Bu madde, uygun değildir.Nisan 2020) ( |
Paraneoplastik sendrom bir tümör veya tümörün metastazları ile doğrudan ilgili olmayan, yerleşim yerlerinden uzaktaki, ancak tümörün varlığına bağlı olan ve dolayısı ile tümörün çıkarılmasından sonra gerileyebilen belirti ve bulgularıdır.
Paraneoplastik sendrom | |
---|---|
Uzmanlık | Onkoloji ![]() |
Belirtiler tümör hücrelerinin hormon veya sitokinler gibi biyolojik olarak aktif komponentler sekrete etmesi sonucunda oluşur. Paraneoplastik sendromun en çok görüldüğü kanserler; akciğer kanseri, meme kanseri, lenfatik sistem kanserleri (lenfoma gibi), over kanseridir. Paraneoplastik sendromlar bazen, malign tümör tanı almadan önce dahi görülebilir.
Paraneoplastik sendroma ilişkin bulgular, indiferensiye olmuş tümör hücrelerinin, sekonder salgı ürünleri veya vücutta tümöre karşı üretilmiş antikorların diğer dokularla çapraz reaksiyona girmesi şeklinde oluştuğu bilinse de patogenez henüz net bir şekilde açığa çıkmamıştır.
Paraneoplastik sendromun oluşmasından; tümör tarafından üretilip doğrudan veya dolaylı yoldan etki gösteren maddeler, normal maddelerin tüketilmesi, vücudun tümöre olan yanıtı olmak üzere üç olası sebep sorumlu tutulmaktadır.
Endokrinolojik, hematolojik, gastrointestinal, , dermatolojik, , kas ve eklem ile ilgili olmak üzere çeşitli sistemlerde bulgu verebilir. Bağışıklık sistemiyle ilgili bazı bulgular, tümör iyileşse bile düzelmeyebilir.
Kanser hücrelerinin salgıladıkları hormonlara göre görülebilen belirtilerden bazıları şunlardır;
- Antidiüretik Hormon (ADH) » hiponatremi
- ACTH » Cushing sendromu
- Kalsitonin » hipokalsemi
- » jinekomasti
- Serotonin »
sendrom | mekanizma |
---|---|
cushing sendromu | ACTH |
uygunsuz ADH sendromu | ADH |
hiperkalsemi | PTH |
hiperglisemi | insülin |
karsinoid sendrom | seratonin, bradikinin |
hiperaldosteronizm | aldosteron |
polisitemi | EPO |
osteomalazi | FGF 23 |
dermatomiyozis | immünolojik |
granülositoz | G-CSF |
anemi | bilinmiyor |
Paraneoplastik sendromların nedenlerinin ve bulgularının ayrıntılılarını özetlersek;
Ateş (tümörlerin ürettiği pirojen maddelerin etkisi)
Tümörler
- Hodgkin lenfoması
- Renal karsinom (Grawitz tümörü)
- GIS kanserleri
- Karaciğer karsinomu
- Osteosarkom
Bulgular
- Tümörün büyüdüğünün göstergesi
- Kendiliğinden kaybolur
- Residivlerle yineler
Anoreksi (TNF ve çeşitli sitokinlerin etkisi)
Tümörler
- Karsinomlar
Bulgular
- Sindirim ve emilim bozuklukları
- Artan enerji gereksiniminin karşılanamaması
- Kilo yitirilmesi
- Letarji (bitkinlik)
Ektopik hormon üretimi (Parathormon etkili peptid)
Tümörler
- Akciğer ca (yassı hücreli)
- Renal ca
- Pankreas adacık hücreli tümörü
Bulgu
- Hiperkalsemi (*)
(*) Tümörlerde saptanan hiperkalseminin nedenleri: paratiroid tümöründe/hiperplazisinde üretilen parathormon; paratiroid hormon gibi etki gösteren peptidler; multipl myelomalardaki osteoklastik aktiviteyi uyaran faktör (OAF) üretimi; özgün bir osteolitik etkisi bulunan prostoglandin E2; bir lenfotoksin olan TNF−β; IL-1; TGF-α (transforming growth factor-α).
Ektopik hormon üretimi (Ektopik ACTH üretimi)
Tümörler
- Akciğer küçük hücreli ca
- Medüller tiroid karsinomu
- Pankreas ca
Bulgu
- Cushing sendromu (adrenal hiperplazisi)
Ektopik hormon üretimi (Ektopik antidiüretik hormon üretimi)
Tümörler
- Akciğer küçük hücreli ca
- Medüller tiroid karsinomu
- Pankreas ca
Bulgu
Ektopik hormon üretimi (Ektopik insülin üretimi)
Tümörler
- Mezotelyoma
- Bazı sarkomlar
Bulgu
- Hiperinsülinemi
Nörolojik sendromlar (Ektopik antidiüretik hormon üretimi)
Tümörler
- Akciğer küçük hücreli ca
- Medüller tiroid karsinomu
- Pankreas ca
Bulgu
Artropati (Romatizmal poliartrit)
Tümörler
- Karsinomlar (kolon, pankreas, prostat)
- Sarkomlar (beyin tümörleri)
- Hematolojik tümörler (lenfoma, lösemi, myeloma)
Artropati (Hipertrofik osteoartropati)
Tümör
- Akciğer ca
Deri lezyonları (Skleroderma)
Tümörler
- Karsinomlar (akciğer, meme, uterus)
Deri lezyonları (SLE, Acanthosis nigricans)
Tümörler
- Karsinomlar (akciğer, gonadlar, meme, GIS)
Madde birikmeleri (Amiloidozis)
Tümörler
- Multipl myeloma
- Hodgkin lenfoması
- Böbrek ca
Bulgular
- Nefrotik sendrom
Madde birikmeleri (Sodyum ürat)
Tümör
- Lösemiler
Bulgular
Nefropatiler (İmmun kompleks GN, Renal amiloidozis, Nefrokalsinozis)
Tümörler
- Lenfomalar
- Hiperkalsemi yapan tümörler (*)
- Lösemiler
- M. melanoma
- Karsinomlar (tiroid, akciğer, kolon, pankreas, meme, ovaryum)
Bulgular
- Nefrotik sendrom
- Böbrek yetmezliği bulguları
Hematolojik sendromlar
Anemi: tüm kanserlerde olabilir. Başlıca nedenler: Cachectin/TNF etkisi, düşük Eritropoietin üretimi
Trombositoz: karsinomlarda
Eritrositoz: Renal cell ca
Lökemoid reaksiyonlar: Karsinomlar (akciğer, meme, mide) ve lenfomalarda
Pıhtılaşma eğiliminde artma(**): Müsin üreten adenokarsinomlarda (pankreas, akciğer, mide), Akciğer ca ve plevra mezotelyoması olgularında. Bulgular: Bacaklarda derin ven trombozu (phlegmasia alba dolens), DIC
(**) Kanserlerde pıhtılaşma eğiliminin artmasına neden olan faktörler: tümörlerin ürettiği ADP; tümörlerin ürettiği trombin; tümörlerin ürettiği prokoagülanlar; adenokarsinomların ürettiği müsinin trombojen etkisi; tümörün tetiklediği makrofajların/monositlerin ürettiği doku faktörleri ve prokoagülanlar; karaciğerin ürettiği antitrombin III ve C-proteini gibi antikoagülanların kanserli hastalarda yetersiz olması
Kryoglobulinemi, Elektrolit ve Protein yitirilmesi (diyare): Karsinomlarda (kolon, tiroid, melanoma, myeloma, ovaryum).
Hipoproteinemi ve Ödem: Hodgkin lenfoması.
Kaynakça
- ^ Akkoçlu, Atilla. Akciğer kanserlerinde tanı, evreleme ve tedavi öncesi değerlendirme. Türk toraks derneği. Tam metin 7 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ NINDS Paraneoplastik Sendromlar Bilgi Sayfası 4 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . National Institute of Neurological Disorders and Stroke (İngilizce)
- ^ Kanaji N, Watanabe N, Kita N, et al. Paraneoplastic syndromes associated with lung cancer. World Journal of Clinical Oncology, 10; 5(3):197-223, 2014
- ^ Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edt., Elsevier, Philadelphia, 2019
- ^ Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- ^ Coleman WB, Tsongalis GJ. Diagnostic Molecular Pathology, A Guide to Applied Molecular Testing. Elsevier Academic Press, Amsterdam, 2017
- ^ Goldblum JR, McKenney JK, Lamps LW, Myers JL. Rosai and Ackerman's Surgical Pathology. 11th edt., Elsevier, Philadelphia, 2018
![]() | Onkoloji veya kanser ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Sınıflandırma | D
|
---|---|
Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Nisan 2020 Paraneoplastik sendrom bir tumor veya tumorun metastazlari ile dogrudan ilgili olmayan yerlesim yerlerinden uzaktaki ancak tumorun varligina bagli olan ve dolayisi ile tumorun cikarilmasindan sonra gerileyebilen belirti ve bulgularidir Paraneoplastik sendromUzmanlikOnkoloji Belirtiler tumor hucrelerinin hormon veya sitokinler gibi biyolojik olarak aktif komponentler sekrete etmesi sonucunda olusur Paraneoplastik sendromun en cok goruldugu kanserler akciger kanseri meme kanseri lenfatik sistem kanserleri lenfoma gibi over kanseridir Paraneoplastik sendromlar bazen malign tumor tani almadan once dahi gorulebilir Paraneoplastik sendroma iliskin bulgular indiferensiye olmus tumor hucrelerinin sekonder salgi urunleri veya vucutta tumore karsi uretilmis antikorlarin diger dokularla capraz reaksiyona girmesi seklinde olustugu bilinse de patogenez henuz net bir sekilde aciga cikmamistir Paraneoplastik sendromun olusmasindan tumor tarafindan uretilip dogrudan veya dolayli yoldan etki gosteren maddeler normal maddelerin tuketilmesi vucudun tumore olan yaniti olmak uzere uc olasi sebep sorumlu tutulmaktadir Endokrinolojik hematolojik gastrointestinal dermatolojik kas ve eklem ile ilgili olmak uzere cesitli sistemlerde bulgu verebilir Bagisiklik sistemiyle ilgili bazi bulgular tumor iyilesse bile duzelmeyebilir Kanser hucrelerinin salgiladiklari hormonlara gore gorulebilen belirtilerden bazilari sunlardir Antidiuretik Hormon ADH hiponatremi ACTH Cushing sendromu Kalsitonin hipokalsemi jinekomasti Serotonin sendrom mekanizmacushing sendromu ACTHuygunsuz ADH sendromu ADHhiperkalsemi PTHhiperglisemi insulinkarsinoid sendrom seratonin bradikininhiperaldosteronizm aldosteronpolisitemi EPOosteomalazi FGF 23dermatomiyozis immunolojikgranulositoz G CSFanemi bilinmiyor Paraneoplastik sendromlarin nedenlerinin ve bulgularinin ayrintililarini ozetlersek Ates tumorlerin urettigi pirojen maddelerin etkisi Tumorler Hodgkin lenfomasi Renal karsinom Grawitz tumoru GIS kanserleri Karaciger karsinomu OsteosarkomBulgular Tumorun buyudugunun gostergesi Kendiliginden kaybolur Residivlerle yinelerAnoreksi TNF ve cesitli sitokinlerin etkisi Tumorler KarsinomlarBulgular Sindirim ve emilim bozukluklari Artan enerji gereksiniminin karsilanamamasi Kilo yitirilmesi Letarji bitkinlik Ektopik hormon uretimi Parathormon etkili peptid Tumorler Akciger ca yassi hucreli Renal ca Pankreas adacik hucreli tumoruBulgu Hiperkalsemi Tumorlerde saptanan hiperkalseminin nedenleri paratiroid tumorunde hiperplazisinde uretilen parathormon paratiroid hormon gibi etki gosteren peptidler multipl myelomalardaki osteoklastik aktiviteyi uyaran faktor OAF uretimi ozgun bir osteolitik etkisi bulunan prostoglandin E2 bir lenfotoksin olan TNF b IL 1 TGF a transforming growth factor a Ektopik hormon uretimi Ektopik ACTH uretimi Tumorler Akciger kucuk hucreli ca Meduller tiroid karsinomu Pankreas caBulgu Cushing sendromu adrenal hiperplazisi Ektopik hormon uretimi Ektopik antidiuretik hormon uretimi Tumorler Akciger kucuk hucreli ca Meduller tiroid karsinomu Pankreas caBulgu HiponatremiEktopik hormon uretimi Ektopik insulin uretimi Tumorler Mezotelyoma Bazi sarkomlarBulgu HiperinsulinemiNorolojik sendromlar Ektopik antidiuretik hormon uretimi Tumorler Akciger kucuk hucreli ca Meduller tiroid karsinomu Pankreas caBulgu HiponatremiArtropati Romatizmal poliartrit Tumorler Karsinomlar kolon pankreas prostat Sarkomlar beyin tumorleri Hematolojik tumorler lenfoma losemi myeloma Artropati Hipertrofik osteoartropati Tumor Akciger caDeri lezyonlari Skleroderma Tumorler Karsinomlar akciger meme uterus Deri lezyonlari SLE Acanthosis nigricans Tumorler Karsinomlar akciger gonadlar meme GIS Madde birikmeleri Amiloidozis Tumorler Multipl myeloma Hodgkin lenfomasi Bobrek caBulgular Nefrotik sendromMadde birikmeleri Sodyum urat Tumor LosemilerBulgular Gut hastaligiNefropatiler Immun kompleks GN Renal amiloidozis Nefrokalsinozis Tumorler Lenfomalar Hiperkalsemi yapan tumorler Losemiler M melanoma Karsinomlar tiroid akciger kolon pankreas meme ovaryum Bulgular Nefrotik sendrom Bobrek yetmezligi bulgulariHematolojik sendromlarAnemi tum kanserlerde olabilir Baslica nedenler Cachectin TNF etkisi dusuk Eritropoietin uretimi Trombositoz karsinomlarda Eritrositoz Renal cell ca Lokemoid reaksiyonlar Karsinomlar akciger meme mide ve lenfomalarda Pihtilasma egiliminde artma Musin ureten adenokarsinomlarda pankreas akciger mide Akciger ca ve plevra mezotelyomasi olgularinda Bulgular Bacaklarda derin ven trombozu phlegmasia alba dolens DIC Kanserlerde pihtilasma egiliminin artmasina neden olan faktorler tumorlerin urettigi ADP tumorlerin urettigi trombin tumorlerin urettigi prokoagulanlar adenokarsinomlarin urettigi musinin trombojen etkisi tumorun tetikledigi makrofajlarin monositlerin urettigi doku faktorleri ve prokoagulanlar karacigerin urettigi antitrombin III ve C proteini gibi antikoagulanlarin kanserli hastalarda yetersiz olmasi Kryoglobulinemi Elektrolit ve Protein yitirilmesi diyare Karsinomlarda kolon tiroid melanoma myeloma ovaryum Hipoproteinemi ve Odem Hodgkin lenfomasi Kaynakca Akkoclu Atilla Akciger kanserlerinde tani evreleme ve tedavi oncesi degerlendirme Turk toraks dernegi Tam metin 7 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde NINDS Paraneoplastik Sendromlar Bilgi Sayfasi 4 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Institute of Neurological Disorders and Stroke Ingilizce Kanaji N Watanabe N Kita N et al Paraneoplastic syndromes associated with lung cancer World Journal of Clinical Oncology 10 5 3 197 223 2014 Goljan EF Rapid Review Pathology 5th edt Elsevier Philadelphia 2019 Kumar V Abbas AK Aster JC Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 9th edt Elsevier Saunders Philadelphia 2015 Coleman WB Tsongalis GJ Diagnostic Molecular Pathology A Guide to Applied Molecular Testing Elsevier Academic Press Amsterdam 2017 Goldblum JR McKenney JK Lamps LW Myers JL Rosai and Ackerman s Surgical Pathology 11th edt Elsevier Philadelphia 2018 Onkoloji veya kanser ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz SiniflandirmaDMeSH D010257DiseasesDB 2064 49783001Dis kaynaklareMedicine med 1747