Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kükreyen Yirmiler Batı toplumunda müzik, moda ve kültürde 1920'lerin on yılını ifade eder. Bu ekonomik refah dönemi özellikle Berlin, Buenos Aires, Chicago, Londra, Los Angeles, Meksiko, New York, Paris ve Sydney gibi büyük şehirlerde öne çıkmıştır. Fransa'da on yıl, dönemin sosyal, sanatsal ve kültürel dinamizmini vurgulamak için "années folles" veya "çılgın yıllar" olarak anıldı. Bu süre zarfında caz müziği ve dans popüler hale gelmiş, moda kadınlar için flapper görünümünün ortaya çıkışına tanık olmuş ve Art Deco zirveye ulaşmıştır.
Kükreyen Yirmiler, geleneklerden bir kopuşa ve modernlikle ilişkili genel bir yenilik hissine tanık oldu. Otomobiller, hareketli resimler ve radyo gibi teknolojiler nüfusun büyük bir kısmına modernliği getirdi. Aynı zamanda, günlük yaşamda ve mimaride pratiklik resmi gösterişlere tercih edilmeye başlandı. Bu dönem Caz Çağı olarak da bilinir.
On yıl aynı zamanda otomobil, telefon, film, radyo ve elektrikli aletlerin geliştirilmesi ve yaygın kullanımı gibi ulaşım ve iletişim teknolojisinde önemli ilerlemelere sahne oldu. Havacılık da gelişen bir endüstri haline geldi. Ekonomik ve endüstriyel büyüme hızlıydı ve tüketici talebi artarak yaşam tarzı ve kültürde yeni trendlere yol açtı. Medya ünlülere, özellikle de spor kahramanlarına ve film yıldızlarına odaklanırken, şehirler kendi takımlarını tutuyor, yeni saray gibi sinemaları ve devasa spor stadyumlarını dolduruyordu. Birçok büyük demokratik devlet de kadınlara oy hakkı tanıdı.
Ancak on yılın sonunda ekonomik refah azalmaya başladı.Wall Street, Washington'a olan savaş borçlarını ödemek zorunda olan ülkelere tazminat ödemek için kullanılan parayla Almanya'ya büyük yatırımlar yaptı. On yılın ortalarında refah yaygınlaşırken, on yılın ikinci yarısı özellikle Almanya'da "" olarak bilinir. on yıl hızla sona yaklaşıyordu. Yatırımlara rağmen, Almanya'nın Birleşik Krallık, Fransa ve diğer Müttefik Güçlere ödemeye artık gücü yetmiyordu ve ABD'yi, adını bankacı ve daha sonra 30. Başkan Yardımcısı' Charles G. Dawes'dan alan Dawes Planı'nı başlatmaya zorladı.1929'daki dönemi sona erdirirken, Büyük Buhran dünya çapında yıllarca süren zorluklar getirdi.
Ekonomi
Kükreyen Yirmiler, I. Dünya Savaşı'ndan çıkılması, inşaat sektöründeki patlama ve Kuzey Amerika ve Avrupa ile Avustralya gibi birkaç diğer gelişmiş ülkede otomobil ve elektrik gibi tüketim mallarının hızlı büyümesi sayesinde ekonomik büyüme ve yaygın refahın yaşandığı bir on yıldı. Amerika Birleşik Devletleri ekonomisi savaş zamanı ekonomisinden barış zamanı ekonomisine başarılı bir geçiş yapmış, patlama yaşamış ve Avrupa'da da bir patlama yaşanması için kredi sağlamıştır.
Seri üretim gibi yeni ürün ve teknolojiler, teknolojiyi orta sınıf için uygun fiyatlı hale getirdi. 1920'lerde otomotiv, film, ve kimya endüstrisi yükselişe geçti.
Ford Motor Company, 1927 yılında 15 milyon adet sattıktan sonra Ford Model T modelini durdurdu ve yerine modelini getirdi. Otomobil parçaları Detroit, Michigan yakınlarındaki Ontario'da üretiliyordu. Otomotiv endüstrisinin ekonominin diğer kesimleri üzerindeki etkisi yaygındı; çelik üretimi, otoyol inşası, moteller, servis istasyonları, araba bayilikleri ve kentsel çekirdeğin dışında yeni konutlar gibi endüstrileri başlattı.
Radyo ilk kitlesel yayın aracı oldu. Radyolar pahalıydı, ancak eğlence tarzları devrim niteliğindeydi. Radyo reklamcılığı kitlesel pazarlama için bir platform haline geldi. Radyonun ekonomik önemi, bu dönemden beri topluma hakim olan kitle kültürüne yol açtı.
