Quebec (i; Fransızca: le Québec; İngilizce: Quebec; Türkçe: Kebek), Kanada’nın doğu bölgesinde en büyük eyaleti olmasının yanı sıra Kanada'da sadece Fransızcanın resmî dil olduğu tek eyalettir, (New Brunswick'te de halkın %35'in ana dili Fransızca olduğundan Fransızca, İngilizcenin yanında resmî dil olarak tanınıyor.).
Québec | |
---|---|
Sloganlar: Je me souviens (Hatırlıyorum.) | |
Koordinatlar: 52°K 72°B / 52°K 72°B | |
Ülke | Kanada |
Konfederasyon | 1 Temmuz 1867 (Ontario, Yeni Brunswick ve Yeni İskoçya ile birlikte ilk eyalet olarak) |
Başkent | Québec |
En büyük şehir | Montreal |
En büyük bölge | Büyük Montreal |
İdare | |
• Tür | Anayasal monarşi |
• Vali | |
• Başbakan | () |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1542056 km² |
• Kara | 1.365.128 km² (527.078 mil²) |
• Su | 176.928 km² (68.312 mil²) |
Nüfus (2016) | |
• Toplam | 8.164,61 |
• Sıra | 2. |
• Yoğunluk | 5.98/km² |
GSYİH | |
• Sıra | 2. |
• Toplam (2015) | C$380.972 milyar |
• Kişi başına | C$46,126 (10.) |
İGE | |
• İGE (2018) | 0.908 — çok yüksek (5.) |
Zaman dilimi | |
Çoğu bölge | UTC-05.00 (MZD) |
Posta kodu kıs. | QC |
Posta alan kodları | G, H, J |
ISO 3166 kodu | CA-QC |
Québec, 700.000'den fazlasının eyaleti daha iyi bir hayat için seçen yeni Québeclilerin de oluşturduğu 7,6 milyonluk bir nüfusa sahiptir. Günümüzün Québec toplumu, sahip olduğu gelişmiş eğitim sistemi ve herkesin ücretsiz faydalanabildiği sağlık sistemiyle modern ve dayanışmacı bir toplum görüntüsü vermektedir.
Québec, demokrasiye dayanan bir siyasi sisteme sahiptir. Geniş ve çeşitlilik gösteren ekonomisi gücünü zengin doğal kaynakların yanı sıra büyüyen bilgi teknolojileri sektörü ve diğer çeşitli endüstri kollarından almaktadır. İhracat-ithalat performansı, Québec’i, Dünya’nın en iyi 20 ekonomisi arasına sokmuştur. Québec, birbirinden çok büyük farklılıklar gösteren 17 bölgeye ayrılmıştır.
27 Kasım 2006'dan beri Québec, Kanada Avam Kamarası tarafından resmen ayrı bir millet olarak tanınmıştır.
Coğrafya
Québec, Kuzey Amerika kıtasının kuzeydoğu bölümünü kaplamaktadır. 17 idari bölgeye bölünmüş olan Québec, 1.667.441 km² gibi devasa bir alanı kaplar ve bu alanın 201.753 km²’si ise çeşitli su kaynaklarına ev sahipliği eder. Québec eyaletinin başkenti Québec (Ville de Québec)’tir.
Québec kuzeyde Arktik Okyanusu, güneyde ABD ve New Brunswick, doğuda Atlas Okyanusu ve Saint Lawrence Körfezi, batıda , Hudson Körfezi ve Ontario ile çevrelenmiştir.
İklim
Québec’te dört ayrı mevsim yaşanmaktadır: ılıman bir bahar, genelde sıcak geçen yazlar, renkli ve bazen oldukça serin bir sonbahar ve soğuk ve beyaz bir kış. Mevsime bağlı sıcaklıklar ve bitki toplulukları enleme göre oldukça değişkenlik göstermekte ve bu da Québec’te eşsiz güzellikte ve oldukça farklı coğrafi alanların oluşabilmesine fırsat tanımaktadır.
Québec’in üzerinde kurulduğu geniş coğrafya göze alınırsa eyalette birbirine büyük farklar gösteren iklim kuşakları olduğunu tahmin etmek zor olmayacaktır. Bu farklılaşmada enlem, topografya ve etkili olmaktadır.
Québec’te görülen dört farklı ilklim türü ve görüldükleri bölgeler şunlardır:
- Doğu okyanusal iklimi: ’dedir
- Kutup altı iklimi; 50. ve 58. paraleller arasında (daha uzun ve soğuk kışlar, daha kısa ve serin yazlar, daha az yağış)
- Kutup iklimi: en kuzeyde (sert kışlar, kısa süreli kar erimesi, fakat sürekli permafrost)
- Nemli - karasal iklim: 50. paralelin güneyi (özellikle Temmuz ve Ağustos ayında sıcak bir yaz, soğuk bir kış ve bolca yağış)
Bitki örtüsü
Güneyden kuzeye gidildikçe Québec’te şu bitki örtülerine rastlanır: yaprak döken orman alanları, karışık orman alanları, kuzey ormanı alanları, tayga ve nihayet en kuzeyde tundra bitki toplulukları.
Vahşî hayat
Québec’te vahşî hayatın bir parçası olan 653 türün 199'u balık, 21'i amfibi, 16'sı sürüngen, 326'sı kuş ve 91'i memeli türüdür. Ayrıca 25.000'den fazla böcek türü olduğu bilinmektedir.
Vahşî hayatın korunması, Québec hükûmeti ve halkının en büyük önceliklerinden birini oluşturmaktadır. Bu amaçla birçok kanun çıkarılmış ve eyalet topraklarının ciddî bir bölümü koruma alanı olarak ilan edilmiştir.
Yerleşim
Québec’in çok büyük bir bölümünde yerleşim yoktur. Yerleşim bölgelerinin %80’i, eyaletin kurulmasından bu yana büyük bir önem taşıyan Saint Lawrence Nehri etrafında toplanmıştır. Böylece Québec’in 7 milyonluk halkının yarısı, eyaletin %1'lik bir alanında yaşamaktadır.
Nüfûs
2004 yılı itibarıyla Québec’in nüfusu 7.509.928 kişidir.
Genelde Fransızca konuşan bir nüfus
Québec’in 7 milyondan daha fazla olan nüfusu, genel olarak Fransızca konuşan bir toplum oluşturmaktadır. 6 milyondan fazla Fransızca konuşan Québecli’nin birçoğunun kökleri, 17. ve 18. asırlarda buraya yerleşen Fransız kolonistlere dayanmaktadır. Günümüzde Québec toplumu, 300 milyondan daha fazla insanın İngilizce konuştuğu Kuzey Amerika kıtasında Fransızca konuşarak yaşamak ve Fransızca konuşan bir topluluk olarak kalmak konusunda birçok güçlükle karşılaşmaktadır.
Ana dili İngilizce olan Québeclilerin ise kökleri genelde Britanyalı göçmenlere ve bilhassa da Amerikan Bağımsızlık Savaşı'ndan kaçan royalistlere dayansa da bunlar arasında daha iyi bir hayat arayışı içinde Kuzey Amerika’ya yerleşmiş diğer etnik kökenlerden gelen insanlar da vardır. Günümüzde İngilizce konuşan Québeclilerin çok büyük bir kısmı Montréal civarında yaşamakta ve onlara sunulan İngilizce eğitim, hastane ağı, iletişim araçları ve diğer çeşitli haklardan faydalanmaktadırlar.
Québec, ayrıca asrın başından beri eyalete yerleşen Avrupalı, Afrikalı, Latin Amerikalı ve Asyalı 700.000’den fazla göçmenin vatanıdır. Bütün bu unsurlar, Québec’in kültürel çeşitliliğine ve canlılığına büyük katkılarda bulunmuştur. Her yıl Québec, 40.000’den fazla göçmene kapılarını açmaktadır.
Çoğulcu bir toplum
Günümüzün anlayışı, ülkeler arasında daha kapsamlı ve derin bir alışverişin ortaya çıkması sonucunu doğurmuştur. Bugün bu deyimden anlaşılan herkesin hayat tarzını, inançlarını, değerlerini ve ait olacağı ilgi gruplarını hür olarak seçme imkânına sahip olmasıdır.
1970’lerden bu yana Québec’e yönelik göç, beraberinde birçok farklılığı da getirdi. Yeni yurttaşlarla kurulan bağ, Québec toplumunu sosyal, kültürel, ekonomik, bilimsel ve teknolojik anlamda zenginleştirdi.
Québec toplumu, bugün kendini çoğulcu bir toplum olarak tanımlamaktadır. Québec toplumu temel olan demokratik değerleri onurlandırdığı sürece diğer kültürlerden gelen etkilere oldukça açıktır. Québec, insanlarını Québec toplumuna ortak bir duyguyla ait oldukları ve bunu kanunlara ve kuruluşlara gösterdikleri saygıyla ifade ettikleri müddetçe farklılıklarını vurgulamalarını cesaretlendirmektedir.
Kültürel farklılık, özellikle Québeclilerin yarısının yaşadığı bölge olan Montréal bölgesinde gözden kaçmaz. Günümüzde Montréallilerin %67'sinin ana dili Fransızca iken %14,3'ününki İngilizcedir. Şehirde İtalyanca, İspanyolca, Yunanca ve Arapça konuşan büyük gruplar da bulunmaktadır.
Yerli halklar
16. yüzyılda Avrupalılar Saint Lawrence Nehri kıyılarına yerleşmeye başladıkları sırada bu bölgede binlerce yıldır gelişmiş topluluklar ya da yalnızca aileler olarak yaşamakta olan yerli toplumlarla karşılaştılar. Her halkın kendi dili, inancı ve kültürü vardı. Kısa sürede kıtaya yeni gelen Avrupalılar ile iyi ilişkiler geliştiren yerliler, onlarla bilgi alışverişinde bulundular. Yerlilerin toprağa ait bilgileri, yeni gelen Avrupalıların kuzey şartlarına ayak uydurmasında önemli bir rol oynadı.
Yüzyıllarca devam eden bu süreçte Québec yerlileriyle Québec’te yaşayan diğer insanlar arasındaki ilişkiler, politik ve ekonomik sebeplerle azaldı. Fakat 1980’lerden bu yana bu süreç tamamen farklılaşmaya başlamış, Québec yerlileri ile diğer Québecliler arasında önemli kültürel, eğitimsel, sosyal ve politik değişimler yoğunlaşmıştır.
1985’te ’nun çözümüyle yerli halklar’ Kanada’da ilk defa tanınmışlardır. Böylelikle Québec, yerli halkların özerkliğini, kültürel, dilsel ve geleneksel haklarını, üzerinde yaşadıkları toprağa sahip olma ve onu kontrol etme haklarını, avlanma ve benzeri şekilde tabii hayatın kaynakları üzerinde söz sahibi olma haklarını, Québec’in ekonomik gelişimine katılma ve bundan faydalanma haklarını tanımıştır.
Günümüzde Québec’te on farklı (Amerikan Yerlisi ya da Kızılderili toplulukları) milleti ve İnuitler yaşamaktadır. Yerli halkların nüfusları 70.000’e yakındır ve yerliler, 55 farklı toplulukta toplanmış durumdadırlar. Bunun yanında 20.000’den fazla yerli, özellikle Montréal olmak üzere eyaletin çeşitli şehirlerinde yaşamaktadır.
İdarî bölgeler
Québec eyaleti, 17 idari bölgeye bölünmüş durumdadır. Bu bölgeler:
Her bölge, diğerlerinden coğrafî, tabii kaynaklar, yerleşilebilir alanlar, ekonomik faaliyetler ve bunların ortaya çıkardığı endüstriyel sonuçlar açısından farklılıklar göstermektedir.
Bölgelerin ekonomik faaliyetleri geleneksel olan (tarım, ormancılık, balıkçılık gibi) ile yeni olan (teknoloji üretimi gibi) arasında farklılıklar göstermektedir. Bu geniş ekonomik yelpaze, Québec ekonomisinin canlı ve güçlü kalmasında büyük bir önem taşımaktadır.
Her idari bölge, vatandaşlarının temel ihtiyaçlarını karşılama ve onlara en iyi hayat standartlarını sunmakla yükümlüdür. Eğitim, sosyal hizmetler, sağlık hizmetleri, sportif ve kültürel faaliyetler, bölgelerdeki farklı yönetim kademelerinin sorumluluğu altındadır.
Tarih
Québec’in yerli halkları olarak adlandırdığımız çeşitli Kızılderili halkları ve İnuitler, 2000 yıldan daha uzun bir süredir Québec’te yaşamaktadırlar. Avrupalıların bu bölgeye yerleşmesi ise çok daha yakın bir tarihe dayanmaktadır. 1750 yılında ya da Jacques Cartier’in bölgeye gelişinden 200 yıl sonrasında kolonide 70.000 kişi yaşamaktaydı. Bu küçük grup, köklerinde farklı ve gelişimci bir topluluğun tohumlarını taşıyordu.
Aşağıda verilen tarihler, Québec’in tarihî, politik, ekonomik, sosyal ve kültürel evriminin önemli noktalarına ışık tutmaktadır:
Yıl | Olaylar |
---|---|
1534 | Jacques Cartier Québec’in doğu ucuna ayak bastı |
1608 | Samuel de Champlain başkent Québec’i kurdu |
1634 Sieur de Laviolette, kentini kurdu | |
1642 | Paul de Chomedey de Maisonneuve, sonraları ismi Montréal olarak değişecek olan ’yi kurdu |
1663 | , Yeni Fransa’ya krallığa ait olma statüsünü verdi |
1701 | Otuz bir Kızılderili Ulusuyla imzalandı |
1759 | Québecli Fransızlar, ’nde İngilizlere karşı yenildiler |
1763 | Paris Antlaşmasıyla Yeni Fransa İngiliz Krallığı’na bağlandı |
1763 | Québec Yasasıyla Québec’in dili, dini ve hukuku İngilizler tarafından tanındı |
1791 | Temel Teşkilat Kanunuyla iki eyalet oluşturuldu: Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada |
1840 | Birleşme Yasası ile iki eyalet birleştirildi |
1867 | , Québec, Ontario, Yeni İskoçya ve New Brunswick’i bir federasyon çatısında birleştirdi |
1921 | ilk kamu sağlık rejimini oluşturdu |
1940 | Québecli kadınlar eyalet seçimlerinde oy hakkı kazandılar |
1943 | Eğitim zorunlu hale getirildi ve temel eğitim ücretsizleştirildi |
1944 | kuruldu |
1960 | Birçok büyük sosyal reformun yaşandığı dönem olan başladı |
1974 | Québec’in Liberal hükûmeti Fransızcayı resmî dil ilan etti |
1975 Québec Ulusal Meclisi tarafından benimsendi | |
1976 | Sessiz Devrim’in sonucu olan Québec milliyetçiliği ’in partisi olan ’yı seçim galibi yaptı |
1977 | Québec’in frankofon karakterinin yaşamasını garantilemek için Fransız Dili Beyannamesi ilan edildi |
1980 | Bir referandumla, Québec halkı tarafından, Parti québécois hükûmetinin Kanada’nın geri kalanıyla özerklik-işbirliği görüşmelerine başlama teklifi reddedildi |
1992 | Bir referandumla, Québecliler Kanada Anayasasını reddetti |
1995 | Bir referandumla, Québecliler, Parti québécois hükûmetinin Québec’in özerkliği ve Kanada’yla işbirliği içinde kalması önerisini reddetti |
Kültür
Kuzey Amerika’nın tek Fransızca konuşan toplumu olan Québec toplumu, kültürüne sıkıca sarılmaktadır. Québec, kimliğinin en güçlü sembolü olan kültürü Québec toplumunun Fransız köklerini bir taraftan Amerikan Yerli mirasıyla birleştirirken diğer taraftan büyük komşusu Amerika Birleşik Devletleri’nden ve demografik profilini şekillendiren çok etnik yapıdan etkilenmektedir.
Mimarî
Modernite eğilimine rağmen Québec’in kırsal alanlarında hâlen geleneksel mimarî, eski güzelliğiyle büyük oranda korunmuştur. Montréal ve Québec gibi büyük şehirler ise mimarî âşıklarına Avrupa ve Kuzey Amerikan tarzlarında eski ve yeninin en güzel örneklerini sunmaktadır.
Görsel sanatlar
Québec, 75 tanesi sahipleri tarafından işletilen, 75’i modern sanata adanmış 180’den fazla profesyonel sanat galerisine sahiptir.
Québec, görsel sanatlar alanında kültürel değişimlere oldukça açıktır. Bu alanda Québec’te her yıl düzenlenen birçok organizasyona sanatçıların ilgisi büyük olmaktadır. , bu organizasyonlardan yalnızca biridir.
Sinema
Québec’te çekilen ilk film . Film, 1896 yılında Lumière kardeşler tarafından çekilmiştir. Fakat Québec sineması, asıl patlamayı 1950'lerden sonra yaşamaya başlamıştır. Bu dönemin filmleri daha çok Québec’in gündelik hayatı üzerinde durmuşlardır. 1956 yılında Millî Film Heyeti’nin Fransızca kısmının Ottawa’dan Montréal’e taşınması, Québec’in sinema sanatçıları açısından büyük bir heves kaynağı olmuş ve üretkenliği artırmıştır.
