Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| LSD | |
|---|---|
 | |
| Kimyasal adı | D-Liserjik asit dietilamid veya: (6aR,9R)-N,N-dietil-7-metil- 4,6,6a,7,8,9-heksahidroindolo [4,3-fg]kuinolin-9-karboksamit |
| Kimyasal formül | C20H25N3O |
| Molekül ağırlığı | 323,43 g/mol |
| Erime noktası | 80 - 85 ° |
| CAS numarası | 50-37-3 |
| SMILES | O=[C@@](N(CC)CC)[C@H] 1CN(C)[C@](C2=C1)([H]) CC3=CNC4=C3C2=CC=C4 |
Liserjik asit dietilamid, kısaca LSD ya da LSD-25 veya halk arasında bilinen ismi ile asit, yarısentetik psikoaktif bir halüsinojendir. İlk olarak 1938 yılında Albert Hofmann tarafından çavdar mahmuzunda bulunan ergotaminden sentezlenmiştir. Günümüzde ve tarih boyunca genellikle keyif verici olarak veya ruhani amaçlar için kullanılmıştır. 1960'ların karşı kültüründeki yeri sebebiyle çok yaygın olarak bilinir.
Açık ve kapalı göz halüsinasyonları, değişen boyutsal zaman algısı, sinestezi etkisi, ruhani deneyimler ve değişen düşünce süreci gibi psikedelik etkileri vardır. Ayrıca göz bebeklerinin büyümesi, taşikardi, yüksek tansiyon ve vücut ısısının artması, terleme, iştah kaybı, ağız kuruması gibi fiziksel etkilere neden olur. Bilim ve tıp dünyasının görüşüne göre bağımlılık yapma potansiyeline sahip değildir.
Ön beyinde 5-HT2A ve diğer alakalı reseptörlerinin doğrudan agonistidir ve bu serotonejenik etkiye yol açar. D2 reseptörlerinde de benzer etkileri olması LSD'nin aynı zamanda dopaminerjik özelliklerine sebep olur. LSD; oksijen, morötesi ışık ve çözelti içinde klora karşı duyarlıdır ve ışık ve nemden uzak tutulursa uzun yıllar dayanabilir. Saf haliyle kokusuz, renksiz ve hafif acı bir tada sahip kristal yapılı bir moleküldür.
LSD yaygın olarak emici kurutma kağıdı, jel tabletler, şeker küpü veya jelatin üzerine dökülerek satılır ve dil altı veya ağız yoluyla alınır. 20-30 mikrogram olan LSD'nin, alınan doza göre bakıldığında en güçlü halüsinasyon gördüren maddelerden biri olduğu kabul edilmektedir. Halüsinasyon gördüren mantarlardan 100 kat, Meskalin'den 4.000 kat daha güçlüdür. Ancak LSD çok düşük dozlarda, bu maddeler ise LSD'ye kıyasla çok daha yüksek dozlarda alındıklarından ötürü etkileri birbirlerine benzerdir.[]
LSD dünyanın çoğu ülkesinde yasaklı bir maddedir, ancak denetleyici yasalar ülkeden ülkeye farklılıklar gösterir. Aynı zamanda LSD'nin tıbbi kullanımı bazı ülkelerde yasal olup, madde hakkında bilimsel araştırmaların yürütülmesine karşı çoğu ülkede engeller de yoktur.
Tarihçe
Albert Hofmann, LSD'yi ilk defa 16 Kasım 1938 tarihinde tesadüfen sentezler. Hoffman, 1943 yılında, LSD’nin fizyolojik ve ruhsal etkilerini kendi üzerinde denemiş ve gözlemlerini "My Problem Child" adlı kitabına yazmıştır.
19 Nisan 1943 Pazartesi günü saat 16.00’da Lysergic Acid Diethylamide Tartarat’ın %0,5 santimetre küp 0,25 miligram LSD içeren tatsız, yavan sıvıyı içtim. Saat 17.00’da baş dönmesi, endişe, kaygı ve tedirginlik başladı. Görmem bozuldu, düşüncelerim dağıldı, içimden gülme isteği geliyor, anlamlı konuşmak için büyük çaba sarf ediyorum, görme alanım sanki karşımda, eşyaların biçimi değişiyor, çevremi lunaparklarda olduğu gibi olağanüstü görüyorum. Bir süre sonra bunların hepsi geçti. Bütün bunları hatırlıyorum, baş dönmesi, görme bozuklukları, çevredeki eşyaların acayip gülünç ve kaba şekilleri... Renkli yüzler belirdi. Belirli bir tedirginlik vardı. Aralıklı olarak başımın, ayaklarımın ve bütün gövdemin ağırlığını duyuyorum, sanki madenle doldurulmuş gibi. Ayaklarda kramplar oluyor... Ellerde soğukluk ve sanki eriyip gidiyormuş gibi bir duygu var. Ağzımda maden tadında bir kuruluk, boğazda sıkışma, korku ve endişe, bilinçte bulanıklık... Bu arada içinde bulunduğun koşullarla gerçek arasında ayrım güçlüğünden doğan bir karışıklık. LSD’yi aldıktan altı saat sonra eski durumuma döndüm. Ancak ufak tefek görme bozuklukları kaldı. Her şey sallanıyor, eşyaların boyutları değişiyor. Sanki onların dalgalanan sudaki yansımasını izliyorum. Üstelik bütün eşyalar hoş olmayan görünümler kazanıyor. Renkler durmadan değişiyor. Yeşil ve mavi renkler üstünlük kazanıyor. Gözlerimi kapayınca fantastik, gerçekdışı biçimler görüyorum. Dikkati çeken bir nokta bütün seslerin gözüme yansıması ve türlü biçimlere dönüşmesi... Her ses, renk bir sanrıya (gerçekte olmayan olguları var gibi algılamak) dönüşüyor. Bunlar renk ve gölge olarak sürekli değişiyor. LSD’yi aldıktan sekiz, on saat sonra şiddetli bir uyku bastırdı. Ertesi gün biraz yorgun kalktım.
— Albert Hoffman 1943
1947 yılında Santos Laboratuvarları tarafından Delysid adıyla çeşitli psikiyatrik kullanım amaçlarıyla piyasaya sürülmüş bir ilaçtır. LSD hızlı bir şekilde umut veren bir tedavi ajanı olarak görüldü. CIA, 1950'lerde LSD'yi kimyasal silah ve akıl kontrolü için uygulanabilir olduğunu düşündü ve MKULTRA araştırma programı kapsamında genç askerler ve öğrenciler üzerinde denendi.
Sonrasında 1960'larda Batı dünyasındaki genç nesil tarafından eğlence amaçlı kullanıldı. Genellikle renkli, parlak ve üzerinde çoğu zaman desenler veya resimler bulunan kâğıt tabakalarına emdirilmiş olarak satılır. Sıvı olarak jelibon veya şekerlere de damlatılabilir. Son zamanlarda bant ya da çıkartma benzeri parçaların da işlendiği ortaya çıkmıştır, vücuda yapıştırılan bant LSD'nin vücut ısısı etkisiyle kana karışması sonucu etkisini gösterir. LSD’nin sokaktaki veya zamana göre değişik formlarını tanımlamak amacıyla her dozda ve tabakada değişik tasarımlar olduğu görülmüştür. 1969'dan beri yaklaşık 200 farklı LSD tableti, 1975'ten beri ise 300'ü aşkın farklı kağıt tasarımı bulunmuştur.
-
![image]()
İki doz LSD emdirilmiş kağıt ve kibrit -
![image]()
LSD kağıtları üzerlerinde desenler içerir -
![image]()
LSD emdirilmiş kağıtta Albert Hofmann tasviri -
![image]()
LSD, mikrodot adı verilen tablet formunda da bulunur
Etkiler
LSD'nin etkileri, alınmasını izleyen 20-60 dakika içinde başlar ve 6-12 saat sürebilir. Etkiler, doz seviyesine, yaşa, vücut ağırlığına, maddeye karşı toleransa ve alan kişinin içinde bulunduğu çevre ve duygu durumuna göre çok değişken olabilir.
Fiziksel etkiler
Gözlemlenebilen fiziksel etkiler; göz bebeklerinin büyümesi, kalp atışındaki artış, kan basıncının ve vücut ısısının artması, terleme, iştah kaybı, uyku, ağız kuruması ve titreme olarak belirtilebilir. Ayrıca beyinde serotonin hormonunun salınımına sebep olduğundan dolayı serotonin hormonları kaslara etki eder ve bunun sonucu kullanıcılar etkisindeyken çene kaslarının aşırı kasılması sonucu ağızlarını sıkı tutarlar, diğer vücut kaslarında uyuşukluk da görülür.
Duyusal etkiler
Kullanıcılar sıkça yoğun renkler, bozulmuş şekiller ve ölçüler ve eşyaların hareket ettiklerinin görüldüğünü belirtmişlerdir. Seslerin bozulması ve yer ve zaman algılamadaki değişimlerde belirtilen ortak tecrübelerdir. Yüksek dozlarda sinestezi olarak bilinen, bir duyunun uyarımının otomatik olarak başka bir duyu algısını tetiklemesi gözlemlenebilir. Albert Hofmann'ın da aralarında bulunduğu bazı kullanıcılar ağızlarında metalik bir tat hissettiklerini de not etmiştir.
Psikolojik etkiler
LSD'nin en önemli etkilerinden biri, halk arasında trip olarak da adlandırılan görsel halüsinasyonlara ve yanılsamalara yol açması, algılama yapısını değiştirmesi ve kullanan kişiyi gerçeklikten uzaklaştırmasıdır. Buna rağmen psikolojik etkiler ve hissedilen duygular büyük oranda alınan doz ile beynin bu halüsinasyon ve duyusal değişiklilere verdiği tepki ile alakalıdır. İyi geçen deneyimler keyif verici ve uyarıcı etkilere sahip olup, kullanan kişide, yükselme veya süzülme hissi, neşe ve öfori, açık bir zihne veya süper güçlere sahip olduğu inancı ve kendini tutmanın azalması gibi durumların oluşmasına neden olabilir. Kötü deneyimler ise bad trip olarak adlandırılır ve umutsuzluk, paranoya, tedirginlik ve endişe, zarar verme isteği gibi etkilere yol açabilir.
Riskler
Şimdiye kadar aşırı doz kullanımından herhangi bir ölüm rapor edilmemiş olmakla beraber, kullanıcılara LSD olarak 25-i NBOMe verilmesi sonucu ölümler olmuştur. Aynı zamanda maddenin bağımlılık yapmadığı görüşü tıp dünyasında hakimdir. LSD maddesinin esas riskleri çoğunlukla psikolojik ve kısa sürelidir.
Bad trip
Bad trip olarak da adlandırılan akut negatif tecrübeler LSD kullanımı ile anılan en belirgin risklerden biridir. Bad trip, ilk kez kullananlarda veya deneyimli kullanıcılarda görülebilir, ancak ne zaman oluşacağını kestirmek mümkün değildir. Özellikle uygun olmayan mekanlarda doz ayarlamasının yanlış yapılması sonucu yaşanabilir. Yabancı, yoğun veya karışık ortamlarda tetiklenmesi daha sık görülür. Hoş olmayan ve korkunç tecrübeler daha çok kullanan kişi zaten tedirgin veya melankolik ise yaşanmaktadır. Böyle bir kimse paniğe kapılabilir ve paranoya yaşar. LSD merak edilir ve özenilecek etkisi göz önünde bulundurulduğunda kayıtlara geçen kötü deneyimlerin sayısı 1960’lı yılların medya konusu olmasıyla büyük oranda artmıştır. Kötü yolculuk tecrübeleri, medyanın ilgisinin 1960’ların sonuna doğru gittikçe azalmasıyla beraber düşmüştür. Diğer yandan 1970’li yıllarda LSD kullananların sayısı artmaya devam etmiştir.
Akıl sağlığı
LSD kullanımı çoğu zaman önceden tahmin edilemeyen bazı akıl sağlığı riskleri ile beraber anılmaktadır. Klinik araştırmalar incelendiğinde, LSD'nin kronik problemsel etkileri yaşandığı takdirde, çoğunlukla zaten var olan, madde alımından önce de mevcut psikolojik sorunlardan kaynaklanmaktadır. Örneğin ailesinde şizofreniye yatkınlığı olan kullanıcılarda psikoza girme olasılığı LSD kullanımı ile artarken, sağlıklı bireylerde böyle bir bağlantı bulunmamaktadır.
Nadir de olsa bir LSD fenomeni olan “flashback” (geriye dönüş) ciddi negatif sonuçlar yaratabilir. Bu durumu yaşayan kişilerde LSD'nin etkilerinin geçmesinden çok sonra bile LSD kullandıkları zaman yaşadıkları deneyimleri yeniden hatırlama ve yaşama gözlemlenir. Bu durum için “halüsinasyonların sebep olduğu algılama bozukluğu” adlı bir hastalık terimi geliştirilmiştir ve üzerinde gerçekleştirilen çalışmalar devam etmektedir. Ayrıca LSD etkisi altındaki bireylerin telkinlere çok daha itaatkâr cevap verdikleri ve kendilerine sunulan ifadeleri daha kolay kabul ettikleri gözlemlenmiştir.
Yasal durum
Birleşmiş Milletler'in 1971'de kabul ettiği , sözleşmeyi imzalayan tarafların LSD'yi yasaklamasını şart koşmuştur. Bu nedenle, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Yeni Zelanda ve Avrupa'nın çoğu dahil olmak üzere sözleşmeye taraf olan tüm ülkelerde yasa dışıdır. LSD ile yapılan tıbbi ve bilimsel araştırmalara ise 1971 BM Sözleşmesi kapsamında izin verilmiştir.
Ancak, bu yasaların uygulanması ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Örneğin LSD kişisel tüketim için Meksika gibi ülkelerde yasadışı olmasına rağmen suç olmaktan çıkartılmışken,Çekya gibi ülkelerde LSD bulundurmanın cezası araba yanlış park edildiğinde alınan ceza ile eşdeğer yaptırımlara sahiptir. ABD ve bazı diğer Batı ülkelerinde daha ağır cezalar bulunmaktadır.
Göz At
Kaynakça
- ^ a b c Tanrıvere, Utku (2017). "Türkçe ve Almancadaki Ortak LSD Jargonunun Semasiyolojik Analizi". Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, 3. ss. 97-106. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- ^ Lüscher C, Ungless MA (Kasım 2006). "The mechanistic classification of addictive drugs". PLoS Medicine. 3 (11). ss. e437. doi:10.1371/journal.pmed.0030437. (PMC) 1635740 $2. (PMID) 17105338.
- ^ Moreno JL, Holloway T, Albizu L, Sealfon SC, González-Maeso J (Nisan 2011). "Metabotropic glutamate mGlu2 receptor is necessary for the pharmacological and behavioral effects induced by hallucinogenic 5-HT2A receptor agonists". Neuroscience Letters. 493 (3). ss. 76-9. doi:10.1016/j.neulet.2011.01.046. (PMC) 3064746 $2. (PMID) 21276828.
- ^ Marona-Lewicka D, Thisted RA, Nichols DE (Temmuz 2005). "Distinct temporal phases in the behavioral pharmacology of LSD: dopamine D2 receptor-mediated effects in the rat and implications for psychosis". Psychopharmacology. 180 (3). ss. 427-35. doi:10.1007/s00213-005-2183-9. (PMID) 15723230.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2013.
- ^ a b UN Convention on Psychotropic Substances, 1971 Final act of the United Nations Conference 15 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Alexander and . "LSD 13 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", in (Berkeley: Transform Press, 1997). .
- ^ Linton HB, Langs RJ (1962). (PDF). Arch. Gen. Psychiatry. 6 (5). ss. 352-68. doi:10.1001/archpsyc.1962.01710230020003. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2019.
- ^ Hofmann A. "5. From Remedy to Inebriant". LSD: My Problem Child. July 17, 2015 tarihinde kaynağından .
... taste of metal on the palate.
- ^ a b c Rogge T (21 Mayıs 2014), , MedlinePlus, U.S. National Library of Medicine, July 28, 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: July 14, 2016
- ^ Passie T, Halpern JH, Stichtenoth DO, Emrich HM, Hintzen A (2008). "The pharmacology of lysergic acid diethylamide: a review". CNS Neuroscience & Therapeutics. 14 (4). ss. 295-314. doi:10.1111/j.1755-5949.2008.00059.x. (PMC) 6494066 $2. (PMID) 19040555.
- ^ Halpern JH, Pope HG (Mart 2003). "Hallucinogen persisting perception disorder: what do we know after 50 years?". Drug and Alcohol Dependence. 69 (2). ss. 109-19. doi:10.1016/S0376-8716(02)00306-X. (PMID) 12609692.
- ^ Middlefell R (Mart 1967). (PDF). The British Journal of Psychiatry. 113 (496). ss. 277-80. doi:10.1192/bjp.113.496.277. (PMID) 6029626. 30 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2019.
- ^ Ley de Narcomenudeo 30 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., El Pensador (İspanyolca), 17 October 2009
- ^ Government of the Czech Republic (2009), Regulation No. 467/2009 Coll., which defines for the purposes of the Criminal Code what is to be considered larger than small amount of narcotic and psychoactive substances and poisons (Çekçe), Prag
Dış bağlantılar
- Erowid resmî sitesindeki LSD sayfası15 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
LSDKimyasal adi D Liserjik asit dietilamid veya 6aR 9R N N dietil 7 metil 4 6 6a 7 8 9 heksahidroindolo 4 3 fg kuinolin 9 karboksamitKimyasal formul C20H25N3OMolekul agirligi 323 43 g molErime noktasi 80 85 CAS numarasi 50 37 3SMILES O C N CC CC C H 1CN C C C2 C1 H CC3 CNC4 C3C2 CC C4 Liserjik asit dietilamid kisaca LSD ya da LSD 25 veya halk arasinda bilinen ismi ile asit yarisentetik psikoaktif bir halusinojendir Ilk olarak 1938 yilinda Albert Hofmann tarafindan cavdar mahmuzunda bulunan ergotaminden sentezlenmistir Gunumuzde ve tarih boyunca genellikle keyif verici olarak veya ruhani amaclar icin kullanilmistir 1960 larin karsi kulturundeki yeri sebebiyle cok yaygin olarak bilinir Acik ve kapali goz halusinasyonlari degisen boyutsal zaman algisi sinestezi etkisi ruhani deneyimler ve degisen dusunce sureci gibi psikedelik etkileri vardir Ayrica goz bebeklerinin buyumesi tasikardi yuksek tansiyon ve vucut isisinin artmasi terleme istah kaybi agiz kurumasi gibi fiziksel etkilere neden olur Bilim ve tip dunyasinin gorusune gore bagimlilik yapma potansiyeline sahip degildir On beyinde 5 HT2A ve diger alakali reseptorlerinin dogrudan agonistidir ve bu serotonejenik etkiye yol acar D2 reseptorlerinde de benzer etkileri olmasi LSD nin ayni zamanda dopaminerjik ozelliklerine sebep olur LSD oksijen morotesi isik ve cozelti icinde klora karsi duyarlidir ve isik ve nemden uzak tutulursa uzun yillar dayanabilir Saf haliyle kokusuz renksiz ve hafif aci bir tada sahip kristal yapili bir molekuldur LSD yaygin olarak emici kurutma kagidi jel tabletler seker kupu veya jelatin uzerine dokulerek satilir ve dil alti veya agiz yoluyla alinir 20 30 mikrogram olan LSD nin alinan doza gore bakildiginda en guclu halusinasyon gorduren maddelerden biri oldugu kabul edilmektedir Halusinasyon gorduren mantarlardan 100 kat Meskalin den 4 000 kat daha gucludur Ancak LSD cok dusuk dozlarda bu maddeler ise LSD ye kiyasla cok daha yuksek dozlarda alindiklarindan oturu etkileri birbirlerine benzerdir kaynak belirtilmeli LSD dunyanin cogu ulkesinde yasakli bir maddedir ancak denetleyici yasalar ulkeden ulkeye farkliliklar gosterir Ayni zamanda LSD nin tibbi kullanimi bazi ulkelerde yasal olup madde hakkinda bilimsel arastirmalarin yurutulmesine karsi cogu ulkede engeller de yoktur Tarihce2006 yilinda Albert Hofmann Albert Hofmann LSD yi ilk defa 16 Kasim 1938 tarihinde tesadufen sentezler Hoffman 1943 yilinda LSD nin fizyolojik ve ruhsal etkilerini kendi uzerinde denemis ve gozlemlerini My Problem Child adli kitabina yazmistir 19 Nisan 1943 Pazartesi gunu saat 16 00 da Lysergic Acid Diethylamide Tartarat in 0 5 santimetre kup 0 25 miligram LSD iceren tatsiz yavan siviyi ictim Saat 17 00 da bas donmesi endise kaygi ve tedirginlik basladi Gormem bozuldu dusuncelerim dagildi icimden gulme istegi geliyor anlamli konusmak icin buyuk caba sarf ediyorum gorme alanim sanki karsimda esyalarin bicimi degisiyor cevremi lunaparklarda oldugu gibi olaganustu goruyorum Bir sure sonra bunlarin hepsi gecti Butun bunlari hatirliyorum bas donmesi gorme bozukluklari cevredeki esyalarin acayip gulunc ve kaba sekilleri Renkli yuzler belirdi Belirli bir tedirginlik vardi Aralikli olarak basimin ayaklarimin ve butun govdemin agirligini duyuyorum sanki madenle doldurulmus gibi Ayaklarda kramplar oluyor Ellerde sogukluk ve sanki eriyip gidiyormus gibi bir duygu var Agzimda maden tadinda bir kuruluk bogazda sikisma korku ve endise bilincte bulaniklik Bu arada icinde bulundugun kosullarla gercek arasinda ayrim guclugunden dogan bir karisiklik LSD yi aldiktan alti saat sonra eski durumuma dondum Ancak ufak tefek gorme bozukluklari kaldi Her sey sallaniyor esyalarin boyutlari degisiyor Sanki onlarin dalgalanan sudaki yansimasini izliyorum Ustelik butun esyalar hos olmayan gorunumler kazaniyor Renkler durmadan degisiyor Yesil ve mavi renkler ustunluk kazaniyor Gozlerimi kapayinca fantastik gercekdisi bicimler goruyorum Dikkati ceken bir nokta butun seslerin gozume yansimasi ve turlu bicimlere donusmesi Her ses renk bir sanriya gercekte olmayan olgulari var gibi algilamak donusuyor Bunlar renk ve golge olarak surekli degisiyor LSD yi aldiktan sekiz on saat sonra siddetli bir uyku bastirdi Ertesi gun biraz yorgun kalktim Albert Hoffman 1943 1947 yilinda Santos Laboratuvarlari tarafindan Delysid adiyla cesitli psikiyatrik kullanim amaclariyla piyasaya surulmus bir ilactir LSD hizli bir sekilde umut veren bir tedavi ajani olarak goruldu CIA 1950 lerde LSD yi kimyasal silah ve akil kontrolu icin uygulanabilir oldugunu dusundu ve MKULTRA arastirma programi kapsaminda genc askerler ve ogrenciler uzerinde denendi Sonrasinda 1960 larda Bati dunyasindaki genc nesil tarafindan eglence amacli kullanildi Genellikle renkli parlak ve uzerinde cogu zaman desenler veya resimler bulunan kagit tabakalarina emdirilmis olarak satilir Sivi olarak jelibon veya sekerlere de damlatilabilir Son zamanlarda bant ya da cikartma benzeri parcalarin da islendigi ortaya cikmistir vucuda yapistirilan bant LSD nin vucut isisi etkisiyle kana karismasi sonucu etkisini gosterir LSD nin sokaktaki veya zamana gore degisik formlarini tanimlamak amaciyla her dozda ve tabakada degisik tasarimlar oldugu gorulmustur 1969 dan beri yaklasik 200 farkli LSD tableti 1975 ten beri ise 300 u askin farkli kagit tasarimi bulunmustur Iki doz LSD emdirilmis kagit ve kibrit LSD kagitlari uzerlerinde desenler icerir LSD emdirilmis kagitta Albert Hofmann tasviri LSD mikrodot adi verilen tablet formunda da bulunurEtkilerLSD nin yol acabilecegi olasi fiziksel etkiler LSD nin etkileri alinmasini izleyen 20 60 dakika icinde baslar ve 6 12 saat surebilir Etkiler doz seviyesine yasa vucut agirligina maddeye karsi toleransa ve alan kisinin icinde bulundugu cevre ve duygu durumuna gore cok degisken olabilir Fiziksel etkiler Gozlemlenebilen fiziksel etkiler goz bebeklerinin buyumesi kalp atisindaki artis kan basincinin ve vucut isisinin artmasi terleme istah kaybi uyku agiz kurumasi ve titreme olarak belirtilebilir Ayrica beyinde serotonin hormonunun salinimina sebep oldugundan dolayi serotonin hormonlari kaslara etki eder ve bunun sonucu kullanicilar etkisindeyken cene kaslarinin asiri kasilmasi sonucu agizlarini siki tutarlar diger vucut kaslarinda uyusukluk da gorulur Duyusal etkiler Kullanicilar sikca yogun renkler bozulmus sekiller ve olculer ve esyalarin hareket ettiklerinin goruldugunu belirtmislerdir Seslerin bozulmasi ve yer ve zaman algilamadaki degisimlerde belirtilen ortak tecrubelerdir Yuksek dozlarda sinestezi olarak bilinen bir duyunun uyariminin otomatik olarak baska bir duyu algisini tetiklemesi gozlemlenebilir Albert Hofmann in da aralarinda bulundugu bazi kullanicilar agizlarinda metalik bir tat hissettiklerini de not etmistir Psikolojik etkiler LSD nin en onemli etkilerinden biri halk arasinda trip olarak da adlandirilan gorsel halusinasyonlara ve yanilsamalara yol acmasi algilama yapisini degistirmesi ve kullanan kisiyi gerceklikten uzaklastirmasidir Buna ragmen psikolojik etkiler ve hissedilen duygular buyuk oranda alinan doz ile beynin bu halusinasyon ve duyusal degisiklilere verdigi tepki ile alakalidir Iyi gecen deneyimler keyif verici ve uyarici etkilere sahip olup kullanan kiside yukselme veya suzulme hissi nese ve ofori acik bir zihne veya super guclere sahip oldugu inanci ve kendini tutmanin azalmasi gibi durumlarin olusmasina neden olabilir Kotu deneyimler ise bad trip olarak adlandirilir ve umutsuzluk paranoya tedirginlik ve endise zarar verme istegi gibi etkilere yol acabilir RisklerLSD nin bagimlilik duzeyi Simdiye kadar asiri doz kullanimindan herhangi bir olum rapor edilmemis olmakla beraber kullanicilara LSD olarak 25 i NBOMe verilmesi sonucu olumler olmustur Ayni zamanda maddenin bagimlilik yapmadigi gorusu tip dunyasinda hakimdir LSD maddesinin esas riskleri cogunlukla psikolojik ve kisa surelidir Bad trip Bad trip olarak da adlandirilan akut negatif tecrubeler LSD kullanimi ile anilan en belirgin risklerden biridir Bad trip ilk kez kullananlarda veya deneyimli kullanicilarda gorulebilir ancak ne zaman olusacagini kestirmek mumkun degildir Ozellikle uygun olmayan mekanlarda doz ayarlamasinin yanlis yapilmasi sonucu yasanabilir Yabanci yogun veya karisik ortamlarda tetiklenmesi daha sik gorulur Hos olmayan ve korkunc tecrubeler daha cok kullanan kisi zaten tedirgin veya melankolik ise yasanmaktadir Boyle bir kimse panige kapilabilir ve paranoya yasar LSD merak edilir ve ozenilecek etkisi goz onunde bulunduruldugunda kayitlara gecen kotu deneyimlerin sayisi 1960 li yillarin medya konusu olmasiyla buyuk oranda artmistir Kotu yolculuk tecrubeleri medyanin ilgisinin 1960 larin sonuna dogru gittikce azalmasiyla beraber dusmustur Diger yandan 1970 li yillarda LSD kullananlarin sayisi artmaya devam etmistir Akil sagligi LSD kullanimi cogu zaman onceden tahmin edilemeyen bazi akil sagligi riskleri ile beraber anilmaktadir Klinik arastirmalar incelendiginde LSD nin kronik problemsel etkileri yasandigi takdirde cogunlukla zaten var olan madde alimindan once de mevcut psikolojik sorunlardan kaynaklanmaktadir Ornegin ailesinde sizofreniye yatkinligi olan kullanicilarda psikoza girme olasiligi LSD kullanimi ile artarken saglikli bireylerde boyle bir baglanti bulunmamaktadir Nadir de olsa bir LSD fenomeni olan flashback geriye donus ciddi negatif sonuclar yaratabilir Bu durumu yasayan kisilerde LSD nin etkilerinin gecmesinden cok sonra bile LSD kullandiklari zaman yasadiklari deneyimleri yeniden hatirlama ve yasama gozlemlenir Bu durum icin halusinasyonlarin sebep oldugu algilama bozuklugu adli bir hastalik terimi gelistirilmistir ve uzerinde gerceklestirilen calismalar devam etmektedir Ayrica LSD etkisi altindaki bireylerin telkinlere cok daha itaatkar cevap verdikleri ve kendilerine sunulan ifadeleri daha kolay kabul ettikleri gozlemlenmistir Yasal durumBirlesmis Milletler in 1971 de kabul ettigi sozlesmeyi imzalayan taraflarin LSD yi yasaklamasini sart kosmustur Bu nedenle Amerika Birlesik Devletleri Avustralya Yeni Zelanda ve Avrupa nin cogu dahil olmak uzere sozlesmeye taraf olan tum ulkelerde yasa disidir LSD ile yapilan tibbi ve bilimsel arastirmalara ise 1971 BM Sozlesmesi kapsaminda izin verilmistir Ancak bu yasalarin uygulanmasi ulkeden ulkeye degisiklik gosterir Ornegin LSD kisisel tuketim icin Meksika gibi ulkelerde yasadisi olmasina ragmen suc olmaktan cikartilmisken Cekya gibi ulkelerde LSD bulundurmanin cezasi araba yanlis park edildiginde alinan ceza ile esdeger yaptirimlara sahiptir ABD ve bazi diger Bati ulkelerinde daha agir cezalar bulunmaktadir Goz AtAlbert Hofmann Psikedelikler Stanislav Grof Sinestezi EntojenKaynakca a b c Tanrivere Utku 2017 Turkce ve Almancadaki Ortak LSD Jargonunun Semasiyolojik Analizi Hacettepe Universitesi Yabanci Dil Olarak Turkce Arastirmalari Dergisi 3 ss 97 106 26 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2022 Luscher C Ungless MA Kasim 2006 The mechanistic classification of addictive drugs PLoS Medicine 3 11 ss e437 doi 10 1371 journal pmed 0030437 PMC 1635740 2 PMID 17105338 Moreno JL Holloway T Albizu L Sealfon SC Gonzalez Maeso J Nisan 2011 Metabotropic glutamate mGlu2 receptor is necessary for the pharmacological and behavioral effects induced by hallucinogenic 5 HT2A receptor agonists Neuroscience Letters 493 3 ss 76 9 doi 10 1016 j neulet 2011 01 046 PMC 3064746 2 PMID 21276828 Marona Lewicka D Thisted RA Nichols DE Temmuz 2005 Distinct temporal phases in the behavioral pharmacology of LSD dopamine D2 receptor mediated effects in the rat and implications for psychosis Psychopharmacology 180 3 ss 427 35 doi 10 1007 s00213 005 2183 9 PMID 15723230 Arsivlenmis kopya 12 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2013 a b UN Convention on Psychotropic Substances 1971 Final act of the United Nations Conference 15 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alexander and LSD 13 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Berkeley Transform Press 1997 0 9630096 9 9 Linton HB Langs RJ 1962 PDF Arch Gen Psychiatry 6 5 ss 352 68 doi 10 1001 archpsyc 1962 01710230020003 18 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2019 Hofmann A 5 From Remedy to Inebriant LSD My Problem Child July 17 2015 tarihinde kaynagindan taste of metal on the palate a b c Rogge T 21 Mayis 2014 MedlinePlus U S National Library of Medicine July 28 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi July 14 2016 Passie T Halpern JH Stichtenoth DO Emrich HM Hintzen A 2008 The pharmacology of lysergic acid diethylamide a review CNS Neuroscience amp Therapeutics 14 4 ss 295 314 doi 10 1111 j 1755 5949 2008 00059 x PMC 6494066 2 PMID 19040555 Halpern JH Pope HG Mart 2003 Hallucinogen persisting perception disorder what do we know after 50 years Drug and Alcohol Dependence 69 2 ss 109 19 doi 10 1016 S0376 8716 02 00306 X PMID 12609692 Middlefell R Mart 1967 PDF The British Journal of Psychiatry 113 496 ss 277 80 doi 10 1192 bjp 113 496 277 PMID 6029626 30 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2019 Ley de Narcomenudeo 30 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde El Pensador Ispanyolca 17 October 2009 Government of the Czech Republic 2009 Regulation No 467 2009 Coll which defines for the purposes of the Criminal Code what is to be considered larger than small amount of narcotic and psychoactive substances and poisons Cekce Prag Dis baglantilarErowid resmi sitesindeki LSD sayfasi15 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce