Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin listelenen bazıları olmayabilir. (Mart 2019) () |
Komintern (Rusçası: Коммунистический интернационал, Kommunistiçeskiy internatsional – Komünist Enternasyonal ya da Üçüncü Enternasyonal olarak da bilinir) 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.
Komintern Коммунистический интернационал, Kommunistiçeskiy internatsional | |
|---|---|
 | |
| (Genel sekreter) | |
| Kurucu | Vladimir Lenin |
| Kuruluş tarihi | 2 Mart 1919 |
| Kapanış tarihi | 15 Mayıs 1943 |
| Önceli | |
| Ardılı |
|
| Gazete(ler) | |
| Öğrenci kolu | Genç Komünist Enternasyonal |
| İdeoloji | Komünizm Marksizm-Leninizm |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
| Resmî renkler | Kırmızı |
Komünist Enternasyonal, değişik ülkelerdeki komünist partilerin, birleşik bir komünist dünya partisi halindeki birliğidir.
Hakkında
Komintern, Lenin'in birbirleriyle yaptıkları savaşta ulusal birliği savunan hükûmetlere karşı Zimmerwald soluna öncülük ettiği 1915'teki Zimmerwald Konferansına müteakip 1916'da çözülen İkinci Enternasyonal'den sonra kuruldu. Yeni enternasyonal böylece ikincisinin I. Dünya Savaşı'na göstermekte başarısız olduğu muhalefete bir yanıt olarak geldi. Üçüncü Enternasyonal'in kurucuları tüm anti-militarist sosyalist hareketin başından beri tamamen karşı olduğu bu savaşa, emperyalist bir savaş olarak bakıyorlardı.
Komintern 1943'teki çözülüşüne dek, sekiz Dünya Kongresi yaptı, ilki Mart 1919'da ve sonuncusu 1935'te yapıldı. 1938'de Troçkistler "yozlaşmış işçi devleti" dedikleri Sovyetler Birliği'ne karşı Dördüncü Enternasyonal'i kurdular. Sol Komünizm geleneğini izleyen gruplar bugün yalnızca ilk iki kongreyi ve Troçkist hareketten gelen gruplar da yalnızca ilk dördünü tanırlar. Stalinist ya da Maoist komünist partiler ise yedi kongreyi de tanırlar. II. Dünya Savaşı'nın başında Komintern bir pasifizm politikası izleyerek, bunun tıpkı I. Dünya Savaşı'ndaki gibi pek çok ulusal kendi arasında yaptığı bir savaş olduğunu söyledi. Aslında SSCB bir denge politikası güdüyordu ve Sovyetler Birliği'nin davet edilmediği, Fransız ve Britanya demokratik rejimlerinin bir yatıştırma önlemi olarak Sudetenland'ı Hitler'e teslim etmeyi önerdiği Münih Antlaşması'ndan bir yıl sonra, 1939 Ağustosunda Molotov-Ribbentrop Paktı imzalandı. Ama 22 Haziran 1941'deki Barbarossa Harekâtı ile işgal edilince, Sovyetler Birliği de savaşa girdi. Komintern daha sonra 15 Mayıs 1943'te dağıldı. Onun devam ettiricisi olan Kominform, Temmuz ayında Marshall Yardımı üzerine yapılan Paris Konferansı'nı izleyen Eylül ayında kuruldu. Soğuk Savaş resmi olarak başladı.
Komünist Enternasyonal'in kökenleri
Birinci Enternasyonal'den ikincisine
(Ayrıntılı bilgi için bkz: Birinci Enternasyonal ve İkinci Enternasyonal) Devrimci ve reformist düşünce biçimleri arasındaki bölünmeler çok uzun bir zamandan beri var olmakla birlikte, Komünist Enternasyonal'in kökenleri II. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla yüzeye çıkan bölünmeden türemiştir. 1864'te kurulan Birinci Enternasyonal sosyalistler ve siyasi arenaya girmek yerine güçlü bir anarko-sendikalist hareket (bkz: Uluslararası İşçi Birliği) yaratmak isteyen anarşistler arasındaki bölünmeyle dağıldı. 1889'da kurulan İkinci Enternasyonal devam etti ama yine kimi gerilimler oluştu.
"Burjuva parlamentosuna sosyalist katılım" sorunu
Örneğin, ta 1899'a kadar, sosyalist hareketin içindeki reformist ya da sağ-kanat üyeleri, Fransız bağımsız sosyalisti Millerand'ın Waldeck-Rousseau'nun cumhuriyetçi kabinesine (1899-1902) girmesini destekliyordu ki bu kabinenin savaş bakanı, 1871'de Paris Komünü'nün ortadan kaldırılmasında önemli bir rolü olan 'ten başkası değildi. Diğer taraftan devrimci ya da sol kanat üyeler bu gelişmeye şiddetle karşı koydu. Fransa'da bu durum burjuva hükûmetine yapılacak sosyalist katılıma karşı koyan Jules Guesde ile sosyal demokrasinin kurucularından birisi olarak kabul edilen Jean Jaures arasındaki tartışmayla temsil edilir. Jules Guesde 1899'da şöyle diyordu:
"Bir sınıf partisinde, yani bir devrim partisinde örgütlenmiş olan proletarya, her nerede seçmeli bir ortaklığa girebiliyorsa; her nerede düşman kalesine sızabiliyorsa, bir ihlalde bulunmak ve kapitalist kalede sosyalist bir garnizon kurmak onun yalnız hakkı değil aynı zamanda sorumluluğudur da! Ama işçilerin iradesiyle, sosyalist güçle içeri sızmadığı böyle yerlere; yalnızca rızayla, davetle ve kapitalist sınıfın çıkarları neticesiyle girdiği yerlere, sosyalizm girmemelidir." 1899 Fransız Sosyalist Örgütleri Genel Kongresinde Jules Guesde'nin yaptığı konuşma 4 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Jules Guesde "tam da iktidar onu ele geçirdiği sırada, kendisine verilen bir makam sayesinde sosyalizmin gerçekten iktidarı ele geçirebileceği" düşüncesini eleştirerek "böyle bir durum, eğer bir an önce ona son vermezsek, sosyalizmin çaresiz iflasına yol açacaktır. Kendilerini aldatılmış sayan örgütlü işçiler sözle değil eylemle yapılan propagandaya kulak vereceklerdir" diyerek anarşizme işaret ediyordu. Aynı anlaşmazlık ertesi sene yine belirdi. Guesde Lille şehrinde 8,000 kişinin önünde yapılan ve saatlerce boyunca süren "İki Yöntem" adlı tartışmada yaptığı ünlü yla burjuva parlamentosuna sosyalist katılımı destekleyen Jean Jaures'e karşı çıktı.