Bugün Québec olgun bir sinema geleneğine sahiptir. Bunu Québec yapımlarının Dünya’nın çeşitli festivallerinde gösterilmesinden, buralarda ödüller toplamasından ve adlarını tüm Dünya’ya duyuran Québecli yönetmenlerden (, , , , Xavier Dolan, Carole Laure ve Denis Villeneuve) anlayabiliriz.
Sirk sanatları
Québec sirk sanatlarında Dünya’nın en önde giden toplumlarındandır. Dünyaca ünlü Cirque du Soleil, Québec’in bu konudaki haklı gururunun bir ifadesi gibidir.
Dans
Dans sanatı Québec’te yeni yeşermeye başlasa da son 15 yıldır Montréal, Kuzey Amerika’nın en dinamik koreografi merkezlerinden biri olarak tanınmaktadır. , , ve gibi meşhur dans toplulukları bunu kanıtlar niteliktedir.
Festivaller
Québeclilerin topluluk olarak kültürel hayatı yaşama merakları, onları aynen yüzyıllar önce Fransız yerleşimcilerin yaptığı gibi kışın bir araya gelip kutlama ve paylaşmaya itmektedir. Bu gelenek, hâlen eyalet çapındaki 400 farklı festivalle devam etmekte olup bu festivaller, Québec’in her bir şehrini ve kasabasını yıl boyunca canlı tutmaktadır. Bu festivallerin en büyükleri ve ’dir.
Ayrıca bakınız: Quebec Ulusal Bayramı
Gastronomi
Québec’te iyi yeme zevki ve kültürü, kırsal alanda da, şehirlerde olduğu gibi bir gelenektir. Québec mutfağının Kuzey Amerika’da meşhur olmasının yanında sahip olduğu başarılı şefler sayesinde Dünya’da da meşhur olmaya başladığını görmekteyiz.
Köklerini Fransız mutfağında bulan Québec mutfağı, günümüze kadar özellikle yerli halkların ve Québec’te yaşayan diğer unsurların etkisiyle, oldukça ilgi çekici bir hâl almıştır.
Edebiyat
Québec’in Fransızca edebiyatının genç olduğunu söyleyebiliriz. İlk basılan Québecli yazılarının ortaya çıkışı 19. yüzyılın ortalarına rastlamaktadır. Bunlar millî bir akımın parçasıydı ve aile, toprak ve din üzerine kurulmuş kırsal hayatı yansıtmaktaydılar. Bu dönemde yazılmış ve Québec kırsal hayatını aktaran romanlara örnek olarak şunları verebiliriz: “Menaud, maître draveur” (1937) - ; “Le survenant” (1945) - ; Trente arpents” (1938) - . Kırsal hayatı anlatan bu akım, II. Dünya Savaşı ertesinde etkisini kaybetti ve yerini şehir hayatına dair yazılan romanlara bıraktı. Bu tarz realist ve tenkitçi gözlem, Québec edebiyatı açısından oldukça önemli olan bir eseri, “Les Plouffe” (1948) - , doğurdu. 1960’lı yıllarda etkisini gösteren , Québec yayımcılık sektörünün daha belirgin şekillerde gelişmesine önayak oldu. “” dönemi olarak adlandırılan dönemin sonrasında Québec’in Fransızca konuşan yazarları, kültürel kimliklerini daha da fazla vurguladılar. Günümüzde her yıl Québec’te 4.000’den fazla eser yayımlanmaktadır. Şu an bilinen en önemli Québecli yazar Michel Tremblay'dir.
Medya
Küçük nüfûsuna rağmen Québec’te büyük sayılabilecek bir medya sektörü bulunmaktadır. Birçok günlük, haftalık ve aylık gazete ve dergiye ulaşmak mümkündür. 150’nin üstünde radyo istasyonu ve birçok özel, mahallî ve kamu televizyon istasyonları bulunmaktadır.
1968 yılında kurulan ve Québec’in en önemli TV istasyonlarından olan , kültürel ve eğitsel yayınlara da sahiptir.
Müzeler
1970'li yıllardan bu yana Québec’in müze ağı sürekli büyümektedir. Günümüzde Québec’te bulunan 500 müzenin %60'ı son 20 yılda kurulmuştur. Québec’in müzeleri tarih, sanat, etnoloji, mimarlık, bilimler, teknoloji, tabii ve gibi birçok farklı tema üzerine kurulmuştur.
Québec’in Dünyaca meşhur müzelerinden bazıları şunlardır: , , , .
Müzik
Québecli müzisyenler, besteciler ve şarkıcılar, artan bir şekilde ünlerini Québec sınırları dışında da duyurmaktadır. 5000’nin üzerinde müzisyen ve 200’den fazla besteciyle Québec, bugün Dünya müzik sahnesinin bir parçasıdır. Günümüzde Québec’te Dünyaca tanınan her türlü müziği duymak mümkündür.
1902 yılında kurulan , Kanada’nın en eski klâsik müzik orkestrasıdır. Bugün popüler müziğin meşhurlarından olan Celine Dion, Lara Fabian, Leonard Cohen ve Simple Plan gibi birçok şarkıcı ve grup, Québec çıkışlıdır. Günümüzde özellikle Montréal çevresinde gelişen alternatif müzik dikkat çekicidir; Arcade Fire, Rufus Wainwright, ve Martha Wainwright, bu isimlerden yalnızca birkaçıdır. Ayrıca Avril Lavigne de Quebec kökenlidir.
Tiyatro
Québec’in tiyatro kültürü, köklerini 19. yüzyılda bulmakta ise de tiyatro, Québec’te 1930’lardan sonra daha popüler bir hâl almıştır. Günümüzde kukla tiyatrosundan dramaya kadar tiyatronun her türünü Québec’te görmek mümkündür.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2020.
- ^ . 28 Temmuz 2020. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kanada Yüksek Mahkemesi - çözünürlüğü Quebec Muhalefet referans 1982 yılında Anayasa değişikliği için 5 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - "Kanada'nın kurucu iki milletinin esasen eşit olduğu ve Québec'in Federal Kanada içerisinde dili, kültürü ve kurumları ile özerk bir toplum olduğu ve özerk bir toplumun tüm niteliklerini taşıdığı tanınmalıdır", çeviri: «On devra reconnaître que les deux peuples qui ont fondé le Canada sont foncièrement égaux et que le Québec forme à l’intérieur de l’ensemble fédéral canadien une société distincte par la langue, la culture, les institutions et qui possède tous les attributs d’une communauté nationale distincte.»
- ^ "Kanada parlamentosu tutanakları; konuşmalar ve oylama sonucu 27 Kasım, 2006". 15 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2007.
- ^ "Globe and Mail 28 Kasım, 2006". 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2007.
Dış bağlantılar
- Québec fotoğrafları 27 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;:0
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Quebec i k w ɪ ˈ b ɛ k Fransizca le Quebec Ingilizce Quebec Turkce Kebek Kanada nin dogu bolgesinde en buyuk eyaleti olmasinin yani sira Kanada da sadece Fransizcanin resmi dil oldugu tek eyalettir New Brunswick te de halkin 35 in ana dili Fransizca oldugundan Fransizca Ingilizcenin yaninda resmi dil olarak taniniyor Quebec Quebec Ingilizce Quebec Fransizca EyaletSloganlar Je me souviens Hatirliyorum Koordinatlar 52 K 72 B 52 K 72 B 52 72Ulke KanadaKonfederasyon1 Temmuz 1867 1867 07 01 Ontario Yeni Brunswick ve Yeni Iskocya ile birlikte ilk eyalet olarak BaskentQuebecEn buyuk sehirMontrealEn buyuk bolgeBuyuk MontrealIdare TurAnayasal monarsi Vali Basbakan Yuzolcumu Toplam1542056 km Kara1 365 128 km 527 078 mil Su176 928 km 68 312 mil Nufus 2016 Toplam8 164 61 Sira2 Yogunluk5 98 km GSYIH Sira2 Toplam 2015 C 380 972 milyar Kisi basinaC 46 126 10 IGE IGE 2018 0 908 cok yuksek 5 Zaman dilimiCogu bolgeUTC 05 00 MZD Posta kodu kis QCPosta alan kodlariG H JISO 3166 koduCA QC Quebec 700 000 den fazlasinin eyaleti daha iyi bir hayat icin secen yeni Quebeclilerin de olusturdugu 7 6 milyonluk bir nufusa sahiptir Gunumuzun Quebec toplumu sahip oldugu gelismis egitim sistemi ve herkesin ucretsiz faydalanabildigi saglik sistemiyle modern ve dayanismaci bir toplum goruntusu vermektedir Quebec demokrasiye dayanan bir siyasi sisteme sahiptir Genis ve cesitlilik gosteren ekonomisi gucunu zengin dogal kaynaklarin yani sira buyuyen bilgi teknolojileri sektoru ve diger cesitli endustri kollarindan almaktadir Ihracat ithalat performansi Quebec i Dunya nin en iyi 20 ekonomisi arasina sokmustur Quebec birbirinden cok buyuk farkliliklar gosteren 17 bolgeye ayrilmistir 27 Kasim 2006 dan beri Quebec Kanada Avam Kamarasi tarafindan resmen ayri bir millet olarak taninmistir CografyaQuebec Kuzey Amerika kitasinin kuzeydogu bolumunu kaplamaktadir 17 idari bolgeye bolunmus olan Quebec 1 667 441 km gibi devasa bir alani kaplar ve bu alanin 201 753 km si ise cesitli su kaynaklarina ev sahipligi eder Quebec eyaletinin baskenti Quebec Ville de Quebec tir Quebec kuzeyde Arktik Okyanusu guneyde ABD ve New Brunswick doguda Atlas Okyanusu ve Saint Lawrence Korfezi batida Hudson Korfezi ve Ontario ile cevrelenmistir Iklim Quebec te dort ayri mevsim yasanmaktadir iliman bir bahar genelde sicak gecen yazlar renkli ve bazen oldukca serin bir sonbahar ve soguk ve beyaz bir kis Mevsime bagli sicakliklar ve bitki topluluklari enleme gore oldukca degiskenlik gostermekte ve bu da Quebec te essiz guzellikte ve oldukca farkli cografi alanlarin olusabilmesine firsat tanimaktadir Quebec in uzerinde kuruldugu genis cografya goze alinirsa eyalette birbirine buyuk farklar gosteren iklim kusaklari oldugunu tahmin etmek zor olmayacaktir Bu farklilasmada enlem topografya ve etkili olmaktadir Quebec te gorulen dort farkli ilklim turu ve goruldukleri bolgeler sunlardir Dogu okyanusal iklimi dedir Kutup alti iklimi 50 ve 58 paraleller arasinda daha uzun ve soguk kislar daha kisa ve serin yazlar daha az yagis Kutup iklimi en kuzeyde sert kislar kisa sureli kar erimesi fakat surekli permafrost Nemli karasal iklim 50 paralelin guneyi ozellikle Temmuz ve Agustos ayinda sicak bir yaz soguk bir kis ve bolca yagis Bitki ortusu Guneyden kuzeye gidildikce Quebec te su bitki ortulerine rastlanir yaprak doken orman alanlari karisik orman alanlari kuzey ormani alanlari tayga ve nihayet en kuzeyde tundra bitki topluluklari Vahsi hayat Quebec te vahsi hayatin bir parcasi olan 653 turun 199 u balik 21 i amfibi 16 si surungen 326 si kus ve 91 i memeli turudur Ayrica 25 000 den fazla bocek turu oldugu bilinmektedir Vahsi hayatin korunmasi Quebec hukumeti ve halkinin en buyuk onceliklerinden birini olusturmaktadir Bu amacla bircok kanun cikarilmis ve eyalet topraklarinin ciddi bir bolumu koruma alani olarak ilan edilmistir Yerlesim Quebec in cok buyuk bir bolumunde yerlesim yoktur Yerlesim bolgelerinin 80 i eyaletin kurulmasindan bu yana buyuk bir onem tasiyan Saint Lawrence Nehri etrafinda toplanmistir Boylece Quebec in 7 milyonluk halkinin yarisi eyaletin 1 lik bir alaninda yasamaktadir Nufus2004 yili itibariyla Quebec in nufusu 7 509 928 kisidir Genelde Fransizca konusan bir nufus Quebec in 7 milyondan daha fazla olan nufusu genel olarak Fransizca konusan bir toplum olusturmaktadir 6 milyondan fazla Fransizca konusan Quebecli nin bircogunun kokleri 17 ve 18 asirlarda buraya yerlesen Fransiz kolonistlere dayanmaktadir Gunumuzde Quebec toplumu 300 milyondan daha fazla insanin Ingilizce konustugu Kuzey Amerika kitasinda Fransizca konusarak yasamak ve Fransizca konusan bir topluluk olarak kalmak konusunda bircok guclukle karsilasmaktadir Ana dili Ingilizce olan Quebeclilerin ise kokleri genelde Britanyali gocmenlere ve bilhassa da Amerikan Bagimsizlik Savasi ndan kacan royalistlere dayansa da bunlar arasinda daha iyi bir hayat arayisi icinde Kuzey Amerika ya yerlesmis diger etnik kokenlerden gelen insanlar da vardir Gunumuzde Ingilizce konusan Quebeclilerin cok buyuk bir kismi Montreal civarinda yasamakta ve onlara sunulan Ingilizce egitim hastane agi iletisim araclari ve diger cesitli haklardan faydalanmaktadirlar Quebec ayrica asrin basindan beri eyalete yerlesen Avrupali Afrikali Latin Amerikali ve Asyali 700 000 den fazla gocmenin vatanidir Butun bu unsurlar Quebec in kulturel cesitliligine ve canliligina buyuk katkilarda bulunmustur Her yil Quebec 40 000 den fazla gocmene kapilarini acmaktadir Cogulcu bir toplum Gunumuzun anlayisi ulkeler arasinda daha kapsamli ve derin bir alisverisin ortaya cikmasi sonucunu dogurmustur Bugun bu deyimden anlasilan herkesin hayat tarzini inanclarini degerlerini ve ait olacagi ilgi gruplarini hur olarak secme imkanina sahip olmasidir 1970 lerden bu yana Quebec e yonelik goc beraberinde bircok farkliligi da getirdi Yeni yurttaslarla kurulan bag Quebec toplumunu sosyal kulturel ekonomik bilimsel ve teknolojik anlamda zenginlestirdi Quebec toplumu bugun kendini cogulcu bir toplum olarak tanimlamaktadir Quebec toplumu temel olan demokratik degerleri onurlandirdigi surece diger kulturlerden gelen etkilere oldukca aciktir Quebec insanlarini Quebec toplumuna ortak bir duyguyla ait olduklari ve bunu kanunlara ve kuruluslara gosterdikleri saygiyla ifade ettikleri muddetce farkliliklarini vurgulamalarini cesaretlendirmektedir Kulturel farklilik ozellikle Quebeclilerin yarisinin yasadigi bolge olan Montreal bolgesinde gozden kacmaz Gunumuzde Montreallilerin 67 sinin ana dili Fransizca iken 14 3 ununki Ingilizcedir Sehirde Italyanca Ispanyolca Yunanca ve Arapca konusan buyuk gruplar da bulunmaktadir Yerli halklar 16 yuzyilda Avrupalilar Saint Lawrence Nehri kiyilarina yerlesmeye basladiklari sirada bu bolgede binlerce yildir gelismis topluluklar ya da yalnizca aileler olarak yasamakta olan yerli toplumlarla karsilastilar Her halkin kendi dili inanci ve kulturu vardi Kisa surede kitaya yeni gelen Avrupalilar ile iyi iliskiler gelistiren yerliler onlarla bilgi alisverisinde bulundular Yerlilerin topraga ait bilgileri yeni gelen Avrupalilarin kuzey sartlarina ayak uydurmasinda onemli bir rol oynadi Yuzyillarca devam eden bu surecte Quebec yerlileriyle Quebec te yasayan diger insanlar arasindaki iliskiler politik ve ekonomik sebeplerle azaldi Fakat 1980 lerden bu yana bu surec tamamen farklilasmaya baslamis Quebec yerlileri ile diger Quebecliler arasinda onemli kulturel egitimsel sosyal ve politik degisimler yogunlasmistir 1985 te nun cozumuyle yerli halklar Kanada da ilk defa taninmislardir Boylelikle Quebec yerli halklarin ozerkligini kulturel dilsel ve geleneksel haklarini uzerinde yasadiklari topraga sahip olma ve onu kontrol etme haklarini avlanma ve benzeri sekilde tabii hayatin kaynaklari uzerinde soz sahibi olma haklarini Quebec in ekonomik gelisimine katilma ve bundan faydalanma haklarini tanimistir Gunumuzde Quebec te on farkli Amerikan Yerlisi ya da Kizilderili topluluklari milleti ve Inuitler yasamaktadir Yerli halklarin nufuslari 70 000 e yakindir ve yerliler 55 farkli toplulukta toplanmis durumdadirlar Bunun yaninda 20 000 den fazla yerli ozellikle Montreal olmak uzere eyaletin cesitli sehirlerinde yasamaktadir Idari bolgelerQuebec eyaleti 17 idari bolgeye bolunmus durumdadir Bu bolgeler Abitibi Temiscamingue Cote Nord Lanaudiere Laval Montreal Her bolge digerlerinden cografi tabii kaynaklar yerlesilebilir alanlar ekonomik faaliyetler ve bunlarin ortaya cikardigi endustriyel sonuclar acisindan farkliliklar gostermektedir Bolgelerin ekonomik faaliyetleri geleneksel olan tarim ormancilik balikcilik gibi ile yeni olan teknoloji uretimi gibi arasinda farkliliklar gostermektedir Bu genis ekonomik yelpaze Quebec ekonomisinin canli ve guclu kalmasinda buyuk bir onem tasimaktadir Her idari bolge vatandaslarinin temel ihtiyaclarini karsilama ve onlara en iyi hayat standartlarini sunmakla yukumludur Egitim sosyal hizmetler saglik hizmetleri sportif ve kulturel faaliyetler bolgelerdeki farkli yonetim kademelerinin sorumlulugu altindadir TarihBaskent Quebec in simgesi haline gelen Frontenac Satosu Quebec in yerli halklari olarak adlandirdigimiz cesitli Kizilderili halklari ve Inuitler 2000 yildan daha uzun bir suredir Quebec te yasamaktadirlar Avrupalilarin bu bolgeye yerlesmesi ise cok daha yakin bir tarihe dayanmaktadir 1750 yilinda ya da Jacques Cartier in bolgeye gelisinden 200 yil sonrasinda kolonide 70 000 kisi yasamaktaydi Bu kucuk grup koklerinde farkli ve gelisimci bir toplulugun tohumlarini tasiyordu Asagida verilen tarihler Quebec in tarihi politik ekonomik sosyal ve kulturel evriminin onemli noktalarina isik tutmaktadir Yil Olaylar1534 Jacques Cartier Quebec in dogu ucuna ayak basti1608 Samuel de Champlain baskent Quebec i kurdu1634 Sieur de Laviolette kentini kurdu1642 Paul de Chomedey de Maisonneuve sonralari ismi Montreal olarak degisecek olan yi kurdu1663 Yeni Fransa ya kralliga ait olma statusunu verdi1701 Otuz bir Kizilderili Ulusuyla imzalandi1759 Quebecli Fransizlar nde Ingilizlere karsi yenildiler1763 Paris Antlasmasiyla Yeni Fransa Ingiliz Kralligi na baglandi1763 Quebec Yasasiyla Quebec in dili dini ve hukuku Ingilizler tarafindan tanindi1791 Temel Teskilat Kanunuyla iki eyalet olusturuldu Asagi Kanada ve Yukari Kanada1840 Birlesme Yasasi ile iki eyalet birlestirildi1867 Quebec Ontario Yeni Iskocya ve New Brunswick i bir federasyon catisinda birlestirdi1921 ilk kamu saglik rejimini olusturdu1940 Quebecli kadinlar eyalet secimlerinde oy hakki kazandilar1943 Egitim zorunlu hale getirildi ve temel egitim ucretsizlestirildi1944 kuruldu1960 Bircok buyuk sosyal reformun yasandigi donem olan basladi1974 Quebec in Liberal hukumeti Fransizcayi resmi dil ilan etti1975 Quebec Ulusal Meclisi tarafindan benimsendi1976 Sessiz Devrim in sonucu olan Quebec milliyetciligi in partisi olan yi secim galibi yapti1977 Quebec in frankofon karakterinin yasamasini garantilemek icin Fransiz Dili Beyannamesi ilan edildi1980 Bir referandumla Quebec halki tarafindan Parti quebecois hukumetinin Kanada nin geri kalaniyla ozerklik isbirligi gorusmelerine baslama teklifi reddedildi1992 Bir referandumla Quebecliler Kanada Anayasasini reddetti1995 Bir referandumla Quebecliler Parti quebecois hukumetinin Quebec in ozerkligi ve Kanada yla isbirligi icinde kalmasi onerisini reddettiKulturKuzey Amerika nin tek Fransizca konusan toplumu olan Quebec toplumu kulturune sikica sarilmaktadir Quebec kimliginin en guclu sembolu olan kulturu Quebec toplumunun Fransiz koklerini bir taraftan Amerikan Yerli mirasiyla birlestirirken diger taraftan buyuk komsusu Amerika Birlesik Devletleri nden ve demografik profilini sekillendiren cok etnik yapidan etkilenmektedir Mimari Montreal Modernite egilimine ragmen Quebec in kirsal alanlarinda halen geleneksel mimari eski guzelligiyle buyuk oranda korunmustur Montreal ve Quebec gibi buyuk sehirler ise mimari asiklarina Avrupa ve Kuzey Amerikan tarzlarinda eski ve yeninin en guzel orneklerini sunmaktadir Gorsel sanatlar Quebec 75 tanesi sahipleri tarafindan isletilen 75 i modern sanata adanmis 180 den fazla profesyonel sanat galerisine sahiptir Quebec gorsel sanatlar alaninda kulturel degisimlere oldukca aciktir Bu alanda Quebec te her yil duzenlenen bircok organizasyona sanatcilarin ilgisi buyuk olmaktadir bu organizasyonlardan yalnizca biridir Sinema Quebec te cekilen ilk film Film 1896 yilinda Lumiere kardesler tarafindan cekilmistir Fakat Quebec sinemasi asil patlamayi 1950 lerden sonra yasamaya baslamistir Bu donemin filmleri daha cok Quebec in gundelik hayati uzerinde durmuslardir 1956 yilinda Milli Film Heyeti nin Fransizca kisminin Ottawa dan Montreal e tasinmasi Quebec in sinema sanatcilari acisindan buyuk bir heves kaynagi olmus ve uretkenligi artirmistir Bugun Quebec olgun bir sinema gelenegine sahiptir Bunu Quebec yapimlarinin Dunya nin cesitli festivallerinde gosterilmesinden buralarda oduller toplamasindan ve adlarini tum Dunya ya duyuran Quebecli yonetmenlerden Xavier Dolan Carole Laure ve Denis Villeneuve anlayabiliriz Sirk sanatlari Quebec sirk sanatlarinda Dunya nin en onde giden toplumlarindandir Dunyaca unlu Cirque du Soleil Quebec in bu konudaki hakli gururunun bir ifadesi gibidir Dans Dans sanati Quebec te yeni yesermeye baslasa da son 15 yildir Montreal Kuzey Amerika nin en dinamik koreografi merkezlerinden biri olarak taninmaktadir ve gibi meshur dans topluluklari bunu kanitlar niteliktedir Festivaller Quebeclilerin topluluk olarak kulturel hayati yasama meraklari onlari aynen yuzyillar once Fransiz yerlesimcilerin yaptigi gibi kisin bir araya gelip kutlama ve paylasmaya itmektedir Bu gelenek halen eyalet capindaki 400 farkli festivalle devam etmekte olup bu festivaller Quebec in her bir sehrini ve kasabasini yil boyunca canli tutmaktadir Bu festivallerin en buyukleri ve dir Ayrica bakiniz Quebec Ulusal Bayrami Gastronomi Quebec te iyi yeme zevki ve kulturu kirsal alanda da sehirlerde oldugu gibi bir gelenektir Quebec mutfaginin Kuzey Amerika da meshur olmasinin yaninda sahip oldugu basarili sefler sayesinde Dunya da da meshur olmaya basladigini gormekteyiz Koklerini Fransiz mutfaginda bulan Quebec mutfagi gunumuze kadar ozellikle yerli halklarin ve Quebec te yasayan diger unsurlarin etkisiyle oldukca ilgi cekici bir hal almistir Edebiyat Quebec in Fransizca edebiyatinin genc oldugunu soyleyebiliriz Ilk basilan Quebecli yazilarinin ortaya cikisi 19 yuzyilin ortalarina rastlamaktadir Bunlar milli bir akimin parcasiydi ve aile toprak ve din uzerine kurulmus kirsal hayati yansitmaktaydilar Bu donemde yazilmis ve Quebec kirsal hayatini aktaran romanlara ornek olarak sunlari verebiliriz Menaud maitre draveur 1937 Le survenant 1945 Trente arpents 1938 Kirsal hayati anlatan bu akim II Dunya Savasi ertesinde etkisini kaybetti ve yerini sehir hayatina dair yazilan romanlara birakti Bu tarz realist ve tenkitci gozlem Quebec edebiyati acisindan oldukca onemli olan bir eseri Les Plouffe 1948 dogurdu 1960 li yillarda etkisini gosteren Quebec yayimcilik sektorunun daha belirgin sekillerde gelismesine onayak oldu donemi olarak adlandirilan donemin sonrasinda Quebec in Fransizca konusan yazarlari kulturel kimliklerini daha da fazla vurguladilar Gunumuzde her yil Quebec te 4 000 den fazla eser yayimlanmaktadir Su an bilinen en onemli Quebecli yazar Michel Tremblay dir Medya Kucuk nufusuna ragmen Quebec te buyuk sayilabilecek bir medya sektoru bulunmaktadir Bircok gunluk haftalik ve aylik gazete ve dergiye ulasmak mumkundur 150 nin ustunde radyo istasyonu ve bircok ozel mahalli ve kamu televizyon istasyonlari bulunmaktadir 1968 yilinda kurulan ve Quebec in en onemli TV istasyonlarindan olan kulturel ve egitsel yayinlara da sahiptir Muzeler Musee canadien des civilisations ziyaretci giris kismi 1856 da kurulan muze senede yaklasik 1300000 ziyaretci cekmektedir Gatineau 2009 1970 li yillardan bu yana Quebec in muze agi surekli buyumektedir Gunumuzde Quebec te bulunan 500 muzenin 60 i son 20 yilda kurulmustur Quebec in muzeleri tarih sanat etnoloji mimarlik bilimler teknoloji tabii ve gibi bircok farkli tema uzerine kurulmustur Quebec in Dunyaca meshur muzelerinden bazilari sunlardir Muzik Quebecli muzisyenler besteciler ve sarkicilar artan bir sekilde unlerini Quebec sinirlari disinda da duyurmaktadir 5000 nin uzerinde muzisyen ve 200 den fazla besteciyle Quebec bugun Dunya muzik sahnesinin bir parcasidir Gunumuzde Quebec te Dunyaca taninan her turlu muzigi duymak mumkundur 1902 yilinda kurulan Kanada nin en eski klasik muzik orkestrasidir Bugun populer muzigin meshurlarindan olan Celine Dion Lara Fabian Leonard Cohen ve Simple Plan gibi bircok sarkici ve grup Quebec cikislidir Gunumuzde ozellikle Montreal cevresinde gelisen alternatif muzik dikkat cekicidir Arcade Fire Rufus Wainwright ve Martha Wainwright bu isimlerden yalnizca birkacidir Ayrica Avril Lavigne de Quebec kokenlidir Tiyatro Quebec in tiyatro kulturu koklerini 19 yuzyilda bulmakta ise de tiyatro Quebec te 1930 lardan sonra daha populer bir hal almistir Gunumuzde kukla tiyatrosundan dramaya kadar tiyatronun her turunu Quebec te gormek mumkundur Kaynakca Arsivlenmis kopya 13 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2020 Arsivlenmis kopya 16 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Kasim 2020 Arsivlenmis kopya 16 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2020 28 Temmuz 2020 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kanada Yuksek Mahkemesi cozunurlugu Quebec Muhalefet referans 1982 yilinda Anayasa degisikligi icin 5 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kanada nin kurucu iki milletinin esasen esit oldugu ve Quebec in Federal Kanada icerisinde dili kulturu ve kurumlari ile ozerk bir toplum oldugu ve ozerk bir toplumun tum niteliklerini tasidigi taninmalidir ceviri On devra reconnaitre que les deux peuples qui ont fonde le Canada sont foncierement egaux et que le Quebec forme a l interieur de l ensemble federal canadien une societe distincte par la langue la culture les institutions et qui possede tous les attributs d une communaute nationale distincte Kanada parlamentosu tutanaklari konusmalar ve oylama sonucu 27 Kasim 2006 15 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2007 Globe and Mail 28 Kasim 2006 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2007 Dis baglantilarQuebec fotograflari 27 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 0 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme