Enerji içeceği, çoğunlukla içildiğinde yarattığı zihinsel ve fiziksel uyarıcı etkisi nedeniyle tüketilen yüksek kafeinli içecek türü. Enerji içecekleri gazlı veya gazsız olmalarının yanında içeriklerinde birçok bitki özü, amino asitler, şeker, taurin ve tatlandırıcılar bulunur. Sıklıkla spor içecekleri ile karıştırılan enerji içecekleri, hatalı olarak bu amaçla da kullanılır. 2017'de küresel enerji içeceği satışları yaklaşık 44 milyar euro idi. Enerji içecekleri 250 ml, 500 ml olan içecek kutusu, aynı zamanda şişe'de sunulur.
Kahve, çay gibi doğal kafeinli içecekler enerji içeceği olarak kabul edilmezler. Kola gibi içecekler ise daha az kafein içerdiklerinden enerji içeceği sınıfına dahil değildir.
Fazla tüketildiğinde başta kalp olmak üzere çeşitli rahatsızlıklara sebebiyet veren enerji içecekleri bazı ülkelerde yasaklanmıştır. Örneğin ABD'de Four Loko gibi alkollü enerji içeceklerinin satışı 2010 yılından bu yana yasaktır.Mayo Clinic'e göre, günlük en fazla 400 mg kafein tüketilmesi sağlıklıdır. Bu 4 fincan kahve veya 2 dikişlik (yaklaşık 250 ml) enerji içeceğine eşdeğerdir.
Enerji içecekleri, içerdikleri diğer bileşenlerin faydalarının yanı sıra, kafeinin sağlığa etkileri için pazarlanmaktadır.
Alkol endüstrisi, alkol ve enerji içeceklerinin bir arada tüketilmesi nedeniyle son zamanlarda eleştirilmiştir. kafein ve alkolün birlikte kullanılması alkole bağlı yaralanma oranlarını arttırmaktadır. Enerji içecekleri alkolün etkisini maskeleyebilir ve kişi kendi gerçek sarhoşluk düzeyini yanlış yorumlayabilir. Kafein ve alkolün her ikisi de diüretik olduğundan kombine kullanımı dehidrasyon riskini artırır. Bir uyarıcı (kafein) ve depresanın (alkol) karışımı sinir sistemine çelişkili mesajlar gönderir ve kalp atış hızının ve çarpıntılarının artmasına neden olabilir.
Sağlığa etkisi
Aşırı enerji içeceği tüketimi, özellikle çocuklarda, gençlerde ve genç yetişkinlerde yüksek kafein ve şeker alımından kaynaklanan ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Aşırı veya tekrarlanan enerji içeceği tüketimi, aritmi ve kalp krizi gibi kalp sorunlarına, anksiyete ve fobiler gibi psikiyatrik durumlara yol açabilir.
Tarihi
Enerji içecekleri, ilk başlarda meşrubat endüstrisinin aktif bir alt kümesiydi. Örneğin Pepsi başlangıçta bir enerji artırıcı olarak pazarlanıyordu. Coca-Cola'nın adı, her ikisi de bilinen uyarıcılar olan iki aktif bileşenden türetilmişti: koka yaprakları ve kola fındığı (bir kafein kaynağı). 1904 yılında, gıda ürünlerindeki kokain kullanımına ilişkin endişeler nedeniyle taze koka yapraklarının yerini "kullanılmış" yapraklar aldı. İngiltere'de ilk olarak iyileşmeye yardımcı olan bir hastane içeceği olarak 1929'da tanıtıldı. Amerika'da daha sonra tanıtılan ilk enerji içeceklerinden biri de Dr. Enuf'du. halen Johnson City, Tennessee'de üretilmekte ve ülke genelinde seyrek olarak satılmaktadır.
Japonya'da enerji içeceği, markasının piyasaya sürülmesiyle en az 1960'ların başlarına kadar uzanmaktadır. Lipovitan'dan sonra Güney Koreli bir içecek olan de 1960'ların başında ortaya çıktı.
1985 yılında, Amerika Birleşik Devletleri'nde tanıtıldı. Pazarlama stratejisinde içeceğin kafein içeriğine odaklanıldı ve uyanıklık verme yönü vurgulandı. 1995'te ise PepsiCo, 'yı piyasaya sürdü. Bu ABD'li büyük bir içecek şirketi tarafından piyasaya sürülen ilk enerji içeceğiydi. Ancak Pepsi ürünün üretimini 1999'da durdurdu. Pepsi daha sonra Amp Energy markasıyla enerji içeceği pazarına geri döndü.
Avrupa'da enerji içeceklerine Lisa şirketi ve "Power Horse" adlı bir ürün öncülük etti. Avusturyalı bir girişimci olan Dietrich Mateschitz, 1987 yılında Red Bull ürününü tanıttı. Ürün 21. yüzyılda dünya çapında en çok satan enerji içeceği oldu. Mateschitz'in kendisi Red Bull'u Tayland içeceği 'i baz alarak geliştirmiştir. Red Bull, 1997'de piyasaya sürüldükten sonra 2005'te yaklaşık %47'lik bir pazar payı ile ABD'de hakim marka oldu.
Yeni Zelanda ve Avustralya'da bu pazarların lider enerji içeceği ürünü olan , tarafından piyasaya sürüldü. Ürün şu anda Yeni Zelanda ve Avustralya'daki pazarın %60'ından fazlasını elinde tutmaktadır.
Bazı içeceklerin bileşimi
Enerji içecekleri genellikle metilksantinler, kafein, sitrik asit, ksantin, B vitaminleri, karbonatlı su ve , şeker ve birçok aromalar içerir. Diğer yaygın bileşenler guarana, yerba mate, acai üzümü, taurin, ginseng, , , karnitin, kreatin, glukuronolakton, veya mabet ağacıdır.
Tüm sayılar 100 g cinsinden verilmiştir (ürün hacimleri genellikle 0,25-0,33 i - 0.5 litre, çok nadiren 1 litre olur).
Club-Mate | Burn | Red Bull | BATTERY | Tiger | Adrenaline Nature | Т | Shark | Red Devil | Jaguar | Revo | Monster Energy | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Etanol, % hac. | 0,0 | 0,0 | 7,2 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 7,0 | 7,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | |
Enerji değeri, kcal | 48,8 | 20 | 99 | 58,6 | 55 | 47,3 | 45 | 45 | 50 | 52 | 50 | 44 | 50 | 50 | 48 | 39,5 | 39,5 | 46,0 | 100,4 | 52 | 52 | 44 | |||
Karbonhidrat, g | 11,7 | 5 | 11,5 | 14,2 | 13,2 | 11,2 | 11,3 | 11 | 11,5 | 13 | 12,2 | 11,2 | 12,3 | 12,0 | 15 | 11 | 10 | 10,0 | 11,8 | 11,5 | 12,6 | 10,6 | |||
Taurin, mg | NA | 0 | 240 | 310 | 420 | 400 | 400 | 250 | 400 | 399 | 240 | + | + | 400 | 240 | 400 | 400 | 120 | 40 | 34 | 240 | ||||
Kafein, mg | NA | 20 | 30 | 23,8 | 32 | 20 | 32 | 32 | 32 | 30 | 30 | 36 | 30 | 32 | 30 | 34 | 34 | 27 | 30,0 | 27,2 | 32 | 30 | |||
Askorbik asit (С), mg | 0 | 15,6 | 18,4 | 36,1 | 25 | + | 12,48 | 12,48 | 25 | 28,3 | |||||||||||||||
Niasin (B3), mg | 8 | 0 | 3,96 | 5,5 | 5,8 | 4,4 | 8 | 8 | 8 | + | 8 | 7,2 | 3,168 | 6 | 6,8 | 6,6 | |||||||||
Pantotenik asit (B5), mg | 1,98 | 0 | 2,53 | 1,8 | 1,1 | 2 | 2 | 2 | 2 | + | 2 | 2 | 2,026 | 1,5 | 2,7 | 1,86 | |||||||||
Piridoksin (B6), mg | 0 | 0,6 | 0,61 | 0,6 | 0,2 | 2 | 1,27 | 2 | 0,8 | 0,8 | + | 0,32 | 2 | 0,8 | 0,46 | 0,468 | 0,6 | 0,11 | 0,6 | 1,2 | |||||
Folik asit (B9), g | 0 | 60 | 61 | 20 | 20 | 20 | 10 | 40 | 120 | 0,4 | 54 | 53 | 60,1 | ||||||||||||
Glukuronolakton, mg | 0 | 255 | 10 | 240 | + | 24 | |||||||||||||||||||
Teobromin, mg | 0 | 7,5 | |||||||||||||||||||||||
(B8), mg | 0 | 12 | 21,7 | + | + | ||||||||||||||||||||
Riboflavin (B2), mg | 0 | + | 0,6 | 1 | 0,5 | 0,6 | 0,62 | ||||||||||||||||||
Mate özü, mg | 20 | 20 | + | + | |||||||||||||||||||||
Ahududu yaprağı ekstresi, mg | 0 | 20 | |||||||||||||||||||||||
Guarana ekstresi, mg | 0 | 5,3 | + | + | + | + | |||||||||||||||||||
L-, mg | 0 | 100 | 100 | 100 | |||||||||||||||||||||
D-riboz, mg | 0 | 201 | 201 | + | |||||||||||||||||||||
Ginseng özü, mg | 0 | 4,8 | 4,8 | + | 3 | ||||||||||||||||||||
0 | + | + | + |
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ "FDA Press Releases". fda.gov. 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2015.
- ^ "How much is too much?". mayoclinic.org. Mayo Clinic. 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2014. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Smith, Leesa (3 Eylül 2014). "'My heart just hit the floor': A mother's pain after her son died from drinking FOUR energy drinks daily... as a doctor warns no more than two caffeinated beverages per day". Daily Mail Australia. 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ . 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2015.
- ^ "Caffeine in Club-Mate". 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2015.
Ayrıca bakınız
Galeri
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Enerji icecegi cogunlukla icildiginde yarattigi zihinsel ve fiziksel uyarici etkisi nedeniyle tuketilen yuksek kafeinli icecek turu Enerji icecekleri gazli veya gazsiz olmalarinin yaninda iceriklerinde bircok bitki ozu amino asitler seker taurin ve tatlandiricilar bulunur Siklikla spor icecekleri ile karistirilan enerji icecekleri hatali olarak bu amacla da kullanilir 2017 de kuresel enerji icecegi satislari yaklasik 44 milyar euro idi Enerji icecekleri 250 ml 500 ml olan icecek kutusu ayni zamanda sise de sunulur Siselenmis enerji icecekleri Kahve cay gibi dogal kafeinli icecekler enerji icecegi olarak kabul edilmezler Kola gibi icecekler ise daha az kafein icerdiklerinden enerji icecegi sinifina dahil degildir Fazla tuketildiginde basta kalp olmak uzere cesitli rahatsizliklara sebebiyet veren enerji icecekleri bazi ulkelerde yasaklanmistir Ornegin ABD de Four Loko gibi alkollu enerji iceceklerinin satisi 2010 yilindan bu yana yasaktir Mayo Clinic e gore gunluk en fazla 400 mg kafein tuketilmesi sagliklidir Bu 4 fincan kahve veya 2 dikislik yaklasik 250 ml enerji icecegine esdegerdir Enerji icecekleri icerdikleri diger bilesenlerin faydalarinin yani sira kafeinin sagliga etkileri icin pazarlanmaktadir Alkol endustrisi alkol ve enerji iceceklerinin bir arada tuketilmesi nedeniyle son zamanlarda elestirilmistir kafein ve alkolun birlikte kullanilmasi alkole bagli yaralanma oranlarini arttirmaktadir Enerji icecekleri alkolun etkisini maskeleyebilir ve kisi kendi gercek sarhosluk duzeyini yanlis yorumlayabilir Kafein ve alkolun her ikisi de diuretik oldugundan kombine kullanimi dehidrasyon riskini artirir Bir uyarici kafein ve depresanin alkol karisimi sinir sistemine celiskili mesajlar gonderir ve kalp atis hizinin ve carpintilarinin artmasina neden olabilir Sagliga etkisiAsiri enerji icecegi tuketimi ozellikle cocuklarda genclerde ve genc yetiskinlerde yuksek kafein ve seker alimindan kaynaklanan ciddi saglik sorunlarina neden olabilir Asiri veya tekrarlanan enerji icecegi tuketimi aritmi ve kalp krizi gibi kalp sorunlarina anksiyete ve fobiler gibi psikiyatrik durumlara yol acabilir TarihiEnerji icecekleri ilk baslarda mesrubat endustrisinin aktif bir alt kumesiydi Ornegin Pepsi baslangicta bir enerji artirici olarak pazarlaniyordu Coca Cola nin adi her ikisi de bilinen uyaricilar olan iki aktif bilesenden turetilmisti koka yapraklari ve kola findigi bir kafein kaynagi 1904 yilinda gida urunlerindeki kokain kullanimina iliskin endiseler nedeniyle taze koka yapraklarinin yerini kullanilmis yapraklar aldi Ingiltere de ilk olarak iyilesmeye yardimci olan bir hastane icecegi olarak 1929 da tanitildi Amerika da daha sonra tanitilan ilk enerji iceceklerinden biri de Dr Enuf du halen Johnson City Tennessee de uretilmekte ve ulke genelinde seyrek olarak satilmaktadir Japonya da enerji icecegi markasinin piyasaya surulmesiyle en az 1960 larin baslarina kadar uzanmaktadir Lipovitan dan sonra Guney Koreli bir icecek olan de 1960 larin basinda ortaya cikti 1985 yilinda Amerika Birlesik Devletleri nde tanitildi Pazarlama stratejisinde icecegin kafein icerigine odaklanildi ve uyaniklik verme yonu vurgulandi 1995 te ise PepsiCo yi piyasaya surdu Bu ABD li buyuk bir icecek sirketi tarafindan piyasaya surulen ilk enerji icecegiydi Ancak Pepsi urunun uretimini 1999 da durdurdu Pepsi daha sonra Amp Energy markasiyla enerji icecegi pazarina geri dondu Avrupa da enerji iceceklerine Lisa sirketi ve Power Horse adli bir urun onculuk etti Avusturyali bir girisimci olan Dietrich Mateschitz 1987 yilinda Red Bull urununu tanitti Urun 21 yuzyilda dunya capinda en cok satan enerji icecegi oldu Mateschitz in kendisi Red Bull u Tayland icecegi i baz alarak gelistirmistir Red Bull 1997 de piyasaya suruldukten sonra 2005 te yaklasik 47 lik bir pazar payi ile ABD de hakim marka oldu Yeni Zelanda ve Avustralya da bu pazarlarin lider enerji icecegi urunu olan tarafindan piyasaya suruldu Urun su anda Yeni Zelanda ve Avustralya daki pazarin 60 indan fazlasini elinde tutmaktadir Bazi iceceklerin bilesimiEnerji icecekleri genellikle metilksantinler kafein sitrik asit ksantin B vitaminleri karbonatli su ve seker ve bircok aromalar icerir Diger yaygin bilesenler guarana yerba mate acai uzumu taurin ginseng karnitin kreatin glukuronolakton veya mabet agacidir Tum sayilar 100 g cinsinden verilmistir urun hacimleri genellikle 0 25 0 33 i 0 5 litre cok nadiren 1 litre olur Club Mate Burn Red Bull BATTERY Tiger Adrenaline Nature T Shark Red Devil Jaguar Revo Monster EnergyEtanol hac 0 0 0 0 7 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 0 7 0 0 0 0 0 0 0Enerji degeri kcal 48 8 20 99 58 6 55 47 3 45 45 50 52 50 44 50 50 48 39 5 39 5 46 0 100 4 52 52 44Karbonhidrat g 11 7 5 11 5 14 2 13 2 11 2 11 3 11 11 5 13 12 2 11 2 12 3 12 0 15 11 10 10 0 11 8 11 5 12 6 10 6Taurin mg NA 0 240 310 420 400 400 250 400 399 240 400 240 400 400 120 40 34 240Kafein mg NA 20 30 23 8 32 20 32 32 32 30 30 36 30 32 30 34 34 27 30 0 27 2 32 30Askorbik asit S mg 0 15 6 18 4 36 1 25 12 48 12 48 25 28 3Niasin B3 mg 8 0 3 96 5 5 5 8 4 4 8 8 8 8 7 2 3 168 6 6 8 6 6Pantotenik asit B5 mg 1 98 0 2 53 1 8 1 1 2 2 2 2 2 2 2 026 1 5 2 7 1 86Piridoksin B6 mg 0 0 6 0 61 0 6 0 2 2 1 27 2 0 8 0 8 0 32 2 0 8 0 46 0 468 0 6 0 11 0 6 1 2Folik asit B9 g 0 60 61 20 20 20 10 40 120 0 4 54 53 60 1Glukuronolakton mg 0 255 10 240 24Teobromin mg 0 7 5 B8 mg 0 12 21 7 Riboflavin B2 mg 0 0 6 1 0 5 0 6 0 62Mate ozu mg 20 20 Ahududu yapragi ekstresi mg 0 20Guarana ekstresi mg 0 5 3 L mg 0 100 100 100D riboz mg 0 201 201 Ginseng ozu mg 0 4 8 4 8 30 Kaynakca Arsivlenmis kopya 22 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2021 FDA Press Releases fda gov 8 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2015 How much is too much mayoclinic org Mayo Clinic 22 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2014 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Smith Leesa 3 Eylul 2014 My heart just hit the floor A mother s pain after her son died from drinking FOUR energy drinks daily as a doctor warns no more than two caffeinated beverages per day Daily Mail Australia 22 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2014 Arsivlenmis kopya 22 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2021 Arsivlenmis kopya 22 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2021 Arsivlenmis kopya 25 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2021 Arsivlenmis kopya 22 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2021 Arsivlenmis kopya 6 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2021 Arsivlenmis kopya 12 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2021 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Nisan 2015 Caffeine in Club Mate 13 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2015 Ayrica bakinizEliksir IksirGaleri