Revizyonistler
Eduard Bernstein'ın sosyalizme gidişte reformist bir yol savunan adlı kitabı üzerine yapılan yazınsal bir tartışma da önem taşımaktadır. Kitap kendisini bir revizyonist olmakla eleştiren Karl Kautsky'den ve genç Rosa Luxemburg'dan yoğun tepki aldı.
1905 Rus devriminin yan etkileri
1905 Rus Devrimi pek çok sosyalist partiyi radikalleştirdi ve Batı Avrupa ülkelerindeki evrensel oy hakkının kazanılmasıyla sonuçlanan bir dizi genel greve yol açtı. Bu noktada İkinci ya da Sosyalist Enternasyonal her gelişmiş ülkede, her seçimde giderek büyüyen birleşik bir topluluktu. Marksizmin Papası olarak adlandırılan Karl Kautsky, Enternasyonal'in amiral gemisi Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin çok etkili bir yayın organı (Yeni Zamanlar) editörü olarak en radikal zamanlarındaydı.
Ancak 1910 yılıyla birlikte Sosyal Demokrasinin solunda (Enternasyonal'in kurucuları bunlara bu ismi vermişti) kimi ayrılıklar oluştu ve Rosa Luxemburg ve Hollandalı kuramcı Anton Pannekoek gibi kimi sol-kanat düşünürleri Kautsky'yi her zamankinden daha çok eleştirmeye başladılar. Bu noktadan itibaren Enternasyonal içinde reformist bir sağın, bir merkezin ve bir devrimci sol kanadın oluşmaya başladığını söylebiliriz. Sonraki gelişmelerin ışığında değerlendirildiğinde ilginç olan, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin hem Menşevik kanadının hem de Bolşevik kanadının devrimci sol kanatta sayılmasıydı. Rus göçmenlerinin tartışan grupları Enternasyonal liderleri tarafından dikkate alınmıyorlardı ve genelde halk tarafından da bilinmemekteydiler.
İkinci Enternasyonal'in I. Dünya Savaşı karşısındaki başarısızlığı
I. Dünya Savaşı işçi hareketinin devrimci kanadıyla reformist kanadı arasındaki nihai ve geri döndürülemez ayrılığı sonunda ortaya çıkardı. Sosyalist hareket tarihsel olarak antimilitarist ve enternasyonalistti ve savaşta burjuva hükûmetleri hesabına işçi sınıfının ölüme gönderilmesine karşıydı.Ancak kitlesel çoğunluk Sosyalist Enternasyonal'in zaten uluslararası emekçi sınıfa savaşa direnmeleri çağrısında bulunacağı yönündeki çözümlerden bahsederken, savaş ilan edildikten birkaç saat sonra savaşan ülkelerin tüm sosyalist partileri kendi ülkelerini destekleyeceklerini bildirdiler. Balkan ülkelerinin, Rusya'nın sosyalist partileri ve diğer ülkelerdeki azınlıklar buna bir istisna oluşturdu. Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin bile savaşın lehine konuşması Lenin'i şaşırttı. Nihayet Fransız sosyalist Jean Jaures'in 31 Temmuz 1914'te öldürülmesi son barış umudunu da yok etti. Jaures İkinci Enternasyonal'i ulusal politikalardan ve destekten sakınmaya çalışan ve enternasyonal sosyalist harekete büyük etkisi olan birkaç liderden biriydi. Tarafsız ülkelerin sosyalist partileri tarafsızlık ve savaşa tamamen muhalefet üzerine tartıştılar. Diğer taraftan Lenin emperyalist savaşa karşı, 1915'teki Zimmerwald Konferansı'nda "Zimmerwald Solu"nu örgütledi ve "Sosyalizm ve Savaş" adlı bir broşür çıkararak ulusal hükûmetleriyle iş birliği yapan sosyalistleri olarak adlandırdı (yani sözde sosyalist, eylemde şovenist). Enternasyonal, devrimci sol, reformist sağ ve ikisi arasında dalgalanan bir merkez olarak bölünüyordu. Lenin savaşa karşı çıkan ama parti disiplinini bozmaya çekinip, savaş taraftarı olan merkezdekileri de sosyal pasifistler olarak lanetledi. Bu ikinci terim özellikle Britanya'daki Ramsay MacDonald'ı (Bağımsız İşçi Partisi'nin lideri) hedef alıyordu. MacDonald pasifist olarak savaşa karşı çıkan ama aslında ona direnmek için hiçbir şey yapmayan biriydi. Dünyada olanlara karşı gösterdiği eylemsizlik nedeniyle itibarını kaybeden İkinci Enternasyonal 1916'da, savaşın ortasında çözüldü. Görünüşe göre enternasyonalist idealleri her ülkedeki milliyetçi ideoloji nedeniyle ortadan kalkmıştı. 1917'de Lenin "devrimci yenilgicilik" kavramını açıkça destekleyen Nisan Tezleri'ni yayınladı. Bolşevikler Emperyal Rusya'nın savaşta yenilmesi taraftarıydılar ve bu sayede devrimci ayaklanma aşamasına geçmeleri mümkün olacaktı.
Komintern'in kurulması
Böylece 1919 Martının bu koşullarında Komintern Enternasyonal'in başına bir de "Komünist" kelimesi ekleyen Rusya Bolşevikleri tarafından kuruldu. Lenin daha sonra (demokratik merkeziyetçiliği de içinde barındıran) yeni enternayonale katılma temelinde ayrışan ayrışmayan tüm sosyalist partilere gönerdi. Fransız SFIO (yani İkinci Enternasyonal'in Fransız Seksiyonu) böyece 1920'de yeni Fransız Komünist Partisi'nin kurulmasına öncülük eden 1920 'nde bölündü ve Komünist Enternasyonal'in Fransız Seksiyonu adını aldı; Türkiye Komünist Partisi ve İspanya Komünist Partisi 1920'de, İtalyan Komünist Partisi ve Belçika Komünist Partisi 1921'de kuruldu.
Komintern'in merkezi siyaseti tüm dünyada Komünist partilerin kurularak uluslararası proleter devrimine yahut dünya devrimine yardım etmeleriydi. Ayrıca tüm devrimcilerin öncelikle kendi ülkelerinden hareket etmeleri gerektiği ama gereken yerde Komintern'in müdahil olabileceği prensibini getiren demokratik merkeziyetçilik fikrini paylaşıyorlardı. Komintern stratejik hedeflerini Ne Yapmalı adlı eserinde zaten anlatan Lenin tarafından örgütlenmişti ve Lenin yeni Enternasyonal'i Dünya Devriminin Genel Kurmayı yapmak amacındaydı.
1919 Martında aşağıdaki partiler ve hareketler davet edilmişti:
- Spartaküs Birliği (Almanya)
- Komünist Parti (Bolşevikler) Rusya
- Alman Avusturyası Komünist Partisi
- , Bela Kun'un Macaristan Sovyet Cumhuriyeti sırasında iktidarda olan bir partiydi.
- Leh Komünist İşçi Partisi
- Estonya Komünist Partisi
- Letonya Komünist Partisi
- Litvanya Komünist Partisi
- Çek Cumhuriyetinin devrimci üyeleri
- Romanya SDP
- Sırp SDP'sinin sol kanadı
- İsveç Sosyal Demokrat Sol Partisi
- Danimarka'dan Klassenkampen Grubu
- Hollanda Komünist Partisi
- Belçika İşçi Partisi'nin Belçika Komünist Partisi'ni kuracak devrimci üyeleri
- Fransız sosyalist ve sendikalist hareketinin içindeki gruplar ve örgütler
- İsviçre Sosyal Demokrat Partisi
- İtalyan Sosyalist Partisi
- İspanya SDP'sinin devrimci üyeleri
- Portekiz SP'sinin devrimci üyeleri
- İngiliz Sosyalist Partileri ve özellikle o sıralar MacLean'in önderlik ettiği parti
- (Britanya)
- Dünya Sanayi İşçileri (Britanya)
- İrlanda işçi örgütlerinin devrimci üyeleri
- İşçi temsilcilerinin devrimci üyeleri (Britanya)
- Birleşik Devletler Sosyalist Emek Partisi
- 'nin sol üyeleri (Debs ve Sosyalist Propaganda Birliği tarafından temsil edilen eğilim)
- Dünya Sanayi İşçileri (Birleşik Devletler)
- DSS (Avustralya)
- İşçi Enterasyonali Sanayi Birliği (Amerika)
- Tokyo'nun ve Yokohama'nın Yoldaş Katayama tarafından temsil edilen Sosyalist grupları
- Willi Münzenberg'in temsil ettiği
Komünist Enternasyonal'in yayınları
- Die Kommunistiche Internationale (Komünist Enternasyonal'in aylık dergisi)
- INPREKORR - Internationale Presse-Korrespondenz (Enternasyonal Basın Haberleri dergisi, Komintern tarafından haftada birkaç kez yayınlanan organ)
- Rundschau (Görünüm)
Komünist Enternasyonal'in ilk dört kongresi
Komintern Yürütme Kurulunun ilk başkanlığını 1919-1926 arasında Grigori Zinovyev yaptı. Bu dönemde birçok yayın basıldı. Vladimir Lenin'in adlı eseri 1920 yılında, marksist düşünür Georg Lukacs'ın "Tarih ve Sınıf Bilinci" adlı eseri 1923 yılında, Bela Kun'ın Macaristan Sovyet Cumhuriyeti'ne girmesinin ardından basıldı ve Karl Korsch'un "Marksizm ve Felsefe" adlı kitabıyla birlikte Haziran 1924'teki V. Komintern Kongresi'nde Grigori Zinovyev tarafından revizyonizmle suçlandı. Aynı yıl Stalin "tek ülkede sosyalizm" tezini ileri sürdü ve bu tez Nikolay Buharin tarafından "Batı Avrupa Proleteryasının Zaferi Olmaksızın Tek Ülkede Sosyalizmi Kurabilir miyiz?" adlı broşürde ayrıntılandırıldı (Nisan 1925). Durum Almanya'daki Spartakist isyanın ve Macaristan Sovyet Cumhuriyeti'nin başarısızlığa uğramasının ve İtalya'daki de dahil olmak (İtalyan faşizmi tüm grevleri kırmış ve 1922'de iktidarı ele geçirerek dünya devrimi görüşünü o an için olanaksız kılmıştı) üzere Avrupa'daki tüm sosyalist hareketlerin gerilemesi üzerine, Stalin'in 1926 Ocağında yazdığı "Leninizmin Sorunları" adlı makaleyle devlet politikası haline geldi. Zinovyev 1926'da Stalin'in gözünden düştükten sonra kovuldu. Nikolay Buharin de 1928 yılına kadar Komintern'e önderlik etti ancak 1928'de o da Stalin'le fikir ayrılığına düştü. Bulgar Komünist önder Georgi Dimitrov 1934'te Komintern'in başına geçti ve dağılıncaya kadar görevini sürdürdü.
Beşinci kongreden yedinci kongreye
Komintern pek çok uluslararası örgütü destekledi:
- (Profintern)
- (Krestintern)
- (MOPR)
- 'i
- (Sporintern)
Son kongreden dağılmaya
Komintern'in son kongresi 1935 yılında yapıldı ve faşizme karşı bir Halk cephesi kurulmasını uygun buldu. Bu politika Komünist Partilerin faşizme karşı olan tüm cephelerle birlikte bir Halk Cephesi oluşturması gerektiğini ve kendilerini işçi sınıfı üzerine temellenen bu partilerle oluşturmak konusunda sınırlamamaları gerektiğini savunuyordu. Bu politikaya karşı Komintern içindeki ulusal seksiyonların hiçbirinden kayda değer bir muhalefet gelmedi ve özellikle Fransa ve İspanya'da 1936'da 'ün seçilmesi Halk Cephesi hükûmetinin görevi gelmesi konusunda bir dönüm noktası oluşturdu.
Yedinci Dünya Kongresi Komintern'in amacı olarak kapitalizmin devrim yenilgiye uğratılması resmen benimsendi. Leon Troçki Komintern'in devrimci enternasyonal özelliğini yitirdiği düşüncesini savunarak yeni bir Enternasyonal gerektiğini belirtti. Troçki, Stalinist partilerin artık reformist partiler olduklarını, sosyal demokrat partilere benzediğini ama Rus Devletinin sınır korumaları olarak görev yaptığını iddia etti. Aynı eleştiri bu kez de Stalinist kanattan Troçkistlere yöneltildi. Troçkistlere yöneltilen iddia bu kadarla sınırlı kalmadı. Terörist bir örgüt oluşturmak ve Stalin'e karşı komplolar düzenlemek suçuyla ve daha birçok suçla yargılandılar. 1930'larda başlayan yargılamalar sonucu Buharin, Zinovyev, Kamanev gibi sanıklar suçlarını kabul ettiler. (Bkz: http://art-bin.com/art/omoscowtoc.html 20 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Moskova Mahkemesi Dava Dosyaları) Bununla birlikte bu yargılamalar üzerindeki sis perdesi hala kaldırılmış değildir ve iki taraf da birbirini suçlamaktadır.
Sonuç olarak 1938'de Komintern'e karşı olarak Dördüncü Enternasyonal kuruldu. Dördüncü Enternasyonal'in komünistleri Üçüncü Enternasyonal'in bürokratik ve Stalinist olduğunu ve artık doğru dürüst bir devrimci organizasyon olarak kendini yenilemekten aciz olduğuna inanıyorlardı. Özellikle Almanya'daki komünist hareketin feci yenilgisi Komintern'in artık kifayetsiz ve tamamen Stalin'in kontrolü altında olduğunun bir kanıtı olarak gösteriliyordu.
II. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla Komintern bir pasifizm ve karışmazlık politikası izlemeye başladı. Bu savaşın I. Dünya Savaşı gibi çeşitli hakim sınıflar arasındaki emperyalist bir savaş olduğunu iddi etti. Bununla birlikte 22 Haziran 1941'de Sovyetler Birliği'nin kendisi de işgal edilince savaşa girdi. Yine de Birleşik Devletler Savaş Departmanı için yapılan 11 Temmuz 1941 tarihli ve "G-2 Tarafından Hazırlanan Askeri İstihbarat Tahminleri" adlı bir değerlendirme "Sovyet Rejimi içindeki Komintern'in Komünizmin çıkarları için bir dünya devrimi uğraşında" olduğunu belirtiyordu. [1] 4 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Komintern 15 Mayıs 1943'te Stalin tarafından resmen dağıtıldı. Komintern Üyeliği olan ulusal partiler Sovyet yardakçısı olmakla suçlanıyordu. Komintern'i feshederek, Stalin bu sorunun üstesinden gelmeyi ve Avrupa komünistlerine savaştan sonra iktidar yolunu açmak istiyordu. Genellikle, Stalin'in böyle yaparak SSCB'nin artık devrim arayaşında olmadığı izlenimini vermek istediği belirtilmektedir.
Komintern'den sonra
Marshall Yardımı konusunda yapılan 1947 Haziranındaki Paris Konferansı'nı izleyen 1947 Eylülünde Stalin sosyalist partileri topladı ve Kominform'u, diğer adıyla "Komünist İstihbarat Bürosu"nu oluşturdu. Bu ağa Bulgaristan, Çekoslovakya, Fransa, Macaristan, İtalya, Polonya, Romanya Komünist Partileri, Sovyetler Birliği ve Tito'nun öncülük ettiği Yugoslavya Komünist Partisi katıldı. Kominform Stalin'in 1953'te ölmesinin ve SBKP'nin 20. Kongresi'nin ardından 1956'da dağıldı.
Dünyadaki Moskova yanlısı Komünist partiler resmi bir uluslararası örgüte artık sahip olmamakla birlikte önder olarak Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ni benimsediler ve Moskova'da dönem dönem bir araya geldiler. Bunlar en dikkat çekicisi ilk Çin-Sovyet ayrılığının gerçekleştiği 1962 yılındaki toplantıydı. Burada SBKP ve Varşova Paktı'nın komünist partileri arasında yakın bir iş birliği vardı.
Ayrıca bakınız
Vikikaynak'ta Üçüncü Komünist Enternasyonal (Lenin) ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ Dimitrov G, Faşizmin Yargılanması, Evrensel Basım Yayın, İkinci Baskı, s. 122
- Wikipedia 24 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Библиография. Содержание журналов "Коммунистический Интернационал" и некоторые другие символы Коминтерна (III Интернационала)17 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
İlgili şarkılar
- L'Appel du Comintern Dinle 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin listelenen kaynaklarindan bazilari guvenilir olmayabilir Lutfen daha iyi daha guvenilir kaynaklar arayarak bu maddeye yardimci olun Guvenilir olmayan kaynaklar sorgulanabilir veya silinebilir Mart 2019 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Komintern Ruscasi Kommunisticheskij internacional Kommunisticeskiy internatsional Komunist Enternasyonal ya da Ucuncu Enternasyonal olarak da bilinir 1919 Martinda savas komunizmi doneminin 1918 1921 ortasinda Vladimir Lenin ve Sovyetler Birligi Komunist Partisi tarafindan kurulan silahli kuvvetler de dahil tum mumkun araclarla uluslararasi burjuvaziyi yikmak ve devletin tamamen yok olusu icin bir gecis asamasi demek olan Uluslararasi Sovyet Cumhuriyetini yaratmak icin mucadele etme amaci guden uluslararasi bir komunist orgut Komintern Kommunisticheskij internacional Kommunisticeskiy internatsionalGenel sekreterNikolay Buharin Vyaceslav Molotov Georgi DimitrovKurucuVladimir LeninKurulus tarihi2 Mart 1919Kapanis tarihi15 Mayis 1943OnceliIkinci Enternasyonal Zimmerwald KonferansiArdiliKominform Dorduncu Enternasyonal resmi degil Gazete ler Ogrenci koluGenc Komunist EnternasyonalIdeolojiKomunizm Marksizm LeninizmSiyasi pozisyonAsiri solResmi renkler Kirmizi Komunist Enternasyonal degisik ulkelerdeki komunist partilerin birlesik bir komunist dunya partisi halindeki birligidir HakkindaKomintern Lenin in birbirleriyle yaptiklari savasta ulusal birligi savunan hukumetlere karsi Zimmerwald soluna onculuk ettigi 1915 teki Zimmerwald Konferansina muteakip 1916 da cozulen Ikinci Enternasyonal den sonra kuruldu Yeni enternasyonal boylece ikincisinin I Dunya Savasi na gostermekte basarisiz oldugu muhalefete bir yanit olarak geldi Ucuncu Enternasyonal in kuruculari tum anti militarist sosyalist hareketin basindan beri tamamen karsi oldugu bu savasa emperyalist bir savas olarak bakiyorlardi Komintern 1943 teki cozulusune dek sekiz Dunya Kongresi yapti ilki Mart 1919 da ve sonuncusu 1935 te yapildi 1938 de Trockistler yozlasmis isci devleti dedikleri Sovyetler Birligi ne karsi Dorduncu Enternasyonal i kurdular Sol Komunizm gelenegini izleyen gruplar bugun yalnizca ilk iki kongreyi ve Trockist hareketten gelen gruplar da yalnizca ilk dordunu tanirlar Stalinist ya da Maoist komunist partiler ise yedi kongreyi de tanirlar II Dunya Savasi nin basinda Komintern bir pasifizm politikasi izleyerek bunun tipki I Dunya Savasi ndaki gibi pek cok ulusal kendi arasinda yaptigi bir savas oldugunu soyledi Aslinda SSCB bir denge politikasi guduyordu ve Sovyetler Birligi nin davet edilmedigi Fransiz ve Britanya demokratik rejimlerinin bir yatistirma onlemi olarak Sudetenland i Hitler e teslim etmeyi onerdigi Munih Antlasmasi ndan bir yil sonra 1939 Agustosunda Molotov Ribbentrop Pakti imzalandi Ama 22 Haziran 1941 deki Barbarossa Harekati ile isgal edilince Sovyetler Birligi de savasa girdi Komintern daha sonra 15 Mayis 1943 te dagildi Onun devam ettiricisi olan Kominform Temmuz ayinda Marshall Yardimi uzerine yapilan Paris Konferansi ni izleyen Eylul ayinda kuruldu Soguk Savas resmi olarak basladi Komunist Enternasyonal in kokenleriBirinci Enternasyonal den ikincisine Ayrintili bilgi icin bkz Birinci Enternasyonal ve Ikinci Enternasyonal Devrimci ve reformist dusunce bicimleri arasindaki bolunmeler cok uzun bir zamandan beri var olmakla birlikte Komunist Enternasyonal in kokenleri II Dunya Savasi nin baslamasiyla yuzeye cikan bolunmeden turemistir 1864 te kurulan Birinci Enternasyonal sosyalistler ve siyasi arenaya girmek yerine guclu bir anarko sendikalist hareket bkz Uluslararasi Isci Birligi yaratmak isteyen anarsistler arasindaki bolunmeyle dagildi 1889 da kurulan Ikinci Enternasyonal devam etti ama yine kimi gerilimler olustu Burjuva parlamentosuna sosyalist katilim sorunu Ornegin ta 1899 a kadar sosyalist hareketin icindeki reformist ya da sag kanat uyeleri Fransiz bagimsiz sosyalisti Millerand in Waldeck Rousseau nun cumhuriyetci kabinesine 1899 1902 girmesini destekliyordu ki bu kabinenin savas bakani 1871 de Paris Komunu nun ortadan kaldirilmasinda onemli bir rolu olan ten baskasi degildi Diger taraftan devrimci ya da sol kanat uyeler bu gelismeye siddetle karsi koydu Fransa da bu durum burjuva hukumetine yapilacak sosyalist katilima karsi koyan Jules Guesde ile sosyal demokrasinin kurucularindan birisi olarak kabul edilen Jean Jaures arasindaki tartismayla temsil edilir Jules Guesde 1899 da soyle diyordu Bir sinif partisinde yani bir devrim partisinde orgutlenmis olan proletarya her nerede secmeli bir ortakliga girebiliyorsa her nerede dusman kalesine sizabiliyorsa bir ihlalde bulunmak ve kapitalist kalede sosyalist bir garnizon kurmak onun yalniz hakki degil ayni zamanda sorumlulugudur da Ama iscilerin iradesiyle sosyalist gucle iceri sizmadigi boyle yerlere yalnizca rizayla davetle ve kapitalist sinifin cikarlari neticesiyle girdigi yerlere sosyalizm girmemelidir 1899 Fransiz Sosyalist Orgutleri Genel Kongresinde Jules Guesde nin yaptigi konusma 4 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jules Guesde tam da iktidar onu ele gecirdigi sirada kendisine verilen bir makam sayesinde sosyalizmin gercekten iktidari ele gecirebilecegi dusuncesini elestirerek boyle bir durum eger bir an once ona son vermezsek sosyalizmin caresiz iflasina yol acacaktir Kendilerini aldatilmis sayan orgutlu isciler sozle degil eylemle yapilan propagandaya kulak vereceklerdir diyerek anarsizme isaret ediyordu Ayni anlasmazlik ertesi sene yine belirdi Guesde Lille sehrinde 8 000 kisinin onunde yapilan ve saatlerce boyunca suren Iki Yontem adli tartismada yaptigi unlu yla burjuva parlamentosuna sosyalist katilimi destekleyen Jean Jaures e karsi cikti Revizyonistler Eduard Bernstein in sosyalizme gidiste reformist bir yol savunan adli kitabi uzerine yapilan yazinsal bir tartisma da onem tasimaktadir Kitap kendisini bir revizyonist olmakla elestiren Karl Kautsky den ve genc Rosa Luxemburg dan yogun tepki aldi 1905 Rus devriminin yan etkileri 1905 Rus Devrimi pek cok sosyalist partiyi radikallestirdi ve Bati Avrupa ulkelerindeki evrensel oy hakkinin kazanilmasiyla sonuclanan bir dizi genel greve yol acti Bu noktada Ikinci ya da Sosyalist Enternasyonal her gelismis ulkede her secimde giderek buyuyen birlesik bir topluluktu Marksizmin Papasi olarak adlandirilan Karl Kautsky Enternasyonal in amiral gemisi Almanya Sosyal Demokrat Partisi nin cok etkili bir yayin organi Yeni Zamanlar editoru olarak en radikal zamanlarindaydi Ancak 1910 yiliyla birlikte Sosyal Demokrasinin solunda Enternasyonal in kuruculari bunlara bu ismi vermisti kimi ayriliklar olustu ve Rosa Luxemburg ve Hollandali kuramci Anton Pannekoek gibi kimi sol kanat dusunurleri Kautsky yi her zamankinden daha cok elestirmeye basladilar Bu noktadan itibaren Enternasyonal icinde reformist bir sagin bir merkezin ve bir devrimci sol kanadin olusmaya basladigini soylebiliriz Sonraki gelismelerin isiginda degerlendirildiginde ilginc olan Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi nin hem Mensevik kanadinin hem de Bolsevik kanadinin devrimci sol kanatta sayilmasiydi Rus gocmenlerinin tartisan gruplari Enternasyonal liderleri tarafindan dikkate alinmiyorlardi ve genelde halk tarafindan da bilinmemekteydiler Ikinci Enternasyonal in I Dunya Savasi karsisindaki basarisizligi I Dunya Savasi isci hareketinin devrimci kanadiyla reformist kanadi arasindaki nihai ve geri dondurulemez ayriligi sonunda ortaya cikardi Sosyalist hareket tarihsel olarak antimilitarist ve enternasyonalistti ve savasta burjuva hukumetleri hesabina isci sinifinin olume gonderilmesine karsiydi Ancak kitlesel cogunluk Sosyalist Enternasyonal in zaten uluslararasi emekci sinifa savasa direnmeleri cagrisinda bulunacagi yonundeki cozumlerden bahsederken savas ilan edildikten birkac saat sonra savasan ulkelerin tum sosyalist partileri kendi ulkelerini destekleyeceklerini bildirdiler Balkan ulkelerinin Rusya nin sosyalist partileri ve diger ulkelerdeki azinliklar buna bir istisna olusturdu Almanya Sosyal Demokrat Partisi nin bile savasin lehine konusmasi Lenin i sasirtti Nihayet Fransiz sosyalist Jean Jaures in 31 Temmuz 1914 te oldurulmesi son baris umudunu da yok etti Jaures Ikinci Enternasyonal i ulusal politikalardan ve destekten sakinmaya calisan ve enternasyonal sosyalist harekete buyuk etkisi olan birkac liderden biriydi Tarafsiz ulkelerin sosyalist partileri tarafsizlik ve savasa tamamen muhalefet uzerine tartistilar Diger taraftan Lenin emperyalist savasa karsi 1915 teki Zimmerwald Konferansi nda Zimmerwald Solu nu orgutledi ve Sosyalizm ve Savas adli bir brosur cikararak ulusal hukumetleriyle is birligi yapan sosyalistleri olarak adlandirdi yani sozde sosyalist eylemde sovenist Enternasyonal devrimci sol reformist sag ve ikisi arasinda dalgalanan bir merkez olarak bolunuyordu Lenin savasa karsi cikan ama parti disiplinini bozmaya cekinip savas taraftari olan merkezdekileri de sosyal pasifistler olarak lanetledi Bu ikinci terim ozellikle Britanya daki Ramsay MacDonald i Bagimsiz Isci Partisi nin lideri hedef aliyordu MacDonald pasifist olarak savasa karsi cikan ama aslinda ona direnmek icin hicbir sey yapmayan biriydi Dunyada olanlara karsi gosterdigi eylemsizlik nedeniyle itibarini kaybeden Ikinci Enternasyonal 1916 da savasin ortasinda cozuldu Gorunuse gore enternasyonalist idealleri her ulkedeki milliyetci ideoloji nedeniyle ortadan kalkmisti 1917 de Lenin devrimci yenilgicilik kavramini acikca destekleyen Nisan Tezleri ni yayinladi Bolsevikler Emperyal Rusya nin savasta yenilmesi taraftariydilar ve bu sayede devrimci ayaklanma asamasina gecmeleri mumkun olacakti Komintern in kurulmasiLenin Komintern de konusma yaparken 7 Agustos 1920Karl Kilbom un Komintern Uyeligi Karti Boylece 1919 Martinin bu kosullarinda Komintern Enternasyonal in basina bir de Komunist kelimesi ekleyen Rusya Bolsevikleri tarafindan kuruldu Lenin daha sonra demokratik merkeziyetciligi de icinde barindiran yeni enternayonale katilma temelinde ayrisan ayrismayan tum sosyalist partilere gonerdi Fransiz SFIO yani Ikinci Enternasyonal in Fransiz Seksiyonu boyece 1920 de yeni Fransiz Komunist Partisi nin kurulmasina onculuk eden 1920 nde bolundu ve Komunist Enternasyonal in Fransiz Seksiyonu adini aldi Turkiye Komunist Partisi ve Ispanya Komunist Partisi 1920 de Italyan Komunist Partisi ve Belcika Komunist Partisi 1921 de kuruldu Komintern in merkezi siyaseti tum dunyada Komunist partilerin kurularak uluslararasi proleter devrimine yahut dunya devrimine yardim etmeleriydi Ayrica tum devrimcilerin oncelikle kendi ulkelerinden hareket etmeleri gerektigi ama gereken yerde Komintern in mudahil olabilecegi prensibini getiren demokratik merkeziyetcilik fikrini paylasiyorlardi Komintern stratejik hedeflerini Ne Yapmali adli eserinde zaten anlatan Lenin tarafindan orgutlenmisti ve Lenin yeni Enternasyonal i Dunya Devriminin Genel Kurmayi yapmak amacindaydi 1919 Martinda asagidaki partiler ve hareketler davet edilmisti Spartakus Birligi Almanya Komunist Parti Bolsevikler Rusya Alman Avusturyasi Komunist Partisi Bela Kun un Macaristan Sovyet Cumhuriyeti sirasinda iktidarda olan bir partiydi Leh Komunist Isci Partisi Estonya Komunist Partisi Letonya Komunist Partisi Litvanya Komunist Partisi Cek Cumhuriyetinin devrimci uyeleri Romanya SDP Sirp SDP sinin sol kanadi Isvec Sosyal Demokrat Sol Partisi Danimarka dan Klassenkampen Grubu Hollanda Komunist Partisi Belcika Isci Partisi nin Belcika Komunist Partisi ni kuracak devrimci uyeleri Fransiz sosyalist ve sendikalist hareketinin icindeki gruplar ve orgutler Isvicre Sosyal Demokrat Partisi Italyan Sosyalist Partisi Ispanya SDP sinin devrimci uyeleri Portekiz SP sinin devrimci uyeleri Ingiliz Sosyalist Partileri ve ozellikle o siralar MacLean in onderlik ettigi parti Britanya Dunya Sanayi Iscileri Britanya Irlanda isci orgutlerinin devrimci uyeleri Isci temsilcilerinin devrimci uyeleri Britanya Birlesik Devletler Sosyalist Emek Partisi nin sol uyeleri Debs ve Sosyalist Propaganda Birligi tarafindan temsil edilen egilim Dunya Sanayi Iscileri Birlesik Devletler DSS Avustralya Isci Enterasyonali Sanayi Birligi Amerika Tokyo nun ve Yokohama nin Yoldas Katayama tarafindan temsil edilen Sosyalist gruplari Willi Munzenberg in temsil ettigiKomunist Enternasyonal in yayinlariDie Kommunistiche Internationale Komunist Enternasyonal in aylik dergisi INPREKORR Internationale Presse Korrespondenz Enternasyonal Basin Haberleri dergisi Komintern tarafindan haftada birkac kez yayinlanan organ Rundschau Gorunum Komunist Enternasyonal in ilk dort kongresiVladimir Lenin Komintern in ikinci kongresine katilan delegelerle birlikte 19 Temmuz 1920 Komintern Yurutme Kurulunun ilk baskanligini 1919 1926 arasinda Grigori Zinovyev yapti Bu donemde bircok yayin basildi Vladimir Lenin in Sol Komunizm Bir Cocukluk Hastaligi adli eseri 1920 yilinda marksist dusunur Georg Lukacs in Tarih ve Sinif Bilinci adli eseri 1923 yilinda Bela Kun in Macaristan Sovyet Cumhuriyeti ne girmesinin ardindan basildi ve Karl Korsch un Marksizm ve Felsefe adli kitabiyla birlikte Haziran 1924 teki V Komintern Kongresi nde Grigori Zinovyev tarafindan revizyonizmle suclandi Ayni yil Stalin tek ulkede sosyalizm tezini ileri surdu ve bu tez Nikolay Buharin tarafindan Bati Avrupa Proleteryasinin Zaferi Olmaksizin Tek Ulkede Sosyalizmi Kurabilir miyiz adli brosurde ayrintilandirildi Nisan 1925 Durum Almanya daki Spartakist isyanin ve Macaristan Sovyet Cumhuriyeti nin basarisizliga ugramasinin ve Italya daki de dahil olmak Italyan fasizmi tum grevleri kirmis ve 1922 de iktidari ele gecirerek dunya devrimi gorusunu o an icin olanaksiz kilmisti uzere Avrupa daki tum sosyalist hareketlerin gerilemesi uzerine Stalin in 1926 Ocaginda yazdigi Leninizmin Sorunlari adli makaleyle devlet politikasi haline geldi Zinovyev 1926 da Stalin in gozunden dustukten sonra kovuldu Nikolay Buharin de 1928 yilina kadar Komintern e onderlik etti ancak 1928 de o da Stalin le fikir ayriligina dustu Bulgar Komunist onder Georgi Dimitrov 1934 te Komintern in basina gecti ve dagilincaya kadar gorevini surdurdu Besinci kongreden yedinci kongreyeKomintern pek cok uluslararasi orgutu destekledi Profintern Krestintern MOPR i Sporintern Son kongreden dagilmayaKomintern in son kongresi 1935 yilinda yapildi ve fasizme karsi bir Halk cephesi kurulmasini uygun buldu Bu politika Komunist Partilerin fasizme karsi olan tum cephelerle birlikte bir Halk Cephesi olusturmasi gerektigini ve kendilerini isci sinifi uzerine temellenen bu partilerle olusturmak konusunda sinirlamamalari gerektigini savunuyordu Bu politikaya karsi Komintern icindeki ulusal seksiyonlarin hicbirinden kayda deger bir muhalefet gelmedi ve ozellikle Fransa ve Ispanya da 1936 da un secilmesi Halk Cephesi hukumetinin gorevi gelmesi konusunda bir donum noktasi olusturdu Yedinci Dunya Kongresi Komintern in amaci olarak kapitalizmin devrim yenilgiye ugratilmasi resmen benimsendi Leon Trocki Komintern in devrimci enternasyonal ozelligini yitirdigi dusuncesini savunarak yeni bir Enternasyonal gerektigini belirtti Trocki Stalinist partilerin artik reformist partiler olduklarini sosyal demokrat partilere benzedigini ama Rus Devletinin sinir korumalari olarak gorev yaptigini iddia etti Ayni elestiri bu kez de Stalinist kanattan Trockistlere yoneltildi Trockistlere yoneltilen iddia bu kadarla sinirli kalmadi Terorist bir orgut olusturmak ve Stalin e karsi komplolar duzenlemek sucuyla ve daha bircok sucla yargilandilar 1930 larda baslayan yargilamalar sonucu Buharin Zinovyev Kamanev gibi saniklar suclarini kabul ettiler Bkz http art bin com art omoscowtoc html 20 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Moskova Mahkemesi Dava Dosyalari Bununla birlikte bu yargilamalar uzerindeki sis perdesi hala kaldirilmis degildir ve iki taraf da birbirini suclamaktadir Sonuc olarak 1938 de Komintern e karsi olarak Dorduncu Enternasyonal kuruldu Dorduncu Enternasyonal in komunistleri Ucuncu Enternasyonal in burokratik ve Stalinist oldugunu ve artik dogru durust bir devrimci organizasyon olarak kendini yenilemekten aciz olduguna inaniyorlardi Ozellikle Almanya daki komunist hareketin feci yenilgisi Komintern in artik kifayetsiz ve tamamen Stalin in kontrolu altinda oldugunun bir kaniti olarak gosteriliyordu II Dunya Savasi nin baslamasiyla Komintern bir pasifizm ve karismazlik politikasi izlemeye basladi Bu savasin I Dunya Savasi gibi cesitli hakim siniflar arasindaki emperyalist bir savas oldugunu iddi etti Bununla birlikte 22 Haziran 1941 de Sovyetler Birligi nin kendisi de isgal edilince savasa girdi Yine de Birlesik Devletler Savas Departmani icin yapilan 11 Temmuz 1941 tarihli ve G 2 Tarafindan Hazirlanan Askeri Istihbarat Tahminleri adli bir degerlendirme Sovyet Rejimi icindeki Komintern in Komunizmin cikarlari icin bir dunya devrimi ugrasinda oldugunu belirtiyordu 1 4 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Komintern 15 Mayis 1943 te Stalin tarafindan resmen dagitildi Komintern Uyeligi olan ulusal partiler Sovyet yardakcisi olmakla suclaniyordu Komintern i feshederek Stalin bu sorunun ustesinden gelmeyi ve Avrupa komunistlerine savastan sonra iktidar yolunu acmak istiyordu Genellikle Stalin in boyle yaparak SSCB nin artik devrim arayasinda olmadigi izlenimini vermek istedigi belirtilmektedir Komintern den sonraMarshall Yardimi konusunda yapilan 1947 Haziranindaki Paris Konferansi ni izleyen 1947 Eylulunde Stalin sosyalist partileri topladi ve Kominform u diger adiyla Komunist Istihbarat Burosu nu olusturdu Bu aga Bulgaristan Cekoslovakya Fransa Macaristan Italya Polonya Romanya Komunist Partileri Sovyetler Birligi ve Tito nun onculuk ettigi Yugoslavya Komunist Partisi katildi Kominform Stalin in 1953 te olmesinin ve SBKP nin 20 Kongresi nin ardindan 1956 da dagildi Dunyadaki Moskova yanlisi Komunist partiler resmi bir uluslararasi orgute artik sahip olmamakla birlikte onder olarak Sovyetler Birligi Komunist Partisi ni benimsediler ve Moskova da donem donem bir araya geldiler Bunlar en dikkat cekicisi ilk Cin Sovyet ayriliginin gerceklestigi 1962 yilindaki toplantiydi Burada SBKP ve Varsova Pakti nin komunist partileri arasinda yakin bir is birligi vardi Ayrica bakinizVikikaynak ta Ucuncu Komunist Enternasyonal Lenin ile ilgili metin bulabilirsiniz Ikinci Enternasyonalin Cokusu Komunizm Sosyalizm Sovyetler BirligiKaynakca Dimitrov G Fasizmin Yargilanmasi Evrensel Basim Yayin Ikinci Baski s 122 Wikipedia 24 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Bibliografiya Soderzhanie zhurnalov Kommunisticheskij Internacional i nekotorye drugie simvoly Kominterna III Internacionala 17 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ilgili sarkilarL Appel du Comintern Dinle 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca