Uluslararası Para Fonu, (İngilizce: International Monetary Fund, IMF) küresel finansal düzeni takip etmek, borsa, döviz kurları, ödeme planları gibi konularda denetim ve organizasyon yapmak, aynı zamanda teknik ve finansal destek sağlamak gibi görevleri bulunan uluslararası bir organizasyondur.
Kısaltması | IMF |
---|---|
Yasal durumu | Etkin |
Merkezi | Washington, DC, Amerika Birleşik Devletleri |
Başkanı | Kristalina Georgieva |
Websitesi | IMF |
1944 yılında ABD'nin New Hampshire eyaletindeki Bretton Woods'ta kurulan ve 1947'de fiilen çalışmaya başlayan milletlerarası ekonomik meselelerle uğraşan bir teşkilattır. IMF "küresel para iş birliği, finansal istikrarı sağlamak, uluslararası ticareti kolaylaştırmak, yüksek istihdam ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi teşvik ve dünya çapında yoksulluğu azaltmayı teşvik etmek için çalışan, 189 ülkenin üye olduğu organizasyondur.
Kuruluşun belirtilen hedeflerinde, ödemeler dengesi ihtiyaçlarını karşılamak için üye ülkelerin mali kaynaklarını kullanılabilir hale getirmek de dahil olmak üzere uluslararası ekonomik iş birliği, uluslararası ticaret, istihdam ve döviz kuru istikrarını teşvik edilmesi olarak tanımlanmaktadır. IMF'nin merkezi ABD'de, Washington, DC'de bulunmaktadır.
Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarından sonra milletlerarası ekonomik problemler karmaşık hale gelmiş, I. Dünya Savaşı'ndan sonra düşülen ekonomik buhranla savaş sonrası ekonomik depresyonlar da ekonomik ilişkileri tehdit eder bir vaziyet almıştı. Avrupa devletlerinin II. Dünya Savaşı sonrası bozuk ve depresyon içindeki ekonomik durumlarının aksine Amerika Birleşik Devletleri'nin savaş boyunca ihracatının artması, ekonomik bakımdan yardım yapacak tek ülke durumuna gelmesine sebep oldu.
ABD, Avrupa devletlerine doğrudan yardım yapmak yerine mali kurumlar kurarak yardım yapılması taraftarı oldu ve 1944 yılında Bretton Woods'ta 45 devletin katılımıyla birtakım kararlar alındı. Bretton Woods Antlaşması'nda; birisi, Milletlerarası Para Fonu, diğeri, Milletlerarası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD) yahut kısaca Dünya Bankası isimleriyle iki ekonomik kurumun kurulması kararlaştırılmıştır.
IMF, Avrupa devletlerinin ödeme bilançolarında ortaya çıkabilecek geçici (kısa vadeli) ödeme güçlüklerinde kredi vererek milletlerarası ticaretin bu yüzden daralmasını önlemek; Dünya Bankası da uzun vadeli yatırım kredileri vermek suretiyle, Avrupa devletlerinin yeniden imarını sağlamak, ödeme bilançolarındaki yapısal dengesizlikleri gidermek için kurulmuştur.
Her iki kurumun, sermaye ve kaynaklarının önemli bir kısmı ABD tarafından temin edilmiştir. Bu kurumlara üye olan ülkelerin prensip olarak, içeride enflasyonu önleyici para politikaları takip etmeleri, dış ticareti ise tek taraflı devalüasyonlar ve ithal sınırlamalar yüzünden daraltmamaları, aksine bu tehditleri olabildiğince kaldırmaları gerekecekti.
Organizasyon
IMF kendisini 190 üyeli bir organizasyon olarak tanımlar (Sırbistan-Karadağ 18 Ocak 2007 tarihi itibarıyla 185. üyesidir).
Kuzey Kore, Küba, Andorra, Lihtenştayn, Tuvalu ve Nauru hariç bütün Birleşmiş Milletler üye devletleri IMF'ye doğrudan olarak katılır.
Vatikan, Tayvan (Çin Cumhuriyeti), Filistin Otoritesi (IMF'nin teknik yardımını almasına rağmen) ve Sahravi Arap Demokratik Cumhuriyeti (Batı Sahra) Birleşmiş Milletler tam üyesi değillerdir.
