Hamas'ın Haziran 2007'de Gazze Şeridi'ni ele geçirmesinden bu yana Gazze Şeridi'nin yönetimi Hamas tarafından yürütülmektedir ve bu yönetim genellikle Gazze'deki Hamas hükûmeti olarak anılmaktadır. Hamas yönetimi 2007'den 2014'e kadar ve 2016'dan itibaren İsmail Haniye tarafından yönetildi.
Gazze'deki Hamas Hükûmeti | |
---|---|
Kuruluş | 14 Haziran 2007 |
Eyalet | Gazze Şeridi |
Kişiler ve kuruluşlar | |
Lider | |
Atayan | Filistin Yasama Meclisi |
Bakan sayısı | 12 |
Tarihçe | |
Diğer | |
İkamet | Gazze |
İnternet sitesi | [1] |
Hamas'ın kazanmasının ardından İsmail Haniye olarak atandı ve El-Fetih ile bir Filistin ulusal birlik hükûmeti kurdu. Bu hükûmet Hamas ve El-Fetih arasındaki şiddetli çatışmaların patlak vermesiyle fiilen çöktü. Gazze Şeridi'nin 14 Haziran 2007'de Hamas tarafından ele geçirilmesinin ardından Filistin Yönetimi Başkanı Abbas, Hamas liderliğindeki hükûmeti görevden aldı ve Selam Fayyad'ı başbakan olarak atadı.Ramallah merkezli yeni Filistin hükûmetinin yetkilerinin tüm Filistin topraklarını kapsadığı iddia edilse de Hamas'ın görevden alınmayı tanımaması ve Gazze Şeridi'ni yönetmeye devam etmesi nedeniyle gerçekte Batı Şeria ile sınırlı hale geldi. Her iki yönetim de - Ramallah'taki El-Fetih hükümeti ve Gazze'deki Hamas hükûmeti - kendilerini Filistin Ulusal Yönetimi'nin tek meşru hükûmeti olarak görüyordu. Ancak uluslararası toplum ve Filistin Kurtuluş Örgütü, Ramallah yönetimini meşru hükûmet olarak tanıdı[]
İki taraf arasındaki bölünmeden bu yana, Hamas ve Gazze'de faaliyet gösteren benzer gruplar ile İsrail arasında, özellikle 2008-2009 Gazze Savaşı ve 2014 Gazze Savaşı olmak üzere çatışmalar yaşandı. Gazze Şeridi'nin radikalleşmesi çeşitli gruplar arasında iç çatışmaları da beraberinde getirdi. 2009'da Hamas'ın El-Kaide bağlantılı bir grup olan 'a uyguladığı ve 22 kişinin ölümüyle sonuçlanan baskın ve Nisan 2011'de Hamas'ın cinayetine karışan Selefi bir grup olan 'e uyguladığı baskın gibi olaylar yaşandı. 2015'ten bu yana Gazze'deki IŞİD bağlantılı gruplar da Hamas'ın endişe kaynağı haline geldi.
El-Fetih ve Hamas arasında Mısır'ın arabuluculuğunda yürütülen uzlaşma müzakereleri sonucunda 2011 yılında bir ön anlaşma imzalanmış ve bu anlaşmanın Mayıs 2012'de ortak seçimler yoluyla hayata geçirilmesi öngörülmüştü. Barış planına rağmen, Ocak 2012'de Filistinli kaynaklar Mayıs ayında yapılacak ortak seçimlerin "mümkün olmayacağını" söyledi. Şubat 2012'de Halid Meşal ve Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas 2011 Kahire anlaşmalarının uygulanmasına yönelik 'nı imzaladı, ancak Gazze Şeridi'ndeki Hamas yetkilileri Doha anlaşmasından duydukları hoşnutsuzluğu ve "kabul edilemezliği" dile getirdi. Bir birlik hükûmeti 2 Haziran 2014 tarihinde yemin etti. Hükûmetin Gazze'de görev yapması ya da Hamas, El-Fetih ve diğer tüm gruplar dahil olmak üzere tüm Filistinli gruplardan üyelerin yer alacağı, Gazze ve Batı Şeria'dan sorumlu olacak ve seçimlere hazırlanacak bir ulusal birlik hükûmeti kurması gerekiyordu ancak iki taraf arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle bu gerçekleşmedi. Bununla birlikte, birlik hükûmeti Gazze Şeridi üzerinde otorite sağlayamadı ve Eylül 2016'dan itibaren Hamas, yaygın olarak kurulması olarak adlandırılan bir hareketle, Gazze'de bulunan bakan yardımcısı ve genel müdür düzeyindeki pozisyonlarının yetkilerini kademeli olarak genişletti.
Tarih
Bölünmenin başlangıcı
El-Fetih ve Hamas arasındaki çatışma, Hamas'ın kazanmasıyla alevlenmeye başladı. İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği, Rusya ve Birleşmiş Milletlerden oluşan Dörtlü, yeni Hamas hükûmetinden önceki tüm anlaşmaları kabul etmesini, İsrail'in var olma hakkını tanımasını ve şiddetten vazgeçmesini talep etti; Hamas bunu reddedince de .
Aralık 2006'da Hamas yürütme otoritesinin Gazze'deki birincil otorite olarak Filistin polisinin yerini almaya çalışmasıyla Gazze'de büyük bir çatışma patlak verdi.
8 Şubat 2007 tarihinde Mekke'de Suudi Arabistan tarafından desteklenen müzakereler sonucunda Filistin ulusal birlik hükûmeti konusunda bir anlaşmaya varıldı. Anlaşma El-Fetih adına Mahmud Abbas ve Hamas adına Halid Meşal tarafından imzalandı. Yeni hükûmetten Filistin Ulusal Konseyi tarafından onaylanan Filistin ulusal hedeflerini, ve ("Mahkumlar Belgesi") maddelerini ve Arap zirvesi kararlarını yerine getirmesi istendi.
Mart 2007'de Filistin Yasama Meclisi 83'e karşı 3 oyla ulusal birlik hükûmetinin kurulmasını onayladı. Hükûmet bakanlarına Gazze ve Ramallah'ta düzenlenen törenlerde Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı Abbas tarafından yemin ettirildi. Aynı yılın Haziran ayında Hamas, El-Fetih'i saf dışı bırakarak Gazze Şeridi'nin kontrolünü ulusal birlik hükûmetinden aldı.
14 Haziran 2007'de Abbas eski birlik hükûmetinin feshedildiğini ve olağanüstü hal ilan edildiğini duyurdu. İsmail Haniye'yi başbakanlıktan azletti ve yerine Selam Feyyad'ı atayarak ona yeni bir hükûmet kurma görevi verdi. Ancak Hamas, Abbas'ın kararnamesini reddetti ve İsmail Haniye hükûmetinin görevde kalacağını ve Filistin Ulusal Yönetimi hükûmeti olarak çalışmaya devam edeceğini söyledi.
Haziran 2007 Hamas hükûmeti
Hamas tarafından ele geçirilme
Gazze Şeridi'nin Hamas'ın, Batı Şeria'nın ise El-Fetih'in kontrolünde olduğu Filistin topraklarında, her biri Filistin Yönetimi'nin meşru hükûmeti olduğunu iddia eden iki de facto hükûmet vardı. 14 Haziran 2007'de Abbas, Hamas'ın hakimiyetindeki Mart 2007 Filistin Yönetimi hükûmetini görevden aldı, ancak Haniye görevden almayı kabul etmeyerek kurulduğunu ilan etti, zira Filistin hükûmetindeki Batı Şeria'da ikamet eden bakanlar El-Fetih tarafından görevden alınmıştı.
Filistin polis şefi Kemal eş-Şeyh, Gazze Şeridi'ndeki adamlarına Hamas'ın emirlerine uymamalarını ve çalışmamalarını emretti. Ancak birçok El-Fetih üyesi Gazze Şeridi'nden Batı Şeria'ya kaçtı ve El-Fetih'in silahlı adamları Gazze Muharebesi'nden sonra Batı Şeria'da Hamas'ın yönettiği kurumlara saldırdılar.
Filistinli yasa koyucu , Filistin Yönetimi'nin Gazze Şeridi'nde resmi olarak hiçbir kontrolü olmadığını söyledi. Hamas ve El-Fetih birbirlerini darbe yapmakla suçlarken, ikisi de diğer hükûmetin otoritesini tanımadı.
ABD, AB ve İsrail; Hamas hükûmetini tanımamakla birlikte Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Batı Şeria'daki Başbakan Selam Fayyad hükûmetini desteklemektedir. Arap Birliği tüm tarafları çatışmaları durdurmaya ve hükûmeti Abbas tarafından atanan yeni Filistin Yönetimi hükûmetine değil yani Gazze Muharebesi öncesindeki durumuna döndürmeye çağırdı. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı , ABD'nin Hamas hükûmetini resmen tanımamasına rağmen, "Gazze Şeridi'nden tamamen ve eksiksiz olarak sorumlu olduğunu" söyledi.
16 Haziran 2007'de Haniya, 'yı (resmi olarak El-Fetih generali olan ancak gerçekte Abbas'la arasına mesafe koyan) Gazze Şeridi'nin yeni güvenlik şefi olarak ilan etti ve onu El-Fetih'in Batı Şeria merkezli polis şefi Kemal eş-Şeyh'ten "daha yüksek bir polis komutanı" olarak tanımladı.
İç ve dış çatışmalar
İki Filistinli partinin bölünmesinden sonra Batı Şeria nispeten sakin kalırken, Gazze Şeridi Hamas ile İsrail'e karşı olan diğer çeşitli gruplar arasında sürekli çatışmalara sahne oldu ve en önemli çatışma 2008-2009 Gazze Savaşı oldu.
2009 yılında radikal Selefi bir din adamı Gazze'de bir "İslam Emirliği" ilan ederek Hamas'ı şeriatı tam olarak uygulamamakla suçladı. Gazze Şeridi'nin radikalleşmesi ve Hamas otoritesini zayıflatma girişimi, 2009 yılında Hamas'ın El-Kaide bağlantılı bir grup olan 'a karşı iki gün süren ve 22 kişinin ölümüyle sonuçlanan baskınla sonuçlandı.
Mart 2010'daki raporlara göre Gazze'deki güvenlik durumunun kötüye gittiğini ve Hamas'ın kontrolü kaybetmeye başladığını belirtmiştir. Bununla birlikte Hamas otorite kullanmaya devam etti.
Nisan 2011'de Hamas, 'nin öldürülmesi olayına karıştığı bildirilen karşı bir başka baskın uyguladı.
Arap Baharı
Hamas, Arap Baharı'nı övdü ancak Şam'daki ofisleri Suriye İç Savaşı'ndan doğrudan etkilendi. Hamas lideri Halid Meşal sonunda Ürdün'e taşındı ve Hamas Suriye İç Savaşı'nın arka planında Suriye hükûmetiyle arasına mesafe koymaya başladı. Hamas ofislerinin Şam'dan tahliye edilmesi, Abbas ve Meşal tarafından imzalanan Doha onay anlaşmasının temel nedeni olabilir, ancak bunun Gazze'deki Hamas Hükûmeti ile Meşal liderliğindeki dış Hamas ofisi arasındaki bir anlaşmazlık nedeniyle yapıldığı da öne sürülmüştür. Esasen Doha anlaşması Hamas Hükûmeti içindeki gruplar arasında gerçek bir uzlaşmayı yansıtmamaktadır.[]
Hamas'ın Mısır'la ilişkileri 2011 Mısır Devrimi'nin ve ardından Mısır'da İslamcı bir cumhurbaşkanının seçilmesinin ardından düzeldi ve 2012 yılında Mısır, Gazze'den Refah sınır kapısından giriş yapan Filistinliler için izin şartlarını hafifletti. Temmuz 2012'de Hamas Hükûmeti'nin Mısır'ın yardımıyla Gazze Şeridi'nin bağımsızlığını ilan etmeyi düşündüğüne dair haberler yayıldı.
Eylül 2012 Hamas Hükûmeti
Eylül 2012'de Gazze'deki Hamas hükûmetinin başkanı İsmail Haniye, yeni bir maliye bakanı da dahil olmak üzere yedi yeni bakan atayarak kabine değişikliğine gittiğini duyurdu. Haniye bu değişikliğin "bazı bakanların yaklaşık altı yıl süren çalışmalarının ardından ve mevcut dönem için belirli hedeflere ulaşmak amacıyla yapılan normal bir prosedür" olduğunu söyledi.
Haniya, El-Fetih ve Hamas arasındaki uzlaşma sürecinin başarıya ulaşması için zaman tanımak amacıyla kabine değişikliğini birkaç kez ertelediğini söyledi. İki taraf aylardır Nisan 2011'de varılan uzlaşma anlaşmasının şartlarını uygulamaya çalışıyor ancak ne uzlaşıya dayalı geçici hükûmete ne de anlaşmanın öngördüğü yasama ve devlet başkanlığı seçimlerine ulaşmaya yaklaşmış görünüyorlar. Mayıs 2012'de Batı Şeria'da yeni bir El-Fetih hükûmetinin kurulmasının ardından, Gazze'deki Hamas hükûmeti yeni bir kabine kurulması kararını eleştirerek Abbas'ın Filistin Yönetimi'ni ve başında bulunduğu El-Fetih hareketini uzlaşmadan vazgeçmekle suçladı.
2016 Hamas yönetimi
2016'da kurulan Hamas hükûmeti, Hamas'ın 2007'de Gazze Şeridi'ni ele geçirmesinden bu yana Gazze Şeridi'nde kurulan üçüncü fiili Hamas hükûmetidir. 17 Ekim 2016 tarihinde Gazze'deki bakanlıkların idaresinden sorumlu olan Yüksek İdari Komitenin aktif bakanlıklarda kabine değişikliğine gittiği ve 16 bakan yardımcısı ile genel müdürün hükûmet kurumlarındaki görevlerini değiştirdiği açıklandı. Yeni yönetim, doğrudan Ramallah yönetimine bağlı olmayan bakan yardımcıları, genel müdürler ve diğer üst düzey yetkililerden oluşuyordu. Başlangıçta 2016 Hamas hükûmetinin İsmail Haniye'yi Gazze Şeridi'nin tam kontrolüne geri döndürme girişimi olduğu iddia edilmişti. Hükûmet değişikliklerinin bir parçası olarak Planlama Bakanlığı lağvedildi.
Bazı görüşlere göre, üçüncü Hamas kabinesi fiilen yerini almış, Temmuz 2015'te Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas tarafından Hamas'ın rızası olmadan yeniden düzenlenmiş ve 19 Ekim 2016'da Hamas tarafından süresinin dolduğu ilan edilmiştir. "Hesap Verebilirlik ve Dürüstlük Koalisyonu - Aman", bu komitenin kurulmasının Gazze Şeridi'nde yeni bir hükûmetin ilanı olduğunu söyledi. Filistin uzlaşı hükûmetinin sözcüsü Yusuf Mahmud, uzlaşı hükûmetinin onayı olmadan Gazze'de yapılan her eylemin gayrimeşru olduğunu ve Ramallah hükûmeti tarafından tanınmadığını söyledi. Hamas liderliğindeki 2007 ve 2012 hükûmetlerinin Başbakanı İsmail Haniye, Ramallah'taki El-Fetih ağırlıklı 2015 hükûmetini gayrimeşru olarak görüyor. 2016'daki Hamas hükûmeti, Hamas üyelerinin çoğunlukta olduğu Filistin Yasama Meclisinin desteğiyle Gazze Şeridi'nde fiili bir yönetim uyguluyor.
Mart 2017'de Batı Şeria'daki El-Fetih ağırlıklı hükûmet, Gazze yönetiminin Hamas tarafından tam teşekküllü bir 'gölge hükûmete' dönüştürülmesinden duyduğu endişeyi dile getirdi. Nisan ve Mayıs 2017'de Abbas, Filistin yönetiminde Gazze Şeridi merkezli çalışanların %30-50'sinin işine son verilmesi, 630 aileye yapılan sosyal yardımların askıya alınması ve Gazzeli kanser hastalarının Kudüs ya da İsrail hastanelerinde tedavi görmelerinin engellenmesi gibi benzeri görülmemiş önlemler alma sözü verdi. Buna ek olarak, Ramallah merkezli hükûmet Gazze'nin İsrail'e olan elektrik faturalarını ödemeyi durdurdu ve 28 Nisan'da Abbas Gazze'deki 35.000 askerî personelin (başlangıçta Ramallah yönetimi tarafından finanse edilen) erken emekliliğini onayladı ve eski Hamas mahkûmlarına mali yardımı kesti.
14 Haziran 2021 tarihinde Hamas, iki yıllık görev süresinin ardından istifa eden Muhammed Avad'ın yerine İssam el-Da'alis'in Gazze'deki Hamas hükûmetinin yeni başbakanı olduğunu açıkladı. Filistin Yönetimi daha önce Gazze Şeridi'nde bir Hamas hükûmetinin kurulmasına karşı olduğunu ifade etmişti. Hamas 2017 yılında, Filistin Yönetimi ile uzlaşmayı teşvik etmek amacıyla Gazze Şeridi'nde fiili bir hükûmet olarak kurduğu idari komiteyi dağıtma kararı aldığını açıkladı.
Hükûmet ve siyaset
Hamas, kazandı ve Gazze Şeridi ile Batı Şeria'nın idari kontrolünü üstlendi. 2007 yılında Hamas, Filistin Ulusal Yönetimi'ne hakim olan laik, Filistin milliyetçisi partisi El-Fetih'e karşı askeri bir zafer kazandı. Sonuç olarak, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas olağanüstü hal ilan etti ve Hamas Başbakanı Haniye'yi serbest bıraktı - Hamas partisi tarafından tanınmayan bu hareket, Gazze Şeridi'nin idari ve askeri kontrolünü fiilen sürdürürken, PNA kontrolündeki Batı Şeria'da El Fetih'in hakim olduğu başka bir hükûmet kuruldu.
Her iki rejim de - Ramallah ve Gazze hükûmeti - kendilerini Filistin Ulusal Yönetimi'nin tek meşru hükûmeti olarak görmektedir. El-Fetih ve Hamas hükûmetleri arasında uzlaşma sağlanması amacıyla Mısır'ın arabuluculuğunda yürütülen müzakereler sonucunda Mayıs 2012'de ortak seçimlerle hayata geçirilmesi planlanan bir ön anlaşma sağlanmıştır. Hamas hükûmeti bugüne kadar Ramallah merkezli Filistin Ulusal Yönetimi'ne sadece ekonomik olarak bağlıydı ve Gazze Şeridi'nin yönetimini bağımsız olarak yürütüyordu.
Yönetim yapısı
Gazze Şeridi 5 idari bölgeden oluşmaktadır. 1993'te Oslo Anlaşmalarının imzalanmasının ardından, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki Filistin toprakları üç bölgeye () ve Filistin Ulusal Yönetimi'nin yetkisi altında 16 valiliğe bölünmüştür. 2005 yılında İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilerek bu bölgedeki Filistin topraklarını genişletti. 2007 yılında Gazze Şeridi'nde El-Fetih ve Hamas arasında yaşanan Kardeşler Savaşı'nın ardından Hamas bölgeyi ele geçirdi ve El-Fetih'e bağlı tüm Filistin Yönetimi yetkililerini sınır dışı etti. O zamandan beri sekiz şehir de dahil olmak üzere beş bölgeyi yönetmektedir.
Güvenlik
El-Fetih'i destekleyen önemli hamullalarla ya da aşiretlerle çatışıp onları silahsızlandırdıktan sonra Hamas, Gazze'de neredeyse tüm silah tekeline sahip oldu. Ancak Mart 2010'da Gazze'deki güvenlik durumunun kötüye gittiğini ve Hamas'ın kontrolü kaybetmeye başladığını söyledi. Haziran 2011'de Bağımsız İnsan Hakları Komisyonu, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin 2010 yılında Ramallah ve Hamas yönetimlerinin yanı sıra İsrail makamları tarafından "neredeyse sistematik bir insan hakları ihlalleri kampanyasına" maruz bırakıldığını, Ramallah ve Hamas hükûmetine bağlı güvenlik güçlerinin işkence, tutuklama ve keyfi gözaltılardan sorumlu olduğunu içeren bir rapor yayınladı.
tarafından 2012 yılında hazırlanan bir rapor, Gazze Şeridi'nin yönetiminde artan otoriter eylemler olduğunu ve muhalefet partilerinin kamusal faaliyetlerde bulunmasının kısıtlandığını ortaya koydu. Brown, Hamas hükûmetinin, Batı Şeria'yı yöneten rakip El-Fetih partisinin geçmiş yönetimlerinde görülen eğilimleri giderek daha fazla benimsediğini tespit etti. El-Fetih'e bağlı partiler ve onlara bağlı STK'lar daha sıkı kontrollere tabi tutuldu. Bu STK'lardan biri olan Şarek Gençlik Forumu 2010 yılında kapatıldı. Birleşmiş Milletlerin işgal altındaki Filistin topraklarında Yerleşik ve İnsani Yardım Koordinatörü Hamas'tan bu STK'yı feshetmeyi yeniden gözden geçirmesini talep etti.
Haziran 2013'te Mısır'ın baskısı sonucunda Hamas, Gazze'den İsrail'e roket atılmasını önlemek için 600 kişilik bir güç konuşlandırdı. Takip eden aylarda İsrail'e atılan roketlerin sayısında dramatik bir düşüş görüldü. Ancak Şubat 2014'te Hamas, İsrail'e yönelik sınır ötesi saldırıları önlemek için konuşlandırdığı roket karşıtı gücün büyük bir kısmını geri çekti. Hamas'ın bu hamlesinin, sadece 12 Mart 2014 tarihinde İsrail'in güneyine 60'tan fazla roket saldırısı gerçekleştiren Filistin İslami Cihat Örgütü gibi Gazze'deki diğer çeşitli terör grupları tarafından İsrail'e ateş açmak için yeşil ışık olarak yorumlanmış olması muhtemeldir. İsrail'e roket atılması olayının ardından ve İsrail, saldırıların durmaması halinde Gazze'yi işgal edebileceği uyarısında bulunmuştur.
üzerine İsrail 2014 yazında harekete geçerek Gazze Şeridi'ni geçici olarak işgal etti ve bu işgal sırasında 800'den fazla Hamas üyesi IDF tarafından öldürüldü (İsrail'in kuruluşuna göre) - Gazze-İsrail çatışmalarındaki kayıp istatistiklerinin genellikle olduğunu unutmayın. Bu, Hamas'a ve Gazze Şeridi'ndeki desteğine büyük bir darbe oldu. İsrail'in Koruyucu Hat Operasyonu'na karşı Gazze Şeridi'ni başarısız bir şekilde savunmasının ardından Irak Şam İslam Devleti'nin (henüz resmi olarak doğrulanmadı) yeni bir fraksiyonunun Gazze Şeridi'nde ortaya çıkması da Hamas yetkilileri arasında güvenlik endişelerini arttırdı. 31 Mayıs 2015 tarihinde, kendisine "" adını da veren İslam Devleti Grubu'nun bir kolu, üzerindeki bombanın patlaması sonucu aracı havaya uçan üst düzey bir Hamas komutanının öldürülmesinin sorumluluğunu üstlendi.
Finans ve ekonomi
Hamas iktidarı ele geçirdikten sonra, Filistin hükûmeti ile İsrail arasındaki geçmiş uluslararası anlaşmalara uymayı reddedeceğini açıkladı. Bunun sonucunda ABD ve AB Gazze Şeridi'ne yardımı kesmiş, İsrail ve Orta Doğu Dörtlüsü de uyguladı. Bu ülkeler Hamas'ı terörist bir örgüt olarak görüyor ve İsrail'i tanıması, şiddetten vazgeçmesi ve geçmiş anlaşmaları yerine getirmesi için baskı yapıyor. Ayrılmadan önce Gazze'den 120.000 Filistinli İsrail'de ya da ortak projelerde çalışıyordu. İsrail'in çekilmesinden sonra Gazze Şeridi'nin gayrisafi yurtiçi hasılası azaldı. İsrailli işletmeler kapandı, iş ilişkileri koptu ve İsrail'deki iş fırsatları kurudu.[]
Hamas'ın 2007'de yönetimi devralmasının ardından AB, ABD ve İsrail gibi önemli uluslararası güçler Hamas'sız yeni El-Fetih yönetimine açık destek verdi. AB ve ABD, Filistin Ulusal Yönetimi ile ilişkilerini normalleştirdi ve doğrudan yardıma yeniden başladı. İsrail, yaklaşık 800 milyon ABD Doları tutarındaki dondurulmuş vergi gelirini yeni El-Fetih yönetimine iade edeceğini açıkladı. İsrail ayrıca Hamas'ın kontrolündeki Gazze Şeridi'ne deniz ablukası uygulayarak Akdeniz'den gelen malların silah içermemesini sağladı. Deniz ablukası durduruldu ve 2014 yılı başlarında bir silah sevkiyatının IDF tarafından ele geçirilmesiyle ardından yeniden başlatıldı. Bu hamle Hamas'ın İran ve Lübnan'daki Hizbullah gibi İran destekli diğer gruplarla silah ticaretine daha fazla yatırım yapmasını engelledi.
Hamas lideri Mahmud ez-Zehhar 2012 yılında yaptığı bir konuşmada Gazze'nin ekonomik durumunun iyileştiğini ve Gazze'nin "petrol ve elektrik dışında birçok konuda" kendi kendine yeter hale geldiğini söyledi. Zehhar, Gazze'nin ekonomik koşullarının Batı Şeria'dan daha iyi olduğunu söyledi. Ancak bu tür açıklamalar birçok kişi tarafından siyasi propaganda olarak değerlendirildi ve iki parti arasındaki gerilimin özellikle yoğunlaştığı bir dönemde Batı Şeria'daki rakip El-Fetih partisinin ekonomik başarılarını azaltmayı amaçlamış olabilir.
2012 yakıt krizi
Gazze dizel yakıtını genellikle İsrail'den alıyordu, ancak 2011'de Hamas Mısır'dan daha ucuz yakıt almaya başladı ve bunu bir tünel ağı aracılığıyla getirdi ve İsrail'den almayı reddetti.
2012 yılının başlarında, Filistin Yönetimi ile Gazze'deki Hamas hükûmeti arasındaki iç ekonomik anlaşmazlık, Mısır'dan tünel kaçakçılığı yoluyla gelen ikmalin azalması ve Hamas'ın İsrail üzerinden yakıt sevkiyatını reddetmesi nedeniyle Gazze Şeridi, giderek uzayan elektrik kesintileri ve ulaşımın aksamasına neden olan bir yakıt krizine sürüklendi. Mısır, Filistinli yetkililer tarafından satın alınan Mısır yakıtının teslimatı için tünellerin kullanımını durdurmaya çalıştı ve tünel ağı üzerinden tedariki ciddi şekilde azalttı. Kriz derinleştikçe Hamas, Mısır ile Gazze arasındaki Refah terminalini yakıt transferi için donatmaya çalıştı ve İsrail ile Gazze arasındaki Kerem Şalom geçişi üzerinden teslim edilen yakıtı kabul etmeyi reddetti.
Şubat ortasında kriz tırmanırken Hamas, Gazze'nin tek elektrik santralini yeniden çalıştırmak için İsrail ile Gazze arasındaki Kerem Şalom Sınır Kapısı üzerinden yakıt getirilmesine yönelik Mısır önerisini reddetti. Hamas'a bağlı Enerji İdaresi'nden Ahmed Ebu el-Amrin, geçidin İsrail tarafından işletildiği ve Hamas'ın İsrail'in varlığına şiddetle karşı çıktığı gerekçeleriyle teklifi reddetti. Mısır, Refah geçiş noktasından Gazze'ye doğrudan dizel yakıt sevkiyatı yapamıyor, çünkü bu geçiş noktası sadece bireylerin geçişine açık.
Mart ayı başlarında Gazze'nin enerji kurumu başkanı, Mısır'ın üzerinden enerji transferi yapmak istediğini ancak kendisinin "Siyonist varlık" (İsrail) üzerinden geçmesini şahsen reddettiğini ve Mısır'ın yakıtı Refah Geçidi üzerinden transfer etmesinde ısrar ettiğini, ancak bu geçidin her gün ihtiyaç duyulan yarım milyon litreyi kaldıracak donanıma sahip olmadığını belirtti.
Mart ayının sonlarında Hamas, insanların işe gitmeleri için Hamas devlet araçlarından oluşan arabalar sunmaya başladı. Birçok Gazzeli bu araçların nasıl yakıt bulduğunu merak etmeye başladı, zira Gazze'de mazot tamamen kullanılamaz hale gelmişti, ambulanslar artık kullanılamıyordu ama Hamas hükûmet yetkililerinin kendi araçları için hala yakıtları vardı. Birçok Gazzeli Hamas'ın ihtiyacı olan yakıta benzin istasyonlarından el koyduğunu ve bunu sadece kendi amaçları için kullandığını söyledi.
Mısır, Gazze'ye günlük 600.000 litre yakıt sağlamayı kabul etti ancak Hamas'ın kabul edeceği bir yakıt sağlama yöntemi yoktu.
Buna ek olarak İsrail, Kerem Şalom Sınır Kapısı üzerinden Gazze Şeridi'ne bir dizi mal ve aracın yanı sıra hastaneler için normal mazot da soktu. İsrail ayrıca, ödemesi Kızıl Haç tarafından yapılan 150.000 litre mazotu da geçitten geçirdi.
Nisan 2012'de Filistin Yönetimi ve Hamas'ın anlaşmaya varmasının ardından Kızıl Haç'ın da katılımıyla belirli miktarlarda yakıt tedarik edilmesiyle sorun çözüldü. Yakıt nihayet İsrail Kerem Şalom Geçidi üzerinden transfer edildi.
Uluslararası yardım
İsrail işbirliği
Ocak ve Şubat 2011'de Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi (UNOCHA) erişim kısıtlamalarının hafifletilmesine yönelik tedbirlerin etkilerine ilişkin bir değerlendirme yapmıştır. İnsanların geçim kaynaklarında önemli bir iyileşme sağlamadığı sonucuna vardılar. "Kalan kısıtlamaların önemli niteliği" ve üç yıllık katı ablukanın etkilerinin geçim kaynaklarında önemli bir iyileşmeyi engellediğini tespit eden UNOCHA, İsrail'e inşaat malzemeleri ithalatı ve mal ihracatı üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması da dahil olmak üzere ablukayı tamamen kaldırması ve uluslararası insani ve insan hakları hukuku yükümlülüklerine uymak için Gazze ile Batı Şeria arasında İsrail üzerinden insanların hareketine yönelik genel yasağı kaldırması çağrısında bulundu.
Uluslararası ziyaretler
Katar Emiri Hamed bin Halife es-Sani, Hamas'ın bölgeyi ele geçirmesinden bu yana bölgeyi ziyaret eden ilk yabancı lider oldu. 16 Kasım 2012'de Mısır Başbakanı Hişam Kandil bölgeyi ziyaret etti ve İsrail'in kısa süreli ateşkes teklifine yol açtı.Tunus Dışişleri Bakanı ve Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da Kasım 2012'de Gazze'yi ziyaret ettiler.
Mevcut bütçe
Gazze Şeridi yönetiminin finansmanının büyük bir kısmı dışarıdan yardım olarak gelmekte, büyük bir kısmı da BM kuruluşları tarafından doğrudan eğitim ve gıda tedarikine aktarılmaktadır. Gazze'nin 700 milyon dolarlık GSYİH'sinin büyük bir kısmı yabancı insani yardım ve doğrudan ekonomik destek olarak geliyor. Bu fonların büyük bir kısmı ABD ve Avrupa Birliği tarafından desteklenmektedir. Doğrudan ekonomik desteğin bir kısmı Arap Birliği tarafından sağlanıyor, ancak Arap Birliği fonları büyük ölçüde programa uygun olarak sağlamadı. Gazze yönetiminin bütçesinin diğer kaynakları arasında İran'ın da olduğu iddia ediliyor.
Reuters'a konuşan diplomatik bir kaynak İran'ın geçmişte Hamas'a yılda 300 milyon dolara varan fon sağladığını ancak 2011'de para akışının düzenli olmadığını söyledi. Kaynak, "Ödemeler Ağustos ayından bu yana askıya alınmış durumda" dedi.Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad hükûmeti İran'ın sadık bir müttefiki ve para akışının bir kanalıydı. Ancak Suriye'deki isyanın ardından mezhepsel kaygılar nedeniyle Hamas Şam'daki siyasi bürosunu kapatma kararı aldı. Hamas'ın Suriye'den kopması, İran'dan aldığı finansmanın keskin bir şekilde kesilmesi anlamına geldi. Buna karşılık Hamas vergi ve harçları önemli ölçüde arttırdı. Gazze'de evrak, ruhsat, sigorta ve çok sayıda başka izinler veren - ve her zaman bir vergi ya da ücret karşılığında - kendi lüks sivil idaresini kurdu.
Ocak 2012'de bazı diplomatik kaynaklar Türkiye'nin Haniye'nin Gazze Şeridi yönetimine yıllık bütçesini desteklemek üzere 300 milyon dolar sağlama sözü verdiğini söyledi.
Nisan 2012'de Gazze'deki Hamas hükûmeti 2012 bütçesini onayladı. 2011 bütçesine göre %25 artış gösteren bütçe, İran, İslam dünyasındaki hayırseverler ve Filistinli gurbetçiler de dahil olmak üzere bağışçıların hareketi hala büyük ölçüde finanse ettiğini gösteriyor. Gazze Parlamentosu Bütçe Komisyonu Başkanı Cemal Nasır, 2011'de 630 milyon dolar olan 2012 bütçesinin 769 milyon dolar olduğunu söyledi.
The New York Times'ın köşe yazarı 'a göre Gazze, Hamas tarafından feci şekilde kötü yönetiliyor: Gazze, kıyı akiferindeki tüm içme suyunu, yenilenebilir yeniden dolum oranının üç katı hızla pompalıyor ve bunun sonucunda tuzlu su sızıyor. Birleşmiş Milletler 2013 yılında Gazze'nin ana akiferinde 2016 yılına kadar içilebilir su kalmayacağını söyledi. Gazze'nin büyük bir tuzdan arındırma tesisi yok ve zaten bunu çalıştıracak elektrikten de yoksun.
Kaynakça
- ^ "Hamas' Gaza chief begins regional tour, to meet Ahmadinejad, Gulf leaders". Al Arabiya News. 30 Ocak 2012. 1 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014.
- ^ "Israel Must Recognize Hamas' Government in Gaza". Haaretz.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "Hamas delivers free meals to Gaza's poor". aljazeera.com. 19 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "Background on the Gaza Strip". . 14 Temmuz 2014. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
- ^ "Big Hamas win in Gaza's election". BBC. 28 Ocak 2005. 24 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "Hamas battles for control of Gaza". Londra: The Guardian. 16 June 2007. 16 Haziran 2007. 30 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ a b c . CNN. 30 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2007.
- ^ a b "Salafist ideological challenge to Hamas in Gaza". BBC News. 13 Mayıs 2011. 25 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ a b "Hamas police clash with Salafists in Gaza". News24. 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "Palestinian unity government sworn in by Mahmoud Abbas". BBC. 2 Haziran 2014. 3 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Haziran 2014.
- ^ "What's delaying Palestinian elections?". Al-Monitor. 22 Ocak 2016. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
- ^ John Pike. "Hamas (Islamic Resistance Movement)". Globalsecurity.org. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2010.
- ^ Boudreaux, Richard (7 Ocak 2007). "Abbas outlaws Hamas's paramilitary Executive Force". The Boston Globe. 17 Ocak 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "The Palestinian National Unity Government". 24 Şubat 2007. 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2010.
- ^ Black, Ian; Tran, Mark (15 Haziran 2007). "Hamas takes control of Gaza". Guardian. Londra. 31 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2010.
- ^ . Ma'an News Agency. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2007.
- ^ a b . Reuters. 18 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2007.
- ^ a b "Fatah militants storm rival-held government buildings". CNN. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2007.
- ^ "Hundreds flee Hamas-run Gaza amid spillover fears (Page 1)". Reuters. 16 Haziran 2007. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2007.
- ^ "Kluft vertieft sich weiter (German)". ORF. 23 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2007.
- ^ a b "Hamas losing control over Strip". Jerusalem Post. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2010.
- ^ "Report of possible Gaza independence stirs debate". english.alarabiya.net. 31 Temmuz 2012. 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2018.
- ^ a b HurriyetDailyNews (10 Eylül 2012). "Hamas announces cabinet reshuffle in Gaza". 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2012.
- ^ Alarabiya (16 Mayıs 2012). "Reshuffled Palestinian government in West Bank sworn in, angering Hamas". 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2012.
- ^ a b c d "What's behind Hamas' latest Cabinet reshuffle in Gaza?". Al-monitor.com. 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2020.
- ^ Khoury, Jack (11 Mart 2017). "Hamas Reportedly Establishing New Gaza Administration, Casting Shadow on Palestinian Unity". Haaretz. 16 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2018.
- ^ "Hamas appoints new prime minister in Gaza". The Jerusalem Post | JPost.com. 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ Levinson, Charles; Matthew Moore (14 Haziran 2007). . The Daily Telegraph. Londra. 18 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2007.
- ^ . BBC News. 14 Haziran 2007. 14 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2007.
- ^ a b Erlanger, Steven (13 Aralık 2012). "Hamas Gains Allure in Gaza, but Money Is a Problem". The New York Times. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2012.
- ^ "'PA bans journalists from reporting human rights abuses'". The Jerusalem Post - JPost.com. 5 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ Brown, Nathan J. (Haziran 2012). "Gaza Five Years On: Hamas Settles In" (PDF). Carnegie Uluslararası Barış Vakfı. 4 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "Statement by Maxwell Gaylard, United Nations Resident and Humanitarian Coordinator in the occupied Palestinian Territory On the Dissolution of Sharek Youth Forum in the Gaza Strip - occupied Palestinian territory | ReliefWeb". reliefweb.int (İngilizce). 10 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ Issacharoff, Avi. "Hamas deploys 600-strong force to prevent rocket fire at Israel". www.timesofisrael.com (İngilizce). 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ Sterman, Adiv. "Gaza terrorists bombard southern Israel in massive rocket attack". www.timesofisrael.com (İngilizce). 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ Issacharoff, Avi. "Hamas removes its rocket-prevention squads from Israel-Gaza border". www.timesofisrael.com (İngilizce). 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "ITIC estimates" (PDF). 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "Israel National News - Yaakov Levi". 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "IBTimes - Hamas commander killed by ISIS Gaza faction". 27 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "Donors Threaten Aid Cut After Hamas Win – by Emad Mekay". Antiwar.com. 28 Ocak 2006. 9 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2011.
- ^ "Key powers back Abbas government". BBC News. 18 Haziran 2007. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2007.
- ^ "BBC - Israel halts 'weapons shipment from Iran'". 11 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "Iran-Hezbollah-Hamas weapon trade axis". 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ "Gaza Report - UN" (PDF). 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ . Maan. 16 Eylül 2012. 20 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2012.
- ^ "In Gaza, power cuts and rumours hamper reconciliation". 1 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ a b c Saud Abu Ramadan (18 Şubat 2012). "Hamas Rejects Egypt Plan to Bring Gaza Fuel Via Israeli Crossing". Bloomberg.com. 20 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ . Maan News Agency. 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012.
- ^ محمد عنان (4 Mart 2012). "فلسطين الآن : مصر ستزود غزة بالوقود لشهر والطاقة تبحث البدائل". Paltimes.net. 6 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2014.
- ^ a b "Google Translate". google.com. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ (1) undefined السبت, 18 فبراير, 2012 (18 Şubat 2012). "فلسطين الآن : نجيدة لـ"فلسطين الآن": مصر ستزود غزة بـ600 ألف لتر وقود يوميا". Paltimes.net. 6 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2014.
- ^ . Maan News Agency. 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012.
- ^ a b (PDF). UNITED NATIONS Office for the Coordination of Humanitarian Affairs occupied Palestinian territory. March 2011. 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2011.
- ^ "Qatar emir in landmark trip to Gaza". Financial Times. 23 Ekim 2012. 7 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ Matt Bradley in Gaza City and Sam Dagher in Cairo (17 Kasım 2012). "Egyptian Stance Feeds Hopes in Gaza - WSJ". WSJ. 20 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ . The Jerusalem Post - JPost.com. 18 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . Al Arabiya English (İngilizce). 30 Ocak 2012. 20 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023.
- ^ a b "Iran, benefactors boost Hamas' 2012 budget". english.alarabiya.net. 2 Nisan 2012. 10 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2018.
- ^ (8 Şubat 2014). "Whose Garbage Is This Anyway?". The New York Times. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Gazze Şeridi Yönetimi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Pelham, Nicolas. Gazze'nin Tünel Kompleksi 2 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . . Ortadoğu Araştırma Enstitüsü. (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hamas in Haziran 2007 de Gazze Seridi ni ele gecirmesinden bu yana Gazze Seridi nin yonetimi Hamas tarafindan yurutulmektedir ve bu yonetim genellikle Gazze deki Hamas hukumeti olarak anilmaktadir Hamas yonetimi 2007 den 2014 e kadar ve 2016 dan itibaren Ismail Haniye tarafindan yonetildi Gazze deki Hamas HukumetiKurulus14 Haziran 2007EyaletGazze SeridiKisiler ve kuruluslarLiderAtayanFilistin Yasama MeclisiBakan sayisi12TarihceDigerIkametGazzeInternet sitesi 1 Hamas in kazanmasinin ardindan Ismail Haniye olarak atandi ve El Fetih ile bir Filistin ulusal birlik hukumeti kurdu Bu hukumet Hamas ve El Fetih arasindaki siddetli catismalarin patlak vermesiyle fiilen coktu Gazze Seridi nin 14 Haziran 2007 de Hamas tarafindan ele gecirilmesinin ardindan Filistin Yonetimi Baskani Abbas Hamas liderligindeki hukumeti gorevden aldi ve Selam Fayyad i basbakan olarak atadi Ramallah merkezli yeni Filistin hukumetinin yetkilerinin tum Filistin topraklarini kapsadigi iddia edilse de Hamas in gorevden alinmayi tanimamasi ve Gazze Seridi ni yonetmeye devam etmesi nedeniyle gercekte Bati Seria ile sinirli hale geldi Her iki yonetim de Ramallah taki El Fetih hukumeti ve Gazze deki Hamas hukumeti kendilerini Filistin Ulusal Yonetimi nin tek mesru hukumeti olarak goruyordu Ancak uluslararasi toplum ve Filistin Kurtulus Orgutu Ramallah yonetimini mesru hukumet olarak tanidi kaynak belirtilmeli Iki taraf arasindaki bolunmeden bu yana Hamas ve Gazze de faaliyet gosteren benzer gruplar ile Israil arasinda ozellikle 2008 2009 Gazze Savasi ve 2014 Gazze Savasi olmak uzere catismalar yasandi Gazze Seridi nin radikallesmesi cesitli gruplar arasinda ic catismalari da beraberinde getirdi 2009 da Hamas in El Kaide baglantili bir grup olan a uyguladigi ve 22 kisinin olumuyle sonuclanan baskin ve Nisan 2011 de Hamas in cinayetine karisan Selefi bir grup olan e uyguladigi baskin gibi olaylar yasandi 2015 ten bu yana Gazze deki ISID baglantili gruplar da Hamas in endise kaynagi haline geldi El Fetih ve Hamas arasinda Misir in arabuluculugunda yurutulen uzlasma muzakereleri sonucunda 2011 yilinda bir on anlasma imzalanmis ve bu anlasmanin Mayis 2012 de ortak secimler yoluyla hayata gecirilmesi ongorulmustu Baris planina ragmen Ocak 2012 de Filistinli kaynaklar Mayis ayinda yapilacak ortak secimlerin mumkun olmayacagini soyledi Subat 2012 de Halid Mesal ve Filistin Yonetimi Baskani Mahmud Abbas 2011 Kahire anlasmalarinin uygulanmasina yonelik ni imzaladi ancak Gazze Seridi ndeki Hamas yetkilileri Doha anlasmasindan duyduklari hosnutsuzlugu ve kabul edilemezligi dile getirdi Bir birlik hukumeti 2 Haziran 2014 tarihinde yemin etti Hukumetin Gazze de gorev yapmasi ya da Hamas El Fetih ve diger tum gruplar dahil olmak uzere tum Filistinli gruplardan uyelerin yer alacagi Gazze ve Bati Seria dan sorumlu olacak ve secimlere hazirlanacak bir ulusal birlik hukumeti kurmasi gerekiyordu ancak iki taraf arasindaki anlasmazliklar nedeniyle bu gerceklesmedi Bununla birlikte birlik hukumeti Gazze Seridi uzerinde otorite saglayamadi ve Eylul 2016 dan itibaren Hamas yaygin olarak kurulmasi olarak adlandirilan bir hareketle Gazze de bulunan bakan yardimcisi ve genel mudur duzeyindeki pozisyonlarinin yetkilerini kademeli olarak genisletti TarihBolunmenin baslangici El Fetih ve Hamas arasindaki catisma Hamas in kazanmasiyla alevlenmeye basladi Israil ve Amerika Birlesik Devletleri Avrupa Birligi Rusya ve Birlesmis Milletlerden olusan Dortlu yeni Hamas hukumetinden onceki tum anlasmalari kabul etmesini Israil in var olma hakkini tanimasini ve siddetten vazgecmesini talep etti Hamas bunu reddedince de Aralik 2006 da Hamas yurutme otoritesinin Gazze deki birincil otorite olarak Filistin polisinin yerini almaya calismasiyla Gazze de buyuk bir catisma patlak verdi 8 Subat 2007 tarihinde Mekke de Suudi Arabistan tarafindan desteklenen muzakereler sonucunda Filistin ulusal birlik hukumeti konusunda bir anlasmaya varildi Anlasma El Fetih adina Mahmud Abbas ve Hamas adina Halid Mesal tarafindan imzalandi Yeni hukumetten Filistin Ulusal Konseyi tarafindan onaylanan Filistin ulusal hedeflerini ve Mahkumlar Belgesi maddelerini ve Arap zirvesi kararlarini yerine getirmesi istendi Mart 2007 de Filistin Yasama Meclisi 83 e karsi 3 oyla ulusal birlik hukumetinin kurulmasini onayladi Hukumet bakanlarina Gazze ve Ramallah ta duzenlenen torenlerde Filistin Ulusal Yonetimi Baskani Abbas tarafindan yemin ettirildi Ayni yilin Haziran ayinda Hamas El Fetih i saf disi birakarak Gazze Seridi nin kontrolunu ulusal birlik hukumetinden aldi 14 Haziran 2007 de Abbas eski birlik hukumetinin feshedildigini ve olaganustu hal ilan edildigini duyurdu Ismail Haniye yi basbakanliktan azletti ve yerine Selam Feyyad i atayarak ona yeni bir hukumet kurma gorevi verdi Ancak Hamas Abbas in kararnamesini reddetti ve Ismail Haniye hukumetinin gorevde kalacagini ve Filistin Ulusal Yonetimi hukumeti olarak calismaya devam edecegini soyledi Haziran 2007 Hamas hukumeti Hamas tarafindan ele gecirilme Gazze Seridi nin Hamas in Bati Seria nin ise El Fetih in kontrolunde oldugu Filistin topraklarinda her biri Filistin Yonetimi nin mesru hukumeti oldugunu iddia eden iki de facto hukumet vardi 14 Haziran 2007 de Abbas Hamas in hakimiyetindeki Mart 2007 Filistin Yonetimi hukumetini gorevden aldi ancak Haniye gorevden almayi kabul etmeyerek kuruldugunu ilan etti zira Filistin hukumetindeki Bati Seria da ikamet eden bakanlar El Fetih tarafindan gorevden alinmisti Filistin polis sefi Kemal es Seyh Gazze Seridi ndeki adamlarina Hamas in emirlerine uymamalarini ve calismamalarini emretti Ancak bircok El Fetih uyesi Gazze Seridi nden Bati Seria ya kacti ve El Fetih in silahli adamlari Gazze Muharebesi nden sonra Bati Seria da Hamas in yonettigi kurumlara saldirdilar Filistinli yasa koyucu Filistin Yonetimi nin Gazze Seridi nde resmi olarak hicbir kontrolu olmadigini soyledi Hamas ve El Fetih birbirlerini darbe yapmakla suclarken ikisi de diger hukumetin otoritesini tanimadi ABD AB ve Israil Hamas hukumetini tanimamakla birlikte Filistin Devlet Baskani Mahmud Abbas ve Bati Seria daki Basbakan Selam Fayyad hukumetini desteklemektedir Arap Birligi tum taraflari catismalari durdurmaya ve hukumeti Abbas tarafindan atanan yeni Filistin Yonetimi hukumetine degil yani Gazze Muharebesi oncesindeki durumuna dondurmeye cagirdi ABD Disisleri Bakan Yardimcisi ABD nin Hamas hukumetini resmen tanimamasina ragmen Gazze Seridi nden tamamen ve eksiksiz olarak sorumlu oldugunu soyledi 16 Haziran 2007 de Haniya yi resmi olarak El Fetih generali olan ancak gercekte Abbas la arasina mesafe koyan Gazze Seridi nin yeni guvenlik sefi olarak ilan etti ve onu El Fetih in Bati Seria merkezli polis sefi Kemal es Seyh ten daha yuksek bir polis komutani olarak tanimladi Ic ve dis catismalar Iki Filistinli partinin bolunmesinden sonra Bati Seria nispeten sakin kalirken Gazze Seridi Hamas ile Israil e karsi olan diger cesitli gruplar arasinda surekli catismalara sahne oldu ve en onemli catisma 2008 2009 Gazze Savasi oldu 2009 yilinda radikal Selefi bir din adami Gazze de bir Islam Emirligi ilan ederek Hamas i seriati tam olarak uygulamamakla sucladi Gazze Seridi nin radikallesmesi ve Hamas otoritesini zayiflatma girisimi 2009 yilinda Hamas in El Kaide baglantili bir grup olan a karsi iki gun suren ve 22 kisinin olumuyle sonuclanan baskinla sonuclandi Mart 2010 daki raporlara gore Gazze deki guvenlik durumunun kotuye gittigini ve Hamas in kontrolu kaybetmeye basladigini belirtmistir Bununla birlikte Hamas otorite kullanmaya devam etti Nisan 2011 de Hamas nin oldurulmesi olayina karistigi bildirilen karsi bir baska baskin uyguladi Arap Bahari Hamas Arap Bahari ni ovdu ancak Sam daki ofisleri Suriye Ic Savasi ndan dogrudan etkilendi Hamas lideri Halid Mesal sonunda Urdun e tasindi ve Hamas Suriye Ic Savasi nin arka planinda Suriye hukumetiyle arasina mesafe koymaya basladi Hamas ofislerinin Sam dan tahliye edilmesi Abbas ve Mesal tarafindan imzalanan Doha onay anlasmasinin temel nedeni olabilir ancak bunun Gazze deki Hamas Hukumeti ile Mesal liderligindeki dis Hamas ofisi arasindaki bir anlasmazlik nedeniyle yapildigi da one surulmustur Esasen Doha anlasmasi Hamas Hukumeti icindeki gruplar arasinda gercek bir uzlasmayi yansitmamaktadir kaynak belirtilmeli Hamas in Misir la iliskileri 2011 Misir Devrimi nin ve ardindan Misir da Islamci bir cumhurbaskaninin secilmesinin ardindan duzeldi ve 2012 yilinda Misir Gazze den Refah sinir kapisindan giris yapan Filistinliler icin izin sartlarini hafifletti Temmuz 2012 de Hamas Hukumeti nin Misir in yardimiyla Gazze Seridi nin bagimsizligini ilan etmeyi dusundugune dair haberler yayildi Eylul 2012 Hamas Hukumeti Eylul 2012 de Gazze deki Hamas hukumetinin baskani Ismail Haniye yeni bir maliye bakani da dahil olmak uzere yedi yeni bakan atayarak kabine degisikligine gittigini duyurdu Haniye bu degisikligin bazi bakanlarin yaklasik alti yil suren calismalarinin ardindan ve mevcut donem icin belirli hedeflere ulasmak amaciyla yapilan normal bir prosedur oldugunu soyledi Haniya El Fetih ve Hamas arasindaki uzlasma surecinin basariya ulasmasi icin zaman tanimak amaciyla kabine degisikligini birkac kez erteledigini soyledi Iki taraf aylardir Nisan 2011 de varilan uzlasma anlasmasinin sartlarini uygulamaya calisiyor ancak ne uzlasiya dayali gecici hukumete ne de anlasmanin ongordugu yasama ve devlet baskanligi secimlerine ulasmaya yaklasmis gorunuyorlar Mayis 2012 de Bati Seria da yeni bir El Fetih hukumetinin kurulmasinin ardindan Gazze deki Hamas hukumeti yeni bir kabine kurulmasi kararini elestirerek Abbas in Filistin Yonetimi ni ve basinda bulundugu El Fetih hareketini uzlasmadan vazgecmekle sucladi 2016 Hamas yonetimi 2016 da kurulan Hamas hukumeti Hamas in 2007 de Gazze Seridi ni ele gecirmesinden bu yana Gazze Seridi nde kurulan ucuncu fiili Hamas hukumetidir 17 Ekim 2016 tarihinde Gazze deki bakanliklarin idaresinden sorumlu olan Yuksek Idari Komitenin aktif bakanliklarda kabine degisikligine gittigi ve 16 bakan yardimcisi ile genel mudurun hukumet kurumlarindaki gorevlerini degistirdigi aciklandi Yeni yonetim dogrudan Ramallah yonetimine bagli olmayan bakan yardimcilari genel mudurler ve diger ust duzey yetkililerden olusuyordu Baslangicta 2016 Hamas hukumetinin Ismail Haniye yi Gazze Seridi nin tam kontrolune geri dondurme girisimi oldugu iddia edilmisti Hukumet degisikliklerinin bir parcasi olarak Planlama Bakanligi lagvedildi Bazi goruslere gore ucuncu Hamas kabinesi fiilen yerini almis Temmuz 2015 te Filistin Devlet Baskani Mahmud Abbas tarafindan Hamas in rizasi olmadan yeniden duzenlenmis ve 19 Ekim 2016 da Hamas tarafindan suresinin doldugu ilan edilmistir Hesap Verebilirlik ve Durustluk Koalisyonu Aman bu komitenin kurulmasinin Gazze Seridi nde yeni bir hukumetin ilani oldugunu soyledi Filistin uzlasi hukumetinin sozcusu Yusuf Mahmud uzlasi hukumetinin onayi olmadan Gazze de yapilan her eylemin gayrimesru oldugunu ve Ramallah hukumeti tarafindan taninmadigini soyledi Hamas liderligindeki 2007 ve 2012 hukumetlerinin Basbakani Ismail Haniye Ramallah taki El Fetih agirlikli 2015 hukumetini gayrimesru olarak goruyor 2016 daki Hamas hukumeti Hamas uyelerinin cogunlukta oldugu Filistin Yasama Meclisinin destegiyle Gazze Seridi nde fiili bir yonetim uyguluyor Mart 2017 de Bati Seria daki El Fetih agirlikli hukumet Gazze yonetiminin Hamas tarafindan tam tesekkullu bir golge hukumete donusturulmesinden duydugu endiseyi dile getirdi Nisan ve Mayis 2017 de Abbas Filistin yonetiminde Gazze Seridi merkezli calisanlarin 30 50 sinin isine son verilmesi 630 aileye yapilan sosyal yardimlarin askiya alinmasi ve Gazzeli kanser hastalarinin Kudus ya da Israil hastanelerinde tedavi gormelerinin engellenmesi gibi benzeri gorulmemis onlemler alma sozu verdi Buna ek olarak Ramallah merkezli hukumet Gazze nin Israil e olan elektrik faturalarini odemeyi durdurdu ve 28 Nisan da Abbas Gazze deki 35 000 askeri personelin baslangicta Ramallah yonetimi tarafindan finanse edilen erken emekliligini onayladi ve eski Hamas mahkumlarina mali yardimi kesti 14 Haziran 2021 tarihinde Hamas iki yillik gorev suresinin ardindan istifa eden Muhammed Avad in yerine Issam el Da alis in Gazze deki Hamas hukumetinin yeni basbakani oldugunu acikladi Filistin Yonetimi daha once Gazze Seridi nde bir Hamas hukumetinin kurulmasina karsi oldugunu ifade etmisti Hamas 2017 yilinda Filistin Yonetimi ile uzlasmayi tesvik etmek amaciyla Gazze Seridi nde fiili bir hukumet olarak kurdugu idari komiteyi dagitma karari aldigini acikladi Hukumet ve siyasetHamas kazandi ve Gazze Seridi ile Bati Seria nin idari kontrolunu ustlendi 2007 yilinda Hamas Filistin Ulusal Yonetimi ne hakim olan laik Filistin milliyetcisi partisi El Fetih e karsi askeri bir zafer kazandi Sonuc olarak Filistin Devlet Baskani Mahmud Abbas olaganustu hal ilan etti ve Hamas Basbakani Haniye yi serbest birakti Hamas partisi tarafindan taninmayan bu hareket Gazze Seridi nin idari ve askeri kontrolunu fiilen surdururken PNA kontrolundeki Bati Seria da El Fetih in hakim oldugu baska bir hukumet kuruldu Her iki rejim de Ramallah ve Gazze hukumeti kendilerini Filistin Ulusal Yonetimi nin tek mesru hukumeti olarak gormektedir El Fetih ve Hamas hukumetleri arasinda uzlasma saglanmasi amaciyla Misir in arabuluculugunda yurutulen muzakereler sonucunda Mayis 2012 de ortak secimlerle hayata gecirilmesi planlanan bir on anlasma saglanmistir Hamas hukumeti bugune kadar Ramallah merkezli Filistin Ulusal Yonetimi ne sadece ekonomik olarak bagliydi ve Gazze Seridi nin yonetimini bagimsiz olarak yurutuyordu Yonetim yapisi Gazze nin illerini gosteren harita Gazze Seridi 5 idari bolgeden olusmaktadir 1993 te Oslo Anlasmalarinin imzalanmasinin ardindan Bati Seria ve Gazze Seridi ndeki Filistin topraklari uc bolgeye ve Filistin Ulusal Yonetimi nin yetkisi altinda 16 valilige bolunmustur 2005 yilinda Israil Gazze Seridi nden cekilerek bu bolgedeki Filistin topraklarini genisletti 2007 yilinda Gazze Seridi nde El Fetih ve Hamas arasinda yasanan Kardesler Savasi nin ardindan Hamas bolgeyi ele gecirdi ve El Fetih e bagli tum Filistin Yonetimi yetkililerini sinir disi etti O zamandan beri sekiz sehir de dahil olmak uzere bes bolgeyi yonetmektedir Deyr El Balah valiligi Han Yunus valiligi Refah valiligi Kuzey Gazze valiligi Gazze valiligiGuvenlik El Fetih i destekleyen onemli hamullalarla ya da asiretlerle catisip onlari silahsizlandirdiktan sonra Hamas Gazze de neredeyse tum silah tekeline sahip oldu Ancak Mart 2010 da Gazze deki guvenlik durumunun kotuye gittigini ve Hamas in kontrolu kaybetmeye basladigini soyledi Haziran 2011 de Bagimsiz Insan Haklari Komisyonu Bati Seria ve Gazze Seridi ndeki Filistinlilerin 2010 yilinda Ramallah ve Hamas yonetimlerinin yani sira Israil makamlari tarafindan neredeyse sistematik bir insan haklari ihlalleri kampanyasina maruz birakildigini Ramallah ve Hamas hukumetine bagli guvenlik guclerinin iskence tutuklama ve keyfi gozaltilardan sorumlu oldugunu iceren bir rapor yayinladi tarafindan 2012 yilinda hazirlanan bir rapor Gazze Seridi nin yonetiminde artan otoriter eylemler oldugunu ve muhalefet partilerinin kamusal faaliyetlerde bulunmasinin kisitlandigini ortaya koydu Brown Hamas hukumetinin Bati Seria yi yoneten rakip El Fetih partisinin gecmis yonetimlerinde gorulen egilimleri giderek daha fazla benimsedigini tespit etti El Fetih e bagli partiler ve onlara bagli STK lar daha siki kontrollere tabi tutuldu Bu STK lardan biri olan Sarek Genclik Forumu 2010 yilinda kapatildi Birlesmis Milletlerin isgal altindaki Filistin topraklarinda Yerlesik ve Insani Yardim Koordinatoru Hamas tan bu STK yi feshetmeyi yeniden gozden gecirmesini talep etti Haziran 2013 te Misir in baskisi sonucunda Hamas Gazze den Israil e roket atilmasini onlemek icin 600 kisilik bir guc konuslandirdi Takip eden aylarda Israil e atilan roketlerin sayisinda dramatik bir dusus goruldu Ancak Subat 2014 te Hamas Israil e yonelik sinir otesi saldirilari onlemek icin konuslandirdigi roket karsiti gucun buyuk bir kismini geri cekti Hamas in bu hamlesinin sadece 12 Mart 2014 tarihinde Israil in guneyine 60 tan fazla roket saldirisi gerceklestiren Filistin Islami Cihat Orgutu gibi Gazze deki diger cesitli teror gruplari tarafindan Israil e ates acmak icin yesil isik olarak yorumlanmis olmasi muhtemeldir Israil e roket atilmasi olayinin ardindan ve Israil saldirilarin durmamasi halinde Gazze yi isgal edebilecegi uyarisinda bulunmustur uzerine Israil 2014 yazinda harekete gecerek Gazze Seridi ni gecici olarak isgal etti ve bu isgal sirasinda 800 den fazla Hamas uyesi IDF tarafindan olduruldu Israil in kurulusuna gore Gazze Israil catismalarindaki kayip istatistiklerinin genellikle oldugunu unutmayin Bu Hamas a ve Gazze Seridi ndeki destegine buyuk bir darbe oldu Israil in Koruyucu Hat Operasyonu na karsi Gazze Seridi ni basarisiz bir sekilde savunmasinin ardindan Irak Sam Islam Devleti nin henuz resmi olarak dogrulanmadi yeni bir fraksiyonunun Gazze Seridi nde ortaya cikmasi da Hamas yetkilileri arasinda guvenlik endiselerini arttirdi 31 Mayis 2015 tarihinde kendisine adini da veren Islam Devleti Grubu nun bir kolu uzerindeki bombanin patlamasi sonucu araci havaya ucan ust duzey bir Hamas komutaninin oldurulmesinin sorumlulugunu ustlendi Finans ve ekonomi Hamas iktidari ele gecirdikten sonra Filistin hukumeti ile Israil arasindaki gecmis uluslararasi anlasmalara uymayi reddedecegini acikladi Bunun sonucunda ABD ve AB Gazze Seridi ne yardimi kesmis Israil ve Orta Dogu Dortlusu de uyguladi Bu ulkeler Hamas i terorist bir orgut olarak goruyor ve Israil i tanimasi siddetten vazgecmesi ve gecmis anlasmalari yerine getirmesi icin baski yapiyor Ayrilmadan once Gazze den 120 000 Filistinli Israil de ya da ortak projelerde calisiyordu Israil in cekilmesinden sonra Gazze Seridi nin gayrisafi yurtici hasilasi azaldi Israilli isletmeler kapandi is iliskileri koptu ve Israil deki is firsatlari kurudu kaynak belirtilmeli Hamas in 2007 de yonetimi devralmasinin ardindan AB ABD ve Israil gibi onemli uluslararasi gucler Hamas siz yeni El Fetih yonetimine acik destek verdi AB ve ABD Filistin Ulusal Yonetimi ile iliskilerini normallestirdi ve dogrudan yardima yeniden basladi Israil yaklasik 800 milyon ABD Dolari tutarindaki dondurulmus vergi gelirini yeni El Fetih yonetimine iade edecegini acikladi Israil ayrica Hamas in kontrolundeki Gazze Seridi ne deniz ablukasi uygulayarak Akdeniz den gelen mallarin silah icermemesini sagladi Deniz ablukasi durduruldu ve 2014 yili baslarinda bir silah sevkiyatinin IDF tarafindan ele gecirilmesiyle ardindan yeniden baslatildi Bu hamle Hamas in Iran ve Lubnan daki Hizbullah gibi Iran destekli diger gruplarla silah ticaretine daha fazla yatirim yapmasini engelledi Hamas lideri Mahmud ez Zehhar 2012 yilinda yaptigi bir konusmada Gazze nin ekonomik durumunun iyilestigini ve Gazze nin petrol ve elektrik disinda bircok konuda kendi kendine yeter hale geldigini soyledi Zehhar Gazze nin ekonomik kosullarinin Bati Seria dan daha iyi oldugunu soyledi Ancak bu tur aciklamalar bircok kisi tarafindan siyasi propaganda olarak degerlendirildi ve iki parti arasindaki gerilimin ozellikle yogunlastigi bir donemde Bati Seria daki rakip El Fetih partisinin ekonomik basarilarini azaltmayi amaclamis olabilir 2012 yakit krizi Gazze dizel yakitini genellikle Israil den aliyordu ancak 2011 de Hamas Misir dan daha ucuz yakit almaya basladi ve bunu bir tunel agi araciligiyla getirdi ve Israil den almayi reddetti 2012 yilinin baslarinda Filistin Yonetimi ile Gazze deki Hamas hukumeti arasindaki ic ekonomik anlasmazlik Misir dan tunel kacakciligi yoluyla gelen ikmalin azalmasi ve Hamas in Israil uzerinden yakit sevkiyatini reddetmesi nedeniyle Gazze Seridi giderek uzayan elektrik kesintileri ve ulasimin aksamasina neden olan bir yakit krizine suruklendi Misir Filistinli yetkililer tarafindan satin alinan Misir yakitinin teslimati icin tunellerin kullanimini durdurmaya calisti ve tunel agi uzerinden tedariki ciddi sekilde azaltti Kriz derinlestikce Hamas Misir ile Gazze arasindaki Refah terminalini yakit transferi icin donatmaya calisti ve Israil ile Gazze arasindaki Kerem Salom gecisi uzerinden teslim edilen yakiti kabul etmeyi reddetti Subat ortasinda kriz tirmanirken Hamas Gazze nin tek elektrik santralini yeniden calistirmak icin Israil ile Gazze arasindaki Kerem Salom Sinir Kapisi uzerinden yakit getirilmesine yonelik Misir onerisini reddetti Hamas a bagli Enerji Idaresi nden Ahmed Ebu el Amrin gecidin Israil tarafindan isletildigi ve Hamas in Israil in varligina siddetle karsi ciktigi gerekceleriyle teklifi reddetti Misir Refah gecis noktasindan Gazze ye dogrudan dizel yakit sevkiyati yapamiyor cunku bu gecis noktasi sadece bireylerin gecisine acik Mart ayi baslarinda Gazze nin enerji kurumu baskani Misir in uzerinden enerji transferi yapmak istedigini ancak kendisinin Siyonist varlik Israil uzerinden gecmesini sahsen reddettigini ve Misir in yakiti Refah Gecidi uzerinden transfer etmesinde israr ettigini ancak bu gecidin her gun ihtiyac duyulan yarim milyon litreyi kaldiracak donanima sahip olmadigini belirtti Mart ayinin sonlarinda Hamas insanlarin ise gitmeleri icin Hamas devlet araclarindan olusan arabalar sunmaya basladi Bircok Gazzeli bu araclarin nasil yakit buldugunu merak etmeye basladi zira Gazze de mazot tamamen kullanilamaz hale gelmisti ambulanslar artik kullanilamiyordu ama Hamas hukumet yetkililerinin kendi araclari icin hala yakitlari vardi Bircok Gazzeli Hamas in ihtiyaci olan yakita benzin istasyonlarindan el koydugunu ve bunu sadece kendi amaclari icin kullandigini soyledi Misir Gazze ye gunluk 600 000 litre yakit saglamayi kabul etti ancak Hamas in kabul edecegi bir yakit saglama yontemi yoktu Buna ek olarak Israil Kerem Salom Sinir Kapisi uzerinden Gazze Seridi ne bir dizi mal ve aracin yani sira hastaneler icin normal mazot da soktu Israil ayrica odemesi Kizil Hac tarafindan yapilan 150 000 litre mazotu da gecitten gecirdi Nisan 2012 de Filistin Yonetimi ve Hamas in anlasmaya varmasinin ardindan Kizil Hac in da katilimiyla belirli miktarlarda yakit tedarik edilmesiyle sorun cozuldu Yakit nihayet Israil Kerem Salom Gecidi uzerinden transfer edildi Uluslararasi yardim Israil isbirligi Ocak ve Subat 2011 de Birlesmis Milletler Insani Yardim Koordinasyon Ofisi UNOCHA erisim kisitlamalarinin hafifletilmesine yonelik tedbirlerin etkilerine iliskin bir degerlendirme yapmistir Insanlarin gecim kaynaklarinda onemli bir iyilesme saglamadigi sonucuna vardilar Kalan kisitlamalarin onemli niteligi ve uc yillik kati ablukanin etkilerinin gecim kaynaklarinda onemli bir iyilesmeyi engelledigini tespit eden UNOCHA Israil e insaat malzemeleri ithalati ve mal ihracati uzerindeki kisitlamalarin kaldirilmasi da dahil olmak uzere ablukayi tamamen kaldirmasi ve uluslararasi insani ve insan haklari hukuku yukumluluklerine uymak icin Gazze ile Bati Seria arasinda Israil uzerinden insanlarin hareketine yonelik genel yasagi kaldirmasi cagrisinda bulundu Uluslararasi ziyaretler Katar Emiri Hamed bin Halife es Sani Hamas in bolgeyi ele gecirmesinden bu yana bolgeyi ziyaret eden ilk yabanci lider oldu 16 Kasim 2012 de Misir Basbakani Hisam Kandil bolgeyi ziyaret etti ve Israil in kisa sureli ateskes teklifine yol acti Tunus Disisleri Bakani ve Turkiye Disisleri Bakani Ahmet Davutoglu da Kasim 2012 de Gazze yi ziyaret ettiler Mevcut butce Gazze Seridi yonetiminin finansmaninin buyuk bir kismi disaridan yardim olarak gelmekte buyuk bir kismi da BM kuruluslari tarafindan dogrudan egitim ve gida tedarikine aktarilmaktadir Gazze nin 700 milyon dolarlik GSYIH sinin buyuk bir kismi yabanci insani yardim ve dogrudan ekonomik destek olarak geliyor Bu fonlarin buyuk bir kismi ABD ve Avrupa Birligi tarafindan desteklenmektedir Dogrudan ekonomik destegin bir kismi Arap Birligi tarafindan saglaniyor ancak Arap Birligi fonlari buyuk olcude programa uygun olarak saglamadi Gazze yonetiminin butcesinin diger kaynaklari arasinda Iran in da oldugu iddia ediliyor Reuters a konusan diplomatik bir kaynak Iran in gecmiste Hamas a yilda 300 milyon dolara varan fon sagladigini ancak 2011 de para akisinin duzenli olmadigini soyledi Kaynak Odemeler Agustos ayindan bu yana askiya alinmis durumda dedi Suriye Devlet Baskani Bessar Esad hukumeti Iran in sadik bir muttefiki ve para akisinin bir kanaliydi Ancak Suriye deki isyanin ardindan mezhepsel kaygilar nedeniyle Hamas Sam daki siyasi burosunu kapatma karari aldi Hamas in Suriye den kopmasi Iran dan aldigi finansmanin keskin bir sekilde kesilmesi anlamina geldi Buna karsilik Hamas vergi ve harclari onemli olcude arttirdi Gazze de evrak ruhsat sigorta ve cok sayida baska izinler veren ve her zaman bir vergi ya da ucret karsiliginda kendi luks sivil idaresini kurdu Ocak 2012 de bazi diplomatik kaynaklar Turkiye nin Haniye nin Gazze Seridi yonetimine yillik butcesini desteklemek uzere 300 milyon dolar saglama sozu verdigini soyledi Nisan 2012 de Gazze deki Hamas hukumeti 2012 butcesini onayladi 2011 butcesine gore 25 artis gosteren butce Iran Islam dunyasindaki hayirseverler ve Filistinli gurbetciler de dahil olmak uzere bagiscilarin hareketi hala buyuk olcude finanse ettigini gosteriyor Gazze Parlamentosu Butce Komisyonu Baskani Cemal Nasir 2011 de 630 milyon dolar olan 2012 butcesinin 769 milyon dolar oldugunu soyledi The New York Times in kose yazari a gore Gazze Hamas tarafindan feci sekilde kotu yonetiliyor Gazze kiyi akiferindeki tum icme suyunu yenilenebilir yeniden dolum oraninin uc kati hizla pompaliyor ve bunun sonucunda tuzlu su siziyor Birlesmis Milletler 2013 yilinda Gazze nin ana akiferinde 2016 yilina kadar icilebilir su kalmayacagini soyledi Gazze nin buyuk bir tuzdan arindirma tesisi yok ve zaten bunu calistiracak elektrikten de yoksun Kaynakca Hamas Gaza chief begins regional tour to meet Ahmadinejad Gulf leaders Al Arabiya News 30 Ocak 2012 1 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2014 Israel Must Recognize Hamas Government in Gaza Haaretz com 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Hamas delivers free meals to Gaza s poor aljazeera com 19 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Background on the Gaza Strip 14 Temmuz 2014 19 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2016 Big Hamas win in Gaza s election BBC 28 Ocak 2005 24 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Hamas battles for control of Gaza Londra The Guardian 16 June 2007 16 Haziran 2007 30 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 a b c CNN 30 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2007 a b Salafist ideological challenge to Hamas in Gaza BBC News 13 Mayis 2011 25 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 a b Hamas police clash with Salafists in Gaza News24 12 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Palestinian unity government sworn in by Mahmoud Abbas BBC 2 Haziran 2014 3 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Haziran 2014 What s delaying Palestinian elections Al Monitor 22 Ocak 2016 26 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2016 John Pike Hamas Islamic Resistance Movement Globalsecurity org 9 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2010 Boudreaux Richard 7 Ocak 2007 Abbas outlaws Hamas s paramilitary Executive Force The Boston Globe 17 Ocak 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 The Palestinian National Unity Government 24 Subat 2007 14 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2010 Black Ian Tran Mark 15 Haziran 2007 Hamas takes control of Gaza Guardian Londra 31 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2010 Ma an News Agency 28 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2007 a b Reuters 18 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2007 a b Fatah militants storm rival held government buildings CNN 6 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2007 Hundreds flee Hamas run Gaza amid spillover fears Page 1 Reuters 16 Haziran 2007 6 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2007 Kluft vertieft sich weiter German ORF 23 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2007 a b Hamas losing control over Strip Jerusalem Post 19 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2010 Report of possible Gaza independence stirs debate english alarabiya net 31 Temmuz 2012 14 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2018 a b HurriyetDailyNews 10 Eylul 2012 Hamas announces cabinet reshuffle in Gaza 12 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2012 Alarabiya 16 Mayis 2012 Reshuffled Palestinian government in West Bank sworn in angering Hamas 27 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2012 a b c d What s behind Hamas latest Cabinet reshuffle in Gaza Al monitor com 11 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2020 Khoury Jack 11 Mart 2017 Hamas Reportedly Establishing New Gaza Administration Casting Shadow on Palestinian Unity Haaretz 16 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2018 Hamas appoints new prime minister in Gaza The Jerusalem Post JPost com 28 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Levinson Charles Matthew Moore 14 Haziran 2007 The Daily Telegraph Londra 18 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2007 BBC News 14 Haziran 2007 14 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2007 a b Erlanger Steven 13 Aralik 2012 Hamas Gains Allure in Gaza but Money Is a Problem The New York Times 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2012 PA bans journalists from reporting human rights abuses The Jerusalem Post JPost com 5 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Brown Nathan J Haziran 2012 Gaza Five Years On Hamas Settles In PDF Carnegie Uluslararasi Baris Vakfi 4 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Mart 2023 Statement by Maxwell Gaylard United Nations Resident and Humanitarian Coordinator in the occupied Palestinian Territory On the Dissolution of Sharek Youth Forum in the Gaza Strip occupied Palestinian territory ReliefWeb reliefweb int Ingilizce 10 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Issacharoff Avi Hamas deploys 600 strong force to prevent rocket fire at Israel www timesofisrael com Ingilizce 6 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Sterman Adiv Gaza terrorists bombard southern Israel in massive rocket attack www timesofisrael com Ingilizce 23 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Issacharoff Avi Hamas removes its rocket prevention squads from Israel Gaza border www timesofisrael com Ingilizce 18 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 ITIC estimates PDF 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Mart 2023 Israel National News Yaakov Levi 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 IBTimes Hamas commander killed by ISIS Gaza faction 27 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Donors Threaten Aid Cut After Hamas Win by Emad Mekay Antiwar com 28 Ocak 2006 9 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2011 Key powers back Abbas government BBC News 18 Haziran 2007 3 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2007 BBC Israel halts weapons shipment from Iran 11 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Iran Hezbollah Hamas weapon trade axis 14 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Gaza Report UN PDF 19 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Mart 2023 Maan 16 Eylul 2012 20 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2012 In Gaza power cuts and rumours hamper reconciliation 1 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 a b c Saud Abu Ramadan 18 Subat 2012 Hamas Rejects Egypt Plan to Bring Gaza Fuel Via Israeli Crossing Bloomberg com 20 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Maan News Agency 2 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2012 محمد عنان 4 Mart 2012 فلسطين الآن مصر ستزود غزة بالوقود لشهر والطاقة تبحث البدائل Paltimes net 6 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2014 a b Google Translate google com 28 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 1 undefined السبت 18 فبراير 2012 18 Subat 2012 فلسطين الآن نجيدة لـ فلسطين الآن مصر ستزود غزة بـ600 ألف لتر وقود يوميا Paltimes net 6 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2014 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Maan News Agency 2 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2012 a b PDF UNITED NATIONS Office for the Coordination of Humanitarian Affairs occupied Palestinian territory March 2011 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2011 Qatar emir in landmark trip to Gaza Financial Times 23 Ekim 2012 7 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 Matt Bradley in Gaza City and Sam Dagher in Cairo 17 Kasim 2012 Egyptian Stance Feeds Hopes in Gaza WSJ WSJ 20 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2023 The Jerusalem Post JPost com 18 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Al Arabiya English Ingilizce 30 Ocak 2012 20 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2023 a b Iran benefactors boost Hamas 2012 budget english alarabiya net 2 Nisan 2012 10 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2018 8 Subat 2014 Whose Garbage Is This Anyway The New York Times 21 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2021 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gazze Seridi Yonetimi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Pelham Nicolas Gazze nin Tunel Kompleksi 2 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ortadogu Arastirma Enstitusu Ingilizce