Suriye, Batı Asya'da, Arap Yarımadası'nın kuzeyinde, Akdeniz'in doğu ucunda yer almaktadır. Kuzeyde Türkiye, batı ve güneybatıda Lübnan ve İsrail, doğuda Irak ve güneyde Ürdün ile komşudur. Batıda sıradağlardan ve iç kesimlerde sarp bir alandan oluşur. Doğuda Suriye Çölü, güneyde ise Cebel el-Dürzi Sıradağları yer almaktadır. İlk bölge Fırat Vadisi tarafından ikiye bölünür. Fırat üzerinde 1973 yılında inşa edilen bir baraj, Suriye'nin en büyük gölü olan Esad Gölü adında bir rezervuar oluşturur. Suriye'nin en yüksek noktası Lübnan sınırındaki 2,814 metre yüksekliğindeki Hermon Dağı'dır. Nemli Akdeniz kıyısı ile kurak çöl bölgeleri arasında, ülkenin dörtte üçüne yayılan ve çöl boyunca esen sıcak ve kuru rüzgarları alan yarı kurak sarp bir bölge yer alır. Suriye'de toprakların yüzde 28'i ekilebilir, yüzde 4'ü kalıcı ürünlere ayrılmış, yüzde 46'sı çayır ve mera olarak kullanılırken sadece yüzde 3'ü orman ve ağaçlıktır.
Suriye coğrafyası | |
---|---|
Kıta | Asya |
Bölge | Levant |
Koordinatlar | {{{koordinatlar}}} |
Yüzölçüm | dünyada 89. sırada 185180 km² Kara : 99,4 % Su : 0,6 % |
Kıyılar | 193 km |
Sınırlar | Toplam kara sınırları: 2253 km
|
En yüksek nokta | Hermon Dağı 2814 m |
En alçak nokta | Taberiye Gölü yakınındaki isimsiz bir yer -200 m (tartışmalı; İsrail tarafından yönetiliyor) |
En uzun nehir | Fırat 3596 km |
En büyük göl | Esad Gölü |
Suriye on dört valiliğe ya da "muhafaza"ya bölünmüştür. Valilikler toplam altmış ilçeye veya "mıntıka"ya, bunlar da kendi içlerinde "nahiye"lere ayrılır. Başkent Şam, Suriye'nin ikinci en büyük şehridir ve metropoliten alan kendi başına bir valiliktir. Kuzey Suriye'deki Halep (nüfus 2.301.570) en büyük şehirdir. Lazkiye ve Tartus Suriye'nin Akdeniz'deki ana limanlarıdır.
Coğrafi bölgeler
Bu bölüm herhangi bir .Kasım 2022) () ( |
Bölge yaklaşık 185.180 kilometrekarelik çöller, ovalar ve dağlardan oluşmaktadır. Batıda bir depresyonu çevreleyen dar, çift dağ kuşağı ile bir kıyı bölgesine ve çok daha büyük bir doğu platosuna bölünmüştür. İklim ağırlıklı olarak kuraktır; ülkenin yaklaşık beşte üçü yılda 250 milimetreden daha az yağmur alır. Verimli topraklar devletin en önemli doğal kaynağıdır ve sulama projeleriyle ekilebilir arazi miktarının artırılması için çaba sarf edilmektedir.
Kıyı ovası
Bu bölüm herhangi bir .Kasım 2022) () ( |
Akdeniz boyunca, dar bir kıyı ovası Türkiye sınırından güneye, Lübnan'a kadar uzanır. Kum tepeleriyle kaplı bu kıyının düzlüğü, sadece dağlardan denize doğru inen yanal burunlar tarafından kırılır. Başlıca limanlar Lazkiye ve Tartus'tur. Suriye, Akdeniz kıyı şeridinde 35 deniz mili (64,8 km) kara sınırı olduğunu iddia eder. Ancak 2003 yılında Suriye, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku'nun izin verdiği 12 deniz mili sınırına bağlı kalarak tek taraflı olarak deniz alanlarını ilan etti.
