Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hale (Salih) Asaf (1905, İstanbul, Kadıköy - 31 Mayıs 1938, Paris, Montparnasse), Türk ressamdır.
| Hale (Salih) Asaf | |
|---|---|
 Hale Asaf | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 1905 Kadıköy, İstanbul |
| Ölüm | 31 Mayıs 1938 (33 yaşında) Paris, Fransa |
| Uyruk | Türk |
| Alanı | Portre, manzara resmi |
İlk Türk kadın ressamlardandır. Ressam Mihri Müşfik Hanım'ın yeğenidir. Günümüze ulaşabilmiş portre çalışmaları ve manzara resimleri ile tanınır.
Yaşamı
1905'te İstanbul'un Kadıköy ilçesinde dedesi Doktor Rasim Paşa'nın konağında dünyaya geldi. Babası, Abdülhamit devri temyiz reislerinden Salih Bey, annesi Enise Hanım'dır. Babasının babası Asaf Paşa, Sultan Abdülhamit'in yaveri; annesinin babası Çerkez Ahmet Rasim Paşa ise Askeri Tıbbiye Okulu'nun tanınmış hocalarından bir anatomi uzmanıdır. Anne tarafından Gürcü ve Çerkes asıllı olan Asaf'ın baba soyu Gürcü asıllı sadrazam Halil Hamid Paşa'ya dayanır.
Bebeklik çağında köpeklerden geçen bir hastalık nedeniyle 1910 yılında ciğerlerinden ciddi bir ameliyat geçirdi; ömrü boyunca bu hastalıkla mücadele etmesi gerekti. İlk öğrenimi evde özel olarak gördükten sonra orta öğrenimini Notre Dame de Sion'da tamamladı. Dil öğrenmeye yeteneği vardı. İngilizce, Rumca, Fransızca öğrendi.
1919 yılında anne ve babası ile birlikte Roma'ya, teyzesi Mihri Müşfik Hanım'ın yanına giderek ilk resim derslerini aldı, İtalyanca öğrendi. 1920'de Paris'e, Montparnasse'a gitti. Namık İsmail'in öğrencisi oldu.
Berlin Güzel Sanatlar Akademisi
1921 yılında sanat eğitimi almak üzere ailesi onu Berlin’e gönderdi. O yıl hastalığı nüksetti ve bir göğsü alındı. Sınavını kazandığı Berlin Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğrenime başladı; Prof. ’ın öğrencisi oldu. Bu okulda 1923 yılında Fikret Mualla ile sınıf arkadaşı oldu. Aynı yıl, kısa bir süre için Berlin’e gelen Ali Avni Çelebi ile görüştü. 1924 yılında Berlin’de iken yaptığı portreler ünlü sanat dergilerinde yayımlanınca ilk defa adı duyuldu.
Okuldaki son yılı sıkıntılı geçti. Babası, Türk Kurtuluş Savaşı sonrasında siyasi nedenlerle ülkeyi terkedip kardeşi Cemal Bey ile birlikte Mısır’a kaçtığı için geçim sıkıntısı çeken Hale Salih, 1924 yılı Nisan ayında İstanbul'a döndü.
Sanayi Nefise Mektebi
1924- 1925 yıllarında İnas Sanayi-i Nefise Mektebi'nde Feyhaman Duran ile İbrahim Çallı'nın öğrencisi oldu.
Salih Bey'in Mısır'a kaçışından sonra anne ile babası ayrılmıştı (Annesi Enise Hanım bu ayrılıktan sonra İsviçre'ye gidecek ve orada Bâle Sanatoryumu’nda veremden ölecektir); Hale Hanım, 1925 yılından itibaren babasının adı “Salih”in yerine dedesinin adı “Asaf”'ı kullanmaya başladı.
Münih yılları
1925'in Ocak ayında Avrupa konkurunu kazandı. Bu sınavı kazanıp Avrupa’ya eğitime gönderilen ilk kadın sanatçı idi. 1926 Ocak ayında Maarif Vekaleti tarafından Almanya’ya gönderildi. Münih’te, Lovis Corinth’in öğrencisi oldu. 1926 yılında İtalya’ya giderek ciğerlerindeki kistleri aldırdı. 1926'nın Temmuz-Ağustos aylarında Galatasaray Sergileri’ne portreleriyle katıldı.
Paris dönemi
1927 yılında Paris’e, arkadaşları Refik Epikman, Cevat Dereli, Mahmut Cuda, Nurullah Berk, Ratip Aşir Acudoğlu, Muhittin Sebati, , İsmail Hakkı Oygar, Ali Hadi Bara, Fahreddin Arkunlar, Şeref Akdik’in yanına gitti. 1927 yılı ile 13 Ağustos 1928 tarihleri arasında Académie de la Grande Chaumiére’ye devam ederek, André Lhote’un öğrencisi oldu. Bu dönemde Paris’te seramik eğitimi almakta olan İsmail Hakkı Oygar ile nişanlandı. Çalışmalarını Oygar ile birlikte Paris’te Grande Chaumiere Atölyesi’nde sürdürdü. Matisse ve Duffy’den özel dersler aldı. 1928’de Paris’te 'e katıldı.
13 Ağustos 1928 tarihinde Cevat Dereli, Muhitin Sebati, Refik Epikman, Mahmut Cuda, Ratip Aşir Acudoğlu ile birlikte Tadla vapuruyla Paris’ten İstanbul’a döndü. Gazeteci-ressam Elif Naci, onlardan birkaç gün önce İstanbul’a döndüğü için Şeref Kamil (Akdik) ve birçok sanatçı tarafından karşılandı. Dönüş haberleri, Elif Naci’nin gayretleriyle 14 Ağustos 1928 Salı günkü Milliyet Gazetesi’nde yer aldı.
Bursa dönemi
Eşi İsmail Hakkı Oygar, İstanbul’da olmasına rağmen 1928 Eylül ayında okulların açılmasıyla Hale Asaf Bursa Kız Öğretmen Okulu’na resim öğretmeni olarak atandı. 1929’da Bursa Necati Bey Kız Sanat Enstitüsü’nde Fransızca derslerini de üstlendi.
15 Nisan 1929’da Ankara Etnografya Müzesi’nde açılan I. Genç Ressamlar Sergisi’ne altı yapıtıyla katıldı.
15 Temmuz 1929’da Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliğinin kurucuları arasında yer alan Hale Asaf, böylelikle ilk kadın kurucu unvanına da hak kazandı.15 Eylül 1929’da Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği’nin İstanbul Türk Ocağı Sergisi’nde portreler ve Bursa manzaralarını sergiledi.
Yaşamının büyük bölümü yurt dışında geçen Hale Asaf, Bursa’da çevreye uyum sağlamak ve resim çalışmalarını sürdürmekte zorlanıyordu. Bursa Çorapçılar Çarşısı’nda resim yaparken, bir kadının resim yapmasını yadırgayan kalabalık tarafından saldırıya uğramış ve korkudan bayılmıştı. Bu olayın etkisinden kurtulamadı. 1929 sonunda Mahmud Cuda ile görev değişimi yapması Bursa’daki mutsuz hayatına bir çözüm oldu. Hale Asaf, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nde eski hocası Namık İsmail'in yanında öğretmen yardımcısı olarak göreve başladı. Mahmut Cuda da Bursa Kız Öğretmen Okulu’'a gitti.
1 Aralık 1929'dan 1931'in sonlarına kadar, Fikret Adil’in Asmalımescit No:47’de yer alan ve adlı kitabının da mekânını oluşturan çatı katı, birçok genç sanatçı gibi Hale Asaf’ı da ağırladı. Ne var ki sanatçı, akademide yer almasına ve eşinin yanında bulunmasına rağmen mutsuzluğunu ve bunalımını üstünden atamayarak eşini ve Akademideki görevini bırakıp son kez Paris’e gitti.
Paris'te son yılları
Hale Asaf, 1931 yılı sonlarında Paris’e giderek gözlerinden ameliyat oldu. Bu sırada, bundan sonraki yaşamını birlikte sürdüreceği İtalyan edebiyatçı ile tanıştı. Aniante’nin Paris’te kalma teklifini kabul eden Hale Asaf, başlangıçta bir otel odasına yerleşti ve Aniante'nin müdürlüğünü yapmakta olduğu Galerie-Librarie Jeune Europe’ta çalışmaya başladı. Daha sonra Aniante’nin Leopold Robert Sokağı’nda, 32 no’lu dairesinde birlikte yaşamaya başladı.
1934 yılında Aniante’nin galerisi Jeune Europe kapandı. Aniante, Mussolini aleyhine yazdığı kitapları nedeniyle yasaklı yazar hâline geldi. Çiftin ekonomik durumu gittikçe bozuldu. Sıkıntılı günler, Hale Asaf’ın Arnavutluk Kralı Ahmet Zogu'nun bir portresini yapıp göndermesine kadar sürdü. Birkaç ay sonra 5000 franklık bir çek ve övgü dolu mektup gelince ferahlayan sanatçı, çocukluğundan kalma hastalığın nüksetmesi ve kansere dönüşmesi ile büyük sıkıntılar yaşadı. 31 Mayıs 1938 öldü. Cenazesi Thiasi Mezarlığı’na defnedildi.
Ölümünden sonra büyük bir kısmı Aniente’de kalan resimlerin akıbeti belirsizdir. Resimlerin bir kısmı II. Dünya Savaşı sırasında kaybolmuş, geri kalanların bir kısmı Türk koleksiyonerlere satılmıştır. 2001-2002 yılında yapılan bir araştırmada sanatçının 21 portre gerçekleştirdiği bunlardan 10’unun günümüze ulaştığı; 13 Bursa manzarasından onunun; 5 Paris manzarasından birinin ve bir de genel manzaranın günümüze ulaştığı bilinmektedir
Sergilerinden seçmeler
- 1930 Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği’nin Ankara Türk Ocağı Sergisi’nde portreler ve Bursa manzaralarını sergilediği sergisi.
- 1930 Paris’e Montparnasse Yaz Sergisi.
- 1931 Moskovit Salonu’nda . Aniante’nin bir arkadaşına emanet olarak bıraktığı içi resimlerle dolu valiz, II. Dünya Savaşı yıllarında kaybolur. Kendine kalan resimlerden bir kısmını Türk koleksiyonerlere satar. Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliğinin dördüncü sergisi.
- 1931 Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliğinin İstanbul Türk Ocağı Sergisi
- 1932 Paris’te, Genç Avrupa Resim Sergisi
- 1933- 1932 yılında Jeune Europe’taki sergilerde dikkat çeken Hale Asaf, davet suretiyle katılmanın mümkün olduğu Tuileries Sergisi’ne davet edildi ve burada yapıtlarını sergiledi.
- 1933 Jeune Europe Galerisi’ndeki sergisi.
- 1935 Hale Asaf, Société des Artistes Independants’ın Sonbahar Salonu Sergisi
Kaynakça
- ^ Toros, Taha (1956-1979). "Hale Asaf'ın ıstırap dolu hayat hikayesi". Hayat. Marmara Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022.
- ^ a b c d . 9 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
- ^ a b c . 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
- ^ "Hale Asaf (Halil Hamit Paşazade), Gürcüstan Dostluk Derneği sitesi, Yayın tarihi: 24.02.2011, Erişim tarihi:10.12.2012". 1 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
- ^ "Felsefeekibi.net sitesi, Erişim tarihi:10.12.2012". 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
Dış bağlantılar
Beş yapıtı ile Hale Asaf’ı anmak20 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hale Salih Asaf 1905 Istanbul Kadikoy 31 Mayis 1938 Paris Montparnasse Turk ressamdir Hale Salih AsafHale AsafGenel bilgilerDogum1905 Kadikoy IstanbulOlum31 Mayis 1938 33 yasinda Paris FransaUyrukTurkAlaniPortre manzara resmi Ilk Turk kadin ressamlardandir Ressam Mihri Musfik Hanim in yegenidir Gunumuze ulasabilmis portre calismalari ve manzara resimleri ile taninir Yasami1905 te Istanbul un Kadikoy ilcesinde dedesi Doktor Rasim Pasa nin konaginda dunyaya geldi Babasi Abdulhamit devri temyiz reislerinden Salih Bey annesi Enise Hanim dir Babasinin babasi Asaf Pasa Sultan Abdulhamit in yaveri annesinin babasi Cerkez Ahmet Rasim Pasa ise Askeri Tibbiye Okulu nun taninmis hocalarindan bir anatomi uzmanidir Anne tarafindan Gurcu ve Cerkes asilli olan Asaf in baba soyu Gurcu asilli sadrazam Halil Hamid Pasa ya dayanir Bebeklik caginda kopeklerden gecen bir hastalik nedeniyle 1910 yilinda cigerlerinden ciddi bir ameliyat gecirdi omru boyunca bu hastalikla mucadele etmesi gerekti Ilk ogrenimi evde ozel olarak gordukten sonra orta ogrenimini Notre Dame de Sion da tamamladi Dil ogrenmeye yetenegi vardi Ingilizce Rumca Fransizca ogrendi 1919 yilinda anne ve babasi ile birlikte Roma ya teyzesi Mihri Musfik Hanim in yanina giderek ilk resim derslerini aldi Italyanca ogrendi 1920 de Paris e Montparnasse a gitti Namik Ismail in ogrencisi oldu Hale Salih Asaf OtoportreBerlin Guzel Sanatlar Akademisi 1921 yilinda sanat egitimi almak uzere ailesi onu Berlin e gonderdi O yil hastaligi nuksetti ve bir gogsu alindi Sinavini kazandigi Berlin Guzel Sanatlar Akademisi nde ogrenime basladi Prof in ogrencisi oldu Bu okulda 1923 yilinda Fikret Mualla ile sinif arkadasi oldu Ayni yil kisa bir sure icin Berlin e gelen Ali Avni Celebi ile gorustu 1924 yilinda Berlin de iken yaptigi portreler unlu sanat dergilerinde yayimlaninca ilk defa adi duyuldu Okuldaki son yili sikintili gecti Babasi Turk Kurtulus Savasi sonrasinda siyasi nedenlerle ulkeyi terkedip kardesi Cemal Bey ile birlikte Misir a kactigi icin gecim sikintisi ceken Hale Salih 1924 yili Nisan ayinda Istanbul a dondu Sanayi Nefise Mektebi 1924 1925 yillarinda Inas Sanayi i Nefise Mektebi nde Feyhaman Duran ile Ibrahim Calli nin ogrencisi oldu Salih Bey in Misir a kacisindan sonra anne ile babasi ayrilmisti Annesi Enise Hanim bu ayriliktan sonra Isvicre ye gidecek ve orada Bale Sanatoryumu nda veremden olecektir Hale Hanim 1925 yilindan itibaren babasinin adi Salih in yerine dedesinin adi Asaf i kullanmaya basladi Munih yillari 1925 in Ocak ayinda Avrupa konkurunu kazandi Bu sinavi kazanip Avrupa ya egitime gonderilen ilk kadin sanatci idi 1926 Ocak ayinda Maarif Vekaleti tarafindan Almanya ya gonderildi Munih te Lovis Corinth in ogrencisi oldu 1926 yilinda Italya ya giderek cigerlerindeki kistleri aldirdi 1926 nin Temmuz Agustos aylarinda Galatasaray Sergileri ne portreleriyle katildi Hale Salih Asaf Babasinin portresiParis donemi 1927 yilinda Paris e arkadaslari Refik Epikman Cevat Dereli Mahmut Cuda Nurullah Berk Ratip Asir Acudoglu Muhittin Sebati Ismail Hakki Oygar Ali Hadi Bara Fahreddin Arkunlar Seref Akdik in yanina gitti 1927 yili ile 13 Agustos 1928 tarihleri arasinda Academie de la Grande Chaumiere ye devam ederek Andre Lhote un ogrencisi oldu Bu donemde Paris te seramik egitimi almakta olan Ismail Hakki Oygar ile nisanlandi Calismalarini Oygar ile birlikte Paris te Grande Chaumiere Atolyesi nde surdurdu Matisse ve Duffy den ozel dersler aldi 1928 de Paris te e katildi 13 Agustos 1928 tarihinde Cevat Dereli Muhitin Sebati Refik Epikman Mahmut Cuda Ratip Asir Acudoglu ile birlikte Tadla vapuruyla Paris ten Istanbul a dondu Gazeteci ressam Elif Naci onlardan birkac gun once Istanbul a dondugu icin Seref Kamil Akdik ve bircok sanatci tarafindan karsilandi Donus haberleri Elif Naci nin gayretleriyle 14 Agustos 1928 Sali gunku Milliyet Gazetesi nde yer aldi Bursa donemi Esi Ismail Hakki Oygar Istanbul da olmasina ragmen 1928 Eylul ayinda okullarin acilmasiyla Hale Asaf Bursa Kiz Ogretmen Okulu na resim ogretmeni olarak atandi 1929 da Bursa Necati Bey Kiz Sanat Enstitusu nde Fransizca derslerini de ustlendi 15 Nisan 1929 da Ankara Etnografya Muzesi nde acilan I Genc Ressamlar Sergisi ne alti yapitiyla katildi 15 Temmuz 1929 da Mustakil Ressamlar ve Heykeltiraslar Birliginin kuruculari arasinda yer alan Hale Asaf boylelikle ilk kadin kurucu unvanina da hak kazandi 15 Eylul 1929 da Mustakil Ressamlar ve Heykeltiraslar Birligi nin Istanbul Turk Ocagi Sergisi nde portreler ve Bursa manzaralarini sergiledi Yasaminin buyuk bolumu yurt disinda gecen Hale Asaf Bursa da cevreye uyum saglamak ve resim calismalarini surdurmekte zorlaniyordu Bursa Corapcilar Carsisi nda resim yaparken bir kadinin resim yapmasini yadirgayan kalabalik tarafindan saldiriya ugramis ve korkudan bayilmisti Bu olayin etkisinden kurtulamadi 1929 sonunda Mahmud Cuda ile gorev degisimi yapmasi Bursa daki mutsuz hayatina bir cozum oldu Hale Asaf Istanbul Guzel Sanatlar Akademisi nde eski hocasi Namik Ismail in yaninda ogretmen yardimcisi olarak goreve basladi Mahmut Cuda da Bursa Kiz Ogretmen Okulu a gitti 1 Aralik 1929 dan 1931 in sonlarina kadar Fikret Adil in Asmalimescit No 47 de yer alan ve adli kitabinin da mekanini olusturan cati kati bircok genc sanatci gibi Hale Asaf i da agirladi Ne var ki sanatci akademide yer almasina ve esinin yaninda bulunmasina ragmen mutsuzlugunu ve bunalimini ustunden atamayarak esini ve Akademideki gorevini birakip son kez Paris e gitti Paris te son yillari Hale Asaf 1931 yili sonlarinda Paris e giderek gozlerinden ameliyat oldu Bu sirada bundan sonraki yasamini birlikte surdurecegi Italyan edebiyatci ile tanisti Aniante nin Paris te kalma teklifini kabul eden Hale Asaf baslangicta bir otel odasina yerlesti ve Aniante nin mudurlugunu yapmakta oldugu Galerie Librarie Jeune Europe ta calismaya basladi Daha sonra Aniante nin Leopold Robert Sokagi nda 32 no lu dairesinde birlikte yasamaya basladi 1934 yilinda Aniante nin galerisi Jeune Europe kapandi Aniante Mussolini aleyhine yazdigi kitaplari nedeniyle yasakli yazar haline geldi Ciftin ekonomik durumu gittikce bozuldu Sikintili gunler Hale Asaf in Arnavutluk Krali Ahmet Zogu nun bir portresini yapip gondermesine kadar surdu Birkac ay sonra 5000 franklik bir cek ve ovgu dolu mektup gelince ferahlayan sanatci cocuklugundan kalma hastaligin nuksetmesi ve kansere donusmesi ile buyuk sikintilar yasadi 31 Mayis 1938 oldu Cenazesi Thiasi Mezarligi na defnedildi Olumunden sonra buyuk bir kismi Aniente de kalan resimlerin akibeti belirsizdir Resimlerin bir kismi II Dunya Savasi sirasinda kaybolmus geri kalanlarin bir kismi Turk koleksiyonerlere satilmistir 2001 2002 yilinda yapilan bir arastirmada sanatcinin 21 portre gerceklestirdigi bunlardan 10 unun gunumuze ulastigi 13 Bursa manzarasindan onunun 5 Paris manzarasindan birinin ve bir de genel manzaranin gunumuze ulastigi bilinmektedirSergilerinden secmeler1930 Mustakil Ressamlar ve Heykeltiraslar Birligi nin Ankara Turk Ocagi Sergisi nde portreler ve Bursa manzaralarini sergiledigi sergisi 1930 Paris e Montparnasse Yaz Sergisi 1931 Moskovit Salonu nda Aniante nin bir arkadasina emanet olarak biraktigi ici resimlerle dolu valiz II Dunya Savasi yillarinda kaybolur Kendine kalan resimlerden bir kismini Turk koleksiyonerlere satar Mustakil Ressamlar ve Heykeltiraslar Birliginin dorduncu sergisi 1931 Mustakil Ressamlar ve Heykeltiraslar Birliginin Istanbul Turk Ocagi Sergisi 1932 Paris te Genc Avrupa Resim Sergisi 1933 1932 yilinda Jeune Europe taki sergilerde dikkat ceken Hale Asaf davet suretiyle katilmanin mumkun oldugu Tuileries Sergisi ne davet edildi ve burada yapitlarini sergiledi 1933 Jeune Europe Galerisi ndeki sergisi 1935 Hale Asaf Societe des Artistes Independants in Sonbahar Salonu SergisiKaynakca Toros Taha 1956 1979 Hale Asaf in istirap dolu hayat hikayesi Hayat Marmara Universitesi Acik Erisim Sistemi Erisim tarihi 5 Haziran 2022 a b c d 9 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Aralik 2012 a b c 18 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Aralik 2012 Hale Asaf Halil Hamit Pasazade Gurcustan Dostluk Dernegi sitesi Yayin tarihi 24 02 2011 Erisim tarihi 10 12 2012 1 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2012 Felsefeekibi net sitesi Erisim tarihi 10 12 2012 25 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2012 Dis baglantilarBes yapiti ile Hale Asaf i anmak20 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde