Tayvan ekonomisi, oldukça gelişmiş bir piyasa ekonomisidir. Satın alma gücü paritesine göre Asya'nın 8., dünyanın 18. büyük ekonomisidir ve bu durum Tayvan'ın Uluslararası Para Fonu tarafından gelişmiş ekonomiler grubuna dahil edilmesini sağlamaktadır. Dünya Bankası tarafından yüksek gelirli ekonomiler grubunda ölçülmektedir. Tayvan, dünyadaki teknolojik olarak en gelişmiş bilgisayar mikroçip üreticisidir.
Tayvan ekonomisi | |
---|---|
Tayvan'ın finans merkezi olan Taipei | |
Derece | 21. (nominal) / 19. (SAGP) |
Para birimi | Yeni Tayvan doları (TWD) |
Mali yıl | Takvim yılı |
Ticaret organizasyonları | DTÖ, APEC, ICC |
İstatistikler | |
GSYİH | 850 milyar US$ (nominal, 2022) 1,5 trilyon US$ (SAGP, 2022) |
GSYİH büyüme | %4,2 (2021f) |
Kişi başı GSYİH | 33.649 US$ (nominal, 2022) 68.730 US$ (SAGP, 2022) |
Sektörel GSYİH dağılımı | tarım: %1,8 endüstri: %36 hizmet: %62,1 (2017 tah.) |
Enflasyon (TÜFE) | %3 (2022 tah.) |
Yoksulluk sınırı altındaki nüfus | %1,5 (2012 tah.) |
Gini katsayısı | 33,6 (orta) (2014) |
İşgücü | 15 milyon (2022 tah.) |
Sektörel işgücü dağılımı | tarım: %5 endüstri: %30 hizmet: %65 (2012 tah.) |
İşsizlik | ▼ %3,74 (2022) |
Ana endüstriler | elektronik, iletişim ve bilgi teknolojisi ürünleri, petrol arıtma, kimyasallar, tekstil, demir ve çelik, makine, çimento, gıda işleme, taşıtlar, tüketici ürünleri, ilaçlar, pirinç |
İş yapılma kolaylığı sıralaması | 15. (çok kolay, 2020) |
Dış ticaret | |
İhracat | $500 milyar (2022) |
İhraç malları | yarı iletkenler, petrokimya, otomobil ve otomobil parçaları, motosiklet, gemiler, kablosuz iletişim ekipmanları, düz panel ekranlar, çelik, elektronik, plastik, bilgisayarlar |
Ana ihracat ortakları | Çin %29 ASEAN %15,4 ABD %14,6 Hong Kong %14,2 Japonya %6,8 Avrupa Birliği %6,6 (2020) |
İthalat | 300 milyar US$ (2022) |
İthalat malları | petrol, yarı iletkenler, doğal gaz, kömür, çelik, bilgisayarlar, kablosuz iletişim ekipmanları, otomobil, ince kimyasallar, tekstil |
Ana ithalat ortakları | Çin %22,2 Japonya %16,0 ASEAN %12,5 ABD %11,4 Avrupa Birliği %10,18 Güney Kore %7,2 (2020) |
DYY sermayesi | 200 milyar U$ (2021 tah.) |
Gayrisafi dış borç | ▲ 300 milyar US$ (2021 tah.) |
Kamu maliyesi | |
▼ GSYİH'in %29'u (2017 tah.) | |
200 milyar US$ (2022 tah.) | |
Gelirler | 91,62 milyar $ (2017 tah.) |
Giderler | 100 milyar $ (2017 tah.) |
Kredi derecelendirme | |
Dış rezervler | 541,45 milyar $ (2021 tah.) |
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir. |
Tarihçe
Tayvan, 1950'lerde ve 1960'ların başında ABD yardımı alan bir kuruluştan, yatırımları esas olarak Asya'da yoğunlaşan yardım bağışçısına ve büyük bir yabancı yatırımcıya dönüştü. Tayvan'ın Çin anakarasındaki özel yatırımlarının toplamının 150 milyar ABD dolarını aştığı tahmin edilmektedir ve resmi rakamlar Tayvan'ın Güneydoğu Asya'da benzer miktarda yatırım yaptığını göstermektedir.
1949'da, iki milyondan fazla Kuomintang destekçisi, Çin İç Savaşı'nda Çin anakarası'nın kaybedilmesinin ardından adaya kaçtı. Ani nüfus artışı Tayvan ekonomisini de etkiledi.
Ekonomik baskıyla karşı karşıya kalan Kuomintang rejimi çeşitli ekonomik planlar ve politikalar oluşturdu. Sanayileşmeye doğru atılan ilk adım, ekonomiyi modernleştirmede çok önemli bir adım olan toprak reformlarıydı. Çünkü bu, gelecekteki ekonomik çabalara yatırım yapabilecekleri sermayeye sahip bir toprak sahipleri sınıfı yarattı.
ABD yardımı, savaş sonrası Tayvan'ın istikrara kavuşmasında da önemliydi ve 1951'den 1962'ye kadar yerli yatırımın yüzde 30'undan fazlasını oluşturdu. Bu faktörler, hükûmet planlaması ve evrensel eğitimle birlikte sanayi, tarım ve yaşam standartlarında hızlı ilerlemeler getirdi. Ekonomi tarıma dayalı bir ekonomiden (1952'de GSYİH'nın %32'si) sanayi odaklı bir ekonomiye (1986'da GSYİH'nın %47'si) geçti. 1952 ile 1961 arasında ekonomi her yıl ortalama %9,21 büyüdü.
Bir kez daha belirtmek isteriz ki, Tayvan ekonomisinin dönüşümü daha geniş jeopolitik çerçeveye atıfta bulunulmadan anlaşılamaz. Her ne kadar yardım 1970'lerde kesilmiş olsa da, sanayileşmenin teşvik edildiği ve Tayvan ile ABD arasındaki güvenlik ve ekonomik bağların korunduğu ilk yıllarda hayati önem taşıyordu. ABD'nin taahhüdü hakkındaki belirsizlik, ülkenin 1950'lerdeki sübvansiyonlu ithalat ikamesinden ihracata dayalı büyümeye geçişini hızlandırdı. Dış ticaretin ve ihracatın gelişmesi, ekonomide tarımın azalan öneminden kaynaklanan fazla emeğin kullanılmasına yardım etti.Tayvan, tekstil ve oyuncak gibi ucuz, emek yoğun imalatlardan 1970'lerde ağır sanayi ve altyapının genişlemesine ve ardından sonraki on yılda ileri elektroniklere geçti.
1980'lere gelindiğinde ekonomi giderek daha açık hale geliyordu ve hükûmet, devlet işletmelerinin özelleştirmeye yöneldi.
Teknolojik gelişme, 1981'de Hsinchu Bilim ve Endüstri Parkı'nın kurulmasına yol açtı. Çin anakarası'ndaki yatırımlar, boğazlar arası ticareti teşvik ederek Tayvan'ın Amerika Birleşik Devletleri pazarına olan bağımlılığını azalttı.
1981'den 1995'e kadar ekonomi yıllık %7,52 oranında büyüdü ve hizmet sektörü %51,67 ile sanayi sektörünü geride bırakarak ekonominin büyümesinin ana kaynağı haline gelerek en büyük sektör haline geldi.
Uluslararası Ticaret resmi olarak Tayvan Dış Ticareti Geliştirme Konseyi tarafından desteklenmektedir.Çin Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (Tayvan) mali politikası ve girişimcilik gücü nedeniyle Tayvan, bölgedeki diğer ekonomilerle karşılaştırıldığında 1997-1999 mali krizinden çok az zarar görmüştür.
Ekonomik görünüm
2021 itibarıyla, Tayvan'da en yüksek maaş alan üç sektör arasında telekomünikasyon hizmeti, finansal hizmetler ve bilgi hizmetleri bulunmaktadır.
Tayvan ekonomisi, 2015 Küresel Girişimcilik Endeksi'nde (GEI) Asya'nın en yüksek ekonomisi arasında yer aldı.
1987 yılına kadar teknokrasi merkezli ekonomik planlama ile, son otuz yılda GSYH'deki reel büyüme ortalama %8 civarında gerçekleşti. İhracat, enflasyonun ve işsizliğin düşük kalması ve dış rezervlerin dünyanın dördüncü büyük olması nedeniyle II. Dünya Savaşı'ndan bu yana arttı. Bütçe, Muhasebe ve İstatistik Genel Müdürlüğü ve Ekonomik İşler Bakanlığı Tayvan ekonomisine ilişkin temel ekonomik göstergeleri yayınlamaktadır.
Tayvan halen diğer gelişmiş ekonomilerle aynı ekonomik sorunların çoğuyla karşı karşıyadır. Emek yoğun endüstrilerin, Çin anakarası, Filipinler ve Vietnam gibi daha ucuz işgücüne sahip ekonomilere kaydırılması ihtimaliyle birlikte, Tayvan'ın gelecekteki gelişimi, yüksek teknoloji ve hizmet odaklı bir ekonomiye daha fazla dönüşüme dayanmak zorunda kalacaktır. Son yıllarda Tayvan, ticaret pazarlarını başarılı bir şekilde çeşitlendirerek ABD'ye olan ihracat payını 1984'teki %49'dan 2002'de %20'ye düşürdü. Tayvan'ın ABD'ye olan bağımlılığı, Güneydoğu Asya ve ana karaya yaptığı ihracat nedeniyle azalmaya devam etmelidir. Çin büyümekte ve Avrupa pazarlarını geliştirme çabaları sonuç vermektedir.
Tayvan'ın DTÖ'ye katılımı ve Asya-Pasifik "bölgesel operasyon merkezi" olma arzusu, ekonomik liberalleşmeyi daha da teşvik etmektedir. Tayvan ekonomisi, dünya ekonomisinde ekonomik marjinalleşmeyle uluslararasılaşmanın ortadan kalkmasıyla ve maaşların düşürülmesiyle karşı karşıyadır. Bu, insan kaynakları yeteneklerinin başka yerlerde kariyer fırsatları aramasıyla sonuçlanır. Tayvan'daki işletmeler, küçük ve orta ölçekli işletmeler boyutunda olmaktan en çok zarar görüyor ve bu da Tayvan hükûmetinin Tayvan'da ekonomik dönüşüm girişimlerini engellemektedir.
Tayvan ekonomisinin dolaylı vergi sistemi, Brüt İşletme Gelir Vergisi (GBRT) (brüt gelir vergisi) ve katma değer vergisinden (KDV) oluşur.
Tayvan ekonomisi, MasterCard 2014 Küresel Hedef Şehirler Endeksi'ne göre, Uluslararası Gecelik Ziyaretçiler (2014) tarafından Küresel En İyi 20 Hedef Şehir sıralamasında genel olarak 15. sıradaydı.
Dış ticaret
Dış ticaret, Tayvan'ın son 40 yıldaki hızlı büyümesinin motoru oldu. Tayvan ekonomisi ihracat odaklı olmaya devam etmektedir. Dolayısıyla açık bir dünya ticaret rejimine bağımlıdır ve dünya ekonomisindeki gerilemelere karşı savunmasız kalır.
Ticaretin toplam değeri 1960'larda beş kattan fazla, 1970'lerde neredeyse on kat arttı ve 1980'lerde tekrar ikiye katlandı. 1990'larda daha mütevazı, iki kattan biraz daha az bir büyüme görüldü. İhracat kompozisyonu ağırlıklı olarak tarımsal ürünlerden endüstriyel ürünlere doğru değişti (halen %98).
Elektronik sektörü Tayvan'ın en önemli endüstriyel ihracat sektörüdür ve ABD yatırımlarının en büyük alıcısıdır.
Tayvan, 2010 yılında Çin, Japonya, ABD, Avrupa Birliği ve Hong Kong ile ilk 5 ticaret ortağı arasında yer alan çok sayıda ticaret anlaşmanın üyesidir.
Tayvan dünyanın en düşük doğurganlık oranına ve yüksek konut fiyatlarına sahip ülkelerinden biridir. Tayvan'ın nüfus düşüşünün diğer gelişmiş ekonomilere göre daha hızlı olması nedeniyle iş gücü kıtlığı, azalan iç talep ve azalan vergi gelirleri endişe vericiydi.
Doğal kaynakların eksikliği ve nispeten az yurt içi toplam talebin olduğu bir ada ekonomisi olarak Tayvan'ın yüksek eğitimli insan kaynakları, Tayvan'ın uluslararası ticaretini artırmak içinKatma değerli Yenilik yönetimine büyük katkı sağlayacaktır.
Bağımsız bir ekonomi olarak Tayvan, Ocak 2002'de Tayvan, Penghu, Kinmen ve Matsu'nun Ayrı Gümrük Bölgesi'nun Ayrı Gümrük Bölgesi (genellikle "Çin Taipeisi" olarak kısaltılır - her ikisi de ÇHC'nin DTÖ'ye müdahalesinden kaynaklanan isimlerdir) olarak Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ) üyesi oldu. İş Ortamı Risk İstihbaratı (BERI) tarafından hazırlanan 2011 tarihli bir rapora göre Tayvan, yatırım ortamı açısından küresel olarak en iyi üçüncü sıradaydı.
Tayvan, dünyanın en büyük sözleşmeli bilgisayar çipi üretimi (dökümhane hizmetleri) tedarikçisi, lider LCD panel üreticisi, DRAM bilgisayar belleği, ağ ekipmanı ve tüketici elektroniği tasarımcı ve üreticisidir. Başlıca donanım şirketleri arasında Acer, Asus, HTC, Foxconn, TSMC ve Pegatron bulunur. Tekstil, işgücü kıtlığı, artan genel giderler, arazi fiyatları ve çevre koruma nedeniyle önemi azalsa da, diğer büyük endüstriyel ihracat sektörüdür.
İthalatta, toplamın %90'ından fazlasını oluşturan hammaddeler ve sermaye malları hakimdir.
Tayvan enerji ihtiyacının çoğunu ithal eder.
Amerika Birleşik Devletleri, Tayvan'ın üçüncü büyük ticaret ortağı olup, Tayvan ihracatının %11,4'ünü almakta ve ithalatının %10,0'ını sağlamaktadır.
Anakara Çin yakın zamanda Tayvan'ın en büyük ithalat ve ihracat ortağı haline geldi. 2010 yılında ana kara, Tayvan'ın ihracatının %28'ini, ithalatının ise %13,2'sini oluşturuyordu. Her iki ekonomi de birbirine daha fazla bağımlı hale geldikçe bu rakam hızla artmaktadır. Çin anakarasından yapılan ithalat çoğunlukla tarımsal ve endüstriyel hammaddelerden oluşur. Amerika Birleşik Devletleri'ne ihracat esasen elektronik ve tüketim mallarından oluşmaktadır. Tayvan'da kişi başına düşen gelir düzeyi arttıkça ithal, yüksek kaliteli tüketim mallarına olan talep de arttı.
Tayvan'ın 2002 yılında ABD ile ticaret fazlası 8,70 milyar dolardı.
Çin Cumhuriyeti (Tayvan) ile Tayvan'ın ticari ortakları arasında resmi diplomatik ilişkilerin bulunmaması, Tayvan'ın hızla genişleyen ticaretini ciddi şekilde engellememiş gibi görünmektedir. Çin Cumhuriyeti, Tayvan'ın çıkarlarını temsil edecek resmi ilişkileri bulunmayan 60'tan fazla ülkede kültür ve ticaret ofislerine sahiptir. Tayvan, DTÖ'nün yanı sıra Asya Kalkınma Bankası'na "Taipei, Çin" (ÇHC'nin banka üzerindeki etkisinden kaynaklanan bir isim) ve Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) forumuna da "Çin Taipeisi" (yukarıdakiyle aynı sebepten dolayı) adıyla üyedir.
Tayvan, Asya Kalkınma Bankası (ADB), Dünya Ticaret Örgütü (WTO) ve Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) üyesidir.
Tayvan aynı zamanda Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nde (OECD) ve Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Çin Taipeisi kısaltması altında Üye olarak gözlemci ve Çin Taipeisi olarak Uluslararası Ticaret Odası üyesidir.
Tayvan, 29 Haziran 2010'da Çin Halk Cumhuriyeti ile Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması imzaladı. Tayvan ayrıca Singapur ve Yeni Zelanda ile de serbest ticaret anlaşmaları imzaladı. Tayvan, 2015 yılında Asya Altyapı Yatırım Bankası'na üyelik başvurusunda bulundu.
Çin Halk Cumhuriyeti ile Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması (ECFA) 29 Haziran 2010'da Çongçing'de imzalandı. Tayvan'ın ihracat pazarını potansiyel olarak genişletebilir. Ancak ECFA'nın Tayvan'ın genel ekonomisine sağladığı gerçek faydalar ve etkiler hâlâ tartışmalıdır. Yeni imzalanan anlaşma, Tayvan'da üretilen 500'den fazla ürünün Çin ana karasına düşük tarifelerle veya hiç gümrük vergisi olmaksızın girmesine olanak tanıyacaktır. 2021 itibarıyla Tayvan'ın Çin Halk Cumhuriyeti'ne (Hong Kong dahil) ihracatı yıllık yaklaşık 270 milyar ABD dolarına ulaştı. Bu, Tayvan'ın toplam GSYİH'sının %40'ından fazlasına eşdeğerdir. Hükûmet aynı zamanda Singapur ve Amerika Birleşik Devletleri ile ticaret anlaşmaları yapmayı da düşünmektedir.
Sanayi
Sanayi üretimi, 1986'da Tayvan'ın GSYİH'sının yarısından fazlasını oluştururken, 2002'de yavaş yavaş %31'e düştü. Sanayiler yavaş yavaş emek yoğun endüstrilerden sermaye ve teknoloji yoğun endüstrilere doğru kaydı. Elektronik ve bilgi teknolojisi endüstriyel yapının %35'ini oluşturmaktadır. Tayvan'daki sanayi öncelikle çok sayıda küçük ve orta ölçekli işletmeden (KOBİ) ve daha az sayıda büyük işletmeden oluşmaktadır. Geleneksel emek yoğun endüstriler kıyı dışına taşınmakta ve bunların yerini sermaye ve teknoloji yoğun endüstriler almaktadır. Bu endüstriler, çeşitli küresel ekonomik rekabetlerde imalat sanayisinin olgunlaşma öncesi aşamasındadır ve Orijinal ürün üreticisine ve Orijinal dizayn imalatçısı modellerine aşırı bağımlılıktan dolayı büyümektedir.
Bilgi Endüstrisi Enstitüsü Tayvan'da BT ve BİT endüstrisinin geliştirilmesinden sorumludur. Endüstriyel Teknoloji Araştırma Enstitüsü, Tayvan ekonomisine yönelik uygulamalı teknolojiye yönelik gelişmiş bir araştırma merkezidir.
Sanat sektörü, 2019 yılında yurtiçinde yapılan 225,4 milyon dolarlık satışla dikkat çekti. Tayvanlı koleksiyoncular ve sanatçılar da küresel sanat pazarında öne çıkmaktadır.
Hükûmet tarafından başlatılan "e-Tayvan" projesi, Tayvan'daki bilgi ve iletişim altyapısını hükûmet, yaşam, iş, ulaşım ve geniş bant olmak üzere beş ana alanda iyileştirmek için 1,83 milyar ABD doları kullanmayı amaçlamaktadır. Program, endüstrinin rekabet gücünü artırmayı, hükûmetin verimliliğini artırmayı ve yaşam kalitesini iyileştirmeyi amaçlamakta ve adadaki geniş bant kullanıcı sayısını 6 milyona çıkarmayı hedeflemektedir. 2010 yılında Tayvan'ın yazılım pazarı %7,1 büyüyerek 4 milyar ABD doları değerine ulaştı ve Asya-Pasifik bölgesi pazar değerinin %3,3'ünü oluşturdu.
Dijital içerik üretim sektörü 2009'da %15 büyüyerek 14,03 milyar ABD dolarına ulaştı.Optoelektronik endüstrisi (düz panel ekranlar ve fotovoltaikler dahil), 2010 yılında 2,2 trilyon NT$'a ulaştı. Bu, 2009'a göre %40'lık bir artışla, küresel pazar payının beşte birini temsil etmektedir. Tayvan ekonomisi, Elektronik Endüstrisi'nin Küresel Değer Zincir'lerinin ortağıdır.Elektronik devre elemanları ve kişisel bilgisayarlar, Tayvan'ın Bilgi Teknolojisi endüstrisinin uluslararası düzeyde güçlü olduğu alanlardır.
Tayvan'da büyüyen bir girişim sektörü vardır.
Bilgi teknolojisi
Tayvan'ın bilgi teknolojisi endüstrisi son 20 yılda dünya çapındaki BT pazarında önemli bir rol oynamıştır. 1960 yılında Tayvan'da elektronik endüstrisi neredeyse yoktu. Ancak devletin yüksek teknoloji ile uzmanlık geliştirmenin yanı sıra pazarlama ve yönetim bilgisinin de kendi sektörlerini kurmaya odaklanmasıyla TSMC ve UMC gibi şirketler kuruldu. Sektör, Asya-Pasifik bölgesinin Araştırma ve geliştirme merkezi haline gelmek amacıyla büyük uluslararası tedarikçilerle yakın işbirliği yapmak için endüstriyel kaynaklarını ve ürün yönetimi deneyimini kullandı. Tayvan'daki sanayinin yapısı, sanayi üretiminin %85'ini oluşturan çok sayıda küçük ve orta ölçekli işletmenin (KOBİ) yanı sıra, en üstte yer alan bir avuç şirketi içerir. Bu KOBİ'ler genellikle ürünleri orijinal ürün üreticisi (OEM) veya orijinal dizayn imalatçısı (ODM) temelinde üretir, bu da araştırma ve geliştirmeye daha az kaynak harcanmasına neden olur. OEM/ODM modelinin vurgulanması nedeniyle şirketler genellikle yeni ürünlerin yatırımı, üretimi ve pazarlanması için derinlemesine değerlendirmeler yapamamakta, bunun yerine temel bileşenlerin ve ileri teknolojinin Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya'dan ithalatına güvenmektedirler.
En iyi yirmi bilgi ve iletişim teknolojisi (BİT) şirketinin Tayvan'da kurulmuş Uluslararası Tedarik Ofisleri vardır. Bilgi Teknolojisi Anlaşmasını imzalayanlardan biri olarak Tayvan, 1 Ocak 2002'den bu yana BT ürünlerine uygulanan gümrük vergisini aşamalı olarak kaldırdı.
Tayvan, ülkede faaliyet gösteren çok sayıda büyük sunucu çiftliğiyle küresel bilgi işlem, telekomünikasyon ve veri yönetimi merkezidir. Google'ın Changhua'daki veri merkezinin Asya'nın en büyüğü olduğuna inanılmaktadır. Tayvan, küresel denizaltı fiber optik kablo ağına iyi bağlantılara sahiptir ve önemli bir trafik değişimi görevi görmektedir..
Kaynakça
- ^ a b c "World Economic Outlook Database, October 2021". IMF.org. Uluslararası Para Fonu. 13 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ . openknowledge.worldbank.org. World Bank. s. 10. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022.
- ^ a b "GDP: Preliminary Estimate for 2022Q1 and Outlook for 2022". Directorate-General of Budget Accounting and Statistics Executive Yuan. 25 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l . CIA.gov. Central Intelligence Agency. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ . Doingbusiness.org. 17 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ a b . mof.gov.tw. Ministry of Finance. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ a b . Dünya Ticaret Örgütü. 2016. 23 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ . S&P Global. 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ . Moody's. 24 Şubat 2021. 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ . fitchratings.com. 10 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ . dgbas.gov.tw. Directorate-General of Budget Accounting and Statistics Executive Yuan. Şubat 2005. 16 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ "Select Aggregates". Imf.org. 14 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ . datahelpdesk.worldbank.org. 11 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ "Archived copy". The Economist. 1 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2022.
- ^ Taiwan Investment in China 21 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Dunbabin, J. P. D. (2008). The Cold War. Pearson Education. s. 187. ISBN . 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2015.
In 1949 Chiang Kai-shek had transferred to Taiwan the government, gold reserve, and some of the army of his Republic of China.
- ^ Ng, Franklin (1998). The Taiwanese Americans. Greenwood Publishing Group. s. 10. ISBN . 2 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2015.
- ^ "Taiwan Timeline - Retreat to Taiwan". BBC News. 2000. 24 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Haziran 2009.
- ^ a b c d e "The Story of Taiwan - Economy". Taiwan.com.au. 2 Şubat 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ . Taipei.taiwantrade.com.tw. 28 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2013.
- ^ (PDF). 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ "The Definition, Purposes, Functions and Services of Incubation Centers". Incubator.moeasmea.gov.tw. 7 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ "Taiwan's 5 high-paying industries must see job changing workers".
- ^ "The China Post". The China Post. 23 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ "Documents" (PDF). isites.harvard.edu. 3 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ekim 2012.
- ^ . eng.stat.gov.tw. 25 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ . Moea.gov.tw. 14 Kasım 2013. 15 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . QFinance. 29 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ a b Skarica, David (2010). The Great Super Cycle: Profit from the Coming Inflation Tidal Wave and Dollar Devaluation. John Wiley and Sons. s. 208. ISBN . 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2019.
- ^ "Downloads - 2013 - White Paper - AmCham - American Chamber of Commerce in Taipei - 臺北市美國商會". Amcham.com.tw. 16 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2015.
- ^ "Market Insights - Michael Page" (PDF). Michael Page. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ (PDF). Kpmg.de. 4 Nisan 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2018.
- ^ "Mastercard : 2014 Global Destination Cities Index" (PDF). Newsroom.mastercard.com. 16 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Ağustos 2018.
- ^ Ralph Jennings (10 Ocak 2011). "Tablets, Internet-linked Smart Sensors to Star at Computex". PC World. Erişim tarihi: 19 Ocak 2011.
- ^ "Computex show draws over 23,300 foreign buyers". ZDNet. 11 Haziran 2001. 18 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2011.
- ^ . Taipei Economic and Cultural Office, Canada. 3 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ a b c . Ministry of Economic Affairs. Aralık 2010. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ a b c . Ministry of Economic Affairs. Aralık 2010. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ "East Asia/Southeast Asia :: Taiwan - The World Factbook". Central Intelligence Agency. 7 Şubat 2020. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
Taiwan's diplomatic isolation, low birth rate, rapidly aging population, and increasing competition from China and other Asia Pacific markets are other major long-term challenges. Taiwan's total fertility rate of just over one child per woman is among the lowest in the world, raising the prospect of future labor shortages, falling domestic demand, and declining tax revenues. Moreover, Taiwan's population is aging quickly, with the number of people over 65 expected to account for nearly 20% of the island's total population by 2025. President TSAI's administration has made little progress on the domestic economic issues that loomed large when she was elected, including concerns about stagnant wages, high housing prices, youth unemployment, job security, and financial security in retirement.
- ^ (PDF). Asian Development Bank. 3 Nisan 2020. ss. 207-208. doi:10.22617/FLS200119-3. ISBN . ISSN 1996-725X. 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2020.
- ^ "THE WORLD FACTBOOK - Birth rate". CIA: Central Intelligence Agency. 24 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2022.
- ^ "Background paper" (PDF). Un.org. 12 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Haziran 2017.
- ^ . Innovationpolicyplatform.org. 14 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ "Data" (PDF). unctad.org. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Şubat 2018.
- ^ Karimaa, Alexandra (Şubat 2013). "Value-Aware Approach to Management of Innovative Software Products and Services" (PDF). www.joebm.com. 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Eylül 2015.
- ^ (PDF). iic.wiki.fgv.br. 13 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2022.
- ^ "Bloomberg Pursuits - Bloomberg". Bloomberg.com. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ "Taiwan world's third-best for investment: research firm". Focus Taiwan News Channel. 1 Eylül 2011. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ . Taiwan Today. 23 Aralık 2010. 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ a b c d e f g h . Taiwan.com.au. 22 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ "Chinese Taipei". Uluslararası Enerji Ajansı (IEA). 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
- ^ "Research from TASC". Aseancenter.org.tw. 29 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2012.
- ^ "Chinese Taipei - Organisation for Economic Co-operation and Development". Oecd.org. OECD Trade and Environment Working Papers. 2011. doi:10.1787/5kgcf71l188x-en. 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2012.
- ^ "Chinese Taipei Business Council of ICC details | ICC - International Chamber of Commerce". Iccwbo.org. 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2012.
- ^ Jenny W. Hsu; Aries Poon (7 Kasım 2013). "Taiwan, Singapore Sign Free-Trade Pact". WSJ. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2015.
- ^ Lucy Craymer; Fanny Liu (11 Temmuz 2013). "Taiwan and New Zealand Sign Free-Trade Agreement". WSJ. 31 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2015.
- ^ "Hong Kong, Taiwan seek to join AIIB". Chinadaily.com.cn. 27 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ . Xinhua News Agency. 24 Haziran 2010. 3 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2010.
- ^ Taiwan News, ECFA signing scheduled for June 29 21 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 25 Haziran 2010
- ^ John Pike (16 Temmuz 2009). "Taiwan Sees Gains in Closer Ties With China". Globalsecurity.org. 5 Eylül 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2009.
- ^ "Taiwan ranks fifth in major importers to China in 2010". China Post. CNA. 2 Ocak 2011. 25 Eylül 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ "China's trade boom defies new Cold War". 14 Nisan 2022. 16 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
- ^ "Taiwan, Singapore prepare to forge economic partnership (update)". Focus Taiwan News Channel. 15 Aralık 2010. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ "Taiwan-US TIFA talks to resume next month". China Post. 23 Aralık 2010. 9 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ San, Gee (1 Nisan 1992). "Taiwanese Corporations in Globalisation and Regionalisation". OECD Development Centre Working Papers. doi:10.1787/263030024237. 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ "Are Three-letter Acronyms Holding Taiwan Hostage?". Ddg.com.tw. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ "The Transformation of Taiwan's Status Within the Production and Supply Chain in Asia". Brookings.edu. 30 Kasım 2001. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018.
- ^ a b "III - Institute for Information Industry". Web.iii.org.tw. 20 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2013.
- ^ a b . Find.org.tw. 8 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Measuring the Information Society 2011" (PDF). Itu.int. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Ağustos 2018.
- ^ "Industrial Technology Research Institute". Itri.org.tw. 1 Nisan 2013. 3 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2013.
- ^ Chow, Vivienne (14 Temmuz 2021). "Taipei's Thriving Art Scene Looks to Become an International Star". Artnews.com. Art News. 4 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ a b c d "ICT to Taiwan". Australian Government. 18 Kasım 2010. 10 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ a b . eTaiwan Program. 5 Mayıs 2005. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ "Taiwan's Optoelectronics industry totals NT$2.2 tril". China Post. 6 Ocak 2011. 9 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ocak 2011.
- ^ "Electronics industry stats" (PDF). unstats.un.org. 2010. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "Data" (PDF). file.icsead.or.jp. 12 Eylül 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Ekim 2012.
- ^ . Beyond Times. 13 Kasım 2015. 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
- ^ Leichman, Abigail Klein (Temmuz 2016). "Taiwan Students Fly To Israel for a Taste of Startup Sauce". Israel 21C. 21 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
- ^ Chang, Chun-Yen (2001). Made by Taiwan: booming in the information technology era. World Scientific. s. vii. ISBN .
- ^ Chang, Chun-Yen (2001). Made by Taiwan: booming in the information technology era. World Scientific. s. x. ISBN . 2 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2015.
- ^ "Schedules of concessions". World Trade Organization. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2010.
- ^ Chan, KG (19 Haziran 2020). "Taiwan lures businesses amid Hong Kong jitters". asiatimes.com. Asia Times. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Haziran 2020.
Dış bağlantılar
- Statistical Information Network of the Republic of China 5 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . This website serves as a national statistical portal of the Republic of China.
- Curlie'de Tayvan ekonomisi (DMOZ tabanlı)
- Research Center for Taiwan Economic Development 18 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tayvan ekonomisi oldukca gelismis bir piyasa ekonomisidir Satin alma gucu paritesine gore Asya nin 8 dunyanin 18 buyuk ekonomisidir ve bu durum Tayvan in Uluslararasi Para Fonu tarafindan gelismis ekonomiler grubuna dahil edilmesini saglamaktadir Dunya Bankasi tarafindan yuksek gelirli ekonomiler grubunda olculmektedir Tayvan dunyadaki teknolojik olarak en gelismis bilgisayar mikrocip ureticisidir Tayvan ekonomisiTayvan in finans merkezi olan TaipeiDerece21 nominal 19 SAGP Para birimiYeni Tayvan dolari TWD Mali yilTakvim yiliTicaret organizasyonlariDTO APEC ICCIstatistiklerGSYIH850 milyar US nominal 2022 1 5 trilyon US SAGP 2022 GSYIH buyume 4 2 2021f Kisi basi GSYIH33 649 US nominal 2022 68 730 US SAGP 2022 Sektorel GSYIH dagilimitarim 1 8 endustri 36 hizmet 62 1 2017 tah Enflasyon TUFE 3 2022 tah Yoksulluk siniri altindaki nufus 1 5 2012 tah Gini katsayisi33 6 orta 2014 Isgucu15 milyon 2022 tah Sektorel isgucu dagilimitarim 5 endustri 30 hizmet 65 2012 tah Issizlik 3 74 2022 Ana endustrilerelektronik iletisim ve bilgi teknolojisi urunleri petrol aritma kimyasallar tekstil demir ve celik makine cimento gida isleme tasitlar tuketici urunleri ilaclar pirincIs yapilma kolayligi siralamasi15 cok kolay 2020 Dis ticaretIhracat 500 milyar 2022 Ihrac mallariyari iletkenler petrokimya otomobil ve otomobil parcalari motosiklet gemiler kablosuz iletisim ekipmanlari duz panel ekranlar celik elektronik plastik bilgisayarlarAna ihracat ortaklari Cin 29 ASEAN 15 4 ABD 14 6 Hong Kong 14 2 Japonya 6 8 Avrupa Birligi 6 6 2020 Ithalat300 milyar US 2022 Ithalat mallaripetrol yari iletkenler dogal gaz komur celik bilgisayarlar kablosuz iletisim ekipmanlari otomobil ince kimyasallar tekstilAna ithalat ortaklari Cin 22 2 Japonya 16 0 ASEAN 12 5 ABD 11 4 Avrupa Birligi 10 18 Guney Kore 7 2 2020 DYY sermayesi200 milyar U 2021 tah Gayrisafi dis borc 300 milyar US 2021 tah Kamu maliyesi GSYIH in 29 u 2017 tah 200 milyar US 2022 tah Gelirler91 62 milyar 2017 tah Giderler100 milyar 2017 tah Kredi derecelendirmeStandard amp Poor s AA Ic AA Dis AAA T amp C Degerlendirmesi Gorunum Pozitif Moody s Aa3 Gorunum Pozitif Fitch AA Gorunum PozitifDis rezervler541 45 milyar 2021 tah Ana veri kaynagi CIA World Fact Book Diger bir bilgi verilmemis degerlerin tumu ABD Dolari ile ifade edilmistir TarihceTayvan da kisi basina dusen GSYIH gelisimi Tayvan 1950 lerde ve 1960 larin basinda ABD yardimi alan bir kurulustan yatirimlari esas olarak Asya da yogunlasan yardim bagiscisina ve buyuk bir yabanci yatirimciya donustu Tayvan in Cin anakarasindaki ozel yatirimlarinin toplaminin 150 milyar ABD dolarini astigi tahmin edilmektedir ve resmi rakamlar Tayvan in Guneydogu Asya da benzer miktarda yatirim yaptigini gostermektedir 1949 da iki milyondan fazla Kuomintang destekcisi Cin Ic Savasi nda Cin anakarasi nin kaybedilmesinin ardindan adaya kacti Ani nufus artisi Tayvan ekonomisini de etkiledi Ekonomik baskiyla karsi karsiya kalan Kuomintang rejimi cesitli ekonomik planlar ve politikalar olusturdu Sanayilesmeye dogru atilan ilk adim ekonomiyi modernlestirmede cok onemli bir adim olan toprak reformlariydi Cunku bu gelecekteki ekonomik cabalara yatirim yapabilecekleri sermayeye sahip bir toprak sahipleri sinifi yaratti ABD yardimi savas sonrasi Tayvan in istikrara kavusmasinda da onemliydi ve 1951 den 1962 ye kadar yerli yatirimin yuzde 30 undan fazlasini olusturdu Bu faktorler hukumet planlamasi ve evrensel egitimle birlikte sanayi tarim ve yasam standartlarinda hizli ilerlemeler getirdi Ekonomi tarima dayali bir ekonomiden 1952 de GSYIH nin 32 si sanayi odakli bir ekonomiye 1986 da GSYIH nin 47 si gecti 1952 ile 1961 arasinda ekonomi her yil ortalama 9 21 buyudu Bir kez daha belirtmek isteriz ki Tayvan ekonomisinin donusumu daha genis jeopolitik cerceveye atifta bulunulmadan anlasilamaz Her ne kadar yardim 1970 lerde kesilmis olsa da sanayilesmenin tesvik edildigi ve Tayvan ile ABD arasindaki guvenlik ve ekonomik baglarin korundugu ilk yillarda hayati onem tasiyordu ABD nin taahhudu hakkindaki belirsizlik ulkenin 1950 lerdeki subvansiyonlu ithalat ikamesinden ihracata dayali buyumeye gecisini hizlandirdi Dis ticaretin ve ihracatin gelismesi ekonomide tarimin azalan oneminden kaynaklanan fazla emegin kullanilmasina yardim etti Tayvan tekstil ve oyuncak gibi ucuz emek yogun imalatlardan 1970 lerde agir sanayi ve altyapinin genislemesine ve ardindan sonraki on yilda ileri elektroniklere gecti 1980 lere gelindiginde ekonomi giderek daha acik hale geliyordu ve hukumet devlet isletmelerinin ozellestirmeye yoneldi Teknolojik gelisme 1981 de Hsinchu Bilim ve Endustri Parki nin kurulmasina yol acti Cin anakarasi ndaki yatirimlar bogazlar arasi ticareti tesvik ederek Tayvan in Amerika Birlesik Devletleri pazarina olan bagimliligini azaltti 1981 den 1995 e kadar ekonomi yillik 7 52 oraninda buyudu ve hizmet sektoru 51 67 ile sanayi sektorunu geride birakarak ekonominin buyumesinin ana kaynagi haline gelerek en buyuk sektor haline geldi Uluslararasi Ticaret resmi olarak Tayvan Dis Ticareti Gelistirme Konseyi tarafindan desteklenmektedir Cin Cumhuriyeti Merkez Bankasi nin Tayvan mali politikasi ve girisimcilik gucu nedeniyle Tayvan bolgedeki diger ekonomilerle karsilastirildiginda 1997 1999 mali krizinden cok az zarar gormustur Tayvan tahvilleri Tersine cevrilmis verim egrileri yoktur 30 yil 20 yil 10 yil 5 yil 2 yilEkonomik gorunum2021 itibariyla Tayvan da en yuksek maas alan uc sektor arasinda telekomunikasyon hizmeti finansal hizmetler ve bilgi hizmetleri bulunmaktadir Tayvan ekonomisi 2015 Kuresel Girisimcilik Endeksi nde GEI Asya nin en yuksek ekonomisi arasinda yer aldi 1987 yilina kadar teknokrasi merkezli ekonomik planlama ile son otuz yilda GSYH deki reel buyume ortalama 8 civarinda gerceklesti Ihracat enflasyonun ve issizligin dusuk kalmasi ve dis rezervlerin dunyanin dorduncu buyuk olmasi nedeniyle II Dunya Savasi ndan bu yana artti Butce Muhasebe ve Istatistik Genel Mudurlugu ve Ekonomik Isler Bakanligi Tayvan ekonomisine iliskin temel ekonomik gostergeleri yayinlamaktadir Tayvan halen diger gelismis ekonomilerle ayni ekonomik sorunlarin coguyla karsi karsiyadir Emek yogun endustrilerin Cin anakarasi Filipinler ve Vietnam gibi daha ucuz isgucune sahip ekonomilere kaydirilmasi ihtimaliyle birlikte Tayvan in gelecekteki gelisimi yuksek teknoloji ve hizmet odakli bir ekonomiye daha fazla donusume dayanmak zorunda kalacaktir Son yillarda Tayvan ticaret pazarlarini basarili bir sekilde cesitlendirerek ABD ye olan ihracat payini 1984 teki 49 dan 2002 de 20 ye dusurdu Tayvan in ABD ye olan bagimliligi Guneydogu Asya ve ana karaya yaptigi ihracat nedeniyle azalmaya devam etmelidir Cin buyumekte ve Avrupa pazarlarini gelistirme cabalari sonuc vermektedir Tayvan in DTO ye katilimi ve Asya Pasifik bolgesel operasyon merkezi olma arzusu ekonomik liberallesmeyi daha da tesvik etmektedir Tayvan ekonomisi dunya ekonomisinde ekonomik marjinallesmeyle uluslararasilasmanin ortadan kalkmasiyla ve maaslarin dusurulmesiyle karsi karsiyadir Bu insan kaynaklari yeteneklerinin baska yerlerde kariyer firsatlari aramasiyla sonuclanir Tayvan daki isletmeler kucuk ve orta olcekli isletmeler boyutunda olmaktan en cok zarar goruyor ve bu da Tayvan hukumetinin Tayvan da ekonomik donusum girisimlerini engellemektedir Tayvan ekonomisinin dolayli vergi sistemi Brut Isletme Gelir Vergisi GBRT brut gelir vergisi ve katma deger vergisinden KDV olusur Tayvan ekonomisi MasterCard 2014 Kuresel Hedef Sehirler Endeksi ne gore Uluslararasi Gecelik Ziyaretciler 2014 tarafindan Kuresel En Iyi 20 Hedef Sehir siralamasinda genel olarak 15 siradaydi Dis ticaretDunyanin ikinci buyuk teknoloji ticaret fuari olan Computex Taipei bircok yabanci yatirimcinin ilgisini ceken kuresel bir BT fuariidir Dis ticaret Tayvan in son 40 yildaki hizli buyumesinin motoru oldu Tayvan ekonomisi ihracat odakli olmaya devam etmektedir Dolayisiyla acik bir dunya ticaret rejimine bagimlidir ve dunya ekonomisindeki gerilemelere karsi savunmasiz kalir Ticaretin toplam degeri 1960 larda bes kattan fazla 1970 lerde neredeyse on kat artti ve 1980 lerde tekrar ikiye katlandi 1990 larda daha mutevazi iki kattan biraz daha az bir buyume goruldu Ihracat kompozisyonu agirlikli olarak tarimsal urunlerden endustriyel urunlere dogru degisti halen 98 Elektronik sektoru Tayvan in en onemli endustriyel ihracat sektorudur ve ABD yatirimlarinin en buyuk alicisidir Tayvan 2010 yilinda Cin Japonya ABD Avrupa Birligi ve Hong Kong ile ilk 5 ticaret ortagi arasinda yer alan cok sayida ticaret anlasmanin uyesidir Tayvan dunyanin en dusuk dogurganlik oranina ve yuksek konut fiyatlarina sahip ulkelerinden biridir Tayvan in nufus dususunun diger gelismis ekonomilere gore daha hizli olmasi nedeniyle is gucu kitligi azalan ic talep ve azalan vergi gelirleri endise vericiydi Dogal kaynaklarin eksikligi ve nispeten az yurt ici toplam talebin oldugu bir ada ekonomisi olarak Tayvan in yuksek egitimli insan kaynaklari Tayvan in uluslararasi ticaretini artirmak icinKatma degerli Yenilik yonetimine buyuk katki saglayacaktir Bagimsiz bir ekonomi olarak Tayvan Ocak 2002 de Tayvan Penghu Kinmen ve Matsu nun Ayri Gumruk Bolgesi nun Ayri Gumruk Bolgesi genellikle Cin Taipeisi olarak kisaltilir her ikisi de CHC nin DTO ye mudahalesinden kaynaklanan isimlerdir olarak Dunya Ticaret Orgutu nun DTO uyesi oldu Is Ortami Risk Istihbarati BERI tarafindan hazirlanan 2011 tarihli bir rapora gore Tayvan yatirim ortami acisindan kuresel olarak en iyi ucuncu siradaydi Tayvan dunyanin en buyuk sozlesmeli bilgisayar cipi uretimi dokumhane hizmetleri tedarikcisi lider LCD panel ureticisi DRAM bilgisayar bellegi ag ekipmani ve tuketici elektronigi tasarimci ve ureticisidir Baslica donanim sirketleri arasinda Acer Asus HTC Foxconn TSMC ve Pegatron bulunur Tekstil isgucu kitligi artan genel giderler arazi fiyatlari ve cevre koruma nedeniyle onemi azalsa da diger buyuk endustriyel ihracat sektorudur Ithalatta toplamin 90 indan fazlasini olusturan hammaddeler ve sermaye mallari hakimdir Tayvan enerji ihtiyacinin cogunu ithal eder Amerika Birlesik Devletleri Tayvan in ucuncu buyuk ticaret ortagi olup Tayvan ihracatinin 11 4 unu almakta ve ithalatinin 10 0 ini saglamaktadir Anakara Cin yakin zamanda Tayvan in en buyuk ithalat ve ihracat ortagi haline geldi 2010 yilinda ana kara Tayvan in ihracatinin 28 ini ithalatinin ise 13 2 sini olusturuyordu Her iki ekonomi de birbirine daha fazla bagimli hale geldikce bu rakam hizla artmaktadir Cin anakarasindan yapilan ithalat cogunlukla tarimsal ve endustriyel hammaddelerden olusur Amerika Birlesik Devletleri ne ihracat esasen elektronik ve tuketim mallarindan olusmaktadir Tayvan da kisi basina dusen gelir duzeyi arttikca ithal yuksek kaliteli tuketim mallarina olan talep de artti Tayvan in 2002 yilinda ABD ile ticaret fazlasi 8 70 milyar dolardi Cin Cumhuriyeti Tayvan ile Tayvan in ticari ortaklari arasinda resmi diplomatik iliskilerin bulunmamasi Tayvan in hizla genisleyen ticaretini ciddi sekilde engellememis gibi gorunmektedir Cin Cumhuriyeti Tayvan in cikarlarini temsil edecek resmi iliskileri bulunmayan 60 tan fazla ulkede kultur ve ticaret ofislerine sahiptir Tayvan DTO nun yani sira Asya Kalkinma Bankasi na Taipei Cin CHC nin banka uzerindeki etkisinden kaynaklanan bir isim ve Asya Pasifik Ekonomik Isbirligi APEC forumuna da Cin Taipeisi yukaridakiyle ayni sebepten dolayi adiyla uyedir Tayvan Asya Kalkinma Bankasi ADB Dunya Ticaret Orgutu WTO ve Asya Pasifik Ekonomik Isbirligi APEC uyesidir Tayvan ayni zamanda Ekonomik Isbirligi ve Kalkinma Orgutu nde OECD ve Uluslararasi Enerji Ajansi IEA Cin Taipeisi kisaltmasi altinda Uye olarak gozlemci ve Cin Taipeisi olarak Uluslararasi Ticaret Odasi uyesidir Tayvan 29 Haziran 2010 da Cin Halk Cumhuriyeti ile Ekonomik Isbirligi Cerceve Anlasmasi imzaladi Tayvan ayrica Singapur ve Yeni Zelanda ile de serbest ticaret anlasmalari imzaladi Tayvan 2015 yilinda Asya Altyapi Yatirim Bankasi na uyelik basvurusunda bulundu Cin Halk Cumhuriyeti ile Ekonomik Isbirligi Cerceve Anlasmasi ECFA 29 Haziran 2010 da Congcing de imzalandi Tayvan in ihracat pazarini potansiyel olarak genisletebilir Ancak ECFA nin Tayvan in genel ekonomisine sagladigi gercek faydalar ve etkiler hala tartismalidir Yeni imzalanan anlasma Tayvan da uretilen 500 den fazla urunun Cin ana karasina dusuk tarifelerle veya hic gumruk vergisi olmaksizin girmesine olanak taniyacaktir 2021 itibariyla Tayvan in Cin Halk Cumhuriyeti ne Hong Kong dahil ihracati yillik yaklasik 270 milyar ABD dolarina ulasti Bu Tayvan in toplam GSYIH sinin 40 indan fazlasina esdegerdir Hukumet ayni zamanda Singapur ve Amerika Birlesik Devletleri ile ticaret anlasmalari yapmayi da dusunmektedir SanayiTaipei Xinyi Ozel Bolgesi ndeki modern gokdelenlerin silueti Kaohsiung silueti Taichung un 7 Yeniden Gelistirme Bolgesi Sanayi uretimi 1986 da Tayvan in GSYIH sinin yarisindan fazlasini olustururken 2002 de yavas yavas 31 e dustu Sanayiler yavas yavas emek yogun endustrilerden sermaye ve teknoloji yogun endustrilere dogru kaydi Elektronik ve bilgi teknolojisi endustriyel yapinin 35 ini olusturmaktadir Tayvan daki sanayi oncelikle cok sayida kucuk ve orta olcekli isletmeden KOBI ve daha az sayida buyuk isletmeden olusmaktadir Geleneksel emek yogun endustriler kiyi disina tasinmakta ve bunlarin yerini sermaye ve teknoloji yogun endustriler almaktadir Bu endustriler cesitli kuresel ekonomik rekabetlerde imalat sanayisinin olgunlasma oncesi asamasindadir ve Orijinal urun ureticisine ve Orijinal dizayn imalatcisi modellerine asiri bagimliliktan dolayi buyumektedir Bilgi Endustrisi Enstitusu Tayvan da BT ve BIT endustrisinin gelistirilmesinden sorumludur Endustriyel Teknoloji Arastirma Enstitusu Tayvan ekonomisine yonelik uygulamali teknolojiye yonelik gelismis bir arastirma merkezidir Sanat sektoru 2019 yilinda yurticinde yapilan 225 4 milyon dolarlik satisla dikkat cekti Tayvanli koleksiyoncular ve sanatcilar da kuresel sanat pazarinda one cikmaktadir Hukumet tarafindan baslatilan e Tayvan projesi Tayvan daki bilgi ve iletisim altyapisini hukumet yasam is ulasim ve genis bant olmak uzere bes ana alanda iyilestirmek icin 1 83 milyar ABD dolari kullanmayi amaclamaktadir Program endustrinin rekabet gucunu artirmayi hukumetin verimliligini artirmayi ve yasam kalitesini iyilestirmeyi amaclamakta ve adadaki genis bant kullanici sayisini 6 milyona cikarmayi hedeflemektedir 2010 yilinda Tayvan in yazilim pazari 7 1 buyuyerek 4 milyar ABD dolari degerine ulasti ve Asya Pasifik bolgesi pazar degerinin 3 3 unu olusturdu Dijital icerik uretim sektoru 2009 da 15 buyuyerek 14 03 milyar ABD dolarina ulasti Optoelektronik endustrisi duz panel ekranlar ve fotovoltaikler dahil 2010 yilinda 2 2 trilyon NT a ulasti Bu 2009 a gore 40 lik bir artisla kuresel pazar payinin beste birini temsil etmektedir Tayvan ekonomisi Elektronik Endustrisi nin Kuresel Deger Zincir lerinin ortagidir Elektronik devre elemanlari ve kisisel bilgisayarlar Tayvan in Bilgi Teknolojisi endustrisinin uluslararasi duzeyde guclu oldugu alanlardir Tayvan da buyuyen bir girisim sektoru vardir Bilgi teknolojisi Tayvan in BT endustrisini olusturan bircok sirketten biri olan Tainan Bilim Parki ndaki bir TSMC fabrikasi Tayvan in bilgi teknolojisi endustrisi son 20 yilda dunya capindaki BT pazarinda onemli bir rol oynamistir 1960 yilinda Tayvan da elektronik endustrisi neredeyse yoktu Ancak devletin yuksek teknoloji ile uzmanlik gelistirmenin yani sira pazarlama ve yonetim bilgisinin de kendi sektorlerini kurmaya odaklanmasiyla TSMC ve UMC gibi sirketler kuruldu Sektor Asya Pasifik bolgesinin Arastirma ve gelistirme merkezi haline gelmek amaciyla buyuk uluslararasi tedarikcilerle yakin isbirligi yapmak icin endustriyel kaynaklarini ve urun yonetimi deneyimini kullandi Tayvan daki sanayinin yapisi sanayi uretiminin 85 ini olusturan cok sayida kucuk ve orta olcekli isletmenin KOBI yani sira en ustte yer alan bir avuc sirketi icerir Bu KOBI ler genellikle urunleri orijinal urun ureticisi OEM veya orijinal dizayn imalatcisi ODM temelinde uretir bu da arastirma ve gelistirmeye daha az kaynak harcanmasina neden olur OEM ODM modelinin vurgulanmasi nedeniyle sirketler genellikle yeni urunlerin yatirimi uretimi ve pazarlanmasi icin derinlemesine degerlendirmeler yapamamakta bunun yerine temel bilesenlerin ve ileri teknolojinin Amerika Birlesik Devletleri ve Japonya dan ithalatina guvenmektedirler En iyi yirmi bilgi ve iletisim teknolojisi BIT sirketinin Tayvan da kurulmus Uluslararasi Tedarik Ofisleri vardir Bilgi Teknolojisi Anlasmasini imzalayanlardan biri olarak Tayvan 1 Ocak 2002 den bu yana BT urunlerine uygulanan gumruk vergisini asamali olarak kaldirdi Tayvan ulkede faaliyet gosteren cok sayida buyuk sunucu ciftligiyle kuresel bilgi islem telekomunikasyon ve veri yonetimi merkezidir Google in Changhua daki veri merkezinin Asya nin en buyugu olduguna inanilmaktadir Tayvan kuresel denizalti fiber optik kablo agina iyi baglantilara sahiptir ve onemli bir trafik degisimi gorevi gormektedir Kaynakca a b c World Economic Outlook Database October 2021 IMF org Uluslararasi Para Fonu 13 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2022 openknowledge worldbank org World Bank s 10 14 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mayis 2022 a b GDP Preliminary Estimate for 2022Q1 and Outlook for 2022 Directorate General of Budget Accounting and Statistics Executive Yuan 25 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2022 a b c d e f g h i j k l CIA gov Central Intelligence Agency 9 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2022 Doingbusiness org 17 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2022 a b mof gov tw Ministry of Finance 11 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2022 a b Dunya Ticaret Orgutu 2016 23 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2022 S amp P Global 11 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2022 Moody s 24 Subat 2021 11 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2022 fitchratings com 10 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2022 dgbas gov tw Directorate General of Budget Accounting and Statistics Executive Yuan Subat 2005 16 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2022 Select Aggregates Imf org 14 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2022 datahelpdesk worldbank org 11 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2022 Archived copy The Economist 1 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2022 Taiwan Investment in China 21 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dunbabin J P D 2008 The Cold War Pearson Education s 187 ISBN 978 0 582 42398 5 10 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2015 In 1949 Chiang Kai shek had transferred to Taiwan the government gold reserve and some of the army of his Republic of China Ng Franklin 1998 The Taiwanese Americans Greenwood Publishing Group s 10 ISBN 9780313297625 2 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2015 Taiwan Timeline Retreat to Taiwan BBC News 2000 24 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Haziran 2009 a b c d e The Story of Taiwan Economy Taiwan com au 2 Subat 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2010 Taipei taiwantrade com tw 28 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2013 PDF 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2013 The Definition Purposes Functions and Services of Incubation Centers Incubator moeasmea gov tw 7 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 Taiwan s 5 high paying industries must see job changing workers Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link The China Post The China Post 23 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 Documents PDF isites harvard edu 3 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 12 Ekim 2012 eng stat gov tw 25 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 Moea gov tw 14 Kasim 2013 15 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi QFinance 29 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2010 a b Skarica David 2010 The Great Super Cycle Profit from the Coming Inflation Tidal Wave and Dollar Devaluation John Wiley and Sons s 208 ISBN 978 0 470 62418 0 25 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2019 Downloads 2013 White Paper AmCham American Chamber of Commerce in Taipei 臺北市美國商會 Amcham com tw 16 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2015 Market Insights Michael Page PDF Michael Page Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF Kpmg de 4 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Agustos 2018 Mastercard 2014 Global Destination Cities Index PDF Newsroom mastercard com 16 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Agustos 2018 Ralph Jennings 10 Ocak 2011 Tablets Internet linked Smart Sensors to Star at Computex PC World Erisim tarihi 19 Ocak 2011 Computex show draws over 23 300 foreign buyers ZDNet 11 Haziran 2001 18 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ocak 2011 Taipei Economic and Cultural Office Canada 3 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2010 a b c Ministry of Economic Affairs Aralik 2010 5 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2010 a b c Ministry of Economic Affairs Aralik 2010 5 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2010 East Asia Southeast Asia Taiwan The World Factbook Central Intelligence Agency 7 Subat 2020 9 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2020 Taiwan s diplomatic isolation low birth rate rapidly aging population and increasing competition from China and other Asia Pacific markets are other major long term challenges Taiwan s total fertility rate of just over one child per woman is among the lowest in the world raising the prospect of future labor shortages falling domestic demand and declining tax revenues Moreover Taiwan s population is aging quickly with the number of people over 65 expected to account for nearly 20 of the island s total population by 2025 President TSAI s administration has made little progress on the domestic economic issues that loomed large when she was elected including concerns about stagnant wages high housing prices youth unemployment job security and financial security in retirement PDF Asian Development Bank 3 Nisan 2020 ss 207 208 doi 10 22617 FLS200119 3 ISBN 9789292621568 ISSN 1996 725X 7 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Nisan 2020 THE WORLD FACTBOOK Birth rate CIA Central Intelligence Agency 24 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Agustos 2022 Background paper PDF Un org 12 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Haziran 2017 Innovationpolicyplatform org 14 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 Data PDF unctad org 29 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Subat 2018 Karimaa Alexandra Subat 2013 Value Aware Approach to Management of Innovative Software Products and Services PDF www joebm com 27 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Eylul 2015 PDF iic wiki fgv br 13 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2022 Bloomberg Pursuits Bloomberg Bloomberg com 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 Taiwan world s third best for investment research firm Focus Taiwan News Channel 1 Eylul 2011 19 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Taiwan Today 23 Aralik 2010 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2010 a b c d e f g h Taiwan com au 22 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2010 Chinese Taipei Uluslararasi Enerji Ajansi IEA 21 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2024 Research from TASC Aseancenter org tw 29 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2012 Chinese Taipei Organisation for Economic Co operation and Development Oecd org OECD Trade and Environment Working Papers 2011 doi 10 1787 5kgcf71l188x en 7 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ekim 2012 Chinese Taipei Business Council of ICC details ICC International Chamber of Commerce Iccwbo org 23 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ekim 2012 Jenny W Hsu Aries Poon 7 Kasim 2013 Taiwan Singapore Sign Free Trade Pact WSJ 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2015 Lucy Craymer Fanny Liu 11 Temmuz 2013 Taiwan and New Zealand Sign Free Trade Agreement WSJ 31 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2015 Hong Kong Taiwan seek to join AIIB Chinadaily com cn 27 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 Xinhua News Agency 24 Haziran 2010 3 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2010 Taiwan News ECFA signing scheduled for June 29 21 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde 25 Haziran 2010 John Pike 16 Temmuz 2009 Taiwan Sees Gains in Closer Ties With China Globalsecurity org 5 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2009 Taiwan ranks fifth in major importers to China in 2010 China Post CNA 2 Ocak 2011 25 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2010 China s trade boom defies new Cold War 14 Nisan 2022 16 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2024 Taiwan Singapore prepare to forge economic partnership update Focus Taiwan News Channel 15 Aralik 2010 19 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2010 Taiwan US TIFA talks to resume next month China Post 23 Aralik 2010 9 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2010 San Gee 1 Nisan 1992 Taiwanese Corporations in Globalisation and Regionalisation OECD Development Centre Working Papers doi 10 1787 263030024237 23 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 Are Three letter Acronyms Holding Taiwan Hostage Ddg com tw 3 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 The Transformation of Taiwan s Status Within the Production and Supply Chain in Asia Brookings edu 30 Kasim 2001 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2018 a b III Institute for Information Industry Web iii org tw 20 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2013 a b Find org tw 8 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Measuring the Information Society 2011 PDF Itu int 15 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Agustos 2018 Industrial Technology Research Institute Itri org tw 1 Nisan 2013 3 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2013 Chow Vivienne 14 Temmuz 2021 Taipei s Thriving Art Scene Looks to Become an International Star Artnews com Art News 4 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2021 a b c d ICT to Taiwan Australian Government 18 Kasim 2010 10 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2010 a b eTaiwan Program 5 Mayis 2005 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2010 Taiwan s Optoelectronics industry totals NT 2 2 tril China Post 6 Ocak 2011 9 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2011 Electronics industry stats PDF unstats un org 2010 3 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Kasim 2012 Data PDF file icsead or jp 12 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Ekim 2012 Beyond Times 13 Kasim 2015 26 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2016 Leichman Abigail Klein Temmuz 2016 Taiwan Students Fly To Israel for a Taste of Startup Sauce Israel 21C 21 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2016 Chang Chun Yen 2001 Made by Taiwan booming in the information technology era World Scientific s vii ISBN 9789810247799 Chang Chun Yen 2001 Made by Taiwan booming in the information technology era World Scientific s x ISBN 9789810247799 2 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2015 Schedules of concessions World Trade Organization 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2010 Chan KG 19 Haziran 2020 Taiwan lures businesses amid Hong Kong jitters asiatimes com Asia Times 21 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Haziran 2020 Dis baglantilarStatistical Information Network of the Republic of China 5 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde This website serves as a national statistical portal of the Republic of China Curlie de Tayvan ekonomisi DMOZ tabanli Research Center for Taiwan Economic Development 18 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde