Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kurtuluş Savaşı'nda Türk basını, Mondros Mütarekesi ile Lozan Antlaşması arasında fiilen dört yıl süren (1919-1922) Türk Kurtuluş Savaşı esnasında İstanbul ve Anadolu'da yayımlanan gazete ve dergilerin siyasi tutumlarını ele alan bir konudur.
Arka plan
Osmanlı İmparatorluğu, I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkınca toprakları İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmeye başlamıştı. Ülke bütünlüğünü korumak için Kuvâ-yi Milliye, Mîsâk-ı Millî sınırları içinde çok cepheli siyasi ve askeri bir mücadeleye girişti. 1919-1922 yılları arasında gelişen ve Türk Kurtuluş Savaşı (İstiklâl Harbi, Türk İstiklâl Harbi ya da Millî Mücadele) adı verilen ve Ankara Hükûmeti'nin galibiyetiyle sonuçlanan bu çetin mücadele 30 Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi ile başlar ve 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması ile resmen sona erer.
Bu dönem zarfında hem İstanbul hem de Anadolu'da çıkan gazete ve dergilerin önemli bir kısmı Ulusal Bağımsızlık Savaşı'nın yanında yer almıştır. Mondros Mütarekesi şartları gereği işgâl atında olan İstanbul basını, uygulanan sansür nedeniyle başlangıçta Mustafa Kemal Paşa, Kuvâ-yi Milliye, Millî Mücadele ve Türkiye Büyük Millet Meclisi konularında yazılara yer verememişlerdi. Bazı gazeteler ise açıkça Millî Mücadele karşısında tavır almışlar, işgâlci emperyalist devletlerin görüşlerini ve çıkarlarını savunmuşlar, halkı işgâle karşı koymama hususunda ikna etmeye çalışmışlardı. Bunlardan bazıları yabancı devletlerin manda idaresine girilmesini savunuyorlardı. Bu tür gazetelere dönemin adından hareketle Mütareke Basını adı verilmiştir.
Mütareke döneminde hem İstanbul hem de Anadolu'da çıkan azınlık gazeteleri İmparatorluğun parçalanması için büyük çaba gösterdiler, İmparatorluk topraklarının işgâlini alkışladılar, manda yönetimini desteklediler, Kuvva-yı Milliye'yi 'sorumsuz çeteler' olarak nitelendirdiler.
Millî Mücadele'nin yanında yer alan basın
İstanbul basını
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Ahvâl | İstanbul | Gazete | Süresi belirsiz | |
| Akbaba | İstanbul | Mizah gazetesi | Haftada iki defa | Kurucuları Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon |
| Akşam | İstanbul | Gazete | Günlük | Necmettin Sadak, ve Ali Naci (Karacan) |
| Alay | İstanbul | Mizah Gazetesi | Haftalık | Ercüment Ekrem Talu ve Aka Gündüz |
| Asildar | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Asker Hocası | İstanbul | Gazete | 15 günde bir | |
| Aydede | İstanbul | Gazete | Haftalık | |
| İstanbul | Mizah dergisi | |||
| Aydınlık | İstanbul | Gazete | Haftalık | |
| Beşer ve Tabiat | İstanbul | Gazete | Haftalık | |
| Bugün | İstanbul | Gazete | Aylık | |
| Büyük Mecmua | İstanbul | Dergi | 15 günde bir | |
| Cadı | İstanbul | Mizah Gazetesi | Haftada iki defa | |
| Ceride-i Havadis | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Ceride-i Şikâyât | İstanbul | Gazete | Haftalık | |
| Dergâh | İstanbul | Dergi | 15 günde bir | |
| Dersaadet | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Diken | İstanbul | Gazete | Haftalık | |
| Edebî Mecmua | İstanbul | Dergi | Haftalık | |
| Efkâr-ı Umumiye | İstanbul | Gazete | Haftada iki defa | |
| Fırtına | İstanbul | Gazete | Haftalık | |
| İstanbul | Gazete | Haftalık | Sedat Simavi | |
| Habl-i Metin | İstanbul | Dergi | Haftalık | |
| Hâdisât | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Halk Sadâsı | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Hukuk-ı Beşer | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| İdrâk | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| İfhâm | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| İkdam | İstanbul | Gazete | Günlük | Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Hüseyin Cahit (Yalçın), Hüseyin Rahmi |
| İleri | İstanbul | Gazete | Günlük | Celal Nuri İleri |
| İstiklâl | İstanbul | Gazete | Süresi belirsiz | |
| Karagöz | İstanbul | Mizah dergisi | Haftada iki defa | II. Meşrutiyet'ten 1955 yılına kadar tam 4785 sayı yayımlandı. Mondros Mütarekesi (1918) sonrasında Kurtuluş Savaşı'nı destekledi. |
| Memleket | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Millî Mecmua | İstanbul | Dergi | 15 günde bir | |
| Minber | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Müşterek Gazete | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Resimli Gazete | İstanbul | Gazete | Haftalık | |
| Sebîlü'rreşâd | İstanbul-Kayseri-Ankara | Dergi | Süresi belirsiz | Mehmet Akif (Ersoy) |
| Servet-i Fünun | İstanbul | Gazete-Dergi | Haftalık | |
| Tanin | İstanbul | Gazete | Günlük | Hüseyin Cahit |
| Tercüman-ı Hakikat | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Tevhid-i Efkâr (Tasvir-i Efkâr) | İstanbul | Gazete | Günlük | İbrahim Şinasi |
| Türk Dünyası | İstanbul | Gazete | Haftalık | |
| Vakit | İstanbul | Gazete | Günlük | Ahmet Emin Yalman, Mehmet Asım Us |
| Vatan | İstanbul | Gazete | Günlük | |
| Yarın | İstanbul | Dergi | Haftalık | |
| Yeni Mecmua | İstanbul | Dergi | Haftalık |
Anadolu basını
Adana
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Ferda | Adana | Gazete | Haftada iki defa | |
| Hayat | Adana | Gazete | Haftada üç defa | |
| Millî Mefkure | Adana | Dergi | 15 günde bir | |
| Tok Söz | Adana | Gazete | Günlük |
Adapazarı
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Adapazarı | Adapazarı | Gazete | Haftalık |
Afyon
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Afyon'da Nur | Afyon | Dergi | Aylık | |
| İkâz | Afyon | Gazete | Günlük | |
| Söz Birliği | Afyon | Gazete | Süresi belirsiz |
Amasya
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Amasya'da Emel | Amasya | Gazete | Haftalık |
Ankara
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Ana Türk Yurdu | Ankara | Dergi | 15 günde bir | |
| Anadolu Duygusu | Ankara | Dergi | 15 günde bir | |
| Anadolu Terbiye Mecmuası | Ankara | Dergi | Aylık | |
| Anadolu'da Peyâm-ı Sabah | Ankara | Gazete | Haftalık | |
| Anadolu'da Yeni Gün | Ankara | Gazete | Günlük | Yunus Nadi Bey (Gazete sonradan Cumhuriyet adını alacaktır) |
| Anavatan Mecmuası | Ankara | Dergi | 15 günde bir | |
| Bozkurt | Ankara | Dergi | Haftalık | |
| Hâkimiyet-i Milliye | Ankara | Gazete | Günlük | TBMM’nin yarı resmi organıdır. Zengin yazar kadrosunda Ruşen Eşref (Ünaydın), Dr. Adnan (Adıvar), Mahmut Esat (Bozkurt), Yusuf Akçora ve Dr. Tevfik Rüştü (Aras) |
| Kavânîn Mecmuası | Ankara | Dergi | Süresi belirsiz | |
| Mefkure | Ankara | Dergi | Haftalık | |
| Millî Ordu | Ankara | Dergi | Aylık | |
| Şark'ın Sesi | Ankara | Gazete | Günlük | |
| Anadolu'da Kalem | Ankara | Gazete | Haftalık |
Ardahan
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Yeşil Yuva | Ardahan | Dergi | Aylık |
Aydın
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Aydın İli | Aydın | Gazete | 2 günde bir |
Bakü
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Azerbaycan | Bakü | Gazete | Süresi belirsiz |
Balıkesir
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Doğru Söz | Balıkesir | Gazete | Haftalık | |
| İzmir'e Doğru | Balıkesir | Gazete | Haftada iki defa | Mustafa Necati Bey (y) |
| Zafer-i Millî | Balıkesir | Gazete | Haftada üç defa |
Batum
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Sadâ-i Millet | Batum | Gazete | Haftada üç defa |
Bolu
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Dertli | Bolu | Gazete | Haftalık | |
| Gamlı | Bolu | Dergi | Haftalık | |
| Millî Gaye | Bolu | Dergi | 15 günde bir | |
| Türkoğlu | Bolu | Gazete | Süresi belirsiz |
Bursa
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Arkadaş | Bursa | Gazete | Süresi belirsiz | |
| Bursa Mecmuası | Bursa | Dergi | 15 günde bir | |
| Ertuğrul | Bursa | Gazete | Haftalık | |
| Hakikat | Bursa | Gazete | Haftada üç defa | |
| İntibah | Bursa | Gazete | Günlük | |
| Kardeş | Bursa | Gazete | Haftalık | |
| Millet Yolu | Bursa | Gazete | Haftada iki defa | |
| Peyâm-ı Sabah | Bursa | Sadece bir sayı çıktı |
Çankırı
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Halk Yolu | Çankırı | Dergi | 15 günde bir |
Daday
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Nazikter | Daday | Gazete | Haftalık |
Diyarbakır
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Küçük Mecmua | Diyarbakır | Dergi | Haftalık |
Edirne
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Arda | Edirne | Gazete | Haftada iki defa | |
| İtilâf | Edirne | Gazete | Günlük | |
| Paşaeli-Trakya | Edirne | Gazete | Haftalık |
Elazığ
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Satvet-i Milliyye | Elazığ | Gazete | Haftalık |
Erzurum
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Albayrak | Erzurum | Gazete | Haftada iki defa | Süleyman Necati (Güneri) |
Eskişehir
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Ahrar | Eskişehir | Gazete | Haftalık | |
| Hatif | Eskişehir | Gazete | Süresi belirsiz | |
| İmdad | Eskişehir | Gazete | Süresi belirsiz | |
| İstiklâl | Eskişehir | Gazete | Haftalık | |
| Metanet | Eskişehir | Gazete | Süresi belirsiz |
Giresun
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Gedikkaya | Giresun | Gazete | Haftalık | |
| Işık | Giresun | Dergi | 15 günde bir | |
| Karadeniz | Giresun | Gazete | Haftalık | |
| Yeni Giresun | Giresun | Gazete | Haftada üç defa |
İnebolu
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Güzel İnebolu | İnebolu | Gazete | Haftalık |
İzmir
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Ahenk | İzmir | Gazete | Günlük | |
| Akdeniz | İzmir | Gazete | Haftalık | |
| Anadolu | İzmir | Gazete | Günlük | |
| Antalya'da Anadolu | İzmir | Gazete | Günlük | |
| Cumartesi | İzmir | Gazete | Haftalık | |
| Efe | İzmir | Gazete | Süresi belirsiz | |
| Halka Doğru Mecmuası | İzmir | Dergi | 15 günde bir | |
| Hilâl | İzmir | Gazete | Günlük | |
| Hukuk-ı Beşer | İzmir | Gazete | Günlük | |
| Islahat | İzmir | Gazete | Günlük | |
| Sulh ve Selâmet | İzmir | Gazete | Günlük | |
| Şark | İzmir | Gazete | Günlük | |
| Yeni İzmir | İzmir | Dergi | 15 günde bir |
Kastamonu
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Açıksöz | Kastamonu | Gazete | Günlük | Hüsnü Bey, İsmail Hakkı (Uzunçarşılı), İsmail Habib (Sevük) ve Mehmet Akif Ersoy |
| Gençlik | Kastamonu | Dergi | 15 günde bir | |
| Kastamonu | Kastamonu | Gazete | Haftalık |
Kayseri
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Kayseri Gazetesi | Kayseri | Gazete | Haftalık | |
| Misâk-ı Millî | Kayseri | Gazete | Günlük |
Konya
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Babalık | Konya | Gazete | Haftada iki defa | |
| Hak Yolu | Konya | Dergi | 10 günde bir | |
| Halk | Konya | Gazete | Günlük | |
| İntibah | Konya | Gazete | Haftada 6 gün | |
| Öğüt | Konya | Gazete | Günlük | Abdülgani Ahmet (Doyran) |
Manisa
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Wilson | Manisa | Gazete | Süresi belirsiz |
Maraş
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Amâl-i Milliye | Maraş | Gazete | Haftada iki defa |
Merzifon
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Tecelli | Merzifon | Gazete | 15 günde bir |
Moskova
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Kızıl Şark | Moskova | Dergi | Aylık |
Muğla
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Menteşe | Muğla | Gazete | Haftada iki defa |
Ordu
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Azim | Ordu | Gazete | Haftada iki defa | |
| Güneş | Ordu | Dergi | 15 günde bir | |
| Muvaffakiyet-i Milliyye | Ordu | Gazete | Haftada iki defa | |
| Ordu Bucak | Ordu | Gazete | Haftada iki defa |
Pozantı
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Yeni Adana | Pozantı | Gazete | Günlük |
Samsun
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Ahâli | Samsun | Gazete | Süresi belirsiz | |
| Aks-i Sadâ | Samsun | Gazete | Haftada üç defa | |
| Fırtına | Samsun | Gazete | Haftalık | |
| Hayat | Samsun | Gazete | Günlük | |
| Samsun'da Hilâl | Samsun | Gazete | Haftada iki defa |
Sarıkamış
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Varlık | Sarıkamış | Gazete | Haftada iki defa |
Selanik
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Nefir | Selanik | Gazete | Haftalık |
Sivas
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Birlik | Sivas | Gazete | Haftalık | |
| Dilek | Sivas | Gazete | 15 günde bir | |
| Gaye-i Milliye | Sivas | Gazete | Günlük | |
| İrâde-i Milliye | Sivas | Gazete | Günlük | Kurucusu: Mustafa Kemal.Masar Müfit (Kansu) |
Sofya
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Ahâli | Sofya | Gazete | Günaşırı |
Trabzon
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Fecir | Trabzon | Dergi | 15 günde bir | |
| Güzel Trabzon | Trabzon | Gazete | Haftada üç defa | |
| Hak | Trabzon | Gazete | Süresi belirsiz | |
| İkbâl | Trabzon | Gazete | Haftada iki defa | |
| İstikbal | Trabzon | Gazete | Haftada iki defa | |
| Zafer | Trabzon | Dergi | Haftalık |
Millî Mücadele'nin karşısında olan basın
İstanbul basını
Mondros Mütarekesi sırasında Millî Mücadele aleyhinde yayın yapan basına Mütareke Basını da deniyordu.
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Alemdar | İstanbul | Gazete | 1909-1922. İngiltere yanlısı. Yazarları Refi Cevat (Ulunay), Rıza Tevfik | |
| Peyam-ı Sabah | İstanbul | Gazete | 1913-1922. İngiliz yanlısı. Başyazarı Ali Kemal | |
| İstanbul | Gazete | Sait Molla | ||
| Ümit | İstanbul | Dergi | Refik Halit (Karay), Tarık Mümtaz |
Anadolu basını
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Ferda | Adana | Fransız yanlısı. 1918-1921 arasında çıktı. Sahibi Ali İlmî. | ||
| Adana Postası | Adana | Gazete | Günlük | Kurucusu Giritli İlhami. Fransızlar gidince gazete de kapandı. |
| Rehber | Adana | Gazete | Haftalık | Selanikli Ata Derviş tarafından yayımlandı. Fransızlar finanse ediyordu. |
| Selamet | Trabzon | Ömer Fevzi. | ||
| İrşat | Balıkesir | İmtiyaz sahibi Kadızade Hulusi. Trabzon'da "Selamet" gazetesini çıkartan Ömer Fevzi oradan kaçarak geldiği Balıkesir'de işgâl komutanlığının himayesinde "İrşat"ı da çıkarmaya başladı. | ||
| Köylü | İzmir | Mehmet Refet, Mehmet Sezai. Gazete başlangıçta ulusalcı çizgideyken, Yunan işgâli sonrasında önce kapatıldı sonra işgâl yanlısı yayın yapma şartıyla tekrar çıkartılmasına izin verildi. Halk arasında "Jurnal Köylü" adı takılmıştı. | ||
| Zafer | Kastamonu | İstanbul Hükûmeti yanlısı gazete, Kastamonu vilayetinin Kuvâ-yi Milliye’ye tam destek verme kararının ardından yayınını durdurmuştur. |
Azınlıkların kontrolündeki basın
Osmanlı İmparatorluğu topraklarında yaşayan azınlıkların ilk kez kendi dillerinde gazete çıkarmaları 1831 yılına rastlar. İlk gazete "Takvimi Vahayi"dir. 1839 yılında Tanzimat'ın ilân edilmesiyle bu yayınların sayısı çok artmıştır. Bu gazeteler Ermenice, Rumca, eski İspanyolca (Museviler çıkartıyordu) dışında Arapça, Farsça ve Fransızca olarak da yayımlanmışlardır. 1908'de İkinci Meşrutiyet'in ilânından sonra bu yayınlardaki hareketlilik daha da artmıştır. Genelde kendi cemaatleri ile ilgili haberlere ve kültürel faaliyetlere yer veren bu gazeteler arasında belli ideolojilerin sözcülüğünü yapanlar olsa da genellikle bu yayın organları Mondros Mütarekesi'ne kadar Osmanlı siyasetinden ayrılmadılar. Mütareke döneminde hem İstanbul hem de Anadolu'da çıkan azınlık gazeteleri İmparatorluğun parçalanması için çaba gösterdiler, İmparatorluk topraklarının işgâlini alkışladılar, manda yönetimini desteklediler, Kuvva-yı Milliye'yi 'çeteler' olarak nitelendirdiler.
Tamamı Millî Mücadele'nin karşısında olan azınlık basını şunlardır:
İstanbul
İstanbul'daki Rum gazeteleri Türklerin İstanbul'dan çıkarılması gerektiğini yazıyorlardı.
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| İstanbul | Gazete | 1919'da çıkmaya başlayan Rumca gazete Trabzon'da bir Rum devletinin kurulmasını destekliyordu. | ||
| İstanbul | Gazete | Ermenice gazete. Sadece Orta Anadolu Türklere ait olabilir diyordu. Osmanlı Hükûmeti'nin sözcülüğünü yapıyor, Kuvâ-yi Milliye'yi 'sorumsuz çeteler' olarak nitelendiriyordu. | ||
| (Doğu Gazetesi) | İstanbul | Gazete | Albert Karasu'nun çıkardığı Musevi gazetesi. Musevilerin azınlık hakları korunmak kaydıyla herhangi bir manda yönetimine evet diyordu. |
İzmir
İzmir'de çıkan Rum gazeteleri Aydın Vilayeti'nin Yunanistan'a bırakılması için kampanyalar açtılar.
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| İzmir | Gazete | |||
| İzmir | Gazete | |||
| İzmir | Gazete | |||
| İzmir | Gazete |
Trabzon
Trabzon'da çıkan Rum gazeteleri İzmir'in işgâline alkış tuttular.
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro/notlar |
|---|---|---|---|---|
| Trabzon | Gazete | Rum gazetesi. | ||
| (Anadolu Feneri) | Trabzon | Gazete | Rum gazetesi. |
Adana
Ermeniler tarafından yayımlanan gazetelerin tamamı 1921 yılında kapanmıştır. Bunların bir tanesi ("Adana") Ermeni harfleriyle Türkçe basılırken diğerleri Ermenice basılıyordu.
| Yayının adı | Merkezi | Türü | Sıklık | Kurucusu/kadro |
|---|---|---|---|---|
| Toros | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Kilikya | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Hayistan | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Azadamard | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Adana | Adana | Gazete | Ermeni harfleriyle Türkçe | |
| Davros | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Haygagan Tsayn | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Art | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Sakank | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Ararat | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Nor Aşharn | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Kilikya Surhantay | Adana | Gazete | Ermenice | |
| Nor Serunt | Adana | Gazete | Ermenice |
Ayrıca bakınız
İlgili kitaplar
- "Kuvayi Milliye'den Günümüze Türk Basını" (70. Yılında Cumhuriyet Basını), Orhan Koloğlu, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1993, Ankara. .
Kaynakça
- ^ "Milli Mücadele Başlangıcında Basın ve Mustafa Kemal Paşa'nın Basınla İlişkileri". www.isteataturk.com/. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2013.
- ^ a b "Azınlıklar Milli Mücadele ve Sonrası Ekonomik, Eğitim-Kültür, Basın Faaliyetleri". www.filozof.net. 31 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2013.(alıntı:Türkiye 1923 - 1973 Ansiklopedisi)
- ^ a b c d . www.ataturkdevrimleri.com. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2013.
- ^ a b c d Özel, Mehmet (1992). Cephelerden Kurtuluş Savaşına, İmparatorluktan Cumhuriyete. T.C.Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü Yayınları. ss. 348-349. ISBN .
- ^ a b c d Koloğlu, Orhan (1993). Kuvayi Milliye'den Günümüze Türk Basını. T.C.Kültür Bakanlığı Yayınları. ISBN .
- ^ İbrahim İslam. "Milli Mücadele'ye Muhalif Bir Gazete "Ferdâ"" (PDF). www.zgefdergi.com. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Ağustos 2013.
- ^ a b c Gülseren Akalın. . turkoloji.cu.edu.tr. 5 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2013.
- ^ a b c "Milli mücadelede mütareke basını". milliyet.com.tr. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2013.
- ^ Hüsnü Özlü. "Milli Mücadele yıllarında Kastamonu'da Müdafaa- Hukuk faaliyetlerinin doğuşu" (PDF). deu.edu.tr. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Ağustos 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kurtulus Savasi nda Turk basini Mondros Mutarekesi ile Lozan Antlasmasi arasinda fiilen dort yil suren 1919 1922 Turk Kurtulus Savasi esnasinda Istanbul ve Anadolu da yayimlanan gazete ve dergilerin siyasi tutumlarini ele alan bir konudur Turk Kurtulus Savasi sirasinda Ankara Hukumeti nin yaninda yer alan yayin organlarindan biri olan haftalik Guleryuz gazetesinin 26 Mayis 1337 1921 tarihli 4 sayisinin kapaginda bir seyyar saticinin Galata Koprusu uzerinde isgal kuvvetleri subayina uzerinde Mustafa Kemal Pasa nin fotograflarinin yer aldigi kartpostallari satmaya calismasi resmedilmis Satici Cok bakma hemsehri ruyana girer diyor Arka planOsmanli Imparatorlugu I Dunya Savasi ndan yenik cikinca topraklari Itilaf Devletleri tarafindan isgal edilmeye baslamisti Ulke butunlugunu korumak icin Kuva yi Milliye Misak i Milli sinirlari icinde cok cepheli siyasi ve askeri bir mucadeleye giristi 1919 1922 yillari arasinda gelisen ve Turk Kurtulus Savasi Istiklal Harbi Turk Istiklal Harbi ya da Milli Mucadele adi verilen ve Ankara Hukumeti nin galibiyetiyle sonuclanan bu cetin mucadele 30 Ekim 1918 de Mondros Mutarekesi ile baslar ve 24 Temmuz 1923 te imzalanan Lozan Antlasmasi ile resmen sona erer Bu donem zarfinda hem Istanbul hem de Anadolu da cikan gazete ve dergilerin onemli bir kismi Ulusal Bagimsizlik Savasi nin yaninda yer almistir Mondros Mutarekesi sartlari geregi isgal atinda olan Istanbul basini uygulanan sansur nedeniyle baslangicta Mustafa Kemal Pasa Kuva yi Milliye Milli Mucadele ve Turkiye Buyuk Millet Meclisi konularinda yazilara yer verememislerdi Bazi gazeteler ise acikca Milli Mucadele karsisinda tavir almislar isgalci emperyalist devletlerin goruslerini ve cikarlarini savunmuslar halki isgale karsi koymama hususunda ikna etmeye calismislardi Bunlardan bazilari yabanci devletlerin manda idaresine girilmesini savunuyorlardi Bu tur gazetelere donemin adindan hareketle Mutareke Basini adi verilmistir Mutareke doneminde hem Istanbul hem de Anadolu da cikan azinlik gazeteleri Imparatorlugun parcalanmasi icin buyuk caba gosterdiler Imparatorluk topraklarinin isgalini alkisladilar manda yonetimini desteklediler Kuvva yi Milliye yi sorumsuz ceteler olarak nitelendirdiler Milli Mucadele nin yaninda yer alan basinIstanbul basini Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAhval Istanbul Gazete Suresi belirsizAkbaba Istanbul Mizah gazetesi Haftada iki defa Kuruculari Yusuf Ziya Ortac ve Orhan Seyfi OrhonAksam Istanbul Gazete Gunluk Necmettin Sadak ve Ali Naci Karacan Alay Istanbul Mizah Gazetesi Haftalik Ercument Ekrem Talu ve Aka GunduzAsildar Istanbul Gazete GunlukAsker Hocasi Istanbul Gazete 15 gunde birAydede Istanbul Gazete HaftalikIstanbul Mizah dergisiAydinlik Istanbul Gazete HaftalikBeser ve Tabiat Istanbul Gazete HaftalikBugun Istanbul Gazete AylikBuyuk Mecmua Istanbul Dergi 15 gunde birCadi Istanbul Mizah Gazetesi Haftada iki defaCeride i Havadis Istanbul Gazete GunlukCeride i Sikayat Istanbul Gazete HaftalikDergah Istanbul Dergi 15 gunde birDersaadet Istanbul Gazete GunlukDiken Istanbul Gazete HaftalikEdebi Mecmua Istanbul Dergi HaftalikEfkar i Umumiye Istanbul Gazete Haftada iki defaFirtina Istanbul Gazete HaftalikIstanbul Gazete Haftalik Sedat SimaviHabl i Metin Istanbul Dergi HaftalikHadisat Istanbul Gazete GunlukHalk Sadasi Istanbul Gazete GunlukHukuk i Beser Istanbul Gazete GunlukIdrak Istanbul Gazete GunlukIfham Istanbul Gazete GunlukIkdam Istanbul Gazete Gunluk Yakup Kadri Karaosmanoglu Huseyin Cahit Yalcin Huseyin RahmiIleri Istanbul Gazete Gunluk Celal Nuri IleriIstiklal Istanbul Gazete Suresi belirsizKaragoz Istanbul Mizah dergisi Haftada iki defa II Mesrutiyet ten 1955 yilina kadar tam 4785 sayi yayimlandi Mondros Mutarekesi 1918 sonrasinda Kurtulus Savasi ni destekledi Memleket Istanbul Gazete GunlukMilli Mecmua Istanbul Dergi 15 gunde birMinber Istanbul Gazete GunlukMusterek Gazete Istanbul Gazete GunlukResimli Gazete Istanbul Gazete HaftalikSebilu rresad Istanbul Kayseri Ankara Dergi Suresi belirsiz Mehmet Akif Ersoy Servet i Funun Istanbul Gazete Dergi HaftalikTanin Istanbul Gazete Gunluk Huseyin CahitTercuman i Hakikat Istanbul Gazete GunlukTevhid i Efkar Tasvir i Efkar Istanbul Gazete Gunluk Ibrahim SinasiTurk Dunyasi Istanbul Gazete HaftalikVakit Istanbul Gazete Gunluk Ahmet Emin Yalman Mehmet Asim UsVatan Istanbul Gazete GunlukYarin Istanbul Dergi HaftalikYeni Mecmua Istanbul Dergi Haftalik Anadolu basini Adana Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarFerda Adana Gazete Haftada iki defaHayat Adana Gazete Haftada uc defaMilli Mefkure Adana Dergi 15 gunde birTok Soz Adana Gazete Gunluk Adapazari Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAdapazari Adapazari Gazete Haftalik Afyon Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAfyon da Nur Afyon Dergi AylikIkaz Afyon Gazete GunlukSoz Birligi Afyon Gazete Suresi belirsiz Amasya Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAmasya da Emel Amasya Gazete Haftalik Ankara Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAna Turk Yurdu Ankara Dergi 15 gunde birAnadolu Duygusu Ankara Dergi 15 gunde birAnadolu Terbiye Mecmuasi Ankara Dergi AylikAnadolu da Peyam i Sabah Ankara Gazete HaftalikAnadolu da Yeni Gun Ankara Gazete Gunluk Yunus Nadi Bey Gazete sonradan Cumhuriyet adini alacaktir Anavatan Mecmuasi Ankara Dergi 15 gunde birBozkurt Ankara Dergi HaftalikHakimiyet i Milliye Ankara Gazete Gunluk TBMM nin yari resmi organidir Zengin yazar kadrosunda Rusen Esref Unaydin Dr Adnan Adivar Mahmut Esat Bozkurt Yusuf Akcora ve Dr Tevfik Rustu Aras Kavanin Mecmuasi Ankara Dergi Suresi belirsizMefkure Ankara Dergi HaftalikMilli Ordu Ankara Dergi AylikSark in Sesi Ankara Gazete GunlukAnadolu da Kalem Ankara Gazete Haftalik Ardahan Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarYesil Yuva Ardahan Dergi Aylik Aydin Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAydin Ili Aydin Gazete 2 gunde bir Baku Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAzerbaycan Baku Gazete Suresi belirsiz Balikesir Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarDogru Soz Balikesir Gazete HaftalikIzmir e Dogru Balikesir Gazete Haftada iki defa Mustafa Necati Bey y Zafer i Milli Balikesir Gazete Haftada uc defa Batum Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarSada i Millet Batum Gazete Haftada uc defa Bolu Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarDertli Bolu Gazete HaftalikGamli Bolu Dergi HaftalikMilli Gaye Bolu Dergi 15 gunde birTurkoglu Bolu Gazete Suresi belirsiz Bursa Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarArkadas Bursa Gazete Suresi belirsizBursa Mecmuasi Bursa Dergi 15 gunde birErtugrul Bursa Gazete HaftalikHakikat Bursa Gazete Haftada uc defaIntibah Bursa Gazete GunlukKardes Bursa Gazete HaftalikMillet Yolu Bursa Gazete Haftada iki defaPeyam i Sabah Bursa Sadece bir sayi cikti Cankiri Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarHalk Yolu Cankiri Dergi 15 gunde bir Daday Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarNazikter Daday Gazete Haftalik Diyarbakir Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarKucuk Mecmua Diyarbakir Dergi Haftalik Edirne Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarArda Edirne Gazete Haftada iki defaItilaf Edirne Gazete GunlukPasaeli Trakya Edirne Gazete Haftalik Elazig Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarSatvet i Milliyye Elazig Gazete Haftalik Erzurum Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAlbayrak Erzurum Gazete Haftada iki defa Suleyman Necati Guneri Eskisehir Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAhrar Eskisehir Gazete HaftalikHatif Eskisehir Gazete Suresi belirsizImdad Eskisehir Gazete Suresi belirsizIstiklal Eskisehir Gazete HaftalikMetanet Eskisehir Gazete Suresi belirsiz Giresun Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarGedikkaya Giresun Gazete HaftalikIsik Giresun Dergi 15 gunde birKaradeniz Giresun Gazete HaftalikYeni Giresun Giresun Gazete Haftada uc defa Inebolu Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarGuzel Inebolu Inebolu Gazete Haftalik Izmir Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAhenk Izmir Gazete GunlukAkdeniz Izmir Gazete HaftalikAnadolu Izmir Gazete GunlukAntalya da Anadolu Izmir Gazete GunlukCumartesi Izmir Gazete HaftalikEfe Izmir Gazete Suresi belirsizHalka Dogru Mecmuasi Izmir Dergi 15 gunde birHilal Izmir Gazete GunlukHukuk i Beser Izmir Gazete GunlukIslahat Izmir Gazete GunlukSulh ve Selamet Izmir Gazete GunlukSark Izmir Gazete GunlukYeni Izmir Izmir Dergi 15 gunde bir Kastamonu Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAciksoz Kastamonu Gazete Gunluk Husnu Bey Ismail Hakki Uzuncarsili Ismail Habib Sevuk ve Mehmet Akif ErsoyGenclik Kastamonu Dergi 15 gunde birKastamonu Kastamonu Gazete Haftalik Kayseri Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarKayseri Gazetesi Kayseri Gazete HaftalikMisak i Milli Kayseri Gazete Gunluk Konya Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarBabalik Konya Gazete Haftada iki defaHak Yolu Konya Dergi 10 gunde birHalk Konya Gazete GunlukIntibah Konya Gazete Haftada 6 gunOgut Konya Gazete Gunluk Abdulgani Ahmet Doyran Manisa Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarWilson Manisa Gazete Suresi belirsiz Maras Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAmal i Milliye Maras Gazete Haftada iki defa Merzifon Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarTecelli Merzifon Gazete 15 gunde bir Moskova Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarKizil Sark Moskova Dergi Aylik Mugla Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarMentese Mugla Gazete Haftada iki defa Ordu Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAzim Ordu Gazete Haftada iki defaGunes Ordu Dergi 15 gunde birMuvaffakiyet i Milliyye Ordu Gazete Haftada iki defaOrdu Bucak Ordu Gazete Haftada iki defa Pozanti Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarYeni Adana Pozanti Gazete Gunluk Samsun Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAhali Samsun Gazete Suresi belirsizAks i Sada Samsun Gazete Haftada uc defaFirtina Samsun Gazete HaftalikHayat Samsun Gazete GunlukSamsun da Hilal Samsun Gazete Haftada iki defa Sarikamis Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarVarlik Sarikamis Gazete Haftada iki defa Selanik Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarNefir Selanik Gazete Haftalik Sivas Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarBirlik Sivas Gazete HaftalikDilek Sivas Gazete 15 gunde birGaye i Milliye Sivas Gazete GunlukIrade i Milliye Sivas Gazete Gunluk Kurucusu Mustafa Kemal Masar Mufit Kansu Sofya Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAhali Sofya Gazete Gunasiri Trabzon Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarFecir Trabzon Dergi 15 gunde birGuzel Trabzon Trabzon Gazete Haftada uc defaHak Trabzon Gazete Suresi belirsizIkbal Trabzon Gazete Haftada iki defaIstikbal Trabzon Gazete Haftada iki defaZafer Trabzon Dergi HaftalikMilli Mucadele nin karsisinda olan basinIstanbul basini Mondros Mutarekesi sirasinda Milli Mucadele aleyhinde yayin yapan basina Mutareke Basini da deniyordu Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarAlemdar Istanbul Gazete 1909 1922 Ingiltere yanlisi Yazarlari Refi Cevat Ulunay Riza TevfikPeyam i Sabah Istanbul Gazete 1913 1922 Ingiliz yanlisi Basyazari Ali KemalIstanbul Gazete Sait MollaUmit Istanbul Dergi Refik Halit Karay Tarik Mumtaz Anadolu basini Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarFerda Adana Fransiz yanlisi 1918 1921 arasinda cikti Sahibi Ali Ilmi Adana Postasi Adana Gazete Gunluk Kurucusu Giritli Ilhami Fransizlar gidince gazete de kapandi Rehber Adana Gazete Haftalik Selanikli Ata Dervis tarafindan yayimlandi Fransizlar finanse ediyordu Selamet Trabzon Omer Fevzi Irsat Balikesir Imtiyaz sahibi Kadizade Hulusi Trabzon da Selamet gazetesini cikartan Omer Fevzi oradan kacarak geldigi Balikesir de isgal komutanliginin himayesinde Irsat i da cikarmaya basladi Koylu Izmir Mehmet Refet Mehmet Sezai Gazete baslangicta ulusalci cizgideyken Yunan isgali sonrasinda once kapatildi sonra isgal yanlisi yayin yapma sartiyla tekrar cikartilmasina izin verildi Halk arasinda Jurnal Koylu adi takilmisti Zafer Kastamonu Istanbul Hukumeti yanlisi gazete Kastamonu vilayetinin Kuva yi Milliye ye tam destek verme kararinin ardindan yayinini durdurmustur Azinliklarin kontrolundeki basinOsmanli Imparatorlugu topraklarinda yasayan azinliklarin ilk kez kendi dillerinde gazete cikarmalari 1831 yilina rastlar Ilk gazete Takvimi Vahayi dir 1839 yilinda Tanzimat in ilan edilmesiyle bu yayinlarin sayisi cok artmistir Bu gazeteler Ermenice Rumca eski Ispanyolca Museviler cikartiyordu disinda Arapca Farsca ve Fransizca olarak da yayimlanmislardir 1908 de Ikinci Mesrutiyet in ilanindan sonra bu yayinlardaki hareketlilik daha da artmistir Genelde kendi cemaatleri ile ilgili haberlere ve kulturel faaliyetlere yer veren bu gazeteler arasinda belli ideolojilerin sozculugunu yapanlar olsa da genellikle bu yayin organlari Mondros Mutarekesi ne kadar Osmanli siyasetinden ayrilmadilar Mutareke doneminde hem Istanbul hem de Anadolu da cikan azinlik gazeteleri Imparatorlugun parcalanmasi icin caba gosterdiler Imparatorluk topraklarinin isgalini alkisladilar manda yonetimini desteklediler Kuvva yi Milliye yi ceteler olarak nitelendirdiler Tamami Milli Mucadele nin karsisinda olan azinlik basini sunlardir Istanbul Istanbul daki Rum gazeteleri Turklerin Istanbul dan cikarilmasi gerektigini yaziyorlardi Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarIstanbul Gazete 1919 da cikmaya baslayan Rumca gazete Trabzon da bir Rum devletinin kurulmasini destekliyordu Istanbul Gazete Ermenice gazete Sadece Orta Anadolu Turklere ait olabilir diyordu Osmanli Hukumeti nin sozculugunu yapiyor Kuva yi Milliye yi sorumsuz ceteler olarak nitelendiriyordu Dogu Gazetesi Istanbul Gazete Albert Karasu nun cikardigi Musevi gazetesi Musevilerin azinlik haklari korunmak kaydiyla herhangi bir manda yonetimine evet diyordu Izmir Izmir de cikan Rum gazeteleri Aydin Vilayeti nin Yunanistan a birakilmasi icin kampanyalar actilar Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarIzmir GazeteIzmir GazeteIzmir GazeteIzmir Gazete Trabzon Trabzon da cikan Rum gazeteleri Izmir in isgaline alkis tuttular Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadro notlarTrabzon Gazete Rum gazetesi Anadolu Feneri Trabzon Gazete Rum gazetesi Adana Ermeniler tarafindan yayimlanan gazetelerin tamami 1921 yilinda kapanmistir Bunlarin bir tanesi Adana Ermeni harfleriyle Turkce basilirken digerleri Ermenice basiliyordu Yayinin adi Merkezi Turu Siklik Kurucusu kadroToros Adana Gazete ErmeniceKilikya Adana Gazete ErmeniceHayistan Adana Gazete ErmeniceAzadamard Adana Gazete ErmeniceAdana Adana Gazete Ermeni harfleriyle TurkceDavros Adana Gazete ErmeniceHaygagan Tsayn Adana Gazete ErmeniceArt Adana Gazete ErmeniceSakank Adana Gazete ErmeniceArarat Adana Gazete ErmeniceNor Asharn Adana Gazete ErmeniceKilikya Surhantay Adana Gazete ErmeniceNor Serunt Adana Gazete ErmeniceAyrica bakinizMutareke basini Turk Kurtulus SavasiIlgili kitaplar Kuvayi Milliye den Gunumuze Turk Basini 70 Yilinda Cumhuriyet Basini Orhan Kologlu Kultur Bakanligi Yayinlari 1993 Ankara ISBN 9751713560 Kaynakca Milli Mucadele Baslangicinda Basin ve Mustafa Kemal Pasa nin Basinla Iliskileri www isteataturk com 11 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2013 a b Azinliklar Milli Mucadele ve Sonrasi Ekonomik Egitim Kultur Basin Faaliyetleri www filozof net 31 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2013 alinti Turkiye 1923 1973 Ansiklopedisi a b c d www ataturkdevrimleri com 21 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2013 a b c d Ozel Mehmet 1992 Cephelerden Kurtulus Savasina Imparatorluktan Cumhuriyete T C Kultur Bakanligi Guzel Sanatlar Genel Mudurlugu Yayinlari ss 348 349 ISBN 975 17 1044 8 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b c d Kologlu Orhan 1993 Kuvayi Milliye den Gunumuze Turk Basini T C Kultur Bakanligi Yayinlari ISBN 975 17 1356 0 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Ibrahim Islam Milli Mucadele ye Muhalif Bir Gazete Ferda PDF www zgefdergi com 14 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Agustos 2013 a b c Gulseren Akalin turkoloji cu edu tr 5 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2013 a b c Milli mucadelede mutareke basini milliyet com tr 14 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2013 Husnu Ozlu Milli Mucadele yillarinda Kastamonu da Mudafaa Hukuk faaliyetlerinin dogusu PDF deu edu tr 14 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Agustos 2013