Sinema patladı ve eski vodvil tiyatro türünü neredeyse sona erdiren yeni bir eğlence biçimi üretti. Film izlemek ucuz ve erişilebilirdi; kalabalıklar şehir merkezindeki yeni sinema saraylarına ve mahalle tiyatrolarına akın etti. Sinema, Amerika Birleşik Devletleri'nin ve dünyanın bütünleşmesinde önemli bir rol oynadı. 1923'te mucit Lee de Forest 'de sesli bir dizi kısa film yayınladı. Bu arada, mucit 'ni geliştirdi ve haklarını film stüdyosu 'e sattı. 1926 yılında ses sistemi tanıtıldı. (1926) adlı uzun metrajlı film, Vitaphone ses sistemini senkronize bir müzik ve ses efektleriyle kullanan ilk uzun metrajlı filmdi, ancak konuşulan diyalog yoktu. 1928 yılında (daha sonra Paramount Pictures olarak bilinecek), , Metro-Goldwyn-Mayer ve Universal Studios film stüdyoları, üretim tesislerinin ve sinema salonlarının sesli filme dönüştürülmesi için Electrical Research Products Inc. (ERPI) ile bir anlaşma imzaladı. Başlangıçta, ERPI tarafından kablolanan tüm sinema salonları Vitaphone uyumlu hale getirildi; çoğu Movietone makaralarını da yansıtacak şekilde donatıldı.
1920'lerde birçok mucit televizyon üzerinde çalışmaya başladı, ancak programlar İkinci Dünya Savaşı arifesine kadar halka ulaşmadı ve 1940'ların sonlarından önce çok az insan televizyon gördü.
Temmuz 1928'de John Logie Baird, verici ve alıcı uçlarda, her biri farklı bir ana renkte filtreye sahip üç spiral açıklığa sahip tarama diskleri ve alıcı uçta, aydınlatmalarını değiştirmek için bir komütatör ile üç ışık kaynağı kullanarak dünyanın ilk renkli iletimini gösterdi. 1927'de Baird, Londra ve Glasgow arasındaki 438 mil (705 km) telefon hattı üzerinden uzun mesafeli bir televizyon sinyali iletti; Baird dünyanın ilk uzun mesafeli televizyon görüntülerini Glasgow Merkez İstasyonu'ndaki Central Hotel'e aktardı.
Çiftçilik ve kömür madenciliği gibi bazı sektörler durgunlaştı.
Toplum
1920'lerde toplum birçok önemli değişim ve gelişmeye sahne oldu. Bunların en önemlilerinden biri, kadınlara oy hakkı olarak bilinen seçme hakkının genişletilmesiydi. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Büyük Britanya ve çoğu büyük Avrupa ülkesi de dahil olmak üzere dünya çapında birçok ülke 1917-1921 yılları arasında kadınların oy kullanma haklarını genişletti. Bu durum seçmen sayısını artırmış ve politikacıların barış, kamu sağlığı, eğitim ve çocukların durumu gibi kadınları ilgilendiren konulara daha fazla odaklanmasına yol açmıştır.
1920'lerin bir diğer önemli gelişmesi de I. Dünya Savaşı'ndan sonra hayal kırıklığına uğramış ve dünyaya şüpheyle yaklaşan bir grup genç insan olan "Kayıp Kuşak "ın ortaya çıkmasıydı. Bu grup esas olarak o dönemde Paris'te yaşayan Ernest Hemingway, F. Scott Fitzgerald ve Gertrude Stein gibi Amerikalı edebiyatçılardan oluşuyordu. Dönemin materyalizmine ve bireyciliğine karşı duydukları kızgınlığı ifade eden romanlar ve kısa öyküler yazdılar.
Bazı Amerikalılar toplumda gözlemledikleri ikiyüzlülük ve açgözlülüğü hicvetmeye başladıkça 1920'ler sosyal eleştirinin yükselişine de tanık oldu. Sinclair Lewis, Ortabatılıların sıkıcı ve cahil yaşamlarını ve genç neslin ikiyüzlülüğünü hicveden Main Street ve Babbitt gibi romanlarıyla dönemin en popüler sosyal eleştirmenlerinden biriydi. Dönemin diğer önemli sosyal eleştirmenleri arasında Sherwood Anderson, Edith Wharton ve H. L. Mencken sayılabilir. (Sosyal eleştiri)
Art Deco, 1920'lerde baskın tasarım ve mimari tarzıydı. Avrupa'da ortaya çıkan bu tarz, 1920'lerin ortalarında Batı Avrupa'nın geri kalanına ve Kuzey Amerika'ya yayıldı. New York'taki Chrysler Binası gibi binalar, genellikle doğadan esinlenen saf ve geometrik formlarla karakterize edilen bu stili örneklemiştir.
Buna karşılık, 1920'lerde Kuzey Amerika'da resim, dışavurumculuğun ve daha sonra sürrealizmin popüler olduğu Avrupa'dan farklı bir yönde gelişti. Sinema da on yıl boyunca, filmlerde ses ve rengin kullanılmaya başlanmasıyla birlikte hızla gelişti ())
Dans kulüpleri 1920'lerde inanılmaz derecede popüler hale geldi ve popülerlikleri 1920'lerin sonları ile 1930'ların başlarında zirveye ulaştı. Bu dönemde Dans müziği tüm popüler müzik türlerine hakim olmuş, klasik parçalar ve operetler bile popüler dans melodilerine dönüştürülmüştür. Cotton Club]] ve Savoy Ballroom gibi birçok eğlence mekânı her ırktan insanı kendine çekmiş ve dans tarzlarının gelişmesinde kilit rol oynamıştır. On yılın en popüler dansları , vals ve idi. Bununla birlikte, Breakaway ve Charleston gibi çeşitli eksantrik yenilik dansları da geliştirildi ve popüler hale geldi. Sonunda Lindy Hop 1927'de baskın sosyal dans olarak Çarliston'un yerini aldı.
Dans çılgınlığının popüler müzik üzerinde büyük bir etkisi oldu; fokstrot, tango ve vals olarak adlandırılan birçok kayıt yapıldı ve Nick Lucas, Adelaide Hall ve Paul Whiteman gibi ünlü kayıt ve radyo sanatçılarının yetişmesine yol açtı.
Moda açısından 1920'ler kadınlar için bol, dökümlü kıyafetlerin dönemiydi. Elbiseler bütün gün, her gün giyilirdi ve düşük bel ya da kalçanın etrafında bir kuşak ya da kemerle birlikte düşük bir bele ve ayak bileğinden dize kadar herhangi bir yere sarkan bir eteğe sahipti. Beyaz yakalı işlerde çalışan erkekler genellikle günlük kıyafet olarak iş takımları giyerlerdi. Kısa saç stilleri ve modaya karşı daha özgür bir tutumla karakterize edilen Flapper modası da bu on yıl boyunca kadınlar arasında popüler hale geldi.
Sigmund Freud tarafından geliştirilen bir çalışma ve tedavi alanı olan psikanaliz, beşeri bilimler ve sanat alanlarındaki avangart düşünce üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur. Freud'un bilinçdışı zihin ve bastırma kavramı, çocuksu cinselliğin rolü ve serbest çağrışım ve rüya analizinin yorumlayıcı yöntemleri gibi teori ve teknikleri bu alanda etkili olmuştur. Psikanalizin gelişimindeki diğer önemli isimler arasında Alfred Adler, Karen Horney ve Helene Deutsch sayılabilir. Özellikle Adler, nevrotik bireylerin saldırganlık yoluyla aşırı telafi ettikleri fikrini vurgulamış ve fikirleri Amerikan toplumunda bireysel uyum ve adaptasyona yapılan vurguda etkili olmuştur.
Müttefiklerin I. Dünya Savaşı'ndaki zaferi, sadece Müttefik ülkelerde değil, aynı zamanda Almanya'da, Doğu Avrupa'nın yeni devletlerinde ve Japonya'da da liberalizm'in zaferini işaret ediyor gibi duruyordu. Almanya'nın tipik özelliği olan otoriter militarizm yenilmiş ve gözden düşmüştü. Tarihçi Martin Blinkhorn, liberal temaların "kültürel çoğulculuk, dini ve etnik hoşgörü, ulusal kendi kaderini tayin hakkı, serbest piyasa ekonomisi, temsili ve sorumlu hükümet, serbest ticaret, sendikacılık ve uluslararası anlaşmazlıkların yeni bir organ olan Milletler Cemiyeti aracılığıyla barışçıl bir şekilde çözülmesi" açısından yükseldiğini savunuyordu. Ancak, 1917 gibi erken bir tarihte, ortaya çıkmakta olan liberal düzene, Rus Devrimi'nden ilham alan yeni komünist hareket tarafından meydan okunuyordu. Komünist isyanlar her yerde geri püskürtüldü, ancak Rusya'da başarılı oldular.
Weimar Almanya Kültürü
, 1918'den Adolf Hitler'in 1933'te iktidara gelişine kadar Weimar Cumhuriyeti döneminde Almanya'da sanat ve bilimin gelişmesiydi. Weimar kültürünün en hareketli merkeziydi. Almanya'nın bir parçası olmamasına rağmen, Almanca konuşulan Avusturya ve özellikle Viyana, genellikle Weimar kültürünün bir parçası olarak kabul edilir. Bauhaus 1919'dan 1933'e kadar faaliyet gösteren, zanaat ve güzel sanatları birleştiren bir Alman sanat okuluydu. Sanat, zanaat ve teknolojiyi birleştirme hedefi, özellikle mimaride olmak üzere dünya çapında etkili oldu.
