Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mecidiye (Prut, Rusça: Прут, Ukraynaca: Прут), Osmanlı Devleti hükûmetinin 1900 yılındaki siparişi üzerine Abdülmecid adıyla Amerika Birleşik Devletleri'nin firmasının Philadelphia Tersanesinde suya indirildikten sonra Osmanlı Donanması, Rusya İmparatorluk Deniz Kuvvetleri, Kızıl Donanma, Ukrayna Halk Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri ve Türk Deniz Kuvvetleri'nde görev yapan korumalı kruvazör.
 Mecidiye (İstanbul, 1932) | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 Osmanlı İmparatorluğu | |
| Adı | Mecidiye |
| Denize indirilişi | 25 Temmuz 1903 |
| Görevlendirme | 19 Aralık 1903 |
| Akıbet | 3 Nisan 1915'te mayına çarptı ve battı |
| Genel karakteristik Mecidiye | |
| Tipi | Korumalı kruvazör |
| Deplasman | 3,250 ton |
| Uzunluk | 102,4 m (336 ft) |
| Genişlik | 12,8 m (42 ft) |
| Çekiş | 4,8 m (16 ft) |
| İtme gücü | 2 VQE; 12,500 hp |
| Hız | 18 knot |
| Silah donanımı | 2 x 152 mm L/45 silah 2 x 120 mm L/45 silah 2 torpido tüpü, 457 mm |
| Tarihçe | |
 Rusya İmparatorluğu | |
| Adı | Prut |
| Yard numarası | Ropit Yard, Odessa |
| Satın alınışı | 31 Mayıs 1915'te enkaz yeniden yüzdürüldü |
| Görevlendirme | 8 Haziran 1915 |
| Akıbet | Mayıs 1918'de Almanya tarafından ele geçirilerek Osmanlı İmparatorluğu'na geri verildi |
| Genel karakteristik Prut | |
| Tipi | Korumalı kruvazör |
| Deplasman | 3.250 ton |
| Uzunluk | 102,4 m (336 ft) |
| Genişlik | 12,8 m (42 ft) |
| Çekiş | 4,8 m (16 ft) |
| İtme gücü | 2 VQE; 12.500 hp |
| Hız | 17,9 knot |
| Silah donanımı | 6 x 130 mm silah 4 x 130 mm silah 4 x 75 mm AA silah |
| Tarihçe | |
 Osmanlı İmparatorluğu/Türkiye | |
| Adı | Mecidiye |
| Satın alınışı | 13 Mayıs 1918 |
| Hizmetten çıkışı | 1947 |
| Akıbet | Harbiyeli eğitim gemisi olarak kullanıldı, 1952'de hurdaya çıktı |
25 Temmuz 1903 yılında denize indirilen gemi, 19 Aralık 1903 tarihinde Osmanlı Donanması'nda hizmete başladı. Balkan Savaşları esnasında İmroz ve Mondros deniz muharebeleri ve Şarköy Çıkarması da dahil olmak üzere tüm önemli deniz çatışmalarında yer aldı. I. Dünya Savaşı esnasında 3 Nisan 1915'te Odessa'da Vorokoskiy-Mayak'ın 15 deniz mili açığında bir Rus mayınına çarparak battı. 8 Haziran'da Ruslar tarafından yeniden yüzdürülen gemi 29 Ekim'de Rus Donanması'nda Prut adıyla hizmete girdi. Gemi Şubat Devrimi ve Brest-Litovsk Antlaşması sonrasında Rusya'nın savaştan çekilmesinin ardından 16 Mayıs 1918'de[]Sivastopol'de Alman güçlerinin eline geçti. 13 Mayıs 1918'de[] Osmanlı Donanması'na dönen gemi yeniden Mecidiye olarak adlandırılan gemi İstanbul'a çekildi. 31 Ekim 1918'de Kasımpaşa'ya alınan gemi deniz öğrencileri için eğitim gemisi oldu. 1925'e dek Gölcük Tersanesi'nde yenilenen Mecidiye, Mayıs 1927'de yeniden hizmete girdi, 1940'ta tekrar Gölcük'te eğitim gemisi yapıldı. 1952'de hizmetten çıkartılarak Kasımpaşa'ya çekildi ve 1952-56 yılları arasında söküldü.
Tasarım
Mecidiye dikler arasında 100,5 m, toplam 102,5 m uzunluğunda, 12,8 m genişlikteydi; su çekimi 4,8 metreydi. Deplasmanı standart yükte 3.485 emperyal ton (3.541 t) ve tam yükte 3.967 emperyal ton (4.031 t) seviyesindeydi. Mürettebatı 1901'de 22 subay ve 280 denizciden oluşuyordu; 1915'te mürettebatı 340 Türk ve 15 Almandan oluşmaktaydı; 1936'da ise 25 subay ve 285 denizciydi.
