Bin Dokuz Yüz Seksen Dört (özgün adı: Nineteen Eighty-Four), İngiliz yazar George Orwell tarafından kaleme alınmış olan alegorik, distopik ve politik bir romandır. Romanın hikâyesi distopik bir dünyada geçer. Distopya romanlarının en ünlülerindendir. Özellikle kitapta tanımlanan Big Brother (Büyük Birader) kavramı günümüzde de sıklıkla kullanılmaktadır. Aynı zamanda kitapta geçen "düşünce polisi" gibi kavramları da yazar George Orwell günümüze kazandırmıştır.
Nineteen Eighty-Four | |
Kitabın Türkçe basım kapağı | |
Yazar | George Orwell |
---|---|
Çevirmen | |
Ülke | İngiltere |
Dil | İngilizce |
Konu | III. Dünya Savaşı sonrası yeni dünya düzeni |
Türler | Politik, distopya, alegorik, birey özgürlüğü |
Yayım | 8 Haziran 1949 |
Yayımcı | Can Yayınları |
Medya türü | Basılı |
Sayfa | 352 |
ISBN |
Yazılış süreci
George Orwell bu romanı İskoçya'da, Jura Adası'nda, verem ile boğuşurken, 1947-1948 yılları arasında yazmış, ilk kez 8 Haziran 1949'da basılmıştır. Rus yazar Zamyatin'in Biz adlı eserinden esinlenen bu roman ilk başta "Avrupa'daki Son Adam" (The Last Man in Europe) ismiyle yazılmış, ABD ve Birleşik Krallık'ta aynı anda satışa sunulan kitabın yayımcısı adını pazarlama açısından Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'e (Nineteen Eighty-Four) çevirmiştir.
Kitap sosyalizm karşıtı olarak suçlanmış fakat George Orwell buna karşı çıkarak 16 Haziran 1949 tarihinde yaptığı açıklamada şöyle demiştir:
Yeni romanımda (Bin Dokuz Yüz Seksen Dört) sosyalizme ya da bir destekçisi olduğum Britanya İşçi Partisine bir saldırı kastetmedim fakat merkezileştirilmiş bir ekonominin yol açabileceği, hâlen komünizm ve faşizmde kısmen gerçekleşmiş olan bozukluklara değindim... Kitabın konusunun Britanya'da geçmesi, İngilizce konuşan ırkların doğuştan diğerlerine göre daha üstün olmadığını ve karşı durulmadığı takdirde totalitarizmin herhangi bir yerde zafer kazanabileceğini vurgulamak içindir.
Romanın distopik dünyasında totaliter bir merkezî tek partinin yönetiminde gerçekleştirilen korku, propaganda ve beyin yıkama ile halk ve hayat manipüle edilmektedir. Roman daha sonra ünlenecek olan Büyük Birader ve düşünce polisi gibi kavramları içermektedir. Kitaptaki "çiftdüşün tekniği" ile karşıt kavramlar bir arada kullanılarak kişinin bariz gerçeğe aykırı olanı kabul etmesi beklenir. Çünkü, kitaptaki düzende merkezî tek partiye bağlılık gösterilmesi için, insanın gerekirse akla aykırı olanı bile doğru olarak kabul etmesi gerekir.
İngiliz tarih profesörü ve siyaset teorisyeni Gregory Claeys tarafından Bin Dokuz Yüz Seksen Dört romanını iyi anlamak için Orwell'in Şovenizm Üzerine Notlar adlı denemesinin temel öneme sahip bir kaynak olduğu belirtilmiştir.
İngiliz yazar Aldous Huxley'in Cesur Yeni Dünya isimli romanıyla birlikte, Bin Dokuz Yüz Seksen Dört İngilizce edebiyatın ilk ve en ünlü anti-ütopik eserlerindendir. 20. yüzyılın en etkili romanlarından biri olmasının yanı sıra, satış anlamında da çok başarılı olmuştur.
Roman 1984 yılında sinemaya da uyarlanmıştır.
Birçok farklı dile çevrilen kitap Türkiye'de ilk kez Can Yayınları tarafından Türkçe olarak basılmıştır. 1 Ocak 2021 itibarıyla yazarın ölümünün üzerinden 70 yıl geçtiğinden, diğer eserleri gibi bu kitabın da telif hakları sona ermiştir. Bunun ardından birçok yayınevi tarafından farklı Türkçe çevirileri de basılmaya başlamıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Why Orwell Matters, Christopher Hitchens, Basic Books, New York, 2002, s. 85.
- ^ Gregory Claeys, "Orwell's 'Notes on Nationalism' and Nineteen Eighty-Four", Thomas Horan (editör), "Critical Insights: Nineteen Eighty-Four (The Salem Press, 2016), s. 71-82.
- ^ "George Orwell kitaplarının telif hakları, yazarın ölümünün 70. yılında sona erdi". BBC News Türkçe. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bin Dokuz Yuz Seksen Dort ozgun adi Nineteen Eighty Four Ingiliz yazar George Orwell tarafindan kaleme alinmis olan alegorik distopik ve politik bir romandir Romanin hikayesi distopik bir dunyada gecer Distopya romanlarinin en unlulerindendir Ozellikle kitapta tanimlanan Big Brother Buyuk Birader kavrami gunumuzde de siklikla kullanilmaktadir Ayni zamanda kitapta gecen dusunce polisi gibi kavramlari da yazar George Orwell gunumuze kazandirmistir Bin Dokuz Yuz Seksen DortNineteen Eighty FourKitabin Turkce basim kapagiYazarGeorge OrwellCevirmenUlke IngiltereDilIngilizceKonuIII Dunya Savasi sonrasi yeni dunya duzeniTurlerPolitik distopya alegorik birey ozgurluguYayim8 Haziran 1949YayimciCan YayinlariMedya turuBasiliSayfa352ISBN9789750712838Yazilis sureciGeorge Orwell bu romani Iskocya da Jura Adasi nda verem ile bogusurken 1947 1948 yillari arasinda yazmis ilk kez 8 Haziran 1949 da basilmistir Rus yazar Zamyatin in Biz adli eserinden esinlenen bu roman ilk basta Avrupa daki Son Adam The Last Man in Europe ismiyle yazilmis ABD ve Birlesik Krallik ta ayni anda satisa sunulan kitabin yayimcisi adini pazarlama acisindan Bin Dokuz Yuz Seksen Dort e Nineteen Eighty Four cevirmistir Kitap sosyalizm karsiti olarak suclanmis fakat George Orwell buna karsi cikarak 16 Haziran 1949 tarihinde yaptigi aciklamada soyle demistir Yeni romanimda Bin Dokuz Yuz Seksen Dort sosyalizme ya da bir destekcisi oldugum Britanya Isci Partisine bir saldiri kastetmedim fakat merkezilestirilmis bir ekonominin yol acabilecegi halen komunizm ve fasizmde kismen gerceklesmis olan bozukluklara degindim Kitabin konusunun Britanya da gecmesi Ingilizce konusan irklarin dogustan digerlerine gore daha ustun olmadigini ve karsi durulmadigi takdirde totalitarizmin herhangi bir yerde zafer kazanabilecegini vurgulamak icindir Romanda yer alan kurgusal ulkeler Okyanusya siyah Avrasya kirmizi ve Dogu Asya sari Gri renkteki yerler romanda kimin oldugu tartismali yerlerdir Romanin distopik dunyasinda totaliter bir merkezi tek partinin yonetiminde gerceklestirilen korku propaganda ve beyin yikama ile halk ve hayat manipule edilmektedir Roman daha sonra unlenecek olan Buyuk Birader ve dusunce polisi gibi kavramlari icermektedir Kitaptaki ciftdusun teknigi ile karsit kavramlar bir arada kullanilarak kisinin bariz gercege aykiri olani kabul etmesi beklenir Cunku kitaptaki duzende merkezi tek partiye baglilik gosterilmesi icin insanin gerekirse akla aykiri olani bile dogru olarak kabul etmesi gerekir Ingiliz tarih profesoru ve siyaset teorisyeni Gregory Claeys tarafindan Bin Dokuz Yuz Seksen Dort romanini iyi anlamak icin Orwell in Sovenizm Uzerine Notlar adli denemesinin temel oneme sahip bir kaynak oldugu belirtilmistir Ingiliz yazar Aldous Huxley in Cesur Yeni Dunya isimli romaniyla birlikte Bin Dokuz Yuz Seksen Dort Ingilizce edebiyatin ilk ve en unlu anti utopik eserlerindendir 20 yuzyilin en etkili romanlarindan biri olmasinin yani sira satis anlaminda da cok basarili olmustur Roman 1984 yilinda sinemaya da uyarlanmistir Bircok farkli dile cevrilen kitap Turkiye de ilk kez Can Yayinlari tarafindan Turkce olarak basilmistir 1 Ocak 2021 itibariyla yazarin olumunun uzerinden 70 yil gectiginden diger eserleri gibi bu kitabin da telif haklari sona ermistir Bunun ardindan bircok yayinevi tarafindan farkli Turkce cevirileri de basilmaya baslamistir Ayrica bakinizLe Monde un Yuzyilin 100 Kitabi listesiKaynakca Why Orwell Matters Christopher Hitchens Basic Books New York 2002 s 85 Gregory Claeys Orwell s Notes on Nationalism and Nineteen Eighty Four Thomas Horan editor Critical Insights Nineteen Eighty Four The Salem Press 2016 s 71 82 George Orwell kitaplarinin telif haklari yazarin olumunun 70 yilinda sona erdi BBC News Turkce 5 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2021