Pankreatik lipaz, pankreasın duktal hücreleri tarafından salgılanan, trigliserit moleküllerini hidroliz eden, lipaz türü bir enzimdir. Kofaktör olarak ve safra asitleri kullanır. Hidroliz reaksiyonu sonucu açığa monoasilgliserol ve yağ asitleri oluşur. Trigliserit hidroliz ürünleri ince bağırsak tarafından emilir, epitel hücrelerinde başka enzimler tarafından tekrar trigliserite dönüştürülürler, sonra da vücuda dağıtılmak üzere, kilomikronlar içinde lenf sistemine salgılanırlar.
Gen
Pankreatik lipaz PNLIP geni tarafından kodlanır. PNLIP, kromozom 10 üzerinde, 10q26.1 konumundadır. Genin 13 eksonu vardır, 20 kb uzunluğundadır.
Pankreatik lipaz, bir üyesidir. Bu ailenin diğer üyeleri olan hepatik lipaz, lipoprotein lipaz, endotel lipaz ve genleri aynı ekson yapılarına sahiptir, kodladıkları proteinler de benzer amino asit dizileri içerirler.
Protein
Pankreatik lipaz, olgun hali 449 amino asit uzunluğunda bir proteindir. Nötür pH'de en iyi çalışır. Pankreatik lipaz, örneğin tripsin gibi önce inaktif bir biçimde (örneğin tripsinojen) salgılanmaz, salgılandığı haliyle aktiftir.
Pankreatik lipaz trigliseritlerin sn-1 ve sn-3 konumundaki ester bağlarını hidroliz eder. Trigliseridi sindirdikten sonra bir 2-monogliserit (2 numaralı karbonda bir tane yağ asidi olan gliserol) ve iki yağ asidi üretir. 2-monogliseritler daha sonra ya bir esteraz tarafından hidroliz edilir ya da bir izomeraz tarafından 1-monogliserit'e dönüştürülür, o da sonra bir lipaz tarafından hidroliz edilir.
bulunan safra asidi konsantrasyonu pankreatik lipazı inaktif hale getirir. denen ikinci bir protein, lipazın aktif kalmasını sağlar. Kolipaz çoğu hayvanda yaklaşık 100 amino asit uzunluğunda, yaklaşık 10.000 Da kütlesindedir. Hem yağ misellerine hem de lipaz molekülüne bağlanarak bir çeşit köprü kurar.
Fizyoloji
Pankreatik lipaz, pankreas tarafından salgılanan, trigliserit moleküllerini hidroliz eden bir enzimdir. Triglisteritlerin %10-30'u midede sindirilir, kalanı pankreatik lipaz tarafından sindirilir. Karaciğerden salgılanan safra asitleri duodenuma salındıktan sonra mideden gelen besinlerdeki büyük yağ damlalarını kaplarlar ve onları daha küçük damlalara (misellere) emülsifiye ederler. Böylece toplam yüzey artar, bu da pankreatik lipazın bu yağları daha kolay sindirmesini sağlar. Meydana gelen monogliseritler ve yağ asitleri ince bağırsaktaki villuslar tarafından emilirler ve bağırsak epitel hücrelerinin içinde tekrar trigliseritelere dönüştürülürler. Trigliseritler kilomikron tanecikleri içinde salgılanırlar, oradan da lenf sistemine geçerler.
Pankreatik lipaz yeni doğan bebeklerde yetişikinlerde görülene kıyasla azdır ve beslenme ardından salgılanması yetişkinlerde olduğu gibi artmaz. Anne sütüyle beslenen bebeklerin içtiği sütteki trigliseritler, anne memesinde bulunan karboksil ester lipaz tarafından sindirilir.
Pankreatik lipaz eksikliği
Pankreatik lipaz eksikliği halinde yağlı dışkı () görülür.
Patoloji
Pankreatik lipaz pankreasın kanal sistemi aracılığıyla duodenuma salgılanır. Normalde serumdaki konsantrasyonu çok düşüktür. Anormal durumlarda, pankreatit veya gibi, pankreas özyıkıma (autolysis) gidebilir ve pankreatik lipazı seruma salar. Dolayısıyla, pankreatik lipazın serum konsantrasyonunun ölçülmesi ile pankreatit tanısı konabilir.
Obezite tedavisinde rolü
Obezite tedavisinde kullanılan orlistat adlı ilaç pankreatik lipazın inhibitörüdür. Trigliseritlerin sindirimine engel olarak vücuda besinsel yağ alımını durdurur.
Kaynakça
- ^ Davis, R. C.; Diep, A.; Hunziker, W.; Klisak, I.; Mohandas, T.; Schotz, M. C.; Sparkes, R. S.; Lusis, A. J. (1991) Assignment of human pancreatic lipase gene (PNLIP) to chromosome 10q24-q26. Genomics 11: 1164-1166, . PMID 1783385
- ^ Berg, JM, Tymoczko, JL, Stryer, L. Biochemistry. W.H. Freeman and Company.
- ^ N Mallikarjuna Rao (2006). Medical Biochemistry. New Age International. s. 146.
- ^ Chapus C, Rovery M, Sarda L, Verger R (Eylül 1988). "Minireview on pancreatic lipase and colipase". Biochimie. 70 (9). ss. 1223-34. (PMID) 3147715. 27 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2009.
- ^ Berg, JM, Tymoczko, JL, Stryer, L. Biochemistry. W.H. Freeman and Company.
- ^ Frederikzon B., Olivecrona, T. (1978). "Decrease of lipase and esterase activities in intestinal contents of newborn infants during test meals". Pediatr. Res. Cilt 12. ss. 631-634. (PMID) 17805199.
- ^ Figarella, C.; DeCaro, A.; Leupold, D.; Poley, J. R. (1980) Congenital pancreatic lipase deficiency. J. Pediat. 96: 412-416. PMID : 6153713
- ^ Larbre, F.; Hartemann, E.; Cotton, J.-B.; Mathieu, M.; Charrat, A.; Moreau, P. (1969) Diarrhee chronique par absence de lipase pancreatique. Pediatrie 24: 807-813, . PMID : 5366614
- ^ Smith RC, Southwell-Keely J, Chesher D (Haziran 2005). "Should serum pancreatic lipase replace serum amylase as a biomarker of acute pancreatitis?". ANZ J Surg. 75 (6). ss. 399-404. doi:10.1111/j.1445-2197.2005.03391.x. (PMID) 15943725.[]
- ^ 2006 Physicians' Desk Reference (PDR). Thomson PDR. 2006. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pankreatik lipaz pankreasin duktal hucreleri tarafindan salgilanan trigliserit molekullerini hidroliz eden lipaz turu bir enzimdir Kofaktor olarak ve safra asitleri kullanir Hidroliz reaksiyonu sonucu aciga monoasilgliserol ve yag asitleri olusur Trigliserit hidroliz urunleri ince bagirsak tarafindan emilir epitel hucrelerinde baska enzimler tarafindan tekrar trigliserite donusturulurler sonra da vucuda dagitilmak uzere kilomikronlar icinde lenf sistemine salgilanirlar Pankreatik lipaz kolipaz ve inhibitor kompleksi Insan pankreatik lipaz ikincil yapisina gore renklendirilmis alfa sarmal kirmizi beta yapraklar sari rassal kisimlar yesil ve domuz mavi ve bir kucuk inhibitor molekul yukari solda ile bir kompleks olusturmus GenPankreatik lipaz PNLIP geni tarafindan kodlanir PNLIP kromozom 10 uzerinde 10q26 1 konumundadir Genin 13 eksonu vardir 20 kb uzunlugundadir Pankreatik lipaz bir uyesidir Bu ailenin diger uyeleri olan hepatik lipaz lipoprotein lipaz endotel lipaz ve genleri ayni ekson yapilarina sahiptir kodladiklari proteinler de benzer amino asit dizileri icerirler ProteinPankreatik lipaz olgun hali 449 amino asit uzunlugunda bir proteindir Notur pH de en iyi calisir Pankreatik lipaz ornegin tripsin gibi once inaktif bir bicimde ornegin tripsinojen salgilanmaz salgilandigi haliyle aktiftir Pankreatik lipaz trigliseritlerin sn 1 ve sn 3 konumundaki ester baglarini hidroliz eder Trigliseridi sindirdikten sonra bir 2 monogliserit 2 numarali karbonda bir tane yag asidi olan gliserol ve iki yag asidi uretir 2 monogliseritler daha sonra ya bir esteraz tarafindan hidroliz edilir ya da bir izomeraz tarafindan 1 monogliserit e donusturulur o da sonra bir lipaz tarafindan hidroliz edilir bulunan safra asidi konsantrasyonu pankreatik lipazi inaktif hale getirir denen ikinci bir protein lipazin aktif kalmasini saglar Kolipaz cogu hayvanda yaklasik 100 amino asit uzunlugunda yaklasik 10 000 Da kutlesindedir Hem yag misellerine hem de lipaz molekulune baglanarak bir cesit kopru kurar FizyolojiPankreatik lipaz pankreas tarafindan salgilanan trigliserit molekullerini hidroliz eden bir enzimdir Triglisteritlerin 10 30 u midede sindirilir kalani pankreatik lipaz tarafindan sindirilir Karacigerden salgilanan safra asitleri duodenuma salindiktan sonra mideden gelen besinlerdeki buyuk yag damlalarini kaplarlar ve onlari daha kucuk damlalara misellere emulsifiye ederler Boylece toplam yuzey artar bu da pankreatik lipazin bu yaglari daha kolay sindirmesini saglar Meydana gelen monogliseritler ve yag asitleri ince bagirsaktaki villuslar tarafindan emilirler ve bagirsak epitel hucrelerinin icinde tekrar trigliseritelere donusturulurler Trigliseritler kilomikron tanecikleri icinde salgilanirlar oradan da lenf sistemine gecerler Pankreatik lipaz yeni dogan bebeklerde yetisikinlerde gorulene kiyasla azdir ve beslenme ardindan salgilanmasi yetiskinlerde oldugu gibi artmaz Anne sutuyle beslenen bebeklerin ictigi sutteki trigliseritler anne memesinde bulunan karboksil ester lipaz tarafindan sindirilir Pankreatik lipaz eksikligiPankreatik lipaz eksikligi halinde yagli diski gorulur PatolojiPankreatik lipaz pankreasin kanal sistemi araciligiyla duodenuma salgilanir Normalde serumdaki konsantrasyonu cok dusuktur Anormal durumlarda pankreatit veya gibi pankreas ozyikima autolysis gidebilir ve pankreatik lipazi seruma salar Dolayisiyla pankreatik lipazin serum konsantrasyonunun olculmesi ile pankreatit tanisi konabilir Obezite tedavisinde roluObezite tedavisinde kullanilan orlistat adli ilac pankreatik lipazin inhibitorudur Trigliseritlerin sindirimine engel olarak vucuda besinsel yag alimini durdurur Kaynakca Davis R C Diep A Hunziker W Klisak I Mohandas T Schotz M C Sparkes R S Lusis A J 1991 Assignment of human pancreatic lipase gene PNLIP to chromosome 10q24 q26 Genomics 11 1164 1166 PMID 1783385 Berg JM Tymoczko JL Stryer L Biochemistry W H Freeman and Company KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link N Mallikarjuna Rao 2006 Medical Biochemistry New Age International s 146 Chapus C Rovery M Sarda L Verger R Eylul 1988 Minireview on pancreatic lipase and colipase Biochimie 70 9 ss 1223 34 PMID 3147715 27 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2009 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Berg JM Tymoczko JL Stryer L Biochemistry W H Freeman and Company KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Frederikzon B Olivecrona T 1978 Decrease of lipase and esterase activities in intestinal contents of newborn infants during test meals Pediatr Res Cilt 12 ss 631 634 PMID 17805199 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Figarella C DeCaro A Leupold D Poley J R 1980 Congenital pancreatic lipase deficiency J Pediat 96 412 416 PMID 6153713 Larbre F Hartemann E Cotton J B Mathieu M Charrat A Moreau P 1969 Diarrhee chronique par absence de lipase pancreatique Pediatrie 24 807 813 PMID 5366614 Smith RC Southwell Keely J Chesher D Haziran 2005 Should serum pancreatic lipase replace serum amylase as a biomarker of acute pancreatitis ANZ J Surg 75 6 ss 399 404 doi 10 1111 j 1445 2197 2005 03391 x PMID 15943725 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link olu kirik baglanti 2006 Physicians Desk Reference PDR Thomson PDR 2006 ISBN 1 56363 527 5