Gemi gücünü her biri bir vida pervaneyi çeviren iki dikey dörtlü genleşmeli buhar motorundan alıyordu. Motorlar için buhar kömürle çalışan on altı adet Niclausse su borulu kazan tarafından sağlanıyordu; 1936'da bu kazanlar Babcox & Wilcox kazanlarla değiştirildi. Motorlar 12.500 nominal beygirgücü (9.300 kW) güç üretebiliyordu. Bu güç, gemiyi denemelerde 22 knot (41 km/sa; 25 mph), 1914'te 18 knot (33 km/sa; 21 mph), 1936'da ise 20 knot (37 km/sa; 23 mph) azami hıza ulaştırabiliyordu. Mecidiye 610 ton kömür taşıyabiliyordu.
Gemi, 1901'de inşa edildiği haliyle iki 152 milimetre (6,0 in) L/45 seri ateşli toptan oluşan bir ana bataryaya sahipti. Ana batarya, sekiz adet 120 milimetre (4,7 in) L/45 toptan oluşan bir ikincil batarya ile destekleniyordu Torpido botlarına karşı yakın menzilli savunma altı adet 47 milimetre (1,9 in) ve altı 37 milimetre (1,5 in) top ile sağlanıyordu. Kruvazör ayrıca ikiş adet 457 mm (18,0 in) torpido tüpü ile donatılmıştı. 1918'de gemi iki adet 152 mm, iki adet 120 mm top ve iki adet 457 mm torpido tüpüne sahipti. 1927'de ise silahlar dört adet 130 mm top, dört adet 76 mm top ve iki adet 457 mm torpido tüpüydü.
Geminin yapımı esnasında Osmanlıların denetim yetersizliğinden ötürü gemi stabilite problemlerine sahipti. Sürekli trim ayarı gerektiriyor ve manevra esnasında çok dikkatli olunması gerekiyordu. Ekim 1914'te Almanların yaptığı bir denetlemede kazanların yanlış monte edildiği görüldü. Kömür depolarının yeri değiştirilse de gemi hala dinamik açıdan sorunluydu ve nadiren denize açıldı.
Tarih
1895-1896'da Hamidiye katliamları esnasında Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlarına ait mallar hasar görmüştü. ABD, bu hasarın tazmin edilmesi için Osmanlı hükûmetinden, devlet için görece küçük bir para olan 22.000 altın lira istemişti. II. Abdülhamid'in bu parayı ödemek istememesi üzerine Amerikalılar İstanbul'a donanmalarının bir kısmını gönderme tehdidinde bulunmuş, Sultan ise tazminat ödemek yerine ABD'den bir kruvazör sipariş etmişti. Kasım 1899'da William Cramp & Son tersanesi ile görüşüldü ve anlaşmaya varıldı. Nisan 1900'de Ahmet Paşa ABD'ye giderek pazarlıklara başladı. Osmanlı hükûmeti gemi fiyatının 585.000 altın liradan 300.000 altın liraya düşürülmesini, ayrıca Cramp'in Osmanlı borcunun 100.000 lirasını ödemesini talep etti. ABD hükûmeti bu teklifi reddetti ancak gemi sözleşmesinin imzalanması durumunda tazminat isteğinden vazgeçeceğini bildirdi. Bir ay sonra 355.000 liralık kontrat imzalandı.
Mecidiye Mayıs 1909'da İstanbul'daki Birleşik Krallık donanma görevinin komutanı Amiral Sör Douglas Gamble'ın reform programının bir parçası olan eğitimlerde yer aldı. Bu eğitimde bayrak gemisi Mesudiye, Asar-ı Tevfik ve Mecidiye Büyükada ile Maltepe arasında konumlanmış, Peyk-i Şevket, Berk-i Satvet, Samsun ve Yarhisar ise Prens Adaları arasındaki geçişleri korumaktaydı. Draç, Musul, Kütahya, Alpagot, , ve torpido botları Sivriada'dan yola çıkarak filoya katıldı ve daha büyük gemilere karşı torpido saldırısı eğitimi yaptılar. Birleşik Krallık temsilcileri, tatbikatı Tirimüjgan'dan gözlemliyordu. tatbikat her ne kadar gerçekçi olmasa da Osmanlı donanmasının yirmi yıldan beri yaptığı ilk donanma tatbikatıydı.
