Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bahçesaray (Kırım Tatarcası: Bağçasaray, Ukraynaca: Бахчисарай, Rusça: Бахчисарай). Ukrayna'ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin güney kısmında bulunan bir şehir. Kırım Hanlığı'nın başşehri. Doğusunda küçük bir şerit halinde Karadeniz'e kıyısı olan şehir; günümüzde Kırım Dağları'ının çevresindeki Çürüksü Deresi vadisinde, Simferepol-Sivastopol demiryolu üzerinde yer alır.
| Bahçesaray Bağçasaray, Бахчисарай (Kırım Tatarcası) | |
|---|---|
 | |
 Arma | |
  Bahçesaray | |
| Ülke | Rusya (de facto) Ukrayna (de jure) |
| Özerk cumhuriyet | Kırım Özerk Cumhuriyeti |
| Bölge | Bahçesaray Rayonu |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 120 km² |
| Rakım | 300 m |
| Nüfus | |
| • Toplam | 27,448 |
| Zaman dilimi | (MSK) |
| Posta kodu | 298400-298408 |
| Alan kodu | +7-36554 |
| İklim | Cfb |
Şehir, Osmanlılara tabi olduğu 1475 yılından, Küçük Kaynarca Antlaşması'yla özerk olduğu 1774 yılına dek yaklaşık 299 yıldır Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Kırım Hanlığı'nın bir kenti olmuştur.
Şehrin Tarihi
Şehir, 1475'te Fatih Sultan Mehmed'in komutanlarından Gedik Ahmed Paşa tarafından ele geçirilerek Osmanlı İmparatorluğuna tabi olmuştur. Önceleri küçük bir yerleşim yeri olan Bahçesaray, 1503'te I.Mengli Giray Han'ın Çürüksu Irmağı'nın kenarına yaptırdığı Han Sarayı'nın giderek gelişmesi ile oluşmuş ve daha sonra Kırım Hanlığı'nın başkenti olmuştur. Böylelikle Kırım'ın yönetim ve kültür merkezi olan Bahçesaray'da, Han Sarayı'na eklenen yeni bölümlerin yanı sıra pek çok cami ve medrese gibi eserler de inşa edilmiştir. Bu eserlerin içinde; I. Mengli Giray Han ve I. Hacı Giray Han'ın türbeleri de vardır.
Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya Çarlığı arasındaki 1677-81 savaşını bitiren ve Dinyeper'in Batı kıyısını Osmanlı İmparatorluğu'na, doğu kıyısını ise Rusya'ya bırakan Bahçesaray Antlaşması 1681'de bu şehirde imzalanmıştır.
Kent, 1736'daki Rus işgali sırasında büyük tahribat görmüştür. 1774'te Küçük Kaynarca Antlaşması ile Rusya, Kırım'ın bağımsızlığını ve tarafsızlığını Osmanlı İmparatorluğu'na kabul ettirdikten sonra 1783'te Kırım'ı ilhak etmesi sonucunda Bahçesaray da Rusya egemenliği altına girmiştir. Şehir bu süre içinde de Tatarların önemli bir kültür merkezi olmuştur.
I. Hacı Giray Han'ın türbesi, Zincirli Medrese, Kırım Müftülüğü'nün de bulunduğu Salacık, Bahçesaray'ın önemli bir semti konumundadır. Buradaki tarihi kabristan alanında Kırım hanlarının yanı sıra, Kırım'ın milli liderleri İsmail Gaspıralı, ile sürgünde öldükten sonra Bahçesaray'a mezarları getirilen Ahmet Özenbaşlı ve Mustafa Edige Kırımal'ın da mezarları bulunmaktadır.
Sovyet yönetimi döneminde tahrip edilen edilen han türbeleri Türkiye tarafından tamir edilmekte olup, TİKA tarafından onarılan Hacı Giray Han Türbesi 18 Mayıs 2009 tarihinde ziyarete açılmıştır.
Şehrin yetiştirdiği önemli isimler
Resimler
-
![image]()
Hansaray içinde bulunan Gözyaşı Çeşmesi Aleksandr Puşkin, ve tarafından efsaneleştirildi. -
![image]()
Çufutkale mağara kenti 19. yüzyıl ortalarına kadar Karay Türkleri'ne ev sahipliği yapmıştı. -
![image]()
Çufutkale'de Canike Hanım'ın türbesi.
Kardeş şehirler
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Özkan, Abdullah. "Bahçesaray." Osmanlı'nın İzinde, İmparatorluğun Üç Kıtadaki İzleri. İstanbul: Boyut Yayıncılık, s. 190.
- ^ "Kırım İle Bursa Kardeş Oluyor". bursa.gov.tr. 20 Şubat 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
- ^ "Büyükşehir Belediye Meclisi'nde Alınan Kararla, Erzurum'un Bir "Kardeş Kenti" Daha Oldu…". sondakika. 10 Nisan 2012. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
- ^ "Bahçesaray ve Konak 'Kardeş' oldu". dunyabulteni. 7 Nisan 2012. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Bahçesaray, Kırım ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- [1][] Bahçesaray Haritası (Rusça) (Erişme tarihi:2.8.2009)
- Hansaray'ın resmi internet sitesi (İngilizce) (Erişme tarihi:2.8.2009)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bahcesaray Kirim Tatarcasi Bagcasaray Ukraynaca Bahchisaraj Rusca Bahchisaraj Ukrayna ya bagli Kirim Ozerk Cumhuriyeti nin guney kisminda bulunan bir sehir Kirim Hanligi nin bassehri Dogusunda kucuk bir serit halinde Karadeniz e kiyisi olan sehir gunumuzde Kirim Daglari inin cevresindeki Curuksu Deresi vadisinde Simferepol Sivastopol demiryolu uzerinde yer alir Bahcesaray Bagcasaray Bahchisaraj Kirim Tatarcasi ArmaBahcesarayUlkeRusya de facto Ukrayna de jure Ozerk cumhuriyetKirim Ozerk CumhuriyetiBolgeBahcesaray RayonuYuzolcumu Toplam120 km Rakim300 mNufus Toplam27 448Zaman dilimiUTC 03 00 MSK Posta kodu298400 298408Alan kodu 7 36554IklimCfb Sehir Osmanlilara tabi oldugu 1475 yilindan Kucuk Kaynarca Antlasmasi yla ozerk oldugu 1774 yilina dek yaklasik 299 yildir Osmanli Imparatorlugu na bagli Kirim Hanligi nin bir kenti olmustur Sehrin TarihiSehir 1475 te Fatih Sultan Mehmed in komutanlarindan Gedik Ahmed Pasa tarafindan ele gecirilerek Osmanli Imparatorluguna tabi olmustur Onceleri kucuk bir yerlesim yeri olan Bahcesaray 1503 te I Mengli Giray Han in Curuksu Irmagi nin kenarina yaptirdigi Han Sarayi nin giderek gelismesi ile olusmus ve daha sonra Kirim Hanligi nin baskenti olmustur Boylelikle Kirim in yonetim ve kultur merkezi olan Bahcesaray da Han Sarayi na eklenen yeni bolumlerin yani sira pek cok cami ve medrese gibi eserler de insa edilmistir Bu eserlerin icinde I Mengli Giray Han ve I Haci Giray Han in turbeleri de vardir Osmanli Imparatorlugu ile Rusya Carligi arasindaki 1677 81 savasini bitiren ve Dinyeper in Bati kiyisini Osmanli Imparatorlugu na dogu kiyisini ise Rusya ya birakan Bahcesaray Antlasmasi 1681 de bu sehirde imzalanmistir Kent 1736 daki Rus isgali sirasinda buyuk tahribat gormustur 1774 te Kucuk Kaynarca Antlasmasi ile Rusya Kirim in bagimsizligini ve tarafsizligini Osmanli Imparatorlugu na kabul ettirdikten sonra 1783 te Kirim i ilhak etmesi sonucunda Bahcesaray da Rusya egemenligi altina girmistir Sehir bu sure icinde de Tatarlarin onemli bir kultur merkezi olmustur I Haci Giray Han in turbesi Zincirli Medrese Kirim Muftulugu nun de bulundugu Salacik Bahcesaray in onemli bir semti konumundadir Buradaki tarihi kabristan alaninda Kirim hanlarinin yani sira Kirim in milli liderleri Ismail Gaspirali ile surgunde oldukten sonra Bahcesaray a mezarlari getirilen Ahmet Ozenbasli ve Mustafa Edige Kirimal in da mezarlari bulunmaktadir Sovyet yonetimi doneminde tahrip edilen edilen han turbeleri Turkiye tarafindan tamir edilmekte olup TIKA tarafindan onarilan Haci Giray Han Turbesi 18 Mayis 2009 tarihinde ziyarete acilmistir Sehrin yetistirdigi onemli isimlerMustafa Abdulcemil Kirimoglu Edige Mustafa Kirimal Ismail GaspiraliResimlerHansaray icinde bulunan Gozyasi Cesmesi Aleksandr Puskin ve tarafindan efsanelestirildi Cufutkale magara kenti 19 yuzyil ortalarina kadar Karay Turkleri ne ev sahipligi yapmisti Cufutkale de Canike Hanim in turbesi Kardes sehirlerBursa Turkiye Erzurum Turkiye Konak Izmir TurkiyeAyrica bakinizBahcesaray Cesmesi Cufutkale HansarayKaynakca a b Ozkan Abdullah Bahcesaray Osmanli nin Izinde Imparatorlugun Uc Kitadaki Izleri Istanbul Boyut Yayincilik s 190 Kirim Ile Bursa Kardes Oluyor bursa gov tr 20 Subat 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ocak 2013 Buyuksehir Belediye Meclisi nde Alinan Kararla Erzurum un Bir Kardes Kenti Daha Oldu sondakika 10 Nisan 2012 9 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ocak 2013 Bahcesaray ve Konak Kardes oldu dunyabulteni 7 Nisan 2012 9 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ocak 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Bahcesaray Kirim ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir 1 olu kirik baglanti Bahcesaray Haritasi Rusca Erisme tarihi 2 8 2009 Hansaray in resmi internet sitesi Ingilizce Erisme tarihi 2 8 2009