Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Muhammed Zahir Şah (Peştuca: محمد ظاهر شاه; 15 Ekim 1914 – 23 Temmuz 2007), 8 Kasım 1933'ten 17 Temmuz 1973'te tahttan indirilene kadar hüküm süren son Afganistan Kralıydı. 40 yıl boyunca görev yapan Zahir, 18. yüzyılda Durrani İmparatorluğu'nun kuruluşundan bu yana Afganistan'da en uzun süre görev yapan hükümdardı.
| Muhammed Zahir Şah | |
|---|---|
 Zahir Şah'ın portresi (1963) | |
| Afganistan Kralı | |
| Hüküm süresi | 8 Kasım 1933 – 17 Temmuz 1973 |
| Taç giymesi | 8 Kasım 1933 |
| Önce gelen | Muhammed Nadir Şah |
| Sonra gelen | Monarşi kaldırıldı |
| Doğum | 15 Ekim 1914 Kabil, Afganistan |
| Ölüm | 23 Temmuz 2007 (92 yaşında) Kabil, Afganistan |
| Defin | Maranjan Tepesi |
| Eş(ler)i | Hümeyra Begüm |
| Çocuk(lar)ı | Prens Muhammed Ekber Han Veliaht Prens Ahmed Şah Han |
| Hanedan | Barakzay |
| Babası | Muhammed Nadir Şah |
| Annesi | Mah Perver Begüm |
| Dini | Sünnilik |
Afganistan'ın diplomatik ilişkilerini, Soğuk Savaş'ın her iki tarafı da dahil olmak üzere birçok ülkeyle genişletti. 1950'lerde Zahir Şah, ülkeyi modernleştirmeye başladı, bu da yeni bir anayasa ve anayasal monarşi sisteminin oluşturulmasıyla sonuçlandı. Partizanlık yapmadığını gösteren Zahir Şah'ın uzun saltanatı, daha sonra Afganistan'daki çatışmaların başlamasıyla kaybolan ülke barışına damgasını vurdu.
1973 yılında Zahir Şah, İtalya'da tıbbi tedavi görürken, kuzeni ve eski başbakan Muhammed Davud Han tarafından yapılan bir darbeyle rejimi devrildi ve tek partili bir cumhuriyet kurarak 225 yıldan fazla süren kesintisiz monarşik yönetime son verdi.Taliban hükümetinin sona ermesinin ardından Afganistan'a dönerek 2002 yılına kadar Roma yakınlarında sürgünde kaldı. Kendisine 2007'deki ölümüne kadar taşıdığı Ulusun Babası unvanı verildi.
İlk yılları ve ailesi
Zahir Şah, 15 Ekim 1914'te Afganistan'ın Kabil kentinde Deh Afganan adlı bir mahallede Peştun bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Muhammedzai Kraliyet ailesinin kıdemli bir üyesi olan Muhammed Nadir Şah'ın (1883-1933) ve eski kral Emanullah Han'ın Kraliyet Afgan Ordusu'nun başkomutanı ve bir Peştun kabilesi kadını olan Mah Parwar Begüm'ün (ö. 1941) oğluydu. Nadir Şah, 1 Kasım 1929'da kendini Afganistan'ın hükümdarı ilan eden Habibullah Kalakani'nin idam edilmesinin ardından tahta geçti. Serdar Muhammed Yusuf Han'ın oğlu olan Muhammed Zahir'in babası, ailesi İkinci İngiliz-Afgan Savaşı'ndan sonra sürgüne gönderildiği için Britanya Hindistanı, Dehradun'da doğdu. Nadir Şah, Emir Dost Muhammed Han'ın üvey kardeşi Serdar Sultan Muhammed Han Telai'nin soyundan geliyordu. Büyükbabası Muhammed Yahya Han, İngilizlerle yapılan ve ile sonuçlanan müzakerelerden sorumluydu. Sir Louis Cavagnari'nin 1879'da öldürülmesinin ardından gerçekleşen İngiliz işgalinin ardından Yakub Han, Yahya Han ve oğulları Prens Muhammed Yusuf Han ve Muhammed Asef Han İngilizler tarafından esir alınarak İngiliz Raj'ına nakledilmiş ve iki prens saltanatının son yılında (1901) Emir Abdurrahman Han tarafından Afganistan'a geri davet edilene kadar burada zorunlu olarak kaldılar. Emir Habibullah'ın hükümdarlığı sırasında Kralın Yoldaşları (Musahiban) unvanını aldılar.
Zahir Şah, 1904 yılında Birleşik Krallık tarafından inşa edilen İlköğretim Okulu'nda prensler için özel bir sınıfta ve birçok dersin İngilizce olarak öğretildiği Habibia Lisesi'nde eğitim gördü. Ortaöğrenimi için, Kral Emanullah döneminde Fransa tarafından yaptırılan ve birçok dersin Fransızca olarak verildiği Amaniya Lisesi'ne gitti. Bu okul, Kral Emanullah'ın düşüşünden sonra Nadir Şah tarafından Esteqlal Lisesi olarak yeniden adlandırıldı. Daha sonra ileri eğitim için Fransa'ya gönderildi. Babasının diplomatik elçi olarak görev yaptığı Fransa'da eğitimine devam etti, Pasteur Enstitüsü ve Montpellier Üniversitesi'nde okudu. Afganistan'a döndüğünde, ülkede kanunsuzluğun hüküm sürdüğü bir dönemde babasının ve amcalarının düzeni sağlamasına ve hükûmet kontrolünü yeniden tesis etmesine yardımcı oldu. Daha sonra bir Piyade Okulu'na kaydoldu ve özel danışman olarak atandı. Zahir Şah, hükûmette savaş bakanı yardımcılığı ve eğitim bakanlığı görevlerinde bulundu.
Afganistan kralı
Zahir Han, babası Muhammed Nadir Şah'ın öldürülmesinin ardından, 8 Kasım 1933'te 19 yaşındayken kral (şah) ilan edildi. Tahta çıktıktan sonra kendisine "Allah'a tevekkül eden, sağlam İslam dininin takipçisi" unvanı verildi. İlk yirmi yıl boyunca etkin bir şekilde hüküm sürmedi ve iktidarı, her ikisi de başbakan olarak görev yapan amcaları ve 'a bıraktı. Bu dönem, Afganistan'ın uluslararası toplumla ilişkilerinin gelişmesini sağladı. 1934 yılında Afganistan, Milletler Cemiyeti'ne katıldı ve aynı zamanda ABD tarafından resmen tanındı. 1930'ların sonuna gelindiğinde, başta Mihver güçleri Almanya, İtalya ve Japonya olmak üzere pek çok ülkeyle dış yardım ve ticaret anlaşmalarına varıldı.
Zahir Şah, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'ni kuran Uygur ve Kırgız Müslüman isyancılara yardım etti ve onlara silah ve Afgan savaşçılar sağladı. 1934 yılında Afgan, Uygur ve Kırgız kuvvetleri, General Ma Zhancang komutasındaki Kuomintang Çinli Müslüman Ulusal Devrim Ordusu'nun Yeni 36. Tümeni tarafından Kaşgar Savaşı ve Yarkent Savaşı'nda yenilgiye uğratıldığı için bu yardım, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'ni kurtarmaya yetmedi. Tüm Afgan gönüllüler, daha sonra Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'ni lağveden ve bölge üzerinde Çin hükûmetinin kontrolünü yeniden tesis eden Çinli Müslüman birlikler tarafından öldürüldü.
Mihver güçleriyle yakın ilişkilerine rağmen Zahir Şah ve hükûmetleri, İkinci Dünya Savaşı sırasında taraf tutmayı reddetti ve Afganistan dünyada tarafsız kalan birkaç ülkeden biri olarak kaldı. Afganistan, 1944'ten 1947'ye kadar çeşitli kabileler tarafından bir dizi isyana sahne oldu. İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından Zahir Şah, Afganistan'ın modernleştirilmesi gerektiğini fark etti ve bu sürece yardımcı olması için bir dizi yabancı danışman görevlendirdi. Bu dönemde Afganistan'ın ilk modern üniversitesi kuruldu. Hükümdarlığı sırasında bir dizi potansiyel ilerleme ve reform, hizipçilik ve siyasi çekişmeler nedeniyle raydan çıktı. Ayrıca hem Amerika Birleşik Devletleri'nden hem de Sovyetler Birliği'nden mali yardım talep etti ve Afganistan, dünyada Soğuk Savaş'ın iki düşmanından da yardım alan az sayıdaki ülkeden biri oldu. 1969 yılında verdiği bir röportajda Zahir Şah, "kapitalist değilim ama sosyalizm de istemiyorum. Çekoslovakya'da [var olan] türden bir duruma yol açacak bir sosyalizm istemiyorum. Rusya'nın, Çin'in ya da başka bir yerin hizmetkârı olmamızı istemiyorum." dedi.
Ölümü
Zahir Şah, 23 Temmuz 2007'de Kabil'deki başkanlık sarayının yerleşkesinde uzun bir hastalığın ardından, tahttan çekilmesinden 34 yıl sonra, 92 yaşındayken öldü. Ölüm haberini ulusal televizyondan duyuran Devlet Başkanı Karzai, "O halkının hizmetkârı, halkının dostuydu, çok nazik bir insandı, iyi kalpliydi. Halkın egemenliğine ve insan haklarına inanırdı." dedi. 24 Temmuz'da cenaze töreni düzenlendi. Siyasetçilerin ve ileri gelenlerin saygılarını sunduğu cenaze töreni, başkanlık sarayında başladı; tabutu daha sonra Kabil'in doğusundaki Maranjan Tepesi'nde bulunan kraliyet mozolesine taşınmadan önce bir camiye götürüldü.
Kişisel hayatı
Zahir Şah'ın utangaç, mütevazı ve "yumuşak sözlü" olduğu söylenir. Fotoğrafçılığı, satrancı ve puro içmeyi severdi. Zahir Şah, Peştuca ve Dari'yi (ana dili) akıcı bir şekilde konuşabiliyordu ve ayrıca İngilizce ve mükemmel Fransızca konuşabiliyordu.
İlk kuzeni (1918-2002) ile 7 Kasım 1931'de Kabil'de evlendi. Altı oğulları ve iki kızları oldu. Ocak 2009'da Amerikan Girişimcilik Enstitüsü'nden Ahmad Majidyar'ın bir makalesi, torunlarından Mustafa Zahir'i 2009 Afganistan başkanlık seçimlerinde on beş olası aday listesine dahil etti. Ancak Mustafa aday olmadı. Torunu Afganistan Prensesi Noal, Mısır ve Sudan'ın kaldırılan tahtlarının varisi olan Sa'id Prensi Muhammed Ali'nin eşidir.
Kaynakça
- ^ "Profile: Ex-king Zahir Shah". 1 Ekim 2001. 21 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024 – news.bbc.co.uk vasıtasıyla.
- ^ C-SPAN: Afghan King & Queen 1963 Visit to U.S. Reel America Preview 16 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (official U.S. government video; public domain).
- ^ Judah, Tim (23 Eylül 2001). "Profile: Mohamed Zahir Shah". The Guardian. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024 – www.theguardian.com vasıtasıyla.
- ^ Bearak, Barry (24 Temmuz 2007). "Mohammad Zahir Shah, Last Afghan King, Dies at 92". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 14 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.
- ^ "State funeral for Afghanistan's former President". UNAMA. 19 Mart 2009. 22 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024.
- ^ a b "Mohammad Zahir Shah | Reign, Abdication, Exile | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 20 Şubat 2024. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024.
- ^ "Afghanistan Mohammad Nader Shah (1929-33)". www.britannica.com (İngilizce). 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024.
- ^ "Lycee Esteqlal". World News. 9 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024.
- ^ a b c d . The Daily Telegraph. 24 Temmuz 2007. 30 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2008.
- ^ "Mohammad Zahir Shah, 92, Last King of Afghanistan". The New York Sun. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024.
- ^ Judah, Tim (23 Eylül 2001). "Profile: Mohamed Zahir Shah". The Observer. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2008.
- ^ Chesterman, Simon; Michael Ignatieff; Ramesh Chandra Thakur (2005). Making States Work: State Failure and the Crisis of Governance. United Nations University Press. s. 400. ISBN .
- ^ Jentleson, Bruce W.; Paterson, Thomas G. (1997). "Encyclopedia of U.S. foreign relations". The American Journal of International Law. Oxford University Press: 24. ISBN .
- ^ Dupree, Louis: Afghanistan, ss. 477-478. Princeton University Press, 1980
- ^ Andrew D. W. Forbes (1986). Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911–1949. Cambridge, England: CUP Archive. ss. 123, 303. ISBN . Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.
- ^ Giustozzi, Antonio (Kasım 2008). "Afghanistan: transition without end" (PDF). Crisis States Working Papers. s. 13. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Mart 2024.
- ^ "Profile: Ex-king Zahir Shah". BBC. 1 Ekim 2001. 16 Ocak 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Şubat 2008.
- ^ Judah, Tim (23 Eylül 2001). "Profile: Mohamed Zahir Shah". The Observer. 9 Ocak 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Şubat 2008.
- ^ a b Steyn, Mark (6 Ekim 2001). "The man who would be king, if you don't mind". The Daily Telegraph. 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2019.
- ^ "Before Taliban". publishing.cdlib.org. 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2019.
- ^ Bearak, Barry (23 Temmuz 2007). "Former King of Afghanistan Dies at 92". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 19 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024.
- ^ Bearak, Barry (24 Temmuz 2007). "Mohammad Zahir Shah, Last Afghan King, Dies at 92". The New York Times. 14 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2019.
- ^ AP Archive (21 Temmuz 2015). . 17 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2019 – YouTube vasıtasıyla.
- ^ "Mohammad Zahir Shah, Last King of Afghanistan, Dies at 92". Associated Press (İngilizce). 25 Mart 2015. 8 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024.
- ^ Suro, Roberto (15 Kasım 1987). "In Afghan King, a Soft Voice for a Soviet Pullout". The New York Times. 8 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2019.
- ^ Hoodbhoy, Nafisa (11 Kasım 2001). "A Future Veiled in False Hopes". 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2024 – www.washingtonpost.com vasıtasıyla.
- ^ "Leaving Afghanistan: is it finally time to be positive about this blighted nation?". New Statesman. 10 Nisan 2014. 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2019.
- ^ Feroz, Emran (26 Nisan 2021). "When Afghanistan Almost Worked". Foreign Policy. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2021.
- ^ McCarthy, Michael (24 Eylül 2001). . The Independent. Londra: Look Smart: Find Articles. 9 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2007.
- ^ Ahmad Majidyar (January 2009). (PDF). American Enterprise Institute. 8 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Zaher is the grandson of the late King Muhammad Zaher Shah. He is currently head of Afghanistan's environment preservation department and a member of the UNF. There has been speculation that the UNF will nominate Zaher as its candidate for the upcoming election. Despite being an heir to the royal family, he lacks a popular base.
Muhammed Zahir Şah Doğumu: 16 Ekim 1914 Ölümü: 23 Temmuz 2007 | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Muhammed Nadir Şah | Afganistan Kralı 1933-1973 | Sonra gelen Muhammed Davud Han Afganistan Devlet Başkanı olarak |
| Hak iddia edilen unvanlar | ||
| Makam kaybı | — Hak olarak elde tutulan unvanlar — Afganistan Kralı 1973-2007 | Sonra gelen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhammed Zahir Sah Pestuca محمد ظاهر شاه 15 Ekim 1914 23 Temmuz 2007 8 Kasim 1933 ten 17 Temmuz 1973 te tahttan indirilene kadar hukum suren son Afganistan Kraliydi 40 yil boyunca gorev yapan Zahir 18 yuzyilda Durrani Imparatorlugu nun kurulusundan bu yana Afganistan da en uzun sure gorev yapan hukumdardi Muhammed Zahir SahZahir Sah in portresi 1963 Afganistan KraliHukum suresi8 Kasim 1933 17 Temmuz 1973Tac giymesi8 Kasim 1933Once gelenMuhammed Nadir SahSonra gelenMonarsi kaldirildiDogum15 Ekim 1914 Kabil AfganistanOlum23 Temmuz 2007 92 yasinda Kabil AfganistanDefinMaranjan TepesiEs ler iHumeyra BegumCocuk lar iPrens Muhammed Ekber Han Veliaht Prens Ahmed Sah HanHanedanBarakzayBabasiMuhammed Nadir SahAnnesiMah Perver BegumDiniSunnilik Afganistan in diplomatik iliskilerini Soguk Savas in her iki tarafi da dahil olmak uzere bircok ulkeyle genisletti 1950 lerde Zahir Sah ulkeyi modernlestirmeye basladi bu da yeni bir anayasa ve anayasal monarsi sisteminin olusturulmasiyla sonuclandi Partizanlik yapmadigini gosteren Zahir Sah in uzun saltanati daha sonra Afganistan daki catismalarin baslamasiyla kaybolan ulke barisina damgasini vurdu 1973 yilinda Zahir Sah Italya da tibbi tedavi gorurken kuzeni ve eski basbakan Muhammed Davud Han tarafindan yapilan bir darbeyle rejimi devrildi ve tek partili bir cumhuriyet kurarak 225 yildan fazla suren kesintisiz monarsik yonetime son verdi Taliban hukumetinin sona ermesinin ardindan Afganistan a donerek 2002 yilina kadar Roma yakinlarinda surgunde kaldi Kendisine 2007 deki olumune kadar tasidigi Ulusun Babasi unvani verildi Ilk yillari ve ailesiZahir Sah 15 Ekim 1914 te Afganistan in Kabil kentinde Deh Afganan adli bir mahallede Pestun bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Muhammedzai Kraliyet ailesinin kidemli bir uyesi olan Muhammed Nadir Sah in 1883 1933 ve eski kral Emanullah Han in Kraliyet Afgan Ordusu nun baskomutani ve bir Pestun kabilesi kadini olan Mah Parwar Begum un o 1941 ogluydu Nadir Sah 1 Kasim 1929 da kendini Afganistan in hukumdari ilan eden Habibullah Kalakani nin idam edilmesinin ardindan tahta gecti Serdar Muhammed Yusuf Han in oglu olan Muhammed Zahir in babasi ailesi Ikinci Ingiliz Afgan Savasi ndan sonra surgune gonderildigi icin Britanya Hindistani Dehradun da dogdu Nadir Sah Emir Dost Muhammed Han in uvey kardesi Serdar Sultan Muhammed Han Telai nin soyundan geliyordu Buyukbabasi Muhammed Yahya Han Ingilizlerle yapilan ve ile sonuclanan muzakerelerden sorumluydu Sir Louis Cavagnari nin 1879 da oldurulmesinin ardindan gerceklesen Ingiliz isgalinin ardindan Yakub Han Yahya Han ve ogullari Prens Muhammed Yusuf Han ve Muhammed Asef Han Ingilizler tarafindan esir alinarak Ingiliz Raj ina nakledilmis ve iki prens saltanatinin son yilinda 1901 Emir Abdurrahman Han tarafindan Afganistan a geri davet edilene kadar burada zorunlu olarak kaldilar Emir Habibullah in hukumdarligi sirasinda Kralin Yoldaslari Musahiban unvanini aldilar Zahir Sah 1904 yilinda Birlesik Krallik tarafindan insa edilen Ilkogretim Okulu nda prensler icin ozel bir sinifta ve bircok dersin Ingilizce olarak ogretildigi Habibia Lisesi nde egitim gordu Ortaogrenimi icin Kral Emanullah doneminde Fransa tarafindan yaptirilan ve bircok dersin Fransizca olarak verildigi Amaniya Lisesi ne gitti Bu okul Kral Emanullah in dususunden sonra Nadir Sah tarafindan Esteqlal Lisesi olarak yeniden adlandirildi Daha sonra ileri egitim icin Fransa ya gonderildi Babasinin diplomatik elci olarak gorev yaptigi Fransa da egitimine devam etti Pasteur Enstitusu ve Montpellier Universitesi nde okudu Afganistan a dondugunde ulkede kanunsuzlugun hukum surdugu bir donemde babasinin ve amcalarinin duzeni saglamasina ve hukumet kontrolunu yeniden tesis etmesine yardimci oldu Daha sonra bir Piyade Okulu na kaydoldu ve ozel danisman olarak atandi Zahir Sah hukumette savas bakani yardimciligi ve egitim bakanligi gorevlerinde bulundu Afganistan kraliZahir Sah in askeri uniformali agir oymali bir koltukta otururken cekilmis studyo fotografi 1930 lar Zahir Han babasi Muhammed Nadir Sah in oldurulmesinin ardindan 8 Kasim 1933 te 19 yasindayken kral sah ilan edildi Tahta ciktiktan sonra kendisine Allah a tevekkul eden saglam Islam dininin takipcisi unvani verildi Ilk yirmi yil boyunca etkin bir sekilde hukum surmedi ve iktidari her ikisi de basbakan olarak gorev yapan amcalari ve a birakti Bu donem Afganistan in uluslararasi toplumla iliskilerinin gelismesini sagladi 1934 yilinda Afganistan Milletler Cemiyeti ne katildi ve ayni zamanda ABD tarafindan resmen tanindi 1930 larin sonuna gelindiginde basta Mihver gucleri Almanya Italya ve Japonya olmak uzere pek cok ulkeyle dis yardim ve ticaret anlasmalarina varildi Zahir Sah Birinci Dogu Turkistan Cumhuriyeti ni kuran Uygur ve Kirgiz Musluman isyancilara yardim etti ve onlara silah ve Afgan savascilar sagladi 1934 yilinda Afgan Uygur ve Kirgiz kuvvetleri General Ma Zhancang komutasindaki Kuomintang Cinli Musluman Ulusal Devrim Ordusu nun Yeni 36 Tumeni tarafindan Kasgar Savasi ve Yarkent Savasi nda yenilgiye ugratildigi icin bu yardim Birinci Dogu Turkistan Cumhuriyeti ni kurtarmaya yetmedi Tum Afgan gonulluler daha sonra Birinci Dogu Turkistan Cumhuriyeti ni lagveden ve bolge uzerinde Cin hukumetinin kontrolunu yeniden tesis eden Cinli Musluman birlikler tarafindan olduruldu Afganistan Krali Muhammed Zahir Sah John F Kennedy ile aksam yemeginde 5 Eylul 1963 Mihver gucleriyle yakin iliskilerine ragmen Zahir Sah ve hukumetleri Ikinci Dunya Savasi sirasinda taraf tutmayi reddetti ve Afganistan dunyada tarafsiz kalan birkac ulkeden biri olarak kaldi Afganistan 1944 ten 1947 ye kadar cesitli kabileler tarafindan bir dizi isyana sahne oldu Ikinci Dunya Savasi nin sona ermesinin ardindan Zahir Sah Afganistan in modernlestirilmesi gerektigini fark etti ve bu surece yardimci olmasi icin bir dizi yabanci danisman gorevlendirdi Bu donemde Afganistan in ilk modern universitesi kuruldu Hukumdarligi sirasinda bir dizi potansiyel ilerleme ve reform hizipcilik ve siyasi cekismeler nedeniyle raydan cikti Ayrica hem Amerika Birlesik Devletleri nden hem de Sovyetler Birligi nden mali yardim talep etti ve Afganistan dunyada Soguk Savas in iki dusmanindan da yardim alan az sayidaki ulkeden biri oldu 1969 yilinda verdigi bir roportajda Zahir Sah kapitalist degilim ama sosyalizm de istemiyorum Cekoslovakya da var olan turden bir duruma yol acacak bir sosyalizm istemiyorum Rusya nin Cin in ya da baska bir yerin hizmetkari olmamizi istemiyorum dedi OlumuZahir Sah in Mezari Zahir Sah 23 Temmuz 2007 de Kabil deki baskanlik sarayinin yerleskesinde uzun bir hastaligin ardindan tahttan cekilmesinden 34 yil sonra 92 yasindayken oldu Olum haberini ulusal televizyondan duyuran Devlet Baskani Karzai O halkinin hizmetkari halkinin dostuydu cok nazik bir insandi iyi kalpliydi Halkin egemenligine ve insan haklarina inanirdi dedi 24 Temmuz da cenaze toreni duzenlendi Siyasetcilerin ve ileri gelenlerin saygilarini sundugu cenaze toreni baskanlik sarayinda basladi tabutu daha sonra Kabil in dogusundaki Maranjan Tepesi nde bulunan kraliyet mozolesine tasinmadan once bir camiye goturuldu Posta pulu 1971Kisisel hayatiZahir Sah in utangac mutevazi ve yumusak sozlu oldugu soylenir Fotografciligi satranci ve puro icmeyi severdi Zahir Sah Pestuca ve Dari yi ana dili akici bir sekilde konusabiliyordu ve ayrica Ingilizce ve mukemmel Fransizca konusabiliyordu Ilk kuzeni 1918 2002 ile 7 Kasim 1931 de Kabil de evlendi Alti ogullari ve iki kizlari oldu Ocak 2009 da Amerikan Girisimcilik Enstitusu nden Ahmad Majidyar in bir makalesi torunlarindan Mustafa Zahir i 2009 Afganistan baskanlik secimlerinde on bes olasi aday listesine dahil etti Ancak Mustafa aday olmadi Torunu Afganistan Prensesi Noal Misir ve Sudan in kaldirilan tahtlarinin varisi olan Sa id Prensi Muhammed Ali nin esidir Kaynakca Profile Ex king Zahir Shah 1 Ekim 2001 21 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 news bbc co uk vasitasiyla C SPAN Afghan King amp Queen 1963 Visit to U S Reel America Preview 16 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde official U S government video public domain Judah Tim 23 Eylul 2001 Profile Mohamed Zahir Shah The Guardian 15 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 www theguardian com vasitasiyla Bearak Barry 24 Temmuz 2007 Mohammad Zahir Shah Last Afghan King Dies at 92 The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 14 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2021 State funeral for Afghanistan s former President UNAMA 19 Mart 2009 22 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 a b Mohammad Zahir Shah Reign Abdication Exile Britannica www britannica com Ingilizce 20 Subat 2024 10 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 Afghanistan Mohammad Nader Shah 1929 33 www britannica com Ingilizce 15 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 Lycee Esteqlal World News 9 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 a b c d The Daily Telegraph 24 Temmuz 2007 30 Mart 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mart 2008 Mohammad Zahir Shah 92 Last King of Afghanistan The New York Sun 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 Judah Tim 23 Eylul 2001 Profile Mohamed Zahir Shah The Observer 15 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2008 Chesterman Simon Michael Ignatieff Ramesh Chandra Thakur 2005 Making States Work State Failure and the Crisis of Governance United Nations University Press s 400 ISBN 92 808 1107 X Jentleson Bruce W Paterson Thomas G 1997 Encyclopedia of U S foreign relations The American Journal of International Law Oxford University Press 24 ISBN 0 19 511055 2 Dupree Louis Afghanistan ss 477 478 Princeton University Press 1980 Andrew D W Forbes 1986 Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England CUP Archive ss 123 303 ISBN 0 521 25514 7 Erisim tarihi 28 Haziran 2010 Giustozzi Antonio Kasim 2008 Afghanistan transition without end PDF Crisis States Working Papers s 13 5 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Mart 2024 Profile Ex king Zahir Shah BBC 1 Ekim 2001 16 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Subat 2008 Judah Tim 23 Eylul 2001 Profile Mohamed Zahir Shah The Observer 9 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Subat 2008 a b Steyn Mark 6 Ekim 2001 The man who would be king if you don t mind The Daily Telegraph 8 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2019 Before Taliban publishing cdlib org 13 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2019 Bearak Barry 23 Temmuz 2007 Former King of Afghanistan Dies at 92 The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 19 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 Bearak Barry 24 Temmuz 2007 Mohammad Zahir Shah Last Afghan King Dies at 92 The New York Times 14 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2019 AP Archive 21 Temmuz 2015 17 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2019 YouTube vasitasiyla Mohammad Zahir Shah Last King of Afghanistan Dies at 92 Associated Press Ingilizce 25 Mart 2015 8 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 Suro Roberto 15 Kasim 1987 In Afghan King a Soft Voice for a Soviet Pullout The New York Times 8 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2019 Hoodbhoy Nafisa 11 Kasim 2001 A Future Veiled in False Hopes 11 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2024 www washingtonpost com vasitasiyla Leaving Afghanistan is it finally time to be positive about this blighted nation New Statesman 10 Nisan 2014 30 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2019 Feroz Emran 26 Nisan 2021 When Afghanistan Almost Worked Foreign Policy 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2021 McCarthy Michael 24 Eylul 2001 The Independent Londra Look Smart Find Articles 9 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Temmuz 2007 Ahmad Majidyar January 2009 PDF American Enterprise Institute 8 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Zaher is the grandson of the late King Muhammad Zaher Shah He is currently head of Afghanistan s environment preservation department and a member of the UNF There has been speculation that the UNF will nominate Zaher as its candidate for the upcoming election Despite being an heir to the royal family he lacks a popular base Muhammed Zahir SahBarakzai HanedaniDogumu 16 Ekim 1914 Olumu 23 Temmuz 2007Resmi unvanlarOnce gelen Muhammed Nadir Sah Afganistan Krali 1933 1973 Sonra gelen Muhammed Davud Han Afganistan Devlet Baskani olarakHak iddia edilen unvanlarMakam kaybi Cumhuriyetin ilani Hak olarak elde tutulan unvanlar Afganistan Krali 1973 2007 Sonra gelen