Balkan Savaşları
7 Ekim 1912'de Turgut Reis ve Barbaros Hayreddin ön dretnotları, Hamidiye ve Mecidiye kruvazörleri ile Muâvenet-i Milliye ve Samsun sınıfı muhriplerden oluşan Osmanlı gücü Haydarpaşa'da demirliydi. 19 Ekim 1912'de Mecidiye ve diğer Osmanlı gemileri Bulgaristan, Varna yakınlarındaki kale ve diğer askeri hedefleri top ateşine tuttu. 21-31 Ekim 1912'de Mecidiye, Hamidiye, Yâdigâr-ı Millet ve Numûne-i Hamiyet'ten oluşan bir Osmanlı gücü Varna yakınlarında topçu pozisyonlarını bombaladılar, devriye görevlerinde bulundular ve Köstence'ye kadar bölgede keşif yaptılar. 3 Kasım'da kazan problemleri yaşayan gemi 21 Kasım'a dek Boğaziçi'de kaldı. 22 Kasım'da Varna'ya giderek, Varna Deniz Muharebesi esnasında torpido botların saldırısı ile hasar gören Hamidiye'nin yerini aldı.
14 Aralık'ta Yunan zırhlı kruvazörü Georgios Averof'un İmroz'da karaya oturduğu istihbaratı üzerine Sultanhisar düşman muhriplerini İmroz ile Seddülbahir arasında bekleyen Mecidiye'nin üzerine çekmek üzere görevlendirildi. Sultanhisar'ı kovalayan iki Yunan muhribine atışa başlayan Mecidiye, peşlerinden gelen iki diğer muhrip ve destek olarak gönderilen üç muhriple daha çatışmaya girdi. Bir saatten uzun süren çatışmada iki taraf da ciddi hasar görmedi.
İmroz Deniz Muharebesi
Mecidiye aynı zamanda iki önemli deniz savaşına katıldı. İlki 16 Aralık 1912'de Yunanistan'a karşı verilen İmroz Deniz Muharebesi, ikincisi ise 18 Ocak 1913 Mondros Deniz Muharebesi'dir. İmroz Deniz Muharebesi'nde 2. Muhrip Tümeni'nde görev yapan gemi, çatışmada hafif hasar aldı. 26 Aralık'ta gemi Berk-i Satvet ve Yâdigâr-ı Millet, Muâvenet-i Milliye, Taşoz ve Basra'dan oluşan 1. Muhrip Tümeni'yle Çanakkale'den İmroz'a gitti. Rauf Bey (Orbay) komutasındaki bu güç Yunan muhripleri tuzağa düşürmeyi planlıyordu. İki Yunan muhribi gözlemlendi ancak yakalanamadı. Mecidiye ve Berk-i Satvet saat 09.55'te altı Yunan muhribiyle çatışmaya girdi ancak Yunan muhripleri hızla bölgeden çekildi. 10.40'ta Aspis muhribi görüldü, Yunan gemisi sahile kaçarken iki kruvazör takibe geçti. Atış pozisyonu alırken Mecidiye, Yunan denizaltısı Delfin'e fazla yaklaşınca denizaltının 800 metreden saldırısına uğradı. Torpido su yüzeyine çıkıp gemiyi ıskaladı. Bu saldırı savaş tarihinden bir denizaltı tarafından yapılan ilk motorlu torpido saldırısıydı. Mecidiye ve Berk-i Satvet 11.00'de Çanakkale'ye geri çağırıldı.
İmroz Deniz Muharebesi'nin ardından ordu, İmroz'a yapılacak bir çıkartmanın başarılı olacağını düşünerek donanma koruması altında adaya bir piyade alayı çıkartma kararı aldı. Donanmanın itirazlarına rağmen karar uygulamaya kondu. Çıkartma kapsamında zırhlılar ve İkinci Muhrip Tümeni nakliye gemilerine eşlik edecek, Hamidiye, Mecidiye ve Berk-i Satvet kruvazörleri ise esas çıkartma esnasında kuvvetleri koruyacaktı.
4 Ocak 1913'te piyade alayı hala Çanakkale'ye varmamıştı. Donanma ise bu esnada havanın kapalı olması ve görüş mesafesinin düşük olmasından faydalanarak bir harekât yapmaya karar verdi. Mecidiye, Hamidiye ve Berk-i Satvet Çanakkale'den 06.00'da demir aldı, peşinden Rauf Bey komutasında muhrip tümeni denize açıldı. Boğazdan çıkan güç, 07.30'da İmroz yakınında Yunan gücüyle karşılaştı ve 07.40'ta ateş açtı ancak isabet sağlayamadı. Ardından Osmanlı gücü ikiye ayrıldı; Mecidiye ve Berk-i Satvet İmroz'dan gelecek bir saldırıya karşı konumlanırken muhripler Tavşan Adası'na yol aldı. Saat 10.00'da zırhlılar da boğazdan çıkıp filonun geri kalanına katıldı. Saat 11.30'da filo, Boğaz ile arasına Yunan filosunun girebileceği bir konuma geldiği için rota değiştirdi. Kruvazörler düşman gemileri ararken zırhlılar ve muhripler Çanakkale'ye doğru döndü. Saat 11.50'de Yunan gemilerini gören Mecidiye ve diğer kruvazörler ateş açtı ancak 12.30'a dek isabet kaydedemedi. Yunan gücü formasyondan çıkarak güneye yol alınca kruvazörler de dönüşe geçtiler. Saat 15.30'da Çanakkale'ye vardıklarında piyadeler hala nakliye gemisine binmeye başlamamıştı; çıkartma iptal edildi. 10 Ocak'ta üç kruvazör bir kez daha boğazdan çıktı ve Anadolu sahillerinden görülen Yunan Doxa muhribini kovaladı ve birkaç mermi attı; Doxa İmroz'a çekilirken kruvazörler boğaza döndü. Osmanlı ve Yunan gemileri arasındaki bu kovalamacalar savaş boyunca devam edecekti.
Mondros Deniz Muharebesi
18 Ocak'ta filo komutanı Albay Ramiz tarafından planlanan bir saldırıda filonun Limanlı'ya ilerlemesi ve Yunan gemileriyle çatışmaya girmesi hedeflenmişti. Georgios Averof'un Ege'de bir akın için denize açılan Hamidiye'yi takip etmektense Yunan filosuyla bir arada olduğu düşünülüyordu. Mecidiye'nin de yer aldığı Osmanlı filosu 08.20'de Çanakkale'den açıldı. Yunan muhribi Leon, filoyu Boğaz çıkışında tespit ederek rotasını ana Yunan gücüne bildirdi. Tuğamiral Pavlos Kunduriotis komutasında Averof , Spetsai, Hydra ve Psara ön dretnotları ve beş muhripten oluşan Yunan gücü Osmanlıları karşılamak üzere yola çıktı. Kuvvetler saat 10.55'te birbirini tespit etti, 11.55'te Barbaros Hayreddin'in 8.000 metreden atışlarıyla çatışma başladı. 12.00'de Yunanlar karşı ateşe başlayınca Albay Ramiz Mecidiye ve muhriplere geri çekilme emri vererek çatışmayı zırhlılarıyla sürdürdü. Saat 14.00'e dek süren muharebede Barbaros Hayreddin ve Mesudiye isabet alarak önemli hasar gördü, Mecidiye ise hasarsızdı.
Şarköy Çıkarması
26 ve 28 Ocak 1913 tarihlerinde yapılan Şarköy Çıkarması harekâtında görev aldı.
I. Dünya Savaşı
Birinci Dünya Savaşı sırasında, Mecidiye Karadeniz'de faaliyet gösterdi.
Aralık 1914'te Hafız Hakkı Bey'i Trabzon'a 3. Ordu Kurmay Başkanlığına mesajları iletmek için götürdü.
3 Nisan 1915 tarihinde, Odessa limanının bombardımanı sırasında bir Rus mayınına 15 deniz mili (28 km; 17 mil) ile seyir halindeyken çarparak, Rus İmparatorluğu'nda Odessa yakınlarındaki Vorokoskiy-Mayak kıyılarında battı. 26 mürettebat hayatını kaybetti. Gemi 31 Mayıs 1915 tarihinde Ruslar tarafından tekrar yüzdürüldü 8 Haziran'da tamamen kurtarıldı. Odessa'da Ropit Tersanesinde tamir edilerek Rus Donanması'na katılmadan önce 29 Ekim 1915' te adı Prut olarak değiştirildi.
Gemi 1 Mayıs 1918 de Alman güçleri tarafından Sivastapol'da ele geçirilerek geri getirildi ve Osmanlı Donanması'nda tekrar Mecidiye ismi ile görev yapmaya başladı.
Türkiye Cumhuriyeti Donanması 1927–1947
1920 Sevr Antlaşması şartlarına göre Osmanlı savaş gemileri savaş tazminatı olarak, Birleşik Krallık ve Müttefiklere teslim edilecekti. Ancak Sevr Antlaşması Türk Kurtuluş Savaşı'nın sonunda feshedildi ve yerini 1923 Lozan Antlaşması aldı. Antlaşma gereğince Mecidiye ve Osmanlı donanması da dahil olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti'nde kaldı.
Gölcük Tersanesi'nde 1925 - 1927 yılları arasında yapılan onarımlardan sonra Mecidiye Türk Deniz Kuvvetleri'nde yerini almıştır. 1927-1940 yılları arası Donanmanın önemli gemilerinden biri olarak görev yaptı. Daha sonra Deniz Harp Okulu'nda eğitim gemisi oldu. 1 Mart 1947 ye dek bu görevini sürdürdükten sonra hizmetten alındı. 1952 de hurda olarak satıldı ve 1952-1956 yıllarında parçalandı.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d Gardiner (1985), p. 307.
- ^ a b c Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 149.
- ^ a b Langensiepen & Güşeryüz, ss. 10-11.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 14.
- ^ Langensiepen & Güleryüz, ss. 20-21.
- ^ a b c d Langensiepen & Güleryüz, ss. 21-22.
- ^ a b Langensiepen & Güleryüz, ss. 22-23.
- ^ Langensiepen & Güleryüz, ss. 23-24.
- Genel
- Langensiepen, Bernd; Güleryüz, Ahmet (1995). The Ottoman Steam Navy 1828–1923. Londra: Conway Maritime Press. ISBN .
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Cruiser Mecidiye ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- "British Pathe" film sirketi websitesinde Mecidiye krüvazörünün Odessa limani açıklarında 3 Nisan 1915'te batık filmi [1] 27 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mecidiye Prut Rusca Prut Ukraynaca Prut Osmanli Devleti hukumetinin 1900 yilindaki siparisi uzerine Abdulmecid adiyla Amerika Birlesik Devletleri nin William Cramp amp Sons firmasinin Philadelphia Tersanesinde suya indirildikten sonra Osmanli Donanmasi Rusya Imparatorluk Deniz Kuvvetleri Kizil Donanma Ukrayna Halk Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri ve Turk Deniz Kuvvetleri nde gorev yapan korumali kruvazor Mecidiye Istanbul 1932 TarihceOsmanli ImparatorluguAdiMecidiyeDenize indirilisi25 Temmuz 1903Gorevlendirme19 Aralik 1903Akibet3 Nisan 1915 te mayina carpti ve battiGenel karakteristik MecidiyeTipiKorumali kruvazorDeplasman3 250 tonUzunluk102 4 m 336 ft Genislik12 8 m 42 ft Cekis4 8 m 16 ft Itme gucu2 VQE 12 500 hpHiz18 knotSilah donanimi2 x 152 mm L 45 silah 2 x 120 mm L 45 silah 2 torpido tupu 457 mmTarihceRusya ImparatorluguAdiPrutYard numarasiRopit Yard OdessaSatin alinisi31 Mayis 1915 te enkaz yeniden yuzdurulduGorevlendirme8 Haziran 1915AkibetMayis 1918 de Almanya tarafindan ele gecirilerek Osmanli Imparatorlugu na geri verildiGenel karakteristik PrutTipiKorumali kruvazorDeplasman3 250 tonUzunluk102 4 m 336 ft Genislik12 8 m 42 ft Cekis4 8 m 16 ft Itme gucu2 VQE 12 500 hpHiz17 9 knotSilah donanimi6 x 130 mm silah 4 x 130 mm silah 4 x 75 mm AA silahTarihceOsmanli Imparatorlugu TurkiyeAdiMecidiyeSatin alinisi13 Mayis 1918Hizmetten cikisi1947AkibetHarbiyeli egitim gemisi olarak kullanildi 1952 de hurdaya cikti 25 Temmuz 1903 yilinda denize indirilen gemi 19 Aralik 1903 tarihinde Osmanli Donanmasi nda hizmete basladi Balkan Savaslari esnasinda Imroz ve Mondros deniz muharebeleri ve Sarkoy Cikarmasi da dahil olmak uzere tum onemli deniz catismalarinda yer aldi I Dunya Savasi esnasinda 3 Nisan 1915 te Odessa da Vorokoskiy Mayak in 15 deniz mili aciginda bir Rus mayinina carparak batti 8 Haziran da Ruslar tarafindan yeniden yuzdurulen gemi 29 Ekim de Rus Donanmasi nda Prut adiyla hizmete girdi Gemi Subat Devrimi ve Brest Litovsk Antlasmasi sonrasinda Rusya nin savastan cekilmesinin ardindan 16 Mayis 1918 de kaynak belirtilmeli Sivastopol de Alman guclerinin eline gecti 13 Mayis 1918 de kaynak belirtilmeli Osmanli Donanmasi na donen gemi yeniden Mecidiye olarak adlandirilan gemi Istanbul a cekildi 31 Ekim 1918 de Kasimpasa ya alinan gemi deniz ogrencileri icin egitim gemisi oldu 1925 e dek Golcuk Tersanesi nde yenilenen Mecidiye Mayis 1927 de yeniden hizmete girdi 1940 ta tekrar Golcuk te egitim gemisi yapildi 1952 de hizmetten cikartilarak Kasimpasa ya cekildi ve 1952 56 yillari arasinda sokuldu TasarimMecidiye dikler arasinda 100 5 m toplam 102 5 m uzunlugunda 12 8 m genislikteydi su cekimi 4 8 metreydi Deplasmani standart yukte 3 485 emperyal ton 3 541 t ve tam yukte 3 967 emperyal ton 4 031 t seviyesindeydi Murettebati 1901 de 22 subay ve 280 denizciden olusuyordu 1915 te murettebati 340 Turk ve 15 Almandan olusmaktaydi 1936 da ise 25 subay ve 285 denizciydi Gemi gucunu her biri bir vida pervaneyi ceviren iki dikey dortlu genlesmeli buhar motorundan aliyordu Motorlar icin buhar komurle calisan on alti adet Niclausse su borulu kazan tarafindan saglaniyordu 1936 da bu kazanlar Babcox amp Wilcox kazanlarla degistirildi Motorlar 12 500 nominal beygirgucu 9 300 kW guc uretebiliyordu Bu guc gemiyi denemelerde 22 knot 41 km sa 25 mph 1914 te 18 knot 33 km sa 21 mph 1936 da ise 20 knot 37 km sa 23 mph azami hiza ulastirabiliyordu Mecidiye 610 ton komur tasiyabiliyordu Gemi 1901 de insa edildigi haliyle iki 152 milimetre 6 0 in L 45 seri atesli toptan olusan bir ana bataryaya sahipti Ana batarya sekiz adet 120 milimetre 4 7 in L 45 toptan olusan bir ikincil batarya ile destekleniyordu Torpido botlarina karsi yakin menzilli savunma alti adet 47 milimetre 1 9 in ve alti 37 milimetre 1 5 in top ile saglaniyordu Kruvazor ayrica ikis adet 457 mm 18 0 in torpido tupu ile donatilmisti 1918 de gemi iki adet 152 mm iki adet 120 mm top ve iki adet 457 mm torpido tupune sahipti 1927 de ise silahlar dort adet 130 mm top dort adet 76 mm top ve iki adet 457 mm torpido tupuydu Geminin yapimi esnasinda Osmanlilarin denetim yetersizliginden oturu gemi stabilite problemlerine sahipti Surekli trim ayari gerektiriyor ve manevra esnasinda cok dikkatli olunmasi gerekiyordu Ekim 1914 te Almanlarin yaptigi bir denetlemede kazanlarin yanlis monte edildigi goruldu Komur depolarinin yeri degistirilse de gemi hala dinamik acidan sorunluydu ve nadiren denize acildi Tarih1895 1896 da Hamidiye katliamlari esnasinda Amerika Birlesik Devletleri vatandaslarina ait mallar hasar gormustu ABD bu hasarin tazmin edilmesi icin Osmanli hukumetinden devlet icin gorece kucuk bir para olan 22 000 altin lira istemisti II Abdulhamid in bu parayi odemek istememesi uzerine Amerikalilar Istanbul a donanmalarinin bir kismini gonderme tehdidinde bulunmus Sultan ise tazminat odemek yerine ABD den bir kruvazor siparis etmisti Kasim 1899 da William Cramp amp Son tersanesi ile gorusuldu ve anlasmaya varildi Nisan 1900 de Ahmet Pasa ABD ye giderek pazarliklara basladi Osmanli hukumeti gemi fiyatinin 585 000 altin liradan 300 000 altin liraya dusurulmesini ayrica Cramp in Osmanli borcunun 100 000 lirasini odemesini talep etti ABD hukumeti bu teklifi reddetti ancak gemi sozlesmesinin imzalanmasi durumunda tazminat isteginden vazgececegini bildirdi Bir ay sonra 355 000 liralik kontrat imzalandi Mecidiye Mayis 1909 da Istanbul daki Birlesik Krallik donanma gorevinin komutani Amiral Sor Douglas Gamble in reform programinin bir parcasi olan egitimlerde yer aldi Bu egitimde bayrak gemisi Mesudiye Asar i Tevfik ve Mecidiye Buyukada ile Maltepe arasinda konumlanmis Peyk i Sevket Berk i Satvet Samsun ve Yarhisar ise Prens Adalari arasindaki gecisleri korumaktaydi Drac Musul Kutahya Alpagot ve torpido botlari Sivriada dan yola cikarak filoya katildi ve daha buyuk gemilere karsi torpido saldirisi egitimi yaptilar Birlesik Krallik temsilcileri tatbikati Tirimujgan dan gozlemliyordu tatbikat her ne kadar gercekci olmasa da Osmanli donanmasinin yirmi yildan beri yaptigi ilk donanma tatbikatiydi Balkan Savaslari 7 Ekim 1912 de Turgut Reis ve Barbaros Hayreddin on dretnotlari Hamidiye ve Mecidiye kruvazorleri ile Muavenet i Milliye ve Samsun sinifi muhriplerden olusan Osmanli gucu Haydarpasa da demirliydi 19 Ekim 1912 de Mecidiye ve diger Osmanli gemileri Bulgaristan Varna yakinlarindaki kale ve diger askeri hedefleri top atesine tuttu 21 31 Ekim 1912 de Mecidiye Hamidiye Yadigar i Millet ve Numune i Hamiyet ten olusan bir Osmanli gucu Varna yakinlarinda topcu pozisyonlarini bombaladilar devriye gorevlerinde bulundular ve Kostence ye kadar bolgede kesif yaptilar 3 Kasim da kazan problemleri yasayan gemi 21 Kasim a dek Bogazici de kaldi 22 Kasim da Varna ya giderek Varna Deniz Muharebesi esnasinda torpido botlarin saldirisi ile hasar goren Hamidiye nin yerini aldi 14 Aralik ta Yunan zirhli kruvazoru Georgios Averof un Imroz da karaya oturdugu istihbarati uzerine Sultanhisar dusman muhriplerini Imroz ile Seddulbahir arasinda bekleyen Mecidiye nin uzerine cekmek uzere gorevlendirildi Sultanhisar i kovalayan iki Yunan muhribine atisa baslayan Mecidiye peslerinden gelen iki diger muhrip ve destek olarak gonderilen uc muhriple daha catismaya girdi Bir saatten uzun suren catismada iki taraf da ciddi hasar gormedi Imroz Deniz Muharebesi Mecidiye ayni zamanda iki onemli deniz savasina katildi Ilki 16 Aralik 1912 de Yunanistan a karsi verilen Imroz Deniz Muharebesi ikincisi ise 18 Ocak 1913 Mondros Deniz Muharebesi dir Imroz Deniz Muharebesi nde 2 Muhrip Tumeni nde gorev yapan gemi catismada hafif hasar aldi 26 Aralik ta gemi Berk i Satvet ve Yadigar i Millet Muavenet i Milliye Tasoz ve Basra dan olusan 1 Muhrip Tumeni yle Canakkale den Imroz a gitti Rauf Bey Orbay komutasindaki bu guc Yunan muhripleri tuzaga dusurmeyi planliyordu Iki Yunan muhribi gozlemlendi ancak yakalanamadi Mecidiye ve Berk i Satvet saat 09 55 te alti Yunan muhribiyle catismaya girdi ancak Yunan muhripleri hizla bolgeden cekildi 10 40 ta Aspis muhribi goruldu Yunan gemisi sahile kacarken iki kruvazor takibe gecti Atis pozisyonu alirken Mecidiye Yunan denizaltisi Delfin e fazla yaklasinca denizaltinin 800 metreden saldirisina ugradi Torpido su yuzeyine cikip gemiyi iskaladi Bu saldiri savas tarihinden bir denizalti tarafindan yapilan ilk motorlu torpido saldirisiydi Mecidiye ve Berk i Satvet 11 00 de Canakkale ye geri cagirildi Imroz Deniz Muharebesi nin ardindan ordu Imroz a yapilacak bir cikartmanin basarili olacagini dusunerek donanma korumasi altinda adaya bir piyade alayi cikartma karari aldi Donanmanin itirazlarina ragmen karar uygulamaya kondu Cikartma kapsaminda zirhlilar ve Ikinci Muhrip Tumeni nakliye gemilerine eslik edecek Hamidiye Mecidiye ve Berk i Satvet kruvazorleri ise esas cikartma esnasinda kuvvetleri koruyacakti 4 Ocak 1913 te piyade alayi hala Canakkale ye varmamisti Donanma ise bu esnada havanin kapali olmasi ve gorus mesafesinin dusuk olmasindan faydalanarak bir harekat yapmaya karar verdi Mecidiye Hamidiye ve Berk i Satvet Canakkale den 06 00 da demir aldi pesinden Rauf Bey komutasinda muhrip tumeni denize acildi Bogazdan cikan guc 07 30 da Imroz yakininda Yunan gucuyle karsilasti ve 07 40 ta ates acti ancak isabet saglayamadi Ardindan Osmanli gucu ikiye ayrildi Mecidiye ve Berk i Satvet Imroz dan gelecek bir saldiriya karsi konumlanirken muhripler Tavsan Adasi na yol aldi Saat 10 00 da zirhlilar da bogazdan cikip filonun geri kalanina katildi Saat 11 30 da filo Bogaz ile arasina Yunan filosunun girebilecegi bir konuma geldigi icin rota degistirdi Kruvazorler dusman gemileri ararken zirhlilar ve muhripler Canakkale ye dogru dondu Saat 11 50 de Yunan gemilerini goren Mecidiye ve diger kruvazorler ates acti ancak 12 30 a dek isabet kaydedemedi Yunan gucu formasyondan cikarak guneye yol alinca kruvazorler de donuse gectiler Saat 15 30 da Canakkale ye vardiklarinda piyadeler hala nakliye gemisine binmeye baslamamisti cikartma iptal edildi 10 Ocak ta uc kruvazor bir kez daha bogazdan cikti ve Anadolu sahillerinden gorulen Yunan Doxa muhribini kovaladi ve birkac mermi atti Doxa Imroz a cekilirken kruvazorler bogaza dondu Osmanli ve Yunan gemileri arasindaki bu kovalamacalar savas boyunca devam edecekti Mondros Deniz Muharebesi 18 Ocak ta filo komutani Albay Ramiz tarafindan planlanan bir saldirida filonun Limanli ya ilerlemesi ve Yunan gemileriyle catismaya girmesi hedeflenmisti Georgios Averof un Ege de bir akin icin denize acilan Hamidiye yi takip etmektense Yunan filosuyla bir arada oldugu dusunuluyordu Mecidiye nin de yer aldigi Osmanli filosu 08 20 de Canakkale den acildi Yunan muhribi Leon filoyu Bogaz cikisinda tespit ederek rotasini ana Yunan gucune bildirdi Tugamiral Pavlos Kunduriotis komutasinda Averof Spetsai Hydra ve Psara on dretnotlari ve bes muhripten olusan Yunan gucu Osmanlilari karsilamak uzere yola cikti Kuvvetler saat 10 55 te birbirini tespit etti 11 55 te Barbaros Hayreddin in 8 000 metreden atislariyla catisma basladi 12 00 de Yunanlar karsi atese baslayinca Albay Ramiz Mecidiye ve muhriplere geri cekilme emri vererek catismayi zirhlilariyla surdurdu Saat 14 00 e dek suren muharebede Barbaros Hayreddin ve Mesudiye isabet alarak onemli hasar gordu Mecidiye ise hasarsizdi Sarkoy Cikarmasi 26 ve 28 Ocak 1913 tarihlerinde yapilan Sarkoy Cikarmasi harekatinda gorev aldi I Dunya Savasi Birinci Dunya Savasi sirasinda Mecidiye Karadeniz de faaliyet gosterdi Aralik 1914 te Hafiz Hakki Bey i Trabzon a 3 Ordu Kurmay Baskanligina mesajlari iletmek icin goturdu 3 Nisan 1915 tarihinde Odessa limaninin bombardimani sirasinda bir Rus mayinina 15 deniz mili 28 km 17 mil ile seyir halindeyken carparak Rus Imparatorlugu nda Odessa yakinlarindaki Vorokoskiy Mayak kiyilarinda batti 26 murettebat hayatini kaybetti Gemi 31 Mayis 1915 tarihinde Ruslar tarafindan tekrar yuzduruldu 8 Haziran da tamamen kurtarildi Odessa da Ropit Tersanesinde tamir edilerek Rus Donanmasi na katilmadan once 29 Ekim 1915 te adi Prut olarak degistirildi Gemi 1 Mayis 1918 de Alman gucleri tarafindan Sivastapol da ele gecirilerek geri getirildi ve Osmanli Donanmasi nda tekrar Mecidiye ismi ile gorev yapmaya basladi Turkiye Cumhuriyeti Donanmasi 1927 1947 1920 Sevr Antlasmasi sartlarina gore Osmanli savas gemileri savas tazminati olarak Birlesik Krallik ve Muttefiklere teslim edilecekti Ancak Sevr Antlasmasi Turk Kurtulus Savasi nin sonunda feshedildi ve yerini 1923 Lozan Antlasmasi aldi Antlasma geregince Mecidiye ve Osmanli donanmasi da dahil olmak uzere Turkiye Cumhuriyeti nde kaldi Golcuk Tersanesi nde 1925 1927 yillari arasinda yapilan onarimlardan sonra Mecidiye Turk Deniz Kuvvetleri nde yerini almistir 1927 1940 yillari arasi Donanmanin onemli gemilerinden biri olarak gorev yapti Daha sonra Deniz Harp Okulu nda egitim gemisi oldu 1 Mart 1947 ye dek bu gorevini surdurdukten sonra hizmetten alindi 1952 de hurda olarak satildi ve 1952 1956 yillarinda parcalandi KaynakcaOzel a b c d Gardiner 1985 p 307 a b c Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 149 a b Langensiepen amp Guseryuz ss 10 11 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 14 Langensiepen amp Guleryuz ss 20 21 a b c d Langensiepen amp Guleryuz ss 21 22 a b Langensiepen amp Guleryuz ss 22 23 Langensiepen amp Guleryuz ss 23 24 GenelLangensiepen Bernd Guleryuz Ahmet 1995 The Ottoman Steam Navy 1828 1923 Londra Conway Maritime Press ISBN 0 85177 610 8 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Cruiser Mecidiye ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur British Pathe film sirketi websitesinde Mecidiye kruvazorunun Odessa limani aciklarinda 3 Nisan 1915 te batik filmi 1 27 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde