Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sağcılık, toplumsal hiyerarşiyi veya toplumsal eşitsizliği kabul eden veya destekleyen siyasal duruş veya etkinliktir. Toplumsal eşitsizlik, sağcılar tarafından; ya milletsel/ırksal farklılıklardan, ya dini ve inançsal farklılıklardan, ya kültürel ve sosyal farklılıklardan ya da piyasa ekonomisindeki rekabetten kaynaklandığı için kaçınılmaz, doğal, normal veya cazip bulunur.Sağ ve sol isimli siyasal kavramlar, Fransız Devrimi (1789-1799) zamanında, ayrı görüşteki siyasetçilerin Fransız parlamentosunun sağında veya solunda oturmalarından esinlenilerek oluşturulmuştur; parlamento başkanının sağındaki koltuklarda oturanlar, çoğunlukla monarşist Ancien Régime destekçilerinden oluşmuştur.
Fransa'da orijinal sağ; hiyerarşiyi, geleneği ve klerikalizmi destekleyen siyasetçileri kapsardı. Sağcılar, sosyal eşitsizliğin olağanlığını açıklamak için doğal hukuku ve talep etmişlerdir.La droite (sağ) ifadesi, Fransa'da 1815'te monarşinin yeniden kurulmasıyla birlikte, tanımlanmasında kullanımıyla öne çıkmıştır. İngilizce konuşan ülkelerde "sağ" ve "sol" kavramlarının siyasette kullanımı, 20. yüzyılda başlamıştır. Bu yüzden sağcılığın anlamı; toplumlara, tarihi dönemlere ve siyasal düzenlere ve ideolojilere göre değişiklik göstermiştir. Bu kavram, aslen ve gericileri tanımlamak için kullanılmasına rağmen zaman içinde; liberal muhafazakârları, klasik liberalleri, liberteryen muhafazakârları, Hristiyan demokratları ve çeşitli milliyetçileri de tanımlamada kullanılarak biraz daha çeşitlilik kazanmıştır.
Çeşitleri
Sağcılığın siyasal yelpazesi merkez sağdan aşırı sağa kadar uzanır. 19. yüzyılın sonlarında Fransız siyasal yelpazesi; parlamenter monarşistleri, ve Bonapartistleri merkez sağda değerlendirirken; ve ise aşırı sağda değerlendirmiştir. II. Dünya Savaşı sonrası Fransa'sındaki Gaullistler; eğitim ve altyapı çalışmalarına, buna ilaveten kapsamlı iktisadi düzenlemelere hatırı sayılır ölçüde sosyal harcama yapılmasını desteklemişlerdir ancak sosyal demokrasiye özgü varlığın yeniden tahsisi ölçüsüne sınırlama getirmişlerdir.
Duruşları
Anti-sosyalizm ve anti-komünizm
İlk sosyalist hareketler, o dönem Avrupa kıtasının çoğunda uygulanan geleneksel monarşilerle karşıt görüşte olmuşlardır. Avrupa monarşilerinin pek çoğu, komünist görüşlerin kamusal alanda ifade edilmesini yasa dışı ilan etmiştir. Karl Marx, Komünist Manifesto'da bu durumdan; "Avrupa'da bir hayalet dolaşıyor" şeklinde bahsederek monarşist yönetimdeki hükümdarların tahtları için endişe ettiklerini ileri sürmüştür. I. Dünya Savaşı öncesi Avrupa'sında en büyük üç monarşist ülke: Rus İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda komünizme destek verilmesi yasa dışıydı. Pek çok monarşist (parlamenter monarşistler hariç), varlık ve siyasal güç konusundaki eşitsizliği, kutsal tabii düzenin bir sonucu olarak görmüştür. Ancak I. Dünya Savaşı sonrasında çoğu Avrupa ülkesinde, Kralın Kutsal Hakları gözden düşmüş ve bunun yerine liberal ve milliyetçi hareketler gelmiştir. Avrupa'daki krallar ve hükümdarlar göstermelik yönetici veya kukla başkan hâline gelmiş; seçimle gelmiş hükûmetler gerçek gücü elinde tutmuştur. En muhafazakâr Avrupa monarşilerinden biri olan Rusya İmparatorluğu, Ekim Devrimi sonucu Sovyetler Birliği olarak yeniden kurulmuştur. Rusların bu devrimi, 1917-1922 yıllarında diğer Avrupa devletlerinde başlayan bir dizi devrimi etkilemiştir. Bu devrimlerin pek çoğu, 1918-1919 Alman Devrimi'nde olduğu gibi milliyetçi ve monarşist askerî birlikler tarafından engellenmiştir.
1920'ler ve 1930'lar, geleneksel sağcılığın sönüşünü görmüştür. Anti-sosyalizm düşüncesi ise artık, bir yandan yükselişteki faşist hareketler, diğer yandan ABD ilhamlı liberal muhafazakârlar tarafından benimsenmiştir. Komünist gruplar ve siyasi partiler, 1920'lerde Çin Cumhuriyeti'nde olduğu gibi dünya çapında görünmeye başlandığında, sömürge yetkilileri veya yerel milliyetçi hareketler onların rakibi olmuştur.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra, sosyalizm ve komünizm küresel bir fenomen hâline gelmiştir. Ayrıca, anti-komünizm; hem ABD'nin hem de NATO müttefiklerinin yurt içi ve yurt dışı siyasal ilişkilerinin temel taşlarından biri olmuştur. Savaş sonrası muhafazakârlık, monarşist ve aristokrat köklerini tamamen terk ederek; yurtseverlik, din ve milliyetçiliğe odaklanmıştır. Komünistler de iç ve dış faaliyetlerinde kapitalizm karşıtı tavırlar alarak Wall Street'i, kitleleri baskı altına alan bir fenomen olarak nitelendirmiştir. ABD dış ilişkilerinde antikomünizmi en yüksek öncelik olarak ele almıştır ve Amerikalı pek çok muhafazakâr, yurtlarında komünist etki olarak gördükleri şeylerle mücadele etmişlerdir. Bunun sonucu olarak "McCarthycilik" kavramı altında kümelenen birtakım iç siyaset prensipleri kabul edilmiştir. Soğuk Savaş boyunca; Asya, Afrika ve Latin Amerika'da bulunan muhafazakâr hükûmetler siyasal ve iktisadi destek için ABD'ye yönelmişlerdir.
Din
Çoğunluk dinini hükûmetin desteklemesi, sağcılığın başlangıcından beridir bu hareketin büyük bir parçası olmuştur. Orijinal Fransız sağcılığı, Katolik Kilisesi'nin gücünü desteklemiştir ve solun antiklerikal birliğince teklif edilen laikleşme önerisine karşı çıkmıştır. Fransız Devrimi sonrası Katolik Kilisesi üyeleri gibi sağcı görüşlere sahip dinî şahıslar; dinle bağlantılı toplumsal tabakalaşmayı ve dinî geleneklerin otoritesini geri getirmeyi veya yeniden yaratmayı talep etmişlerdir.Joseph de Maistre, dinle ilgisi olmayan meselelerde Papa'nın dolaylı otoritesinin lehine görüşler bildirmiştir. Maistre'ye göre; sadece, tüm Avrupalı toplumların, özellikle Katolik Avrupa monarşilerinin geleneklerini ve uygulamalarını içeren bir Hristiyan anayasası üzerine kurulan hükûmetler, Fransız Devrimi'ndeki gibi akılcı siyasal programların uygulanmasını takiben oluşacak kargaşa ve kan dökülmesinden sakınabilir.
ABD'de Cumhuriyetçi Parti, Avrupa'da ise Hristiyan demokrat partiler tarafından desteklenen Hristiyan sağ, Batı'daki başlıca siyasi güçlerden biridir. Bu görüşe sahip parti mensupları, dini değerleri tasdik eden ve yasa dışı göçlere karşı çıkan kanunları desteklerler., Hindistan'daki sağcılığın bir bölümü olmuştur. Muhafazakâr popülizmin bir türü olan bu hareketi, sadece dominant konumlarına yapılacak tecavüzden korkan ayrıcalıklı gruplar değil, aynı zamanda; kültürel onur, düzen ve milli gücün çoğunlukçu retoriği tarafından tanınma arayışı içinde olan "avam" ve yoksul gruplar da desteklemektedir. Ayrıca Büyük Birlik Partisi,/Militan Ruhban Birliği ve İran'daki gibi pek çok İslamcı grup, sağcılıkla bağlantılıdır.
Günümüzde, sosyal ve dinî anlamda pek çok muhafazakâr, özellikle evrim veya gibi konularda bilimsel organizasyonlara karşıt bir konumda yer almaktadır. Avrupa'da bu durum özellikle Türkiye'de göze çarpmaktadır.
Farklı kategorilere ayrılması
Sağın tanımı tek tip değildir ve farklı toplumlara, tarihsel dönemlere, siyasi sistemlere ve ideolojilere göre değişir. Liberal demokrasilerde siyasi sağ genellikle sosyalizme ve sosyal demokrasiye karşıdır ve muhafazakar, Hristiyan demokrat, klasik liberal ve milliyetçi partilerin yanı sıra aşırı sağcı faşist grupları da içerir.
Akademisyenler ve sağı beş kategoriye ayırmaktadır: gerici, ılımlı, radikal, aşırı ve yeni. 'e göre bu "düşünce tarzları" Fransız Devrimi'nden sonra ortaya çıkan liberalizm ve sosyalizm gibi sol ideolojilere verilen yanıtlardır.
- geçmişe bakar ve aristokratik, dini ve otoriter eğilimlere sahiptir.
- Edmund Burke tarafından örneklendirilen ise kademeli değişimi kabul eder ve hukukun üstünlüğü ve kapitalizm de dahil olmak üzere liberalizmin bazı yönlerini destekler. Bununla birlikte, radikal laissez-faire ve bireyciliği topluma zararlı olarak görürler ve milliyetçilik ile sosyal refah politikalarını desteklerler.
- Radikal sağ, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra geliştirilen bir terimdir ve McCarthycilik, , Thatcherizm ve Cumhuriyetçi Parti gibi grup ve ideolojilere uygulanmıştır. Ancak Eatwell, bu sınıflandırmanın demokratik hareketleri tanımlamak için de kullanılmış olması nedeniyle önemli sorunları olduğunu belirtmektedir. Bu kategori sağ kanat popülizmi ve çeşitli alt türlerini kapsamaktadır.
- Aşırı sağın dört özelliği vardır: demokrasi karşıtlığı, aşırı milliyetçilik, ırkçılık ve güçlü devlet.
- Yeni Sağ ise küçük devlet, serbest piyasa ve bireysel inisiyatifi savunan liberal muhafazakarlardan oluşmaktadır.
Bazı yazarlar merkez sağ ve aşırı sağ arasında ayrım yapmaktadır. Merkez sağ partiler tipik olarak liberal demokrasiyi, kapitalizmi, piyasa ekonomisini (tekelleri kontrol etmek için hükûmet düzenlemeleri ile birlikte), özel mülkiyet haklarını ve sınırlı bir refah devletini destekler. Muhafazakarlık ve ekonomik liberalizm ile aynı çizgide yer alırlar ve sosyalizm ile komünizme karşı çıkarlar.
Öte yandan aşırı sağ, baskın etnik grubu veya dini destekleyen ve diğerlerine karşı ayrımcılık yapan mutlak bir hükûmetten yanadır. İspanya'da Francisco Franco, İtalya'da Benito Mussolini, Nazi Almanya'sında Adolf Hitler ve Şili'de Augusto Pinochet aşırı sağ ile ilişkilendirilen önemli figürlerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Bobbio, Norberto and Allan Cameron,Left and Right: The Significance of a Political Distinction. University of Chicago Press, 1997, s. 51, 62.
- ^ a b c J. E. Goldthorpe. An Introduction to Sociology. Cambridge, England, UK; Oakleigh, Melbourne, Australia; New York, New York, USA Pp. 156. .
- ^ Rodney P. Carlisle. Encyclopedia of politics: the left and the right, Volume 2. University of Michigan; Sage Reference, 2005. Pp.693, 721.
- ^ Bobbio, Norberto and Allan Cameron,Left and Right: The Significance of a Political Distinction. University of Chicago Press, 1997,
- ^ Hilliard, Robert L. and Michael C. Keith, Waves of Rancor: Tuning in the Radical Right (Armonk, New York: M.E. Sharpe, Inc., 1999) p. 38.
- ^ Andrew Knapp and Vincent Wright (2006). The Government and Politics of France. Routledge. ISBN .
- ^ Smith, T. Alexander and Raymond Tatalovich. Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies (Toronto, Canada: Broadview Press, Ltd., 2003) pp. 30. "That viewpoint is held by contemporary sociologists, for whom 'right-wing movements' are conceptualized as 'social movements whose stated goals are to maintain structures of order, status, honor, or traditional social differences or values' as compared to left-wing movements which seek 'greater equality or political participation.' '
- ^ Scruton, Roger “A Dictionary of Political Thought” "Defined by contrast to (or perhaps more accurately conflict with) the left the term right does not even have the respectability of a history. As now used it denotes several connected and also conflicting ideas (including) 1)conservative, and perhaps authoritarian, doctrines concerning the nature of civil society, with emphasis on custom, tradition, and allegiance as social bonds ... 8) belief in free enterprise free markets and a capitalist economy as the only mode of production compatible with human freedom and suited to the temporary nature of human aspirations ..." pp. 281-2, Macmillian, 1996
- ^ J. E. Goldthorpe. An Introduction to Sociology. "There are ... those who accept inequality as natural, normal, and even desirable. Two main lines of thought converge on the Right or conservative side...the truly Conservative view is that there is a natural hierarchy of skills and talents in which some people are born leaders, whether by heredity or family tradition. ... now ... the more usual right-wing view, which may be called 'liberal-conservative', is that unequal rewards are right and desirable so long as the competition for wealth and power is a fair one." p. 156. Cambridge, England, UK; Oakleigh, Melbourne, Australia; New York, New York, USA Pp. 156. .
- ^ Goodsell, Charles T., "The Architecture of Parliaments: Legislative Houses and Political Culture", British Journal of Political Science, Vol. 18, No. 3 (July, 1988) pp. 287–302
- ^ Linski, Gerhard, Current Issues and Research In Macrosociology (Brill Archive, 1984) p. 59
- ^ Clark, Barry Political Economy: A Comparative Approach (Praeger Paperback, 1998) pp. 33–34
- ^ a b c Andrew Knapp and Vincent Wright (2006). The Government and Politics of France. Routledge. ISBN .
- ^ Rodney P. Carlisle. Encyclopedia of politics: the left and the right, Volume 2. University of Michigan; Sage Reference, 2005, p. 693.
- ^ Gauchet, Marcel, "Right and Left" in Nora, Pierre, ed., Realms of Memory: Conflicts and Divisions (1996) pp. 247-8
- ^ "The English Ideology: Studies in the Language of Victorian Politics" George Watson Allen Lane: London 1973 p.94
- ^ The meaning of 'right-wing' and 'left-wing' varies across societies, historical epochs and political systems and ideologies. Social cognition: an integrated introduction 16 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Martha Augoustinos, Iain Walker, Ngaire Donaghue; SAGE, June 15, 2006 - 364 pages, page 30
- ^ Martin E. Marty, R. Scott Appleby, American Academy of Arts and Sciences. Fundamentalisms observed. University of Chicago Press, 1994. P. 91. ISBNISBN 0-226-50878-1, .
- ^ "Conservative Parties Cheer Victory in EU Parliamentary Elections". Voanews.com. 2 Kasım 2009. 28 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2012.
- ^ Thomas Blom Hansen, The Saffron Wave: Democracy and Hindu Nationalism in Modern India, Princeton University Press, 2001, , 9781400803422
- ^ Demirtas, Burcu (27 Mart 2009). . Turkishweekly.net. 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2012.
- ^ . uvm.edu. Sonbahar 2007. 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2012.
- ^ "Poll test for Iran reformists". BBC News. 10 Şubat 2000. 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2012.
- ^ . Merip.org. 23 Mayıs 1997. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2012.
- ^ Anoushiravan Ehteshami and Mahjoob Zweiri, Iran and the rise of its neoconservatives: the politics of Tehran's silent revolution, I.B.Tauris, 2007.
- ^ https://www.irr.org.uk/cgi-bin/news/open.pl?id=4447 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., "Christian school teaches right-wing creationist theories, by Liz Fekete, 1 August 2002, 'The government policy of funding for faith schools has been criticised after it was revealed that the Emmanuel City Technology College in Gateshead is teaching creationism - that human origins are (relatively) recent and divine - as opposed to scientific evolution, to explain our origins.'
- ^ . 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2012.
- ^ Diana DeGette, Sex, Science, and Stem Cells: Inside the Right Wing Assault on Reason, The Lyons Press, 2008, .
- ^ Policy Implications of Greenhouse Warming, National Academy of Sciences, National Academies Press, 1992,
- ^ Chris Mooney, The Republican War on Science: Revised and Updated, ASIN: B001OQOIPM
- ^ "Muslim creationism makes inroads in Turkey, by Tom Heneghan, Reuters, Nov. 22, 2006, "Creationism is so widely accepted here that Turkey placed last in a recent survey of public acceptance of evolution in 34 countries — just behind the United States." "Darwinism did become an issue during the left-vs.-right political turmoil before a 1980 military coup because Communist bookshops touted Darwin's works as a complement to Karl Marx. 'It looked like Marx and Darwin were together, two long-bearded guys spreading ideas that make people lose their faith,' said Istanbul journalist Mustafa Akyol". 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2012.
- ^ McLean, Iain; McMillan, Alistair (2008). The Concise Oxford Dictionary of Politics (3. bas.). Oxford: Oxford University Press. s. 465. ISBN .
- ^ Davies, p. 13.
- ^ Eatwell: 2004, p. 8, "Today four other traits feature most prominently in definitions: 1) anti-democracy; 2) nationalism; 3) racism; 4) the strong state".
- ^ Eatwell: 2004, pp. 7–8.
- ^ Betz & Immerfall 1998; Betz 1994; Durham 2000; Durham 2002; Hainsworth 2000; Mudde 2000; Berlet & Lyons, 2000.
- ^ Durham, Martin (2000). The Christian Right, the Far Right and the Boundaries of American Conservatism. ISBN . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sagcilik toplumsal hiyerarsiyi veya toplumsal esitsizligi kabul eden veya destekleyen siyasal durus veya etkinliktir Toplumsal esitsizlik sagcilar tarafindan ya milletsel irksal farkliliklardan ya dini ve inancsal farkliliklardan ya kulturel ve sosyal farkliliklardan ya da piyasa ekonomisindeki rekabetten kaynaklandigi icin kacinilmaz dogal normal veya cazip bulunur Sag ve sol isimli siyasal kavramlar Fransiz Devrimi 1789 1799 zamaninda ayri gorusteki siyasetcilerin Fransiz parlamentosunun saginda veya solunda oturmalarindan esinlenilerek olusturulmustur parlamento baskaninin sagindaki koltuklarda oturanlar cogunlukla monarsist Ancien Regime destekcilerinden olusmustur Fransa da orijinal sag hiyerarsiyi gelenegi ve klerikalizmi destekleyen siyasetcileri kapsardi Sagcilar sosyal esitsizligin olaganligini aciklamak icin dogal hukuku ve talep etmislerdir La droite sag ifadesi Fransa da 1815 te monarsinin yeniden kurulmasiyla birlikte tanimlanmasinda kullanimiyla one cikmistir Ingilizce konusan ulkelerde sag ve sol kavramlarinin siyasette kullanimi 20 yuzyilda baslamistir Bu yuzden sagciligin anlami toplumlara tarihi donemlere ve siyasal duzenlere ve ideolojilere gore degisiklik gostermistir Bu kavram aslen ve gericileri tanimlamak icin kullanilmasina ragmen zaman icinde liberal muhafazakarlari klasik liberalleri liberteryen muhafazakarlari Hristiyan demokratlari ve cesitli milliyetcileri de tanimlamada kullanilarak biraz daha cesitlilik kazanmistir CesitleriSagciligin siyasal yelpazesi merkez sagdan asiri saga kadar uzanir 19 yuzyilin sonlarinda Fransiz siyasal yelpazesi parlamenter monarsistleri ve Bonapartistleri merkez sagda degerlendirirken ve ise asiri sagda degerlendirmistir II Dunya Savasi sonrasi Fransa sindaki Gaullistler egitim ve altyapi calismalarina buna ilaveten kapsamli iktisadi duzenlemelere hatiri sayilir olcude sosyal harcama yapilmasini desteklemislerdir ancak sosyal demokrasiye ozgu varligin yeniden tahsisi olcusune sinirlama getirmislerdir DuruslariAnti sosyalizm ve anti komunizm Ilk sosyalist hareketler o donem Avrupa kitasinin cogunda uygulanan geleneksel monarsilerle karsit goruste olmuslardir Avrupa monarsilerinin pek cogu komunist goruslerin kamusal alanda ifade edilmesini yasa disi ilan etmistir Karl Marx Komunist Manifesto da bu durumdan Avrupa da bir hayalet dolasiyor seklinde bahsederek monarsist yonetimdeki hukumdarlarin tahtlari icin endise ettiklerini ileri surmustur I Dunya Savasi oncesi Avrupa sinda en buyuk uc monarsist ulke Rus Imparatorlugu Alman Imparatorlugu ve Avusturya Macaristan Imparatorlugu nda komunizme destek verilmesi yasa disiydi Pek cok monarsist parlamenter monarsistler haric varlik ve siyasal guc konusundaki esitsizligi kutsal tabii duzenin bir sonucu olarak gormustur Ancak I Dunya Savasi sonrasinda cogu Avrupa ulkesinde Kralin Kutsal Haklari gozden dusmus ve bunun yerine liberal ve milliyetci hareketler gelmistir Avrupa daki krallar ve hukumdarlar gostermelik yonetici veya kukla baskan haline gelmis secimle gelmis hukumetler gercek gucu elinde tutmustur En muhafazakar Avrupa monarsilerinden biri olan Rusya Imparatorlugu Ekim Devrimi sonucu Sovyetler Birligi olarak yeniden kurulmustur Ruslarin bu devrimi 1917 1922 yillarinda diger Avrupa devletlerinde baslayan bir dizi devrimi etkilemistir Bu devrimlerin pek cogu 1918 1919 Alman Devrimi nde oldugu gibi milliyetci ve monarsist askeri birlikler tarafindan engellenmistir 1920 ler ve 1930 lar geleneksel sagciligin sonusunu gormustur Anti sosyalizm dusuncesi ise artik bir yandan yukselisteki fasist hareketler diger yandan ABD ilhamli liberal muhafazakarlar tarafindan benimsenmistir Komunist gruplar ve siyasi partiler 1920 lerde Cin Cumhuriyeti nde oldugu gibi dunya capinda gorunmeye baslandiginda somurge yetkilileri veya yerel milliyetci hareketler onlarin rakibi olmustur II Dunya Savasi ndan sonra sosyalizm ve komunizm kuresel bir fenomen haline gelmistir Ayrica anti komunizm hem ABD nin hem de NATO muttefiklerinin yurt ici ve yurt disi siyasal iliskilerinin temel taslarindan biri olmustur Savas sonrasi muhafazakarlik monarsist ve aristokrat koklerini tamamen terk ederek yurtseverlik din ve milliyetcilige odaklanmistir Komunistler de ic ve dis faaliyetlerinde kapitalizm karsiti tavirlar alarak Wall Street i kitleleri baski altina alan bir fenomen olarak nitelendirmistir ABD dis iliskilerinde antikomunizmi en yuksek oncelik olarak ele almistir ve Amerikali pek cok muhafazakar yurtlarinda komunist etki olarak gordukleri seylerle mucadele etmislerdir Bunun sonucu olarak McCarthycilik kavrami altinda kumelenen birtakim ic siyaset prensipleri kabul edilmistir Soguk Savas boyunca Asya Afrika ve Latin Amerika da bulunan muhafazakar hukumetler siyasal ve iktisadi destek icin ABD ye yonelmislerdir Din Cogunluk dinini hukumetin desteklemesi sagciligin baslangicindan beridir bu hareketin buyuk bir parcasi olmustur Orijinal Fransiz sagciligi Katolik Kilisesi nin gucunu desteklemistir ve solun antiklerikal birligince teklif edilen laiklesme onerisine karsi cikmistir Fransiz Devrimi sonrasi Katolik Kilisesi uyeleri gibi sagci goruslere sahip dini sahislar dinle baglantili toplumsal tabakalasmayi ve dini geleneklerin otoritesini geri getirmeyi veya yeniden yaratmayi talep etmislerdir Joseph de Maistre dinle ilgisi olmayan meselelerde Papa nin dolayli otoritesinin lehine gorusler bildirmistir Maistre ye gore sadece tum Avrupali toplumlarin ozellikle Katolik Avrupa monarsilerinin geleneklerini ve uygulamalarini iceren bir Hristiyan anayasasi uzerine kurulan hukumetler Fransiz Devrimi ndeki gibi akilci siyasal programlarin uygulanmasini takiben olusacak kargasa ve kan dokulmesinden sakinabilir ABD de Cumhuriyetci Parti Avrupa da ise Hristiyan demokrat partiler tarafindan desteklenen Hristiyan sag Bati daki baslica siyasi guclerden biridir Bu goruse sahip parti mensuplari dini degerleri tasdik eden ve yasa disi goclere karsi cikan kanunlari desteklerler Hindistan daki sagciligin bir bolumu olmustur Muhafazakar populizmin bir turu olan bu hareketi sadece dominant konumlarina yapilacak tecavuzden korkan ayricalikli gruplar degil ayni zamanda kulturel onur duzen ve milli gucun cogunlukcu retorigi tarafindan taninma arayisi icinde olan avam ve yoksul gruplar da desteklemektedir Ayrica Buyuk Birlik Partisi Militan Ruhban Birligi ve Iran daki gibi pek cok Islamci grup sagcilikla baglantilidir Gunumuzde sosyal ve dini anlamda pek cok muhafazakar ozellikle evrim veya gibi konularda bilimsel organizasyonlara karsit bir konumda yer almaktadir Avrupa da bu durum ozellikle Turkiye de goze carpmaktadir Farkli kategorilere ayrilmasiSagin tanimi tek tip degildir ve farkli toplumlara tarihsel donemlere siyasi sistemlere ve ideolojilere gore degisir Liberal demokrasilerde siyasi sag genellikle sosyalizme ve sosyal demokrasiye karsidir ve muhafazakar Hristiyan demokrat klasik liberal ve milliyetci partilerin yani sira asiri sagci fasist gruplari da icerir Akademisyenler ve sagi bes kategoriye ayirmaktadir gerici ilimli radikal asiri ve yeni e gore bu dusunce tarzlari Fransiz Devrimi nden sonra ortaya cikan liberalizm ve sosyalizm gibi sol ideolojilere verilen yanitlardir gecmise bakar ve aristokratik dini ve otoriter egilimlere sahiptir Edmund Burke tarafindan orneklendirilen ise kademeli degisimi kabul eder ve hukukun ustunlugu ve kapitalizm de dahil olmak uzere liberalizmin bazi yonlerini destekler Bununla birlikte radikal laissez faire ve bireyciligi topluma zararli olarak gorurler ve milliyetcilik ile sosyal refah politikalarini desteklerler Radikal sag Ikinci Dunya Savasi ndan sonra gelistirilen bir terimdir ve McCarthycilik Thatcherizm ve Cumhuriyetci Parti gibi grup ve ideolojilere uygulanmistir Ancak Eatwell bu siniflandirmanin demokratik hareketleri tanimlamak icin de kullanilmis olmasi nedeniyle onemli sorunlari oldugunu belirtmektedir Bu kategori sag kanat populizmi ve cesitli alt turlerini kapsamaktadir Asiri sagin dort ozelligi vardir demokrasi karsitligi asiri milliyetcilik irkcilik ve guclu devlet Yeni Sag ise kucuk devlet serbest piyasa ve bireysel inisiyatifi savunan liberal muhafazakarlardan olusmaktadir Bazi yazarlar merkez sag ve asiri sag arasinda ayrim yapmaktadir Merkez sag partiler tipik olarak liberal demokrasiyi kapitalizmi piyasa ekonomisini tekelleri kontrol etmek icin hukumet duzenlemeleri ile birlikte ozel mulkiyet haklarini ve sinirli bir refah devletini destekler Muhafazakarlik ve ekonomik liberalizm ile ayni cizgide yer alirlar ve sosyalizm ile komunizme karsi cikarlar Ote yandan asiri sag baskin etnik grubu veya dini destekleyen ve digerlerine karsi ayrimcilik yapan mutlak bir hukumetten yanadir Ispanya da Francisco Franco Italya da Benito Mussolini Nazi Almanya sinda Adolf Hitler ve Sili de Augusto Pinochet asiri sag ile iliskilendirilen onemli figurlerdir Ayrica bakinizIdeoloji Status quo Yapisal islevselcilikKaynakca Bobbio Norberto and Allan Cameron Left and Right The Significance of a Political Distinction University of Chicago Press 1997 s 51 62 ISBN 978 0 226 06246 4 a b c J E Goldthorpe An Introduction to Sociology Cambridge England UK Oakleigh Melbourne Australia New York New York USA Pp 156 ISBN 0 521 24545 1 Rodney P Carlisle Encyclopedia of politics the left and the right Volume 2 University of Michigan Sage Reference 2005 Pp 693 721 ISBN 1 4129 0409 9 Bobbio Norberto and Allan Cameron Left and Right The Significance of a Political Distinction University of Chicago Press 1997 ISBN 978 0 226 06246 4 Hilliard Robert L and Michael C Keith Waves of Rancor Tuning in the Radical Right Armonk New York M E Sharpe Inc 1999 p 38 Andrew Knapp and Vincent Wright 2006 The Government and Politics of France Routledge ISBN 978 0 415 35732 6 Smith T Alexander and Raymond Tatalovich Cultures at War Moral Conflicts in Western Democracies Toronto Canada Broadview Press Ltd 2003 pp 30 That viewpoint is held by contemporary sociologists for whom right wing movements are conceptualized as social movements whose stated goals are to maintain structures of order status honor or traditional social differences or values as compared to left wing movements which seek greater equality or political participation Scruton Roger A Dictionary of Political Thought Defined by contrast to or perhaps more accurately conflict with the left the term right does not even have the respectability of a history As now used it denotes several connected and also conflicting ideas including 1 conservative and perhaps authoritarian doctrines concerning the nature of civil society with emphasis on custom tradition and allegiance as social bonds 8 belief in free enterprise free markets and a capitalist economy as the only mode of production compatible with human freedom and suited to the temporary nature of human aspirations pp 281 2 Macmillian 1996 J E Goldthorpe An Introduction to Sociology There are those who accept inequality as natural normal and even desirable Two main lines of thought converge on the Right or conservative side the truly Conservative view is that there is a natural hierarchy of skills and talents in which some people are born leaders whether by heredity or family tradition now the more usual right wing view which may be called liberal conservative is that unequal rewards are right and desirable so long as the competition for wealth and power is a fair one p 156 Cambridge England UK Oakleigh Melbourne Australia New York New York USA Pp 156 ISBN 0 521 24545 1 Goodsell Charles T The Architecture of Parliaments Legislative Houses and Political Culture British Journal of Political Science Vol 18 No 3 July 1988 pp 287 302 Linski Gerhard Current Issues and Research In Macrosociology Brill Archive 1984 p 59 Clark Barry Political Economy A Comparative Approach Praeger Paperback 1998 pp 33 34 a b c Andrew Knapp and Vincent Wright 2006 The Government and Politics of France Routledge ISBN 978 0 415 35732 6 Rodney P Carlisle Encyclopedia of politics the left and the right Volume 2 University of Michigan Sage Reference 2005 p 693 ISBN 1 4129 0409 9 Gauchet Marcel Right and Left in Nora Pierre ed Realms of Memory Conflicts and Divisions 1996 pp 247 8 The English Ideology Studies in the Language of Victorian Politics George Watson Allen Lane London 1973 p 94 The meaning of right wing and left wing varies across societies historical epochs and political systems and ideologies Social cognition an integrated introduction 16 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Martha Augoustinos Iain Walker Ngaire Donaghue SAGE June 15 2006 364 pages page 30 Martin E Marty R Scott Appleby American Academy of Arts and Sciences Fundamentalisms observed University of Chicago Press 1994 P 91 ISBNISBN 0 226 50878 1 ISBN 978 0 226 50878 8 Conservative Parties Cheer Victory in EU Parliamentary Elections Voanews com 2 Kasim 2009 28 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2012 Thomas Blom Hansen The Saffron Wave Democracy and Hindu Nationalism in Modern India Princeton University Press 2001 ISBN 1 4008 0342 X 9781400803422 Demirtas Burcu 27 Mart 2009 Turkishweekly net 15 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2012 uvm edu Sonbahar 2007 24 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2012 Poll test for Iran reformists BBC News 10 Subat 2000 15 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2012 Merip org 23 Mayis 1997 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2012 Anoushiravan Ehteshami and Mahjoob Zweiri Iran and the rise of its neoconservatives the politics of Tehran s silent revolution I B Tauris 2007 https www irr org uk cgi bin news open pl id 4447 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Christian school teaches right wing creationist theories by Liz Fekete 1 August 2002 The government policy of funding for faith schools has been criticised after it was revealed that the Emmanuel City Technology College in Gateshead is teaching creationism that human origins are relatively recent and divine as opposed to scientific evolution to explain our origins 5 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Eylul 2012 Diana DeGette Sex Science and Stem Cells Inside the Right Wing Assault on Reason The Lyons Press 2008 ISBN 978 1 59921 431 3 Policy Implications of Greenhouse Warming National Academy of Sciences National Academies Press 1992 ISBN 978 0 309 04386 1 Chris Mooney The Republican War on Science Revised and Updated ASIN B001OQOIPM Muslim creationism makes inroads in Turkey by Tom Heneghan Reuters Nov 22 2006 Creationism is so widely accepted here that Turkey placed last in a recent survey of public acceptance of evolution in 34 countries just behind the United States Darwinism did become an issue during the left vs right political turmoil before a 1980 military coup because Communist bookshops touted Darwin s works as a complement to Karl Marx It looked like Marx and Darwin were together two long bearded guys spreading ideas that make people lose their faith said Istanbul journalist Mustafa Akyol 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2012 McLean Iain McMillan Alistair 2008 The Concise Oxford Dictionary of Politics 3 bas Oxford Oxford University Press s 465 ISBN 9780199205165 Davies p 13 Eatwell 2004 p 8 Today four other traits feature most prominently in definitions 1 anti democracy 2 nationalism 3 racism 4 the strong state Eatwell 2004 pp 7 8 Betz amp Immerfall 1998 Betz 1994 Durham 2000 Durham 2002 Hainsworth 2000 Mudde 2000 Berlet amp Lyons 2000 Durham Martin 2000 The Christian Right the Far Right and the Boundaries of American Conservatism ISBN 978 0 7190 5486 0 Erisim tarihi 13 Mayis 2010