Almanya ve özellikle Berlin, birçok alandan entelektüeller, sanatçılar ve yenilikçiler için verimli bir zemindi. Sosyal ortam kaotikti ve siyaset tutkuluydu. Alman üniversite fakülteleri 1918'de Yahudi akademisyenlere evrensel olarak açık hale geldi. Üniversite fakültelerindeki önde gelen Yahudi entelektüeller arasında fizikçi Albert Einstein; sosyologlar Karl Mannheim, Erich Fromm, Theodor Adorno, Max Horkheimer ve Herbert Marcuse; filozoflar Ernst Cassirer ve Edmund Husserl; seksolog ; siyaset teorisyenleri ve ; ve diğerleri vardı. Weimar Cumhuriyeti döneminde dokuz Alman vatandaşı Nobel Ödülüne layık görüldü; bunlardan beşi Yahudi bilim adamıydı ve ikisi tıp alanındaydı.
Ayrıca, genç Almanların geleneksel iş rutinlerinden kurtulma arayışında olduğu bu dönemde spor ve insan vücudu önemli bir odak noktası haline geldi.
Bir dönemin sonu
Kara Salı
Dow Jones Borsası endüstri endeksi haftalarca yukarı yönlü hareketini sürdürmüş ve artan spekülatif faaliyetlerle birleşince 1928'den 1929'a kadar süren boğa piyasasının sonsuza kadar süreceği yanılsamasına yol açmıştı. 29 Ekim 1929'da, Black Tuesday olarak da bilinen, Wall Street'teki hisse senedi fiyatları çöktü. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki olaylar, 1930'lar boyunca dünya çapında milyonlarca insanı işsiz bırakan ve daha sonra Büyük Buhran olarak adlandırılan dünya çapındaki 'a eklendi.
İçki Yasağının Kaldırılması
Birleşik Devletler Anayasası'nın On Sekizinci Değişikliği'ni yürürlükten kaldıran , 20 Şubat 1933 tarihinde önerildi. Alkolü yasallaştırma tercihi eyaletlere bırakıldı ve birçok eyalet bu fırsatı hızla değerlendirerek alkole izin verdi. Yasak, 5 Aralık 1933 tarihinde Değişikliğin onaylanmasıyla resmen sona erdi. On Sekizinci Değişiklik, alkol satışının yasaklanmasının yoksulluğu ve diğer toplumsal sorunları iyileştireceğini savunan temperance hareketinin onlarca yıllık çabalarının bir ürünüydü.
Ayrıca bakınız
- Savaşlar arası dönem, dünya çapında
Kaynakça
- ^ Madeleine Ginsburg, Paris fashions: the art deco style of the 1920s (1989)
- ^ Pamela Horn, Flappers: The Real Lives of British Women in the Era of the Great Gatsby (2013)
- ^ Bärbel Schrader, and Jürgen Schebera. The" golden" twenties: art and literature in the Weimar Republic (1988)
- ^ Paul N. Hehn (2005). A Low Dishonest Decade: The Great Powers, Eastern Europe, and the Economic Origins of World War II, 1930-1941. Continuum. s. 12. ISBN .
- ^ Based on data in Susan Carter, ed. Historical Statistics of the US: Millennial Edition (2006) series Ca9
- ^ a b George H. Soule, Prosperity Decade: From War to Depression: 1917-1929 (1947)
- ^ (Basın açıklaması). US: Ford. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2013.
- ^ Kenrick, John. "History of Musical Film, 1927-30: Part II" 26 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Musicals101.com, 2004, accessed May 17, 2010
- ^ Stephens, E. J.; Wanamaker, Marc (2010). Early Warner Bros. Studios. Arcadia Publishing. s. 25. ISBN .
- ^ Crafton (1997), p. 148.
- ^ . Google.com. 18 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022.
- ^ Interview with Paul Lyons 2 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Historian and Control and Information Officer at Glasgow Central Station
- ^ June Hannam, Mitzi Auchterlonie, and Katherine Holden, eds. International encyclopedia of women's suffrage (Abc-Clio Inc, 2000).
- ^ D. J. Taylor (2010). Bright Young People: The Lost Generation of London's Jazz Age. Macmillan. s. 303. ISBN .
- ^ Geduld, Harry M. (1975). The Birth of the Talkies: From Edison to Jolson. Bloomington: Indiana University Press.
- ^ Frances Rust (1969). Dance in Society: An Analysis of the Relationship Between the Social Dance and Society in England from the Middle Ages to the Present Day. Routledge. s. 189. ISBN .
- ^ Bliss, Simon (2016). "'L'intelligence de la parure': Notes on Jewelry Wearing in the 1920s". Fashion Theory. 20 (1). ss. 5-26. doi:10.1080/1362704X.2015.1077652.
- ^ Nicholas Atkin; Michael Biddiss (2008). Themes in Modern European History, 1890-1945. Routledge. ss. 243-44. ISBN .
- ^ Gregory M. Luebbert, Liberalism, fascism, or social democracy: Social classes and the political origins of regimes in interwar Europe (Oxford UP, 1991).
- ^ Peter Gay, (2001)
- ^ Niewyk, Donald L. (2001). The Jews in Weimar Germany. Transaction Publishers. ss. 39-40. ISBN .
- ^ Rippey, Theodore F. (2005). "Athletics, Aesthetics, and Politics in the Weimar Press". German Studies Review. 28 (1). ss. 85-106. JSTOR 30038070.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kukreyen Yirmiler Bati toplumunda muzik moda ve kulturde 1920 lerin on yilini ifade eder Bu ekonomik refah donemi ozellikle Berlin Buenos Aires Chicago Londra Los Angeles Meksiko New York Paris ve Sydney gibi buyuk sehirlerde one cikmistir Fransa da on yil donemin sosyal sanatsal ve kulturel dinamizmini vurgulamak icin annees folles veya cilgin yillar olarak anildi Bu sure zarfinda caz muzigi ve dans populer hale gelmis moda kadinlar icin flapper gorunumunun ortaya cikisina tanik olmus ve Art Deco zirveye ulasmistir Josephine Baker Folies Bergere de Charleston dansi yaparken Kukreyen Yirmiler geleneklerden bir kopusa ve modernlikle iliskili genel bir yenilik hissine tanik oldu Otomobiller hareketli resimler ve radyo gibi teknolojiler nufusun buyuk bir kismina modernligi getirdi Ayni zamanda gunluk yasamda ve mimaride pratiklik resmi gosterislere tercih edilmeye baslandi Bu donem Caz Cagi olarak da bilinir On yil ayni zamanda otomobil telefon film radyo ve elektrikli aletlerin gelistirilmesi ve yaygin kullanimi gibi ulasim ve iletisim teknolojisinde onemli ilerlemelere sahne oldu Havacilik da gelisen bir endustri haline geldi Ekonomik ve endustriyel buyume hizliydi ve tuketici talebi artarak yasam tarzi ve kulturde yeni trendlere yol acti Medya unlulere ozellikle de spor kahramanlarina ve film yildizlarina odaklanirken sehirler kendi takimlarini tutuyor yeni saray gibi sinemalari ve devasa spor stadyumlarini dolduruyordu Bircok buyuk demokratik devlet de kadinlara oy hakki tanidi Ancak on yilin sonunda ekonomik refah azalmaya basladi Wall Street Washington a olan savas borclarini odemek zorunda olan ulkelere tazminat odemek icin kullanilan parayla Almanya ya buyuk yatirimlar yapti On yilin ortalarinda refah yayginlasirken on yilin ikinci yarisi ozellikle Almanya da olarak bilinir on yil hizla sona yaklasiyordu Yatirimlara ragmen Almanya nin Birlesik Krallik Fransa ve diger Muttefik Guclere odemeye artik gucu yetmiyordu ve ABD yi adini bankaci ve daha sonra 30 Baskan Yardimcisi Charles G Dawes dan alan Dawes Plani ni baslatmaya zorladi 1929 daki donemi sona erdirirken Buyuk Buhran dunya capinda yillarca suren zorluklar getirdi EkonomiABD GSYIH yillik paterni ve uzun vadeli trend 1920 1940 milyarlarca sabit dolar cinsinden Kukreyen Yirmiler I Dunya Savasi ndan cikilmasi insaat sektorundeki patlama ve Kuzey Amerika ve Avrupa ile Avustralya gibi birkac diger gelismis ulkede otomobil ve elektrik gibi tuketim mallarinin hizli buyumesi sayesinde ekonomik buyume ve yaygin refahin yasandigi bir on yildi Amerika Birlesik Devletleri ekonomisi savas zamani ekonomisinden baris zamani ekonomisine basarili bir gecis yapmis patlama yasamis ve Avrupa da da bir patlama yasanmasi icin kredi saglamistir Seri uretim gibi yeni urun ve teknolojiler teknolojiyi orta sinif icin uygun fiyatli hale getirdi 1920 lerde otomotiv film ve kimya endustrisi yukselise gecti Ford Motor Company 1927 yilinda 15 milyon adet sattiktan sonra Ford Model T modelini durdurdu ve yerine modelini getirdi Otomobil parcalari Detroit Michigan yakinlarindaki Ontario da uretiliyordu Otomotiv endustrisinin ekonominin diger kesimleri uzerindeki etkisi yaygindi celik uretimi otoyol insasi moteller servis istasyonlari araba bayilikleri ve kentsel cekirdegin disinda yeni konutlar gibi endustrileri baslatti Radyo ilk kitlesel yayin araci oldu Radyolar pahaliydi ancak eglence tarzlari devrim niteligindeydi Radyo reklamciligi kitlesel pazarlama icin bir platform haline geldi Radyonun ekonomik onemi bu donemden beri topluma hakim olan kitle kulturune yol acti Sinema patladi ve eski vodvil tiyatro turunu neredeyse sona erdiren yeni bir eglence bicimi uretti Film izlemek ucuz ve erisilebilirdi kalabaliklar sehir merkezindeki yeni sinema saraylarina ve mahalle tiyatrolarina akin etti Sinema Amerika Birlesik Devletleri nin ve dunyanin butunlesmesinde onemli bir rol oynadi 1923 te mucit Lee de Forest de sesli bir dizi kisa film yayinladi Bu arada mucit ni gelistirdi ve haklarini film studyosu e satti 1926 yilinda ses sistemi tanitildi 1926 adli uzun metrajli film Vitaphone ses sistemini senkronize bir muzik ve ses efektleriyle kullanan ilk uzun metrajli filmdi ancak konusulan diyalog yoktu 1928 yilinda daha sonra Paramount Pictures olarak bilinecek Metro Goldwyn Mayer ve Universal Studios film studyolari uretim tesislerinin ve sinema salonlarinin sesli filme donusturulmesi icin Electrical Research Products Inc ERPI ile bir anlasma imzaladi Baslangicta ERPI tarafindan kablolanan tum sinema salonlari Vitaphone uyumlu hale getirildi cogu Movietone makaralarini da yansitacak sekilde donatildi 1920 lerde bircok mucit televizyon uzerinde calismaya basladi ancak programlar Ikinci Dunya Savasi arifesine kadar halka ulasmadi ve 1940 larin sonlarindan once cok az insan televizyon gordu Temmuz 1928 de John Logie Baird verici ve alici uclarda her biri farkli bir ana renkte filtreye sahip uc spiral acikliga sahip tarama diskleri ve alici ucta aydinlatmalarini degistirmek icin bir komutator ile uc isik kaynagi kullanarak dunyanin ilk renkli iletimini gosterdi 1927 de Baird Londra ve Glasgow arasindaki 438 mil 705 km telefon hatti uzerinden uzun mesafeli bir televizyon sinyali iletti Baird dunyanin ilk uzun mesafeli televizyon goruntulerini Glasgow Merkez Istasyonu ndaki Central Hotel e aktardi Ciftcilik ve komur madenciligi gibi bazi sektorler durgunlasti Toplum1920 lerde toplum bircok onemli degisim ve gelismeye sahne oldu Bunlarin en onemlilerinden biri kadinlara oy hakki olarak bilinen secme hakkinin genisletilmesiydi Amerika Birlesik Devletleri Kanada Buyuk Britanya ve cogu buyuk Avrupa ulkesi de dahil olmak uzere dunya capinda bircok ulke 1917 1921 yillari arasinda kadinlarin oy kullanma haklarini genisletti Bu durum secmen sayisini artirmis ve politikacilarin baris kamu sagligi egitim ve cocuklarin durumu gibi kadinlari ilgilendiren konulara daha fazla odaklanmasina yol acmistir Ulusal Kadin Partisi nin Esit Haklar elcileri 1927 1920 lerin bir diger onemli gelismesi de I Dunya Savasi ndan sonra hayal kirikligina ugramis ve dunyaya supheyle yaklasan bir grup genc insan olan Kayip Kusak in ortaya cikmasiydi Bu grup esas olarak o donemde Paris te yasayan Ernest Hemingway F Scott Fitzgerald ve Gertrude Stein gibi Amerikali edebiyatcilardan olusuyordu Donemin materyalizmine ve bireyciligine karsi duyduklari kizginligi ifade eden romanlar ve kisa oykuler yazdilar Bazi Amerikalilar toplumda gozlemledikleri ikiyuzluluk ve acgozlulugu hicvetmeye basladikca 1920 ler sosyal elestirinin yukselisine de tanik oldu Sinclair Lewis Ortabatililarin sikici ve cahil yasamlarini ve genc neslin ikiyuzlulugunu hicveden Main Street ve Babbitt gibi romanlariyla donemin en populer sosyal elestirmenlerinden biriydi Donemin diger onemli sosyal elestirmenleri arasinda Sherwood Anderson Edith Wharton ve H L Mencken sayilabilir Sosyal elestiri Art Deco 1920 lerde baskin tasarim ve mimari tarziydi Avrupa da ortaya cikan bu tarz 1920 lerin ortalarinda Bati Avrupa nin geri kalanina ve Kuzey Amerika ya yayildi New York taki Chrysler Binasi gibi binalar genellikle dogadan esinlenen saf ve geometrik formlarla karakterize edilen bu stili orneklemistir Buna karsilik 1920 lerde Kuzey Amerika da resim disavurumculugun ve daha sonra surrealizmin populer oldugu Avrupa dan farkli bir yonde gelisti Sinema da on yil boyunca filmlerde ses ve rengin kullanilmaya baslanmasiyla birlikte hizla gelisti Dans kulupleri 1920 lerde inanilmaz derecede populer hale geldi ve populerlikleri 1920 lerin sonlari ile 1930 larin baslarinda zirveye ulasti Bu donemde Dans muzigi tum populer muzik turlerine hakim olmus klasik parcalar ve operetler bile populer dans melodilerine donusturulmustur Cotton Club ve Savoy Ballroom gibi bircok eglence mekani her irktan insani kendine cekmis ve dans tarzlarinin gelismesinde kilit rol oynamistir On yilin en populer danslari vals ve idi Bununla birlikte Breakaway ve Charleston gibi cesitli eksantrik yenilik danslari da gelistirildi ve populer hale geldi Sonunda Lindy Hop 1927 de baskin sosyal dans olarak Carliston un yerini aldi Dans cilginliginin populer muzik uzerinde buyuk bir etkisi oldu fokstrot tango ve vals olarak adlandirilan bircok kayit yapildi ve Nick Lucas Adelaide Hall ve Paul Whiteman gibi unlu kayit ve radyo sanatcilarinin yetismesine yol acti Aktris Norma Talmadge Moda acisindan 1920 ler kadinlar icin bol dokumlu kiyafetlerin donemiydi Elbiseler butun gun her gun giyilirdi ve dusuk bel ya da kalcanin etrafinda bir kusak ya da kemerle birlikte dusuk bir bele ve ayak bileginden dize kadar herhangi bir yere sarkan bir etege sahipti Beyaz yakali islerde calisan erkekler genellikle gunluk kiyafet olarak is takimlari giyerlerdi Kisa sac stilleri ve modaya karsi daha ozgur bir tutumla karakterize edilen Flapper modasi da bu on yil boyunca kadinlar arasinda populer hale geldi Sigmund Freud tarafindan gelistirilen bir calisma ve tedavi alani olan psikanaliz beseri bilimler ve sanat alanlarindaki avangart dusunce uzerinde onemli bir etkiye sahip olmustur Freud un bilincdisi zihin ve bastirma kavrami cocuksu cinselligin rolu ve serbest cagrisim ve ruya analizinin yorumlayici yontemleri gibi teori ve teknikleri bu alanda etkili olmustur Psikanalizin gelisimindeki diger onemli isimler arasinda Alfred Adler Karen Horney ve Helene Deutsch sayilabilir Ozellikle Adler nevrotik bireylerin saldirganlik yoluyla asiri telafi ettikleri fikrini vurgulamis ve fikirleri Amerikan toplumunda bireysel uyum ve adaptasyona yapilan vurguda etkili olmustur Muttefiklerin I Dunya Savasi ndaki zaferi sadece Muttefik ulkelerde degil ayni zamanda Almanya da Dogu Avrupa nin yeni devletlerinde ve Japonya da da liberalizm in zaferini isaret ediyor gibi duruyordu Almanya nin tipik ozelligi olan otoriter militarizm yenilmis ve gozden dusmustu Tarihci Martin Blinkhorn liberal temalarin kulturel cogulculuk dini ve etnik hosgoru ulusal kendi kaderini tayin hakki serbest piyasa ekonomisi temsili ve sorumlu hukumet serbest ticaret sendikacilik ve uluslararasi anlasmazliklarin yeni bir organ olan Milletler Cemiyeti araciligiyla bariscil bir sekilde cozulmesi acisindan yukseldigini savunuyordu Ancak 1917 gibi erken bir tarihte ortaya cikmakta olan liberal duzene Rus Devrimi nden ilham alan yeni komunist hareket tarafindan meydan okunuyordu Komunist isyanlar her yerde geri puskurtuldu ancak Rusya da basarili oldular Weimar Almanya KulturuWeimar Berlin indeki yuzlerce kabareden biri olan Europahaus 1931 1918 den Adolf Hitler in 1933 te iktidara gelisine kadar Weimar Cumhuriyeti doneminde Almanya da sanat ve bilimin gelismesiydi Weimar kulturunun en hareketli merkeziydi Almanya nin bir parcasi olmamasina ragmen Almanca konusulan Avusturya ve ozellikle Viyana genellikle Weimar kulturunun bir parcasi olarak kabul edilir Bauhaus 1919 dan 1933 e kadar faaliyet gosteren zanaat ve guzel sanatlari birlestiren bir Alman sanat okuluydu Sanat zanaat ve teknolojiyi birlestirme hedefi ozellikle mimaride olmak uzere dunya capinda etkili oldu Almanya ve ozellikle Berlin bircok alandan entelektueller sanatcilar ve yenilikciler icin verimli bir zemindi Sosyal ortam kaotikti ve siyaset tutkuluydu Alman universite fakulteleri 1918 de Yahudi akademisyenlere evrensel olarak acik hale geldi Universite fakultelerindeki onde gelen Yahudi entelektueller arasinda fizikci Albert Einstein sosyologlar Karl Mannheim Erich Fromm Theodor Adorno Max Horkheimer ve Herbert Marcuse filozoflar Ernst Cassirer ve Edmund Husserl seksolog siyaset teorisyenleri ve ve digerleri vardi Weimar Cumhuriyeti doneminde dokuz Alman vatandasi Nobel Odulune layik goruldu bunlardan besi Yahudi bilim adamiydi ve ikisi tip alanindaydi Ayrica genc Almanlarin geleneksel is rutinlerinden kurtulma arayisinda oldugu bu donemde spor ve insan vucudu onemli bir odak noktasi haline geldi Bir donemin sonuKara Sali Dow Jones Borsasi endustri endeksi haftalarca yukari yonlu hareketini surdurmus ve artan spekulatif faaliyetlerle birlesince 1928 den 1929 a kadar suren boga piyasasinin sonsuza kadar surecegi yanilsamasina yol acmisti 29 Ekim 1929 da Black Tuesday olarak da bilinen Wall Street teki hisse senedi fiyatlari coktu Amerika Birlesik Devletleri ndeki olaylar 1930 lar boyunca dunya capinda milyonlarca insani issiz birakan ve daha sonra Buyuk Buhran olarak adlandirilan dunya capindaki a eklendi Icki Yasaginin Kaldirilmasi Birlesik Devletler Anayasasi nin On Sekizinci Degisikligi ni yururlukten kaldiran 20 Subat 1933 tarihinde onerildi Alkolu yasallastirma tercihi eyaletlere birakildi ve bircok eyalet bu firsati hizla degerlendirerek alkole izin verdi Yasak 5 Aralik 1933 tarihinde Degisikligin onaylanmasiyla resmen sona erdi On Sekizinci Degisiklik alkol satisinin yasaklanmasinin yoksullugu ve diger toplumsal sorunlari iyilestirecegini savunan temperance hareketinin onlarca yillik cabalarinin bir urunuydu Ayrica bakinizSavaslar arasi donem dunya capindaKaynakca Madeleine Ginsburg Paris fashions the art deco style of the 1920s 1989 Pamela Horn Flappers The Real Lives of British Women in the Era of the Great Gatsby 2013 Barbel Schrader and Jurgen Schebera The golden twenties art and literature in the Weimar Republic 1988 Paul N Hehn 2005 A Low Dishonest Decade The Great Powers Eastern Europe and the Economic Origins of World War II 1930 1941 Continuum s 12 ISBN 978 0 8264 1761 9 Based on data in Susan Carter ed Historical Statistics of the US Millennial Edition 2006 series Ca9 a b George H Soule Prosperity Decade From War to Depression 1917 1929 1947 Basin aciklamasi US Ford 28 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2013 Kenrick John History of Musical Film 1927 30 Part II 26 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Musicals101 com 2004 accessed May 17 2010 Stephens E J Wanamaker Marc 2010 Early Warner Bros Studios Arcadia Publishing s 25 ISBN 978 0 738 58091 3 Crafton 1997 p 148 Google com 18 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2022 Interview with Paul Lyons 2 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Historian and Control and Information Officer at Glasgow Central Station June Hannam Mitzi Auchterlonie and Katherine Holden eds International encyclopedia of women s suffrage Abc Clio Inc 2000 D J Taylor 2010 Bright Young People The Lost Generation of London s Jazz Age Macmillan s 303 ISBN 978 1 4299 5895 0 Geduld Harry M 1975 The Birth of the Talkies From Edison to Jolson Bloomington Indiana University Press 0 253 10743 1 Frances Rust 1969 Dance in Society An Analysis of the Relationship Between the Social Dance and Society in England from the Middle Ages to the Present Day Routledge s 189 ISBN 978 1 134 55407 2 Bliss Simon 2016 L intelligence de la parure Notes on Jewelry Wearing in the 1920s Fashion Theory 20 1 ss 5 26 doi 10 1080 1362704X 2015 1077652 Nicholas Atkin Michael Biddiss 2008 Themes in Modern European History 1890 1945 Routledge ss 243 44 ISBN 978 1 134 22257 5 Gregory M Luebbert Liberalism fascism or social democracy Social classes and the political origins of regimes in interwar Europe Oxford UP 1991 Peter Gay 2001 Niewyk Donald L 2001 The Jews in Weimar Germany Transaction Publishers ss 39 40 ISBN 978 0 7658 0692 5 Rippey Theodore F 2005 Athletics Aesthetics and Politics in the Weimar Press German Studies Review 28 1 ss 85 106 JSTOR 30038070