Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türk kavimleri ile Araplar arasındaki ilişkiler Arapların İslam öncesi döneminde İpek Yolu vasıtasıyla ticaret ile sınırlıydı.
Cahiliye Devri
Câhiliye devri şairleri Nâbiga ez-Zübyânî, Hasan b. Hanzale ve Şemmâh b. Dırâr’ın şiirlerinde ve darbımesellerde Türkler’den bahsedilmesi, Türkler’le Araplar arasındaki ilişkilerin Câhiliye dönemine kadar uzandığını göstermektedir. Eski Arap şiirinden, halkı korkutmak ve Türkler’den uzaklaştırmak amacıyla çıkarılan şâyialardan Araplar’ın Türkler’i cesur, acımasız ve İslâm dininin geleceği açısından tehlikeli gördükleri anlaşılmaktadır. IX. yüzyılda Câhiz, Türkler’in İslâm’ın yardımcısı ve halifelerin en yakın adamları olduklarını söyleyerek Türkler’e haksızlık edildiğini ileri sürmüştür.
Hazreti Muhammed Dönemi
Türkler’in savaşçı niteliklerine dikkat çekerek Türkler’le mücadele ve savaş konusunda sahâbeyi ve sonraki nesilleri uyaran, onlarla iyi geçinmeyi tavsiye eden hadisler vardır: “Türkler size dokunmadıkça siz de onlara dokunmayınız”.
VII. yüzyılda İran ve Arabistan’da Türk çadırı kullanıldığı, Hz. Peygamber’in Hendek Savaşı sırasında bir Türk çadırında oturarak hendek kazma işlerine nezaret ettiği ve Medine’de bir Türk çadırında itikâfa çekildiği rivayet edilmektedir.
Halife Ömer Dönemi
Ömer zamanında Orta Asya Türk-Arap münasebetleri başlamıştır. Nihavend Savaşı'nı 642 yılında kazanarak İran'daki Sasani hakimiyetine son veren Müslüman Araplar, doğuya doğru ilerlediler ve Ceyhun nehrinin ötesinde Türkler ile karşılaştılar.
Halife Osman Dönemi
Batı Türkistan'ın bir kısmı ve Karadeniz'i egemenliği altında bulunduran Hazar Kağanlığı ile Araplar arasında yoğun mücadeleler yaşandı. İlk temaslar Ömer döneminde sağlandı ise de bu temaslar kendini küçük sınır çatışmaları olarak gösterdi. Osman döneminde ise bu sınır çatışmaları kademeli olarak şiddetli savaşlara döndü. 645 yılında komutasındaki Arap kuvvetleri Gürcistan'ı ele geçirdi. Bizler bundan sonra Hazarların sistemli ve kapsamlı bir saldırıya geçtiklerini görüyoruz. İlk Hazar saldırısında Arap orduları pusuya düşürüldü ve Araplar büyük zayiatlar verdi. 653 yılında , Osman izin vermediği halde Hazarlar üzerine bir intikam seferine çıktı ise de Hazarlar bu orduyu yenerek, Abdurrahman b. Rabia'yı öldürdü. Bu tarihten Osman'ın ölümüne kadar geçen süre içerisinde olan çarpışmalarda ise iki tarafta birbirine üstünlük sağlayamadı.
Türk kökenli köle asıllı müzisyen, Ebû Yahyâ Ubeydullāh b. Süreyc, Hz. Hüseyin'in küçük kızının himayesinde bulunmuştur. Udu Mekke’de ilk defa Ubeydullah b. Süreyc’in kullanmıştır.
Emeviler Dönemi
Emevilerin 661 yılında halifeliği ele geçirmelerinden sonra Arapların Türk ülkelerine doğru ilerleyişleri devam etti. Türkler ile Araplar arasında en şiddetli mücadeleler ve savaşlar Emeviler döneminde yaşandı. Bu dönemde Orta Asya'da Göktürk egemenliği hüküm sürmekteydi.
Emevilerin Horasan valisi Ubeydullah bin Ziyad, 674 yılında ilk kez Ceyhun nehrini geçerek Maveraünnehir'in önemli Türk şehirlerinden Buhara'yı kuşattı. Buhara'da birçok Türk kılıçtan geçirildi. Buhara'nın Türk melikesi Kabaç Hatun, ağır bir vergi karşılığında Ubeydullah Bin Ziyad ile anlaşma yaptı. Bu anlaşma sonucu olarak Ubeydullah Bin Ziyad, 80 Türk soylusunu esir olarak aldı. Daha sonra onları geri gönderme sözü tutulmadı, ve bunun yerine Arabistan'daki tarım arazilerinde köle olarak çalıştırıldılar. Daha sonra Türk esirler isyan çıkarıp onları esir tutan kişiyi öldürdüler ve sonra toplu olarak intihar ettiler.
Müslüman Araplar, Horasan valisi Kuteybe bin Müslim zamanında bütün Maveraünnehir'i ve Batı Türkistan'ı ele geçirdiler. Baykent, Buhara, Semerkant ve Kaşgar gibi önemli Türk şehirleri Araplar tarafından yağmalandı . Kuteybe'nin ölümünden sonra Araplar Orta Asya'da tutunamadılar. Göktürklerin yeniden güçlendikleri dönemde Göktürk Hakanı Kültigin bu toprakları daha sonra geri aldı.
Orta Asya'da Göktürk hakanlığının sona ermesinden sonra, Batı Türkistan'da Türgiş hakimiyeti, Doğu Türkistan ve Baykal Gölü civarında Uygur hakimiyeti yaşanmaya başladı. Bu devirde Batı Türkistan'da hüküm süren Türgiş hakanlığı ile Arap İslam devleti arasında büyük mücadeleler yaşandı.
Türgiş Kağanı Suluk Kağan, Arapların elindeki bazı Türk şehirlerini geri aldı. Çok sayıda çarpışma olduysa da bunların Emevilere en ağır kayıp verdirenleri 724 teki Susuzluk Günü (veya Vakası) ve 731 deki Dar Geçit Muharebesi'dir. 6 Emevi valisinin başarısızlığa uğrayıp değişmesine neden olduğu için Emeviler tarafından Ebu Muzahim (zahmet ve sıkıntı veren) adıyla anılmıştır. Ancak Su-lu Kağan'ın ölümünden sonra ortaya çıkan otorite boşluğu, Batı Türkistan'ın Araplar tarafından ele geçirilmesini kolaylaştırdı. Bu dönemde Batı Türkistan'daki şehirlerde oturan birçok Türk kitlesi ve göçebeliğe devam eden Türk boyları İslam'a girmeleri için zorlandı. Büyük çoğunluğunun İslamiyete geçmemesi sebebiyle kılıçtan geçirildi.
Türklerin İslamiyet'e topluca geçmelerinde ise bu savaşların etkisi olmamıştır. Türkler İslam'ı dönem savaşlarından yaklaşık 100 yıl sonra, komşu Fars milletinden öğrenmiştir. Fars etkileşimli bu olayın en büyük etkileri bugün Türkçede dini kelimelerin Fars kökenli olması ve İslam'a geçildiği dönem kullanılan Arap alfabesinin Farsî olmasıdır. Başka bir kaynağa göre Türklerin İslamiyetle tanışmaları ve İslamiyete geçmeleri zorla ve kanla olmuştur. Emeviler döneminde birçok Türk boyu İslamiyete geçmedikleri için Müslüman Emevi orduları tarafından kılıçtan geçirilmiştir. Birçok Türk, İslam ordularına zorla alınmıştır.
Abbasiler Dönemi ve Talas Muharebesi
Abbasiler döneminde, Emeviler döneminde zorla esir alınmış birçok Türk askerlikteki yetenekleri sonucunda Abbasi yönetiminde söz sahibi olmaya başladılar. Harun Reşit döneminde, saray muhafızları ve saray yönetiminin küçük bir kısmı Türklerden oluşuyordu. Halife Mutasım döneminde Türkistandan toplanan Türklerle Bağdat, Suriye ve Anadolu'da "Samerra" adı verilen ordugahlar kuruldu ve hassa ordusu teşkil edildi. Abbâsîler devrinde Türkler ya da Türk köle kökenli askerler Abbasilerde önemli bir güç haline geldi. Birçok halifeyi tahtan indirdiler ve birkaçını öldürdüler. İmparatorlukta İranlılara karşı denge unsuru olarak yükseltildiler ama daha sonra halifeleri kukla hükümdar yapmaları üzerine isyanlarla karşılaştılar.
Orta Asya'da Talas'ta karşı karşıya gelen Çin ve bir kısmı Türk kökenli askerler ve yöneticilerden oluşan Arap orduları karşısında bölgede bulunan Türk boyları, Arap ordusunun yanında yer alarak Arap ordusunun kazanmasına yol açtı.
Bu savaş ve sonrasında gelen zafer ile Araplar Türklerin ilk müttefikleri oldular. Kazanılan zafer sonrasında Türkler Müslümanlığı kabul etmiş ve İslam Orta Asya'ya varmıştır.
Orta Asya bozkırlarındaki Türk halkları, tüm Orta Çağ boyunca Abbasi Halifeliği'nin kölelerinin önemli bir tedarik kaynağıydı. Onlar Tengriciliğin taraftarı olan Paganlardı ve bu nedenle köleliğin meşru hedefleri olarak görülüyorlardı. Ortadoğu'da "beyaz" olarak anılmışlar ve Orta Çağ'da yüzyıllar boyunca askeri kölelik için kullanılmışlardır. Türk köleler Buhara köle ticareti yoluyla Abbasi Halifeliğine kaçırıldılar.
Türk köleler, Samanid köle ticaretinin ana köle arzını oluşturuyordu ve düzenli olarak Abbasi başkenti Bağdat'a gönderilen arazi vergisinin bir kısmını oluşturuyordu; Coğrafyacı Al-Makdisi (yaklaşık 375/985), kendi zamanında yıllık verginin (ḵarāj) 1.020 köleyi kapsadığını belirtmiştir.
Türk erkekleri yaygın olarak cesur ve askeri köleliğe uygun görülüyordu. Halife Mutasım'ın 70.000 Türk köle askeri vardı ve valilerinden biri "hizmette Türk gibisi olmadığını" belirtmiştir. Türk erkekleri cesur askerler olarak görülürken, Türk kadınları cesur oğullar doğurmak için ideal görülüyordu.
Abbasi sonrası
Talas Muharebesi'nden sonra, Karadeniz'in kuzeyinde bulunan İtil Bulgarları (Tatarlar), daha sonra da Karahanlı Devletini teşkil eden Karluk, Yağma, Çiğil boyları Müslümanlığı kabul etmiştir. Daha sonra İslamiyete giriş yoğunlaştı.
Abbasiden Osmanlı dönemine kadar
Abbasi Halifeliğinin ortadan kalkmasından Osmanlı Devleti'nin sonuna kadar karşılıklı ilişkide Araplar yönetilen, Müslüman Türkler yöneten olmuştur.
1900 sonrası dönem
1900'lü yıllarda Osmanlı Devleti zayıflamaya ve dağılmaya başlamıştı. 1914 yılında patlak veren I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti İttifak Devletleri ile müttefik olmuştu. Ve savaş yıllarında Suudi Arapları, Osmanlı'ya karşı savaştılar ve bir bağımsızlık arayışı içine girdiler. Tabii bu arayışın gerçekleşmesi için İtilaf Devletleri ile müttefik oldular. Savaş sonunda Orta Doğu İngiliz ve Fransız mandası altına girdi. Daha sonra ayrı Arap devletleri kuruldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ https://islamansiklopedisi.org.tr/turk
- ^ https://islamansiklopedisi.org.tr/turk
- ^ Michael Kmosko, “Araplar ve Hazarlar”, Türkiyat Mecmuası, 1935, C. III, s. 133
- ^ Mehmet Çog, EMEVİLER VE ABBASİLER DÖNEMİ HAZAR-ARAP İLİŞKİLERİ, Türkoloji Araştırmaları, Bölüm 2/2, 2007, ss.151-152.
- ^ https://islamansiklopedisi.org.tr/ibn-sureyc-ubeydullah
- ^ Naršaḵī, pp. 54, 56-57, tr. pp. 40-41; cf. H. A. R. Gibb, The Arab Conquests in Central Asia, London, 1923, pp. 19-20
- ^ a b BARDA and BARDA-DĀRI iii. In the Islamic period up to the Mongol invasion in
- ^ https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3802715
- ^ Tarihimizle Yüzleşmek, Emre Kongar, Remzi Kitabevi, s.18
- ^ Türklerin Tarihi I, İlber Ortaylı, Timaş Yayınevi
- ^ Tarihimizle Yüzleşmek, Emre Kongar, Remzi Kitabevi, s.19
- ^ Pipes, D. (1981). Slave Soldiers and Islam: The Genesis of a Military System. Storbritannien: Yale University Press. p. 208
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk kavimleri ile Araplar arasindaki iliskiler Araplarin Islam oncesi doneminde Ipek Yolu vasitasiyla ticaret ile sinirliydi Cahiliye DevriCahiliye devri sairleri Nabiga ez Zubyani Hasan b Hanzale ve Semmah b Dirar in siirlerinde ve darbimesellerde Turkler den bahsedilmesi Turkler le Araplar arasindaki iliskilerin Cahiliye donemine kadar uzandigini gostermektedir Eski Arap siirinden halki korkutmak ve Turkler den uzaklastirmak amaciyla cikarilan sayialardan Araplar in Turkler i cesur acimasiz ve Islam dininin gelecegi acisindan tehlikeli gordukleri anlasilmaktadir IX yuzyilda Cahiz Turkler in Islam in yardimcisi ve halifelerin en yakin adamlari olduklarini soyleyerek Turkler e haksizlik edildigini ileri surmustur Hazreti Muhammed DonemiTurkler in savasci niteliklerine dikkat cekerek Turkler le mucadele ve savas konusunda sahabeyi ve sonraki nesilleri uyaran onlarla iyi gecinmeyi tavsiye eden hadisler vardir Turkler size dokunmadikca siz de onlara dokunmayiniz VII yuzyilda Iran ve Arabistan da Turk cadiri kullanildigi Hz Peygamber in Hendek Savasi sirasinda bir Turk cadirinda oturarak hendek kazma islerine nezaret ettigi ve Medine de bir Turk cadirinda itikafa cekildigi rivayet edilmektedir Halife Omer DonemiOmer zamaninda Orta Asya Turk Arap munasebetleri baslamistir Nihavend Savasi ni 642 yilinda kazanarak Iran daki Sasani hakimiyetine son veren Musluman Araplar doguya dogru ilerlediler ve Ceyhun nehrinin otesinde Turkler ile karsilastilar Halife Osman DonemiBati Turkistan in bir kismi ve Karadeniz i egemenligi altinda bulunduran Hazar Kaganligi ile Araplar arasinda yogun mucadeleler yasandi Ilk temaslar Omer doneminde saglandi ise de bu temaslar kendini kucuk sinir catismalari olarak gosterdi Osman doneminde ise bu sinir catismalari kademeli olarak siddetli savaslara dondu 645 yilinda komutasindaki Arap kuvvetleri Gurcistan i ele gecirdi Bizler bundan sonra Hazarlarin sistemli ve kapsamli bir saldiriya gectiklerini goruyoruz Ilk Hazar saldirisinda Arap ordulari pusuya dusuruldu ve Araplar buyuk zayiatlar verdi 653 yilinda Osman izin vermedigi halde Hazarlar uzerine bir intikam seferine cikti ise de Hazarlar bu orduyu yenerek Abdurrahman b Rabia yi oldurdu Bu tarihten Osman in olumune kadar gecen sure icerisinde olan carpismalarda ise iki tarafta birbirine ustunluk saglayamadi Turk kokenli kole asilli muzisyen Ebu Yahya Ubeydullah b Sureyc Hz Huseyin in kucuk kizinin himayesinde bulunmustur Udu Mekke de ilk defa Ubeydullah b Sureyc in kullanmistir Emeviler DonemiEmevilerin 661 yilinda halifeligi ele gecirmelerinden sonra Araplarin Turk ulkelerine dogru ilerleyisleri devam etti Turkler ile Araplar arasinda en siddetli mucadeleler ve savaslar Emeviler doneminde yasandi Bu donemde Orta Asya da Gokturk egemenligi hukum surmekteydi Emevilerin Horasan valisi Ubeydullah bin Ziyad 674 yilinda ilk kez Ceyhun nehrini gecerek Maveraunnehir in onemli Turk sehirlerinden Buhara yi kusatti Buhara da bircok Turk kilictan gecirildi Buhara nin Turk melikesi Kabac Hatun agir bir vergi karsiliginda Ubeydullah Bin Ziyad ile anlasma yapti Bu anlasma sonucu olarak Ubeydullah Bin Ziyad 80 Turk soylusunu esir olarak aldi Daha sonra onlari geri gonderme sozu tutulmadi ve bunun yerine Arabistan daki tarim arazilerinde kole olarak calistirildilar Daha sonra Turk esirler isyan cikarip onlari esir tutan kisiyi oldurduler ve sonra toplu olarak intihar ettiler Musluman Araplar Horasan valisi Kuteybe bin Muslim zamaninda butun Maveraunnehir i ve Bati Turkistan i ele gecirdiler Baykent Buhara Semerkant ve Kasgar gibi onemli Turk sehirleri Araplar tarafindan yagmalandi Kuteybe nin olumunden sonra Araplar Orta Asya da tutunamadilar Gokturklerin yeniden guclendikleri donemde Gokturk Hakani Kultigin bu topraklari daha sonra geri aldi Orta Asya da Gokturk hakanliginin sona ermesinden sonra Bati Turkistan da Turgis hakimiyeti Dogu Turkistan ve Baykal Golu civarinda Uygur hakimiyeti yasanmaya basladi Bu devirde Bati Turkistan da hukum suren Turgis hakanligi ile Arap Islam devleti arasinda buyuk mucadeleler yasandi Turgis Kagani Suluk Kagan Araplarin elindeki bazi Turk sehirlerini geri aldi Cok sayida carpisma olduysa da bunlarin Emevilere en agir kayip verdirenleri 724 teki Susuzluk Gunu veya Vakasi ve 731 deki Dar Gecit Muharebesi dir 6 Emevi valisinin basarisizliga ugrayip degismesine neden oldugu icin Emeviler tarafindan Ebu Muzahim zahmet ve sikinti veren adiyla anilmistir Ancak Su lu Kagan in olumunden sonra ortaya cikan otorite boslugu Bati Turkistan in Araplar tarafindan ele gecirilmesini kolaylastirdi Bu donemde Bati Turkistan daki sehirlerde oturan bircok Turk kitlesi ve gocebelige devam eden Turk boylari Islam a girmeleri icin zorlandi Buyuk cogunlugunun Islamiyete gecmemesi sebebiyle kilictan gecirildi Turklerin Islamiyet e topluca gecmelerinde ise bu savaslarin etkisi olmamistir Turkler Islam i donem savaslarindan yaklasik 100 yil sonra komsu Fars milletinden ogrenmistir Fars etkilesimli bu olayin en buyuk etkileri bugun Turkcede dini kelimelerin Fars kokenli olmasi ve Islam a gecildigi donem kullanilan Arap alfabesinin Farsi olmasidir Baska bir kaynaga gore Turklerin Islamiyetle tanismalari ve Islamiyete gecmeleri zorla ve kanla olmustur Emeviler doneminde bircok Turk boyu Islamiyete gecmedikleri icin Musluman Emevi ordulari tarafindan kilictan gecirilmistir Bircok Turk Islam ordularina zorla alinmistir Abbasiler Donemi ve Talas MuharebesiAbbasiler doneminde Emeviler doneminde zorla esir alinmis bircok Turk askerlikteki yetenekleri sonucunda Abbasi yonetiminde soz sahibi olmaya basladilar Harun Resit doneminde saray muhafizlari ve saray yonetiminin kucuk bir kismi Turklerden olusuyordu Halife Mutasim doneminde Turkistandan toplanan Turklerle Bagdat Suriye ve Anadolu da Samerra adi verilen ordugahlar kuruldu ve hassa ordusu teskil edildi Abbasiler devrinde Turkler ya da Turk kole kokenli askerler Abbasilerde onemli bir guc haline geldi Bircok halifeyi tahtan indirdiler ve birkacini oldurduler Imparatorlukta Iranlilara karsi denge unsuru olarak yukseltildiler ama daha sonra halifeleri kukla hukumdar yapmalari uzerine isyanlarla karsilastilar Orta Asya da Talas ta karsi karsiya gelen Cin ve bir kismi Turk kokenli askerler ve yoneticilerden olusan Arap ordulari karsisinda bolgede bulunan Turk boylari Arap ordusunun yaninda yer alarak Arap ordusunun kazanmasina yol acti Bu savas ve sonrasinda gelen zafer ile Araplar Turklerin ilk muttefikleri oldular Kazanilan zafer sonrasinda Turkler Muslumanligi kabul etmis ve Islam Orta Asya ya varmistir Orta Asya bozkirlarindaki Turk halklari tum Orta Cag boyunca Abbasi Halifeligi nin kolelerinin onemli bir tedarik kaynagiydi Onlar Tengriciligin taraftari olan Paganlardi ve bu nedenle koleligin mesru hedefleri olarak goruluyorlardi Ortadogu da beyaz olarak anilmislar ve Orta Cag da yuzyillar boyunca askeri kolelik icin kullanilmislardir Turk koleler Buhara kole ticareti yoluyla Abbasi Halifeligine kacirildilar Turk koleler Samanid kole ticaretinin ana kole arzini olusturuyordu ve duzenli olarak Abbasi baskenti Bagdat a gonderilen arazi vergisinin bir kismini olusturuyordu Cografyaci Al Makdisi yaklasik 375 985 kendi zamaninda yillik verginin ḵaraj 1 020 koleyi kapsadigini belirtmistir Turk erkekleri yaygin olarak cesur ve askeri kolelige uygun goruluyordu Halife Mutasim in 70 000 Turk kole askeri vardi ve valilerinden biri hizmette Turk gibisi olmadigini belirtmistir Turk erkekleri cesur askerler olarak gorulurken Turk kadinlari cesur ogullar dogurmak icin ideal goruluyordu Abbasi sonrasiTalas Muharebesi nden sonra Karadeniz in kuzeyinde bulunan Itil Bulgarlari Tatarlar daha sonra da Karahanli Devletini teskil eden Karluk Yagma Cigil boylari Muslumanligi kabul etmistir Daha sonra Islamiyete giris yogunlasti Abbasiden Osmanli donemine kadarAbbasi Halifeliginin ortadan kalkmasindan Osmanli Devleti nin sonuna kadar karsilikli iliskide Araplar yonetilen Musluman Turkler yoneten olmustur 1900 sonrasi donem1900 lu yillarda Osmanli Devleti zayiflamaya ve dagilmaya baslamisti 1914 yilinda patlak veren I Dunya Savasi nda Osmanli Devleti Ittifak Devletleri ile muttefik olmustu Ve savas yillarinda Suudi Araplari Osmanli ya karsi savastilar ve bir bagimsizlik arayisi icine girdiler Tabii bu arayisin gerceklesmesi icin Itilaf Devletleri ile muttefik oldular Savas sonunda Orta Dogu Ingiliz ve Fransiz mandasi altina girdi Daha sonra ayri Arap devletleri kuruldu Ayrica bakinizHazar Arap iliskileriKaynakca https islamansiklopedisi org tr turk https islamansiklopedisi org tr turk Michael Kmosko Araplar ve Hazarlar Turkiyat Mecmuasi 1935 C III s 133 Mehmet Cog EMEVILER VE ABBASILER DONEMI HAZAR ARAP ILISKILERI Turkoloji Arastirmalari Bolum 2 2 2007 ss 151 152 https islamansiklopedisi org tr ibn sureyc ubeydullah Narsaḵi pp 54 56 57 tr pp 40 41 cf H A R Gibb The Arab Conquests in Central Asia London 1923 pp 19 20 a b BARDA and BARDA DARI iii In the Islamic period up to the Mongol invasion in https dergipark org tr en download article file 3802715 Tarihimizle Yuzlesmek Emre Kongar Remzi Kitabevi s 18 Turklerin Tarihi I Ilber Ortayli Timas Yayinevi Tarihimizle Yuzlesmek Emre Kongar Remzi Kitabevi s 19 Pipes D 1981 Slave Soldiers and Islam The Genesis of a Military System Storbritannien Yale University Press p 208