Âdem,İbrahimî dinlere göre Tanrı tarafından yaratılan ilk insandır. Bunun yanı sıra Âdem, tüm insanlığın ve onların yaratıcılarıyla olan ilişkilerinin bir sembolü olarak da görülebilir. Âdem ayrıca erkek, kadın ve cinsellik rollerinin dini ahlakını temel almak için kullanılır.
Âdem | |
---|---|
Michelangelo'nun Âdem'in Yaratılışı tablosu | |
Tanınma nedeni | İbrahimî dinlerdeki ilk insan |
Evlilik | Havva |
Çocuk(lar) | Kabil, Habil, Şit |
Hristiyanlığa göre günah, Âdem aracılığıyla dünyaya girmiştir. O, insanlığı doğası gereği günahkâr yapardı. Bu nedenle Tanrı, insanları vaftiz ve çarmıha gererek özgür kılmak için İsa şeklinde Cennetten indi.
İslam genellikle günahın dünyaya insanlar aracılığıyla girdiği fikrine bağlı kalmaz. İslam'a göre Âdem, Allah tarafından Cennette günah işlemesi için yaratıldı, böylece insanlar yeryüzünde yaşayabilsinler. İnsanlar Allah'ın bütün sıfatlarını yeryüzünde yaşayabilirler. Ancak insanın Cennet fikrini oluşturabilmesi ve geri dönüşü özleyebilmesi için önce cennette yaratılmış olması gerekir.
İnsan soyunun izini Âdem'e kadar götürmeye çalışan İncil'de verilen gerçek tarihler, Yaratılışçılığı doğurmuştur. İnsan ırkının Âdem'e kadar dayandığı fikri, ayrıca İslam'a da hadisler ve diğer dinlerden gelen (İsrâiliyat) haberlerle girmiştir.
Mitolojik köken ve Etimoloji
Babil sürgünü, Tevrat anlatılarının dili ve kaynakları konusunda özel bir öneme sahiptir. Tevrat'ta kullanılan dilin kök ve kaynağının Sümer uygarlığına dayandığı ifade edilir.Sami ırkın Mezopotamya bölgesine gelmesi ve varlığını sürdürmesiyle Yahudi ve Hristiyanların kutsal kitaplarına Mezopotamya uygarlıklarına ait bir takım düşünce, inanış ve mitler de girmiştir. Yaratılış mitosu ve Tufan öyküsünde görülebileceği gibi Kitab-ı Mukaddes’te yer alan anlatımlarda net bir şekilde Mezopotamya'ya ait mitolojik unsurlar görülmektedir. Ancak Kitab-ı Mukaddes yazarları Mezopotamya’ya ait mitleri aynı şekilde değil, değiştirerek, eklemelerde bulunarak ve bir takım mitleri birbirine katarak, eklektik şekilde bir araya getirmişlerdir.
İbranicede “kızıl toprak” anlamına gelen Adam, Sanskritçede “Ada-Nath”dır ve “ad” kelimesi o dilde bütün kelimelerin önüne geldiğinde (ilk) anlamına gelmektedir. Türkçede ata diye kullanılan kelime pek çok eski kültürde aynı ses yapısıyla ve aynı anlamda kullanılmıştır (örneğin Samoa dilinde tata, Siyu dilinde atey).
Sümer mitolojisinde yaratılmış ilk insan ve ilk kral olan Adapa'nın diğer bazı unsurlarla birlikte isimsel olarak da Âdem anlatılarının kökenini oluşturduğu düşünülmektedir. Âdem'in çamurdan, eşinin ise kaburga kemiğinden yaratılması (), cennetten kovuluş, yasak meyve, yılan, Âdem’in bin yıla yakın yaşaması vb. temaları Sümer efsaneleri ile örtüşen motiflerdir.
Yahudilikte
Yahudi inancına göre Âdem (Adam), yaratılışın altıncı gününde topraktan yaratılmıştır. Tevrat'ta bu terim aynı zamanda "adam", "insan" veya "insanlık" anlamlarına da gelir.
İlk bölümde, Tanrı Âdem'i kendi suretinde erkek ve dişi olarak yarattı. Sonraki bölümde Tanrı dişiyi erkeğin bir kısmından (genellikle "kaburga" olarak okunur) yaratır.
Bu yaratılış anlatısı çeşitli şekillerde yorumlanmıştır: Âdem hermafrodit bir yaratık olarak yaratılmış, ancak daha sonra erkek ve dişi olarak bölünmüş olacaktı. İnsanın orijinal halinde hem erkek hem de dişi olduğu fikri çağdaş feminizm için de kullanılmaktadır. Bazı Orta Çağ midraşları, ilk kadın prensibinin, bazen Lilit olarak adlandırılan Âdem'in başka bir eşi olduğunu öğretir.
Tanrı, Âdem’i topraktan yarattı ve burnuna yaşam soluğunu üfledi. Böylece Âdem yaşayan bir varlık oldu. Tanrı doğuda, Aden’de bir bahçe dikti. Yarattığı Âdem’i oraya koydu. Bahçede iyi meyve veren türlü türlü güzel ağaç yetiştirdi. Bahçenin ortasında yaşam ağacıyla iyiyle kötüyü bilme ağacı vardı. Tanrı, Aden bahçesine bakması, onu işlemesi için Âdem’i oraya koydu. Ona, “Bahçede istediğin ağacın meyvesini yiyebilirsin” diye buyurdu, “Ama iyiyle kötüyü bilme ağacından yeme. Çünkü ondan yediğin gün kesinlikle ölürsün.”
Tevrat'a göre yılan, Havva'yı yasak ağaçtan yemeye ikna eder. Daha sonra Âdem'e yasak meyveyi sunar. Tevrat'ta sadece bir yılan iken, daha sonra Rabbiler yılanı Şeytan'la aynı işlevlere sahip olan Samael adlı bir meleğe atarlar.
Âdem'in hikâyesi, Yahudilerin olaylarına paralel olarak görülüyor: Âdem'in günah nedeniyle topraklarını kaybetmesi gibi, Yahudiler de kendi yolsuzlukları nedeniyle İsrail'i kaybedeceklerdi. Ancak her ikisinin de tövbe ettiklerinde ülkelerine döndüklerine inanılır.
Genellikle "tanrı" olarak tercüme edilen "elohim" terimi aslında çoğuldur. Bu nedenle, Tektanrıcılık fikrini desteklemek için Rabbinik Yahudilik, "elohim" terimini meleklere atıfta bulunarak genel olarak göksel güçlere bağladı. Buna göre ilk insanın yaratılışında melekler de hazır bulunmuştur. Tanrı, yaratılmaları konusunda onlara danışırdı, ancak yaratma işini yalnızca Tanrı yaptı.
Hristiyanlıkta
Âdem kıssası Eski Ahit'in Tekvin (Yaratılış) bölümünde anlatılır. Hristiyanlıkta Âdem'in cennette işlediği o ilk günah, büyük bir öneme sahiptir. Aynı zamanda insanın ölüm sebebi olduğuna inanılır. Daha sonra Batılı din dışı filozofları da etkilemiş ve kapitalizmin temel önermelerinden biri haline gelmiştir.
Âdem'in eylemi, Hristiyan öğretilerine göre, insanların doğuştan günah işleme arzusu olduğunu gösterir. Âdem'in günahı yüzünden tüm çocukları kusurlu bir tabiatla doğarlar. Hristiyan inanışına göre Âdem'in günahı tüm insanlığa geçmiştir ve İsa, bu günahı kaldırmak için gelen 'Tanrı Kuzusu'dur, kendisini bu günah için feda etmiştir. Onun ölümüyle, insanlar artık günahlarının bir sonucu olarak ölmek zorunda kalmayacaklardı.
- Hristiyanlığın ilk yıllarında, Âdem'in günahı nedeniyle insanların şeytana ait olduğuna inanılıyordu. İsa kendini feda ederek Şeytan'a fidye ödemiş olur ve insanlık yeniden özgür olur. (fidye teorisi)
- Alternatif olarak, "Tatmin edici teori", insanların ahlaki düzeyde Tanrı'ya borçlu olduğunu belirtir. Tanrı mükemmel olduğu ve insanlar olmadığı için, insanlar ve Tanrı birlikte yaşayamazlar. İnsanlar bu fidyeyi ancak canlarını vererek ödeyebilirdi. Tanrı ölümden kaçınmak için İsa kılığında yeryüzüne indi ve onun yerine öldü. İnsan olduğu için fidyeyi ödeyebildi ve Tanrı olduğu için ölümden sağ çıkabildi.(memnuniyet teorisi)
Hristiyanlar Âdem’in yasaklanan ağaca yaklaştığı için büyük günah işlediğine, Tanrı’nın öfkesiyle karşılaştığına, günahının yeni doğan her çocuğa geçtiğine, bu sebeple günahkâr olarak doğduklarından dolayı ancak vaftiz ve Çarmıh edilerek cehenneme girmekten kurtulduklarına inanırlar. Bu günah inancı, Hristiyan felsefesi ve kültürünün ana fikrini oluşturur. Hristiyanlık inancında insan kötülüklerin içerisinde rehbersiz, günahı ile baş başa bırakılmıştır.
İlk Günah fikri, Hobbes gibi Batılı Seküler düşünürleri de etkiledi. İnsanların doğaları gereği kötü olacağı ve herkese karşı genel bir hareket etme dürtüsüne sahip olacağı fikri ("herkesin herkesle savaş" / "bellum omnium contra omnes") "ilk günah" fikrine dayanmaktadır.
Âdem آدم | |
---|---|
Hat'da yazılmış 'Âdem' ardından Aleyhisselam | |
Tanınma nedeni | İlk insan |
Evlilik | Havva |
Çocuk(lar) | Kabil, Habil, Şit |
İslamda
Kur'an'da ve hadislerle
Müslümanlar, Âdem'in yaratılmış ilk insan ve ilk peygamber olduğuna inanırlar. Kur'an'da, Âdem'in çamurdan yaratıldığına, Allah'ın ona diğer varlıklara öğretmediği isim koymayı, manalarını bulmayı öğrettiğine inanılır. Sonra bedenine ruhu üflediğini söylenir. Allah, meleklerin ona karşı secde etmesini istemiş, fakat İblis kibrinden ötürü ona secde etmemiştir. İblis bu yüzden cennetten kovulur.
Kur'an'da Âdem ile eşinin aynı nefsden yaratıldığı ifade edilir. Âdem ve Havva cennette Allah'ın kendilerine yaklaşmalarını yasakladığı yasaklanmış bir ağaçtan Şeytan'in onlara yalan söyleyerek kandırmasıyla meyve yerler. Bunun üzerine cennetten kovulurlar. Cennet bahçesinin ahiretteki cennetle aynı olup olmadığı ulema arasında tartışılır.
Kısas-ı enbiyâ göre, yaşamakta oldukları Adn cennetinden Âdem Serendip adasına (Srilanka), Havva ise Etiyopya’ya indirilir. Daha sonra Mekke'de Arafat dağında buluşurlar. Bu kıssa, İslam kültüründe önemli bir yer kapsamaktadır.
Âdem'in 1000 veya 2000 yıl yaşadığına dair Yahudilerin inancı Kur'an'da zikredilmez, İslamiyet'e hadislerle girmiştir.Buhari ve Müslim gibi güvenilen hadis kaynaklarına göre Âdem'in boyu 60 ziradır (yaklaşık 35-48 metre).
Kelâm
Kelâm göre Âdem, insanlar için bir görüntü olarak görülebilir. Âdem günah işler, farkına varır ve tövbe eder. Bu, insana nasıl tövbe edileceğini öğretir. Tersine, Şeytan nasıl yanlış yapılacağına örnektir. Âdem'in günahı zaten Allah tarafından bağışlandığı için, insanda ilk günahın hali yoktur.
Bu da meleklerin mi yoksa insanların mı daha üst sıralarda yer aldığı tartışmasına neden oldu. Bazıları, meleklerden ancak bir İnsan-ı kâmil'in yüce olduğunu iddia eder. Diğerleri, meleklerin çoğu insandan daha yüksek bir rütbeye sahip olduğunu söylüyor, ancak bir melek arasındaki en ufak bir günah bile meleklerin sonu olur, oysa insanlar affedilebilir.
Âdem'e günahı için "asla çürümeyen bir krallık" vadedildi. Adn cennetinden ölümsüzlük dileğiyle değiştirdi. Buna karşılık melekler, Harut ve Marut örneğinde görüldüğü gibi, insanlara daha çok benzeme arzusuyla günah işlerler.
Peygamberler genellikle günahsız kabul edildiğinden, ulema aslında peygamberler ve melekler için nasıl geçerli olduğunu tartışmaktadır. Bazıları peygamberlerin ancak insanlara gönderildikten sonra günahsız olduklarını savunurken, bazıları da Allah günahı yüklediğinde "korumanın" geçerli olmadığını savunur. İkinci görüşe göre Allah, Âdem'in "sevgi", "bağışlama" ve "yaratıcılık" isimlerini gösterebilmesi için günah işlemesini istemiştir.
Müslüman inançları, Âdem'in dünyadaki ilk yaşam olduğunu ima etmez. Tefsirlere göre Âdem'den önce cinler (bazen hinler de) yeryüzünde yaşıyordu. Bazı bilginler daha da ileri giderek, diğer Âdemlerin daha önceden dünyada yaşadıklarını söylerler.
Tevrat'a göre soyağacı
Âdem | Havva | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kabil | Habil | Şit | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hanok | Enos | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mahalalel | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yared | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hanok | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Metuşelah | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lamik | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nuh | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sam | Ham | Yafes | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ayrıca bakınız
- Adapa
- Yaratılışçılık
- İslam mitolojisi, İsrailiyyat
- Havva, Lilith
- Kabil ve Habil
- Sümerler (Mitolojik etkileşimler için)
- İnsanın evrimi,
- Y kromozom Adem'i
- Kutsal Kitap'ın Yaratılış Kaydı
- İblis
Notlar
Kaynakça
- Kur'an, Bakara Suresi, Ayet 30-38
- ^ a b . 13 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2015.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2014.
- ^ (PDF). 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2012.
- ^ . 5 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2012.
- ^ Weiss, A. (2001). Women at prayer: a halakhic analysis of women's prayer groups. USA: KTAV Publishing House.
- ^ Ben Reuven, Y. (2014). Male and Female He Created Them: A Guide to Classical Torah Commentary on the Roles and Natures of Men and Women. (n.p.): Lulu.com.
- ^ Allen, B., Allen, R. B. (2009). Liberated Traditionalism: Men and Women in Balance. USA: Wipf & Stock Publishers. s. 97
- ^ Ifft Decker, S. (2022). Jewish Women in the Medieval World: 500–1500 CE. Vereinigtes Königreich: Taylor & Francis.
- ^ Morris, Paul. "Exiled from Eden: Jewish Interpretations of Genesis." A Walk in the Garden: Biblical, Iconographical and Literary Images of Eden 136 (1992): 117.
- ^ Reinhard Gregor Kratz, Hermann Spieckermann: Götterbilder, Gottesbilder, Weltbilder: Griechenland und Rom, Judentum, Christentum und Islam. Mohr Siebeck, 2006, ISBN 978-3-16-148807-8
- ^ Tinder, G. E. (2000). The Political Meaning of Christianity: An Interpretation. USA: Wipf & Stock Publishers.
- ^ Vawter, Bruce. “Original sin." 1983
- ^ Martin, M. (1991). The Case Against Christianity. USA: Temple University Press.
- ^ Robinson, M. D. (2022). Christianity: A Brief Survey. Vereinigtes Königreich: Wipf and Stock Publishers.
- ^ . İslam Ansiklopedisi. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2021.
- ^ Pabst, A. (2018). Liberal World Order and Its Critics: Civilisational States and Cultural Commonwealths. Vereinigtes Königreich: Taylor & Francis.
- ^ Lange, Christian (2016). Paradise and Hell in Islamic Traditions. Cambridge United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-50637-3.
- ^ . 14 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 14 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Kasım 2011.
- ^ Stieglecker, H. (1962). Die Glaubenslehren des Islam. Deutschland: F. Schöningh. p. 194 (Almanca) ("İslam İnançları")
- ^ Phipps, William (1996). Muhammad and Jesus. New York: The Continuum Publishing Company. pp. 122–3. ISBN 0-8264-0914-8.
- ^ Mohamed Haj Yousef The Single Monad Model of the Cosmos: Ibn Arabi's Concept of Time and Creation ibnalarabi 2014 ISBN 978-1-499-77984-4 page 292
- ^ Gallorini, Louise. THE SYMBOLIC FUNCTION OF ANGELS IN THE QURʾĀN AND SUFI LITERATURE. (MELEKLERİN KUR'AN VE TASFİYE EDEBİYATINDAKİ SEMBOLİK İŞLEVİ) Diss. 2021. (İngilizce)
Wikimedia Commons'ta Âdem ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Adem Ibrahimi dinlere gore Tanri tarafindan yaratilan ilk insandir Bunun yani sira Adem tum insanligin ve onlarin yaraticilariyla olan iliskilerinin bir sembolu olarak da gorulebilir Adem ayrica erkek kadin ve cinsellik rollerinin dini ahlakini temel almak icin kullanilir AdemMichelangelo nun Adem in Yaratilisi tablosuTaninma nedeniIbrahimi dinlerdeki ilk insanEvlilikHavvaCocuk lar Kabil Habil Sit Hristiyanliga gore gunah Adem araciligiyla dunyaya girmistir O insanligi dogasi geregi gunahkar yapardi Bu nedenle Tanri insanlari vaftiz ve carmiha gererek ozgur kilmak icin Isa seklinde Cennetten indi Islam genellikle gunahin dunyaya insanlar araciligiyla girdigi fikrine bagli kalmaz Islam a gore Adem Allah tarafindan Cennette gunah islemesi icin yaratildi boylece insanlar yeryuzunde yasayabilsinler Insanlar Allah in butun sifatlarini yeryuzunde yasayabilirler Ancak insanin Cennet fikrini olusturabilmesi ve geri donusu ozleyebilmesi icin once cennette yaratilmis olmasi gerekir Insan soyunun izini Adem e kadar goturmeye calisan Incil de verilen gercek tarihler Yaratilisciligi dogurmustur Insan irkinin Adem e kadar dayandigi fikri ayrica Islam a da hadisler ve diger dinlerden gelen Israiliyat haberlerle girmistir Mitolojik koken ve EtimolojiBabil surgunu Tevrat anlatilarinin dili ve kaynaklari konusunda ozel bir oneme sahiptir Tevrat ta kullanilan dilin kok ve kaynaginin Sumer uygarligina dayandigi ifade edilir Sami irkin Mezopotamya bolgesine gelmesi ve varligini surdurmesiyle Yahudi ve Hristiyanlarin kutsal kitaplarina Mezopotamya uygarliklarina ait bir takim dusunce inanis ve mitler de girmistir Yaratilis mitosu ve Tufan oykusunde gorulebilecegi gibi Kitab i Mukaddes te yer alan anlatimlarda net bir sekilde Mezopotamya ya ait mitolojik unsurlar gorulmektedir Ancak Kitab i Mukaddes yazarlari Mezopotamya ya ait mitleri ayni sekilde degil degistirerek eklemelerde bulunarak ve bir takim mitleri birbirine katarak eklektik sekilde bir araya getirmislerdir Ibranicede kizil toprak anlamina gelen Adam Sanskritcede Ada Nath dir ve ad kelimesi o dilde butun kelimelerin onune geldiginde ilk anlamina gelmektedir Turkcede ata diye kullanilan kelime pek cok eski kulturde ayni ses yapisiyla ve ayni anlamda kullanilmistir ornegin Samoa dilinde tata Siyu dilinde atey Sumer mitolojisinde yaratilmis ilk insan ve ilk kral olan Adapa nin diger bazi unsurlarla birlikte isimsel olarak da Adem anlatilarinin kokenini olusturdugu dusunulmektedir Adem in camurdan esinin ise kaburga kemiginden yaratilmasi cennetten kovulus yasak meyve yilan Adem in bin yila yakin yasamasi vb temalari Sumer efsaneleri ile ortusen motiflerdir Adem Lucas Cranach the Elder tarafindan tasvir YahudilikteYahudi inancina gore Adem Adam yaratilisin altinci gununde topraktan yaratilmistir Tevrat ta bu terim ayni zamanda adam insan veya insanlik anlamlarina da gelir Ilk bolumde Tanri Adem i kendi suretinde erkek ve disi olarak yaratti Sonraki bolumde Tanri disiyi erkegin bir kismindan genellikle kaburga olarak okunur yaratir Bu yaratilis anlatisi cesitli sekillerde yorumlanmistir Adem hermafrodit bir yaratik olarak yaratilmis ancak daha sonra erkek ve disi olarak bolunmus olacakti Insanin orijinal halinde hem erkek hem de disi oldugu fikri cagdas feminizm icin de kullanilmaktadir Bazi Orta Cag midraslari ilk kadin prensibinin bazen Lilit olarak adlandirilan Adem in baska bir esi oldugunu ogretir Tanri Adem i topraktan yaratti ve burnuna yasam solugunu ufledi Boylece Adem yasayan bir varlik oldu Tanri doguda Aden de bir bahce dikti Yarattigi Adem i oraya koydu Bahcede iyi meyve veren turlu turlu guzel agac yetistirdi Bahcenin ortasinda yasam agaciyla iyiyle kotuyu bilme agaci vardi Tanri Aden bahcesine bakmasi onu islemesi icin Adem i oraya koydu Ona Bahcede istedigin agacin meyvesini yiyebilirsin diye buyurdu Ama iyiyle kotuyu bilme agacindan yeme Cunku ondan yedigin gun kesinlikle olursun Tevrat a gore yilan Havva yi yasak agactan yemeye ikna eder Daha sonra Adem e yasak meyveyi sunar Tevrat ta sadece bir yilan iken daha sonra Rabbiler yilani Seytan la ayni islevlere sahip olan Samael adli bir melege atarlar Adem in hikayesi Yahudilerin olaylarina paralel olarak goruluyor Adem in gunah nedeniyle topraklarini kaybetmesi gibi Yahudiler de kendi yolsuzluklari nedeniyle Israil i kaybedeceklerdi Ancak her ikisinin de tovbe ettiklerinde ulkelerine donduklerine inanilir Genellikle tanri olarak tercume edilen elohim terimi aslinda coguldur Bu nedenle Tektanricilik fikrini desteklemek icin Rabbinik Yahudilik elohim terimini meleklere atifta bulunarak genel olarak goksel guclere bagladi Buna gore ilk insanin yaratilisinda melekler de hazir bulunmustur Tanri yaratilmalari konusunda onlara danisirdi ancak yaratma isini yalnizca Tanri yapti Adem in Yaratilisi Michelangelo Sistine Sapeli tavaniHristiyanliktaAdem kissasi Eski Ahit in Tekvin Yaratilis bolumunde anlatilir Hristiyanlikta Adem in cennette isledigi o ilk gunah buyuk bir oneme sahiptir Ayni zamanda insanin olum sebebi olduguna inanilir Daha sonra Batili din disi filozoflari da etkilemis ve kapitalizmin temel onermelerinden biri haline gelmistir Adem in eylemi Hristiyan ogretilerine gore insanlarin dogustan gunah isleme arzusu oldugunu gosterir Adem in gunahi yuzunden tum cocuklari kusurlu bir tabiatla dogarlar Hristiyan inanisina gore Adem in gunahi tum insanliga gecmistir ve Isa bu gunahi kaldirmak icin gelen Tanri Kuzusu dur kendisini bu gunah icin feda etmistir Onun olumuyle insanlar artik gunahlarinin bir sonucu olarak olmek zorunda kalmayacaklardi Hristiyanligin ilk yillarinda Adem in gunahi nedeniyle insanlarin seytana ait olduguna inaniliyordu Isa kendini feda ederek Seytan a fidye odemis olur ve insanlik yeniden ozgur olur fidye teorisi Alternatif olarak Tatmin edici teori insanlarin ahlaki duzeyde Tanri ya borclu oldugunu belirtir Tanri mukemmel oldugu ve insanlar olmadigi icin insanlar ve Tanri birlikte yasayamazlar Insanlar bu fidyeyi ancak canlarini vererek odeyebilirdi Tanri olumden kacinmak icin Isa kiliginda yeryuzune indi ve onun yerine oldu Insan oldugu icin fidyeyi odeyebildi ve Tanri oldugu icin olumden sag cikabildi memnuniyet teorisi Hristiyanlar Adem in yasaklanan agaca yaklastigi icin buyuk gunah isledigine Tanri nin ofkesiyle karsilastigina gunahinin yeni dogan her cocuga gectigine bu sebeple gunahkar olarak dogduklarindan dolayi ancak vaftiz ve Carmih edilerek cehenneme girmekten kurtulduklarina inanirlar Bu gunah inanci Hristiyan felsefesi ve kulturunun ana fikrini olusturur Hristiyanlik inancinda insan kotuluklerin icerisinde rehbersiz gunahi ile bas basa birakilmistir Ilk Gunah fikri Hobbes gibi Batili Sekuler dusunurleri de etkiledi Insanlarin dogalari geregi kotu olacagi ve herkese karsi genel bir hareket etme durtusune sahip olacagi fikri herkesin herkesle savas bellum omnium contra omnes ilk gunah fikrine dayanmaktadir Adem آدم PeygamberHat da yazilmis Adem ardindan AleyhisselamTaninma nedeniIlk insanEvlilikHavvaCocuk lar Kabil Habil SitIslamdaKur an da ve hadislerle Muslumanlar Adem in yaratilmis ilk insan ve ilk peygamber olduguna inanirlar Kur an da Adem in camurdan yaratildigina Allah in ona diger varliklara ogretmedigi isim koymayi manalarini bulmayi ogrettigine inanilir Sonra bedenine ruhu ufledigini soylenir Allah meleklerin ona karsi secde etmesini istemis fakat Iblis kibrinden oturu ona secde etmemistir Iblis bu yuzden cennetten kovulur Kur an da Adem ile esinin ayni nefsden yaratildigi ifade edilir Adem ve Havva cennette Allah in kendilerine yaklasmalarini yasakladigi yasaklanmis bir agactan Seytan in onlara yalan soyleyerek kandirmasiyla meyve yerler Bunun uzerine cennetten kovulurlar Cennet bahcesinin ahiretteki cennetle ayni olup olmadigi ulema arasinda tartisilir Kisas i enbiya gore yasamakta olduklari Adn cennetinden Adem Serendip adasina Srilanka Havva ise Etiyopya ya indirilir Daha sonra Mekke de Arafat daginda bulusurlar Bu kissa Islam kulturunde onemli bir yer kapsamaktadir Adem in 1000 veya 2000 yil yasadigina dair Yahudilerin inanci Kur an da zikredilmez Islamiyet e hadislerle girmistir Buhari ve Muslim gibi guvenilen hadis kaynaklarina gore Adem in boyu 60 ziradir yaklasik 35 48 metre Kelam Adem ve Havva 1294 99 yilinda Ilhanlilar hakimiyeti altindaki da basilmis Manafi el Hayavan dan Kelam gore Adem insanlar icin bir goruntu olarak gorulebilir Adem gunah isler farkina varir ve tovbe eder Bu insana nasil tovbe edilecegini ogretir Tersine Seytan nasil yanlis yapilacagina ornektir Adem in gunahi zaten Allah tarafindan bagislandigi icin insanda ilk gunahin hali yoktur Bu da meleklerin mi yoksa insanlarin mi daha ust siralarda yer aldigi tartismasina neden oldu Bazilari meleklerden ancak bir Insan i kamil in yuce oldugunu iddia eder Digerleri meleklerin cogu insandan daha yuksek bir rutbeye sahip oldugunu soyluyor ancak bir melek arasindaki en ufak bir gunah bile meleklerin sonu olur oysa insanlar affedilebilir Adem e gunahi icin asla curumeyen bir krallik vadedildi Adn cennetinden olumsuzluk dilegiyle degistirdi Buna karsilik melekler Harut ve Marut orneginde goruldugu gibi insanlara daha cok benzeme arzusuyla gunah islerler Peygamberler genellikle gunahsiz kabul edildiginden ulema aslinda peygamberler ve melekler icin nasil gecerli oldugunu tartismaktadir Bazilari peygamberlerin ancak insanlara gonderildikten sonra gunahsiz olduklarini savunurken bazilari da Allah gunahi yuklediginde korumanin gecerli olmadigini savunur Ikinci goruse gore Allah Adem in sevgi bagislama ve yaraticilik isimlerini gosterebilmesi icin gunah islemesini istemistir Musluman inanclari Adem in dunyadaki ilk yasam oldugunu ima etmez Tefsirlere gore Adem den once cinler bazen hinler de yeryuzunde yasiyordu Bazi bilginler daha da ileri giderek diger Ademlerin daha onceden dunyada yasadiklarini soylerler Tevrat a gore soyagaciAdemHavvaKabilHabilSitHanokEnosMahalalelYaredHanokMetuselahLamikNuhSamHamYafesAyrica bakinizAdapa Yaratiliscilik Islam mitolojisi Israiliyyat Havva Lilith Kabil ve Habil Sumerler Mitolojik etkilesimler icin Insanin evrimi Y kromozom Adem i Kutsal Kitap in Yaratilis Kaydi IblisNotlar Ibranice א ד ם ʼAdam Arapca آد م ʾAdam Grekce Ἀdam Adam Latince Adam KaynakcaKur an Bakara Suresi Ayet 30 38 a b 13 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Subat 2015 a b Arsivlenmis kopya 18 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2017 Arsivlenmis kopya 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2014 PDF 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2012 5 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Eylul 2014 Arsivlenmis kopya 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Haziran 2012 Weiss A 2001 Women at prayer a halakhic analysis of women s prayer groups USA KTAV Publishing House Ben Reuven Y 2014 Male and Female He Created Them A Guide to Classical Torah Commentary on the Roles and Natures of Men and Women n p Lulu com Allen B Allen R B 2009 Liberated Traditionalism Men and Women in Balance USA Wipf amp Stock Publishers s 97 Ifft Decker S 2022 Jewish Women in the Medieval World 500 1500 CE Vereinigtes Konigreich Taylor amp Francis Morris Paul Exiled from Eden Jewish Interpretations of Genesis A Walk in the Garden Biblical Iconographical and Literary Images of Eden 136 1992 117 Reinhard Gregor Kratz Hermann Spieckermann Gotterbilder Gottesbilder Weltbilder Griechenland und Rom Judentum Christentum und Islam Mohr Siebeck 2006 ISBN 978 3 16 148807 8 Tinder G E 2000 The Political Meaning of Christianity An Interpretation USA Wipf amp Stock Publishers Vawter Bruce Original sin 1983 Martin M 1991 The Case Against Christianity USA Temple University Press Robinson M D 2022 Christianity A Brief Survey Vereinigtes Konigreich Wipf and Stock Publishers Islam Ansiklopedisi 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2021 Pabst A 2018 Liberal World Order and Its Critics Civilisational States and Cultural Commonwealths Vereinigtes Konigreich Taylor amp Francis Lange Christian 2016 Paradise and Hell in Islamic Traditions Cambridge United Kingdom Cambridge University Press ISBN 978 0 521 50637 3 14 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2012 a b Arsivlenmis kopya 14 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2012 Arsivlenmis kopya 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Kasim 2011 Stieglecker H 1962 Die Glaubenslehren des Islam Deutschland F Schoningh p 194 Almanca Islam Inanclari Phipps William 1996 Muhammad and Jesus New York The Continuum Publishing Company pp 122 3 ISBN 0 8264 0914 8 Mohamed Haj Yousef The Single Monad Model of the Cosmos Ibn Arabi s Concept of Time and Creation ibnalarabi 2014 ISBN 978 1 499 77984 4 page 292 Gallorini Louise THE SYMBOLIC FUNCTION OF ANGELS IN THE QURʾAN AND SUFI LITERATURE MELEKLERIN KUR AN VE TASFIYE EDEBIYATINDAKI SEMBOLIK ISLEVI Diss 2021 Ingilizce Wikimedia Commons ta Adem ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur