Cığalazade Yusuf Sinan Paşa ya da Cağaloğlu Yusuf Sinan Paşa (d. 1545 - ö. 1606) (1545-1605) III. Mehmed saltanatı döneminde 1591-1595 ve 1599-1604 yılları arasında toplam 10 yıl Kaptan-ı Deryalık, 27 Ekim 1596-5 Aralık 1596 tarihleri arasında da bir ay dokuz gün Sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. İstanbul'daki Cağaloğlu semti ve Bağdat'ta yaptırdığı onun ismini taşımaktadır.
Cığalazade Yusuf Sinan Paşa | |
---|---|
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 27 Ekim 1596 - 5 Aralık 1596 | |
Hükümdar | III. Mehmed |
Yerine geldiği | Damat İbrahim Paşa |
Yerine gelen | Damat İbrahim Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1545 Messina, İtalya |
Ölüm | 1606 (60-61 yaşlarında) Diyâr-ı Bekr |
Yaşamı
Cığalazade Yusuf Sinan Paşa 1545 yılında Sicilya'nın Messina kentinde yaşayan aslen Cenevizli olan zengin Cicala ailesinin çocuğu olarak Messina'da dünyaya geldi. Doğduğu zamanki ismi Scipione Cicala idi. 1560 yılında Tunus açıklarında Osmanlılarla Haçlı donanması arasında yapılan Cerbe Deniz Savaşı sırasında babasıyla birlikte Osmanlılara esir düştü ve İstanbul'a getirildi. Babası serbest kalıp Messina'ya geri döndüyse de kendi İstanbul'da kalarak devşirme okulunda yetiştirildi. Türkçe isim olarak Yusuf Sinan ismini aldı. İtalyanca aile isminden dolayı yaşamının geri kalan bölümünde Cığalazade lakabıyla tanındı.
Osmanlı Devleti hizmetinde yükselişi
Yusuf Sinan önce sarayda silahtar ve kapıcıbaşı görevlerini yaptı. Sonra yeniçeri ağalığına yükseldi. 1583 yılında vezir oldu ve Revan (Erivan) beylerbeyliğine tayin edildi. 1585 yılında Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Tebriz'i zaptında hazır bulundu. Dönüş yolunda Osman Paşa'nın rahatsızlanması (30 Ekim 1585'te öldü) üzerine komutayı devraldı ve Osmanlı ordusunu baskına uğratmaya çalışan komutasındaki Safevî ordusunu 28 Ekim'de Şenbigazan, 30-31 Ekim'de ise Mayan Muharebesinde mağlup ederek ordunun salimen kışlaklara dönmesini sağladı.
1591 yılında Uluç Hasan Paşa'nın ölümü üzerine Kaptan-ı Derya tayin edildi.
Padişah III. Mehmet'in yanında Eğri Seferine kumandan olarak katıldı. 26 Ekim 1596'da kazanılan Haçova Muharebesinde gösterdiği başarılardan dolayı sadrazamlığa getirildi. Ancak savaş meydanından kaçan bazı tımarlı sipahileri şiddetle cezalandırması ve Kırım hanı II. Gazi Giray’ı görevden alması huzursuzluklara yol açtı. Ayrıca görevden alınan Damat İbrahim Paşa'yı tekrar göreve geri getirmek isteyenlerin baskısıyla sadrazamlığa getirilmesinden 40 gün sonra görevden alındı.
Bir süre devlet hizmeti dışında kalan Yusuf Sinan Paşa 1599'da ikinci defa Kaptan-ı Deryalığa getirildi.
İran cephesi Seraskerliği ve ölümü
1604'da 1 yıl önce başlamış olan 'nın kumandanlığına getirildiyse de, dönemin koşullarında sefere çıkmak için geç bir tarih olan 15 Haziran 1604’te İstanbul’dan hareket etti ve 8 Kasım’da Kars önlerine vardı. İran'ın ele geçirdiği toprakları geri almanın yanı sıra, Celali isyancılarını da bastırmak amacını taşıyan Sinan Paşa isyancılarla çatışmaktansa onları orduya dahil etme yöntemini benimsedi. Yusuf Paşa Kars'a ilerlerken bölgedeki İran ordusu da geleneksel olduğu üzere yakıp yıkma taktiğini uyguladı ve Osmanlı ordusunu beraberinde getirdiğinin haricinde her türlü erzaktan yoksun bıraktı. Osmanlı ordusu Revan'ı aşarak İran ordusunun peşine düştüyse de Osmanlı ordusunu İran içlerine çekmek isteyen Şah Abbas'ı başgösteren erzak sıkıntısı ve soğuk havaların başlaması nedeniyle sonuna kadar takip edemedi.
Ardından ordu kışlamak üzere Doğu Anadolu'ya dağılırken, Yusuf Paşa da komutanlık karargahını 1604-1605 kışında Van'a kurdu. Şah Abbas ise 1605 Mayıs ayında Van'daki birliklerin azlığını fark ederek, Allahverdi Han komutasındaki bir birliğini bu kentin üzerine gönderdi. Yusuf Sinan Paşa'nın bu harekâtı İran ordusu Van'a bir günlük mesafedeyken öğrenmesi gerekli hazırlıkların yapılmasını engelledi. Müteferrikabaşı Handan Ağa'nın esir düştüğü ilk çarpışmalar sonucunda Osmanlı ordusu tamamen Van Kalesi'ne sığındı ve kuşatma altında kaldı. Allahverdi Han Mehmed Paşa'nın Erzurum'dan yardım getirdiğini öğrenince Karçakay Han komutasındaki bir süvari birliğini bu yardımı engellemek amacıyla gönderdi. Osmanlılar kuşatanlarının sayısının azaldığını görerek huruç harekâtına yöneldiyse de kuşatmayı yaramadılar.Karçakay Han'ın Mehmed Paşa'yı durdurduğu haberinin de gelmesi üzerine, Yusuf Sinan Paşa Van'daki ordunun komutasını 'e bırakarak tekneyle Adilcevaz'a kaçtı ve oradan Hasankale'ye geçti. Allahverdi Han Sinan Paşa'yı yakalamak üzere Adilcevaz ve Erciş'e ilerlediyse de, Sinan Paşa'nın çoktan Hasankale'ye ilerlediğini öğrenerek geri çekildi ve Van kuşatmasını da kaldırarak Hoy'da bulunan Şah Abbas'a katıldı.
Bölgedeki Kürt emirlerinden de asker desteği alarak ordusunu tekrar toplayan Yusuf Sinan Paşa 1605 sefer mevsiminde Tebriz'i geri almak üzere yürüdü. Yusuf Sinan Paşa'nın planı Tebriz'den sonra Erdebil'i ele geçirmek, Şirvan'da kışladıktan sonra 1606'da nihaî darbeyi vurmaktı. Bununla birlikte, Tebriz'e doğru ilerlerken Urmiye Muharebesi'nde Şah Abbas komutasındaki büyük bir yenilgiye uğradı (9 Eylül).
Yusuf Sinan Paşa yanındaki kuvvetlerle önce Van'a, oradan da Diyarbakır'a çekildi. Burada Urmiye Muharebesi alanına büyük bir kuvvetle yardıma gelen Halep Beylerbeyi ’yı geç kaldığı bahanesiyle idam ettirdi (Bu idamın ardından çıkan ayaklanma sonucunda Canbolatoğlu Ali Paşa, Halep, Trablusşam ve Şam'ı ele geçirerek bağımsız bir idare kurdu). Sinan Paşa'nın kendi de bir süre sonra 1606 Şubat ayının ilk günlerinde hayatını kaybetti.
Mirası
Cığalazade Yusuf Sinan Paşa İstanbul'un Cağaloğlu semtinde bir saray ve hamam inşa ettirdi. O yüzden bu semt Cığalazade ya da Cığalaoğlu adıyla anılmaya başladı. Zamanla Cığalazade, Cağaloğlu olarak değişti ve bu semtin adı olarak günümüze kadar ulaştı. Yusuf Sinan Paşa'nın inşa ettirdiği hamam 1741 yılında yeniden inşa edilerek Cağaloğlu Hamamı adıyla günümüze kadar gelmiştir. Ayrıca Yusuf Sinan Paşa'nın 1590 yılında Bağdat'ta inşa ettirdiği da adıyla ayakta durmaktadır.
Popüler kültürdeki yeri
Star Tv de yayınlanan Muhteşem Yüzyıl Kösem dizisinde Hakan Salınmış canlandırmıştır.
Kaynakça
- ^ Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.354-357
Dış bağlantılar
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.354-357
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971), Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
- Tektaş, Nazım. (2009), Sadrâzamlar - Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı. İstanbul:Çatı Kitapları.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Damat İbrahim Paşa | Osmanlı Sadrazamı 27 Ekim 1596 - 5 Aralık 1596 | Sonra gelen: Damat İbrahim Paşa |
Askerî görevi | ||
Önce gelen: Damat Halil Paşa | Kaptan-ı Derya 18 Nisan 1598 - 1605 | Sonra gelen: |
Önce gelen: Kılıç Ali Paşa | Kaptan-ı Derya 1591 - 29 Ocak 1595 | Sonra gelen: Damat Halil Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cigalazade Yusuf Sinan Pasa ya da Cagaloglu Yusuf Sinan Pasa d 1545 o 1606 1545 1605 III Mehmed saltanati doneminde 1591 1595 ve 1599 1604 yillari arasinda toplam 10 yil Kaptan i Deryalik 27 Ekim 1596 5 Aralik 1596 tarihleri arasinda da bir ay dokuz gun Sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adamidir Istanbul daki Cagaloglu semti ve Bagdat ta yaptirdigi onun ismini tasimaktadir Cigalazade Yusuf Sinan PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 27 Ekim 1596 5 Aralik 1596Hukumdar III MehmedYerine geldigi Damat Ibrahim PasaYerine gelen Damat Ibrahim PasaKisisel bilgilerDogum 1545 Messina ItalyaOlum 1606 60 61 yaslarinda Diyar i BekrYasamiCigalazade Yusuf Sinan Pasa 1545 yilinda Sicilya nin Messina kentinde yasayan aslen Cenevizli olan zengin Cicala ailesinin cocugu olarak Messina da dunyaya geldi Dogdugu zamanki ismi Scipione Cicala idi 1560 yilinda Tunus aciklarinda Osmanlilarla Hacli donanmasi arasinda yapilan Cerbe Deniz Savasi sirasinda babasiyla birlikte Osmanlilara esir dustu ve Istanbul a getirildi Babasi serbest kalip Messina ya geri donduyse de kendi Istanbul da kalarak devsirme okulunda yetistirildi Turkce isim olarak Yusuf Sinan ismini aldi Italyanca aile isminden dolayi yasaminin geri kalan bolumunde Cigalazade lakabiyla tanindi Osmanli Devleti hizmetinde yukselisiYusuf Sinan once sarayda silahtar ve kapicibasi gorevlerini yapti Sonra yeniceri agaligina yukseldi 1583 yilinda vezir oldu ve Revan Erivan beylerbeyligine tayin edildi 1585 yilinda Ozdemiroglu Osman Pasa komutasindaki Osmanli ordusunun Tebriz i zaptinda hazir bulundu Donus yolunda Osman Pasa nin rahatsizlanmasi 30 Ekim 1585 te oldu uzerine komutayi devraldi ve Osmanli ordusunu baskina ugratmaya calisan komutasindaki Safevi ordusunu 28 Ekim de Senbigazan 30 31 Ekim de ise Mayan Muharebesinde maglup ederek ordunun salimen kislaklara donmesini sagladi 1591 yilinda Uluc Hasan Pasa nin olumu uzerine Kaptan i Derya tayin edildi Padisah III Mehmet in yaninda Egri Seferine kumandan olarak katildi 26 Ekim 1596 da kazanilan Hacova Muharebesinde gosterdigi basarilardan dolayi sadrazamliga getirildi Ancak savas meydanindan kacan bazi timarli sipahileri siddetle cezalandirmasi ve Kirim hani II Gazi Giray i gorevden almasi huzursuzluklara yol acti Ayrica gorevden alinan Damat Ibrahim Pasa yi tekrar goreve geri getirmek isteyenlerin baskisiyla sadrazamliga getirilmesinden 40 gun sonra gorevden alindi Bir sure devlet hizmeti disinda kalan Yusuf Sinan Pasa 1599 da ikinci defa Kaptan i Deryaliga getirildi Iran cephesi Seraskerligi ve olumu 1604 da 1 yil once baslamis olan nin kumandanligina getirildiyse de donemin kosullarinda sefere cikmak icin gec bir tarih olan 15 Haziran 1604 te Istanbul dan hareket etti ve 8 Kasim da Kars onlerine vardi Iran in ele gecirdigi topraklari geri almanin yani sira Celali isyancilarini da bastirmak amacini tasiyan Sinan Pasa isyancilarla catismaktansa onlari orduya dahil etme yontemini benimsedi Yusuf Pasa Kars a ilerlerken bolgedeki Iran ordusu da geleneksel oldugu uzere yakip yikma taktigini uyguladi ve Osmanli ordusunu beraberinde getirdiginin haricinde her turlu erzaktan yoksun birakti Osmanli ordusu Revan i asarak Iran ordusunun pesine dustuyse de Osmanli ordusunu Iran iclerine cekmek isteyen Sah Abbas i basgosteren erzak sikintisi ve soguk havalarin baslamasi nedeniyle sonuna kadar takip edemedi Ardindan ordu kislamak uzere Dogu Anadolu ya dagilirken Yusuf Pasa da komutanlik karargahini 1604 1605 kisinda Van a kurdu Sah Abbas ise 1605 Mayis ayinda Van daki birliklerin azligini fark ederek Allahverdi Han komutasindaki bir birligini bu kentin uzerine gonderdi Yusuf Sinan Pasa nin bu harekati Iran ordusu Van a bir gunluk mesafedeyken ogrenmesi gerekli hazirliklarin yapilmasini engelledi Muteferrikabasi Handan Aga nin esir dustugu ilk carpismalar sonucunda Osmanli ordusu tamamen Van Kalesi ne sigindi ve kusatma altinda kaldi Allahverdi Han Mehmed Pasa nin Erzurum dan yardim getirdigini ogrenince Karcakay Han komutasindaki bir suvari birligini bu yardimi engellemek amaciyla gonderdi Osmanlilar kusatanlarinin sayisinin azaldigini gorerek huruc harekatina yoneldiyse de kusatmayi yaramadilar Karcakay Han in Mehmed Pasa yi durdurdugu haberinin de gelmesi uzerine Yusuf Sinan Pasa Van daki ordunun komutasini e birakarak tekneyle Adilcevaz a kacti ve oradan Hasankale ye gecti Allahverdi Han Sinan Pasa yi yakalamak uzere Adilcevaz ve Ercis e ilerlediyse de Sinan Pasa nin coktan Hasankale ye ilerledigini ogrenerek geri cekildi ve Van kusatmasini da kaldirarak Hoy da bulunan Sah Abbas a katildi Bolgedeki Kurt emirlerinden de asker destegi alarak ordusunu tekrar toplayan Yusuf Sinan Pasa 1605 sefer mevsiminde Tebriz i geri almak uzere yurudu Yusuf Sinan Pasa nin plani Tebriz den sonra Erdebil i ele gecirmek Sirvan da kisladiktan sonra 1606 da nihai darbeyi vurmakti Bununla birlikte Tebriz e dogru ilerlerken Urmiye Muharebesi nde Sah Abbas komutasindaki buyuk bir yenilgiye ugradi 9 Eylul Yusuf Sinan Pasa yanindaki kuvvetlerle once Van a oradan da Diyarbakir a cekildi Burada Urmiye Muharebesi alanina buyuk bir kuvvetle yardima gelen Halep Beylerbeyi yi gec kaldigi bahanesiyle idam ettirdi Bu idamin ardindan cikan ayaklanma sonucunda Canbolatoglu Ali Pasa Halep Trablussam ve Sam i ele gecirerek bagimsiz bir idare kurdu Sinan Pasa nin kendi de bir sure sonra 1606 Subat ayinin ilk gunlerinde hayatini kaybetti MirasiCigalazade Yusuf Sinan Pasa Istanbul un Cagaloglu semtinde bir saray ve hamam insa ettirdi O yuzden bu semt Cigalazade ya da Cigalaoglu adiyla anilmaya basladi Zamanla Cigalazade Cagaloglu olarak degisti ve bu semtin adi olarak gunumuze kadar ulasti Yusuf Sinan Pasa nin insa ettirdigi hamam 1741 yilinda yeniden insa edilerek Cagaloglu Hamami adiyla gunumuze kadar gelmistir Ayrica Yusuf Sinan Pasa nin 1590 yilinda Bagdat ta insa ettirdigi da adiyla ayakta durmaktadir Populer kulturdeki yeriStar Tv de yayinlanan Muhtesem Yuzyil Kosem dizisinde Hakan Salinmis canlandirmistir Kaynakca Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 354 357Dis baglantilarUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 354 357 Danismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Tektas Nazim 2009 Sadrazamlar Osmanli da Ikinci Adam Saltanati Istanbul Cati Kitaplari ISBN 9789758845000Siyasi goreviOnce gelen Damat Ibrahim Pasa Osmanli Sadrazami 27 Ekim 1596 5 Aralik 1596 Sonra gelen Damat Ibrahim PasaAskeri goreviOnce gelen Damat Halil Pasa Kaptan i Derya 18 Nisan 1598 1605 Sonra gelen Once gelen Kilic Ali Pasa Kaptan i Derya 1591 29 Ocak 1595 Sonra gelen Damat Halil Pasa