Yayla alanları
Kıyı ovasına paralel bir dağ silsilesi olan El Nusayriye Dağları'nın deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 1212 metrenin biraz üzerindedir; en yüksek tepe olan Nebi Yunus ise deniz seviyesinden yaklaşık 1575 metre yüksekliktedir. Batı yamaçları nem yüklü batı denizi rüzgarlarını alır ve bu nedenle sadece çölden esen sıcak ve kuru rüzgarları alan doğu yamaçlarına göre daha verimli ve daha yoğun nüfusludur. Lübnan sınırına ve Anti-Lübnan Dağları'na ulaşmadan önce El Nusayriye Dağları sona erer ve Humus'tan Lübnan'ın Trablusşam limanına giden karayolu ve demiryolunun geçtiği bir koridor - - bırakır. Humus Geçidi yüzyıllar boyunca kıyıdan ülkenin iç kesimlerine ve Asya'nın diğer bölgelerine uzanan gözde bir ticaret ve istila yolu oldu. Doğuya doğru, El Nusayriye Dağları hattı, Cebel ez-Zaviye sıradağlarından ve plato bölgesinden, kıvrımlı Asi Nehri'nin geçtiği verimli, sulanan bir hendek olan Gab Ovası ile ayrılır.
İç kesimlerde ve daha güneyde, Anti-Lübnan Dağları, deniz seviyesinden 2700 metrenin üzerindeki zirvelere yükselir ve plato bölgesine doğru doğuya doğru yayılır. Doğu yamaçları çok az yağış ve bitki örtüsüne sahiptir ve sonunda çölle birleşir.
Güneybatıda, yine Suriye ve Lübnan sınırında bulunan yüce Hermon Dağı (Cebel eş-Şeyh), Akdeniz'den yağmur getiren rüzgarları alan Havran Platosu'na iner. Ancak Hermon Dağı'nın en alçak yamaçları dışında hiçbir yerinde yerleşim yoktur. Bazıları 900 metreyi aşan volkanik koniler, Şam'ın güneyinde ve Anti-Lübnan Dağları'nın doğusunda açık, inişli çıkışlı, bir zamanlar verimli olan Havran Platosu'nun arasına serpişmiştir. Havran'ın güneybatısında ülkenin Dürzi nüfusuna ev sahipliği yapan Cebel el-Dürzi'nin yüksek volkanik bölgesi yer almaktadır. Burası Suudi Arabistan'a kadar uzanan volkanik alanının bir parçasıdır. Cebel el-Dürzi'nin kuzeydoğusunda, uydu görüntülerinde göze çarpan adlı büyük bir lav alanı bulunmaktadır.
Doğu platosu
Bu bölüm herhangi bir .Kasım 2022) () ( |
Tüm doğu plato bölgesi, Cebel el-Arap'tan Fırat'a kadar kuzeydoğuya doğru uzanan Cebel er-Ruvak, Cebel Ebu Rucmeyn ve adlı alçak bir dağ zinciriyle kesişmektedir. Bu dağların güneyinde Hamad olarak bilinen çorak bir çöl bölgesi uzanır. Cebel er-Ruvak'ın kuzeyinde ve Humus şehrinin doğusunda, Humus Çölü olarak bilinen ve sert bir toprak yüzeye sahip başka bir çorak alan bulunmaktadır.
Türkiye'nin dağlarından doğan ve Suriye'yi çaprazlama geçerek Irak'a akan Fırat'ın kuzeydoğusunda verimli Cezire bölgesi yer almaktadır. Bu bölge Fırat'ın iki kolu olan ve Habur tarafından sulanmaktadır. Bölge 1960'lar ve 1970'lerde sulamada iyileştirmelerden geçmiştir ve önemli miktarda tahıl ve pamuk mahsulü sağlamaktadır. Cezire'nin en kuzeydoğu kesimindeki petrol ve doğal gaz keşifleri bölgenin ekonomik potansiyelini önemli ölçüde artırdı.
Su
Bu bölüm herhangi bir .Kasım 2022) () ( |
Ülkenin su yolları tarımsal kalkınma açısından hayati önem taşımaktadır. En uzun ve en önemli nehir, Suriye'nin su kaynaklarının yüzde 80'inden fazlasını oluşturan Fırat'tır. Sol yakadaki ana kolları olan Balih ve Habur, her ikisi de Suriye-Türkiye sınır bölgesinde doğan çok yıllık küçük nehirlerdir. Fırat'ın sağ yakasındaki kolları ise çoğunlukla vadis adı verilen küçük mevsimlik akarsulardır. 1973 yılında Suriye, Fırat Nehri üzerinde Rakka kentinin yukarısında Tabka Barajı'nın inşasını tamamladı. Baraj, yaklaşık 80 kilometre uzunluğunda ve ortalama sekiz kilometre genişliğinde bir su kütlesi olan Esad Gölü adlı bir rezervuar oluşturdu.
Şam'ın doğusundaki kurak plato bölgesi boyunca vahalar, akarsular ve bataklıklara ve küçük göllere boşalan birkaç iç nehir yerel sulama için su sağlar. Bunlardan en önemlisi Anti-Lübnan Dağları'ndan doğup çölde kaybolan Barada Nehri'dir. Barada, Şam'ın bulunduğu El-Gutah Vahası'nı oluşturur. Yaklaşık 370 kilometrekarelik bu yemyeşil alan, Şam'ın antik çağlardan beri gelişmesini sağladı. 1980'lerin ortalarında, Şam'daki banliyö konutları ve hafif sanayinin vahayı gaspetmesiyle El-Gutah'ın büyüklüğü giderek erozyona uğradı.
Cezire'deki alanlar Habur Nehri'nin sularıyla ekim altına alındı. Tartus Valiliği ile Lazkiye Valiliği arasındaki sınırları belirleyen küçük bir nehir olan Sinn, Lazkiye limanının yaklaşık 32 kilometre güneybatısındaki Cebel en-Nusayriye'nin batısındaki bölgeyi sulamak için kullanılmaktadır. Güneyde ise yukarı Yarmuk Nehri'ni besleyen kaynaklar Havran'ın sulanması için yönlendirilmektedir. Çoğunlukla doğal kaynaklar olan yeraltı su rezervlerinden hem sulama hem de içme suyu için yararlanılmaktadır. Yeraltı su kaynakları bakımından en zengin bölge, dakikada binlerce litre toplam verime sahip yaklaşık 19 büyük kaynak ve yeraltı nehri içeren El-Gab bölgesidir.
İklim
İklimin en çarpıcı özelliği zıtlıktır. Nemli Akdeniz kıyısı ile kurak çöl bölgeleri arasında, ülkenin dörtte üçünü kaplayan ve batıda Anti-Lübnan Dağları ve Cebel en-Nusayriye, kuzeyde Türk dağlık bölgesi ve güneydoğuda Cebel el-Arap, Cebel er-Ruvak, Cebel Ebu Rucmeyn ve Cebel el-Bişri sıradağları ile sınırlanan yarı kurak bir bozkır bölgesi yer almaktadır.
Bu bölgede yağış oldukça fazladır, yıllık yağış miktarı 750 ile 1000 milimetre arasında değişmektedir. Akdeniz'den gelen rüzgarlarla taşınan yağmurun çoğu kasım ve mayıs ayları arasında düşer. Yıllık ortalama sıcaklıklar ocak ayında 7 °C ile Ağustos ayında 27 °C arasında değişmektedir. Cebel en-Nusayriye'nin yüksek sırtları Akdeniz'den gelen yağmurların çoğunu tuttuğu için, bu dağların doğusunda yer alan El-Gab depresyonu, ılık, kuru rüzgarlar ve yetersiz yağış ile nispeten kurak bir bölgededir. Cebel en-Nusayriye'nin zirveleri bazen karla kaplı olsa da hiçbir mevsimde don görülmez.
Daha güneyde, Akdeniz'den gelen yağmur yüklü bulutlar Cebel en-Nusayriye ile Anti-Lübnan Dağları arasındaki boşluktan geçerek Humus bölgesine ve bazen de bu şehrin doğusundaki bozkır bölgesine ulaşır. Ancak daha güneyde Anti-Lübnan Dağları Akdeniz'den gelen yağmurları engeller ve başkent Şam'ın da içinde bulunduğu bölge, yılda ortalama 200 milimetreden daha az yağış alan ve ocak ayında 4 °C ile temmuz ve ağustos aylarında 40 °C arasında değişen sıcaklıklarla bozkırın yarı kurak iklim bölgesinin bir parçası haline gelir. Yine de başkentin çevresi, Roma döneminde inşa edilen su kemerleri ile Barada Nehri'nden yapılan sulama sayesinde yemyeşil ve ekilebilir durumdadır.
Güneydoğuda nem azalır ve yıllık yağış miktarı 100 milimetrenin altına düşer. Üstelik az miktardaki yağmur yıldan yıla oldukça değişken olup periyodik kuraklıklara neden olmaktadır. Cebel er-Ruvak, Cebel Ebu Rucmeyn ve Cebel Bişri sıradağlarının güneyindeki çorak taşlık çölde temmuz ayında sıcaklıklar genellikle 45 °C'yi aşmaktadır. Şubat ve mayıs aylarında yaygın olan kum fırtınaları bitki örtüsüne zarar verir ve otlatmayı engeller. Çöl sıradağlarının kuzeyinde ve El Gab depresyonunun doğusunda, yaz boyunca bulutsuz gökyüzünün ve yüksek gündüz sıcaklıklarının hüküm sürdüğü platonun geniş bozkırları yer alır, ancak kasımdan marta kadar bazen şiddetli donlar yaygındır. Yağış miktarı yılda ortalama 250 milimetredir ancak güney çöl bölgesi boyunca uzanan geniş bir kuşakta 200 milimetrenin altına düşer. Bu kuşakta sadece Fırat ve Habur nehirleri yerleşim ve tarım için yeterli su sağlamaktadır.
: Lazkiye | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
O | Ş | M | N | M | H | T | A | E | E | K | A |
162.6 16 8 | 99.8 16 9 | 90.6 18 11 | 44.2 22 14 | 21 24 17 | 4.5 27 21 | 0.9 29 24 | 4.5 30 25 | 7.8 29 22 | 67.1 27 18 | 95.2 22 14 | 160.7 17 10 |
sıcaklık (°C) • yağış (mm) |
: Şam | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
O | Ş | M | N | M | H | T | A | E | E | K | A |
27.9 13 0 | 22.7 15 1 | 16.9 19 4 | 7.9 25 7 | 3.3 30 11 | 0.4 34 14 | 0 37 17 | 0 36 17 | 0.2 33 13 | 7.1 28 9 | 21.4 20 4 | 25.8 14 1 |
sıcaklık (°C) • yağış (mm) |
Kaynaklar ve arazi kullanımı
Doğal kaynaklar: petrol, fosfat, krom ve manganez cevherleri, asfalt, demir cevheri, kaya tuzu, mermer, alçıtaşı, hidroelektrik
Arazi kullanımı:
ekilebilir arazi: %24,8
kalıcı ürünler: %4,47
diğer: %70,73 (2005)
Sulanan arazi: 13.560 km2 (2003)
Toplam yenilenebilir su kaynakları: 46,1 cu km (1997)
Alan ve sınırlar
Alan:
toplam: 185.180 km²
kara: 183.630 km²
su: 1550 km²
not: İsrail işgali altındaki 1295 km²'lik bölgeyi içermektedir
Kara sınırları:
toplam: 2253 km
sınır ülkeleri: Irak 605 km, İsrail 76 km, Ürdün 375 km, Lübnan 375 km, Türkiye 822 km
Sahil şeridi:
193 kilometre (120 mi)
Denizcilik iddiaları:
bitişik bölge: 41 deniz mili (75,9 km; 47,2 mi)
karasuları: 35 deniz mili (64,8 km; 40,3 mi)
Yükseklik uçları:
en alçak nokta: Taberiye Gölü yakınındaki isimsiz konum -200 men
en yüksek nokta: Hermon Dağı 2814 m
Çevresel kaygılar
Doğal afetler: toz fırtınaları, kum fırtınaları, depremler
Çevre - güncel sorunlar: ormansızlaşma; aşırı otlatma; toprak erozyonu; çölleşme; ham kanalizasyon ve petrol arıtımından kaynaklanan atıkların dökülmesinden kaynaklanan su kirliliği; yetersiz içme suyu kaynakları
Çevre - uluslararası anlaşmalar:
taraf: Biyoçeşitlilik, İklim Değişikliği, Çölleşme, Nesli Tükenmekte Olan Türler, Tehlikeli Atıklar, Ozon Tabakasının Korunması, Gemi Kirliliği (MARPOL 73/78 ), Sulak Alanlar
imzalandı, ancak onaylanmadı:
Kaynakça
- Bu madde bu kaynaktan gelen kamu malı içermektedir. Syria: A country study. .
- Bu madde The World Factbook kamu malı materyali içermektedir. Kaynağa bu web sayfasından ulaşabilirsiniz.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suriye Bati Asya da Arap Yarimadasi nin kuzeyinde Akdeniz in dogu ucunda yer almaktadir Kuzeyde Turkiye bati ve guneybatida Lubnan ve Israil doguda Irak ve guneyde Urdun ile komsudur Batida siradaglardan ve ic kesimlerde sarp bir alandan olusur Doguda Suriye Colu guneyde ise Cebel el Durzi Siradaglari yer almaktadir Ilk bolge Firat Vadisi tarafindan ikiye bolunur Firat uzerinde 1973 yilinda insa edilen bir baraj Suriye nin en buyuk golu olan Esad Golu adinda bir rezervuar olusturur Suriye nin en yuksek noktasi Lubnan sinirindaki 2 814 metre yuksekligindeki Hermon Dagi dir Nemli Akdeniz kiyisi ile kurak col bolgeleri arasinda ulkenin dortte ucune yayilan ve col boyunca esen sicak ve kuru ruzgarlari alan yari kurak sarp bir bolge yer alir Suriye de topraklarin yuzde 28 i ekilebilir yuzde 4 u kalici urunlere ayrilmis yuzde 46 si cayir ve mera olarak kullanilirken sadece yuzde 3 u orman ve agacliktir Suriye cografyasiKita AsyaBolge LevantKoordinatlar koordinatlar Yuzolcum dunyada 89 sirada 185180 km Kara 99 4 Su 0 6 Kiyilar 193 kmSinirlar Toplam kara sinirlari 2253 km Irak 605 km Filistin 76 km Urdun 375 km Lubnan 375 km Turkiye 822 km kmEn yuksek nokta Hermon Dagi 2814 mEn alcak nokta Taberiye Golu yakinindaki isimsiz bir yer 200 m tartismali Israil tarafindan yonetiliyor En uzun nehir Firat 3596 kmEn buyuk gol Esad Golu Suriye on dort valilige ya da muhafaza ya bolunmustur Valilikler toplam altmis ilceye veya mintika ya bunlar da kendi iclerinde nahiye lere ayrilir Baskent Sam Suriye nin ikinci en buyuk sehridir ve metropoliten alan kendi basina bir valiliktir Kuzey Suriye deki Halep nufus 2 301 570 en buyuk sehirdir Lazkiye ve Tartus Suriye nin Akdeniz deki ana limanlaridir Cografi bolgelerBu bolum herhangi bir kaynak icermemektedir Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek bu bolum gelistirilmesine yardimci olunuz Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kasim 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Sam Halep Deyrizor Hama Humus Lazkiye Tartus Epemiye BusraSuriye haritasi Bolge yaklasik 185 180 kilometrekarelik coller ovalar ve daglardan olusmaktadir Batida bir depresyonu cevreleyen dar cift dag kusagi ile bir kiyi bolgesine ve cok daha buyuk bir dogu platosuna bolunmustur Iklim agirlikli olarak kuraktir ulkenin yaklasik beste ucu yilda 250 milimetreden daha az yagmur alir Verimli topraklar devletin en onemli dogal kaynagidir ve sulama projeleriyle ekilebilir arazi miktarinin artirilmasi icin caba sarf edilmektedir Kiyi ovasi Bu bolum herhangi bir kaynak icermemektedir Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek bu bolum gelistirilmesine yardimci olunuz Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kasim 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Akdeniz boyunca dar bir kiyi ovasi Turkiye sinirindan guneye Lubnan a kadar uzanir Kum tepeleriyle kapli bu kiyinin duzlugu sadece daglardan denize dogru inen yanal burunlar tarafindan kirilir Baslica limanlar Lazkiye ve Tartus tur Suriye Akdeniz kiyi seridinde 35 deniz mili 64 8 km kara siniri oldugunu iddia eder Ancak 2003 yilinda Suriye Birlesmis Milletler Deniz Hukuku nun izin verdigi 12 deniz mili sinirina bagli kalarak tek tarafli olarak deniz alanlarini ilan etti Suriye nin topografyasiYayla alanlari Kiyi ovasina paralel bir dag silsilesi olan El Nusayriye Daglari nin deniz seviyesinden ortalama yuksekligi 1212 metrenin biraz uzerindedir en yuksek tepe olan Nebi Yunus ise deniz seviyesinden yaklasik 1575 metre yuksekliktedir Bati yamaclari nem yuklu bati denizi ruzgarlarini alir ve bu nedenle sadece colden esen sicak ve kuru ruzgarlari alan dogu yamaclarina gore daha verimli ve daha yogun nufusludur Lubnan sinirina ve Anti Lubnan Daglari na ulasmadan once El Nusayriye Daglari sona erer ve Humus tan Lubnan in Trablussam limanina giden karayolu ve demiryolunun gectigi bir koridor birakir Humus Gecidi yuzyillar boyunca kiyidan ulkenin ic kesimlerine ve Asya nin diger bolgelerine uzanan gozde bir ticaret ve istila yolu oldu Doguya dogru El Nusayriye Daglari hatti Cebel ez Zaviye siradaglarindan ve plato bolgesinden kivrimli Asi Nehri nin gectigi verimli sulanan bir hendek olan Gab Ovasi ile ayrilir Ic kesimlerde ve daha guneyde Anti Lubnan Daglari deniz seviyesinden 2700 metrenin uzerindeki zirvelere yukselir ve plato bolgesine dogru doguya dogru yayilir Dogu yamaclari cok az yagis ve bitki ortusune sahiptir ve sonunda colle birlesir El Nusayriye Daglari nda yer almaktadir Guneybatida yine Suriye ve Lubnan sinirinda bulunan yuce Hermon Dagi Cebel es Seyh Akdeniz den yagmur getiren ruzgarlari alan Havran Platosu na iner Ancak Hermon Dagi nin en alcak yamaclari disinda hicbir yerinde yerlesim yoktur Bazilari 900 metreyi asan volkanik koniler Sam in guneyinde ve Anti Lubnan Daglari nin dogusunda acik inisli cikisli bir zamanlar verimli olan Havran Platosu nun arasina serpismistir Havran in guneybatisinda ulkenin Durzi nufusuna ev sahipligi yapan Cebel el Durzi nin yuksek volkanik bolgesi yer almaktadir Burasi Suudi Arabistan a kadar uzanan volkanik alaninin bir parcasidir Cebel el Durzi nin kuzeydogusunda uydu goruntulerinde goze carpan adli buyuk bir lav alani bulunmaktadir Dogu platosu Bu bolum herhangi bir kaynak icermemektedir Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek bu bolum gelistirilmesine yardimci olunuz Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kasim 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Palmira yakinlarindaki Suriye colu Tum dogu plato bolgesi Cebel el Arap tan Firat a kadar kuzeydoguya dogru uzanan Cebel er Ruvak Cebel Ebu Rucmeyn ve adli alcak bir dag zinciriyle kesismektedir Bu daglarin guneyinde Hamad olarak bilinen corak bir col bolgesi uzanir Cebel er Ruvak in kuzeyinde ve Humus sehrinin dogusunda Humus Colu olarak bilinen ve sert bir toprak yuzeye sahip baska bir corak alan bulunmaktadir Turkiye nin daglarindan dogan ve Suriye yi caprazlama gecerek Irak a akan Firat in kuzeydogusunda verimli Cezire bolgesi yer almaktadir Bu bolge Firat in iki kolu olan ve Habur tarafindan sulanmaktadir Bolge 1960 lar ve 1970 lerde sulamada iyilestirmelerden gecmistir ve onemli miktarda tahil ve pamuk mahsulu saglamaktadir Cezire nin en kuzeydogu kesimindeki petrol ve dogal gaz kesifleri bolgenin ekonomik potansiyelini onemli olcude artirdi SuBu bolum herhangi bir kaynak icermemektedir Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek bu bolum gelistirilmesine yardimci olunuz Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kasim 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Zeyzun Baraji nin cokmesinden sonra Kuzey Suriye de olusan sel Haziran 2002 Ulkenin su yollari tarimsal kalkinma acisindan hayati onem tasimaktadir En uzun ve en onemli nehir Suriye nin su kaynaklarinin yuzde 80 inden fazlasini olusturan Firat tir Sol yakadaki ana kollari olan Balih ve Habur her ikisi de Suriye Turkiye sinir bolgesinde dogan cok yillik kucuk nehirlerdir Firat in sag yakasindaki kollari ise cogunlukla vadis adi verilen kucuk mevsimlik akarsulardir 1973 yilinda Suriye Firat Nehri uzerinde Rakka kentinin yukarisinda Tabka Baraji nin insasini tamamladi Baraj yaklasik 80 kilometre uzunlugunda ve ortalama sekiz kilometre genisliginde bir su kutlesi olan Esad Golu adli bir rezervuar olusturdu Sam in dogusundaki kurak plato bolgesi boyunca vahalar akarsular ve batakliklara ve kucuk gollere bosalan birkac ic nehir yerel sulama icin su saglar Bunlardan en onemlisi Anti Lubnan Daglari ndan dogup colde kaybolan Barada Nehri dir Barada Sam in bulundugu El Gutah Vahasi ni olusturur Yaklasik 370 kilometrekarelik bu yemyesil alan Sam in antik caglardan beri gelismesini sagladi 1980 lerin ortalarinda Sam daki banliyo konutlari ve hafif sanayinin vahayi gaspetmesiyle El Gutah in buyuklugu giderek erozyona ugradi Cezire deki alanlar Habur Nehri nin sulariyla ekim altina alindi Tartus Valiligi ile Lazkiye Valiligi arasindaki sinirlari belirleyen kucuk bir nehir olan Sinn Lazkiye limaninin yaklasik 32 kilometre guneybatisindaki Cebel en Nusayriye nin batisindaki bolgeyi sulamak icin kullanilmaktadir Guneyde ise yukari Yarmuk Nehri ni besleyen kaynaklar Havran in sulanmasi icin yonlendirilmektedir Cogunlukla dogal kaynaklar olan yeralti su rezervlerinden hem sulama hem de icme suyu icin yararlanilmaktadir Yeralti su kaynaklari bakimindan en zengin bolge dakikada binlerce litre toplam verime sahip yaklasik 19 buyuk kaynak ve yeralti nehri iceren El Gab bolgesidir IklimKoppen iklim siniflandirmasi bolgelerinin Suriye haritasi Iklimin en carpici ozelligi zitliktir Nemli Akdeniz kiyisi ile kurak col bolgeleri arasinda ulkenin dortte ucunu kaplayan ve batida Anti Lubnan Daglari ve Cebel en Nusayriye kuzeyde Turk daglik bolgesi ve guneydoguda Cebel el Arap Cebel er Ruvak Cebel Ebu Rucmeyn ve Cebel el Bisri siradaglari ile sinirlanan yari kurak bir bozkir bolgesi yer almaktadir Bu bolgede yagis oldukca fazladir yillik yagis miktari 750 ile 1000 milimetre arasinda degismektedir Akdeniz den gelen ruzgarlarla tasinan yagmurun cogu kasim ve mayis aylari arasinda duser Yillik ortalama sicakliklar ocak ayinda 7 C ile Agustos ayinda 27 C arasinda degismektedir Cebel en Nusayriye nin yuksek sirtlari Akdeniz den gelen yagmurlarin cogunu tuttugu icin bu daglarin dogusunda yer alan El Gab depresyonu ilik kuru ruzgarlar ve yetersiz yagis ile nispeten kurak bir bolgededir Cebel en Nusayriye nin zirveleri bazen karla kapli olsa da hicbir mevsimde don gorulmez Daha guneyde Akdeniz den gelen yagmur yuklu bulutlar Cebel en Nusayriye ile Anti Lubnan Daglari arasindaki bosluktan gecerek Humus bolgesine ve bazen de bu sehrin dogusundaki bozkir bolgesine ulasir Ancak daha guneyde Anti Lubnan Daglari Akdeniz den gelen yagmurlari engeller ve baskent Sam in da icinde bulundugu bolge yilda ortalama 200 milimetreden daha az yagis alan ve ocak ayinda 4 C ile temmuz ve agustos aylarinda 40 C arasinda degisen sicakliklarla bozkirin yari kurak iklim bolgesinin bir parcasi haline gelir Yine de baskentin cevresi Roma doneminde insa edilen su kemerleri ile Barada Nehri nden yapilan sulama sayesinde yemyesil ve ekilebilir durumdadir Guneydoguda nem azalir ve yillik yagis miktari 100 milimetrenin altina duser Ustelik az miktardaki yagmur yildan yila oldukca degisken olup periyodik kurakliklara neden olmaktadir Cebel er Ruvak Cebel Ebu Rucmeyn ve Cebel Bisri siradaglarinin guneyindeki corak taslik colde temmuz ayinda sicakliklar genellikle 45 C yi asmaktadir Subat ve mayis aylarinda yaygin olan kum firtinalari bitki ortusune zarar verir ve otlatmayi engeller Col siradaglarinin kuzeyinde ve El Gab depresyonunun dogusunda yaz boyunca bulutsuz gokyuzunun ve yuksek gunduz sicakliklarinin hukum surdugu platonun genis bozkirlari yer alir ancak kasimdan marta kadar bazen siddetli donlar yaygindir Yagis miktari yilda ortalama 250 milimetredir ancak guney col bolgesi boyunca uzanan genis bir kusakta 200 milimetrenin altina duser Bu kusakta sadece Firat ve Habur nehirleri yerlesim ve tarim icin yeterli su saglamaktadir Iklim diyagrami LazkiyeOSMNMHTAEEKA 162 6 16 8 99 8 16 9 90 6 18 11 44 2 22 14 21 24 17 4 5 27 21 0 9 29 24 4 5 30 25 7 8 29 22 67 1 27 18 95 2 22 14 160 7 17 10sicaklik C yagis mm Iklim diyagrami SamOSMNMHTAEEKA 27 9 13 0 22 7 15 1 16 9 19 4 7 9 25 7 3 3 30 11 0 4 34 14 0 37 17 0 36 17 0 2 33 13 7 1 28 9 21 4 20 4 25 8 14 1sicaklik C yagis mm Kaynaklar ve arazi kullanimiDogal kaynaklar petrol fosfat krom ve manganez cevherleri asfalt demir cevheri kaya tuzu mermer alcitasi hidroelektrik Arazi kullanimi ekilebilir arazi 24 8 kalici urunler 4 47 diger 70 73 2005 Sulanan arazi 13 560 km2 2003 Toplam yenilenebilir su kaynaklari 46 1 cu km 1997 Alan ve sinirlarAlan toplam 185 180 km kara 183 630 km su 1550 km not Israil isgali altindaki 1295 km lik bolgeyi icermektedir Kara sinirlari toplam 2253 km sinir ulkeleri Irak 605 km Israil 76 km Urdun 375 km Lubnan 375 km Turkiye 822 km Sahil seridi 193 kilometre 120 mi Denizcilik iddialari bitisik bolge 41 deniz mili 75 9 km 47 2 mi karasulari 35 deniz mili 64 8 km 40 3 mi Yukseklik uclari en alcak nokta Taberiye Golu yakinindaki isimsiz konum 200 men en yuksek nokta Hermon Dagi 2814 mCevresel kaygilarDogal afetler toz firtinalari kum firtinalari depremler Cevre guncel sorunlar ormansizlasma asiri otlatma toprak erozyonu collesme ham kanalizasyon ve petrol aritimindan kaynaklanan atiklarin dokulmesinden kaynaklanan su kirliligi yetersiz icme suyu kaynaklari Cevre uluslararasi anlasmalar taraf Biyocesitlilik Iklim Degisikligi Collesme Nesli Tukenmekte Olan Turler Tehlikeli Atiklar Ozon Tabakasinin Korunmasi Gemi Kirliligi MARPOL 73 78 Sulak Alanlar imzalandi ancak onaylanmadi Kaynakca Land Water and Climate Syria a Country Study Kessinger Publishing 2004 s 74 ISBN 9781419150227 8 Subat 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bu madde bu kaynaktan gelen kamu mali icermektedir Syria A country study Bu madde The World Factbook kamu mali materyali icermektedir Kaynaga bu web sayfasindan ulasabilirsiniz