Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hüseyin Rauf Orbay (d. 27 Temmuz 1881, İstanbul - ö. 16 Temmuz 1964, İstanbul), Türk asker, siyasetçi. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde, Kurtuluş Savaşı'nda ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde önemli görevlerde bulunmuştur. Trablusgarp ve Balkan Savaşları'nda gösterdiği başarıdan ötürü Hamidiye Kahramanı olarak tanındı. 1918 Ekim'inde Osmanlı Devleti'nin Bahriye Nazırı olarak görev yapan Orbay, devletin çöküş belgesi olan Mondros Mütarekesi'ni hükûmet adına imzalayan kişidir.
| Halaskâr • Hamidiye Kahramanı Rauf Orbay | |
|---|---|
 | |
| TBMM İcra Vekilleri Heyeti Reisi | |
| Görev süresi 12 Temmuz 1922 - 4 Ağustos 1923 | |
| TBMM Reisi | Mustafa Kemal Atatürk |
| Yerine geldiği | Fevzi Çakmak |
| Yerine gelen | Fethi Okyar |
| TBMM Nafia Vekili | |
| Görev süresi 21 Kasım 1921 - 14 Ocak 1922 | |
| TBMM Reisi | Mustafa Kemal Atatürk |
| Yerine geldiği | Ömer Lütfi Argeşo |
| Yerine gelen | Feyzi Pirinççioğlu |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 1, 2 ve 8. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 3 Nisan 1939 - 16 Mart 1942 | |
| Seçim bölgesi | 1939 - İstanbul |
| Görev süresi 23 Nisan 1920 - 26 Haziran 1927 | |
| Seçim bölgesi | 1920 - Sivas 1923 - İstanbul |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Hüseyin Rauf 27 Temmuz 1881 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 16 Temmuz 1964 (82 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Sahrayıcedid Mezarlığı, İstanbul |
| Partisi | Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (1924-1925) |
| Bitirdiği okul | Heybeliada Bahriye Mektebi |
| Mesleği | Asker, devlet adamı |
| Dini | İslam |
| Ödülleri |       |
| İmzası |  |
| Askerî hizmeti | |
| Takma adı | Hamidiye Kahramanı |
| Bağlılığı |  Osmanlı İmparatorluğu |
| Branşı |  Osmanlı donanması |
| Hizmet yılları | 1895-1918 |
| Rütbesi |  Miralay |
| Komutası | Hamidiye Kruvazörü |
| Çatışma/savaşları | Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı |
Türk Kurtuluş Savaşı sırasında 12 Temmuz 1922-4 Ağustos 1923 tarihleri arasında Türkiye'nin başvekilliğini üstlendi; Mustafa Kemal Paşa ve Fevzi Paşa'dan sonra Türkiye'nin üçüncü başbakanıdır (icra vekilleri heyeti reisi).
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucularındadır. İzmir Suikastı davasında idamla yargılanmış, on yıla mahkûm edilmiştir. 1939'da politikaya dönen Orbay, Kastamonu mebusluğu ve Londra büyükelçiliği yapmıştır.
Hayatı
Babası, Abhaz kökenli Bahriye Birinci Feriki (Oramiral) ve Ayan Meclisi azası Mehmet Muzaffer Paşa'dır. Mehmet Muzaffer Paşa, Girit Bahriye Üssünde görevliyken Koca Memi sülalesinden Tahrirat Müdürü Emin Efendi’nin kızı Hayriye Rüveyde Hanımla evlenmiştir. Bu evlilikten iki erkek, üç kız toplamda beş çocukları olmuştur, bu çocuklardan biri Rauf Orbay'dır.
1881'de İstanbul'da Cibali semtinde dünyaya gelmiştir. Babasının görevi nedeniyle orta öğrenimini Trablus Askeri Rüştiyesi'nde yaptıktan sonra İstanbul'a döndü. Heybeliada Bahriye Okulu'nu 1899'da bitirip deniz kuvvetlerine katıldı.
Askeri kariyeri
Güverte mühendisi (teğmen) rütbesiyle askeri yaşamına başlayan Hüseyin Rauf 1901'de üsteğmenliğe, 1904'te yüzbaşı rütbesine yükseldi. 1904'te Mesudiye zırhlısına atandı. 1905-1911 arasında gemi satın alma, gemi inşa tezgâhlarını inceleme gibi görevlerle Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Almanya'da bulundu. 1907'de kolağalığına (kıdemli yüzbaşı) yükseldi. 13 Kasım 1907'de sağkolağası (ön yüzbaşı) olarak 31 Mart Ayaklanması sebebiyle İstanbul’a gelen Hareket Ordusu'nun faaliyetlerine katıldı. Bu harekât sırasında Mustafa Kemal ve İsmet Bey ile tanıştı.
25 Mayıs 1909’da Hamidiye Gemisi komutanlığına atandı Arnavutluk Ayaklanmasının bastırılmasında rol oynadı. 1911 Türk-İtalyan Savaşı’nda Trablusgarp'a ikmal sevkiyatında görev aldı. Balkan Savaşları başladığında Hamidiye kruvazöründe süvari idi.
Hamidiye Harekâtı
I. Balkan Savaşı sırasında Yunan donanması Çanakkale'yi abluka altına almıştı. Rauf Bey komutasındaki Hamidiye, ablukadan kaçmayı başararak Akdeniz'e açıldı; tarihin ilk korsan kruvazör harekâtını gerçekleştirdi. 7 ay 24 gün süren harekât, bütün Akdeniz'i, zaman zaman Kızıldeniz'i de içine alıyordu. Harekât boyunca Hamidiye Sırbistan’da askeri tesisleri bombaladı; düşman savaş ve ticaret gemilerini batırdı, Çanakkale ağzındaki Yunan baskısını azalttı. Bütün dünya basının gün gün takip ettiği harekât Osmanlı Devleti açısından büyük bir propaganda başarısı sağladı.
Rauf Bey kamuoyunda "Hamidiye Kahramanı" olarak tanındı. Devlet Hamidiye Kruvazörü Hümâyunu adını taşıyan bir madalya ihdas etti. 2 Temmuz 1913'te daha dönüş yolunda iken Rauf Bey binbaşılığa terfi ettirildi. O yılın sonuna kadar Hamidiye kruvazörünün komutanı olarak göreve devam etti.
I. Dünya Savaşı
I. Dünya Savaşı'nda İran ve Irak'ta Osmanlı gizli örgütü Teşkilat-ı Mahsusa'nın bir görevlisi olarak bulundu. Kerkük'te iken yarbaylığa terfi etti; Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanlığına atanınca İstanbul'a döndü. 1917'de Bahriye Nazırı Cemal Paşa ile birlikte Alman İmparatoru II. Wilhelm'ı ziyaret etti. Dönüşte kalyon kaptanlığına (albay) yükseltildi. Savaş boyunda Deniz Kurmay Başkanı sıfatıyla bu görevde kaldı. Brest Litovsk Barış Konferansı'nda Deniz Kuvvetleri delegesi olarak Osmanlı'yı temsil etti.
Bahriye Nazırlığı
Rauf Bey, savaşın kaybedilmesi ve İttihat ve Terakki hükûmetinin istifa etmesinden sonra kurulan Ahmet İzzet Paşa kabinesinde Bahriye Nazırlığı görevine getirildi ve Osmanlı Devleti'nin çöküş belgesi olan Mondros Mütarekesi'ni hükûmet adına imzalamak zorunda kaldı. Bahriye Nazırlığı, onun son askeri görevi oldu.
Siyasi kariyeri
Millî Mücadele'ye katılması
Rauf Paşa, Ahmet İzzet Paşa kabinesinin çekilmesi üzerine Bahriye Nazırlığı’ndan ayrıldı ve Anadolu'daki Millî Mücadele hareketine katıldı. 8 Haziran 1919'da Ankara'ya ulaştı. Mustafa Kemal Paşa'ya katılmak üzere Ali Fuat Paşa ile birlikte Amasya’ya geçtiler. 22 Haziran 1919 tarihli Amasya Genelgesi'ni imzaladılar.
Mustafa Kemal Paşa ile birlikte Erzurum'a giden Rauf Bey, Erzurum Kongresi'nde Heyet-i Temsiliye Başkan vekili idi. Ardından Sivas'a geçti ve Sivas Kongresi başlamadan önce kongrenin başkan yardımcılığına getirildi. İstanbul'daki Son Meclis-i Mebusân toplantısına Heyet-i Temsiliye adına katılacak delege olarak seçildi.
Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı
Hüseyin Rauf Bey, Sivas Kongresi'nden sonra Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'na Heyet-i Temsiliye adına katılmak üzere Hüsrev Gerede ile birlikte İstanbul'a gitti. Mecliste Felah-ı Vatan grubunun kurulmasına önderlik etti. 16 Mart 1920'de meclisin İngiliz kuvvetleri tarafından basılmasından sonra tutuklanan Rauf Bey, 22 Mart 1920'da Malta'ya sürgüne gönderildi.
Rauf Bey, Malta'da 20 ay süre tutuklu kaldıktan sonra İnebolu'da Binbaşı Rawlinson'la mübâdele edildi. 15 Kasım 1921'de Ankara'ya gelen Rauf Bey, Sivas milletvekili sıfatı ile TBMM'ye katıldı.
Başvekillik
21 Kasım 1921’de Nafia vekilliği (Bayındırlık Bakanlığı) ve Meclis ikinci başkanlığı görevlerine getirilen Rauf Bey, 14 Ocak 1922'ye kadar bu görevlerde kaldı.
30 Ağustos 1922 Başkomutanlık Meydan Muharebesi öncesinde Fevzi Paşa'nın yoğun çalışmaları sebebiyle TBMM İcra Vekilleri Heyeti Başkanlığı görevine geldi ve 12 Temmuz 1922-4 Ağustos 1923 arasında TBMM İcra Vekilleri Heyeti Başkanlığı yaptı.
Kurtuluş Savaşı'nın Türk ordusunun zaferiyle sonuçlanmasının ardından başlayan Lozan Barış Konferansı sırasında İsmet Paşa’nın üstlendiği Millî Savunma ve Dışişleri Bakanlıklarına vekalet etme görevi Rauf Bey'de idi. Lozan görüşmeleri sırasında bazı hükûmet kararlarının dışına çıktığı için İsmet Paşa'ya sözleşmeyi imzalama yetkisini vermemesi iki devlet adamının arasını açtı. İsmet Paşa'ya gerekli yetkiyi TBMM reisi Mustafa Kemal verdi. Lozan Anlaşması’nın imzalanmasından sonra Rauf Bey başbakanlıktan istifa etti.
İzmir Suikastı davası
İkinci dönemde İstanbul milletvekili olarak mecliste yer alan Rauf Bey, Halk Fırkası'ndan bağımsız bir politika takip etmeye başladı. 1924'te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulduğunda Rauf Bey, daha önce İkinci Grupta başlattığı muhalefetini bu toplulukta sürdürdü. Parti, 3 Haziran 1925'te kapatılıp, yönetici kadro, 17 Haziran 1926'daki İzmir Suikastı olayıyla ilgili görülerek yargılandı. Yargılama sırasında Rauf Bey, tedavi için Viyana'da bulunmaktaydı. Mahkeme on yıl kalebentliğe, medeni haklardan mahrum edilmesine ve mallarının haczine hüküm verdi. Rauf Bey hakkındaki suçlamaları ve kararı kesinlikle kabul etmedi, kararı temyiz imkânı olmadığı için de yurda dönmedi. Yurt dışına kaldığı dönemde Birleşik Krallık, Hindistan, Çin ve Mısır'da bulundu. 1933'te çıkan af kanunundan yararlanmayı "...benim asla ve hiçbir suretle en ufak bir cürümle dahi suçlu olmadığım için, ilan edilen aftan katiller ve şakiler gibi faydalanmayı düşünmem mümkün değildir" diyerek reddetti. Eniştesinin 1935'te vefatı üzerine ailesinin ısrarıyla yurda döndü. Yeniden politikaya atılarak 1939 yılında TBMM'nin altıncı döneminde Kastamonu'dan milletvekili seçildi; ancak Cumhuriyet Halk Partisi'ne katılmadı.
Eski sürgün mahkûmiyeti ile ilgili 12 Aralık 1940 tarihinde Millî Müdafaa Vekaleti aleyhine dava açtı. Gayesi, zaman aşımı gerekçesiyle ele alınmayan mahkûmiyetin haksızlığının tescil edilmesi idi. Askeri Temyiz Mahkemesi 23 Temmuz 1941 tarihli 1342 Esas sayılı kararı ile bunu tescil etti.
VI. Dönem Kastamonu Milletvekili seçilmiştir. II. Dünya Savaşı sırasında 1942'de Londra Büyükelçiliği'ne getirilmesi nedeniyle 16 Mart 1942 tarihinde Milletvekilliğinden istifa etmişti. Büyükelçilik görevinden de 1944 yılında kendi isteği ile ayrıldı ve bir daha devlet görevi kabul etmedi. 1949 ara seçimlere İstanbuldan bağımsız aday olarak girdi ama kazanamadı. Hayatının geri kalanını üniversitelerde ders ve konferanslar vererek ve de seyahatlere çıkarak geçirdi. 1964 yılında İstanbul'da geçirdiği kalp krizi sonucu öldü. Mezarı Erenköy'deki Sahrayıcedid Mezarlığı'ndadır.
Hatıraları
Rauf Orbay'ın siyasi hatıraları Feridun Kandemir tarafından haftalık Yakın Tarihimiz dergisinin çeşitli sayılarında yayımlandı. 1965 yılında Feridun Kandemir, Hâtıraları ve Söyleyemedikleri İle Rauf Orbay adlı kitabı yayımladı. Bu hatıralar 1993'te, Rauf Orbay, Cehennem Değirmeni -Siyasî Hatıralarım, adıyla iki cilt halinde, 2003 yılında ise, Siyasî Hatıralar adıyla tek cilt halinde tekrar yayınlanmıştır.
Hakkındaki kitaplar
- Nurer Uğurlu, Gizli Belgelerle Rauf Orbay, İsmet İnönü Kavgası, 2005
- Hüseyin Rauf Orbay, Siyasi Hatıralar, 2003
- Nur Özmel Akın, Rauf Orbay'ın Londra Büyükelçiliği, 1942-1944, 1999
- Cemal Kutay, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Yüzyılımızda Bir İnsanımız: Hüseyin Rauf Orbay (5 cilt), 1992
- Hüseyin Rauf Orbay, Cehennem Değirmeni, 1993
- Erberk İnam, Rauf Bey, 1965
- Feridun Kandemir, Hatıraları ve Söylemedikleri ile Rauf Orbay, 1965
Kaynakça
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. () |
- ^ a b Haçin, İlhan (2016), Hüseyin Rauf Orbay ve I. TBMM’deki Faaliyetleri (1920 – 1923) (PDF), s. 3, 11 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF), erişim tarihi: 11 Kasım 2021
- ^ a b c . 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2016.
- ^ a b . 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2007.
- ^ Ahmet Emin Yalman (1997). Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim. 4 (2 bas.). İstanbul: Pera Turizm ve Ticaret A.Ş. ss. 1484 - 1486.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Fevzi Çakmak | TBMM İcra Vekilleri Heyeti Reisi 12 Temmuz 1922 - 4 Ağustos 1923 | Sonra gelen: Ali Fethi Okyar |
| Önce gelen: Ömer Lütfi Argeşo | TBMM Nafia Vekili 21 Kasım 1921 - 14 Ocak 1922 | Sonra gelen: Feyzi Pirinççioğlu |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Huseyin Rauf Orbay d 27 Temmuz 1881 Istanbul o 16 Temmuz 1964 Istanbul Turk asker siyasetci Osmanli Devleti nin son donemlerinde Kurtulus Savasi nda ve Turkiye Cumhuriyeti doneminde onemli gorevlerde bulunmustur Trablusgarp ve Balkan Savaslari nda gosterdigi basaridan oturu Hamidiye Kahramani olarak tanindi 1918 Ekim inde Osmanli Devleti nin Bahriye Naziri olarak gorev yapan Orbay devletin cokus belgesi olan Mondros Mutarekesi ni hukumet adina imzalayan kisidir Halaskar Hamidiye Kahramani Rauf OrbayTBMM Icra Vekilleri Heyeti ReisiGorev suresi 12 Temmuz 1922 4 Agustos 1923TBMM Reisi Mustafa Kemal AtaturkYerine geldigi Fevzi CakmakYerine gelen Fethi OkyarTBMM Nafia VekiliGorev suresi 21 Kasim 1921 14 Ocak 1922TBMM Reisi Mustafa Kemal AtaturkYerine geldigi Omer Lutfi ArgesoYerine gelen Feyzi PirincciogluTurkiye Buyuk Millet Meclisi 1 2 ve 8 Donem MilletvekiliGorev suresi 3 Nisan 1939 16 Mart 1942Secim bolgesi 1939 IstanbulGorev suresi 23 Nisan 1920 26 Haziran 1927Secim bolgesi 1920 Sivas 1923 IstanbulKisisel bilgilerDogum Huseyin Rauf 27 Temmuz 1881 1881 07 27 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum 16 Temmuz 1964 82 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeri Sahrayicedid Mezarligi IstanbulPartisi Terakkiperver Cumhuriyet Firkasi 1924 1925 Bitirdigi okul Heybeliada Bahriye MektebiMeslegi Asker devlet adamiDini IslamOdulleriImzasiAskeri hizmetiTakma adi Hamidiye KahramaniBagliligi Osmanli ImparatorluguBransi Osmanli donanmasiHizmet yillari 1895 1918Rutbesi MiralayKomutasi Hamidiye KruvazoruCatisma savaslari Balkan Savaslari I Dunya Savasi Turk Kurtulus Savasi sirasinda 12 Temmuz 1922 4 Agustos 1923 tarihleri arasinda Turkiye nin basvekilligini ustlendi Mustafa Kemal Pasa ve Fevzi Pasa dan sonra Turkiye nin ucuncu basbakanidir icra vekilleri heyeti reisi Terakkiperver Cumhuriyet Firkasi nin kurucularindadir Izmir Suikasti davasinda idamla yargilanmis on yila mahkum edilmistir 1939 da politikaya donen Orbay Kastamonu mebuslugu ve Londra buyukelciligi yapmistir HayatiBabasi Abhaz kokenli Bahriye Birinci Feriki Oramiral ve Ayan Meclisi azasi Mehmet Muzaffer Pasa dir Mehmet Muzaffer Pasa Girit Bahriye Ussunde gorevliyken Koca Memi sulalesinden Tahrirat Muduru Emin Efendi nin kizi Hayriye Ruveyde Hanimla evlenmistir Bu evlilikten iki erkek uc kiz toplamda bes cocuklari olmustur bu cocuklardan biri Rauf Orbay dir 1881 de Istanbul da Cibali semtinde dunyaya gelmistir Babasinin gorevi nedeniyle orta ogrenimini Trablus Askeri Rustiyesi nde yaptiktan sonra Istanbul a dondu Heybeliada Bahriye Okulu nu 1899 da bitirip deniz kuvvetlerine katildi Askeri kariyeri Hareket Ordusu ile birlikte bir nefer sifatiyla Istanbul a gelen genc Rauf Orbay Guverte muhendisi tegmen rutbesiyle askeri yasamina baslayan Huseyin Rauf 1901 de ustegmenlige 1904 te yuzbasi rutbesine yukseldi 1904 te Mesudiye zirhlisina atandi 1905 1911 arasinda gemi satin alma gemi insa tezgahlarini inceleme gibi gorevlerle Amerika Birlesik Devletleri Birlesik Krallik Almanya da bulundu 1907 de kolagaligina kidemli yuzbasi yukseldi 13 Kasim 1907 de sagkolagasi on yuzbasi olarak 31 Mart Ayaklanmasi sebebiyle Istanbul a gelen Hareket Ordusu nun faaliyetlerine katildi Bu harekat sirasinda Mustafa Kemal ve Ismet Bey ile tanisti 25 Mayis 1909 da Hamidiye Gemisi komutanligina atandi Arnavutluk Ayaklanmasinin bastirilmasinda rol oynadi 1911 Turk Italyan Savasi nda Trablusgarp a ikmal sevkiyatinda gorev aldi Balkan Savaslari basladiginda Hamidiye kruvazorunde suvari idi Hamidiye Kahramani Rauf Bey ve Hamidiye kruvazoru Haziran Temmuz 1913 tarihli Resimli Kitab dergisinde Rauf BeyHamidiye Harekati I Balkan Savasi sirasinda Yunan donanmasi Canakkale yi abluka altina almisti Rauf Bey komutasindaki Hamidiye ablukadan kacmayi basararak Akdeniz e acildi tarihin ilk korsan kruvazor harekatini gerceklestirdi 7 ay 24 gun suren harekat butun Akdeniz i zaman zaman Kizildeniz i de icine aliyordu Harekat boyunca Hamidiye Sirbistan da askeri tesisleri bombaladi dusman savas ve ticaret gemilerini batirdi Canakkale agzindaki Yunan baskisini azaltti Butun dunya basinin gun gun takip ettigi harekat Osmanli Devleti acisindan buyuk bir propaganda basarisi sagladi Rauf Bey kamuoyunda Hamidiye Kahramani olarak tanindi Devlet Hamidiye Kruvazoru Humayunu adini tasiyan bir madalya ihdas etti 2 Temmuz 1913 te daha donus yolunda iken Rauf Bey binbasiliga terfi ettirildi O yilin sonuna kadar Hamidiye kruvazorunun komutani olarak goreve devam etti I Dunya Savasi Mustafa Kemal ve Rauf I Dunya Savasi nda Iran ve Irak ta Osmanli gizli orgutu Teskilat i Mahsusa nin bir gorevlisi olarak bulundu Kerkuk te iken yarbayliga terfi etti Deniz Kuvvetleri Kurmay Baskanligina ataninca Istanbul a dondu 1917 de Bahriye Naziri Cemal Pasa ile birlikte Alman Imparatoru II Wilhelm i ziyaret etti Donuste kalyon kaptanligina albay yukseltildi Savas boyunda Deniz Kurmay Baskani sifatiyla bu gorevde kaldi Brest Litovsk Baris Konferansi nda Deniz Kuvvetleri delegesi olarak Osmanli yi temsil etti Bahriye Nazirligi Rauf Bey savasin kaybedilmesi ve Ittihat ve Terakki hukumetinin istifa etmesinden sonra kurulan Ahmet Izzet Pasa kabinesinde Bahriye Nazirligi gorevine getirildi ve Osmanli Devleti nin cokus belgesi olan Mondros Mutarekesi ni hukumet adina imzalamak zorunda kaldi Bahriye Nazirligi onun son askeri gorevi oldu Siyasi kariyeri Milli Mucadele ye katilmasi Sivas Kongresi Soldan saga Muzaffer Kilic Rauf Orbay Bekir Sami Kunduh Mustafa Kemal Ataturk Rusen Esref Unaydin Cemil Cahit Toydemir Cevat Abbas Gurer Mustafa Kemal Ataturk ve Rauf Orbay Sivas Kongresi nde Rauf Pasa Ahmet Izzet Pasa kabinesinin cekilmesi uzerine Bahriye Nazirligi ndan ayrildi ve Anadolu daki Milli Mucadele hareketine katildi 8 Haziran 1919 da Ankara ya ulasti Mustafa Kemal Pasa ya katilmak uzere Ali Fuat Pasa ile birlikte Amasya ya gectiler 22 Haziran 1919 tarihli Amasya Genelgesi ni imzaladilar Mustafa Kemal Pasa ile birlikte Erzurum a giden Rauf Bey Erzurum Kongresi nde Heyet i Temsiliye Baskan vekili idi Ardindan Sivas a gecti ve Sivas Kongresi baslamadan once kongrenin baskan yardimciligina getirildi Istanbul daki Son Meclis i Mebusan toplantisina Heyet i Temsiliye adina katilacak delege olarak secildi Son Osmanli Meclis i Mebusani Huseyin Rauf Bey Sivas Kongresi nden sonra Son Osmanli Meclis i Mebusani na Heyet i Temsiliye adina katilmak uzere Husrev Gerede ile birlikte Istanbul a gitti Mecliste Felah i Vatan grubunun kurulmasina onderlik etti 16 Mart 1920 de meclisin Ingiliz kuvvetleri tarafindan basilmasindan sonra tutuklanan Rauf Bey 22 Mart 1920 da Malta ya surgune gonderildi Rauf Bey Malta da 20 ay sure tutuklu kaldiktan sonra Inebolu da Binbasi Rawlinson la mubadele edildi 15 Kasim 1921 de Ankara ya gelen Rauf Bey Sivas milletvekili sifati ile TBMM ye katildi Basvekillik 21 Kasim 1921 de Nafia vekilligi Bayindirlik Bakanligi ve Meclis ikinci baskanligi gorevlerine getirilen Rauf Bey 14 Ocak 1922 ye kadar bu gorevlerde kaldi 30 Agustos 1922 Baskomutanlik Meydan Muharebesi oncesinde Fevzi Pasa nin yogun calismalari sebebiyle TBMM Icra Vekilleri Heyeti Baskanligi gorevine geldi ve 12 Temmuz 1922 4 Agustos 1923 arasinda TBMM Icra Vekilleri Heyeti Baskanligi yapti Kurtulus Savasi nin Turk ordusunun zaferiyle sonuclanmasinin ardindan baslayan Lozan Baris Konferansi sirasinda Ismet Pasa nin ustlendigi Milli Savunma ve Disisleri Bakanliklarina vekalet etme gorevi Rauf Bey de idi Lozan gorusmeleri sirasinda bazi hukumet kararlarinin disina ciktigi icin Ismet Pasa ya sozlesmeyi imzalama yetkisini vermemesi iki devlet adaminin arasini acti Ismet Pasa ya gerekli yetkiyi TBMM reisi Mustafa Kemal verdi Lozan Anlasmasi nin imzalanmasindan sonra Rauf Bey basbakanliktan istifa etti Izmir Suikasti davasi Istanbul Deniz Muzesi nde yer alan Rauf Orbay bustu Ikinci donemde Istanbul milletvekili olarak mecliste yer alan Rauf Bey Halk Firkasi ndan bagimsiz bir politika takip etmeye basladi 1924 te Terakkiperver Cumhuriyet Firkasi kuruldugunda Rauf Bey daha once Ikinci Grupta baslattigi muhalefetini bu toplulukta surdurdu Parti 3 Haziran 1925 te kapatilip yonetici kadro 17 Haziran 1926 daki Izmir Suikasti olayiyla ilgili gorulerek yargilandi Yargilama sirasinda Rauf Bey tedavi icin Viyana da bulunmaktaydi Mahkeme on yil kalebentlige medeni haklardan mahrum edilmesine ve mallarinin haczine hukum verdi Rauf Bey hakkindaki suclamalari ve karari kesinlikle kabul etmedi karari temyiz imkani olmadigi icin de yurda donmedi Yurt disina kaldigi donemde Birlesik Krallik Hindistan Cin ve Misir da bulundu 1933 te cikan af kanunundan yararlanmayi benim asla ve hicbir suretle en ufak bir curumle dahi suclu olmadigim icin ilan edilen aftan katiller ve sakiler gibi faydalanmayi dusunmem mumkun degildir diyerek reddetti Enistesinin 1935 te vefati uzerine ailesinin israriyla yurda dondu Yeniden politikaya atilarak 1939 yilinda TBMM nin altinci doneminde Kastamonu dan milletvekili secildi ancak Cumhuriyet Halk Partisi ne katilmadi Eski surgun mahkumiyeti ile ilgili 12 Aralik 1940 tarihinde Milli Mudafaa Vekaleti aleyhine dava acti Gayesi zaman asimi gerekcesiyle ele alinmayan mahkumiyetin haksizliginin tescil edilmesi idi Askeri Temyiz Mahkemesi 23 Temmuz 1941 tarihli 1342 Esas sayili karari ile bunu tescil etti VI Donem Kastamonu Milletvekili secilmistir II Dunya Savasi sirasinda 1942 de Londra Buyukelciligi ne getirilmesi nedeniyle 16 Mart 1942 tarihinde Milletvekilliginden istifa etmisti Buyukelcilik gorevinden de 1944 yilinda kendi istegi ile ayrildi ve bir daha devlet gorevi kabul etmedi 1949 ara secimlere Istanbuldan bagimsiz aday olarak girdi ama kazanamadi Hayatinin geri kalanini universitelerde ders ve konferanslar vererek ve de seyahatlere cikarak gecirdi 1964 yilinda Istanbul da gecirdigi kalp krizi sonucu oldu Mezari Erenkoy deki Sahrayicedid Mezarligi ndadir Rauf Orbay in Erenkoy Sahrayicedid Mezarligi ndaki KabriHatiralariRauf Orbay in siyasi hatiralari Feridun Kandemir tarafindan haftalik Yakin Tarihimiz dergisinin cesitli sayilarinda yayimlandi 1965 yilinda Feridun Kandemir Hatiralari ve Soyleyemedikleri Ile Rauf Orbay adli kitabi yayimladi Bu hatiralar 1993 te Rauf Orbay Cehennem Degirmeni Siyasi Hatiralarim adiyla iki cilt halinde 2003 yilinda ise Siyasi Hatiralar adiyla tek cilt halinde tekrar yayinlanmistir Hakkindaki kitaplarNurer Ugurlu Gizli Belgelerle Rauf Orbay Ismet Inonu Kavgasi 2005 Huseyin Rauf Orbay Siyasi Hatiralar 2003 Nur Ozmel Akin Rauf Orbay in Londra Buyukelciligi 1942 1944 1999 Cemal Kutay Osmanli dan Cumhuriyet e Yuzyilimizda Bir Insanimiz Huseyin Rauf Orbay 5 cilt 1992 Huseyin Rauf Orbay Cehennem Degirmeni 1993 Erberk Inam Rauf Bey 1965 Feridun Kandemir Hatiralari ve Soylemedikleri ile Rauf Orbay 1965KaynakcaBu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin a b Hacin Ilhan 2016 Huseyin Rauf Orbay ve I TBMM deki Faaliyetleri 1920 1923 PDF s 3 11 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF erisim tarihi 11 Kasim 2021 a b c 28 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2016 a b 29 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2007 Ahmet Emin Yalman 1997 Yakin Tarihte Gorduklerim ve Gecirdiklerim 4 2 bas Istanbul Pera Turizm ve Ticaret A S ss 1484 1486 Siyasi goreviOnce gelen Fevzi Cakmak TBMM Icra Vekilleri Heyeti Reisi 12 Temmuz 1922 4 Agustos 1923 Sonra gelen Ali Fethi OkyarOnce gelen Omer Lutfi Argeso TBMM Nafia Vekili 21 Kasim 1921 14 Ocak 1922 Sonra gelen Feyzi Pirinccioglu