Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
T-34, 1940 ve 1958 yılları arasında üretimi yapılan Sovyet orta sınıf tankıdır. Çoğu otoriteye göre II. Dünya Savaşı'nın 2. en iyi tankı olarak kabul edilir. T-34, 1940'te piyasaya sürülen Sovyet orta boy bir tanktır. 76.2 mm'lik (3 inç) tank topu, çağdaşlarından daha güçlüydü ve 60 derece eğimli zırhı tank karşıtı silahlara karşı iyi koruma sağladı. T-34 o güne kadarki tank tasarımı anlayışını değiştirmiş, ondan sonraki bütün tanklar T-34'leri örnek almıştır. Doğu cephesinde Alman Ordusu bu tank karşısında zor durumda kalmıştır. Tiger ve Panther tanklarının çıkışı ile T-34 savaş alanındaki mutlak üstünlüğünü kaybetse de, Rusya iklimine uygunluğu, kolay üretilebilirliği ve bunun getirisi olarak tartışılmaz sayı üstünlüğü ile Alman askerleri arasında nefret edilen bir tank olarak kalmıştır. T-34 , hızı ve sağlamlığı dengeli bir biçimde bir araya toplamıştır. Ayrıca eğimli zırh tasarımı, isabet eden mermilerin birçoğunun tanka zarar vermeden sekmesini sağlamıştır. Bazı askeri tarihçiler onu dünyanın ilk ana muharebe tankı olarak addederler.
| T-34 | |
|---|---|
 | |
| Çeşidi | |
| Uyruğu |  Sovyetler Birliği |
| Hizmet geçmişi | |
| Hizmet | 1940-? |
| Kullanıldığı savaşlar | II.Dünya Savaşı, Kore Savaşı, Macar Devrimi, Altı Gün Savaşı, Vietnam Savaşı, Lübnan İç Savaşı, Kıbrıs Barış Harekatı, Güney Afrika Sınır Savaşı, Bosna Savaşı |
| Üretim tarihi | |
| Tasarımcı | KMDB (Morozov Tasarım Bürosu) |
| Üretici | Malişev Fabrikası |
| Üretildiği tarih | 1940-1958 |
| Üretim adedi | 84.070 |
| Çeşitleri | |
| Özellikler | |
| Ağırlık | 26,5 ton |
| Uzunluk | 6,68 m |
| Genişlik | 3,00 m |
| Yükseklik | 2,45 m |
| Mürettebat | 4 |
| Ana silahı | 76.2 mm F-34 tank topu,T-34-85 ZIS-S-56 yivli tank topu |
| Diğer silahları | 2x7.66mm DP-28 makineli tüfek |
| Süspansiyon donanımı | |
| Boş ağırlık | 26 ton |
| Harekat menzili | 250–330 km (T-34) 250–300 km (T-34-85) |
| Azami hızı | 53 km/h |
T-34, savaş boyunca Sovyet Kızıl Ordu zırhlı kuvvetlerinin dayanak noktasıydı. Genel özellikleri, büyük ölçüde geliştirilmiş varyantının piyasaya sürülmesiyle ateş gücü yükseltmesi aldığı 1944'ün başlarına kadar neredeyse hiç değişmeden kaldı. Üretim yöntemi, Doğu Cephesi'nin ihtiyaçlarını karşılamak için sürekli olarak geliştirildi ve rasyonelleştirildi, bu da T-34'ün üretimini daha hızlı ve daha ucuz hale getirdi. Sovyetler sonuçta tüm versiyonlardan 80.000'den fazla T-34 inşa etti ve Alman Wehrmacht'a karşı savaşta on binlerce kişinin kaybedilmesine rağmen giderek daha fazla sayıda T-34'ün sahaya sürülmesine olanak sağladı.
Kızıl Ordu hizmetindeki birçok hafif ve orta tankın yerini alan bu tank, savaşın en çok üretilen tankı olmasının yanı sıra tüm zamanların en çok üretilen ikinci tankıydı (halefi T-54/T-55 serisinden sonra). Savaş sırasında 44.900 kayıpla aynı zamanda şimdiye kadarki en fazla tank kaybına da uğradı. Gelişimi doğrudan T-44'e, ardından T-54 ve T-55 serisi tanklara yol açtı ve bunlar da birçok modern ordunun zırhlı çekirdeğini oluşturan daha sonraki T-62'ye dönüştü. T-34 çeşitleri, II. Dünya Savaşı'ndan sonra geniş çapta ihraç edildi ve 2010 gibi yakın bir tarihte 130'dan fazlası hâlâ hizmetteydi.
T-34, BT serisi tanklardan tasarlanmış olup, SSCB envanterindeki eskiyen BT serisi tanklar ve T-26 tanklarının yerine geçmesi için tasarlanmıştır. II. Dünya Savaşı ve sonrası dönemde SSCB zırhlı birliklerinin kullandığı temel tank sınıfı haline gelmiştir. Bununla birlikte savaş sonrası dönemde Varşova Paktı ve üçüncü dünya ülkelerine çok sayıda ihraç edilmişlerdir.
Tasarım Süreci
Kökenleri
1939'da en çok sayıda Sovyet tank modeli T-26 piyade tankı ve BT serisi hızlı tanklardı. T-26 yavaş hareket ediyordu ve yerdeki piyadelere ayak uyduracak şekilde tasarlandı. BT tankları süvari tanklarıydı: hızlı hareket eden ve hafif, manevra savaşı için tasarlanmış. Her ikisi de 1930'ların başındaki yabancı tasarımların Sovyet geliştirmeleriydi: T-26 İngiliz Vickers 6-Ton'a dayanıyordu ve BT tankları Amerikalı mühendis 'nin tasarımına dayanıyordu.
1937'de Kızıl Ordu, 'ndaki (KhPZ) BT tanklarının yerini alacak yeni bir tank tasarlayacak yeni bir ekibe liderlik etmesi için mühendis 'i görevlendirdi. A-20 olarak adlandırılan prototip tank, değiştirilmiş bir BA-20 motora sahipti ve 20 mm (0,8 inç) zırh, 45 mm (1,77 inç) topla belirtildi; üretim modelinde motor kullanıldı. tarafından tasarlanan V12 konfigürasyonunda daha az yanıcı bir dizel yakıt kullanıldı. Ayrıca BT tankının 8x2'sine benzer 8x6 tekerlekli dönüştürülebilir tahrik sistemi de vardı, bu da onun tırtıl paletleri olmadan tekerlekler üzerinde çalışmasına olanak tanıyordu. Bu özellik, güvenilmez tankın bakım ve onarımından büyük ölçüde tasarruf sağlamıştı. 1930'ların başındaki tank paletleri tankların yollarda saatte 85 kilometreyi (53 mil/saat) aşmasına izin veriyordu, ancak savaşta hiçbir avantaj sağlayamıyordu ve karmaşıklığı, bakımı zorlaştırıyordu. 1937-38'e gelindiğinde ray tasarımı gelişti ve tasarımcılar yol hızı avantajına rağmen bunun yer, ağırlık ve bakım kaynakları israfı olduğunu düşündüler. A-20 ayrıca eğimli zırhla ilgili önceki araştırmaları da (BT-IS ve BT-SW-2 projeleri) birleştirdi: her yönden eğimli zırh plakalarının mermileri saptırma olasılığı dikey zırha göre daha fazlaydı.
Koşkin, tankın tasarım süreci boyunca, paletli ve tekerlekli bir tank tasarlamanın gereksiz olduğunu ve bunun tanka ek yük bindirdiğini savundu. Tekerlekli ve paletli bir tank, tasarım aşamasında da büyük sorunları beraberinde getiriyordu. İşin aslı pratikte Kızıl Ordu, tankları tekerlekli durumda çok az kullanıyordu. Bu sebeplerden dolayı Koşkin tamamen paletli bir tank tasarımının yapılmasını önerdi ve bu şekilde A-32 (sonraları T-32 olarak anılacaktı) prototipi ortaya çıktı. Kızıl Ordu, Koşkin'in önerisini kabul etmekle beraber henüz tekerlekli-paletli tank projesinden vazgeçmiş değildi. 1939 yılının başında A-20 ve A-32 tanklarının tasarım süreci bitmişti. Yapılan testler sonucunda Koşkin'in önerdiği sadece paletli A-32 modelinin üretilmesine karar verildi. Ayrıca tankın zırhı daha da kalınlaştırılacak ve ateş gücü artırılacaktı. Koşkin ve ekibi hemen çalışmalara koyuldu ve böylece zırhı kalınlaştırılmış ve ateş gücü arttırılmış T-34 tankları ortaya çıktı.
Zamanın zor şartları ve Alman cephesindeki kritik durum nedeniyle, hiçbir prototip olmamasına rağmen, T-34'lerin seri üretim için uygun olduğuna karar verildi. 1940 yılının Ocak ayında ilk T-34'ler üretildi, bu modellere T-34 06 adı verildi. Koşkin ve ekibi 1940 yılının Şubat ayı boyunca tankları test ettiler ve açıklarını kapatıp aynı yılın Haziran ayında seri üretime başladılar. Koşkin'in hastalanmasından dolayı son tasarımları yardımcısı yaptı.
T-34/76
Eğimli zırhın kalınlığı
Resimde görüldüğü gibi sağdaki eğimli zırhın kalınlığı (yeşil ok) soldaki dik açılı zırhtan (siyah ok) az olmasına rağmen tanka dik gelen bir merminin katedeceği mesafe (siyah ok) soldaki ile aynı.
Seri üretime geçilmesinden 3 ay sonra yani Eylül 1940'ta ilk tanklar tamamlanmış haldeydi. T-34'ler ilk başlarda çabuklukları, etkili zırhları ve çamurlu zor arazilerde gidebilen geniş paletleri ile göz doldursalar da birçok eksiği vardı. En önemli eksikliklerden birisi şanzıman sistemiydi. Şanzıman arızalarından dolayı birçok tank muharebeye girmeden kaybedilmişti. Ayrıca sadece bölük komutanı tanklarının radyo sistemleri vardı. Zamanındaki tankların aksine sadece 4 mürettebata sahipti bu yüzden de tank komutanı mermileri yükleme görevini de üstleniyordu. Tank komutanının, muharebeye odaklanmasını ve çevreye hâkim olmasını engelleyen diğer bir unsur da tank komutanının dışarıya açılan bir kapağa sahip olmayışıydı (Model 43'te bu eksiklik giderildi). Ayrıca tankın optik sistemleri Almanlarınkiyle karşılaştırılınca çok düşük seviyedeydi bundan dolayı T-34'ler Alman tanklarını vurmak için çok yakınlarına girmek zorunda kalmışlardır.
1941-1942 yılları arasında Alman ordusunun elinde bulunan 37mm'lik ve 50mm'lik PaK 38 tanksavar , T-34'lere neredeyse hiçbir zarar veremiyorlardı. Bu yüzden Alman askerleri bu tanksavarlara "kapıyı tıklatan" adını takmışlardı çünkü tanksavardan yapılan ilk atış, kamufle edilmiş tanksavarın yerini belli ediyor ve en ufak bir zarar bile vermiyordu (sadece taretin en alt tarafına yapılan şanslı vuruşlar ciddi zarar verebiliyordu). Çok acil durumlarda Almanların ünlü 88mm'lik uçaksavardan bozma tanksavar topu, T-34'lere karşı kullanılıyordu. 7,5 cm'lik topuyla donatılmış Panzer IV F2'ler ortaya çıkmasıyla Almanlar, en azından ateş gücü bakımından T-34 ile mukayese edilebilecek bir silaha sahip oldular.
T-34/85
T-34/76'ın savaş alanındaki ezici üstünlüğünü yavaş yavaş kaybetmeye başladığını gören Sovyet ordusu tankın artırmanın bu eksikliği giderebileceğini düşünüyordu. Bunun için tanka yeni bir 85 mm'lik top takılacaktı. Halihazırda Sovyetlerin elinde D-5T, LB-1, S-50 ve S-53 gibi birçok 85 mm'lik top vardı. Kızıl Sormovo ve Ural Tank fabrikaları, tankın üretimini üstlendiler. Ayriyeten , yeni T-34/85 için yeni bir top üretecekti (aslında bu topun 'te kullanılması planlanmıştı). Yeni top öncekilerden daha büyük olduğu için topun gireceği deliğin çapı 1420 mm'den 1600 mm'ye çıkarılmıştı.
Gerekli testler yapıldıktan sonra tankın seri üretimine geçildi. İlk önceleri ana silah olarak S-53 topu düşünülse de, bu topların o sıralarda hazır olmaması sebebiyle ilk tanklarda D-5 topu kullanıldı. S-53'lerin eksikleri giderildikten sonra T-34/85'lerin standart topu haline geldiler ve ZIS-S-53 adını aldılar. T-34'lerin muharebe alanındaki rakipleri Panther ve Tiger tankları, T-34'ten daha kaliteli ve yüksek ateş gücüne sahip tanklar olsalar da T-34 müthiş sayı avantajı sayesinde her zaman üstünlüğü elinde bulundurmuştur. Savaş boyunca yaklaşık olarak 54.600 T-34 (yaklaşık 19.430 tanesi T-34/85) üretilmişken Almanlar sadece 6.000 adet Panther tankı üretebilmişlerdir.
Teknik Veriler
T-34/76 Model 41
| Fiziksel Özellikler | |
|---|---|
| Ağırlık | 26,5 ton |
| Uzunluk | 6,68 m |
| Genişlik | 3,00 m |
| Yükseklik | 2,45 m |
| İç Hacim | ? |
| Zemine Basınç | ? |
| Mürettebat | 4 |
| Performans | |
| Motor | 500 BG V12 Dizel motoru |
| Hız | 53 km/s |
| Menzil | 400 |
| Savunma Özellikleri | |
| Zırh | 20-70 (tarette), 20-60 (ana gövdede) |
| Ateş Gücü | |
| Ana Muharebe Silahı | 76,2mm'lik F-34 topu (70 mermi) |
| Yardımcı Muharebe Silahları | 2 adet DT makinalı tüfeği |
T-34/76 Model 42
| Fiziksel Özellikler | |
|---|---|
| Ağırlık | 28,5 ton |
| Uzunluk | 6,68 m |
| Genişlik | 3,00 m |
| Yükseklik | 2,45 m |
| İç Hacim | ? |
| Zemine Basınç | ? |
| Mürettebat | 4 |
| Performans | |
| Motor | 500 BG V12 Dizel motoru |
| Hız | 55 km/s |
| Menzil | ? |
| Savunma Özellikleri | |
| Zırh | 20-65 (tarette), 20-47 (ana gövdede) |
| Ateş Gücü | |
| Ana Muharebe Silahı | 76,2mm'lik F-34 topu |
| Yardımcı Muharebe Silahları | 2 adet DT makinalı tüfeği |
T-34/76 Model 43
| Fiziksel Özellikler | |
|---|---|
| Ağırlık | 30,9 ton |
| Uzunluk | 6,75 m |
| Genişlik | 3,00 m |
| Yükseklik | 2,45 m |
| İç Hacim | ? |
| Zemine Basınç | ? |
| Mürettebat | 4 |
| Performans | |
| Motor | 500 BG V12 Dizel motoru |
| Hız | 58 km/s |
| Menzil | ? |
| Savunma Özellikleri | |
| Zırh | 20-70 (tarette), 20-60 (ana gövdede) |
| Ateş Gücü | |
| Ana Muharebe Silahı | 76,2mm'lik F-34 topu (100 mermi) |
| Yardımcı Muharebe Silahları | 2 adet DT makinalı tüfeği |
T-34/85 Model 44
| Fiziksel Özellikler | |
|---|---|
| Ağırlık | 33 ton |
| Uzunluk | 8,20 m (namlu dahil) |
| Genişlik | 3,02 m |
| Yükseklik | 2,76 m |
| İç Hacim | ? |
| Zemine Basınç | ? |
| Mürettebat | 4 |
| Performans | |
| Motor | 500 BG V12 Dizel motoru |
| Hız | 58 km/s |
| Menzil | ? |
| Savunma Özellikleri | |
| Zırh | 20-90 (tarette), 20-60 (ana gövdede) |
| Ateş Gücü | |
| Ana Muharebe Silahı | 85mm'lik ZiS-S-53 topu (60 mermi) |
| Yardımcı Muharebe Silahları | 2 adet DT makinalı tüfeği |
Kullanıcılar
*: Eski kullanıcılar
Avrupa ve Amerika
| Orta Doğu ve Asya
| Afrika |
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta T-34 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kaynakça
- The Illustrated Directory of Tanks of The World From World Wan I to The Present Day, David Miller, 2005,
- ^ İlgili yorumlar 22 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 13 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ McFadden, David Frederick (2002). Two ways to build a better mousetrap. Ohio: Ohio State University. s. 11.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
T 34 1940 ve 1958 yillari arasinda uretimi yapilan Sovyet orta sinif tankidir Cogu otoriteye gore II Dunya Savasi nin 2 en iyi tanki olarak kabul edilir T 34 1940 te piyasaya surulen Sovyet orta boy bir tanktir 76 2 mm lik 3 inc tank topu cagdaslarindan daha gucluydu ve 60 derece egimli zirhi tank karsiti silahlara karsi iyi koruma sagladi T 34 o gune kadarki tank tasarimi anlayisini degistirmis ondan sonraki butun tanklar T 34 leri ornek almistir Dogu cephesinde Alman Ordusu bu tank karsisinda zor durumda kalmistir Tiger ve Panther tanklarinin cikisi ile T 34 savas alanindaki mutlak ustunlugunu kaybetse de Rusya iklimine uygunlugu kolay uretilebilirligi ve bunun getirisi olarak tartisilmaz sayi ustunlugu ile Alman askerleri arasinda nefret edilen bir tank olarak kalmistir T 34 hizi ve saglamligi dengeli bir bicimde bir araya toplamistir Ayrica egimli zirh tasarimi isabet eden mermilerin bircogunun tanka zarar vermeden sekmesini saglamistir Bazi askeri tarihciler onu dunyanin ilk ana muharebe tanki olarak addederler T 34CesidiUyrugu Sovyetler BirligiHizmet gecmisiHizmet 1940 Kullanildigi savaslar II Dunya Savasi Kore Savasi Macar Devrimi Alti Gun Savasi Vietnam Savasi Lubnan Ic Savasi Kibris Baris Harekati Guney Afrika Sinir Savasi Bosna SavasiUretim tarihiTasarimci KMDB Morozov Tasarim Burosu Uretici Malisev FabrikasiUretildigi tarih 1940 1958Uretim adedi 84 070CesitleriOzelliklerAgirlik 26 5 tonUzunluk 6 68 mGenislik 3 00 mYukseklik 2 45 mMurettebat 4Ana silahi 76 2 mm F 34 tank topu T 34 85 ZIS S 56 yivli tank topuDiger silahlari 2x7 66mm DP 28 makineli tufekSuspansiyon donanimiBos agirlik 26 tonHarekat menzili 250 330 km T 34 250 300 km T 34 85 Azami hizi 53 km h T 34 savas boyunca Sovyet Kizil Ordu zirhli kuvvetlerinin dayanak noktasiydi Genel ozellikleri buyuk olcude gelistirilmis varyantinin piyasaya surulmesiyle ates gucu yukseltmesi aldigi 1944 un baslarina kadar neredeyse hic degismeden kaldi Uretim yontemi Dogu Cephesi nin ihtiyaclarini karsilamak icin surekli olarak gelistirildi ve rasyonellestirildi bu da T 34 un uretimini daha hizli ve daha ucuz hale getirdi Sovyetler sonucta tum versiyonlardan 80 000 den fazla T 34 insa etti ve Alman Wehrmacht a karsi savasta on binlerce kisinin kaybedilmesine ragmen giderek daha fazla sayida T 34 un sahaya surulmesine olanak sagladi Kizil Ordu hizmetindeki bircok hafif ve orta tankin yerini alan bu tank savasin en cok uretilen tanki olmasinin yani sira tum zamanlarin en cok uretilen ikinci tankiydi halefi T 54 T 55 serisinden sonra Savas sirasinda 44 900 kayipla ayni zamanda simdiye kadarki en fazla tank kaybina da ugradi Gelisimi dogrudan T 44 e ardindan T 54 ve T 55 serisi tanklara yol acti ve bunlar da bircok modern ordunun zirhli cekirdegini olusturan daha sonraki T 62 ye donustu T 34 cesitleri II Dunya Savasi ndan sonra genis capta ihrac edildi ve 2010 gibi yakin bir tarihte 130 dan fazlasi hala hizmetteydi T 34 BT serisi tanklardan tasarlanmis olup SSCB envanterindeki eskiyen BT serisi tanklar ve T 26 tanklarinin yerine gecmesi icin tasarlanmistir II Dunya Savasi ve sonrasi donemde SSCB zirhli birliklerinin kullandigi temel tank sinifi haline gelmistir Bununla birlikte savas sonrasi donemde Varsova Pakti ve ucuncu dunya ulkelerine cok sayida ihrac edilmislerdir Tasarim SureciKokenleri 1939 da en cok sayida Sovyet tank modeli T 26 piyade tanki ve BT serisi hizli tanklardi T 26 yavas hareket ediyordu ve yerdeki piyadelere ayak uyduracak sekilde tasarlandi BT tanklari suvari tanklariydi hizli hareket eden ve hafif manevra savasi icin tasarlanmis Her ikisi de 1930 larin basindaki yabanci tasarimlarin Sovyet gelistirmeleriydi T 26 Ingiliz Vickers 6 Ton a dayaniyordu ve BT tanklari Amerikali muhendis nin tasarimina dayaniyordu 1937 de Kizil Ordu ndaki KhPZ BT tanklarinin yerini alacak yeni bir tank tasarlayacak yeni bir ekibe liderlik etmesi icin muhendis i gorevlendirdi A 20 olarak adlandirilan prototip tank degistirilmis bir BA 20 motora sahipti ve 20 mm 0 8 inc zirh 45 mm 1 77 inc topla belirtildi uretim modelinde motor kullanildi tarafindan tasarlanan V12 konfigurasyonunda daha az yanici bir dizel yakit kullanildi Ayrica BT tankinin 8x2 sine benzer 8x6 tekerlekli donusturulebilir tahrik sistemi de vardi bu da onun tirtil paletleri olmadan tekerlekler uzerinde calismasina olanak taniyordu Bu ozellik guvenilmez tankin bakim ve onarimindan buyuk olcude tasarruf saglamisti 1930 larin basindaki tank paletleri tanklarin yollarda saatte 85 kilometreyi 53 mil saat asmasina izin veriyordu ancak savasta hicbir avantaj saglayamiyordu ve karmasikligi bakimi zorlastiriyordu 1937 38 e gelindiginde ray tasarimi gelisti ve tasarimcilar yol hizi avantajina ragmen bunun yer agirlik ve bakim kaynaklari israfi oldugunu dusunduler A 20 ayrica egimli zirhla ilgili onceki arastirmalari da BT IS ve BT SW 2 projeleri birlestirdi her yonden egimli zirh plakalarinin mermileri saptirma olasiligi dikey zirha gore daha fazlaydi A 8 BT 7M A 20 T 34 76 1940 modeli T 34 76 1941 modeliT 34 76 1941 modeliT 34 76 1943 modeli Koskin tankin tasarim sureci boyunca paletli ve tekerlekli bir tank tasarlamanin gereksiz oldugunu ve bunun tanka ek yuk bindirdigini savundu Tekerlekli ve paletli bir tank tasarim asamasinda da buyuk sorunlari beraberinde getiriyordu Isin asli pratikte Kizil Ordu tanklari tekerlekli durumda cok az kullaniyordu Bu sebeplerden dolayi Koskin tamamen paletli bir tank tasariminin yapilmasini onerdi ve bu sekilde A 32 sonralari T 32 olarak anilacakti prototipi ortaya cikti Kizil Ordu Koskin in onerisini kabul etmekle beraber henuz tekerlekli paletli tank projesinden vazgecmis degildi 1939 yilinin basinda A 20 ve A 32 tanklarinin tasarim sureci bitmisti Yapilan testler sonucunda Koskin in onerdigi sadece paletli A 32 modelinin uretilmesine karar verildi Ayrica tankin zirhi daha da kalinlastirilacak ve ates gucu artirilacakti Koskin ve ekibi hemen calismalara koyuldu ve boylece zirhi kalinlastirilmis ve ates gucu arttirilmis T 34 tanklari ortaya cikti Zamanin zor sartlari ve Alman cephesindeki kritik durum nedeniyle hicbir prototip olmamasina ragmen T 34 lerin seri uretim icin uygun olduguna karar verildi 1940 yilinin Ocak ayinda ilk T 34 ler uretildi bu modellere T 34 06 adi verildi Koskin ve ekibi 1940 yilinin Subat ayi boyunca tanklari test ettiler ve aciklarini kapatip ayni yilin Haziran ayinda seri uretime basladilar Koskin in hastalanmasindan dolayi son tasarimlari yardimcisi yapti T 34 76 Tanka dik gelen bir merminin katedecegi mesafe Egimli zirhin kalinligi Resimde goruldugu gibi sagdaki egimli zirhin kalinligi yesil ok soldaki dik acili zirhtan siyah ok az olmasina ragmen tanka dik gelen bir merminin katedecegi mesafe siyah ok soldaki ile ayni Seri uretime gecilmesinden 3 ay sonra yani Eylul 1940 ta ilk tanklar tamamlanmis haldeydi T 34 ler ilk baslarda cabukluklari etkili zirhlari ve camurlu zor arazilerde gidebilen genis paletleri ile goz doldursalar da bircok eksigi vardi En onemli eksikliklerden birisi sanziman sistemiydi Sanziman arizalarindan dolayi bircok tank muharebeye girmeden kaybedilmisti Ayrica sadece boluk komutani tanklarinin radyo sistemleri vardi Zamanindaki tanklarin aksine sadece 4 murettebata sahipti bu yuzden de tank komutani mermileri yukleme gorevini de ustleniyordu Tank komutaninin muharebeye odaklanmasini ve cevreye hakim olmasini engelleyen diger bir unsur da tank komutaninin disariya acilan bir kapaga sahip olmayisiydi Model 43 te bu eksiklik giderildi Ayrica tankin optik sistemleri Almanlarinkiyle karsilastirilinca cok dusuk seviyedeydi bundan dolayi T 34 ler Alman tanklarini vurmak icin cok yakinlarina girmek zorunda kalmislardir 1941 1942 yillari arasinda Alman ordusunun elinde bulunan 37mm lik ve 50mm lik PaK 38 tanksavar T 34 lere neredeyse hicbir zarar veremiyorlardi Bu yuzden Alman askerleri bu tanksavarlara kapiyi tiklatan adini takmislardi cunku tanksavardan yapilan ilk atis kamufle edilmis tanksavarin yerini belli ediyor ve en ufak bir zarar bile vermiyordu sadece taretin en alt tarafina yapilan sansli vuruslar ciddi zarar verebiliyordu Cok acil durumlarda Almanlarin unlu 88mm lik ucaksavardan bozma tanksavar topu T 34 lere karsi kullaniliyordu 7 5 cm lik topuyla donatilmis Panzer IV F2 ler ortaya cikmasiyla Almanlar en azindan ates gucu bakimindan T 34 ile mukayese edilebilecek bir silaha sahip oldular T 34 85T 34 85 1944 modeli Polonya 1 Ordusu nun Berlin Muharebesi ni yeniden canlandiran Polonyalilar Polonya T 34 76 in savas alanindaki ezici ustunlugunu yavas yavas kaybetmeye basladigini goren Sovyet ordusu tankin artirmanin bu eksikligi giderebilecegini dusunuyordu Bunun icin tanka yeni bir 85 mm lik top takilacakti Halihazirda Sovyetlerin elinde D 5T LB 1 S 50 ve S 53 gibi bircok 85 mm lik top vardi Kizil Sormovo ve Ural Tank fabrikalari tankin uretimini ustlendiler Ayriyeten yeni T 34 85 icin yeni bir top uretecekti aslinda bu topun te kullanilmasi planlanmisti Yeni top oncekilerden daha buyuk oldugu icin topun girecegi deligin capi 1420 mm den 1600 mm ye cikarilmisti Gerekli testler yapildiktan sonra tankin seri uretimine gecildi Ilk onceleri ana silah olarak S 53 topu dusunulse de bu toplarin o siralarda hazir olmamasi sebebiyle ilk tanklarda D 5 topu kullanildi S 53 lerin eksikleri giderildikten sonra T 34 85 lerin standart topu haline geldiler ve ZIS S 53 adini aldilar T 34 lerin muharebe alanindaki rakipleri Panther ve Tiger tanklari T 34 ten daha kaliteli ve yuksek ates gucune sahip tanklar olsalar da T 34 muthis sayi avantaji sayesinde her zaman ustunlugu elinde bulundurmustur Savas boyunca yaklasik olarak 54 600 T 34 yaklasik 19 430 tanesi T 34 85 uretilmisken Almanlar sadece 6 000 adet Panther tanki uretebilmislerdir Teknik VerilerT 34 76 Model 41 T 34 76 Model 41Fiziksel OzelliklerAgirlik 26 5 tonUzunluk 6 68 mGenislik 3 00 mYukseklik 2 45 mIc Hacim Zemine Basinc Murettebat 4PerformansMotor 500 BG V12 Dizel motoruHiz 53 km sMenzil 400Savunma OzellikleriZirh 20 70 tarette 20 60 ana govdede Ates GucuAna Muharebe Silahi 76 2mm lik F 34 topu 70 mermi Yardimci Muharebe Silahlari 2 adet DT makinali tufegiT 34 76 Model 42 T 34 76 Model 42Fiziksel OzelliklerAgirlik 28 5 tonUzunluk 6 68 mGenislik 3 00 mYukseklik 2 45 mIc Hacim Zemine Basinc Murettebat 4PerformansMotor 500 BG V12 Dizel motoruHiz 55 km sMenzil Savunma OzellikleriZirh 20 65 tarette 20 47 ana govdede Ates GucuAna Muharebe Silahi 76 2mm lik F 34 topuYardimci Muharebe Silahlari 2 adet DT makinali tufegiT 34 76 Model 43 T 34 76 Model 43Fiziksel OzelliklerAgirlik 30 9 tonUzunluk 6 75 mGenislik 3 00 mYukseklik 2 45 mIc Hacim Zemine Basinc Murettebat 4PerformansMotor 500 BG V12 Dizel motoruHiz 58 km sMenzil Savunma OzellikleriZirh 20 70 tarette 20 60 ana govdede Ates GucuAna Muharebe Silahi 76 2mm lik F 34 topu 100 mermi Yardimci Muharebe Silahlari 2 adet DT makinali tufegiT 34 85 Model 44 T 34 85 Model 44Fiziksel OzelliklerAgirlik 33 tonUzunluk 8 20 m namlu dahil Genislik 3 02 mYukseklik 2 76 mIc Hacim Zemine Basinc Murettebat 4PerformansMotor 500 BG V12 Dizel motoruHiz 58 km sMenzil Savunma OzellikleriZirh 20 90 tarette 20 60 ana govdede Ates GucuAna Muharebe Silahi 85mm lik ZiS S 53 topu 60 mermi Yardimci Muharebe Silahlari 2 adet DT makinali tufegiKullanicilarT 34 kullanan ulkeler Eski kullanicilar Avrupa ve Amerika Arnavutluk Avusturya Bosna Hersek Bulgaristan Hirvatistan Kibris Cumhuriyeti Cekoslovakya Kuba Finlandiya Ele gecirilen tanklar Dogu Almanya Yunanistan Macaristan Kosova Almanya Ele gecirilen tanklar Polonya Romanya Sirbistan Slovenya Sovyetler Birligi Yugoslavya Orta Dogu ve Asya Afganistan Kambocya Endonezya Irak Iran Israil Ele gecirilen tanklar Laos Lubnan Mogolistan Kuzey Kore Filistin Pakistan Cin Suriye Vietnam Guney Yemen Kuzey Yemen Afrika Cezayir Angola Kongo Cumhuriyeti Misir Ekvator Ginesi Etiyopya Gine Gine Bissau Libya Mali Mozambik Namibya Somaliland Somali Sudan Togo Zimbabve Ayrica bakinizII Dunya Savasi Zirhli Arac Listesi Wikimedia Commons ta T 34 ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur KaynakcaThe Illustrated Directory of Tanks of The World From World Wan I to The Present Day David Miller 2005 ISBN 0 86288 682 1 Ilgili yorumlar 22 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 13 Ekim 2011 tarihinde erisilmistir McFadden David Frederick 2002 Two ways to build a better mousetrap Ohio Ohio State University s 11