Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Theravada (Pāli: थेरवाद theravāda, Sanskrit: स्थविरवाद sthaviravāda); kelime anlamı olarak, "Yaşlıların öğretisi" ya da "Eski öğreti") günümüze ulaşan en eski Budist okuldur. Kökeni, Buda’nın ilk mensubu olan keşişler (rahipler) topluluğuna dayanmaktadır. Mahayana (büyük taşıt) geleneğinden gelen Budistler tarafından küçük taşıt olarak da adlandırılır. Göreceli olarak daha tutucu ve genel olarak erken dönem Budizmine en yakınıdır. Yüzyıllardan beri Sri Lanka (nüfusun yaklaşık %69,1'i) ve güneydoğu Asya'nın (Kamboçya, Laos, Burma, Tayland) en yaygın dinidir. Aynı zamanda güneybatı Çin, Vietnam, Bangladeş, Malezya, Filipinler ve Endonezya'da kimi etnik gruplar tarafından izlenmektedir; Singapur ve Avustralya'da da gittikçe popülerlik kazanmaktadır. Günümüzde dünya çapında Theravada Budistlerin sayısı 100 milyonun üzerindedir. Ayrıca son yıllarda Theravada, Batı'da ve Hindistan'da da kök salmaya başlamıştır.
Gelişimi
Buda’nın ölümünden üç ay sonra, öğrencileri, Rajagarha’da (bugünkü adı Rajgir) ve Vinaya hakkında konuşmak ve Buda’nın öğretilerine yakışır bir şekilde ona bağlı kalmak için ilk Konsey’de bir araya gelmişlerdir. Diğer gelenekler sözlü olarak gerçekleşmiştir. İkinci Konsey yaklaşık olarak 100 sene sonra Vesali’de toplanmıştır. O zamana kadar zaten farklı grupların farklı yorumlarıyla asıl kurallar konulduğu için rahiplerin kuralları tartışılmaktaydı. İkinci Konsey ve onu takip eden toplantılar esnasında Buda’nın asıl öğretilerine farklı usullerle atıfta bulunan 18 farklı okul vardır. Bunun yanı sıra değişen şartlara kuralları uyarlamak ve Mahayana’nın öncüsü sayılmak için Mahasanghika Okulu da açılmıştır.
MÖ 3. yüzyılda Kral’ın himayesinde ve Maggaliputra Tissa Başkanlılığında Patliputra’da (bugünkü adı Petna) 3. Konsey toplanmıştır. Bu toplantının amacı Budizm öğretilerinde uzlaşmaktır. Özellikle Heretikler bu topluluktan çıkarılmalı ve yanlış öğretiler çürütülmelidir. Konsey’in gelişim sürecinde bu amaca uygun olarak felsefi ve skolastik makaleleri özetleyen Kathavatthu adlı kitap yayımlanmıştır. Bu metin, felsefi antolojiden oluşan Abhidhammapitaka’nın özüdür.
Buda öğretilerini kaleme alan , tarikat kurallarını derleyen ile Budizm yazılarının en eski özetleri olan Pali dilinde yayımlanmış Tipitaka zamanla eski halini almıştır.
Manastır toplumunun bölünmesini onaylayan sadece bu yazılar, Budizm öğretilerinin temeli olarak Konsey tarafından kabul edilmiştir. En eski öğreti okulu Theravada asıl öğretileri ve kuralları değiştirmeden üzerine alma konusunda uzlaştığı esnada belli başlı Kanon yazıları saptamış ve Buda’nın kökeninin açıkça kanıtlanmadığı yazılara da kendi öğretilerinde yer vermiştir.
Galeri
-
![image]()
Wat Phrathat Doi Suthep, Chiang Mai, Tayland. -
![image]()
Yayılması
Ashokas’ın oğlu Mahinda ve kızı Sanghamitta, 3. Konsey’den sonra Tipitaka metinlerini, bugüne kadar eksiksiz olarak korunduğu Sri Lanka’ya taşımıştır. Misyoner olarak adaya gönderilmişlerdir. Theravada Budizm’i gerçekten Krallığın diniydi. Misyonerler Sri Lanka’dan sonra sırayla o zamanlar Mon Krallığı olan bugünkü Mynmar bölgesine gönderilmişlerdir. Eski çağlardan kalma gelenekler bu misyonerliği MÖ 3. yüzyılda hüküm süren Kral Ashokas zamanında başlatmıştır. Bu bölgede 5. yüzyıldan itibaren Theravada Budizm’inin ortaya çıktığı yönündeki bilgiler teyit edilebilir; oradan da bugünkü Tayland’a yayılmıştır. İlk Ashoka misyonerlerinin gelenekleri yeni bilgiler verdi. Nakhon Pathom şehrinden sonra o zamanlar Mon’ların yaşadığı Tayland’daki en eski şehirlerden birine gelmişler ve oradan da ülkeye geziler yapmışlardır. Bu buluşlar 6. yüzyıldaki yayılmayı belgelemektedir.
Henüz 6. yüzyıldan beri Çin’in güneyinden Güneydoğu Asya’ya göçen Taylandlılar, Theravada Budizm’i orada yerleşik halkın elinden almıştır. 11. ve 12. yüzyılda Merkez Tayland’a doğru ilerlerken, ilk Sukhothai ve ondan sonra da Ayutthaya İmparatorlukları’nı kurarlarken (bkz. Tayland Tarihi), Tharavada Budizm’i devlet diniydi. Aynı zamanda bugünkü adı Laos da olan Luang Prabang Devleti’nde yaşayanlar da bu inançları benimsemişlerdir. 13. yüzyılda Srindravarman (1295-1309) bugünkü adı Kamboçya olan Khmer İmparatorluğu’nun tahtına geçmiştir. Theravada Budizm’inin takipçisi olan ilk Angkor kralıydı. Gerçi Kamboçya onunla beraber ve ondan sonra tanık oldukları güç ve etkiyi kaybetmiş, ama yine de Theravada Budizm’i o günden beri Kamboçya’da da, Vietnam’ın güneyinde de hızla ilerleyen bir din olmuştur.
Bugün Sri Lanka’da yaşayanların yaklaşık olarak %80’i, Burmenlilerim %89’u, Taylandlıların %94’ü, Laotenlilerin %60’ı ve Kamboçyalıların %95’i Theravada Budizm’ine inanmaktadır. Bunun yanı sıra Vietnam ve Çin’in güneybatısında taraftarları vardır.
Son zamanlarda Kast sistemi sayesinde ayrımcılıktan kurtulmak için Budizm’e dönüşüm yoluna giden ‘dokunulmaz kişiler’ olan Dalitler arasındaki bir hareket sayesinde Hindistan’daki Theravada Budisti sayısı artmıştır.
Öğretileri (Pali dilinde Dhamma, Sanskritçe Dharma)
3. Konsey zamanındaki kayıtlarından bu yana Theravada Budizm’inde metinler sadece keşişlerin yaşam kurallarının ve öğretilerinin temeli olarak kabul edilmiştir.
Nibbana
Theravada Budizm’inin takipçilerinin amacı Nirvana’ya ulaşmak ve böylece Reenkarnasyon (Hıristiyanlık kavramı olan yeniden doğuş ile karıştırılmalıdır) döngüsünden kurtulmakla beraber ego, hırs ve açgözlülük gibi, birbirine bağlı durumların üstesinden gelmek ve onları yok etmektir.
Nibbana, ruhlarında ‘sonsuz mutluluk’ inancı vadeden cennet tasviri ile aynı anlamda değildir. Budizm öğretilerine göre ne kişi ne de ruhu sonsuz derecede mutlu olur.
Nibbana, geçmişte yaşanan olayları hatırlanması ve dünyadaki olaylara ‘bağlanmanın’ terk edilmesi anlamına gelir. Nirvana’ya ulaşmak sadece ölümle eşanlamlı değildir.
Tarihi Buda Siddharta Gautama ‘uyanış’ı tecrübe ettikten sonra henüz 40 yaşındayken ders vermiş ve Nirvana’ya ulaşmıştır.
Bodhi (Uyanış)
Theravada Budizm’in öğretilerine göre 3 çeşit Bodhi vardır.
Savaka Bodhi: Herkes tarafından ulaşılmaktadır. Ruhani öğretmenlerin öğrencisi olarak Bodhi elde edilmektedir. Bu çeşit bir uyanışa erenler Arahat olarak adlandırılır. Arahat’lar, tabii ki kendi tecrübelerinden dolayı başka insanlar için merhametli öğretmenlerdir.
Pacceka Bodhi: Öğretmenin yardımı olmadan ve öğrenim görmeden ulaşılmaktadır. Bu tip uyanışa erenlere Pratyeka Buda denilmektedir. Tipitaka metinlerinde bazı Buda’ların önemli ölçüde arttığından ve zaman içinde öğretilerinin yok olduğundan bahsedilmektedir. Diğer insanların uyanışa ermesi için yardım eden Pratyeka Buda’nın yeteneği, Buda’nın diğer iki çeşit uyanış biçimlerinden daha basittir.
Samma Sambodhi: Uyanışa ermenin en son ve en mükemmel şeklidir. Pratyeka Buda gibi Samma Sambuda (Mükemmel Uyanış) öğretim görmeden kendi gücüyle ulaşmıştır.
Boddhisattva
Theravada Budizm’inde Boddhisattva başkalarına yardım etmek için çözüm arayan kişi olarak bilinir. Buda, Siddharta Gautama olmadan önce kendini onun önceki vücudunda bulan bir Boddhisattva olarak doğdu. Buda’nın önceki yaşamından Tipitaka metinlerindeki bölümlerinden bahseden Jataka metinlerinde (doğum tarihi) de bundan bahsedilmektedir. Uzman olmayan Budistler tarafından ilham kaynağı olarak kullanılmaktadır.
Vesak bayramı
Vesak, Budistlerin en bilindik bayramıdır. “Durga Puja” bayramı şeklinde gerçekleşmektedir. Ay takvimine göre; dördüncü ayın dolunaylı gününde kutlanmaktadır. (Güneş takvimine göre ise; 2004 ve 2007 gibi mayıs ayında ya da haziranın ilk günlerinde gerçekleşmektedir.) Vesak, 2005’te 23 Mayıs’a, 2006’da 13 Mayıs’a, 2007’de 1 Haziran’a, 2008’de 20 Mayıs’a ve 2009’da 9 Mayıs’a denk gelmiştir.
Bu önemli Budist bayramında Siddhartha’nın yaşamından üç önemli olay anılmaktadır: Siddhartha’nın doğumu, Budizm’e başlaması ve Nirvana’ya ulaşması (Buda’nın fiziksel ölümü).
Vesak, Theravada Budizm’i geleneğinden ortaya çıkmıştır. Bugün Budistlerin tamamının kutladığı en önemli bayramdır. Bayramın bir diğer özelliği de şudur: Dünya üzerindeki farklı Budist geleneklerinin ortak noktalarına ve bilinçli ortak araştırmalarına faydası dokunmaktadır. Bayram günü, dünya çapında Budist birliğinin sembolü olan Budist bayrağı asılır. Vesak, aynı zamanda dünya kültürüne Budizm’le ilgili katkılarından dolayı 1999 yılında BM Genel Kurulu tarafından takdir görmüştür.
Budistler, Almanya’da her yıl Alman Budist Birliği çatısı altında Vesak bayramını kutlamak amacıyla bir araya gelirler. Örneğin; Münih Westpark’ta her yıl Vesak bayramını kutlarlar. Budistler, Viyana’da Tuna Nehri’nin sınırlarında bulunan Handelskai bölgesindeki Stupalarda yaşamaktadırlar.
Vesak, özellikle Theravada Budizm’inin yayıldığı Güney Asya ülkelerinde yılın en büyük bayramı olarak kutlanmaktadır. O gün, Puja törenleri düzenlenir ve oruç tutulur. Bunların yanı sıra özellikle kuşlar serbest bırakılır. Buradaki amaç; çabalarının varlıkların hepsinin yararına olduğunu göstermektir.
Mahayana ile farklar
Birkaç istisna dışında Theravada Budizm’inde Pali-Tipitaka metinleri uygulamada keşişlerin yaşamları ve öğretileri için temel olarak kabul edilirken Mahayana’da kesin bir yazma geleneğine rastlanılmamaktadır. Gerçi Sanskritçe Tipitaka metinler de burada geleneğin özünü oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra diğer Sutra’lara da başvurulmuştur. En önemlilerinden bazıları şunlardır: Herz-Sutra (Prajnaparamitra-Sutra), Diamant-Sutra (Vajrachhedikaprajnaparamitra-Surta) ve Lotos-Sutra (Saddhamapundarika-Sutra).
Başka önemli bir fark da üç Bodhi yolu ve bunlarla Nirvana’ya ulaşmaktır. Theravada Budizm’inde de bilindiği gibi Mahayana’da Boddhisatvalık’ın yararına değişiklikler yapılmıştır. Theravada Budizm’inde de bilindiği gibi önemli nokta Nirvana’ya kendi gücüyle ulaşmak değil, aynı zamanda kendi yolunda başkalarına yardım etmek yerine Parinibbana’da geçen ölümden sonra sonsuz olmak fikrinden vazgeçirmektir. Maitreya’nın yanı sıra Avalokiteshvara ya da Manjushri bunların en önemlilerindendir.
Kaynakça
- ^ Gethin, Foundations, sf. 1
- ^ [1] 24 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . CIA The World Factbook: Sri Lanka, erişim tarihi: 02.09.2008.
Dış bağlantılar
- Access to Insight3 Nisan 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Çeşitli Theravada Kaynakları
- BuddhaNet21 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- BuddhaSasana2 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Çeşitli Theravada Kaynakları
- Nibbana.com14 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Çeşitli Theravada Kaynakları
- Nibbanam.com21 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Nibbana, Pali ve Theravada hakkında genel bilgi
- Tipitaka Network4 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Dhamma araştırmaları
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Theravada Pali थ रव द theravada Sanskrit स थव रव द sthaviravada kelime anlami olarak Yaslilarin ogretisi ya da Eski ogreti gunumuze ulasan en eski Budist okuldur Kokeni Buda nin ilk mensubu olan kesisler rahipler topluluguna dayanmaktadir Mahayana buyuk tasit geleneginden gelen Budistler tarafindan kucuk tasit olarak da adlandirilir Goreceli olarak daha tutucu ve genel olarak erken donem Budizmine en yakinidir Yuzyillardan beri Sri Lanka nufusun yaklasik 69 1 i ve guneydogu Asya nin Kambocya Laos Burma Tayland en yaygin dinidir Ayni zamanda guneybati Cin Vietnam Banglades Malezya Filipinler ve Endonezya da kimi etnik gruplar tarafindan izlenmektedir Singapur ve Avustralya da da gittikce populerlik kazanmaktadir Gunumuzde dunya capinda Theravada Budistlerin sayisi 100 milyonun uzerindedir Ayrica son yillarda Theravada Bati da ve Hindistan da da kok salmaya baslamistir GelisimiBuda nin olumunden uc ay sonra ogrencileri Rajagarha da bugunku adi Rajgir ve Vinaya hakkinda konusmak ve Buda nin ogretilerine yakisir bir sekilde ona bagli kalmak icin ilk Konsey de bir araya gelmislerdir Diger gelenekler sozlu olarak gerceklesmistir Ikinci Konsey yaklasik olarak 100 sene sonra Vesali de toplanmistir O zamana kadar zaten farkli gruplarin farkli yorumlariyla asil kurallar konuldugu icin rahiplerin kurallari tartisilmaktaydi Ikinci Konsey ve onu takip eden toplantilar esnasinda Buda nin asil ogretilerine farkli usullerle atifta bulunan 18 farkli okul vardir Bunun yani sira degisen sartlara kurallari uyarlamak ve Mahayana nin oncusu sayilmak icin Mahasanghika Okulu da acilmistir MO 3 yuzyilda Kral in himayesinde ve Maggaliputra Tissa Baskanliliginda Patliputra da bugunku adi Petna 3 Konsey toplanmistir Bu toplantinin amaci Budizm ogretilerinde uzlasmaktir Ozellikle Heretikler bu topluluktan cikarilmali ve yanlis ogretiler curutulmelidir Konsey in gelisim surecinde bu amaca uygun olarak felsefi ve skolastik makaleleri ozetleyen Kathavatthu adli kitap yayimlanmistir Bu metin felsefi antolojiden olusan Abhidhammapitaka nin ozudur Buda ogretilerini kaleme alan tarikat kurallarini derleyen ile Budizm yazilarinin en eski ozetleri olan Pali dilinde yayimlanmis Tipitaka zamanla eski halini almistir Manastir toplumunun bolunmesini onaylayan sadece bu yazilar Budizm ogretilerinin temeli olarak Konsey tarafindan kabul edilmistir En eski ogreti okulu Theravada asil ogretileri ve kurallari degistirmeden uzerine alma konusunda uzlastigi esnada belli basli Kanon yazilari saptamis ve Buda nin kokeninin acikca kanitlanmadigi yazilara da kendi ogretilerinde yer vermistir GaleriShwedagon Pagoda Yangon Myanmar Wat Phra Buddha Baat Tayland Wat Phrathat Doi Suthep Chiang Mai Tayland Angkor KambocyaYayilmasiAshokas in oglu Mahinda ve kizi Sanghamitta 3 Konsey den sonra Tipitaka metinlerini bugune kadar eksiksiz olarak korundugu Sri Lanka ya tasimistir Misyoner olarak adaya gonderilmislerdir Theravada Budizm i gercekten Kralligin diniydi Misyonerler Sri Lanka dan sonra sirayla o zamanlar Mon Kralligi olan bugunku Mynmar bolgesine gonderilmislerdir Eski caglardan kalma gelenekler bu misyonerligi MO 3 yuzyilda hukum suren Kral Ashokas zamaninda baslatmistir Bu bolgede 5 yuzyildan itibaren Theravada Budizm inin ortaya ciktigi yonundeki bilgiler teyit edilebilir oradan da bugunku Tayland a yayilmistir Ilk Ashoka misyonerlerinin gelenekleri yeni bilgiler verdi Nakhon Pathom sehrinden sonra o zamanlar Mon larin yasadigi Tayland daki en eski sehirlerden birine gelmisler ve oradan da ulkeye geziler yapmislardir Bu buluslar 6 yuzyildaki yayilmayi belgelemektedir Henuz 6 yuzyildan beri Cin in guneyinden Guneydogu Asya ya gocen Taylandlilar Theravada Budizm i orada yerlesik halkin elinden almistir 11 ve 12 yuzyilda Merkez Tayland a dogru ilerlerken ilk Sukhothai ve ondan sonra da Ayutthaya Imparatorluklari ni kurarlarken bkz Tayland Tarihi Tharavada Budizm i devlet diniydi Ayni zamanda bugunku adi Laos da olan Luang Prabang Devleti nde yasayanlar da bu inanclari benimsemislerdir 13 yuzyilda Srindravarman 1295 1309 bugunku adi Kambocya olan Khmer Imparatorlugu nun tahtina gecmistir Theravada Budizm inin takipcisi olan ilk Angkor kraliydi Gerci Kambocya onunla beraber ve ondan sonra tanik olduklari guc ve etkiyi kaybetmis ama yine de Theravada Budizm i o gunden beri Kambocya da da Vietnam in guneyinde de hizla ilerleyen bir din olmustur Bugun Sri Lanka da yasayanlarin yaklasik olarak 80 i Burmenlilerim 89 u Taylandlilarin 94 u Laotenlilerin 60 i ve Kambocyalilarin 95 i Theravada Budizm ine inanmaktadir Bunun yani sira Vietnam ve Cin in guneybatisinda taraftarlari vardir Son zamanlarda Kast sistemi sayesinde ayrimciliktan kurtulmak icin Budizm e donusum yoluna giden dokunulmaz kisiler olan Dalitler arasindaki bir hareket sayesinde Hindistan daki Theravada Budisti sayisi artmistir Ogretileri Pali dilinde Dhamma Sanskritce Dharma 3 Konsey zamanindaki kayitlarindan bu yana Theravada Budizm inde metinler sadece kesislerin yasam kurallarinin ve ogretilerinin temeli olarak kabul edilmistir Nibbana Theravada Budizm inin takipcilerinin amaci Nirvana ya ulasmak ve boylece Reenkarnasyon Hiristiyanlik kavrami olan yeniden dogus ile karistirilmalidir dongusunden kurtulmakla beraber ego hirs ve acgozluluk gibi birbirine bagli durumlarin ustesinden gelmek ve onlari yok etmektir Nibbana ruhlarinda sonsuz mutluluk inanci vadeden cennet tasviri ile ayni anlamda degildir Budizm ogretilerine gore ne kisi ne de ruhu sonsuz derecede mutlu olur Nibbana gecmiste yasanan olaylari hatirlanmasi ve dunyadaki olaylara baglanmanin terk edilmesi anlamina gelir Nirvana ya ulasmak sadece olumle esanlamli degildir Tarihi Buda Siddharta Gautama uyanis i tecrube ettikten sonra henuz 40 yasindayken ders vermis ve Nirvana ya ulasmistir Bodhi Uyanis Theravada Budizm in ogretilerine gore 3 cesit Bodhi vardir Savaka Bodhi Herkes tarafindan ulasilmaktadir Ruhani ogretmenlerin ogrencisi olarak Bodhi elde edilmektedir Bu cesit bir uyanisa erenler Arahat olarak adlandirilir Arahat lar tabii ki kendi tecrubelerinden dolayi baska insanlar icin merhametli ogretmenlerdir Pacceka Bodhi Ogretmenin yardimi olmadan ve ogrenim gormeden ulasilmaktadir Bu tip uyanisa erenlere Pratyeka Buda denilmektedir Tipitaka metinlerinde bazi Buda larin onemli olcude arttigindan ve zaman icinde ogretilerinin yok oldugundan bahsedilmektedir Diger insanlarin uyanisa ermesi icin yardim eden Pratyeka Buda nin yetenegi Buda nin diger iki cesit uyanis bicimlerinden daha basittir Samma Sambodhi Uyanisa ermenin en son ve en mukemmel seklidir Pratyeka Buda gibi Samma Sambuda Mukemmel Uyanis ogretim gormeden kendi gucuyle ulasmistir Boddhisattva Theravada Budizm inde Boddhisattva baskalarina yardim etmek icin cozum arayan kisi olarak bilinir Buda Siddharta Gautama olmadan once kendini onun onceki vucudunda bulan bir Boddhisattva olarak dogdu Buda nin onceki yasamindan Tipitaka metinlerindeki bolumlerinden bahseden Jataka metinlerinde dogum tarihi de bundan bahsedilmektedir Uzman olmayan Budistler tarafindan ilham kaynagi olarak kullanilmaktadir Vesak bayramiVesak Budistlerin en bilindik bayramidir Durga Puja bayrami seklinde gerceklesmektedir Ay takvimine gore dorduncu ayin dolunayli gununde kutlanmaktadir Gunes takvimine gore ise 2004 ve 2007 gibi mayis ayinda ya da haziranin ilk gunlerinde gerceklesmektedir Vesak 2005 te 23 Mayis a 2006 da 13 Mayis a 2007 de 1 Haziran a 2008 de 20 Mayis a ve 2009 da 9 Mayis a denk gelmistir Bu onemli Budist bayraminda Siddhartha nin yasamindan uc onemli olay anilmaktadir Siddhartha nin dogumu Budizm e baslamasi ve Nirvana ya ulasmasi Buda nin fiziksel olumu Vesak Theravada Budizm i geleneginden ortaya cikmistir Bugun Budistlerin tamaminin kutladigi en onemli bayramdir Bayramin bir diger ozelligi de sudur Dunya uzerindeki farkli Budist geleneklerinin ortak noktalarina ve bilincli ortak arastirmalarina faydasi dokunmaktadir Bayram gunu dunya capinda Budist birliginin sembolu olan Budist bayragi asilir Vesak ayni zamanda dunya kulturune Budizm le ilgili katkilarindan dolayi 1999 yilinda BM Genel Kurulu tarafindan takdir gormustur Budistler Almanya da her yil Alman Budist Birligi catisi altinda Vesak bayramini kutlamak amaciyla bir araya gelirler Ornegin Munih Westpark ta her yil Vesak bayramini kutlarlar Budistler Viyana da Tuna Nehri nin sinirlarinda bulunan Handelskai bolgesindeki Stupalarda yasamaktadirlar Vesak ozellikle Theravada Budizm inin yayildigi Guney Asya ulkelerinde yilin en buyuk bayrami olarak kutlanmaktadir O gun Puja torenleri duzenlenir ve oruc tutulur Bunlarin yani sira ozellikle kuslar serbest birakilir Buradaki amac cabalarinin varliklarin hepsinin yararina oldugunu gostermektir Mahayana ile farklarBirkac istisna disinda Theravada Budizm inde Pali Tipitaka metinleri uygulamada kesislerin yasamlari ve ogretileri icin temel olarak kabul edilirken Mahayana da kesin bir yazma gelenegine rastlanilmamaktadir Gerci Sanskritce Tipitaka metinler de burada gelenegin ozunu olusturmaktadir Bunun yani sira diger Sutra lara da basvurulmustur En onemlilerinden bazilari sunlardir Herz Sutra Prajnaparamitra Sutra Diamant Sutra Vajrachhedikaprajnaparamitra Surta ve Lotos Sutra Saddhamapundarika Sutra Baska onemli bir fark da uc Bodhi yolu ve bunlarla Nirvana ya ulasmaktir Theravada Budizm inde de bilindigi gibi Mahayana da Boddhisatvalik in yararina degisiklikler yapilmistir Theravada Budizm inde de bilindigi gibi onemli nokta Nirvana ya kendi gucuyle ulasmak degil ayni zamanda kendi yolunda baskalarina yardim etmek yerine Parinibbana da gecen olumden sonra sonsuz olmak fikrinden vazgecirmektir Maitreya nin yani sira Avalokiteshvara ya da Manjushri bunlarin en onemlilerindendir Kaynakca Gethin Foundations sf 1 1 24 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde CIA The World Factbook Sri Lanka erisim tarihi 02 09 2008 Dis baglantilarAccess to Insight3 Nisan 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cesitli Theravada Kaynaklari BuddhaNet21 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde BuddhaSasana2 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cesitli Theravada Kaynaklari Nibbana com14 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cesitli Theravada Kaynaklari Nibbanam com21 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nibbana Pali ve Theravada hakkinda genel bilgi Tipitaka Network4 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dhamma arastirmalari