret almistir Ordudaki hizmetlerinden oturu toplamda 880 almistir Albay King ve Manchester Earlu olan Edward Montagu ile siddetli kavgalar yapmis ve ikisini de isteksizlik beceriksizlik ve ihanetle suclamistir Kral I Charles in yargilanmasi gerektigini Avam Kamarasinda ilk dile getirenlerdendir Oliver Cromwell in Edward Montagu yu ordudan tasfiye etmesi sirasinda onemli bir sahit olmustur Ajitasyonlilburne bu donemde tum Ingiliz erkeklerinin dogustan gelen haklarinin verilmesi icin kamuoyu yaratma calismalarina baslar Monarsi veya hukumetin verdigi hak olarak degil dogustan gelen bu haklarin arasinda oy hakki kanunlar onunde esit olmak ve dini hosgoru bulunuyordu Onunla ilgili Leveller yakistirmasini asagilayici oldugu gerekcesiyle sevmmiyor kendisine ve taraftarlarina ajitatorler denmesini istiyordu PutneyLilburne 1645 yili Temmuz Ekim aylari arasinda Parlamento uyeleirne hakaret gerekcesiyle tutuklu kalir Lilburne Parlamento Ordusundaki siradan erlerin dava icin carpisip canlarini feda ederken vekillerin refah icinde hayatlarina devam ettigini soylemistir 1646 yili Temmuz ayinda eski komutani Manchester Earlu Edward Montagu yu bir hain ve gizli monarsi yanlisi olarak tanimladigi icin suclu bulunarak hapsedilir O hapisteyken taraftarlari artik aciktan kendilerini Levellerlar olarak tanimlayarak faaliyetlerine devam ederler Yeni Ordu icinde oldukca taraftari bulunan Levellerlar 28 Ekim 11 Kasim 1647 tarihleri arasinda yapilan Putney gorusmeleri sirasinda John Lilburne bildirilerinden etkilenmis olan An Agreement of the People adli metni gundeme getirirler Tarihte cok az ornegi gorulen bu gorusmede siradan askerlerle subaylar ayni kosullarda ulkenin siyasi gelecegine dair anayasa konusunda fikirlerini one suruyor ve taraftar toplamaya calisiyorlardi Bu surec 1917 yilindaki Rus Devrimi sirasinda ortaya cikan Isci Asker ve Koylu Sovyetlerine benzemektedir Anayasa teklifiArasinda John Lilburne un de oldugu grup tarafindan yazilan unlu anayasa tasarisi An Agreement of the People of England 11 Eylul 1648 gunu Parlamentoya sunulur Uzun soluklu kalici bir baris ve ozgurluk icin yazilan metin Londra halkinin destegini almak icin imzalarina acilir Ic savasta monarsi yanlilarinin yenilmesi ve Parlamentonun zaferinin ardindan gelen surecte kral I Charles vatana ihanetten yargilanmis ve idam edilmistir Sonrasinda Lordlar Kamarasi lagvedilmis ve Ingiltere bir krallik yerine milletler toplulugu ilan edilmistir Bu donemde Londra Kulesinde mahkum olan John Lilburne ve anayasa teklifinin ucuncu baskisini yazarlar Yeni ilan edilen ulkenin anayasasi olmasi umuduyla hazirladiklari bu cok onemli metin bircok ulkenin anayasasina esas olarak alinmistir Dava sureciJohn Lilburne u 25 Mayis 1649 gunu Londra Kulesi nde ziyaret eden mahkum Lilburne un cok onemli sozlerini disaridakilere aktarir Buna gore Lilburne soyle der Halihazirdaki rejim altinda bir yil mahkum kalmaktansa onceki kraliyet rejimi altinda yedi yil mahkum kalmayi tercih ederdim Eger bu tiranlik rejimi ayni sekilde devam edecek olursa korkarim ki Ingiliz halki Prens Charles icin savasmaya baslayacak John LilburneSonraki donem1649 yilindan sonra Lilburne siyasi olarak iki yil suskun kaldi Londra kent konseyine 21 Aralik 1649 gunu secilse de uyeligi 26 Aralik gunu gecersiz ilan edildi Ic savas doneminde gosterdigi yararlilik sayesinde Durham bolgesinde bazi tasinmazlarin kendisine verilmesiyle birlikte mali durumunu duzeltmeye basladi 1644 yilinda kumas ticaretine girmeyi denemis ancak sektordeki tekellerden dolayi basarili olamamistir Bu konuya egilmis ve serbest ticaret icin tekellere karsi cikmistir Sonraki donemde sabun imalatcilarinin dertlerine egilmis alinan yuksek vergileri elestirmis bir donem kendisi de imalatta yer almistir Bu donemde evlerine ipotek konan koylulerin haklarini savunmus basarili eylemler duzenlemistir 1649 yilinda amcasi George Lilburne ile Sir Arthur Hesilrige arasindaki husumete dahil olur Hesilrige Lilburne e tahsis edilen Durham daki bir arazide bulunan komur madeninin isletilmesini engellemektedir Uzun suren hararetli yazismalarin yasandigi anlasmazlik Parlamentonun gundemine bile girer Sonucta olusturulan incelme komitesi Lilburne davasini haksiz bulur John lilburne para cezasina carptirir ve ulkeden omur boyu surgun edilir Karar 30 Ocak 1652 gunu alinmistir Bundan sonra hayatina o donem Hollanda sinirlari icinde olan Brugge basta olmak uzere diger Avrupa kentlerinde surdurur Cromwell rejimine muhalif konumda oldugu icin kralcilarla temasi da olmustur Rump Parlamentosunun 1653 yilinda Cromwell tarafindan dagitilmasindan sonra umutlanan Lilburne ulkeye donmek icin basvuruda bulunur 14 Haziran gunu izin cikinca ulkeye doner ve gelir gelmez tutuklanarak de ikamete mecbur birakilir 13 Temmuz gunu baslayan mahkemesi 20 Agustos gunu tamamlanir ve beraat eder Mahkeme surecinin her adiminda yaptigi savunmayla one cikan Lilburne bugun halen yasal hak olan bazi uygulamalarin ilk olarak yapilmasini saglar Dava sureci Londra halki arasinda cok populer olmustur onun adina Parlamentoya dilekceler verilmis guvenligi saglamak icin kente getirilen ordu birliklerinin erleri subaylarina ragmen protestolara dahil olmuslardir Beraat etmesine ragmen saliverilmez ve 28 Agustos gunu Newgate den Londra Kulesi ne getirilir 16 Mart 1654 gunu Jersey Adasi ndaki Mount Orgueil Kalesine gonderilir Sagliginin burada bozulmasi uzere 1655 yili Ekim ayinda Ingiltere ye getirilerek tutulur Quakerlik ve olumu1656 yilinda Dover a yerlesmis olan ailesini ziyaret etmek icin gunduzleri kaleden ayrilmasina izin verilir Bu donemde Quaker inancina mensup Luke Howard ile tanisir ve bu inanca ilgi duymaya baslar zamanla Quaker inancini benimser Durumu Cromwell e bildiren hapishane komutaninin gozlemleri sayesinde Lilburne un hapisten cikmak icin numara yapmadigi ve gercekten bu inanci benimsedigi anlasilir ve huzur icinde yasamak istedigine kanaat getirilerek saliverilir 29 Agustos 1657 gunu olen John Lilburne Moorfields a defnedilir AilesiLilburne Henry Dewell in kizi Elizabeth ile evlenmistir 1649 yilindaki mahkumlugu sirasinda iki oglunu kaybetmistir diger sekiz cocugu o oldugunde sagdir Tarihi onemiJohn Lilburne un siyasi onemi tarihci tarafindan vurgulandigi uzere cok aciktir Herkesin kralin ve parlamentonun yetkilerini tartistigi bir devrim ortaminda o daima halkin haklarindan bahsetti Muazzam cesareti ve mukemmel belagatiyle halkin sevgilisi oldu Kendisini sakinmaksizin her turlu haksizligin karsisinda durdu cok tehlikeli bir rakipti kamunun cikari ugruna cok tehlikeli dusmanliklar edindi Charles Harding FirthGelenegi2008 yili yapimi televizyon dizisi The Devil s Whore adli yapimda tarafindan canlandirilmistir Ic savas donemi muharebeleri canlandiran Sealed Knot Society adli grubun John Lilburne anisina bir birligi vardir EserleriLilburne tarafindan yazilan tum eserler 1898 yilinda tarafindan derlenerek Notes and Queries adi altinda basilmistir Kaynakca Richard Lilburne 1638 yilinda Ralf Claxton ile aralarindaki yasal anlasmazligi eski Cermen kanunlarina gore dovuserek cozmek icin basvursa da mahkeme tarafindan engellenmistir Habeas corpus olarak da bilinen ve haksiz yargilama veya tutuklanmayi engelleyen bu davranis esasi daha sonra tum demokratik adalet mekanizmalarinin temeli haline gelecektir 1638 yilinda basilan eserin adi The Work of the Beast olur Eserin adi dilimize Hayvan in isleri olarak cevrilebilir Edward Montagu 1602 1671 Parlamento kuvvetleriyle Iskocya arasinda imzalanan Presbyterian Solemn League and Covenant Iskocya da Presbiteryen inancinin garanti altina alinmasini icermekte ve isteyenlerin imzalayabliecegi sekilde kamuoyunun destegine acik bir metindi Lilburne Iskoc halkinin inancina ipotek koyulamayacagindan ve kimsenin herhangi bir dine inanmaya zorlanamayacagindan hareketle imzadan imtina etmistir Leveller kelime anlami geregince esitleyici anlamindadir Lilburne sanilanin aksine mulkiyet haklarini degil sadece temel insan haklarini esitlemek istiyordu Mulkiyet haklarini siyasi haklari da esitlemek isteyenler basta kendilerine Diggers kazicilar diyorlardi Edward Montagu komuta kademelerinden tasfiye edildikten sonra inzivaya cekilir Ancak 1660 yilindaki Restorasyon ile birlikte tekrar sahneye cikar ve monarsinin yeniden tesis edilmesinde aktif rol oynar Hukum giymis olsa da tarih Lilburne u hakli cikartmistir Ingiltere Halkinin Anlasmasi Savcinin ithamin bir ornegini savunmaya sunma zorunlulugu bu mahkemeden sonra baslmistir Firth Charles Harding 1893 Lilburne John In Lee Sidney Dictionary of National Biography 33 London Smith Elder amp Co s 243 250 Dizinin 27 Eylul 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde imdb sayfasi Ingilizce 24 Temmuz 2015 tarihinde erisilmistir