Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Slovakya (Slovakça: Slovensko () ya da resmî adıyla Slovak Cumhuriyeti (Slovakça: Slovenská republika (), Orta Avrupa'da bir ülkedir. Eski Çekoslovakya'nın bir parçasıydı. Başkenti ve en büyük şehri Bratislava'dır.
Slovakya | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| Başkent ve en büyük şehir | Bratislava 48°09′K 17°07′D / 48.150°K 17.117°D | ||||||
| Resmî dil(ler) | Slovakça | ||||||
| Demonim | Slovak, Slovakyalı | ||||||
| Hükûmet | Parlamenter cumhuriyet | ||||||
| |||||||
| Tarihçe | |||||||
| |||||||
| Yüzölçümü | |||||||
• Toplam | 49.035 km2 (127.) | ||||||
• Su (%) | 0,08 | ||||||
| Nüfus | |||||||
• 2020 tahminî | 5.464.060 (119..) | ||||||
• 2011 sayımı | 5.397.036 | ||||||
• Yoğunluk | 111/km2 (88.) | ||||||
| GSYİH (SAGP) | 2021 tahminî | ||||||
• Toplam | 190,277 milyar $ (70.) | ||||||
• Kişi başına | 34.815 $ (41..) | ||||||
| GSYİH (nominal) | 2021 tahminî | ||||||
• Toplam | 117,664 milyar $ (59.) | ||||||
• Kişi başına | 21.529 $ (40.) | ||||||
| Gini (2018) | ▼ 20.9 düşük · 8. | ||||||
| İGE (2019) |  0.860çok yüksek · 39. | ||||||
| Para birimi | Euro (€, EUR) | ||||||
| Zaman dilimi | UTC+1 (OAS) | ||||||
• Yaz (YSU) | UTC+2 (OAYS) | ||||||
| Telefon kodu | 421 | ||||||
| İnternet alan adı | .sk | ||||||
48.845 km² yüz ölçümüne sahip ülkenin Avusturya ile 91, Çekya 215, Macaristan ile 515, Polonya ile 444, Ukrayna ile 90 olmak üzere toplam 1.355 km sınır uzunluğu vardır. Denize kıyısı yoktur.
İklimi ılımandır. Orta kısımlar ve kuzeyde dağlar, güneyde alçak araziler yer alır. En alçak noktası Bodrog Nehri 94 metre rakımlıdır. En yüksek noktası ise 2.655 metredir.
Tarihçe
Slavlar 5. yüzyılda günümüzdeki Slovakya topraklarına yerleşmişlerdir. 8. yüzyılda bölgede kurulan Nitra Prensliği komşusu olan Moravya'yla birlikte Büyük Moravya İmparatorluğu'nu oluşturdu. 1000 yılından sonra Slovakya'nın büyük bir bölümü Macaristan Krallığı'nın bir parçası haline geldi. Çek toprakları da Almanya tarafından işgal edildi.
1526 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın komutasındaki Osmanlı ordusu'nun Mohaç Muharebesi'ni kazanarak Budin (Budapeşte) kentini ele geçirmesi sonucu Macaristan'ın büyük bir bölümü Osmanlı Devleti'ne katıldı. Macarların geri kalan bölümü Habsburgların himayesi altında Slovakya topraklarında yaşadılar ve Bratislava bu bölgenin başkenti rolünü oynadı. 1663 yılında Fazıl Ahmet Paşa tarafından Osmanlı Devleti topraklarına katılan Slovakya 1685 yılında Avusturyalıların eline geçinceye kadar Uyvar Eyaleti şeklinde varlığını sürdürdü. 1683-1699 yılları arasındaki Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nı kaybeden Osmanlılar, Macaristan ve Slovakya'dan geri çekilmek zorunda kaldılar. Bu tarihten sonra Slovakya'nın önemi azaldı. Ama Slovakya 20. yüzyıla kadar Macaristan'ın bir parçası olarak Avusturya İmparatorluğu'nun içinde yaşadı.
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu I. Dünya Savaşı sonunda yıkılınca 1918 yılında Slovakya, Bohemya, Moravya, Silezya ve Karpat Rutenya ile birleşerek Çekoslovakya adında bir ülke haline geldi. II. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra Slovakya Nazi Almanyası'yla anlaşarak Çekoslovakya'dan ayrıldı. Nihayet 9 Mayıs 1945 tarihinde Sovyet ve Amerikan birlikleri ülkeye girerek Alman işgaline son verdiler. Çekoslovakya tekrar birleşti. 1948 yılında yönetim komünistlerin eline geçti. Bu tarihten sonra, 41 yıl boyunca Çekoslovakya Doğu Bloku'nda yer aldı.
5 Ocak 1968 tarihinde iktidara gelen Alexander Dubček siyasi bir liberalleşme dönemi başlattı. Ancak Prag Baharı adı verilen bu dönem aynı yılın 20 Ağustosunda Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı müttefiklerinin (Romanya hariç) ülkeyi işgal etmesi ile sona erdi. Kasım 1989'da Çekoslovakya Kadife Devrimi adı verilen kansız bir devrimle kapitalizme geçti. 1 Ocak 1993 tarihinde ülke barışçı bir biçimde Çekya ve Slovakya olmak üzere iki ülkeye ayrıldı. Her iki ülkede geniş çaplı ekonomik reformlar yapıldı. Slovakya 29 Mart 2004 tarihinde NATO'ya, 1 Mayıs 2004 tarihinde ise Avrupa Birliği'ne üye oldu.
Coğrafya
Slovakya dağlık olmasıyla bilinen bir ülkedir, Karpatlar ülkenin neredeyse yarısını kaplar. Bu sıradağların arasında Tatra Dağları'nın yüksek zirveleri de mevcuttur. Kuzeyde, Polonya sınırı yakınlarında çok sayıda göl ve vadiye, bunun yanı sıra 2.655 metre ile ülkenin en yüksek noktası olan Gerlachovský štít ile sembolik öneme sahip 'na ev sahipliği yapar.
Slovakya'nın en önemli nehirleri Tuna, ve nehirleridir. Tisa Nehri bazı bölgelerde Macaristan sınırını belirler.
Slovakya iklimi ılıman iklimle karasal iklimin arasında bulunur. Yazlar nispeten ılık, kışlar soğuk, bulutlu ve nemli geçer. Ülkede bölgeden bölgeye iklim farklılıkları vardır, bu farklılıklar Bratislava, Košice, Poprad ve yerleşimlerinde görülebilir.
Ayrıca bakınız
- Slovakya'nın devlet sembolleri
- Uyvar Eyaleti (1662-1685, Devlet-i Âliyye)
- Çekoslovakya Cumhuriyeti (1918-1920)
- (1938-1939)
- Slovak Cumhuriyeti (1939-1945)
- Çek ve Slovak Federal Cumhuriyeti (1990-1992)
- Slovakya'da LGBT hakları
Kaynakça
- ^ . slovak.statistics.sk. 1 Haziran 2020. 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2020.
- ^ . ec.europa.eu. Eurostat. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2020.
- ^ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. ss. 343-346. ISBN . 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.
- ^ "Slovakia". The World Factbook. CIA. 2007. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2011.
Dış bağlantılar
- The Slovak Republic Government Office28 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Slovakya Slovakca Slovensko ya da resmi adiyla Slovak Cumhuriyeti Slovakca Slovenska republika Orta Avrupa da bir ulkedir Eski Cekoslovakya nin bir parcasiydi Baskenti ve en buyuk sehri Bratislava dir SlovakyaSlovenska republika Slovakca Slovak CumhuriyetiBayrak ArmaMilli mars Nad Tatrou sa blyska source source track track track track track track track track track track track Baskent ve en buyuk sehirBratislava 48 09 K 17 07 D 48 150 K 17 117 D 48 150 17 117Resmi dil ler SlovakcaDemonimSlovak SlovakyaliHukumetParlamenter cumhuriyet CumhurbaskaniPeter Pellegrini BasbakanRobert FicoTarihce Ilan1 Ocak 1993 Taninma1993 Avrupa Birligi ne giris1 Mayis 2004Yuzolcumu Toplam49 035 km2 127 Su 0 08Nufus 2020 tahmini5 464 060 119 2011 sayimi5 397 036 Yogunluk111 km2 88 GSYIH SAGP 2021 tahmini Toplam190 277 milyar 70 Kisi basina34 815 41 GSYIH nominal 2021 tahmini Toplam117 664 milyar 59 Kisi basina21 529 40 Gini 2018 20 9 dusuk 8 IGE 2019 0 860 cok yuksek 39 Para birimiEuro EUR Zaman dilimiUTC 1 OAS Yaz YSU UTC 2 OAYS Telefon kodu421Internet alan adi sk 48 845 km yuz olcumune sahip ulkenin Avusturya ile 91 Cekya 215 Macaristan ile 515 Polonya ile 444 Ukrayna ile 90 olmak uzere toplam 1 355 km sinir uzunlugu vardir Denize kiyisi yoktur Iklimi ilimandir Orta kisimlar ve kuzeyde daglar guneyde alcak araziler yer alir En alcak noktasi Bodrog Nehri 94 metre rakimlidir En yuksek noktasi ise 2 655 metredir Tarihce12 yuzyilda insa edilmis Spis KalesiKadife Devrimi 1989 Slavlar 5 yuzyilda gunumuzdeki Slovakya topraklarina yerlesmislerdir 8 yuzyilda bolgede kurulan Nitra Prensligi komsusu olan Moravya yla birlikte Buyuk Moravya Imparatorlugu nu olusturdu 1000 yilindan sonra Slovakya nin buyuk bir bolumu Macaristan Kralligi nin bir parcasi haline geldi Cek topraklari da Almanya tarafindan isgal edildi 1526 yilinda Kanuni Sultan Suleyman in komutasindaki Osmanli ordusu nun Mohac Muharebesi ni kazanarak Budin Budapeste kentini ele gecirmesi sonucu Macaristan in buyuk bir bolumu Osmanli Devleti ne katildi Macarlarin geri kalan bolumu Habsburglarin himayesi altinda Slovakya topraklarinda yasadilar ve Bratislava bu bolgenin baskenti rolunu oynadi 1663 yilinda Fazil Ahmet Pasa tarafindan Osmanli Devleti topraklarina katilan Slovakya 1685 yilinda Avusturyalilarin eline gecinceye kadar Uyvar Eyaleti seklinde varligini surdurdu 1683 1699 yillari arasindaki Osmanli Kutsal Ittifak Savaslari ni kaybeden Osmanlilar Macaristan ve Slovakya dan geri cekilmek zorunda kaldilar Bu tarihten sonra Slovakya nin onemi azaldi Ama Slovakya 20 yuzyila kadar Macaristan in bir parcasi olarak Avusturya Imparatorlugu nun icinde yasadi Avusturya Macaristan Imparatorlugu I Dunya Savasi sonunda yikilinca 1918 yilinda Slovakya Bohemya Moravya Silezya ve Karpat Rutenya ile birleserek Cekoslovakya adinda bir ulke haline geldi II Dunya Savasi nin baslamasindan sonra Slovakya Nazi Almanyasi yla anlasarak Cekoslovakya dan ayrildi Nihayet 9 Mayis 1945 tarihinde Sovyet ve Amerikan birlikleri ulkeye girerek Alman isgaline son verdiler Cekoslovakya tekrar birlesti 1948 yilinda yonetim komunistlerin eline gecti Bu tarihten sonra 41 yil boyunca Cekoslovakya Dogu Bloku nda yer aldi 5 Ocak 1968 tarihinde iktidara gelen Alexander Dubcek siyasi bir liberallesme donemi baslatti Ancak Prag Bahari adi verilen bu donem ayni yilin 20 Agustosunda Sovyetler Birligi ve Varsova Pakti muttefiklerinin Romanya haric ulkeyi isgal etmesi ile sona erdi Kasim 1989 da Cekoslovakya Kadife Devrimi adi verilen kansiz bir devrimle kapitalizme gecti 1 Ocak 1993 tarihinde ulke barisci bir bicimde Cekya ve Slovakya olmak uzere iki ulkeye ayrildi Her iki ulkede genis capli ekonomik reformlar yapildi Slovakya 29 Mart 2004 tarihinde NATO ya 1 Mayis 2004 tarihinde ise Avrupa Birligi ne uye oldu CografyaSlovakya nin en yuksek noktasi olan Gerlachovsky stit Slovakya daglik olmasiyla bilinen bir ulkedir Karpatlar ulkenin neredeyse yarisini kaplar Bu siradaglarin arasinda Tatra Daglari nin yuksek zirveleri de mevcuttur Kuzeyde Polonya siniri yakinlarinda cok sayida gol ve vadiye bunun yani sira 2 655 metre ile ulkenin en yuksek noktasi olan Gerlachovsky stit ile sembolik oneme sahip na ev sahipligi yapar Slovakya nin en onemli nehirleri Tuna ve nehirleridir Tisa Nehri bazi bolgelerde Macaristan sinirini belirler Slovakya iklimi iliman iklimle karasal iklimin arasinda bulunur Yazlar nispeten ilik kislar soguk bulutlu ve nemli gecer Ulkede bolgeden bolgeye iklim farkliliklari vardir bu farkliliklar Bratislava Kosice Poprad ve yerlesimlerinde gorulebilir Ayrica bakinizSlovakya nin devlet sembolleri Uyvar Eyaleti 1662 1685 Devlet i Aliyye Cekoslovakya Cumhuriyeti 1918 1920 1938 1939 Slovak Cumhuriyeti 1939 1945 Cek ve Slovak Federal Cumhuriyeti 1990 1992 Slovakya da LGBT haklariKaynakca slovak statistics sk 1 Haziran 2020 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d World Economic Outlook Database October 2019 IMF org International Monetary Fund 7 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2020 ec europa eu Eurostat 8 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2020 Human Development Report 2020 The Next Frontier Human Development and the Anthropocene PDF United Nations Development Programme 15 Aralik 2020 ss 343 346 ISBN 978 92 1 126442 5 15 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Aralik 2020 Slovakia The World Factbook CIA 2007 19 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2011 Dis baglantilarThe Slovak Republic Government Office28 Mayis 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde