Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İmmünolojide pasif bağışıklık, hazır antikorların aktif humoral bağışıklığının transferidir. Pasif bağışıklık, annenin antikorları plasenta yoluyla fetüse aktarıldığında doğal olarak ortaya çıkabileceği gibi, bir patojen veya toksine özgü yüksek düzeydeki antikorlar (insanlardan, atlardan veya diğer hayvanlardan elde edilen) veya antiserum tedavisinde olduğu gibi antikor içeren yoluyla bağışık olmayan kişilere aktarıldığında yapay olarak da oluşturulabilir.Pasif bağışıklama, enfeksiyon riskinin yüksek olduğu ve vücudun kendi bağışıklık yanıtını geliştirmesi için yeterli zamanın olmadığı durumlarda veya devam eden ya da bağışıklık sistemini baskılayan hastalıkların semptomlarını azaltmak için kullanılır. Pasif bağışıklama, insanlar antikor sentezleyemediklerinde ve bağışıklıkları olmayan bir hastalığa maruz kaldıklarında sağlanabilir.
Doğal olarak edinilmiş
Maternal pasif bağışıklık
Maternal pasif bağışıklık, doğal yollarla edinilen pasif bağışıklığın bir türüdür ve anne tarafından fetüse veya bebeğe aktarılan antikor aracılı bağışıklığı ifade eder. Doğal olarak kazanılan pasif bağışıklık hamilelik sırasında ve emzirme yoluyla sağlanabilir. İnsanlarda maternal antikorlar (MatAb) plasenta hücreleri üzerindeki bir reseptörü aracılığıyla plasentadan fetüse geçer. Bu, ağırlıklı olarak gebeliğin üçüncü trimesterinde gerçekleşir ve bu nedenle prematüre doğan bebeklerde genellikle azalır. (IgG) insan plasentasından geçebilen tek antikor ve vücutta bulunan beş tip antikor arasında en yaygın olanıdır. IgG antikorları fetüsleri bakteriyel ve viral enfeksiyonlara karşı korur. Yenidoğanlarda tüberküloz, hepatit B, çocuk felci ve boğmaca gibi hastalıkları önlemek için genellikle doğumdan kısa bir süre sonra aşılama yapılması gerekir, ancak maternal IgG yaşamın ilk yılı boyunca koruyucu aşı yanıtlarının indüklenmesini engelleyebilir. Bu etki genellikle rapel bağışıklamaya verilen ikincil yanıtlarla aşılır. Maternal antikorlar kızamık, kızamıkçık ve tetanoz gibi bazı hastalıklara karşı, çocuk felci ve boğmaca gibi diğerlerine göre daha etkili koruma sağlar. Maternal pasif bağışıklık anında koruma sağlar, ancak maternal IgG'nin aracılık ettiği koruma tipik olarak sadece bir yıla kadar sürer.
Pasif bağışıklık, bebeğin bağırsaklarına aktarılan antikorları içeren kolostrum ve anne sütü yoluyla da sağlanır ve yenidoğan kendi antikorlarını sentezleyene kadar hastalığa neden olan bakteri ve virüslere karşı yerel koruma sağlar. IgA'nın aracılık ettiği koruma, bir bebeğin emzirildiği sürenin uzunluğuna bağlıdır; Dünya Sağlık Örgütünün yaşamın en az ilk iki yılında emzirmeyi önermesinin nedenlerinden biri de budur.
İnsanların yanı sıra primatlar ve lagomorflar (tavşan ve yabani tavşanları içerir) da dahil olmak üzere diğer türler doğumdan önce maternal antikorları transfer eder. Bu türlerin bazılarında IgG'nin yanı sıra IgM de plasenta yoluyla aktarılabilir. Diğer tüm memeli türleri maternal antikorları ağırlıklı olarak veya yalnızca doğumdan sonra süt yoluyla aktarır. Bu türlerde, yenidoğan bağırsağı doğumdan sonra saatler ila günler boyunca IgG'yi emebilir. Bununla birlikte, bir süre sonra yenidoğan artık maternal IgG'yi bağırsaklarından ememez, bu olay "bağırsak kapanması" olarak adlandırılır. Yenidoğan bir hayvan bağırsak kapanmasından önce yeterli miktarda kolostrum almazsa, kanında yaygın hastalıklarla savaşmak için yeterli miktarda maternal IgG bulunmaz. Bu durum pasif transfer başarısızlığı olarak adlandırılır. Yenidoğanın kanındaki IgG miktarı ölçülerek teşhis edilebilir ve intravenöz immünoglobulin uygulaması ile tedavi edilir. Tedavi edilmezse ölümcül olabilir.[]
Diğer
Bir , havadaki veya hava yoluyla bulaşan hastalıkların antikorlarının, aktarılan, pasif bağışıklık korumasının gerçekleştiği, tanınmayan bir mekanizma olduğunu öne sürmüştür.[]
Aşıdan kaynaklanan antikorlar tükürükte bulunabilir ve bu sayede enfeksiyonun önlenmesinde faydalı olabilir.[]
Yapay olarak edinilmiş
Yapay olarak edinilen pasif bağışıklık, insan veya hayvan kan plazması veya serumu, intravenöz (IVIG) veya intramüsküler (IG) kullanım için havuzlanmış insan immünoglobulini, immünize donörlerden veya hastalıktan iyileşen donörlerden yüksek titreli insan IVIG veya IG ve monoklonal antikorlar (MAb) gibi çeşitli şekillerde uygulanabilen antikorların transferi ile elde edilen kısa süreli bir bağışıklıktır. Pasif transfer hastalığı önlemek için kullanılır veya gibi immün yetmezlik hastalıklarında profilaktik olarak kullanılır. Ayrıca çeşitli akut enfeksiyon türlerinin tedavisinde ve zehirlenmelerin tedavisinde de kullanılır. Pasif bağışıklamadan elde edilen bağışıklık birkaç hafta ila üç ila dört ay sürer. Özellikle insan kaynaklı olmayan kaynaklanan aşırı duyarlılık reaksiyonları ve için potansiyel bir risk de vardır. Pasif bağışıklık anında koruma sağlar, ancak vücut hafıza geliştirmez; bu nedenle, hasta aktif bağışıklık kazanmadığı veya aşılanmadığı sürece daha sonra aynı patojen tarafından enfekte olma riski altındadır.
Yapay pasif bağışıklığın tarihçesi ve uygulamaları
1888 yılında Emile Roux ve Alexandre Yersin difterinin klinik etkilerinin kaynaklandığını göstermiş ve 1890 yılında Emil Adolf von Behring ve tarafından difteri ve tetanosa karşı antitoksin temelli bağışıklığın keşfedilmesinin ardından antitoksin modern terapötik immünolojinin ilk büyük başarısı haline gelmiştir. Shibasaburo ve von Behring, difteriden kurtulmuş hayvanların kan ürünleriyle kobayları aşılamış ve diğer hayvanların kan ürünlerini ısıl işleme tabi tutarak aynı işlemin difteri hastası insanları da tedavi edebileceğini fark etmiştir. 1896 yılına gelindiğinde, difteri antitoksininin piyasaya sürülmesi "akut enfektif hastalığın tıbbi tedavisinde 19. yüzyılın en önemli ilerlemesi" olarak selamlandı.
Aşıların ve antibiyotiklerin ortaya çıkmasından önce, difteri ve tetanos gibi enfeksiyonlar için spesifik antitoksin genellikle mevcut tek tedaviydi. İmmünoglobulin tedavisi, kullanılmaya başlanmasından sonra bile 1930'lara kadar ciddi solunum yolu hastalıklarının tedavisinde ilk basamak tedavi olmaya devam etmiştir.
1890 yılında tetano tedavisinde antikor tedavisi kullanılmış, tetanoz toksinini nötralize etmek ve hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla bağışıklık kazandırılmış atlardan alınan serum şiddetli tetanozu olan hastalara enjekte edilmiştir. 1960'lardan bu yana, insan tetanoz immün globulini (TIG) Amerika Birleşik Devletleri'nde tetanoz gelişimiyle uyumlu yaraları olan bağışıklanmamış, aşısız veya tam olarak bağışıklanmamış hastalarda kullanılmaktadır. At antitoksini uygulaması, botulizm için mevcut tek spesifik farmakolojik tedavi olmaya devam etmektedir. Heterolog hiperimmün serum olarak da bilinen antitoksin genellikle kontamine gıda aldığı bilinen bireylere profilaktik olarak da verilir. IVIG tedavisi, 1970'lerdeki tampon korkusu sırasında toksik şok sendromu olan birkaç hastayı tedavi etmek için de başarıyla kullanılmıştır.[]
Antikor tedavisi viral enfeksiyonların tedavisinde de kullanılmaktadır. 1945 yılında, yaz kamplarında salgın olan hepatit A enfeksiyonları immünoglobulin tedavisi ile başarılı bir şekilde önlenmiştir. Benzer şekilde, hepatit B immünglobülini (HBIG) hepatit B enfeksiyonunu etkili bir şekilde önlemektedir. Hem hepatit A hem de B için antikor profilaksisi, aşıların kullanılmaya başlanmasıyla büyük ölçüde yerini almıştır; ancak maruziyet sonrasında ve endemik enfeksiyon bölgelerine seyahat öncesinde hala endikedir.
1953 yılında Hindistan'ın Madras kentindeki bir salgın sırasında çiçek hastalığının yayılmasını önlemek için insan immünoglobulini (VIG) kullanılmıştır ve çiçek aşısından kaynaklanan komplikasyonları tedavi etmek için kullanılmaya devam etmektedir. Kızamığın önlenmesi tipik olarak aşılama yoluyla sağlansa da, genellikle maruz kalındığında immüno-profilaktik olarak tedavi edilir. Kuduz enfeksiyonunun önlenmesi hala hem aşı hem de immünoglobulin tedavilerinin kullanılmasını gerektirmektedir.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 1995 yılında yaşanan Ebola virüsü salgını sırasında, iyileşen hastalardan alınan ve anti-Ebola antikorları içeren tam kan, etkili bir önleme yöntemi olmadığı için sekiz hastayı tedavi etmek için kullanıldı, ancak yakın zamanda Afrika'daki 2013 Ebola salgınında bir tedavi keşfedildi. Tipik %80 Ebola ölüm oranına kıyasla enfekte sekiz hastadan sadece biri ölmüş, bu da antikor tedavisinin hayatta kalmaya katkıda bulunabileceğini düşündürmüştür. İmmünglobulin veya immünoglobulin, herpes simpleks virüsü (HSV), varisella zoster virüsü, Epstein-Barr virüsü (EBV) ve sitomegalovirüsün (CMV) yeniden aktivasyonunu hem önlemek hem de tedavi etmek için kullanılmıştır.
FDA lisanslı immünoglobulinler
Aşağıdaki immünoglobulinler şu anda Amerika Birleşik Devletleri'nde bulaşıcı hastalık profilaksisi ve immünoterapi için kullanımı onaylanmış immünoglobulinlerdir.
| Hastalık | Ürün | Kaynak | Kullanım |
|---|---|---|---|
| Botulizm | (Spesifik at IgG'si) | at | Botulizmin yara ve gıda kaynaklı formlarının tedavisidir. Bebek botulizm, insan botulizm immün globulini (BabyBIG) ile tedavi edilir. |
| Sitomegalovirüs (CMV) | hiper-immün IVIG | insan | Profilaksi, en sık böbrek nakli hastalarında kullanılır. |
| Difteri | at | Difteri enfeksiyonunun tedavisi. | |
| Hepatit A, kızamık | insan serumu | Hepatit A ve kızamık enfeksiyonunun önlenmesi, doğuştan veya edinilmiş bağışıklık yetmezliği tedavisi. | |
| Hepatit B | insan | Maruziyet sonrası profilaksi, yüksek riskli bebeklerde önleme (Hepatit B aşısı ile birlikte uygulanır). | |
| ITP, Kawasaki hastalığı, | insan serumu | ITP ve Kawasaki hastalığının tedavisi, IgG eksikliği ile fırsatçı enfeksiyonun önlenmesi/tedavisi. | |
| Kuduz | insan | Maruziyet sonrası profilaksi (kuduz aşısı ile birlikte uygulanır). | |
| Tetanos | insan | Tetanoz enfeksiyonunun tedavisi. | |
| insan | Progresif vaccinia enfeksiyonunun tedavisi egzama ve oküler formlar da dahil olmak üzere (genellikle bağışıklık sistemi baskılanmış bireylerde çiçek aşısı nedeniyle ortaya çıkar). | ||
| Varisella (suçiçeği) | Varisella-zoster Ig | insan | Yüksek riskli bireylerde maruziyet sonrası profilaksi. |
- ^ Spesifik veya not edilmemiş: hiperimmün globulin veya antitoksin. Toplanmış: normal insan immünoglobulini olarak da bilinen, sıradan kaynaklardan gelen karışık Ig.
Hücre aracılı bağışıklığın pasif transferi
Pasif humoral bağışıklığın tek istisnası, olgun dolaşımdaki lenfositlerin transferini içeren ve evlat edinme bağışıklığı olarak da adlandırılan pasif transferidir. İnsanlarda nadiren kullanılır ve genellikle bulunması zor olan (eşleşmiş) donörler gerektirir ve ciddi graft-versus-host hastalığı riskleri taşır. Bu teknik insanlarda bazı kanser türleri ve immün yetmezlik dahil olmak üzere bazı hastalıkları tedavi etmek için kullanılmıştır. Bununla birlikte, pasif bağışıklığın bu özel şekli çoğunlukla immünoloji alanında laboratuvar ortamında, "" veya doku uyumlu olan fare türleri arasında bağışıklık aktarmak için kullanılır.[]
Avantajlar ve dezavantajlar
Bir bireyin pasif bağışıklık tepkisi "aşıdan daha hızlıdır" ve "bağışıklığa yanıt vermeyen" bir bireye genellikle saatler veya birkaç gün içinde bağışıklık kazandırabilir. Pasif bağışıklık sağlamanın yanı sıra, emzirmenin bebeğin sağlığı üzerinde alerji ve obezite riskinin azalması gibi başka kalıcı yararlı etkileri de vardır.
Pasif bağışıklığın bir dezavantajı, laboratuvarda antikor üretmenin pahalı ve zor olmasıdır. Bulaşıcı hastalıklara karşı antikor üretmek için muhtemelen binlerce insan donörün kan bağışında bulunmasına ihtiyaç vardır veya antikorlar için bağışık hayvanların kanları elde edilecektir. Hayvanlardan elde edilen antikorlarla aşılanan hastalar, bağışıklık kazanmış hayvandan gelen proteinler nedeniyle serum hastalığına yakalanabilir ve ciddi alerjik reaksiyonlar geliştirebilir. Antikor tedavileri zaman alıcı olabilir ve intravenöz enjeksiyon veya IV yoluyla verilirken, aşı iğnesi veya jab daha az zaman alıcıdır ve antikor tedavisine göre daha az komplikasyon riski taşır. Pasif bağışıklık etkilidir, ancak sadece kısa bir süre sürer.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Vaccines: Vac-Gen/Immunity Types". www.cdc.gov. 22 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Kasım 2015.
- ^ a b c "Microbiology/Virology/Immunology/Bacteriology/Parasitology Text Book On-line". www.microbiologybook.org. 30 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Eylül 2023.
- ^ "Passive Immunization - Infectious Diseases". Merck Manuals Professional Edition. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2015.
- ^ Kalenik, Barbara; Sawicka, Róża; Góra-Sochacka, Anna; Sirko, Agnieszka (1 Ocak 2014). "Influenza prevention and treatment by passive immunization". Acta Biochimica Polonica. 61 (3): 573-587. doi:10.18388/abp.2014_1879. ISSN 1734-154X. (PMID) 25210721.
- ^ Lambert, Paul-Henri; Liu, Margaret; Siegrist, Claire-Anne (Nisan 2005). "Can successful vaccines teach us how to induce efficient protective immune responses?". Nature Medicine (İngilizce). 11 (4): S54-S62. doi:10.1038/nm1216. ISSN 1546-170X. 9 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ a b c d "Centers for Disease Control and Prevention" (PDF). 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ a b c ; Paul Travers; Mark Walport; Mark Shlomchik (2001). Immunobiology; Fifth Edition. New York and London: Garland Science. ISBN . 28 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023..
- ^ "WHO | Exclusive breastfeeding". www.who.int. 30 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Haziran 2016.
- ^ Mestecky, Jiri; Strober, Warren; Russell, Michael W.; Cheroutre, Hilde; Lambrecht, Bart N.; Kelsall, Brian L. (15 Nisan 2015). Mucosal Immunology. ISBN .
- ^ "Evidence for Aerosol Transfer of SARS-CoV2-specific Humoral Immunity". 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Eylül 2023.
- ^ Sheikh-Mohamed, Salma; Isho, Baweleta; Chao, Gary Y. C.; Zuo, Michelle; Cohen, Carmit; Lustig, Yaniv; Nahass, George R.; Salomon-Shulman, Rachel E.; Blacker, Grace; Fazel-Zarandi, Mahya; Rathod, Bhavisha; Colwill, Karen; Jamal, Alainna; Li, Zhijie; de Launay, Keelia Quinn; Takaoka, Alyson; Garnham-Takaoka, Julia; Patel, Anjali; Fahim, Christine; Paterson, Aimee; Li, Angel Xinliu; Haq, Nazrana; Barati, Shiva; Gilbert, Lois; Green, Karen; Mozafarihashjin, Mohammad; Samaan, Philip; Budylowski, Patrick; Siqueira, Walter L.; Mubareka, Samira; Ostrowski, Mario; Rini, James M.; Rojas, Olga L.; Weissman, Irving L.; Tal, Michal Caspi; McGeer, Allison; Regev-Yochay, Gili; Straus, Sharon; Gingras, Anne-Claude; Gommerman, Jennifer L. (25 Nisan 2022). "Systemic and mucosal IgA responses are variably induced in response to SARS-CoV-2 mRNA vaccination and are associated with protection against subsequent infection". Mucosal Immunology (İngilizce). 15 (5): 799-808. doi:10.1038/s41385-022-00511-0. ISSN 1935-3456. (PMC) 9037584 $2. (PMID) 35468942.
- ^ "prophylactically". 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ a b c d e Keller, Margaret A.; Stiehm, E. Richard (1 Ekim 2000). "Passive Immunity in Prevention and Treatment of Infectious Diseases". Clinical Microbiology Reviews. 13 (4): 602-614. doi:10.1128/cmr.13.4.602. 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ "Types of Immunity to a Disease | CDC". www.cdc.gov (İngilizce). 6 Nisan 2022. 22 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Eylül 2023.
- ^ Baxter, David (1 Aralık 2007). "Active and passive immunity, vaccine types, excipients and licensing". Occupational Medicine. 57 (8): 552-556. doi:10.1093/occmed/kqm110. ISSN 0962-7480. (PMID) 18045976.
- ^ Dolman, C.E. (1973). "Landmarks and pioneers in the control of diphtheria". Can. J. Public Health. 64 (4): 317-36. (PMID) 4581249.
- ^ Silverstein, Arthur M. (1989) History of Immunology (Hardcover) Academic Press.
- ^ a b c "Passive Immunization — History of Vaccines". www.historyofvaccines.org. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Kasım 2015.
- ^ (Report) (1896). "Report of the Lancet Special Commission on the relative strengths of diphtheria antitoxic serums". Lancet. 148 (3803): 182-95. doi:10.1016/s0140-6736(01)72399-9. (PMC) 5050965 $2.
- ^ Shapiro, R. L.; Hatheway, C.; Swerdlow, D. L. (1 Ağustos 1998). "Botulism in the United States: a clinical and epidemiologic review". Annals of Internal Medicine. 129 (3): 221-228. doi:10.7326/0003-4819-129-3-199808010-00011. ISSN 0003-4819. (PMID) 9696731. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ Casadevall, A., and M. D. Scharff. 1995. Return to the past: the case for antibody-based therapies in infectious diseases. Clin. Infect. Dis. 21:150-161
- ^ Mupapa, K., M. Massamba, K. Kibadi, K. Kivula, A. Bwaka, M. Kipasa, R. Colebunders, and J. J. Muyembe-Tamfum on behalf of the International Scientific and Technical Committee. 1999. Treatment of Ebola hemorrhagic fever with blood transfusions from convalescent patients. J. Infect. Dis. 179(Suppl.):S18-S23
- ^ Robbins, John B.; Schneerson, Rachel; Szu, Shousun C. (1996). . www.ncbi.nlm.nih.gov (İngilizce). 5 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ "Breastfeeding Overview". WebMD (İngilizce). 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Kasım 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Immunolojide pasif bagisiklik hazir antikorlarin aktif humoral bagisikliginin transferidir Pasif bagisiklik annenin antikorlari plasenta yoluyla fetuse aktarildiginda dogal olarak ortaya cikabilecegi gibi bir patojen veya toksine ozgu yuksek duzeydeki antikorlar insanlardan atlardan veya diger hayvanlardan elde edilen veya antiserum tedavisinde oldugu gibi antikor iceren yoluyla bagisik olmayan kisilere aktarildiginda yapay olarak da olusturulabilir Pasif bagisiklama enfeksiyon riskinin yuksek oldugu ve vucudun kendi bagisiklik yanitini gelistirmesi icin yeterli zamanin olmadigi durumlarda veya devam eden ya da bagisiklik sistemini baskilayan hastaliklarin semptomlarini azaltmak icin kullanilir Pasif bagisiklama insanlar antikor sentezleyemediklerinde ve bagisikliklari olmayan bir hastaliga maruz kaldiklarinda saglanabilir Dogal olarak edinilmisMaternal pasif bagisiklik Maternal pasif bagisiklik dogal yollarla edinilen pasif bagisikligin bir turudur ve anne tarafindan fetuse veya bebege aktarilan antikor aracili bagisikligi ifade eder Dogal olarak kazanilan pasif bagisiklik hamilelik sirasinda ve emzirme yoluyla saglanabilir Insanlarda maternal antikorlar MatAb plasenta hucreleri uzerindeki bir reseptoru araciligiyla plasentadan fetuse gecer Bu agirlikli olarak gebeligin ucuncu trimesterinde gerceklesir ve bu nedenle premature dogan bebeklerde genellikle azalir IgG insan plasentasindan gecebilen tek antikor ve vucutta bulunan bes tip antikor arasinda en yaygin olanidir IgG antikorlari fetusleri bakteriyel ve viral enfeksiyonlara karsi korur Yenidoganlarda tuberkuloz hepatit B cocuk felci ve bogmaca gibi hastaliklari onlemek icin genellikle dogumdan kisa bir sure sonra asilama yapilmasi gerekir ancak maternal IgG yasamin ilk yili boyunca koruyucu asi yanitlarinin induklenmesini engelleyebilir Bu etki genellikle rapel bagisiklamaya verilen ikincil yanitlarla asilir Maternal antikorlar kizamik kizamikcik ve tetanoz gibi bazi hastaliklara karsi cocuk felci ve bogmaca gibi digerlerine gore daha etkili koruma saglar Maternal pasif bagisiklik aninda koruma saglar ancak maternal IgG nin aracilik ettigi koruma tipik olarak sadece bir yila kadar surer Pasif bagisiklik bebegin bagirsaklarina aktarilan antikorlari iceren kolostrum ve anne sutu yoluyla da saglanir ve yenidogan kendi antikorlarini sentezleyene kadar hastaliga neden olan bakteri ve viruslere karsi yerel koruma saglar IgA nin aracilik ettigi koruma bir bebegin emzirildigi surenin uzunluguna baglidir Dunya Saglik Orgutunun yasamin en az ilk iki yilinda emzirmeyi onermesinin nedenlerinden biri de budur Insanlarin yani sira primatlar ve lagomorflar tavsan ve yabani tavsanlari icerir da dahil olmak uzere diger turler dogumdan once maternal antikorlari transfer eder Bu turlerin bazilarinda IgG nin yani sira IgM de plasenta yoluyla aktarilabilir Diger tum memeli turleri maternal antikorlari agirlikli olarak veya yalnizca dogumdan sonra sut yoluyla aktarir Bu turlerde yenidogan bagirsagi dogumdan sonra saatler ila gunler boyunca IgG yi emebilir Bununla birlikte bir sure sonra yenidogan artik maternal IgG yi bagirsaklarindan ememez bu olay bagirsak kapanmasi olarak adlandirilir Yenidogan bir hayvan bagirsak kapanmasindan once yeterli miktarda kolostrum almazsa kaninda yaygin hastaliklarla savasmak icin yeterli miktarda maternal IgG bulunmaz Bu durum pasif transfer basarisizligi olarak adlandirilir Yenidoganin kanindaki IgG miktari olculerek teshis edilebilir ve intravenoz immunoglobulin uygulamasi ile tedavi edilir Tedavi edilmezse olumcul olabilir kaynak belirtilmeli Diger Bir havadaki veya hava yoluyla bulasan hastaliklarin antikorlarinin aktarilan pasif bagisiklik korumasinin gerceklestigi taninmayan bir mekanizma oldugunu one surmustur daha iyi kaynak gerekli Asidan kaynaklanan antikorlar tukurukte bulunabilir ve bu sayede enfeksiyonun onlenmesinde faydali olabilir daha iyi kaynak gerekli Yapay olarak edinilmisYapay olarak edinilen pasif bagisiklik insan veya hayvan kan plazmasi veya serumu intravenoz IVIG veya intramuskuler IG kullanim icin havuzlanmis insan immunoglobulini immunize donorlerden veya hastaliktan iyilesen donorlerden yuksek titreli insan IVIG veya IG ve monoklonal antikorlar MAb gibi cesitli sekillerde uygulanabilen antikorlarin transferi ile elde edilen kisa sureli bir bagisikliktir Pasif transfer hastaligi onlemek icin kullanilir veya gibi immun yetmezlik hastaliklarinda profilaktik olarak kullanilir Ayrica cesitli akut enfeksiyon turlerinin tedavisinde ve zehirlenmelerin tedavisinde de kullanilir Pasif bagisiklamadan elde edilen bagisiklik birkac hafta ila uc ila dort ay surer Ozellikle insan kaynakli olmayan kaynaklanan asiri duyarlilik reaksiyonlari ve icin potansiyel bir risk de vardir Pasif bagisiklik aninda koruma saglar ancak vucut hafiza gelistirmez bu nedenle hasta aktif bagisiklik kazanmadigi veya asilanmadigi surece daha sonra ayni patojen tarafindan enfekte olma riski altindadir Yapay pasif bagisikligin tarihcesi ve uygulamalari Bir sise difteri antitoksini 1895 1888 yilinda Emile Roux ve Alexandre Yersin difterinin klinik etkilerinin kaynaklandigini gostermis ve 1890 yilinda Emil Adolf von Behring ve tarafindan difteri ve tetanosa karsi antitoksin temelli bagisikligin kesfedilmesinin ardindan antitoksin modern terapotik immunolojinin ilk buyuk basarisi haline gelmistir Shibasaburo ve von Behring difteriden kurtulmus hayvanlarin kan urunleriyle kobaylari asilamis ve diger hayvanlarin kan urunlerini isil isleme tabi tutarak ayni islemin difteri hastasi insanlari da tedavi edebilecegini fark etmistir 1896 yilina gelindiginde difteri antitoksininin piyasaya surulmesi akut enfektif hastaligin tibbi tedavisinde 19 yuzyilin en onemli ilerlemesi olarak selamlandi Asilarin ve antibiyotiklerin ortaya cikmasindan once difteri ve tetanos gibi enfeksiyonlar icin spesifik antitoksin genellikle mevcut tek tedaviydi Immunoglobulin tedavisi kullanilmaya baslanmasindan sonra bile 1930 lara kadar ciddi solunum yolu hastaliklarinin tedavisinde ilk basamak tedavi olmaya devam etmistir Bu resim Philadelphia Doktorlar Koleji Tarihi Tip Kutuphanesinden alinmistir Kucuk bir cocuga at serumundan difteri antitoksini uygulanmasini gosteriyor 1895 1890 yilinda tetano tedavisinde antikor tedavisi kullanilmis tetanoz toksinini notralize etmek ve hastaligin yayilmasini onlemek amaciyla bagisiklik kazandirilmis atlardan alinan serum siddetli tetanozu olan hastalara enjekte edilmistir 1960 lardan bu yana insan tetanoz immun globulini TIG Amerika Birlesik Devletleri nde tetanoz gelisimiyle uyumlu yaralari olan bagisiklanmamis asisiz veya tam olarak bagisiklanmamis hastalarda kullanilmaktadir At antitoksini uygulamasi botulizm icin mevcut tek spesifik farmakolojik tedavi olmaya devam etmektedir Heterolog hiperimmun serum olarak da bilinen antitoksin genellikle kontamine gida aldigi bilinen bireylere profilaktik olarak da verilir IVIG tedavisi 1970 lerdeki tampon korkusu sirasinda toksik sok sendromu olan birkac hastayi tedavi etmek icin de basariyla kullanilmistir kaynak belirtilmeli Antikor tedavisi viral enfeksiyonlarin tedavisinde de kullanilmaktadir 1945 yilinda yaz kamplarinda salgin olan hepatit A enfeksiyonlari immunoglobulin tedavisi ile basarili bir sekilde onlenmistir Benzer sekilde hepatit B immunglobulini HBIG hepatit B enfeksiyonunu etkili bir sekilde onlemektedir Hem hepatit A hem de B icin antikor profilaksisi asilarin kullanilmaya baslanmasiyla buyuk olcude yerini almistir ancak maruziyet sonrasinda ve endemik enfeksiyon bolgelerine seyahat oncesinde hala endikedir 1953 yilinda Hindistan in Madras kentindeki bir salgin sirasinda cicek hastaliginin yayilmasini onlemek icin insan immunoglobulini VIG kullanilmistir ve cicek asisindan kaynaklanan komplikasyonlari tedavi etmek icin kullanilmaya devam etmektedir Kizamigin onlenmesi tipik olarak asilama yoluyla saglansa da genellikle maruz kalindiginda immuno profilaktik olarak tedavi edilir Kuduz enfeksiyonunun onlenmesi hala hem asi hem de immunoglobulin tedavilerinin kullanilmasini gerektirmektedir Kongo Demokratik Cumhuriyeti nde 1995 yilinda yasanan Ebola virusu salgini sirasinda iyilesen hastalardan alinan ve anti Ebola antikorlari iceren tam kan etkili bir onleme yontemi olmadigi icin sekiz hastayi tedavi etmek icin kullanildi ancak yakin zamanda Afrika daki 2013 Ebola salgininda bir tedavi kesfedildi Tipik 80 Ebola olum oranina kiyasla enfekte sekiz hastadan sadece biri olmus bu da antikor tedavisinin hayatta kalmaya katkida bulunabilecegini dusundurmustur Immunglobulin veya immunoglobulin herpes simpleks virusu HSV varisella zoster virusu Epstein Barr virusu EBV ve sitomegalovirusun CMV yeniden aktivasyonunu hem onlemek hem de tedavi etmek icin kullanilmistir FDA lisansli immunoglobulinler Asagidaki immunoglobulinler su anda Amerika Birlesik Devletleri nde bulasici hastalik profilaksisi ve immunoterapi icin kullanimi onaylanmis immunoglobulinlerdir Pasif bagisiklama ve immunoterapi icin FDA onayli urunler Hastalik Urun Kaynak KullanimBotulizm Spesifik at IgG si at Botulizmin yara ve gida kaynakli formlarinin tedavisidir Bebek botulizm insan botulizm immun globulini BabyBIG ile tedavi edilir Sitomegalovirus CMV hiper immun IVIG insan Profilaksi en sik bobrek nakli hastalarinda kullanilir Difteri at Difteri enfeksiyonunun tedavisi Hepatit A kizamik insan serumu Hepatit A ve kizamik enfeksiyonunun onlenmesi dogustan veya edinilmis bagisiklik yetmezligi tedavisi Hepatit B insan Maruziyet sonrasi profilaksi yuksek riskli bebeklerde onleme Hepatit B asisi ile birlikte uygulanir ITP Kawasaki hastaligi insan serumu ITP ve Kawasaki hastaliginin tedavisi IgG eksikligi ile firsatci enfeksiyonun onlenmesi tedavisi Kuduz insan Maruziyet sonrasi profilaksi kuduz asisi ile birlikte uygulanir Tetanos insan Tetanoz enfeksiyonunun tedavisi insan Progresif vaccinia enfeksiyonunun tedavisi egzama ve okuler formlar da dahil olmak uzere genellikle bagisiklik sistemi baskilanmis bireylerde cicek asisi nedeniyle ortaya cikar Varisella sucicegi Varisella zoster Ig insan Yuksek riskli bireylerde maruziyet sonrasi profilaksi Spesifik veya not edilmemis hiperimmun globulin veya antitoksin Toplanmis normal insan immunoglobulini olarak da bilinen siradan kaynaklardan gelen karisik Ig Hucre aracili bagisikligin pasif transferiPasif humoral bagisikligin tek istisnasi olgun dolasimdaki lenfositlerin transferini iceren ve evlat edinme bagisikligi olarak da adlandirilan pasif transferidir Insanlarda nadiren kullanilir ve genellikle bulunmasi zor olan eslesmis donorler gerektirir ve ciddi graft versus host hastaligi riskleri tasir Bu teknik insanlarda bazi kanser turleri ve immun yetmezlik dahil olmak uzere bazi hastaliklari tedavi etmek icin kullanilmistir Bununla birlikte pasif bagisikligin bu ozel sekli cogunlukla immunoloji alaninda laboratuvar ortaminda veya doku uyumlu olan fare turleri arasinda bagisiklik aktarmak icin kullanilir kaynak belirtilmeli Avantajlar ve dezavantajlarBir bireyin pasif bagisiklik tepkisi asidan daha hizlidir ve bagisikliga yanit vermeyen bir bireye genellikle saatler veya birkac gun icinde bagisiklik kazandirabilir Pasif bagisiklik saglamanin yani sira emzirmenin bebegin sagligi uzerinde alerji ve obezite riskinin azalmasi gibi baska kalici yararli etkileri de vardir Pasif bagisikligin bir dezavantaji laboratuvarda antikor uretmenin pahali ve zor olmasidir Bulasici hastaliklara karsi antikor uretmek icin muhtemelen binlerce insan donorun kan bagisinda bulunmasina ihtiyac vardir veya antikorlar icin bagisik hayvanlarin kanlari elde edilecektir Hayvanlardan elde edilen antikorlarla asilanan hastalar bagisiklik kazanmis hayvandan gelen proteinler nedeniyle serum hastaligina yakalanabilir ve ciddi alerjik reaksiyonlar gelistirebilir Antikor tedavileri zaman alici olabilir ve intravenoz enjeksiyon veya IV yoluyla verilirken asi ignesi veya jab daha az zaman alicidir ve antikor tedavisine gore daha az komplikasyon riski tasir Pasif bagisiklik etkilidir ancak sadece kisa bir sure surer Ayrica bakinizAktif bagisiklik Bagisiklik AntitoksinKaynakca Vaccines Vac Gen Immunity Types www cdc gov 22 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Kasim 2015 a b c Microbiology Virology Immunology Bacteriology Parasitology Text Book On line www microbiologybook org 30 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Eylul 2023 Passive Immunization Infectious Diseases Merck Manuals Professional Edition 8 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2015 Kalenik Barbara Sawicka Roza Gora Sochacka Anna Sirko Agnieszka 1 Ocak 2014 Influenza prevention and treatment by passive immunization Acta Biochimica Polonica 61 3 573 587 doi 10 18388 abp 2014 1879 ISSN 1734 154X PMID 25210721 Lambert Paul Henri Liu Margaret Siegrist Claire Anne Nisan 2005 Can successful vaccines teach us how to induce efficient protective immune responses Nature Medicine Ingilizce 11 4 S54 S62 doi 10 1038 nm1216 ISSN 1546 170X 9 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 a b c d Centers for Disease Control and Prevention PDF 8 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Eylul 2023 a b c Paul Travers Mark Walport Mark Shlomchik 2001 Immunobiology Fifth Edition New York and London Garland Science ISBN 0 8153 4101 6 28 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 WHO Exclusive breastfeeding www who int 30 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Haziran 2016 Mestecky Jiri Strober Warren Russell Michael W Cheroutre Hilde Lambrecht Bart N Kelsall Brian L 15 Nisan 2015 Mucosal Immunology ISBN 9780124158474 Evidence for Aerosol Transfer of SARS CoV2 specific Humoral Immunity 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Eylul 2023 Sheikh Mohamed Salma Isho Baweleta Chao Gary Y C Zuo Michelle Cohen Carmit Lustig Yaniv Nahass George R Salomon Shulman Rachel E Blacker Grace Fazel Zarandi Mahya Rathod Bhavisha Colwill Karen Jamal Alainna Li Zhijie de Launay Keelia Quinn Takaoka Alyson Garnham Takaoka Julia Patel Anjali Fahim Christine Paterson Aimee Li Angel Xinliu Haq Nazrana Barati Shiva Gilbert Lois Green Karen Mozafarihashjin Mohammad Samaan Philip Budylowski Patrick Siqueira Walter L Mubareka Samira Ostrowski Mario Rini James M Rojas Olga L Weissman Irving L Tal Michal Caspi McGeer Allison Regev Yochay Gili Straus Sharon Gingras Anne Claude Gommerman Jennifer L 25 Nisan 2022 Systemic and mucosal IgA responses are variably induced in response to SARS CoV 2 mRNA vaccination and are associated with protection against subsequent infection Mucosal Immunology Ingilizce 15 5 799 808 doi 10 1038 s41385 022 00511 0 ISSN 1935 3456 PMC 9037584 2 PMID 35468942 prophylactically 8 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 a b c d e Keller Margaret A Stiehm E Richard 1 Ekim 2000 Passive Immunity in Prevention and Treatment of Infectious Diseases Clinical Microbiology Reviews 13 4 602 614 doi 10 1128 cmr 13 4 602 28 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Types of Immunity to a Disease CDC www cdc gov Ingilizce 6 Nisan 2022 22 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Eylul 2023 Baxter David 1 Aralik 2007 Active and passive immunity vaccine types excipients and licensing Occupational Medicine 57 8 552 556 doi 10 1093 occmed kqm110 ISSN 0962 7480 PMID 18045976 Dolman C E 1973 Landmarks and pioneers in the control of diphtheria Can J Public Health 64 4 317 36 PMID 4581249 Silverstein Arthur M 1989 History of Immunology Hardcover Academic Press a b c Passive Immunization History of Vaccines www historyofvaccines org 8 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Kasim 2015 Report 1896 Report of the Lancet Special Commission on the relative strengths of diphtheria antitoxic serums Lancet 148 3803 182 95 doi 10 1016 s0140 6736 01 72399 9 PMC 5050965 2 Shapiro R L Hatheway C Swerdlow D L 1 Agustos 1998 Botulism in the United States a clinical and epidemiologic review Annals of Internal Medicine 129 3 221 228 doi 10 7326 0003 4819 129 3 199808010 00011 ISSN 0003 4819 PMID 9696731 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Casadevall A and M D Scharff 1995 Return to the past the case for antibody based therapies in infectious diseases Clin Infect Dis 21 150 161 Mupapa K M Massamba K Kibadi K Kivula A Bwaka M Kipasa R Colebunders and J J Muyembe Tamfum on behalf of the International Scientific and Technical Committee 1999 Treatment of Ebola hemorrhagic fever with blood transfusions from convalescent patients J Infect Dis 179 Suppl S18 S23 Robbins John B Schneerson Rachel Szu Shousun C 1996 www ncbi nlm nih gov Ingilizce 5 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Breastfeeding Overview WebMD Ingilizce 8 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Kasim 2015