IMF'nin kuruluş amaçları
- Milletlerarası ticaretin dengeli şekilde gelişmesini üye devletlerin tam istihdama ve yüksek büyüme hızına ulaşmasına imkân hazırlamak;
- Ödemeler dengesi güçlüklerinin çözümünde yardımcı olmak;
- Kambiyo istikrarını kurmak ve tek taraflı değer düşürmelerine mani olmak;
- Çok taraflı dış ödemeler sisteminin kurulmasını sağlamak.
Bu gayeleri sağlamak için fona üye ülkelerin girmiş olduğu bazı taahhütler de şunlardır:
- Dış turizm de dahil olmak üzere dış ticaret muamelelerinde döviz kontrol ve tahditlerini önlemek;
- Millî para biriminin altın veya dolar olarak paritesini tespit ve fona tescil ettirmek;
- Fona tescil edilen pariteyi değiştirmemek ve ancak tediye bilançolarındaki bünyevi değişikliklerde, çok zaruri hallerde değer düşürmeye gitmek (% 10'a kadarki develüasyonlar da muhtar kılınmış, aşan miktarlardaki değer düşürmeler için izin alma keyfiyeti getirilmiştir.);
- Üye ülkelerin altın mukabilinde döviz alıp satabilmeleri, müstahsil ülkelerin altın satmaları serbest bırakılmıştır.
IMF'nin, tediye bilançoları açık veya fazlalık veren ülkelere düzenleyici müdahale yapma imkânı vardır. Fonun en yetkili organı, üye ülkelerin mümessillerinden teşekkül eden Güvernörler Heyeti dir. Yılda bir toplanır. Bu heyet kendi arasından 12 kişilik bir Müdürler Meclisi seçerek yetkisini bunlara devreder. Güvernörler Heyetinde her üye ülke, sabit bir oy sayısı yanında fona iştirak hissesiyle oranlı bir oy sayısına da sahiptir. Buna göre en fazla oy hakkına sahip ülke, en fazla sermayeyle iştirak eden ABD'dir.
Herhangi bir ülke mutlaka hem Milletlerarası Para Fonuna (IMF) ve hem de Dünya Bankası'na (IBRD) bir arada üye olmak durumundadır. Fona üye devletlerin hisselerine denmektedir. Kotaların % 25'i altın ile, kalan% 75'i milli para ile ödenmiş veya taahhüt edilmiştir. Başlangıçta 8 milyar dolar olan sermayesi diğer yıllarda çok artmıştır. Bunun yanında serbest dövizli ülkelerde tahvil satmak suretiyle fon ve kaynaklarını artırma imkânı da mevcuttur. Fon, her üyeye kotasının % 25'i tutarında krediyi talep vukuunda, otomatik olarak vermekle mükelleftir. Fonun verdiği kredilerde vade 5 yılı geçemez.
Dünya Bankası'nın teşkilatı, IMF'nin teşkilatı gibidir. Başlangıçta 8 milyar dolar sermaye ile kurulan banka 1959 yılında bu sermayesini 20 milyar dolara yükseltmiş, daha sonraki senelerde bu miktar çok artmıştır.
Banka, kredi açarken aşağıdaki şartları gözönünde bulundurmaktadır:
- Borç almak isteyen ülkenin, özel piyasadan ve makul şartlarla kredi alamayacağı belli olmalıdır.
- Banka tarafından verilen kredinin kullanılacağı projenin bankaya sunulması ve kabul edilmesi gerekmektedir.
- Banka; üye ülkelerle sadece hazine, merkez bankası, istikrar fonu idaresi ve diğer resmi veya yarı resmi müesseselerle temas eder ve üye devletlere kamu yatırımları için bu kanallardan kredi sağlar.
- Borçlanan doğrudan üye devlet değil de, üye ülkedeki özel teşebbüs ise, Banka projeleri tetkik etmekle beraber krediyi doğrudan teşebbüse açmaz; mutlaka üye devletin kefaleti ile merkez bankası veya başka bir resmi yahut yarı resmi teşekkülün tavassutunu alır. Mesela Türkiye'de özel teşebbüse Türkiye Sınai Kalkınma Bankası kanalıyla ikrazda bulunmaktadır.
IMF verilerine göre (2006) fonun borç verme kaynağı 174 milyar dolar. Alacakları ise 75 ülkeden 34 milyar dolardır. 2010 verilerine göre IMF'ye en çok borcu olan ülkeler sıralaması şöyledir: Yunanistan (30 milyar), Romanya (13,9 milyar), Ukrayna (12,66 milyar), Macaristan (11.7 milyar) dolardır.
Eleştiriler
IMF ve Dünya Bankası'nın askerî diktatörlüklerle ilişkisi
Bretton Woods enstitülerinin dünya ekonomisine özellikle soğuk savaş yıllarındaki etkisi çok tartışılmıştır. IMF'nin kasıtlı olarak Amerika ve Avrupa menşeli şirketlerle iyi ilişkiler kuran askerî diktatörlükleri desteklediği iddia edilmektedir. Hatta bazı eleştirmenler IMF'nin demokrasi, insan hakları, işçi hakları konularına olumsuz hatta saldırgan bir tutum sergilediğini iddia etmektedirler.
Bu düşünceler dünyadaki küresellik karşıtı harekete ivme kazandırmıştır. IMF taraftarları ise IMF'nin asıl gücünün veya görevinin demokrasi değil ekonomik istikrar olduğunu, ekonomik istikrarın da demokrasinin temel taşı olduğunu iddia etmektedirler.
IMF ve Dünya Bankası'na üyeyken askerî diktatörlüklerce yönetilen ülkeler (çeşitli kaynaklardan borçlanmalar - milyar $):
IMF ve Dünya Bankası'na Borçlu Ülke | Diktatörlük | İktidara Geliş Tarihi | Düştüğü Tarih | Rejim Başlangıcında Ülke Borcu (1) | Rejim Sonunda Ülke Borcu (2) | 1996 Toplam Borç | Diktatörlerin Aldığı Toplam Borç | Diktatörlerin Yarattığı Borç Yüzdesi |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Arjantin | Askerî diktatörlük | 1976 | 1983 | 9.3 | 48.9 | 93.8 | 39.6 | 42.00% |
Bolivya | Askerî diktatörlük | 1962 | 1980 | 0 | 2.7 | 5.2 | 2.7 | 52.00% |
Brezilya | Askerî diktatörlük | 1964 | 1984 | 5.1 | 105.1 | 179 | 100 | 56.00% |
Şili | Pinochet diktatörlüğü | 1974 | 1989 | 5.2 | 18 | 27.4 | 12.8 | 47.00% |
El Salvador | Askerî diktatörlük | 1979 | 1994 | 0.9 | 2.2 | 2.2 | 1.3 | 59.00% |
Etiyopya | Mengistu diktatörlüğü | 1977 | 1991 | 0.5 | 4.2 | 10 | 3.7 | 37.00% |
Haiti | Duvalier diktatörlüğü | 1971 | 1986 | 0 | 0.7 | 0.9 | 0.7 | 78.00% |
Endonezya | Suharto diktatörlüğü | 1967 | 1998 | 3 | 129 | 129 | 126 | 98.00% |
Kenya | Moi diktatörlüğü | 1979 | 2002 | 2.7 | 6.9 | 6.9 | 4.2 | 61.00% |
Liberya | 1979 | 1990 | 0.6 | 1.9 | 2.1 | 1.3 | 62.00% | |
Malavi | Banda diktatörlüğü | 1964 | 1994 | 0.1 | 2 | 2.3 | 1.9 | 83.00% |
Nijerya | Buhari/ diktatörlüğü | 1984 | 1998 | 17.8 | 31.4 | 31.4 | 13.6 | 43.00% |
Pakistan | Ziyâ diktatörlüğü | 1977 | 1988 | 7.6 | 17 | |||
Pakistan | Askerî diktatörlük | 1990 | günümüz | 20.6 | 29.9 | 29.9 | 18.7 | 63.00% |
Paraguay | Stroessner diktatörlüğü | 1954 | 1989 | 0.1 | 2.4 | 2.1 | 2.3 | 96.00% |
Filipinler | Marcos diktatörlüğü | 1965 | 1986 | 1.5 | 28.3 | 41.2 | 26.8 | 65.00% |
Somali | Barre diktatörlüğü | 1969 | 1991 | 0 | 2.4 | 2.6 | 2.4 | 92.00% |
Güney Afrika | Apartheid diktatörlüğü | 1992 | 18.7 | 23.6 | 18.7 | 79.00% | ||
Sudan | /el-Mehdi diktatörlüğü | 1969 | günümüz | 0.3 | 17 | 17 | 16.7 | 98.00% |
Suriye | Esad diktatörlüğü | 1970 | günümüz | 0.2 | 21.4 | 21.4 | 21.2 | 99.00% |
Tayland | Askerî diktatörlük | 1950 | 1983 | 0 | 13.9 | 90.8 | 13.9 | 15.00% |
Zaire/Kongo | Mobutu diktatörlüğü | 1965 | 1997 | 0.3 | 12.8 | 12.8 | 12.5 | 98.00% |
Dipnot: Rejim başlangıcında ülke borcu; Dünya Bankası'nın en eski kayıtlar 1970 yılından kalmadır. Pakistan'da iki farklı dönemde askeri rejim iktidara gelmiştir. Bu tablo 1996 yılında hazırlandığı için son borç olarak 1996'yı baz almaktadır.
IMF başkanları listesi
İsim | Ulus | Başlama | Bitiş |
---|---|---|---|
Belçika | 6 Mayıs 1946 | 1951 | |
İsveç | Ağustos 1951 | Ekim 1956 | |
İsveç | Aralık 1956 | 5 Mayıs 1963 | |
Fransa | 1 Eylül 1963 | 1 Eylül 1973 | |
H. | Hollanda | 1 Eylül 1973 | 17 Haziran 1978 |
Jacques de Larosière | Fransa | 17 Haziran 1978 | 16 Ocak 1987 |
Michel Camdessus | Fransa | 16 Ocak 1987 | 14 Şubat 2000 |
Horst Köhler | Almanya | 1 Mayıs 2000 | 4 Mart 2004 |
ABD | 4 Mart 2004 | 4 Mayıs 2004 | |
Rodrigo Rato | İspanya | 4 Mayıs 2004 | 31 Ekim 2007 |
Dominique Strauss-Kahn | Fransa | 1 Kasım 2007 | 18 Mayıs 2011 |
ABD | 18 Mayıs 2011 | 5 Temmuz 2011 (geciçi) | |
Christine Lagarde | Fransa | 5 Temmuz 2011 | 16 Temmuz 2019 |
Kristalina Georgieva | Bulgaristan | 1 Ekim 2019 | görevde |
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ "About the IMF:Overview:Members". 5 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Aralık 2017.
- ^ . . 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2007.
- ^ . . 7 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2007.
- ^ "IMF'nin yeni başkanı belirlendi". 1 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2019.
Kaynakça
- Jan Joost Teunissen and Age Akkerman (eds.)(2005). Helping the Poor?The IMF and How-Income Countries FONDAD.
- Dreher, Axel (2002). The Development and Implementation of IMF and World Bank Conditionality HWWA.ISSN 1616-4814
- The IMF and The World Bank:How do they differ? [3]7 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uluslararasi Para Fonu Ingilizce International Monetary Fund IMF kuresel finansal duzeni takip etmek borsa doviz kurlari odeme planlari gibi konularda denetim ve organizasyon yapmak ayni zamanda teknik ve finansal destek saglamak gibi gorevleri bulunan uluslararasi bir organizasyondur Uluslararasi Para FonuKisaltmasiIMFYasal durumuEtkinMerkeziWashington DC Amerika Birlesik DevletleriBaskaniKristalina GeorgievaWebsitesiIMF 1944 yilinda ABD nin New Hampshire eyaletindeki Bretton Woods ta kurulan ve 1947 de fiilen calismaya baslayan milletlerarasi ekonomik meselelerle ugrasan bir teskilattir IMF kuresel para is birligi finansal istikrari saglamak uluslararasi ticareti kolaylastirmak yuksek istihdam ve surdurulebilir ekonomik buyumeyi tesvik ve dunya capinda yoksullugu azaltmayi tesvik etmek icin calisan 189 ulkenin uye oldugu organizasyondur Kurulusun belirtilen hedeflerinde odemeler dengesi ihtiyaclarini karsilamak icin uye ulkelerin mali kaynaklarini kullanilabilir hale getirmek de dahil olmak uzere uluslararasi ekonomik is birligi uluslararasi ticaret istihdam ve doviz kuru istikrarini tesvik edilmesi olarak tanimlanmaktadir IMF nin merkezi ABD de Washington DC de bulunmaktadir Birinci ve Ikinci Dunya Savaslarindan sonra milletlerarasi ekonomik problemler karmasik hale gelmis I Dunya Savasi ndan sonra dusulen ekonomik buhranla savas sonrasi ekonomik depresyonlar da ekonomik iliskileri tehdit eder bir vaziyet almisti Avrupa devletlerinin II Dunya Savasi sonrasi bozuk ve depresyon icindeki ekonomik durumlarinin aksine Amerika Birlesik Devletleri nin savas boyunca ihracatinin artmasi ekonomik bakimdan yardim yapacak tek ulke durumuna gelmesine sebep oldu ABD Avrupa devletlerine dogrudan yardim yapmak yerine mali kurumlar kurarak yardim yapilmasi taraftari oldu ve 1944 yilinda Bretton Woods ta 45 devletin katilimiyla birtakim kararlar alindi Bretton Woods Antlasmasi nda birisi Milletlerarasi Para Fonu digeri Milletlerarasi Imar ve Kalkinma Bankasi IBRD yahut kisaca Dunya Bankasi isimleriyle iki ekonomik kurumun kurulmasi kararlastirilmistir IMF Avrupa devletlerinin odeme bilancolarinda ortaya cikabilecek gecici kisa vadeli odeme gucluklerinde kredi vererek milletlerarasi ticaretin bu yuzden daralmasini onlemek Dunya Bankasi da uzun vadeli yatirim kredileri vermek suretiyle Avrupa devletlerinin yeniden imarini saglamak odeme bilancolarindaki yapisal dengesizlikleri gidermek icin kurulmustur Her iki kurumun sermaye ve kaynaklarinin onemli bir kismi ABD tarafindan temin edilmistir Bu kurumlara uye olan ulkelerin prensip olarak iceride enflasyonu onleyici para politikalari takip etmeleri dis ticareti ise tek tarafli devaluasyonlar ve ithal sinirlamalar yuzunden daraltmamalari aksine bu tehditleri olabildigince kaldirmalari gerekecekti OrganizasyonIMF merkez binasi IMF kendisini 190 uyeli bir organizasyon olarak tanimlar Sirbistan Karadag 18 Ocak 2007 tarihi itibariyla 185 uyesidir Kuzey Kore Kuba Andorra Lihtenstayn Tuvalu ve Nauru haric butun Birlesmis Milletler uye devletleri IMF ye dogrudan olarak katilir Vatikan Tayvan Cin Cumhuriyeti Filistin Otoritesi IMF nin teknik yardimini almasina ragmen ve Sahravi Arap Demokratik Cumhuriyeti Bati Sahra Birlesmis Milletler tam uyesi degillerdir IMF nin kurulus amaclariMilletlerarasi ticaretin dengeli sekilde gelismesini uye devletlerin tam istihdama ve yuksek buyume hizina ulasmasina imkan hazirlamak Odemeler dengesi gucluklerinin cozumunde yardimci olmak Kambiyo istikrarini kurmak ve tek tarafli deger dusurmelerine mani olmak Cok tarafli dis odemeler sisteminin kurulmasini saglamak Bu gayeleri saglamak icin fona uye ulkelerin girmis oldugu bazi taahhutler de sunlardir Dis turizm de dahil olmak uzere dis ticaret muamelelerinde doviz kontrol ve tahditlerini onlemek Milli para biriminin altin veya dolar olarak paritesini tespit ve fona tescil ettirmek Fona tescil edilen pariteyi degistirmemek ve ancak tediye bilancolarindaki bunyevi degisikliklerde cok zaruri hallerde deger dusurmeye gitmek 10 a kadarki develuasyonlar da muhtar kilinmis asan miktarlardaki deger dusurmeler icin izin alma keyfiyeti getirilmistir Uye ulkelerin altin mukabilinde doviz alip satabilmeleri mustahsil ulkelerin altin satmalari serbest birakilmistir IMF nin tediye bilancolari acik veya fazlalik veren ulkelere duzenleyici mudahale yapma imkani vardir Fonun en yetkili organi uye ulkelerin mumessillerinden tesekkul eden Guvernorler Heyeti dir Yilda bir toplanir Bu heyet kendi arasindan 12 kisilik bir Mudurler Meclisi secerek yetkisini bunlara devreder Guvernorler Heyetinde her uye ulke sabit bir oy sayisi yaninda fona istirak hissesiyle oranli bir oy sayisina da sahiptir Buna gore en fazla oy hakkina sahip ulke en fazla sermayeyle istirak eden ABD dir Herhangi bir ulke mutlaka hem Milletlerarasi Para Fonuna IMF ve hem de Dunya Bankasi na IBRD bir arada uye olmak durumundadir Fona uye devletlerin hisselerine denmektedir Kotalarin 25 i altin ile kalan 75 i milli para ile odenmis veya taahhut edilmistir Baslangicta 8 milyar dolar olan sermayesi diger yillarda cok artmistir Bunun yaninda serbest dovizli ulkelerde tahvil satmak suretiyle fon ve kaynaklarini artirma imkani da mevcuttur Fon her uyeye kotasinin 25 i tutarinda krediyi talep vukuunda otomatik olarak vermekle mukelleftir Fonun verdigi kredilerde vade 5 yili gecemez Dunya Bankasi nin teskilati IMF nin teskilati gibidir Baslangicta 8 milyar dolar sermaye ile kurulan banka 1959 yilinda bu sermayesini 20 milyar dolara yukseltmis daha sonraki senelerde bu miktar cok artmistir Banka kredi acarken asagidaki sartlari gozonunde bulundurmaktadir Borc almak isteyen ulkenin ozel piyasadan ve makul sartlarla kredi alamayacagi belli olmalidir Banka tarafindan verilen kredinin kullanilacagi projenin bankaya sunulmasi ve kabul edilmesi gerekmektedir Banka uye ulkelerle sadece hazine merkez bankasi istikrar fonu idaresi ve diger resmi veya yari resmi muesseselerle temas eder ve uye devletlere kamu yatirimlari icin bu kanallardan kredi saglar Borclanan dogrudan uye devlet degil de uye ulkedeki ozel tesebbus ise Banka projeleri tetkik etmekle beraber krediyi dogrudan tesebbuse acmaz mutlaka uye devletin kefaleti ile merkez bankasi veya baska bir resmi yahut yari resmi tesekkulun tavassutunu alir Mesela Turkiye de ozel tesebbuse Turkiye Sinai Kalkinma Bankasi kanaliyla ikrazda bulunmaktadir IMF verilerine gore 2006 fonun borc verme kaynagi 174 milyar dolar Alacaklari ise 75 ulkeden 34 milyar dolardir 2010 verilerine gore IMF ye en cok borcu olan ulkeler siralamasi soyledir Yunanistan 30 milyar Romanya 13 9 milyar Ukrayna 12 66 milyar Macaristan 11 7 milyar dolardir ElestirilerIMF ve Dunya Bankasi nin askeri diktatorluklerle iliskisi Bretton Woods enstitulerinin dunya ekonomisine ozellikle soguk savas yillarindaki etkisi cok tartisilmistir IMF nin kasitli olarak Amerika ve Avrupa menseli sirketlerle iyi iliskiler kuran askeri diktatorlukleri destekledigi iddia edilmektedir Hatta bazi elestirmenler IMF nin demokrasi insan haklari isci haklari konularina olumsuz hatta saldirgan bir tutum sergiledigini iddia etmektedirler Bu dusunceler dunyadaki kuresellik karsiti harekete ivme kazandirmistir IMF taraftarlari ise IMF nin asil gucunun veya gorevinin demokrasi degil ekonomik istikrar oldugunu ekonomik istikrarin da demokrasinin temel tasi oldugunu iddia etmektedirler IMF ve Dunya Bankasi na uyeyken askeri diktatorluklerce yonetilen ulkeler cesitli kaynaklardan borclanmalar milyar IMF ve Dunya Bankasi na Borclu Ulke Diktatorluk Iktidara Gelis Tarihi Dustugu Tarih Rejim Baslangicinda Ulke Borcu 1 Rejim Sonunda Ulke Borcu 2 1996 Toplam Borc Diktatorlerin Aldigi Toplam Borc Diktatorlerin Yarattigi Borc YuzdesiArjantin Askeri diktatorluk 1976 1983 9 3 48 9 93 8 39 6 42 00 Bolivya Askeri diktatorluk 1962 1980 0 2 7 5 2 2 7 52 00 Brezilya Askeri diktatorluk 1964 1984 5 1 105 1 179 100 56 00 Sili Pinochet diktatorlugu 1974 1989 5 2 18 27 4 12 8 47 00 El Salvador Askeri diktatorluk 1979 1994 0 9 2 2 2 2 1 3 59 00 Etiyopya Mengistu diktatorlugu 1977 1991 0 5 4 2 10 3 7 37 00 Haiti Duvalier diktatorlugu 1971 1986 0 0 7 0 9 0 7 78 00 Endonezya Suharto diktatorlugu 1967 1998 3 129 129 126 98 00 Kenya Moi diktatorlugu 1979 2002 2 7 6 9 6 9 4 2 61 00 Liberya 1979 1990 0 6 1 9 2 1 1 3 62 00 Malavi Banda diktatorlugu 1964 1994 0 1 2 2 3 1 9 83 00 Nijerya Buhari diktatorlugu 1984 1998 17 8 31 4 31 4 13 6 43 00 Pakistan Ziya diktatorlugu 1977 1988 7 6 17Pakistan Askeri diktatorluk 1990 gunumuz 20 6 29 9 29 9 18 7 63 00 Paraguay Stroessner diktatorlugu 1954 1989 0 1 2 4 2 1 2 3 96 00 Filipinler Marcos diktatorlugu 1965 1986 1 5 28 3 41 2 26 8 65 00 Somali Barre diktatorlugu 1969 1991 0 2 4 2 6 2 4 92 00 Guney Afrika Apartheid diktatorlugu 1992 18 7 23 6 18 7 79 00 Sudan el Mehdi diktatorlugu 1969 gunumuz 0 3 17 17 16 7 98 00 Suriye Esad diktatorlugu 1970 gunumuz 0 2 21 4 21 4 21 2 99 00 Tayland Askeri diktatorluk 1950 1983 0 13 9 90 8 13 9 15 00 Zaire Kongo Mobutu diktatorlugu 1965 1997 0 3 12 8 12 8 12 5 98 00 Dipnot Rejim baslangicinda ulke borcu Dunya Bankasi nin en eski kayitlar 1970 yilindan kalmadir Pakistan da iki farkli donemde askeri rejim iktidara gelmistir Bu tablo 1996 yilinda hazirlandigi icin son borc olarak 1996 yi baz almaktadir IMF baskanlari listesiIsim Ulus Baslama Bitis Belcika 6 Mayis 1946 1951 Isvec Agustos 1951 Ekim 1956 Isvec Aralik 1956 5 Mayis 1963 Fransa 1 Eylul 1963 1 Eylul 1973H Hollanda 1 Eylul 1973 17 Haziran 1978Jacques de Larosiere Fransa 17 Haziran 1978 16 Ocak 1987Michel Camdessus Fransa 16 Ocak 1987 14 Subat 2000Horst Kohler Almanya 1 Mayis 2000 4 Mart 2004 ABD 4 Mart 2004 4 Mayis 2004Rodrigo Rato Ispanya 4 Mayis 2004 31 Ekim 2007Dominique Strauss Kahn Fransa 1 Kasim 2007 18 Mayis 2011 ABD 18 Mayis 2011 5 Temmuz 2011 gecici Christine Lagarde Fransa 5 Temmuz 2011 16 Temmuz 2019Kristalina Georgieva Bulgaristan 1 Ekim 2019 gorevdeAyrica bakinizBretton Woods AnlasmasiNotlar About the IMF Overview Members 5 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Aralik 2017 12 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2007 7 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2007 IMF nin yeni baskani belirlendi 1 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2019 KaynakcaJan Joost Teunissen and Age Akkerman eds 2005 Helping the Poor The IMF and How Income Countries FONDAD ISBN 90 74208 25 8 Dreher Axel 2002 The Development and Implementation of IMF and World Bank Conditionality HWWA ISSN 1616 4814 The IMF and The World Bank How do they differ 3 7 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilar