Krasnaya Polyana (Rusça: Красная Поляна (Kızıl Çayır ya da Güzel Çayır anlamına gelmekte); Abhazca Ҟәбаадәы; Adigece: Iэткъуадж, 1атъуадж,Atkuac=Yüksek Köy; Kabardeyce Іаткъуаджэ, Iаткъуажэ), Soçi, Krasnodar Krayı, Rusya'da yer alan belde. Mzımta Irmağı vadisinde, Karadeniz'e 39 km uzaklıkta ve 600 metre yüksekliktedir. 2009 sayımına göre nüfusu 3.972'dir. Belde, Soçi'de düzenlenecek olan 2014 Kış Olimpiyatları müsabakalarına ev sahipliği yapacaktır.
Krasnaya Polyana | |
---|---|
Belde | |
Krasnodar Krayı'nın Rusya'daki konumu | |
Ülke | Rusya |
Kray | Krasnodar Krayı |
Şehir | Soçi |
Kuruluşu | 1869 |
Nüfus (2009) | |
• Toplam | 3,972 |
Posta kodu | 354392 |
Alan kodu | +7 8622 |
Tarihçe
21 Mayıs 1864'te, dört ayrı yönden gelen 4 Rus askerî birliği ya da batıda Daho, kuzeyde Küçük Laba, doğuda Abhaz Pshu, güneyde de Ahçipsov Müfrezesi, geldikleri yönleri temsilen bu yerde konumlandı. Rus Çarı II.Aleksandr'ın kardeşi, Kafkasya Orduları Başkomutanı ve Naip Grandük Mihail Nikolayeviç bir konuşma yaparak, Çerkeslerle sürdürülen bir uzun savaşın kendi zaferleriyle sona erdiğini, temizlenmekte olan bu yerlerin ebedi bir Rus toprağı olarak kalacağını ilan etti. Ardından büyük bir dini ayin ve büyük bir askeri geçit töreni de düzenlendi. Savaşa katılanlara madalya ve nişanlar dağıtıldı. Kutsal haç dolaştırıldı ve bütün askerler Ortodoks papazları tarafından kutsandı.
21 Mayıs günü, her yıl, başta Krasnaya Polyana'da olmak üzere,yer yer toplantılar düzenleyen Rus milliyetçileri tarafından halen bir zafer günü; karşı kesimi oluşturan Şapsığ, Adige, Çerkes, Kabartay ve Ubıh gibi farklı adlarla anılan, ancak hepsi Adıge/ Çerkes kökenli olanlar tarafından, ayrıca Çerkeslerle soybağı olan Abaza ve Abhaz halklarının diasporaları tarafından da, Çerkeslerle birlikte bir "Yas Günü" olarak yaşatılmaktadır.
1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan beri Çerkesya'ya yönelik istila harekâtını sürdüren ve ilerleten Ruslar, 1863 sonbaharına doğru ve Şapsığlara, 24 Mart 1864'te de Vıbıh ve Cigetlere (Sadz) boyun eğdirmişlerdi. Rus devlet programının kapsamı, 1864 Çerkesya'sını Çerkes nüfusundan bütünüyle arındırmayı, boşaltılan coğrafyaya Rus nüfusu yerleştirmeyi, yerli nüfusu Türkiye'ye sürmeyi, isteyenler çıkarsa, sınırlı sayıda olması koşuluyla, onları Kuban Irmağı solunda gösterilecek yerlere askeri gözetim altında yerleştirmeyi içeriyordu.
Güneyde Bzıb Irmağı'na değin yayılan Çerkesya'nın Karadeniz kıyılarını boydan boya ele geçiren Ruslar, bir yandan, daha yükseklerde bulunan yamaç alanları tarıyor, Çerkes köylerini bir bir ateşe veriyor,bir yandan da Karadeniz kıyısında toplanmış olan halkı, aşama aşama Türkiye'ye gönderiyorlardı. Bu arada sürgün kararına uymayan ve dağlık alanlarda barınan Ahçıps, Aibga ve Pshu topluluklarına yönelik kapsamlı bir harekâtın hazırlıklarını sürdürüyorlardı.
Söz konusu üç topluluk, çıkılması çok zor olan Aibga köyünde bir yığınak yapıp direnme kararı aldılar. Ama, harekâta katılan Rus birliklerinin ölçüsüz üstünlüğü karşısında başarı umudu yitirildi, diğer köylerden gelen savaşçılar Aibga'dan ayrılıp kendi köylerine döndüler, oralardan da Türkiye'ye göç etmek üzere Karadeniz kıyısında toplandılar. Aibga köyü, üstün Rus birlikleri karşısında direndi, ama Rus ilerleyişini durduramadı, Aibga köyü Rus birliklerinin eline geçti ve yakıldı. Aibgalılar, temsilcilerini gönderip 12 Mayıs 1864'te boyun eğdiklerini Ruslara bildirdiler. Aibgalılar da, diğer Çerkesler gibi kıyıya inip Türkiye'ye göç ettiler.
Dört değişik yönden harekâta katılan Rus birlikleri, daha öncesinden kararlaştırıldığı üzere, 21 Mayıs 1864'te, göreve yeni atanmış olan Kafkasya Ordusu Başkomutanı Veliaht Prens Mihail Nikolayeviç başkanlığında Kbaada Yaylası'nda (Krasnaya Polyana) toplandılar. Burada büyük bir dini ve askeri tören düzenlendi. Bir konuşma yapan Veliaht Prens (Grandük), Kafkas Savaşı'nın kendi başarılarıyla tamamlandığını açıkladı. Ama dağlarda saklanan Çerkes kalıntılarının da katılımıyla güçlenen Hak'uç topluluğu, 1864 sonrasında, 1865 yılı sonlarına değin, dahası yer yer 1870'li yıllara, yani tükenene değin direnişini sürdürdü. Sonuç olarak, yerel halk yurdundan soykırım ve etnik temizlik yoluyla ve bütünüyle arındırıldı, ama Hak'uç direnişi nedeniyle Rusların bölgeye güven içinde yerleşmeleri 1880'li yıllara değin gecikmiş de oldu. Bu arada ılıman ve yağışlı (yılda 1.000 mm'nin üzeri yağışlı) bir iklimi bulunan Çerkesya'nın Karadeniz bölgeleri, geçilmesi olanaksız çalı, diken ve sarmaşıklarla kaplandı. Aradan 140 yılı aşkın bir zaman geçmiş olmasına karşın, eski ekili alanlar Ruslar tarafından hala tam saptanamamış durumdadır. Soçi'den ara sıra havalanan helikopterler eski ekili alanları ve güzel manzaralı yerleri saptamaya çalışmakta, saptanan yerler, Rus makamları tarafından yeni siteler oluşturularak, Rusya içlerinden getirilen ya da dışarıdan dönüş yapan Rus yerleşimcilere tahsis edilmekte, yerli Çerkesler ise, bu yerleşime kazanılmış yerlerden uzak tutulmaya çalışılmaktadır.
Eski Atkuac Çerkes köyü yerinde, şimdi Krasnaya Polyana (Kızıl ya da Güzel Çayır) adı verilen bir Rus yerleşimi bulunmaktadır.Burada,1864 yılında Çerkes Ulusal Meclisi'nin son toplantısı yapılmıştır (Bkz.Nıbe Anzor,'Çerkes Meclisi 150 Yaşında...',internet).Ruslar da bir yanıt olarak Çerkesya'nın fethi onuruna bu yerde,21 Mayıs 1864'te bir dini ve askeri tören düzenlemişlerdi.Bazı Rus milliyetçileri her yıl 21 Mayıs'ta Krasnaya Polyana'da toplanıp fetih gününü anıyorlar ve 1864'ü ve onu gerçekleştiren atalarının fütuhatçı ruhunu diri tutmaya çalışıyorlar.
Bu yakınlarda Adigey Cumhuriyeti Devlet Parlamentosu-Khase, bir sınır değişikliğine gidilerek, kendi tarihsel toprağı olması ve Krasnodar Kray tarafından kuşatılmışlığa son verilmesi gerekçeleriyle, sınırlarının, Krasnaya Polyana da dahil, Abhazya'ya değin uzatılması, ara yerdeki tarihi Adıge topraklarının Adigey Cumhuriyeti sınırları içine alınması talebinde bulundu.
Krasnaya Polyana yöresinde 535 ile 2.228 metre düzeylerinde kayak yapma olanağı, İsviçre ve Avusturya Alplerine benzeyen güneşli ve dinlendirici bir dağ iklimi, çarpıcı güzellikte bir doğa ve eşsiz manzaralar, kalın ve kızıllaşan bir kar örtüsü vardır. ABD, Kanada ve Avrupa Birliği ülkelerinden, her yıl artan sayıda turist ve sporcu yöreyi ziyaret etmektedir. Krasnaya Polyana, Soçi'de düzenlenecek olan 2014 Kış Olimpiyatları nedeniyle daha da gelişen bir dinlenme ve kış sporları merkezi konumundadır.
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Krasnaya Polyana ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Krasnaya Polyana 15 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça)
- (Fransızca)
- (Almanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Krasnaya Polyana Rusca Krasnaya Polyana Kizil Cayir ya da Guzel Cayir anlamina gelmekte Abhazca Ҟәbaadәy Adigece Ietkuadzh 1atuadzh Atkuac Yuksek Koy Kabardeyce Iatkuadzhe Iatkuazhe Soci Krasnodar Krayi Rusya da yer alan belde Mzimta Irmagi vadisinde Karadeniz e 39 km uzaklikta ve 600 metre yuksekliktedir 2009 sayimina gore nufusu 3 972 dir Belde Soci de duzenlenecek olan 2014 Kis Olimpiyatlari musabakalarina ev sahipligi yapacaktir Krasnaya PolyanaBeldeKrasnodar Krayi nin Rusya daki konumuUlkeRusyaKrayKrasnodar KrayiSehirSociKurulusu1869Nufus 2009 Toplam3 972Posta kodu354392Alan kodu 7 8622Tarihce21 Mayis 1864 te dort ayri yonden gelen 4 Rus askeri birligi ya da batida Daho kuzeyde Kucuk Laba doguda Abhaz Pshu guneyde de Ahcipsov Mufrezesi geldikleri yonleri temsilen bu yerde konumlandi Rus Cari II Aleksandr in kardesi Kafkasya Ordulari Baskomutani ve Naip Granduk Mihail Nikolayevic bir konusma yaparak Cerkeslerle surdurulen bir uzun savasin kendi zaferleriyle sona erdigini temizlenmekte olan bu yerlerin ebedi bir Rus topragi olarak kalacagini ilan etti Ardindan buyuk bir dini ayin ve buyuk bir askeri gecit toreni de duzenlendi Savasa katilanlara madalya ve nisanlar dagitildi Kutsal hac dolastirildi ve butun askerler Ortodoks papazlari tarafindan kutsandi 21 Mayis gunu her yil basta Krasnaya Polyana da olmak uzere yer yer toplantilar duzenleyen Rus milliyetcileri tarafindan halen bir zafer gunu karsi kesimi olusturan Sapsig Adige Cerkes Kabartay ve Ubih gibi farkli adlarla anilan ancak hepsi Adige Cerkes kokenli olanlar tarafindan ayrica Cerkeslerle soybagi olan Abaza ve Abhaz halklarinin diasporalari tarafindan da Cerkeslerle birlikte bir Yas Gunu olarak yasatilmaktadir 1828 1829 Osmanli Rus Savasi ndan beri Cerkesya ya yonelik istila harekatini surduren ve ilerleten Ruslar 1863 sonbaharina dogru ve Sapsiglara 24 Mart 1864 te de Vibih ve Cigetlere Sadz boyun egdirmislerdi Rus devlet programinin kapsami 1864 Cerkesya sini Cerkes nufusundan butunuyle arindirmayi bosaltilan cografyaya Rus nufusu yerlestirmeyi yerli nufusu Turkiye ye surmeyi isteyenler cikarsa sinirli sayida olmasi kosuluyla onlari Kuban Irmagi solunda gosterilecek yerlere askeri gozetim altinda yerlestirmeyi iceriyordu Guneyde Bzib Irmagi na degin yayilan Cerkesya nin Karadeniz kiyilarini boydan boya ele geciren Ruslar bir yandan daha yukseklerde bulunan yamac alanlari tariyor Cerkes koylerini bir bir atese veriyor bir yandan da Karadeniz kiyisinda toplanmis olan halki asama asama Turkiye ye gonderiyorlardi Bu arada surgun kararina uymayan ve daglik alanlarda barinan Ahcips Aibga ve Pshu topluluklarina yonelik kapsamli bir harekatin hazirliklarini surduruyorlardi Soz konusu uc topluluk cikilmasi cok zor olan Aibga koyunde bir yiginak yapip direnme karari aldilar Ama harekata katilan Rus birliklerinin olcusuz ustunlugu karsisinda basari umudu yitirildi diger koylerden gelen savascilar Aibga dan ayrilip kendi koylerine donduler oralardan da Turkiye ye goc etmek uzere Karadeniz kiyisinda toplandilar Aibga koyu ustun Rus birlikleri karsisinda direndi ama Rus ilerleyisini durduramadi Aibga koyu Rus birliklerinin eline gecti ve yakildi Aibgalilar temsilcilerini gonderip 12 Mayis 1864 te boyun egdiklerini Ruslara bildirdiler Aibgalilar da diger Cerkesler gibi kiyiya inip Turkiye ye goc ettiler Krasnaya Polyana daki kayakcilar Dort degisik yonden harekata katilan Rus birlikleri daha oncesinden kararlastirildigi uzere 21 Mayis 1864 te goreve yeni atanmis olan Kafkasya Ordusu Baskomutani Veliaht Prens Mihail Nikolayevic baskanliginda Kbaada Yaylasi nda Krasnaya Polyana toplandilar Burada buyuk bir dini ve askeri toren duzenlendi Bir konusma yapan Veliaht Prens Granduk Kafkas Savasi nin kendi basarilariyla tamamlandigini acikladi Ama daglarda saklanan Cerkes kalintilarinin da katilimiyla guclenen Hak uc toplulugu 1864 sonrasinda 1865 yili sonlarina degin dahasi yer yer 1870 li yillara yani tukenene degin direnisini surdurdu Sonuc olarak yerel halk yurdundan soykirim ve etnik temizlik yoluyla ve butunuyle arindirildi ama Hak uc direnisi nedeniyle Ruslarin bolgeye guven icinde yerlesmeleri 1880 li yillara degin gecikmis de oldu Bu arada iliman ve yagisli yilda 1 000 mm nin uzeri yagisli bir iklimi bulunan Cerkesya nin Karadeniz bolgeleri gecilmesi olanaksiz cali diken ve sarmasiklarla kaplandi Aradan 140 yili askin bir zaman gecmis olmasina karsin eski ekili alanlar Ruslar tarafindan hala tam saptanamamis durumdadir Soci den ara sira havalanan helikopterler eski ekili alanlari ve guzel manzarali yerleri saptamaya calismakta saptanan yerler Rus makamlari tarafindan yeni siteler olusturularak Rusya iclerinden getirilen ya da disaridan donus yapan Rus yerlesimcilere tahsis edilmekte yerli Cerkesler ise bu yerlesime kazanilmis yerlerden uzak tutulmaya calisilmaktadir Eski Atkuac Cerkes koyu yerinde simdi Krasnaya Polyana Kizil ya da Guzel Cayir adi verilen bir Rus yerlesimi bulunmaktadir Burada 1864 yilinda Cerkes Ulusal Meclisi nin son toplantisi yapilmistir Bkz Nibe Anzor Cerkes Meclisi 150 Yasinda internet Ruslar da bir yanit olarak Cerkesya nin fethi onuruna bu yerde 21 Mayis 1864 te bir dini ve askeri toren duzenlemislerdi Bazi Rus milliyetcileri her yil 21 Mayis ta Krasnaya Polyana da toplanip fetih gununu aniyorlar ve 1864 u ve onu gerceklestiren atalarinin futuhatci ruhunu diri tutmaya calisiyorlar Bu yakinlarda Adigey Cumhuriyeti Devlet Parlamentosu Khase bir sinir degisikligine gidilerek kendi tarihsel topragi olmasi ve Krasnodar Kray tarafindan kusatilmisliga son verilmesi gerekceleriyle sinirlarinin Krasnaya Polyana da dahil Abhazya ya degin uzatilmasi ara yerdeki tarihi Adige topraklarinin Adigey Cumhuriyeti sinirlari icine alinmasi talebinde bulundu Krasnaya Polyana yoresinde 535 ile 2 228 metre duzeylerinde kayak yapma olanagi Isvicre ve Avusturya Alplerine benzeyen gunesli ve dinlendirici bir dag iklimi carpici guzellikte bir doga ve essiz manzaralar kalin ve kizillasan bir kar ortusu vardir ABD Kanada ve Avrupa Birligi ulkelerinden her yil artan sayida turist ve sporcu yoreyi ziyaret etmektedir Krasnaya Polyana Soci de duzenlenecek olan 2014 Kis Olimpiyatlari nedeniyle daha da gelisen bir dinlenme ve kis sporlari merkezi konumundadir Kaynakca Semen Esadze Cerkesya nin Ruslar Tarafindan Isgali Ankara 1995 sf 123 132 Jineps 2006 ek 1 s 2 T V Polovinkina Cerkesya Gonul Yaram Ankara 2007 sf 258 Ufuk Tavkul Kazaklar Birlesik Kafkasya dergisi Ankara 2007 Sayi 6 7 sf 33Ayrica bakinizAdige surgunuDis baglantilarWikimedia Commons ta Krasnaya Polyana ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Krasnaya Polyana 15 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Fransizca Almanca