Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (Gürcüce: საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა Sakartvelos Sabçota Sotsialisturi Respublika; Rusça: Грузинская Советская Социалистическая Республика Gruzinskaya Sovetskaya Sotsalistiçeskaya Respublika), kısaca Gürcistan SSC olarak da bilinir, eski Sovyetler Birliği cumhuriyetlerinden biriydi. 25 Şubat 1921’de, Kızıl Ordu'nun Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti'ni işgal etmesinin ardından Gürcistan SSC adıyla kuruldu. 12 Mart 1922’den 5 Ekim 1936 tarihine kadar, Ermenistan SSC ile Azerbaycan SSC ile birlikte Transkafkasya Federal Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin bir parçası olarak kaldı.
Gürcistan SSC Грузинская Советская Социалистическая Республика საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
25 Şubat 1921-26 Aralık 1991 | |||||||||
Sovyetler Birliği'ne bağlı Gürcistan SSC (kırmızı)'nin haritadaki yeri. | |||||||||
Tür | Bağımsız devlet (1921-1922) Transkafkasya SFSC'nin parçası (1922-1936) Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (1936-1991) | ||||||||
Başkent | Tiflis | ||||||||
Yaygın dil(ler) | Gürcüce Rusça Abhazca Osetçe Megrelce Svanca | ||||||||
Hükûmet | Eski Sovyet ülkeleri | ||||||||
Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
Yüzölçümü | |||||||||
• Toplam | 69700 km2 | ||||||||
Nüfus | |||||||||
• Sayılan | 5400841 | ||||||||
|
Bir Gürcü olan Stalin döneminde pek çok Gürcü Sovyet yönetiminin önemli mevkilerinde bulundu. Kruşçev döneminde merkezi yönetimin iktidarı cumhuriyetlere paylaşması sonucunda Gürcistan Komünist Partisi’nin gücü artarken, ülkede karaborsa ve yolsuzluk da arttı. Eduard Şevardnadze, 1960’lardan, Sovyet Dışişleri Bakanı olarak atandığı 1985 yılına kadar karaborsa ve yolsuzluklarla mücadele etmek zorunda kaldı.
Gürcistan SSC’de, 28 Ekim 1990’da demokratik parlamento seçimleri yapıldı ve Gürcistan SSC, 15 Kasım 1990’da Gürcistan adını aldı. Milliyetçi lider Zviad Gamsahurdia devlet başkanı seçildi ve Gürcistan 9 Nisan 1991’de bağımsızlığını ilan etti. Ancak Sovyet yönetimince Eylül 1991 tarihine kadar ülkenin bağımsızlığı tanınmadı.
Tarih
Kuruluş
Rusya'daki Ekim Devrimi'nden sonra 28 Kasım 1917'de Tiflis'te bir Transkafkasya Komiserliği kuruldu. 22 Nisan'da Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti ilan edildi, ancak federasyon yerini üç yeni devlete bırakana kadar sadece bir ay sürdü: Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti. 1919 parlamento seçimleri ile Gürcistan'da Sosyal Demokrat Parti iktidara geldi. Gürcistan, Ermenistan'a ve Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşlara sürüklenirken, devrimci sosyalizm fikirlerinin kırsal bölgelerde hızla yayılması, Raça, Samegrelo ve Duşeti'deki bazı Sovyet destekli köylülerin isyanlarına sebep oldu. 1921'de kriz doruk noktasına ulaştı. Kızıl Ordu güneyden Gürcistan'ı işgal ederek Tiflis'e yöneldi. Kızıl Ordu'nun bir haftalık saldırısının ardından 25 Şubat'ta Tiflis Bolşeviklerin eline geçti. Ülkeyi ele geçiren Gürcü Bolşevikler Gürcistan SSC'nin kuruluşunu ilan ettiler. Batı Gürcistan'da Bolşevik birlikler ile Gürcü Ordusu arasında bazı küçük çaplı savaşlar da gerçekleşti. Mart 1921'de Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti hükûmeti sürgüne zorlandı. Ertesi yıl 2 Mart'ta Sovyet Gürcistan'ın ilk anayasası kabul edildi.
13 Ekim 1921'de Türkiye ile Sovyetler Birliği'nin üç Transkafkasya cumhuriyeti arasındaki ortak sınırları oluşturan Kars Antlaşması imzalandı. Gürcistan SSC, Sovyet yönetimi altında Gürcistan SSC içinde siyasi özerklik verilen Acara karşılığında Gürcülerin çoğunlukta olduğu Artvin Okrugu'nu Türkiye'ye bırakmak zorunda kaldı.
Transkafkasya Sovyet Federe Sosyalist Cumhuriyetleri
1922'de Gürcistan SSC, Sovyetler Birliği'ne dahil edildi. Bundan önce 12 Mart 1922'den 5 Aralık 1936'ya kadar Ermenistan SSC ve Azerbaycan SSC ile birlikte Transkafkasya SFSC'nin bir parçasıydı. Bu dönemde eyalet, Gürcistan Komünist Partisi Gürcistan Merkez Komitesi'nin ilk sekreteri Lavrentiy Beria tarafından yönetildi. 1936'da TSFSC feshedildi ve Gürcistan, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti oldu.
Lavrentiy Beria, Tüm-Birlik Devlet Siyasi İdaresi'nin (OGPU) Gürcistan şubesinin başına geçti ve 1938'de Moskova'ya transfer edildi.
Tasfiyeler
Büyük Temizlik sırasında idam edilen Gürcülerin kesin sayısı tahmin edilemiyor, ancak bazı tarihçiler bunun 30.000 ila 60.000 arasında değiştiğini öne sürüyor. Tasfiyeler sırasında Miheil Cavahişvili, , , , Titsian Tabidze ve Dimitri Şevardnadze gibi birçok ünlü Gürcü entelektüel idam edildi veya Gulag'a gönderildi. Tasfiyelerden parti yetkilileri de acı çekti. , , Sergo Orconikidze, Budu Mdivani, ve gibi birçok önde gelen Gürcü Bolşevik görevden alındı ve öldürüldü.
2. Dünya Savaşı
Adolf Hitler'in Haziran 1941'de SSCB'yi işgalinin ana hedeflerinden biri Kafkas petrol sahalarına ulaşmaktı, ancak Mihver güçlerinin orduları hiçbir zaman Gürcistan'a ulaşamadı. Ülke, Kızıl Ordu'ya yaklaşık 700.000 asker (350.000'i öldü) sağladı ve hayati bir tekstil ve cephane kaynağıydı. Bu dönemde Josef Stalin (etnik bir Gürcü), Çeçen, İnguş, Karaçay ve Balkar halklarının Kuzey Kafkasya'dan sürülmesini emretti; Nazilerle işbirliği yaptıkları iddiasıyla Sibirya ve Orta Asya'ya nakledildiler. Özerk cumhuriyetleri kaldırıldı. Topraklarının bir kısmı 1957'ye kadar kısa süreliğine Gürcistan SSC'ye verildi.
Stalin sonrası dönem
9 Mart 1956'da, Nikita Kruşçev'in Stalin karşıtı konuşmasının sonunda Gürcüler hakkında yaptığı düşüncesizce açıklamanın eşlik ettiği de-Stalinizasyon politikasına karşı patlak veren gösterilerde yaklaşık yüz Gürcü öğrenci hayatını kaybetti.
1950'lerin ortalarında Kruşçev tarafından uygulamaya konulan adem-i merkeziyetçilik programı, kısa süre sonra Gürcistan Komünist Partisi yetkilileri tarafından kendi bölgesel güç üslerini inşa etmek için kullanıldı. Devletin sahip olduğu resmi ekonominin yanı sıra gelişen bir sözde kapitalist gölge ekonomi ortaya çıktı. Gürcistan ekonomisinin resmi büyüme oranı SSCB'deki en düşükler arasında yer alırken, tasarruf seviyesi, araba ve ev sahipliği oranları gibi göstergeler Birlik'teki en yüksek seviyelerdeydi ve bu da Gürcistan'ı ekonomik açıdan en başarılı Sovyet cumhuriyetlerinden biri haline getirdi. Yolsuzluk üst düzeydeydi. Tüm birlik cumhuriyetleri arasında, Gürcistan yüksek veya özel orta öğrenim görmüş en yüksek sayıda insanın ikamet ettiği ülkeydi.
Sovyetler Birliği'ndeki yolsuzluk pek bilinmese de, yolsuzluk Gürcistan'da o kadar yaygın ve açık hale geldi ki, Moskova'daki yetkililer için bir utanç kaynağına dönüştü. 1964 ve 1972 yılları arasında ülkenin içişleri bakanı olan Eduard Şevardnadze, yolsuzlukla mücadelesiyle ün kazandı ve Gürcistan Komünist Partisi'nin yozlaşmış Birinci Sekreteri Vasil Mjavanadze'nin görevden alınmasını sağladı. Şevardnadze, Moskova'nın takdirleriyle Birinci Sekreterlik görevine yükseldi. 1972'den 1985'e kadar Gürcistan'ın etkili ve muktedir bir lideriydi, resmi ekonomiyi iyileştirdi ve yüzlerce yozlaşmış yetkiliyi görevden aldı.
1970'lerde Sovyet yetkilileri bir "Sovyet halkı" oluşturmak için yeni bir politika benimsedi. Sovyet halkı'nın "ortak bir toprak, ekonomi ve sosyalist içeriğe sahip olan yeni bir tarihsel, sosyal ve uluslararası insan topluluğu; birden çok ulusun özelliklerini yansıtan bir kültür, bir federal devlet; ve ortak bir nihai amaç olduğu söyleniyordu: komünizmin inşası." Rus dilinin, Sovyetler Birliği'nin milletleri ve milliyetleri için oynadığı rol düşünüldüğünde, bu topluluğun ortak dili haline gelmesi gerekiyordu. Bununla birlikte, 1978'de Sovyet yetkilileri, Gürcistan'ın resmi devlet dili olarak Gürcü dilinin anayasal statüsünün kaldırılmasını kabul ettikten sonra, Tiflis şehir merkezinde toplu gösteriler düzenlemek için toplanan binlerce Gürcünün muhalefetiyle yüzleşmek zorunda kaldı. 14 Nisan 1978'deki toplu sokak gösterilerinin baskısına boyun eğen Moskova, aynı yıl Şevardnadze'nin anayasal güvenceyi iade etmesini onayladı. 14 Nisan, Gürcü Dili Günü olarak belirlendi. 1981'de cumhuriyetin 60. yıldönümü şerefine Tiflis Anayasa Meydanı'nda Başkan Brejnev'in önünde kitlesel bir etkinlikle büyük kutlamalar düzenlendi.
Sovyet döneminin sonu
Şevardnadze'nin 1985'te Sovyet Dışişleri Bakanı olarak atanması, Gürcistan'daki yerine perestroyka'nın zorlamasıyla zayıf bir şekilde başa çıkan muhafazakar ve genellikle etkisiz bir Komünist olan 'yi getirdi. 1980'lerin sonlarına doğru, Komünist otoriteler ve yeniden dirilen Gürcü milliyetçi hareketi ve Gürcistan'ın azınlık nüfuslu bölgelerindeki (özellikle Güney Osetya) milliyetçi hareketler arasında giderek daha şiddetli çatışmalar yaşandı. 9 Nisan 1989'da Sovyet birlikleri, Tiflis'teki hükûmet binasında barışçıl bir gösteriyi dağıtmak için kullanıldı. Yirmi Gürcü öldürüldü ve yüzlercesi yaralandı. Olay, Gürcü siyasetini radikalleştirdi ve birçok kişiye - hatta bazı Gürcü komünistlere - bağımsızlığın Sovyet birliğinden daha tercih edilebilir olduğu ve Gürcistan'a halkları Birliğe hâlâ sadık olan Güney Osetya ve Abhazya'yı tam anlamıyla entegre etme şansı vereceği sonucuna varmalarına neden oldu.
28 Ekim 1990'da demokratik parlamento seçimleri yapıldı. 14 Kasım'da Gürcistan'ın bağımsızlığını yeniden kazanmasına kadar bir geçiş dönemi ilan edildi ve bu bağlamda cumhuriyet adını "Gürcistan Cumhuriyeti" olarak değiştirdi. Gürcistan (Abhazya hariç), Ermenistan, Moldova ve Baltık Devletleri ile birlikte Mart 1991'deki birlik çapında birliğin bütünlüğünü koruma referandumuna katılımı boykot eden altı cumhuriyetten biriydi. 31 Mart 1991'de Gürcistan'ın bağımsızlığının yeniden sağlanması için 26 Mayıs 1918 tarihli Bağımsızlık Akti temelinde bir referandum yapıldı. Seçmenlerin çoğunluğu Gürcistan'ın yeniden bağımsızlığı için oy kullandı.
Gürcistan, ağustos ayında azalan sayıda radikal tarafından desteklenen Gorbaçev'e karşı başarısız darbeden sadece dört ay önce birlikten ayrılacak cumhuriyetlerden biri olarak 9 Nisan 1991'de Zviad Gamsahurdia yönetiminde bağımsızlığını ilan etti. Ancak, bu Sovyet hükûmeti tarafından tanınmadı ve Gürcistan, Aralık 1991'de SSCB'nin çöküşüne kadar Sovyetler Birliği'ne dahildi.
Ekonomi
Gürcistan SSC ekonomisi, SSCB ekonomisinin bir parçasıydı. Gürcistan SSC'deki para birimi Sovyet rublesiydi .
1928'de Gürcistan SSC'de 183 bin işçi ve işçi çalışmaktaydı. 1970 yılına kadar bu sayı 1 milyon 490 bin kişiye yükseldi ve 385 bini sanayide istihdam edildi. Böylece çalışan nüfus sayısı 8 kattan fazla artmıştır. Gürcistan SSC'nin ekonomisi sanayi ve tarıma odaklanmıştı.
Cumhuriyetin sanayisi zengin maden ve hidroelektrik kaynaklarına, tarım ürünlerine dayanıyordu. Gürcistan, SSCB'ye çayın %99'unu ve turunçgillerin %95'ini sağlamaktaydı. Ürünler Rustavi ve Tiflis'teki elektrikli lokomotif, makine-alet ve uçak fabrikaları, dağlardaki metalurji ve kimya fabrikaları tarafından üretiliyordu. Zemo-Avçal hidroelektrik santrali, Enguri hidroelektrik santrali, Rioni hidroelektrik santrali, Sohum hidroelektrik santrali, Çitahevo hidroelektrik santrali, Tkvarçeli ve Tiflis termik santralleri inşa edildi. Cumhuriyet, Çiatura manganez yatağında çıkarılan madenle dünya manganez üretiminin yarısını karşıladı.
Eski Bayraklar
- 1921 - 1922
- TSFSC dönemi
- 1937 - 1940
- 1940 - 1951
Haritalar
- 1922-1931 Gürcistan & Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Haritası
- 1931-1943 Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti haritası
- 1944-1955 Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti haritası
- 1957-1991 Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti haritası
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ {{Kitap kaynağı | başlık = Kafkasya'nın Etnik Ve Kültürel Yapısının Oluşumunda Türklerin Rolü | url = https://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/407/703.pdf 22 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | soyadı = Tombuloğlu | ad = Tuba | sayfa = 226 | sayfalar = 43 | yayıncı= Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Bölümü | yıl = 2003 |}
- ^ The Europa World Year Book 2004, Volume I. Europa World Year Book (45. bas.). Londra: Europa Publications. 2004 [1928]. s. 1806. ISBN .
However, Georgia was invaded by Bolshevik troops in early 1921, and a Georgian Soviet Socialist Republic (SSR) was proclaimed on 25 February.
(İngilizce) - ^ Geronti Kikodze (1989) [1954]. Notes of a Contemporary. Mnatobi, Tiflis, Gürcistan.(İngilizce)
- ^ Parrish, Michael (1996). The Lesser Terror: Soviet State Security, 1939-1953. Greenwood Publishing Group. s. 102. ISBN . 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2017.(İngilizce)
- ^ Gregory Grossman; Svante E. Cornell (1977). (PDF). ‘The "Second Economy" of the USSR’, Problems of Communism, vol. 26 no. 5. University of Uppsala. s. 149. ISBN . 30 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2017.(İngilizce)
- ^ Suny, Ronald G.; James Nichol; Darrell L. Slider (1996). Armenia, Azerbaijan, and Georgia. DIANE Publishing. s. 186. ISBN . 23 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2017.(İngilizce)
- ^ The Europa World Year Book 2004, Volume I (45.45seri= bas.). Londra: . 2004 [1928]. s. 1806. ISBN .
However, Georgia was invaded by Bolshevik troops in early 1921, and a Georgian Soviet Socialist Republic (SSR) was proclaimed on 25 February.
- ^ . Geronti Kikodze (1954) Notes of a Contemporary, first published in 1989, Mnatobi, Issue 1, Tbilisi, Georgia.
- ^ Parrish, Michael (1996). The Lesser Terror: Soviet State Security, 1939-1953. Greenwood Publishing Group. s. 102. ISBN . 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ , ‘The "Second Economy" of the USSR’, Problems of Communism, vol. 26 no. 5, 1977, quoted from Cornell, Svante E., Autonomy and Conflict: Ethnoterritoriality and Separatism in the South Caucasus – Case in Georgia 30 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Department of Peace and Conflict Research, Report No. 61. p. 149. University of Uppsala, .
- ^ ; James Nichol; Darrell L. Slider (1996). Armenia, Azerbaijan, and Georgia. DIANE Publishing. ss. 186. ISBN .
Abkhazia.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "Закон Республики Грузия от 14.11.1990 Об объявлении переходного периода в Республике Грузия". 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ a b "Референдум о восстановлении независимости Грузии 31 марта 1991 г". 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "АКТ о Восстановлении Государственной Независимости Грузии". www.rrc.ge. 20 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2019.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;bse1USSR
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Gurcuce საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა Sakartvelos Sabcota Sotsialisturi Respublika Rusca Gruzinskaya Sovetskaya Socialisticheskaya Respublika Gruzinskaya Sovetskaya Sotsalisticeskaya Respublika kisaca Gurcistan SSC olarak da bilinir eski Sovyetler Birligi cumhuriyetlerinden biriydi 25 Subat 1921 de Kizil Ordu nun Demokratik Gurcistan Cumhuriyeti ni isgal etmesinin ardindan Gurcistan SSC adiyla kuruldu 12 Mart 1922 den 5 Ekim 1936 tarihine kadar Ermenistan SSC ile Azerbaycan SSC ile birlikte Transkafkasya Federal Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin bir parcasi olarak kaldi Gurcistan SSCGruzinskaya Sovetskaya Socialisticheskaya Respublika საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti25 Subat 1921 26 Aralik 1991BayrakMilli mars Gurcistan SSC Marsi source source track track track track track track track Sovyetler Birligi ne bagli Gurcistan SSC kirmizi nin haritadaki yeri TurBagimsiz devlet 1921 1922 Transkafkasya SFSC nin parcasi 1922 1936 Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1936 1991 BaskentTiflisYaygin dil ler Gurcuce Rusca Abhazca Osetce Megrelce SvancaHukumetEski Sovyet ulkeleriTarihce Kurulusu25 Subat 1921 Dagilisi26 Aralik 1991Yuzolcumu Toplam69700 km2Nufus Sayilan5400841Onculler ArdillarGurcistan Demokratik Cumhuriyeti GurcistanGurcu SSC Kizil Bayrak Nisani 1923 Bir Gurcu olan Stalin doneminde pek cok Gurcu Sovyet yonetiminin onemli mevkilerinde bulundu Kruscev doneminde merkezi yonetimin iktidari cumhuriyetlere paylasmasi sonucunda Gurcistan Komunist Partisi nin gucu artarken ulkede karaborsa ve yolsuzluk da artti Eduard Sevardnadze 1960 lardan Sovyet Disisleri Bakani olarak atandigi 1985 yilina kadar karaborsa ve yolsuzluklarla mucadele etmek zorunda kaldi Gurcistan SSC de 28 Ekim 1990 da demokratik parlamento secimleri yapildi ve Gurcistan SSC 15 Kasim 1990 da Gurcistan adini aldi Milliyetci lider Zviad Gamsahurdia devlet baskani secildi ve Gurcistan 9 Nisan 1991 de bagimsizligini ilan etti Ancak Sovyet yonetimince Eylul 1991 tarihine kadar ulkenin bagimsizligi taninmadi TarihKurulus Rusya daki Ekim Devrimi nden sonra 28 Kasim 1917 de Tiflis te bir Transkafkasya Komiserligi kuruldu 22 Nisan da Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti ilan edildi ancak federasyon yerini uc yeni devlete birakana kadar sadece bir ay surdu Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti 1919 parlamento secimleri ile Gurcistan da Sosyal Demokrat Parti iktidara geldi Gurcistan Ermenistan a ve Osmanli Imparatorlugu na karsi savaslara suruklenirken devrimci sosyalizm fikirlerinin kirsal bolgelerde hizla yayilmasi Raca Samegrelo ve Duseti deki bazi Sovyet destekli koylulerin isyanlarina sebep oldu 1921 de kriz doruk noktasina ulasti Kizil Ordu guneyden Gurcistan i isgal ederek Tiflis e yoneldi Kizil Ordu nun bir haftalik saldirisinin ardindan 25 Subat ta Tiflis Bolseviklerin eline gecti Ulkeyi ele geciren Gurcu Bolsevikler Gurcistan SSC nin kurulusunu ilan ettiler Bati Gurcistan da Bolsevik birlikler ile Gurcu Ordusu arasinda bazi kucuk capli savaslar da gerceklesti Mart 1921 de Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti hukumeti surgune zorlandi Ertesi yil 2 Mart ta Sovyet Gurcistan in ilk anayasasi kabul edildi 13 Ekim 1921 de Turkiye ile Sovyetler Birligi nin uc Transkafkasya cumhuriyeti arasindaki ortak sinirlari olusturan Kars Antlasmasi imzalandi Gurcistan SSC Sovyet yonetimi altinda Gurcistan SSC icinde siyasi ozerklik verilen Acara karsiliginda Gurculerin cogunlukta oldugu Artvin Okrugu nu Turkiye ye birakmak zorunda kaldi Transkafkasya Sovyet Federe Sosyalist Cumhuriyetleri Gurcistan SSC nin ilk Yuksek Sovyeti uyeleri 1922 de Gurcistan SSC Sovyetler Birligi ne dahil edildi Bundan once 12 Mart 1922 den 5 Aralik 1936 ya kadar Ermenistan SSC ve Azerbaycan SSC ile birlikte Transkafkasya SFSC nin bir parcasiydi Bu donemde eyalet Gurcistan Komunist Partisi Gurcistan Merkez Komitesi nin ilk sekreteri Lavrentiy Beria tarafindan yonetildi 1936 da TSFSC feshedildi ve Gurcistan Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti oldu Lavrentiy Beria Tum Birlik Devlet Siyasi Idaresi nin OGPU Gurcistan subesinin basina gecti ve 1938 de Moskova ya transfer edildi Tasfiyeler Buyuk Temizlik sirasinda idam edilen Gurculerin kesin sayisi tahmin edilemiyor ancak bazi tarihciler bunun 30 000 ila 60 000 arasinda degistigini one suruyor Tasfiyeler sirasinda Miheil Cavahisvili Titsian Tabidze ve Dimitri Sevardnadze gibi bircok unlu Gurcu entelektuel idam edildi veya Gulag a gonderildi Tasfiyelerden parti yetkilileri de aci cekti Sergo Orconikidze Budu Mdivani ve gibi bircok onde gelen Gurcu Bolsevik gorevden alindi ve olduruldu 2 Dunya Savasi Adolf Hitler in Haziran 1941 de SSCB yi isgalinin ana hedeflerinden biri Kafkas petrol sahalarina ulasmakti ancak Mihver guclerinin ordulari hicbir zaman Gurcistan a ulasamadi Ulke Kizil Ordu ya yaklasik 700 000 asker 350 000 i oldu sagladi ve hayati bir tekstil ve cephane kaynagiydi Bu donemde Josef Stalin etnik bir Gurcu Cecen Ingus Karacay ve Balkar halklarinin Kuzey Kafkasya dan surulmesini emretti Nazilerle isbirligi yaptiklari iddiasiyla Sibirya ve Orta Asya ya nakledildiler Ozerk cumhuriyetleri kaldirildi Topraklarinin bir kismi 1957 ye kadar kisa sureligine Gurcistan SSC ye verildi Stalin sonrasi donem Gurcistan SSC de bir fabrikada calisan isciler 9 Mart 1956 da Nikita Kruscev in Stalin karsiti konusmasinin sonunda Gurculer hakkinda yaptigi dusuncesizce aciklamanin eslik ettigi de Stalinizasyon politikasina karsi patlak veren gosterilerde yaklasik yuz Gurcu ogrenci hayatini kaybetti 1950 lerin ortalarinda Kruscev tarafindan uygulamaya konulan adem i merkeziyetcilik programi kisa sure sonra Gurcistan Komunist Partisi yetkilileri tarafindan kendi bolgesel guc uslerini insa etmek icin kullanildi Devletin sahip oldugu resmi ekonominin yani sira gelisen bir sozde kapitalist golge ekonomi ortaya cikti Gurcistan ekonomisinin resmi buyume orani SSCB deki en dusukler arasinda yer alirken tasarruf seviyesi araba ve ev sahipligi oranlari gibi gostergeler Birlik teki en yuksek seviyelerdeydi ve bu da Gurcistan i ekonomik acidan en basarili Sovyet cumhuriyetlerinden biri haline getirdi Yolsuzluk ust duzeydeydi Tum birlik cumhuriyetleri arasinda Gurcistan yuksek veya ozel orta ogrenim gormus en yuksek sayida insanin ikamet ettigi ulkeydi Sovyetler Birligi ndeki yolsuzluk pek bilinmese de yolsuzluk Gurcistan da o kadar yaygin ve acik hale geldi ki Moskova daki yetkililer icin bir utanc kaynagina donustu 1964 ve 1972 yillari arasinda ulkenin icisleri bakani olan Eduard Sevardnadze yolsuzlukla mucadelesiyle un kazandi ve Gurcistan Komunist Partisi nin yozlasmis Birinci Sekreteri Vasil Mjavanadze nin gorevden alinmasini sagladi Sevardnadze Moskova nin takdirleriyle Birinci Sekreterlik gorevine yukseldi 1972 den 1985 e kadar Gurcistan in etkili ve muktedir bir lideriydi resmi ekonomiyi iyilestirdi ve yuzlerce yozlasmis yetkiliyi gorevden aldi 1970 lerde Sovyet yetkilileri bir Sovyet halki olusturmak icin yeni bir politika benimsedi Sovyet halki nin ortak bir toprak ekonomi ve sosyalist icerige sahip olan yeni bir tarihsel sosyal ve uluslararasi insan toplulugu birden cok ulusun ozelliklerini yansitan bir kultur bir federal devlet ve ortak bir nihai amac oldugu soyleniyordu komunizmin insasi Rus dilinin Sovyetler Birligi nin milletleri ve milliyetleri icin oynadigi rol dusunuldugunde bu toplulugun ortak dili haline gelmesi gerekiyordu Bununla birlikte 1978 de Sovyet yetkilileri Gurcistan in resmi devlet dili olarak Gurcu dilinin anayasal statusunun kaldirilmasini kabul ettikten sonra Tiflis sehir merkezinde toplu gosteriler duzenlemek icin toplanan binlerce Gurcunun muhalefetiyle yuzlesmek zorunda kaldi 14 Nisan 1978 deki toplu sokak gosterilerinin baskisina boyun egen Moskova ayni yil Sevardnadze nin anayasal guvenceyi iade etmesini onayladi 14 Nisan Gurcu Dili Gunu olarak belirlendi 1981 de cumhuriyetin 60 yildonumu serefine Tiflis Anayasa Meydani nda Baskan Brejnev in onunde kitlesel bir etkinlikle buyuk kutlamalar duzenlendi Sovyet doneminin sonu Gurcistan Cumhuriyeti Bayragi 1990 2004 Sevardnadze nin 1985 te Sovyet Disisleri Bakani olarak atanmasi Gurcistan daki yerine perestroyka nin zorlamasiyla zayif bir sekilde basa cikan muhafazakar ve genellikle etkisiz bir Komunist olan yi getirdi 1980 lerin sonlarina dogru Komunist otoriteler ve yeniden dirilen Gurcu milliyetci hareketi ve Gurcistan in azinlik nufuslu bolgelerindeki ozellikle Guney Osetya milliyetci hareketler arasinda giderek daha siddetli catismalar yasandi 9 Nisan 1989 da Sovyet birlikleri Tiflis teki hukumet binasinda bariscil bir gosteriyi dagitmak icin kullanildi Yirmi Gurcu olduruldu ve yuzlercesi yaralandi Olay Gurcu siyasetini radikallestirdi ve bircok kisiye hatta bazi Gurcu komunistlere bagimsizligin Sovyet birliginden daha tercih edilebilir oldugu ve Gurcistan a halklari Birlige hala sadik olan Guney Osetya ve Abhazya yi tam anlamiyla entegre etme sansi verecegi sonucuna varmalarina neden oldu 28 Ekim 1990 da demokratik parlamento secimleri yapildi 14 Kasim da Gurcistan in bagimsizligini yeniden kazanmasina kadar bir gecis donemi ilan edildi ve bu baglamda cumhuriyet adini Gurcistan Cumhuriyeti olarak degistirdi Gurcistan Abhazya haric Ermenistan Moldova ve Baltik Devletleri ile birlikte Mart 1991 deki birlik capinda birligin butunlugunu koruma referandumuna katilimi boykot eden alti cumhuriyetten biriydi 31 Mart 1991 de Gurcistan in bagimsizliginin yeniden saglanmasi icin 26 Mayis 1918 tarihli Bagimsizlik Akti temelinde bir referandum yapildi Secmenlerin cogunlugu Gurcistan in yeniden bagimsizligi icin oy kullandi Gurcistan agustos ayinda azalan sayida radikal tarafindan desteklenen Gorbacev e karsi basarisiz darbeden sadece dort ay once birlikten ayrilacak cumhuriyetlerden biri olarak 9 Nisan 1991 de Zviad Gamsahurdia yonetiminde bagimsizligini ilan etti Ancak bu Sovyet hukumeti tarafindan taninmadi ve Gurcistan Aralik 1991 de SSCB nin cokusune kadar Sovyetler Birligi ne dahildi EkonomiAragvi Nehri uzerinde bulunan Jinvali rezervuari Gurcistan SSC ekonomisi SSCB ekonomisinin bir parcasiydi Gurcistan SSC deki para birimi Sovyet rublesiydi 1928 de Gurcistan SSC de 183 bin isci ve isci calismaktaydi 1970 yilina kadar bu sayi 1 milyon 490 bin kisiye yukseldi ve 385 bini sanayide istihdam edildi Boylece calisan nufus sayisi 8 kattan fazla artmistir Gurcistan SSC nin ekonomisi sanayi ve tarima odaklanmisti Cumhuriyetin sanayisi zengin maden ve hidroelektrik kaynaklarina tarim urunlerine dayaniyordu Gurcistan SSCB ye cayin 99 unu ve turuncgillerin 95 ini saglamaktaydi Urunler Rustavi ve Tiflis teki elektrikli lokomotif makine alet ve ucak fabrikalari daglardaki metalurji ve kimya fabrikalari tarafindan uretiliyordu Zemo Avcal hidroelektrik santrali Enguri hidroelektrik santrali Rioni hidroelektrik santrali Sohum hidroelektrik santrali Citahevo hidroelektrik santrali Tkvarceli ve Tiflis termik santralleri insa edildi Cumhuriyet Ciatura manganez yataginda cikarilan madenle dunya manganez uretiminin yarisini karsiladi Eski Bayraklar1921 1922 TSFSC donemi 1937 1940 1940 1951Haritalar1922 1931 Gurcistan amp Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Haritasi 1931 1943 Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti haritasi 1944 1955 Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti haritasi 1957 1991 Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti haritasiAyrica bakinizGurcistan Olayi Sovyetler Birligi nde GurculerKaynakca Kitap kaynagi baslik Kafkasya nin Etnik Ve Kulturel Yapisinin Olusumunda Turklerin Rolu url https acikarsiv ankara edu tr browse 407 703 pdf 22 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde soyadi Tombuloglu ad Tuba sayfa 226 sayfalar 43 yayinci Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Tarih Bolumu yil 2003 The Europa World Year Book 2004 Volume I Europa World Year Book 45 bas Londra Europa Publications 2004 1928 s 1806 ISBN 1 85743 254 1 However Georgia was invaded by Bolshevik troops in early 1921 and a Georgian Soviet Socialist Republic SSR was proclaimed on 25 February Ingilizce Geronti Kikodze 1989 1954 Notes of a Contemporary Mnatobi Tiflis Gurcistan Ingilizce Parrish Michael 1996 The Lesser Terror Soviet State Security 1939 1953 Greenwood Publishing Group s 102 ISBN 0 275 95113 8 27 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2017 Ingilizce Gregory Grossman Svante E Cornell 1977 PDF The Second Economy of the USSR Problems of Communism vol 26 no 5 University of Uppsala s 149 ISBN 91 506 1600 5 30 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2017 Ingilizce Suny Ronald G James Nichol Darrell L Slider 1996 Armenia Azerbaijan and Georgia DIANE Publishing s 186 ISBN 0 7881 2813 2 23 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2017 Ingilizce The Europa World Year Book 2004 Volume I 45 45seri bas Londra 2004 1928 s 1806 ISBN 1 85743 254 1 However Georgia was invaded by Bolshevik troops in early 1921 and a Georgian Soviet Socialist Republic SSR was proclaimed on 25 February Geronti Kikodze 1954 Notes of a Contemporary first published in 1989 Mnatobi Issue 1 Tbilisi Georgia Parrish Michael 1996 The Lesser Terror Soviet State Security 1939 1953 Greenwood Publishing Group s 102 ISBN 0 275 95113 8 25 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2021 The Second Economy of the USSR Problems of Communism vol 26 no 5 1977 quoted from Cornell Svante E Autonomy and Conflict Ethnoterritoriality and Separatism in the South Caucasus Case in Georgia 30 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Department of Peace and Conflict Research Report No 61 p 149 University of Uppsala 91 506 1600 5 James Nichol Darrell L Slider 1996 Armenia Azerbaijan and Georgia DIANE Publishing ss 186 ISBN 0 7881 2813 2 Abkhazia Arsivlenmis kopya 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2021 Zakon Respubliki Gruziya ot 14 11 1990 Ob obyavlenii perehodnogo perioda v Respublike Gruziya 23 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2021 a b Referendum o vosstanovlenii nezavisimosti Gruzii 31 marta 1991 g 10 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2021 AKT o Vosstanovlenii Gosudarstvennoj Nezavisimosti Gruzii www rrc ge 20 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2019 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi bse1USSR isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme