Bu maddenin konusunda kuşkular bulunmaktadır.Mayıs 2024) () ( |
1915 ve 1917 yılları arasında en az 800.000 Ermeni'nin öldürüldüğü Ermeni Kırımı, yaşanmasından uzun yıllar sonra bile Türk toplumunda hissedilecek derin etkiler bıraktı[] .Anadolu Hareketi'nin 1919 tarihli bir yayını, Ermenilere karşı sistematik bir "imha" politikasının uygulandığını ve İttihat ve Terakki liderlerinin "insanlığın en büyük suçluları arasında" olduğunu kabul ediyordu. Ermeni tarihçi Vahan Avetyan'a göre, 1920ler boyunca Türkiye Cumhuriyeti'nin yeni bir devlet kurma projesinin önemli bir parçası olarak Kırım'ın Türk tarihinden silinmesi denenmişti.
Daha öncelerde nispeten bölünmüş olan, Kırım'a dair resmî Türk görüşü, 1974 ve 1990 yılları arasında kaynaşmaya başladı. Türkiye'nin resmî duruşu, Ermenilerin "tehcir" sırasında gerçekleşen ölümlerinin bir "soykırım" olarak kabul edilemeyeceği yönündedir, bu da pek çok farklı argümanla desteklenen bir tutumdur, bu argümanlara cinayetlerin kasıtlı olmadığı veya sistematik olarak organize edilmediği; Ermenilerin kültürel bir grup olarak Rusya'ya sempati duyan bir tehdit oluşturması nedeniyle tehcirin haklı olduğu; Ermenilerin Osmanlı hükûmetinin kasıtlı bir eylemi olmadan açlıktan öldüğü; aynı yıllarda (Ermeniler tarafından Türklere karşı gerçekleştirilmiş katliamların) varlığı ve Ermeni çeteleri örnek verilebilir. Olaylar için soykırım teriminin kullanılmasının yanlış olduğunu yasal yüzeyler ile savunan bazı diğer argümanların arasında ise 2007 ve 2015 yılları arasındaki yargı süreci Perinçek-İsviçre Davası ve soykırım teriminin 1943 yılına kadar kullanılmaması verilebilir. Müslüman-Türk katliamları sırasında öldürülen Müslüman Türklerin sayısı (bu sayı bazı tahminlere göre 5.5 milyon kadardır) veya I. Dünya Savaşı boyunca ölen Türkler de sıklıkla Ermeni ölümlerinin sayısını hafifletmek için kullanılır.
Bir Der Spiegel makalesi, Türk tarihyazımının konuya bakışını şu şekilde ele alır:
“ | Büyükelçi Öymen, "Dedelerinizin suçlarını, eğer gerçekten işlenmiş olmasalardı kabul eder miydiniz?" diye sordu. Ancak İstanbul merkezli haftalık Ermenice yayın organı Agos'un editörü ve genel yayın yönetmeni Hrant Dink, problemin tam da bu sorunun içinde yattığını söylüyor. Türkiye'nin önde gelenleri, Osmanlı geleneğinden asla gerçekten vazgeçmediler; faillere baktıklarında namusunu korumak zorunda hissettikleri babalarını görüyorlar. Bu gelenek hem soldan hem de sağdan Türk milliyetçilerine bir kimlik duygusu aşılıyor ve okul sistemi aracılığıyla nesilden nesile aktarılıyor. | ” |
Yargılama
Özel Osmanlı Askerî Mahkemeleri, I. Dünya Savaşı sonrasında gerçekleşti. Mahkeme, İttihat ve Terakki'nin önde gelenlerini savaş zamanı vurgunculuktan ve hem Ermenilere hem de Rumlara karşı işledikleri suçlardan dolayı idama mahkûm etti. İdama mahkûm edilenler arasında Kırım'ı yönetmekle sorumlu olan Talat Paşa ve Enver Paşa da bulunuyordu. Ek olarak, Sevr Antlaşması'nın içerisinde Osmanlı hükûmetinden savaş boyunca sivillere karşı işlenmiş suçlardan sorumlu olan kişilerin Milletler Cemiyeti tarafından oluşturulmuş bir mahkemede yargılanabilmeleri için teslim edilmelerini talep eden bir hüküm vardı.
Ancak, Ermeni Kırımı'nın ölüm cezasına çarptırılmış failleri o dönemde yargılanabilecekleri uluslararası yasalar olmadığı için kaçmayı başardılar ve Almanya, İtalya ve Orta Asya'ya özgürce seyahat edebildiler. Birleşik Krallık tarafından tutuklanmış bu tutukluların serbest bırakılması, Mustafa Kemal Atatürk'ün kuvvetlerinin elinde tutulan 22 İngiliz savaş tutsağının salınması karşılığında gerçekleştirildi. Nihayetinde 31 Mart 1923'te, mahkemelerde Ermeni Kırımı ile yargılanan herkese af çıkarıldı ve ceza almadılar. Böylece, Ermenilere karşı işlenilen suçlar "unutulmuş oldu". Bu sebeple, İngilizlerin ve müttefiklerin olaylar sırasındaki tutumu ve eylemleri birçok çevre tarafından sıklıkla eleştirildi. 1949'da New Haven'daki soykırım suçunun cezalandırılması ve önlenmesine ilişkin kongre sırasında Raphael Lemkin, "I. Dünya Savaşı sırasında 1.200.000 Ermeni'nin öldürülmesinden sonra muzaffer müttefikler, bu iğrenç katliamdan sağ kurtulanlara uygun bir yasa ve bir mahkeme sözü verdiler. Ancak bu söz yerine getirilmedi." dedi. Ayrıca Lemkin, "mantıklarını sonuna kadar taşımadıkları" ve bu sebeple Ermenilere karşı işlenen suçlar cezasız kaldığı için Müttefikleri suçladı.
Kırım'ın önde gelen mimarlarından birçoğu suçları yüzünden cezalandırılmadan önce kaçmayı başardığı için, Ermeni Devrimci Federasyonu 27 Eylül'de başlayıp 1919 Ekim sonlarına kadar Erivan'da toplanan 9. Genel Kongresi'nde Kırım'dan sorumlu olarak gördükleri kişilere karşı bir suikast operasyonu yürütme kararı verdi. Grigor Merjanov ile birlikte çalışan Şahan Natali önderliğindeki bir birim, Türklerle işbirliği yapmakla suçlanan bazı Ermenilerin yanında Behbud Han Cevanşir, Said Halim Paşa, Bahattin Şakir, Cemal Azmi Bey, Cemal Paşa ve Talat Paşa'ya karşı suikastler düzenlemek ve düzenleyecek kişiler bulmak için kuruldu. Bu suikastler bütününden oluşan operasyona Nemesis Operasyonu adı verildi.
1926'da o zaman hâlâ hayatta olan en önemli Ermeni Kırımı sorumluları olan Cavid Bey, Doktor Nâzım Bey ve Yenibahçeli Nail Bey; Mustafa Kemal Atatürk'e karşı İzmir Suikastı olarak bilinen suikastı planladıkları için asıldı, ancak davalarında Kırım'dan veya kendilerinin Kırım'daki rollerinden bahsedilmedi.
Türkiye Ermenileri
Ermeni mülklerine el konulması
Tazminat
Kırım'dan sonra, Türkiye hükûmetinden birçok kez Kırım kurbanı Ermenilere ve Ermenistan'a finansal veya toprak tazminatları vermesi talep edildi. Uluslararası hukuk akademisyenlerinin ve uzmanlarının çoğu; Türkiye'nin Osmanlı İmparatorluğu'nun halefi ve devamı olmasının yanındaErmeni mülklerine el konulması gibi Ermenilere karşı gerçekleştirilen bazı eylemlerin Türkiye Cumhuriyeti döneminde de devam etmesi nedeniyle eğer tazminat ödenecekse bunu yapması gerekenin Türkiye olduğu konusunda hemfikirdir. Çoğu Ermeni, Kırım tazminatı olarak 1920 Sevr Antlaşması'nda eski ABD Başkanı Woodrow Wilson tarafından çizilen Türkiye-Ermenistan sınırının restorasyonu ve yüklü miktarda nakit tazminat talep etmektedir.
Ermeni Kırımı'nın kurbanlarına tazminat verilmesi için bir plan, ilk olarak I. Dünya Savaşı sonrasındaki Paris Barış Konferansı sırasında ortaya atıldı. Bunun yanında, Ermeni Devrimci Federasyonu, Kırım'ın yaşanadığı günlerden beri Türkiye'den Kırım için tazminat olarak toprak taleplerinde bulunuyordu. Tazminat taleplerinin karşılanması için Ermeniler tarafından gerçekleştirilen eylemler genellikle lobicilik faaliyetleri olsa da, bu doğrultuda gerçekleştirilen eylemlerin arasında ana amacını "Türk hükümetini 1915'te 1,5 milyon Ermeni'nin ölümünden sorumlu olduğunu açıkça kabul etmeye, tazminat ödemeye ve bir Ermeni vatanına toprak vermeye zorlamak" olarak belirten ASALA'nın gerçekleştirdiği Esenboğa Havalimanı saldırısı gibi sivillere karşı bombalı ve silahlı saldırılar da vardır. Tüm bunlara rağmen; günümüze kadar Türkiye hükûmeti tarafından "Kırım ile ülkelerinin dışında kalmış Ermenileri ülkesine geri gönderme veya onlara tazminat verme yolunda hiçbir şey yapılmamıştır" ve Ermeniler "tazminatlarını hiç almamıştır".
Sansür
1993'te Türk insan hakları savunucusu Ayşe Nur Zarakolu, 'un Armenians, History of a Genocide isimli kitabının Türkçe çevirisini "Ermeni Tabusu" adı altında yayınladı. Kitap, Türkiye'de basılmış ve 1915 olaylarını açıkça soykırım olarak tanımlayan ilk kitaptı. Yetkililer buna kitabı yasaklayarak ve yayıncı aleyhine yıllarca süren bir dava açarak tepki gösterdiler. Bunu 1994 yılında Vahakn Dadrian'ın Genocide in International and National Law isimli kitabının yayınlanması ve kendisine açılan bir dava izledi, ancak aleyhindeki dava beraatla sonuçlandı. Bu, "Türkiye'deki soykırım tabusunun çözülmesine" ve konu hakkında Franz Werfel'in 1997 tarihli kitabı gibi yeni kitapların yayınlanmasına yol açtı.
Türk hukukunda "Ermeni soykırımı" teriminin kullanılmasına karşı bir kanun bulunmamasına rağmen, zaman zaman kendi inisiyatifleriyle hareket eden savcılar Türk Ceza Kanunu'nun "Türklüğü aşağılamayı" yasaklayan 301. maddesini 1915 olaylarını bir soykırım olarak tanımlayan önde gelen Türkleri susturmak için kullandılar; ancak bu zemin üzerinde açılan davaların çoğuna takipsizlik kararı verildi. Şubat 2005'te ile yaptığı bir röportajda Türk yazar Orhan Pamuk, Türkiye'nin Ermenilere ve Kürtlere karşı suç işlediğini belirten açıklamalarda bulundu: "30 bin Kürt'ü ve bir milyon Ermeni'yi öldürdük, Türkiye'de hiç kimse bunu dile getirmeye cesaret edemiyor. Ben ediyorum". Bunun üzerine iki Türk aşırı milliyetçi meslek örgütünün avukatlarının oluşturduğu, Kemal Kerinçsiz liderliğindeki , Pamuk aleyhine suç duyurusunda bulundu. 23 Ocak 2006'da dava düştü.2007'de öldürülmesine kadar "Türklüğe hakaretten" üç kez yargılanan Hrant Dink'in durumunda olduğu gibi, bu suç duyurularına genelde nefret kampanyaları ve tehditler eşlik etti.
Ülkü Ocakları başta olmak üzere bazı milliyetçi kuruluşlar, hem Türkiye içinde hem de dışında Ermeni Kırımı'nın reddi ve zaten var olan reddinin devamı için agresif bir şekilde lobicilik yaptı. Ülkü Ocakları tarafından bu amaç doğrultusunda gerçekleştirilen eylemlere Ocak 2004'te Ermeni Kırımı hakkındaki Ararat filminin Türkiye'de gösterilmesinin engellenmesi ve 24 Nisan 2012'de diğer milliyetçi kuruluşlarla beraber Taksim Meydanı'nda Ermeni Kırımı'nın anılmasına karşı gerçekleştirilen protestolar örnek verilebilir.
Serbestleşme
30 Nisan 2008'de Hrant Dink suikastının ardından Türk Ceza Kanunu'nun 301. maddesinde çeşitli değişiklikler yapılması ve aynı yıl Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde yaşanan yakınlaşma, Türkiye'de Ermeni Kırımı üzerindeki tabunun daha da çözülmesine yol açtı. Bunun da etkisiyle, Aralık 2008'de öğretim üyeleri ve gazetecilerden oluşan bir grup tarafından Ermenilerin başına gelenlerin yıllardır konuşulmamış olunmasından dolayı kişisel olarak özür dilendiği bir imza kampanyası olan Özür Diliyorum kampanyası başlatıldı. Kampanya, imzaya açıldığı ilk 24 saat içinde 5000 kişi tarafından imzalandı. 2012 yılında Ragıp Zarakolu, Yves Ternon'un kitabını bu sefer daha "cesur" bir Türkçe başlık olan "Bir Soykırım Tarihi: 20 Yıl Sonra Ermeni Tabusu Davası" ve kitabın yayın sürecini, Türkiye'de Ermeni Kırımı hakkındaki tartışmanın 20 yılını ve 8 yıl süren Ternon ile Ayşenur Zarakolu davalarının belgelerini içeren ekler ile yeniden yayınladı. Aynı yıl, önde gelen bir Türk gazeteci ve 1915 olaylarının en büyük sorumlularından Cemal Paşa'nın torunu olan Hasan Cemal, Ermeni Soykırımı anıtını da ziyaret ettiği Ermenistan ziyaretinden sonra "1915: Ermeni Soykırımı" adında bir kitap yazdı ve kitabı Türkiye'nin çok satanları arasında girdi. Ermenice haftalık gazete Agos'un eski köşe yazarı ve 2015 yılında Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki iktidar Adalet ve Kalkınma Partisi'nden milletvekili seçilen Markar Esayan, Türkiye'de çeşitli günlük gazetelerde yazdığı farklı makalelerde 1915 olaylarını soykırım olarak nitelendirdi. Özellikle 2015 yılında Ermeni Kırımı'nın 100. yılı anısına, Ermeni Kırımı hakkında arasında Raymond Kévorkian'ın "Ermeni Soykırımı" eserinin de bulunduğu çok sayıda kitap yayınlandı.
Dış politika
Türkiye, dış politikasında Ermeni Kırımı'nın üçüncü partiler tarafından bir soykırım olarak tanınmasına aktif olarak karşı çıktı.
1982'de, (Institute of Turkish Studies, ITS) Türk hükûmetinden yapılan 3 milyon $ değerindeki bir bağış ile Washington, DC'de kuruldu. İsrailli soykırım araştırmacısı ; ITS ile Stanford Shaw, Heath W. Lowry ve Justin McCarthy gibi 1915 olaylarını bir soykırım olarak tanımayı reddeden kişiler ve kuruluşları ABD'de Türkiye ve Osmanlı İmparatorluğu üzerine çalışmaları ancak aynı zamanda Ermeni Kırımı'ın reddini teşvik eden Türk hükûmetinin ABD'deki ana ajansı olarak tanımlar. Türk hükûmeti ayrıca senede 1 milyon $ civarı para harcayarak tarihi olayların kendi versiyonunu ABD'de tanıtmaları için halkla ilişkiler ekipleri tuttu.
1989'da ABD Senatosu'na sunulan Ermeni Kırımı'nı soykırım olarak tanıma önerisi Türkiye'nin konu hakkındaki eylemlerinin artmasını tetikledi. Öneri, Amerikan diplomat ve 1914 ile 1917 yılları arasında Harput konsolosluğu yapan ve Osmanlı İmparatorluğu'nun son günlerinde "çoğu masum ve çaresiz kadın ve çocuklar olmak üzere binlerce ve binlerce Ermeninin katledildiğini" rapor eden Leslie Davis'in "Mezbaha İli" isimli görgü tanığı raporunun yayınlanması bağlamında sunuldu. Türkiye, öneriye ABD Donanması'nın Türkiye ziyaretlerini engelleyerek ve Türk topraklarındaki bazı ABD askerî eğitim tesislerini askıya alarak tepki gösterdi. Öneriyi tetikleyen "Mezbaha İli" raporunun da arasında bulunduğu birçok ABD arşiv belgesini yayınlamak üzere bir araya getiren Amerikan akademisyen , arşivleri yayınlamasının ardından kendisine yönelik bir dizi anonim tehdidin ardından kamuoyundan gizlenmeye başladı. 2007'de, benzer bir karar tarafından 27'ye 21 oyla kabul edildi, ancak Türk lobiciliği kararın en üst makamlara ulaşmasını engelledi.
24 Nisan 2019'da düzenlenen bir seminerde, Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ermeni Kırımı'nı resmen andığı için Fransa'yı kınadı ve Ermenilerin 20. yüzyılın başlarında Osmanlı hükûmeti tarafından gerçekleştirilen tehcirinin o zamanın koşulları için uygun olduğunu belirtti.
Kaynakça
- ^ Kieser, Hans-Lukas (2018). Talaat Pasha : father of modern Turkey, architect of genocide (İngilizce). Princeton, New Jersey. s. 419. ISBN . OCLC 1031214381.
- ^ Suny, Ronald Grigor (2015). "They can live in the desert but nowhere else" : a history of the Armenian genocide (İngilizce). Princeton. ss. 245, 330. ISBN . OCLC 903685759. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Demirdjian, Alexis (1 Temmuz 2018). "A Moving Defence". Journal of International Criminal Justice (İngilizce). 16 (3): 501-526. doi:10.1093/jicj/mqy035. ISSN 1478-1387.
- ^ Avedian, Vahagn (2018). Knowledge and acknowledgement in the politics of memory of the Armenian genocide (İngilizce). Milton Park, Abingdon, Oxon. s. 351. ISBN . OCLC 1061128147.
- ^ Gürpınar, Doğan (3 Mayıs 2016). "The manufacturing of denial: the making of the Turkish 'official thesis' on the Armenian Genocide between 1974 and 1990". Journal of Balkan and Near Eastern Studies (İngilizce). 18 (3): 217-240. doi:10.1080/19448953.2016.1176397. ISSN 1944-8953.
- ^ Dinkell, Christoph (1991). "German Officers and the Armenian Genocide". Armenian Review (İngilizce). 44 (1). s. 92. ISSN 0004-2366.
- ^ Tashan, Seyfi (Nisan 2002). "Armenian question and the Western powers" (İngilizce). Turkish Daily News. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ McCarthy, Justin (1995). Death and exile : the ethnic cleansing of Ottoman Muslims, 1821-1922 (İngilizce). Princeton, N.J.: Darwin Press. ss. 335-340. ISBN . OCLC 31936569.
- ^ Zand, Bernhard (25 Ekim 2005). "Turkey's Memory Lapse: Armenian Genocide Plagues Ankara 90 Years On". Spiegel Online (İngilizce). 27 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Gunter, Michael M. (2011). "Armenian History and the Question of Genocide". Palgrave Macmillan.
- ^ The Hidden Histories of War Crimes Trials. Kevin Heller, Gerald Simpson. Oxford. 2013. ss. 296-300. ISBN . OCLC 863822836. 29 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Judt, T. (1992). The Past is Another Country: Myth and Memory in Postwar Europe. 4. s. 106.
- ^ Power, Samantha (2002). A problem from hell : America and the age of genocide. New York: Basic Books. ss. 16-17. ISBN . OCLC 48221415.
- ^ Segesse, Daniel (2008). "Dissolve or punish? The international debate amongst jurists and publicists on the consequences of the Armenian genocide for the Ottoman Empire, 1915-23". Journal of Genocide Research. Cilt 10. ss. 95-110.
- ^ a b Segesser, D. "Dissolve or punish? The international debate amongst jurists and publicists on the consequences of the Armenian genocide for the Ottoman Empire, 1915-23". Journal of Genocide Research. Cilt 10. ss. 95-110.
- ^ Kévorkian, Raymond H. (2011). The Armenian genocide : a complete history. Londra: I.B. Tauris. s. 805. ISBN . OCLC 742353455.
- ^ Theriault, Henry (24 Nisan 2021). "Theriault: The Global Reparations Movement and Meaningful Resolution of the Armenian Genocide". Armenian Weekly. 10 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ The Armenian massacres of 1915-1916 a hundred years later : open questions and tentative answers in international law. Flavia Lattanzi, Emanuela Pistoia. Cham, Switzerland. 2018. ss. 195-236. ISBN . OCLC 1038495004.
- ^ Avedian, Vahagn (1 Ağustos 2012). "State Identity, Continuity, and Responsibility: The Ottoman Empire, the Republic of Turkey and the Armenian Genocide". European Journal of International Law. 23 (3): 797-820. doi:10.1093/ejil/chs056. ISSN 0938-5428.
- ^ "Frequently Asked Questions - Land Reparations for the Turkish Genocide of Armenians". 4 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Theriault, Henry (2012). "Introduction: the global reparations movement". Armenian Review. Cilt 53. ss. 1-2.
- ^ U.S. Department of State. "Appendix B". Patterns of Global Terrorism Report - 1996.
- ^ Pitman, Paul M. "Turkey: A Country Study". The Federal Research Division of the Library of Congress. ss. 283, 354-355. OCLC 17841957.
- ^ Winter, Jay (2004). America and the Armenian Genocide of 1915. Cambridge University Press. s. 264.
- ^ Zarakolu, Ragıp; Demirkent, Dinçer. ""Bir daha asla diye haykırmadıkça bundan böyle hiç kimse kendini güvende hissetmesin!"". Ayrıntı Dergi (İngilizce). 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Corley, Felix (14 Şubat 2002). "Ayse Nur Zarakolu" (İngilizce). The Independent. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Rainsford, Sarah (14 Aralık 2005). "Author's trial set to test Turkey" (İngilizce). BBC. 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Matossian, Nouritza (27 Şubat 2005). "They say 'incident'. To me it's genocide". The Observer (İngilizce). The Guardian. 29 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Court drops Turkish writer's case" (İngilizce). BBC. 23 Ocak 2006. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ "IPI Deplores Callous Murder of Journalist in Istanbul" (İngilizce). International Press Institute. 22 Ocak 2007. 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Harvey, Benjamin (24 Ocak 2007). "Mass protest at editor's funeral". Associated Press. The Guardian. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ "Turkish Extremists Scuttle the Screening of "Ararat"". Asbarez. 7 Ocak 2004. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ "'Ararat'ın ertelenmesine Egoyan'dan tepki". Radikal. 7 Ocak 2004. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Perrier, Guillaume (25 Nisan 2012). "24 avril". Le Monde (Fransızca). 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ "The Brand New Version of Article 301 of Turkish Penal Code and the Future of Freedom of Expression Cases in Turkey" (İngilizce). Cambridge University Press. 6 Mart 2019. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ "´Erdogan lehnt Entschuldigung bei Armeniern ab´" (Almanca). Der Spiegel. 21 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2009.
- ^ Bir Soykırım Tarihi: 20 Yıl Sonra Ermeni Tabusu Davası. Zarakolu, Ragıp tarafından çevrildi. Belge Yayınevi. Ekim 2012. ISBN .
- ^ "Knights to Honor Hasan Cemal" (İngilizce). Armenian Weekly. 13 Mart 2013. 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Cemal, Hasan (2012). 1915 : Ermeni soykırımı. 1. basım. Cağaloğlu, İstanbul: Everest yayınları. ISBN . OCLC 823519208.
- ^ "AKP İstanbul Milletvekili Markar Esayan hayatını kaybetti!". T24. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
- ^ Esayan, Markar (29 Nisan 2014). "Armenian preacher: 'Remembering 1915 to forget it'" (İngilizce). Daily Sabah. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Esayan, Markar (29 Nisan 2014). "Armenian preacher: 'Remembering 1915 to forget it'". Erdoğan could have gone through the 2015 elections successfully without reviving this issue. However, instead of doing this, he put an end to the denial of the 1915 genocide through a two-page statement. (İngilizce). Daily Sabah. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2020.
- ^ Kévorkian, Raymond H. (2015). Ermeni soykırımı. 2. baskı. Ayşen Taşkent Ekmekci, Ahmet İnsel, Ahmet Ünüvar. İstanbul: İletişim Yayınları. ISBN . OCLC 938426011.
- ^ The Armenian Genocide legacy (İngilizce). Alexis Demirdjian. Houndmills, Basingstoke, Hampshire. 2016. ISBN . OCLC 911255241.
- ^ Charny, Israel (2000). Encyclopedia of Genocide (İngilizce). 1. s. 178.
- ^ a b Dixon, Jennifer M. (Eylül 2010). "Defending the Nation? Maintaining Turkey's Narrative of the Armenian Genocide". South European Society and Politics (İngilizce). 15 (3): 467-485. doi:10.1080/13608746.2010.513605. ISSN 1360-8746. 2 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ McKenna, Kate (3 Aralık 1989). "Account of Armenian Massacre Provokes Diplomatic Storm". The New York Times (İngilizce). 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Hulse, Carl (26 Ekim 2007). "U.S. and Turkey Thwart Armenian Genocide Bill". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Koc, Cagan (24 Nisan 2019). "Erdogan says deporting Armenians was appropriate at the time". Bloomberg (İngilizce). 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
Konuyla ilgili yayınlar
- Aybak, Tunç (3 Mart 2016). "Geopolitics of Denial: Turkish State's 'Armenian Problem'". Journal of Balkan and Near Eastern Studies (İngilizce). 18 (2): 125-144. doi:10.1080/19448953.2016.1141582. ISSN 1944-8953.
- Üngör, Uğur Ümit (2011). The Making of Modern Turkey: Nation and State in Eastern Anatolia, 1913-1950 (İngilizce). Oxford University Press.
- Göçek, Fatma Müge (2011). Denial of Violence: Ottoman Past, Turkish Present and Collective Violence Against the Armenians, 1789-2009 (İngilizce). Oxford University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin tarafsizligi konusunda kuskular bulunmaktadir Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Sablonu kaldirmadan once lutfen gerekli sartlarin olustugundan emin olun Mayis 2024 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin 1915 ve 1917 yillari arasinda en az 800 000 Ermeni nin olduruldugu Ermeni Kirimi yasanmasindan uzun yillar sonra bile Turk toplumunda hissedilecek derin etkiler birakti kaynak belirtilmeli Anadolu Hareketi nin 1919 tarihli bir yayini Ermenilere karsi sistematik bir imha politikasinin uygulandigini ve Ittihat ve Terakki liderlerinin insanligin en buyuk suclulari arasinda oldugunu kabul ediyordu Ermeni tarihci Vahan Avetyan a gore 1920ler boyunca Turkiye Cumhuriyeti nin yeni bir devlet kurma projesinin onemli bir parcasi olarak Kirim in Turk tarihinden silinmesi denenmisti Kirim in en buyuk sorumlularindan biri olan Talat Pasa nin Istanbul un Sisli ilcesindeki Abide i Hurriyet in cevresinde yer alan mezari Daha oncelerde nispeten bolunmus olan Kirim a dair resmi Turk gorusu 1974 ve 1990 yillari arasinda kaynasmaya basladi Turkiye nin resmi durusu Ermenilerin tehcir sirasinda gerceklesen olumlerinin bir soykirim olarak kabul edilemeyecegi yonundedir bu da pek cok farkli argumanla desteklenen bir tutumdur bu argumanlara cinayetlerin kasitli olmadigi veya sistematik olarak organize edilmedigi Ermenilerin kulturel bir grup olarak Rusya ya sempati duyan bir tehdit olusturmasi nedeniyle tehcirin hakli oldugu Ermenilerin Osmanli hukumetinin kasitli bir eylemi olmadan acliktan oldugu ayni yillarda Ermeniler tarafindan Turklere karsi gerceklestirilmis katliamlarin varligi ve Ermeni ceteleri ornek verilebilir Olaylar icin soykirim teriminin kullanilmasinin yanlis oldugunu yasal yuzeyler ile savunan bazi diger argumanlarin arasinda ise 2007 ve 2015 yillari arasindaki yargi sureci Perincek Isvicre Davasi ve soykirim teriminin 1943 yilina kadar kullanilmamasi verilebilir Musluman Turk katliamlari sirasinda oldurulen Musluman Turklerin sayisi bu sayi bazi tahminlere gore 5 5 milyon kadardir veya I Dunya Savasi boyunca olen Turkler de siklikla Ermeni olumlerinin sayisini hafifletmek icin kullanilir Bir Der Spiegel makalesi Turk tarihyaziminin konuya bakisini su sekilde ele alir Buyukelci Oymen Dedelerinizin suclarini eger gercekten islenmis olmasalardi kabul eder miydiniz diye sordu Ancak Istanbul merkezli haftalik Ermenice yayin organi Agos un editoru ve genel yayin yonetmeni Hrant Dink problemin tam da bu sorunun icinde yattigini soyluyor Turkiye nin onde gelenleri Osmanli geleneginden asla gercekten vazgecmediler faillere baktiklarinda namusunu korumak zorunda hissettikleri babalarini goruyorlar Bu gelenek hem soldan hem de sagdan Turk milliyetcilerine bir kimlik duygusu asiliyor ve okul sistemi araciligiyla nesilden nesile aktariliyor YargilamaOsmanli savas suclularini yargilamak icin kurulmus Ozel Osmanli Askeri Mahkemeleri nin oturumlarindan biri 8 Nisan 1919 Ozel Osmanli Askeri Mahkemeleri I Dunya Savasi sonrasinda gerceklesti Mahkeme Ittihat ve Terakki nin onde gelenlerini savas zamani vurgunculuktan ve hem Ermenilere hem de Rumlara karsi isledikleri suclardan dolayi idama mahkum etti Idama mahkum edilenler arasinda Kirim i yonetmekle sorumlu olan Talat Pasa ve Enver Pasa da bulunuyordu Ek olarak Sevr Antlasmasi nin icerisinde Osmanli hukumetinden savas boyunca sivillere karsi islenmis suclardan sorumlu olan kisilerin Milletler Cemiyeti tarafindan olusturulmus bir mahkemede yargilanabilmeleri icin teslim edilmelerini talep eden bir hukum vardi Ancak Ermeni Kirimi nin olum cezasina carptirilmis failleri o donemde yargilanabilecekleri uluslararasi yasalar olmadigi icin kacmayi basardilar ve Almanya Italya ve Orta Asya ya ozgurce seyahat edebildiler Birlesik Krallik tarafindan tutuklanmis bu tutuklularin serbest birakilmasi Mustafa Kemal Ataturk un kuvvetlerinin elinde tutulan 22 Ingiliz savas tutsaginin salinmasi karsiliginda gerceklestirildi Nihayetinde 31 Mart 1923 te mahkemelerde Ermeni Kirimi ile yargilanan herkese af cikarildi ve ceza almadilar Boylece Ermenilere karsi islenilen suclar unutulmus oldu Bu sebeple Ingilizlerin ve muttefiklerin olaylar sirasindaki tutumu ve eylemleri bircok cevre tarafindan siklikla elestirildi 1949 da New Haven daki soykirim sucunun cezalandirilmasi ve onlenmesine iliskin kongre sirasinda Raphael Lemkin I Dunya Savasi sirasinda 1 200 000 Ermeni nin oldurulmesinden sonra muzaffer muttefikler bu igrenc katliamdan sag kurtulanlara uygun bir yasa ve bir mahkeme sozu verdiler Ancak bu soz yerine getirilmedi dedi Ayrica Lemkin mantiklarini sonuna kadar tasimadiklari ve bu sebeple Ermenilere karsi islenen suclar cezasiz kaldigi icin Muttefikleri sucladi Kirim in onde gelen mimarlarindan bircogu suclari yuzunden cezalandirilmadan once kacmayi basardigi icin Ermeni Devrimci Federasyonu 27 Eylul de baslayip 1919 Ekim sonlarina kadar Erivan da toplanan 9 Genel Kongresi nde Kirim dan sorumlu olarak gordukleri kisilere karsi bir suikast operasyonu yurutme karari verdi Grigor Merjanov ile birlikte calisan Sahan Natali onderligindeki bir birim Turklerle isbirligi yapmakla suclanan bazi Ermenilerin yaninda Behbud Han Cevansir Said Halim Pasa Bahattin Sakir Cemal Azmi Bey Cemal Pasa ve Talat Pasa ya karsi suikastler duzenlemek ve duzenleyecek kisiler bulmak icin kuruldu Bu suikastler butununden olusan operasyona Nemesis Operasyonu adi verildi 1926 da o zaman hala hayatta olan en onemli Ermeni Kirimi sorumlulari olan Cavid Bey Doktor Nazim Bey ve Yenibahceli Nail Bey Mustafa Kemal Ataturk e karsi Izmir Suikasti olarak bilinen suikasti planladiklari icin asildi ancak davalarinda Kirim dan veya kendilerinin Kirim daki rollerinden bahsedilmedi Turkiye ErmenileriErmeni mulklerine el konulmasiTazminatKirim dan sonra Turkiye hukumetinden bircok kez Kirim kurbani Ermenilere ve Ermenistan a finansal veya toprak tazminatlari vermesi talep edildi Uluslararasi hukuk akademisyenlerinin ve uzmanlarinin cogu Turkiye nin Osmanli Imparatorlugu nun halefi ve devami olmasinin yanindaErmeni mulklerine el konulmasi gibi Ermenilere karsi gerceklestirilen bazi eylemlerin Turkiye Cumhuriyeti doneminde de devam etmesi nedeniyle eger tazminat odenecekse bunu yapmasi gerekenin Turkiye oldugu konusunda hemfikirdir Cogu Ermeni Kirim tazminati olarak 1920 Sevr Antlasmasi nda eski ABD Baskani Woodrow Wilson tarafindan cizilen Turkiye Ermenistan sinirinin restorasyonu ve yuklu miktarda nakit tazminat talep etmektedir Ermeni Kirimi nin kurbanlarina tazminat verilmesi icin bir plan ilk olarak I Dunya Savasi sonrasindaki Paris Baris Konferansi sirasinda ortaya atildi Bunun yaninda Ermeni Devrimci Federasyonu Kirim in yasanadigi gunlerden beri Turkiye den Kirim icin tazminat olarak toprak taleplerinde bulunuyordu Tazminat taleplerinin karsilanmasi icin Ermeniler tarafindan gerceklestirilen eylemler genellikle lobicilik faaliyetleri olsa da bu dogrultuda gerceklestirilen eylemlerin arasinda ana amacini Turk hukumetini 1915 te 1 5 milyon Ermeni nin olumunden sorumlu oldugunu acikca kabul etmeye tazminat odemeye ve bir Ermeni vatanina toprak vermeye zorlamak olarak belirten ASALA nin gerceklestirdigi Esenboga Havalimani saldirisi gibi sivillere karsi bombali ve silahli saldirilar da vardir Tum bunlara ragmen gunumuze kadar Turkiye hukumeti tarafindan Kirim ile ulkelerinin disinda kalmis Ermenileri ulkesine geri gonderme veya onlara tazminat verme yolunda hicbir sey yapilmamistir ve Ermeniler tazminatlarini hic almamistir Sansur1993 te Turk insan haklari savunucusu Ayse Nur Zarakolu un Armenians History of a Genocide isimli kitabinin Turkce cevirisini Ermeni Tabusu adi altinda yayinladi Kitap Turkiye de basilmis ve 1915 olaylarini acikca soykirim olarak tanimlayan ilk kitapti Yetkililer buna kitabi yasaklayarak ve yayinci aleyhine yillarca suren bir dava acarak tepki gosterdiler Bunu 1994 yilinda Vahakn Dadrian in Genocide in International and National Law isimli kitabinin yayinlanmasi ve kendisine acilan bir dava izledi ancak aleyhindeki dava beraatla sonuclandi Bu Turkiye deki soykirim tabusunun cozulmesine ve konu hakkinda Franz Werfel in 1997 tarihli kitabi gibi yeni kitaplarin yayinlanmasina yol acti Turk hukukunda Ermeni soykirimi teriminin kullanilmasina karsi bir kanun bulunmamasina ragmen zaman zaman kendi inisiyatifleriyle hareket eden savcilar Turk Ceza Kanunu nun Turklugu asagilamayi yasaklayan 301 maddesini 1915 olaylarini bir soykirim olarak tanimlayan onde gelen Turkleri susturmak icin kullandilar ancak bu zemin uzerinde acilan davalarin coguna takipsizlik karari verildi Subat 2005 te ile yaptigi bir roportajda Turk yazar Orhan Pamuk Turkiye nin Ermenilere ve Kurtlere karsi suc isledigini belirten aciklamalarda bulundu 30 bin Kurt u ve bir milyon Ermeni yi oldurduk Turkiye de hic kimse bunu dile getirmeye cesaret edemiyor Ben ediyorum Bunun uzerine iki Turk asiri milliyetci meslek orgutunun avukatlarinin olusturdugu Kemal Kerincsiz liderligindeki Pamuk aleyhine suc duyurusunda bulundu 23 Ocak 2006 da dava dustu 2007 de oldurulmesine kadar Turkluge hakaretten uc kez yargilanan Hrant Dink in durumunda oldugu gibi bu suc duyurularina genelde nefret kampanyalari ve tehditler eslik etti Hrant Dink in cenazesinde yapilan yuruyuslerde yuz bin kisi cinayeti protesto ederek ve Hepimiz Ermeniyiz yazili tabelalar tasiyarak Dink in anisina yurudu Ulku Ocaklari basta olmak uzere bazi milliyetci kuruluslar hem Turkiye icinde hem de disinda Ermeni Kirimi nin reddi ve zaten var olan reddinin devami icin agresif bir sekilde lobicilik yapti Ulku Ocaklari tarafindan bu amac dogrultusunda gerceklestirilen eylemlere Ocak 2004 te Ermeni Kirimi hakkindaki Ararat filminin Turkiye de gosterilmesinin engellenmesi ve 24 Nisan 2012 de diger milliyetci kuruluslarla beraber Taksim Meydani nda Ermeni Kirimi nin anilmasina karsi gerceklestirilen protestolar ornek verilebilir Serbestlesme 30 Nisan 2008 de Hrant Dink suikastinin ardindan Turk Ceza Kanunu nun 301 maddesinde cesitli degisiklikler yapilmasi ve ayni yil Turkiye Ermenistan iliskilerinde yasanan yakinlasma Turkiye de Ermeni Kirimi uzerindeki tabunun daha da cozulmesine yol acti Bunun da etkisiyle Aralik 2008 de ogretim uyeleri ve gazetecilerden olusan bir grup tarafindan Ermenilerin basina gelenlerin yillardir konusulmamis olunmasindan dolayi kisisel olarak ozur dilendigi bir imza kampanyasi olan Ozur Diliyorum kampanyasi baslatildi Kampanya imzaya acildigi ilk 24 saat icinde 5000 kisi tarafindan imzalandi 2012 yilinda Ragip Zarakolu Yves Ternon un kitabini bu sefer daha cesur bir Turkce baslik olan Bir Soykirim Tarihi 20 Yil Sonra Ermeni Tabusu Davasi ve kitabin yayin surecini Turkiye de Ermeni Kirimi hakkindaki tartismanin 20 yilini ve 8 yil suren Ternon ile Aysenur Zarakolu davalarinin belgelerini iceren ekler ile yeniden yayinladi Ayni yil onde gelen bir Turk gazeteci ve 1915 olaylarinin en buyuk sorumlularindan Cemal Pasa nin torunu olan Hasan Cemal Ermeni Soykirimi anitini da ziyaret ettigi Ermenistan ziyaretinden sonra 1915 Ermeni Soykirimi adinda bir kitap yazdi ve kitabi Turkiye nin cok satanlari arasinda girdi Ermenice haftalik gazete Agos un eski kose yazari ve 2015 yilinda Recep Tayyip Erdogan liderligindeki iktidar Adalet ve Kalkinma Partisi nden milletvekili secilen Markar Esayan Turkiye de cesitli gunluk gazetelerde yazdigi farkli makalelerde 1915 olaylarini soykirim olarak nitelendirdi Ozellikle 2015 yilinda Ermeni Kirimi nin 100 yili anisina Ermeni Kirimi hakkinda arasinda Raymond Kevorkian in Ermeni Soykirimi eserinin de bulundugu cok sayida kitap yayinlandi Dis politika Turkiye dis politikasinda Ermeni Kirimi nin ucuncu partiler tarafindan bir soykirim olarak taninmasina aktif olarak karsi cikti 1982 de Institute of Turkish Studies ITS Turk hukumetinden yapilan 3 milyon degerindeki bir bagis ile Washington DC de kuruldu Israilli soykirim arastirmacisi ITS ile Stanford Shaw Heath W Lowry ve Justin McCarthy gibi 1915 olaylarini bir soykirim olarak tanimayi reddeden kisiler ve kuruluslari ABD de Turkiye ve Osmanli Imparatorlugu uzerine calismalari ancak ayni zamanda Ermeni Kirimi in reddini tesvik eden Turk hukumetinin ABD deki ana ajansi olarak tanimlar Turk hukumeti ayrica senede 1 milyon civari para harcayarak tarihi olaylarin kendi versiyonunu ABD de tanitmalari icin halkla iliskiler ekipleri tuttu 1989 da ABD Senatosu na sunulan Ermeni Kirimi ni soykirim olarak tanima onerisi Turkiye nin konu hakkindaki eylemlerinin artmasini tetikledi Oneri Amerikan diplomat ve 1914 ile 1917 yillari arasinda Harput konsoloslugu yapan ve Osmanli Imparatorlugu nun son gunlerinde cogu masum ve caresiz kadin ve cocuklar olmak uzere binlerce ve binlerce Ermeninin katledildigini rapor eden Leslie Davis in Mezbaha Ili isimli gorgu tanigi raporunun yayinlanmasi baglaminda sunuldu Turkiye oneriye ABD Donanmasi nin Turkiye ziyaretlerini engelleyerek ve Turk topraklarindaki bazi ABD askeri egitim tesislerini askiya alarak tepki gosterdi Oneriyi tetikleyen Mezbaha Ili raporunun da arasinda bulundugu bircok ABD arsiv belgesini yayinlamak uzere bir araya getiren Amerikan akademisyen arsivleri yayinlamasinin ardindan kendisine yonelik bir dizi anonim tehdidin ardindan kamuoyundan gizlenmeye basladi 2007 de benzer bir karar tarafindan 27 ye 21 oyla kabul edildi ancak Turk lobiciligi kararin en ust makamlara ulasmasini engelledi 24 Nisan 2019 da duzenlenen bir seminerde Turkiye cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan Ermeni Kirimi ni resmen andigi icin Fransa yi kinadi ve Ermenilerin 20 yuzyilin baslarinda Osmanli hukumeti tarafindan gerceklestirilen tehcirinin o zamanin kosullari icin uygun oldugunu belirtti Kaynakca Kieser Hans Lukas 2018 Talaat Pasha father of modern Turkey architect of genocide Ingilizce Princeton New Jersey s 419 ISBN 978 1 4008 8963 1 OCLC 1031214381 Suny Ronald Grigor 2015 They can live in the desert but nowhere else a history of the Armenian genocide Ingilizce Princeton ss 245 330 ISBN 978 1 4008 6558 1 OCLC 903685759 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Demirdjian Alexis 1 Temmuz 2018 A Moving Defence Journal of International Criminal Justice Ingilizce 16 3 501 526 doi 10 1093 jicj mqy035 ISSN 1478 1387 Avedian Vahagn 2018 Knowledge and acknowledgement in the politics of memory of the Armenian genocide Ingilizce Milton Park Abingdon Oxon s 351 ISBN 978 0 429 45425 7 OCLC 1061128147 Gurpinar Dogan 3 Mayis 2016 The manufacturing of denial the making of the Turkish official thesis on the Armenian Genocide between 1974 and 1990 Journal of Balkan and Near Eastern Studies Ingilizce 18 3 217 240 doi 10 1080 19448953 2016 1176397 ISSN 1944 8953 Dinkell Christoph 1991 German Officers and the Armenian Genocide Armenian Review Ingilizce 44 1 s 92 ISSN 0004 2366 Tashan Seyfi Nisan 2002 Armenian question and the Western powers Ingilizce Turkish Daily News 11 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 McCarthy Justin 1995 Death and exile the ethnic cleansing of Ottoman Muslims 1821 1922 Ingilizce Princeton N J Darwin Press ss 335 340 ISBN 0 87850 094 4 OCLC 31936569 Zand Bernhard 25 Ekim 2005 Turkey s Memory Lapse Armenian Genocide Plagues Ankara 90 Years On Spiegel Online Ingilizce 27 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Gunter Michael M 2011 Armenian History and the Question of Genocide Palgrave Macmillan The Hidden Histories of War Crimes Trials Kevin Heller Gerald Simpson Oxford 2013 ss 296 300 ISBN 978 0 19 165320 9 OCLC 863822836 29 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Judt T 1992 The Past is Another Country Myth and Memory in Postwar Europe 4 s 106 Power Samantha 2002 A problem from hell America and the age of genocide New York Basic Books ss 16 17 ISBN 0 465 06150 8 OCLC 48221415 Segesse Daniel 2008 Dissolve or punish The international debate amongst jurists and publicists on the consequences of the Armenian genocide for the Ottoman Empire 1915 23 Journal of Genocide Research Cilt 10 ss 95 110 a b Segesser D Dissolve or punish The international debate amongst jurists and publicists on the consequences of the Armenian genocide for the Ottoman Empire 1915 23 Journal of Genocide Research Cilt 10 ss 95 110 Kevorkian Raymond H 2011 The Armenian genocide a complete history Londra I B Tauris s 805 ISBN 978 0 85771 930 0 OCLC 742353455 Theriault Henry 24 Nisan 2021 Theriault The Global Reparations Movement and Meaningful Resolution of the Armenian Genocide Armenian Weekly 10 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi The Armenian massacres of 1915 1916 a hundred years later open questions and tentative answers in international law Flavia Lattanzi Emanuela Pistoia Cham Switzerland 2018 ss 195 236 ISBN 978 3 319 78169 3 OCLC 1038495004 Avedian Vahagn 1 Agustos 2012 State Identity Continuity and Responsibility The Ottoman Empire the Republic of Turkey and the Armenian Genocide European Journal of International Law 23 3 797 820 doi 10 1093 ejil chs056 ISSN 0938 5428 Frequently Asked Questions Land Reparations for the Turkish Genocide of Armenians 4 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Theriault Henry 2012 Introduction the global reparations movement Armenian Review Cilt 53 ss 1 2 U S Department of State Appendix B Patterns of Global Terrorism Report 1996 Pitman Paul M Turkey A Country Study The Federal Research Division of the Library of Congress ss 283 354 355 OCLC 17841957 Winter Jay 2004 America and the Armenian Genocide of 1915 Cambridge University Press s 264 Zarakolu Ragip Demirkent Dincer Bir daha asla diye haykirmadikca bundan boyle hic kimse kendini guvende hissetmesin Ayrinti Dergi Ingilizce 25 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Corley Felix 14 Subat 2002 Ayse Nur Zarakolu Ingilizce The Independent 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Rainsford Sarah 14 Aralik 2005 Author s trial set to test Turkey Ingilizce BBC 30 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Matossian Nouritza 27 Subat 2005 They say incident To me it s genocide The Observer Ingilizce The Guardian 29 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Court drops Turkish writer s case Ingilizce BBC 23 Ocak 2006 2 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 IPI Deplores Callous Murder of Journalist in Istanbul Ingilizce International Press Institute 22 Ocak 2007 26 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Harvey Benjamin 24 Ocak 2007 Mass protest at editor s funeral Associated Press The Guardian 12 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Turkish Extremists Scuttle the Screening of Ararat Asbarez 7 Ocak 2004 10 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Ararat in ertelenmesine Egoyan dan tepki Radikal 7 Ocak 2004 10 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Perrier Guillaume 25 Nisan 2012 24 avril Le Monde Fransizca 18 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 The Brand New Version of Article 301 of Turkish Penal Code and the Future of Freedom of Expression Cases in Turkey Ingilizce Cambridge University Press 6 Mart 2019 26 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Erdogan lehnt Entschuldigung bei Armeniern ab Almanca Der Spiegel 21 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2009 Bir Soykirim Tarihi 20 Yil Sonra Ermeni Tabusu Davasi Zarakolu Ragip tarafindan cevrildi Belge Yayinevi Ekim 2012 ISBN 9789753441230 Knights to Honor Hasan Cemal Ingilizce Armenian Weekly 13 Mart 2013 25 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Cemal Hasan 2012 1915 Ermeni soykirimi 1 basim Cagaloglu Istanbul Everest yayinlari ISBN 978 605 141 513 0 OCLC 823519208 AKP Istanbul Milletvekili Markar Esayan hayatini kaybetti T24 20 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ekim 2020 Esayan Markar 29 Nisan 2014 Armenian preacher Remembering 1915 to forget it Ingilizce Daily Sabah 29 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Esayan Markar 29 Nisan 2014 Armenian preacher Remembering 1915 to forget it Erdogan could have gone through the 2015 elections successfully without reviving this issue However instead of doing this he put an end to the denial of the 1915 genocide through a two page statement Ingilizce Daily Sabah 29 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Kasim 2020 Kevorkian Raymond H 2015 Ermeni soykirimi 2 baski Aysen Taskent Ekmekci Ahmet Insel Ahmet Unuvar Istanbul Iletisim Yayinlari ISBN 978 975 05 1728 0 OCLC 938426011 The Armenian Genocide legacy Ingilizce Alexis Demirdjian Houndmills Basingstoke Hampshire 2016 ISBN 978 1 137 56162 6 OCLC 911255241 Charny Israel 2000 Encyclopedia of Genocide Ingilizce 1 s 178 a b Dixon Jennifer M Eylul 2010 Defending the Nation Maintaining Turkey s Narrative of the Armenian Genocide South European Society and Politics Ingilizce 15 3 467 485 doi 10 1080 13608746 2010 513605 ISSN 1360 8746 2 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 McKenna Kate 3 Aralik 1989 Account of Armenian Massacre Provokes Diplomatic Storm The New York Times Ingilizce 25 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Hulse Carl 26 Ekim 2007 U S and Turkey Thwart Armenian Genocide Bill The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 24 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Koc Cagan 24 Nisan 2019 Erdogan says deporting Armenians was appropriate at the time Bloomberg Ingilizce 25 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Konuyla ilgili yayinlarAybak Tunc 3 Mart 2016 Geopolitics of Denial Turkish State s Armenian Problem Journal of Balkan and Near Eastern Studies Ingilizce 18 2 125 144 doi 10 1080 19448953 2016 1141582 ISSN 1944 8953 Ungor Ugur Umit 2011 The Making of Modern Turkey Nation and State in Eastern Anatolia 1913 1950 Ingilizce Oxford University Press Gocek Fatma Muge 2011 Denial of Violence Ottoman Past Turkish Present and Collective Violence Against the Armenians 1789 2009 Ingilizce Oxford University Press ISBN 978 0 19 933420 9