Genetik soybilim, geleneksel soybilime (genealojiye) genetiğin uygulamasıdır. Genetik soybilimde, soybilimsel DNA testi kullanılarak kişiler arasındaki seviyesi belirlenir.
Tarih
Genetikte aile isimlerinin tahkiki George Darwin'e (Charles Darwin'in oğlu) kadar geri uzanır. 1875'te George Darwin sıklığını belirlemek için soyadları kulanmış ve aynı soyada sahip olan kişiler arasında evlilik () insidansını hesaplamıştır. Büyük Britanya topluluğunda ilk-kuzen evliliği için %2,25-%4.5 arası bir sayıya ulaşmış, üst sınıflar bu sayı aralığının yukarı ucunda, genel kırsal toplum ise alt ucundaydı (kendi ebeveynleri, Charles Darwin ve Emma Wedgwood ilk-kuzenlerdi). Bu basit çalışma kendi dönemi için yenilikçiydi. Aile tarihini çalışmak için genetik kullanmaya yönelik bundan sonraki keşif 1990'ları buldu, o vakit Y kromozomundaki bazı yerleri babadan oğula kalıtımı izlemek için yararlı olduğu bulundu.
Dr. Karl Skorecki, Aşkenaz kökenli Kanadalı bir nefrologdu. Skorecki, sinagogunda kendisi gibi Kohen olan ama soydan olanların tamamen farklı fiziksel görünümleri olduğunu fark etti. Yahudi geleneğe göre tüm Kohenler (Kohanim), Musa'nın kardeşi Aaron'un soyundan gelmedir. Eğer Kohanim sülalesi tek bir erkeğin ahvadı ise, bunların ortak bazı genetik işaretler taşıması ve belki bir aile benzerliğini koruması gerektiğini düşündü Skorecki.
Bu hipotezi sınamak için Skorecki, 'nden Profesör Michael Hammer ile temas kurdu. Hammer, moleküler genetik araştırmacısı ve Y kromozomu araştırmasında bir öncü idi. 1997'de Nature dergisindeki yayınlanan raporları bilim ve din dünyasında şok dalgaları yarattı. Gerçekten de, Y kromozomunda bulunan belli bir işaretin haham soyundan gelen bir Yahudi erkekte bulunma olasılığının genel topluma oranla daha yüksek olduğu bulundu. Binlece yıl boyunca ortak bir soy unsuru kesin bir şekilde korunmuştu (bakınız . Üstelik, bulgular "hatalı babalık olaylarının" çok az sayıda olduğunu göstermiştir.
Bu yeni metodolojiyi genel soyadlara ilk uygulayan, Oxford Üniversitesi'nden bir moleküler biyolog olan oldu. Sykes soyadı üzerine yaptığı araştırmada erkek kromozom üzerindeki sadece dört işarete bakmasına rağmen geçerli sonuçlar verdi. Bu çalışma, soybilimci ve tarihçiler için genetiğin değerli bir yardımcı olacağının gösterdi.
2000 nisanında, Family Tree DNA adlı şirket, ilk genetik soybilim testlerini sunmaya başladı. Böylece Y kromozomu hakkında kişisel bir teori, akademik bir çalışmanın dışında ilk defa sınanabilir oldu. Sykes'ın soyad çalışmasındaki fikri başka akademik araştırmacılar tarafından da kabul görmüş ve internette Soyadlar Projesi (Surname Project) olarak genişletilmişti. Bu gişimler, genetik test ile elde edilen bilginin dünya çapında soybilimcilere yayılmasını sağlamıştır.
2001'de Sykes, "Havva'nın yedi kızı" () adlı popüler bir kitabında Avrupalılarda bulunan 7 ana haplotipten bahsetmiştir. Kitabın başarısının ardından ve soybilimsel DNA testinin giderek ucuzlanıp yaygınlaşması ile genetik soybilim hızla büyüyen bir saha haline geldi. 2003'te aynı soydı paylaşanlarda DNA testi yapılmasının bilimsellik seviyesine ulaşmış olduğu, Nature Reviews Genetics dergisinde çıkan, Joblin ve Tyler-Smith tarafından bir makalede beyan edildi. Test satan şirketler ve bu testleri sipariş eden müşteri sayısı hızla büyümüştür.
Genetik soybilimin kabul görmesindeki bir diğer aşama, olmuştur. Genografik Proje ABD'deki Milli Genografi Derneği (National Geographic Society) ve IBM tarafından, University of Arizona ve Family Tree DNA'nın işbirliği ile, 2005'te başlatılmış beş yıllık bir araştırma projesidir. Projede kullanılan test kitleri, Y kromozomunundaki 12 veya mitokondriyal DNA'daki mutasyonlara bakmakta kullanılmaktadır. Projenin amacı, başlıca soybilimsel değil antropolojik olmakla beraber Ekim 2007 itibarıyla projenin halka açık kit satışları 225.000'i aşması genetik soybilimin popülerleşmesine yardımcı olmuştur.
Yaygın soyadlar durumunda 12 genetik işaret yeterli ayrım gücüne sahip değildir, bu yüzden bazı laboratuvarlar 25, hatta 67 Y-kromozomu genetik işaretine birden bakmaktadırlar. Bu alanda çalışan tüm şirketler ve onlara destek olan laboratuvarların yıllık satış rakamlarının (2006'da) 60 milyon USD olduğu tahmin edilmektedir.
Yorum
2000'den beri düzinelerce bilimsel makaleler yayımlanmış ve binlerce kişisel test sonucu internette kamuya açılmıştır. Bazı laboratuvarların farklı test yöntemleri kullanmasından dolayı sonuçların karşılaştırması karmaşık olabilmektedir. Farklı iki kaynaktan olup farklı görünen sonuçlar aynı olabileceği gibi, tersi de olabilmektedir.
Faydaları
DNA testi yoluyla babasal ve anasal soylar
En yaygın genetik soybilimsel testler Y-DNA (baba sülalesi) ve mtDNA (ana sülalesi) soybilimsel DNA testleridir. (Bu maddede Y kromozomu ve Y-DNA terimleri eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.)
Bu testlerde iki kişide bulunan belli DNA dizilerini karşılaştırarak bu kişilerin (soybilimsel bir zaman ölçeğinde) aynı atadan gelmiş olma olasılığı hesaplanır. Bruce Walsh tarafından gelişitirlmiş kullanılarak bu iki kişiyi en yakın ortak atalarından ayıran nesil sayısı kestirilir.
Y-DNA testinde Y kromozomundaki "kısa bitişik tekrar" (short tandem repeat; STR) ve baze tek nükleotit polimorfizmlere (single nucleotide polymorphism; SNP) bakılır. Y kromozomu sadece erkeklerde bulunur ve dolayısıyla sadece babasal sülale hakkında bilgi verir. Bu testler yakın geçmiş (STR'ler aracılığıyla) ve eski (SNP'ler aracılığıyla) genetik atalar hakkında bilgi verebilir. Y-kromozom STR testi bir haplotip ortaya çıkarır, bu haplotip bir erkek ataların tüm erkek ahvadında benzer olmalıdır. SNP testleri kişilerin ait olduğu babasal haplotipleri belirler, bu haplotipler büyük genetik toplulukları tanımlar.
mtDNA testinde HVR-1, HVR-2 bölgesi veya her ikisi ya dizilenir ya da bunların belli varyantları için test edilir. Bir mtDNA testinde ayrıca kişileri belli anasal haplotiplere yerleştirmeye yarayan SNP'lere de bakılabilir hatta tüm mtDNA'nın dizilenmesi de mümkündür.
Y-DNA veya mtDNA test sonuçları başkalarının sonuşları ile karşılaştırılabilir, bunun için ya özel ya da kamuya açık veritabanları mevcuttur.
Biyocoğrafi ve etnik kökenler
Biyocoğrafi ve etnik köken için ayrı DNA testleri mecuttur ama bunların geleneksel soybilimin ilgi alanına girmez.
Genetik soybilim halklar arasında hayret verici bağlantılar ortaya çıkarmıştır. Örneğin, eski Fenikelilerin günümüz Malta adası topluluğunun atası olduğunu göstermiştir.
Daha çok bilgi için , ve maddelerine bakınız.
İnsan göçleri
Soybilimsel DNA test yöntemleri ayrıca daha büyük zaman ölçekleri için kullanılarak insan göç yollarını çizmekte kullanılmaktadır. Örneğin, ilk insanların Kuzey amerika'ya ne zaman ve nereden geldiklerini belirlemekte kullanılmışladır.
İnsan göç yollarını haritalamak amacıyla son yıllarda bazı araştırmacılar ve laboratuvarlar dünyanın her tarafındaki yerli topluluklardan örnekler toplamaktadırlar. Yakın zamanda bu bilmi halka sunmayı amaçlayan çeşitli projeler de başlatılmıştır. Bir örnek, yukarıda Tarih bölümünde belirtildiği üzere, National Geographic Society'nin Genografik Projesi'dir, bu proje5 kıtadan 100.000 kişiden elde edilmiş DNA numuneleri toplayıp analiz ederek tarihsel insan göçlerini haritalamayı amaçlamaktadır. Bir diğer örnek, DNA Klanları Genetik Köken Analiz (DNA Clans Genetic Ancestry Analysis)'dir, bu projede bir kişinin dünyanın her tarafından yerli etnik gruplara olan genetik bağlantısı ölçülmektedir.
Tipik müşteri ve ilgi grupları
Erkek DNA test müşterileri çoğu zaman belirlemek amacıyla bir Y kromozom testiyle başlar. Kadınlar genelde mitokondri testiyle başlayıp anasal soylarını takip ederler, aynı test genelde erkekler tarafından da yapılır.
DNA testi satın alanlar genelde belli bir atasal grupla olan ilişkileri hakkında nicel, bilimsel bir bağlantı elde etmeyi amaçlar. Örneğin, bu hizmetlerin bazı müşterileri baba tarafından Viking kökenli olduklarının kanıtlanmayı arzu ettiklerini bildirmişlerdir. Bu piyasa talebini karşılamak için bir Britanya DNA test servisi, Oxford Ancestors, erkeklerin Viking soyundan geldiğini test edecek bir Y kromozom testi sunmaktadır. DNA'ları bu haplogruba ait çıkanlara test servisi tarafından bir Viking Soyu sertifikası verilmektedir. Aynı DNA test şirketi, BBC ile ortaklaşa olarak "Vikinglerin Kanı" adlı bir televizyon belgeseli hazırlamıştır, DNA testinin Viking kökeni ortaya çıkarmakta nasıl kullanılacağını anlatan.
The RootsWeb Genealogy-DNA adlı İnternet tartışma grubunun dünya çapında 750 üyesi bulunmaktadır. Bazı liste üyeleri DNA testi yaptırmış olup sonuçların yorumlanması konusunda tavsiye ve yönlendirme isterler. Listede ayrıca bazı etnik gruplar, coğrafi bölgeler veya soyadlara bakan DNA projelerinin idarecileri bulunmaktadır.
Babasal ve anasal DNA sülaleleri
Mitokondriler ökaryotik hücrelerin (insanlarınki gibi) sitoplazmasında bulunan organellerdir. Başlıca işlevleri hücreye enerji sağlamaktır. Mitokondrilerin bir zamanlar serbest yaşayan simbiyotik bakterilerin işlevini kaybetmiş kalıntıları olduğu düşünülmektedir. Mitokondrilerin bir zamanlar serbest yaşayan organizmalar olduğunun bir belirtisi, mitokondriyal DNA (mtDNA) olarak adlandırılan, nispeten küçük dairesel bir DNA parçasına sahip olmasıdır. İnsan DNA'sının çok büyük bir kısmı hücre çekirdeğindeki kromozomlarda bulunur ama mtDNA bir istisnadır. Kişiler sitoplazma ve onda bulunan organelleri annelerinden kalıt alırlar, çünkü bunlar yumurta hücresinden kaynaklanır, spermden değil. Mitokondriyal DNA'da bir mutasyon meydana gelince bu mutasyon dişilerden oluşan bir sülale boyunca aktarılır. Bu ender mutasyonlar kopyalama hatalarından kaynaklanır—DNA kopayalanırken DNA dizisinde tek bir hata meydana gelebilir, bunun sonucuna (İngilizce single nucleotide polymorphism teriminin kısaltması olan SNP olarak da bilinir).
İnsan Y kromozomları erkeğe özgü ; Y kromozomuna sahip insanların hemen hepsi morfolojik olarak erkektir. Y kromozomları dolayısıyla babadan oğula aktarılır; Y kromozomları çekirdekte bulunmalarına rağmen X kromozomu ile rekombinasyon yapabildikleri tek yer Y kromozomunun uçlarıdır. Y kromozomunun büyük çoğunluğu rekombinasyon yapmaz. Y kromozomunda mutasyonlar oluştuğu zaman doğrudan babadan oğula, erkek sülalesi boyunca aktarılır. Y-DNA ve mtDNA dolayısıyla mutasyonlar dışında aynen aktarılmaları bakımından benzerdirler.
Diğer kromozomlar, otozomlar ve kadınlarda X kromozomları, mayoz bölünme sırasında krosover denen bir süreç sonucu birbirleriyle genetik malzemlerini paylaşırlar. Pratikte bunun anlamı, bu kromozomlardaki genetik malzemenin her nesilde karışması demektir ve böylece yeni mutasyonlar ebeveynden yavrulara rastgele aktarılır.
Y-DNA ve mtDNA mutasyonlar hiç karışmama özelliği sayesinde bunlarda meydana gelen mutasyonların kaydı korunur ve dolayısıyla bunların hangi tarihî sıra ile meydana geldiği kestirilebilir. Örneğin, on Y kromozomu (on farklı erkekten elde edilmiş) aynı A mutasyonunu taşısa ama bunların sadece beşi ikinci bir B mutasyonunu taşıyorsa, B mutasyonunun A'dan sonra meydana gelmiş olması gerekir. Ayrıca, bu A mutasyonun taşıyan 10 erkeğin hepsi, bu mutasyonun ilk meydana geldiği bir erkeğin, erkek soyundan ahvadıdır. B mütasyonu taşıyan ilk erkek de aynı erkeğin soyundan inmedir ama aynı zamanda B mutasyonuna sahip olan erkeklerin erkek taraflı atasıdır. Bu tür mutasyonların dizisi moleküler soyları tanımlar. Ayrıca her SNP mutasyonu, haplogrup olarak adlandırılan bir Y kromozomları kümesini tanımlamayı sağlar. A mutasyonunu taşıyan tüm erkekler bir haplogrup, B mutasyonunu taşıyan tüm erkekler de haplogruba aittir, ama B mutasyonu (eğer bir SNP ise) daha yakın zamanda oluşmuş bir haplogrubu da tanımlar. B haplogrubuna ait olmayanlar A haplogrubuna da ait değildirler. Hem mtDNA hem de Y kromozomları soylara ve haplogruplara göre gruplanabilir; bunlar çoğu zaman ağaca benzer şekillerle gösterilir.
Faydalar
Genetik soybilim, soybilimcilerin genealojik bulgularını DNA testleri ile kontrol etmelerini veya takviye etmelerini sağlar. Başka bir kişiyle aynı çıkan bir test sonucu
- Daha çok genealojik araştırma yapılabilecek yörelere işaret edebilir
- Atasal bir yöreyi belirlemeyi sağlayabilir
- Sağ akrabaları keşfedebilir
- Mevcut araştırmayı doğrulayabilir
- Aileler arasında olduğundan şüphelenilen bağlantıları doğrulayabilir veya reddedebilir.
- Köken hakkında teorileri kantılayabilir veya çürütebilir.
Zayıflıkları
DNA testine karşı çıkan kişiler aşağıda belirtilen nedenleri öne sürerler:
- Masraf
- Test kalitesi
- Mahremiyetle ilgili endişeler
- Etnik kimlik kaybı
Y-DNA ve mtDNA testleri sadece tek bir sülaleyi belirlemeye yararlar (kişinin babasının babasının babasının... ve kişinin annesinin annesinin annesinin ... . On nesil geriye gidilince bir kişinin atalarının sayısı 1024'e ulaşabilir (eğer atalar kendi aralarında çiftleşmişlerse bu sayı daha küçük olabilir), ama Y-DNA veya mtDNA testleri bu atalardan sadece biri hakkında bilgi verir. Buna rağmen bazı soybilimci pek çok kuzenlerini (1., 2. 3. dereceden ve farklı soyadlara sahip) tespit etmiş ve onlarla ilişki içinde olabilirler, bu uzak akrabalar da DNA testi yapmaya ikna edilebilirse başka atasal DNA sülaleleri elde edilebilir.
Beklenen büyüme
Genetik soybilim hızla büyüyen bir sahadır. Test masrafları düştükçe test yaptıran kişi sayısa da artmaktadır. Bunun sonucu DNA veritabanlarında bir haplogrup bulma olasılığının artması beklenebilir. Laboratuvarlar ve test şirketleri daha iyi yorumlar yapmayı sağlayacak yeni yöntemler geliştirmek için araştırma yapmaktadırlar.
Akrabalar arasında genetik uzaklık
Bir kişinin aile ağacı veya bilinmesi halinde, bu bilgi kişiler arasındaki genetik uzaklığı belirlemekte kullanılabilir. Genetik uzaklık genelde genetik aynılığın yüzdesi olarak ifade edilir bu yüzde ortak bir atadan kalıt olan genomun yüzdesidir. Genetik uzaklık, genomik aynılık değildir (bu hemen her zaman iki insan arasında %99,9'dur)
Genetik benzerliği hesaplamanın bir yolu, (İng. inbreeding calculation) yapıp sonucu 2 ile çarpmaktır, çünkü bir yavrunun aynı aleli her iki ebeveynden edinme olasılığı 1/2'dir. Örneğin bir kardeş ilişkisinde iki alelin akrabalık yoluyla aynı olma olasılığı %25'tir.
Kaynakça
- ^ George H. Darwin, "Note on the Marriages of First Cousins", 38:3 (Sep., 1875), pp. 344-348. DOI
- ^ Steve Olson, "Who’s Your Daddy?" 4 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Atlantic, Jul-Aug 2007, accessed 19 Feb 2009
- ^ Guido Deboeck, "Genetic Genealogy Becomes Mainstream" 16 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BellaOnline, accessed 19 Feb 2009
- ^ "The Genographic Project: A Landmark Study of the Human Journey" 13 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., National Geographic, accessed 19 Feb 2009
- ^ Genebase 27 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Genetic Genealogy, accessed 19 Feb 2009
- ^ "How Big Is the Genetic Genealogy Market?" 5 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Genetic Genealogist, accessed 19 Feb 2009
- ^ Cassandra Franklin-Barbajosa, "In the Wake of the Phoenicians: DNA study reveals a Phoenician-Maltese link" 10 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., National Geographic Online, Oct 2004, accessed 19 Feb 2009
- ^ "DNA Clans (Y-Clan)" 3 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., DNA Ancestry Analysis, Genebase, accessed 19 Feb 2009
- ^ . 18 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2010.
- ^ AMNH > Our genetic identity 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim tarihi 21 Mars, 2009
Jobling, Mark (Ağustos 2003). (PDF). Nature Reviews Genetics. Cilt 4. Nature Publishing Group. ss. 599-612. doi:10.1038/nrg1124. 30 Ekim 2006 tarihinde kaynağından ([] – Scholar search) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2010.
Ayrıca bakınız
- Alel
- Gen frekansı
- Soyadı
- Soybilim
- Genetik rekombinasyon
- Haplogrup
- Haplotip
- İnsan Y-DNA haplogrubu
- En yakın ortak ata
- Kısa bitişik tekrar (Short tandem repeat; STR)
- (Single nucleotide polymorphism; SNP)
- (Y-chromosome short tandem repeat; Y kromozomu kısa bitişik tekrarı)
- Genetik tanı merkezi
- Vatandaş bilimi
Konuyla ilgili yayınlar
- Terrence Carmichael and Alexander Kuklin (2000). How to DNA Test Our Family Relationships. DNA Press. Early (and still unique) book on adoptions, paternity and other relationship testing. Carmichael is a founder of GeneTree.
- L. Cavalli-Sforza et al. (1994). The History and Geography of Human Genes. Princeton: Princeton University Press. Dense but very comprehensive.
- Luigi-Luca and Francesco Cavalli-Sforza (1998). The Great Human Diasporas, translated from the Italian by Sarah Thorne. Reading, Mass. : Perseus Books. More readable than the Stanford professor’s other books.
- and Andrew Yeiser (2005). DNA and Genealogy. Rice Book Press. Highly regarded commentary on news stories about DNA and how-to introduction for laymen.
- Clive Gamble (1993). Timewalkers: The Prehistory of Global Colonization. Stroud: Sutton. Popular account of human prehistory by British anthropologist/archeologist. Article from American Scientist.
- Anne Hart – , includes books, online articles and videos on genetic genealogy by this journalist and author
- Cyndi Howells (n.d.). Netting Your Ancestors – Genealogical Research on the Internet. Baltimore: Genealogical Publishing Company. Guide to electronic sources by author of website.
- M. Jobling (2003). Human Evolutionary Genetics. Standard college and graduate school level textbook by leading expert.
- Charles F. Kerchner Jr. (2004). Self-published. Genetic Genealogy DNA Testing Dictionary 29 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Lookup source for esoteric terminology used.
- Steve Olson (2002). Mapping Human History. Boston: Houghton Mifflin Company. Survey of major populations.
- Stephen Oppenheimer (2003). The Real Eve. Modern Man’s Journey out of Africa. Carroll & Graf. Champions the “beachcomber route” theory with much technical detail.
- PBS (2003). The Journey of Man DVD. Broadcast aired in January 2003, Spencer Wells, host. Kazakistan ziyareti kısmının kaydı 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ve çevirisi ile göçler haritası 24 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . için.
- Donald Panther-Yates and Elizabeth Caldwell Hirschman (2006). “DNA Haplotyping and Diversity: An Anthropogenealogical Method for Researching Lineages and Family Ethnicity,” 2:2043-55. Guide to finding matches in world databanks and interpreting genetic information in terms of history and recent emigration studies.
- Chris Pomery (2004) DNA and Family History: How Genetic Testing Can Advance Your Genealogical Research. London: National Archives. Early guide for do-it-yourself genealogists. Now updated (2007) as Family History in the Genes: Trace Your DNA and Grow Your Family Tree.
- Alan Savin (2003). DNA for Family Historians. Maidenhead: Genetic Genealogy Guides. Slim paperback first published in 2000, now available also in German.
- Thomas H. Shawker (2004). Unlocking Your Genetic History: A Step-by-Step Guide to Discovering Your Family's Medical and Genetic Heritage (National Genealogical Society Guide, 6). Guide to the difficult subject of family medical history and genetic diseases.
- and (2004). Trace Your Roots with DNA: Using Genetic Tests to Explore Your Family Tree. Rodale Books, . Recent tool for amateur genealogists by seminar speaker and DNA listserv moderator.
- (2001) . New York, Norton. Names the founders of Europe’s major female haplogroups , , , , , , and .
- (2004). . New York: W. W. Norton. The Oxford professor’s male sequel to The Seven Daughters of Eve.
- Linda Tagliaferro (1999). The Complete Idiot’s Guide to Decoding Your Genes. Alpha Books. Uses everyday language to explain the role genes play in shaping who we are.
- Spencer Wells (2004). The Journey of Man. New York: Random House. Kazakistan incelemesi sonuçları ile ilgili ziyaretin kaydı 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ve çevirisi ile göçler haritası 24 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . için.
Dış bağlantılar
Haritalar
- National Geographic Atlas of the Human Journey5 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İnsan göçleri atlası) (Flash gerekmektedir)
Haberler
- MSNBC1 Şubat 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — Genetik Soybilim haberleri
Araştırma kuruluşları
- (ABD Milli Genom Araştırma Enstitüsü) – Soybilim terimleri
- – Neden Moleküler Soybilim?
- International Society of Genetic Genealogy (ISOGG)16 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Uluslararası Genetik Soybilim Derneği
Eğitici siteler
- Genetics, Genealogy and History 6 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- www.dirkschweitzer.net 9 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — soybilimsel DNA testi hakkına sunuş
- www.Kerchner.com 17 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — DNA Testbilgileri ve kaynakları
- www.CyndisList.com[] — Genetik, DNA ve aile sağlığı
- — Genetik test yönergeleri
- www.jogg.info/ 29 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – Journal of Genetic Genealogy (genetik soybilim dergisi)
Haplogrup ve soyadı projeleri
- DNA.reinyday.com 5 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — Soybilimsel DNA test
- BlairGenealogy.com 14 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — Blair soyadı projesi
- WorldFamilies.net 6 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — Soyad DNA projeleri rehberi
- DNA of the Three Collas 9 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
DNA veritabanları
Y kromozomu (Y-DNA) testi
- Ysearch 4 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — Halka açık en büyük Y-DNA veritabanı
- — kamuya açık Y-DNA veritabanı
- – Yaklaşık 6 milyon atasal kayıtlarla eşleştirilmiş 23,400 haplotip
- Y Chromosome Haplotype Reference Database 26 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — YHRD
Mitokondriyal DNA (mtDNA) testi
- Mitosearch 25 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — En büyük halka açık mtDNA veritabanı
- – mtDNA test sonuşlarının duyurlabildiği, paylaşılabildiği ve karşılaştırılabildiği ilk kayıt hizmeti
- Mt Population Database 5 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – Adlî karşılaştırma amaçlı topluluk mtDNA veritabanı
- – Yaklaşık 6 milyon atasal kayıtlarla eşleştirilmiş 51.000 dizi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Genetik soybilim geleneksel soybilime genealojiye genetigin uygulamasidir Genetik soybilimde soybilimsel DNA testi kullanilarak kisiler arasindaki seviyesi belirlenir Charles Darwin in oglu olan George Darwin sikligini ilk kestiren kisi olmustur TarihGenetikte aile isimlerinin tahkiki George Darwin e Charles Darwin in oglu kadar geri uzanir 1875 te George Darwin sikligini belirlemek icin soyadlari kulanmis ve ayni soyada sahip olan kisiler arasinda evlilik insidansini hesaplamistir Buyuk Britanya toplulugunda ilk kuzen evliligi icin 2 25 4 5 arasi bir sayiya ulasmis ust siniflar bu sayi araliginin yukari ucunda genel kirsal toplum ise alt ucundaydi kendi ebeveynleri Charles Darwin ve Emma Wedgwood ilk kuzenlerdi Bu basit calisma kendi donemi icin yenilikciydi Aile tarihini calismak icin genetik kullanmaya yonelik bundan sonraki kesif 1990 lari buldu o vakit Y kromozomundaki bazi yerleri babadan ogula kalitimi izlemek icin yararli oldugu bulundu Dr Karl Skorecki Askenaz kokenli Kanadali bir nefrologdu Skorecki sinagogunda kendisi gibi Kohen olan ama soydan olanlarin tamamen farkli fiziksel gorunumleri oldugunu fark etti Yahudi gelenege gore tum Kohenler Kohanim Musa nin kardesi Aaron un soyundan gelmedir Eger Kohanim sulalesi tek bir erkegin ahvadi ise bunlarin ortak bazi genetik isaretler tasimasi ve belki bir aile benzerligini korumasi gerektigini dusundu Skorecki Bu hipotezi sinamak icin Skorecki nden Profesor Michael Hammer ile temas kurdu Hammer molekuler genetik arastirmacisi ve Y kromozomu arastirmasinda bir oncu idi 1997 de Nature dergisindeki yayinlanan raporlari bilim ve din dunyasinda sok dalgalari yaratti Gercekten de Y kromozomunda bulunan belli bir isaretin haham soyundan gelen bir Yahudi erkekte bulunma olasiliginin genel topluma oranla daha yuksek oldugu bulundu Binlece yil boyunca ortak bir soy unsuru kesin bir sekilde korunmustu bakiniz Ustelik bulgular hatali babalik olaylarinin cok az sayida oldugunu gostermistir Bu yeni metodolojiyi genel soyadlara ilk uygulayan Oxford Universitesi nden bir molekuler biyolog olan oldu Sykes soyadi uzerine yaptigi arastirmada erkek kromozom uzerindeki sadece dort isarete bakmasina ragmen gecerli sonuclar verdi Bu calisma soybilimci ve tarihciler icin genetigin degerli bir yardimci olacaginin gosterdi 2000 nisaninda Family Tree DNA adli sirket ilk genetik soybilim testlerini sunmaya basladi Boylece Y kromozomu hakkinda kisisel bir teori akademik bir calismanin disinda ilk defa sinanabilir oldu Sykes in soyad calismasindaki fikri baska akademik arastirmacilar tarafindan da kabul gormus ve internette Soyadlar Projesi Surname Project olarak genisletilmisti Bu gisimler genetik test ile elde edilen bilginin dunya capinda soybilimcilere yayilmasini saglamistir 2001 de Sykes Havva nin yedi kizi adli populer bir kitabinda Avrupalilarda bulunan 7 ana haplotipten bahsetmistir Kitabin basarisinin ardindan ve soybilimsel DNA testinin giderek ucuzlanip yayginlasmasi ile genetik soybilim hizla buyuyen bir saha haline geldi 2003 te ayni soydi paylasanlarda DNA testi yapilmasinin bilimsellik seviyesine ulasmis oldugu Nature Reviews Genetics dergisinde cikan Joblin ve Tyler Smith tarafindan bir makalede beyan edildi Test satan sirketler ve bu testleri siparis eden musteri sayisi hizla buyumustur Genetik soybilimin kabul gormesindeki bir diger asama olmustur Genografik Proje ABD deki Milli Genografi Dernegi National Geographic Society ve IBM tarafindan University of Arizona ve Family Tree DNA nin isbirligi ile 2005 te baslatilmis bes yillik bir arastirma projesidir Projede kullanilan test kitleri Y kromozomunundaki 12 veya mitokondriyal DNA daki mutasyonlara bakmakta kullanilmaktadir Projenin amaci baslica soybilimsel degil antropolojik olmakla beraber Ekim 2007 itibariyla projenin halka acik kit satislari 225 000 i asmasi genetik soybilimin populerlesmesine yardimci olmustur Yaygin soyadlar durumunda 12 genetik isaret yeterli ayrim gucune sahip degildir bu yuzden bazi laboratuvarlar 25 hatta 67 Y kromozomu genetik isaretine birden bakmaktadirlar Bu alanda calisan tum sirketler ve onlara destek olan laboratuvarlarin yillik satis rakamlarinin 2006 da 60 milyon USD oldugu tahmin edilmektedir Yorum2000 den beri duzinelerce bilimsel makaleler yayimlanmis ve binlerce kisisel test sonucu internette kamuya acilmistir Bazi laboratuvarlarin farkli test yontemleri kullanmasindan dolayi sonuclarin karsilastirmasi karmasik olabilmektedir Farkli iki kaynaktan olup farkli gorunen sonuclar ayni olabilecegi gibi tersi de olabilmektedir FaydalariDNA testi yoluyla babasal ve anasal soylar En yaygin genetik soybilimsel testler Y DNA baba sulalesi ve mtDNA ana sulalesi soybilimsel DNA testleridir Bu maddede Y kromozomu ve Y DNA terimleri es anlamli olarak kullanilmaktadir Bu testlerde iki kiside bulunan belli DNA dizilerini karsilastirarak bu kisilerin soybilimsel bir zaman olceginde ayni atadan gelmis olma olasiligi hesaplanir Bruce Walsh tarafindan gelisitirlmis kullanilarak bu iki kisiyi en yakin ortak atalarindan ayiran nesil sayisi kestirilir Y DNA testinde Y kromozomundaki kisa bitisik tekrar short tandem repeat STR ve baze tek nukleotit polimorfizmlere single nucleotide polymorphism SNP bakilir Y kromozomu sadece erkeklerde bulunur ve dolayisiyla sadece babasal sulale hakkinda bilgi verir Bu testler yakin gecmis STR ler araciligiyla ve eski SNP ler araciligiyla genetik atalar hakkinda bilgi verebilir Y kromozom STR testi bir haplotip ortaya cikarir bu haplotip bir erkek atalarin tum erkek ahvadinda benzer olmalidir SNP testleri kisilerin ait oldugu babasal haplotipleri belirler bu haplotipler buyuk genetik topluluklari tanimlar mtDNA testinde HVR 1 HVR 2 bolgesi veya her ikisi ya dizilenir ya da bunlarin belli varyantlari icin test edilir Bir mtDNA testinde ayrica kisileri belli anasal haplotiplere yerlestirmeye yarayan SNP lere de bakilabilir hatta tum mtDNA nin dizilenmesi de mumkundur Y DNA veya mtDNA test sonuclari baskalarinin sonuslari ile karsilastirilabilir bunun icin ya ozel ya da kamuya acik veritabanlari mevcuttur Biyocografi ve etnik kokenler Biyocografi ve etnik koken icin ayri DNA testleri mecuttur ama bunlarin geleneksel soybilimin ilgi alanina girmez Genetik soybilim halklar arasinda hayret verici baglantilar ortaya cikarmistir Ornegin eski Fenikelilerin gunumuz Malta adasi toplulugunun atasi oldugunu gostermistir Daha cok bilgi icin ve maddelerine bakiniz Insan gocleri Soybilimsel DNA test yontemleri ayrica daha buyuk zaman olcekleri icin kullanilarak insan goc yollarini cizmekte kullanilmaktadir Ornegin ilk insanlarin Kuzey amerika ya ne zaman ve nereden geldiklerini belirlemekte kullanilmisladir Insan goc yollarini haritalamak amaciyla son yillarda bazi arastirmacilar ve laboratuvarlar dunyanin her tarafindaki yerli topluluklardan ornekler toplamaktadirlar Yakin zamanda bu bilmi halka sunmayi amaclayan cesitli projeler de baslatilmistir Bir ornek yukarida Tarih bolumunde belirtildigi uzere National Geographic Society nin Genografik Projesi dir bu proje5 kitadan 100 000 kisiden elde edilmis DNA numuneleri toplayip analiz ederek tarihsel insan goclerini haritalamayi amaclamaktadir Bir diger ornek DNA Klanlari Genetik Koken Analiz DNA Clans Genetic Ancestry Analysis dir bu projede bir kisinin dunyanin her tarafindan yerli etnik gruplara olan genetik baglantisi olculmektedir Tipik musteri ve ilgi gruplari Erkek DNA test musterileri cogu zaman belirlemek amaciyla bir Y kromozom testiyle baslar Kadinlar genelde mitokondri testiyle baslayip anasal soylarini takip ederler ayni test genelde erkekler tarafindan da yapilir DNA testi satin alanlar genelde belli bir atasal grupla olan iliskileri hakkinda nicel bilimsel bir baglanti elde etmeyi amaclar Ornegin bu hizmetlerin bazi musterileri baba tarafindan Viking kokenli olduklarinin kanitlanmayi arzu ettiklerini bildirmislerdir Bu piyasa talebini karsilamak icin bir Britanya DNA test servisi Oxford Ancestors erkeklerin Viking soyundan geldigini test edecek bir Y kromozom testi sunmaktadir DNA lari bu haplogruba ait cikanlara test servisi tarafindan bir Viking Soyu sertifikasi verilmektedir Ayni DNA test sirketi BBC ile ortaklasa olarak Vikinglerin Kani adli bir televizyon belgeseli hazirlamistir DNA testinin Viking kokeni ortaya cikarmakta nasil kullanilacagini anlatan The RootsWeb Genealogy DNA adli Internet tartisma grubunun dunya capinda 750 uyesi bulunmaktadir Bazi liste uyeleri DNA testi yaptirmis olup sonuclarin yorumlanmasi konusunda tavsiye ve yonlendirme isterler Listede ayrica bazi etnik gruplar cografi bolgeler veya soyadlara bakan DNA projelerinin idarecileri bulunmaktadir Babasal ve anasal DNA sulaleleri Atasal Haplogrup Haplogrup A Hg A Haplogrup B Hg B Butun bu molekuller ayni atasal haplogruba aittirler ama gecmiste bir noktada atasal molekulde bir A mutasyonu olmus ve yeni bir sulale meydana gelmistir bu A mutasyonu ile tanimli A haplotipidir Daha yakin gecmiste A haplotipini tasiyan bir kiside bir B mutasyon meydana gelmistir B mutasyonu B haplogrubunu tanimlamaktadir B haplogrubu A haplogrubunun bir altgrubu veya bir alt kladidir A ve B haplogurplari atasal haplogubunun alt kladlaridir Mitokondriler okaryotik hucrelerin insanlarinki gibi sitoplazmasinda bulunan organellerdir Baslica islevleri hucreye enerji saglamaktir Mitokondrilerin bir zamanlar serbest yasayan simbiyotik bakterilerin islevini kaybetmis kalintilari oldugu dusunulmektedir Mitokondrilerin bir zamanlar serbest yasayan organizmalar oldugunun bir belirtisi mitokondriyal DNA mtDNA olarak adlandirilan nispeten kucuk dairesel bir DNA parcasina sahip olmasidir Insan DNA sinin cok buyuk bir kismi hucre cekirdegindeki kromozomlarda bulunur ama mtDNA bir istisnadir Kisiler sitoplazma ve onda bulunan organelleri annelerinden kalit alirlar cunku bunlar yumurta hucresinden kaynaklanir spermden degil Mitokondriyal DNA da bir mutasyon meydana gelince bu mutasyon disilerden olusan bir sulale boyunca aktarilir Bu ender mutasyonlar kopyalama hatalarindan kaynaklanir DNA kopayalanirken DNA dizisinde tek bir hata meydana gelebilir bunun sonucuna Ingilizce single nucleotide polymorphism teriminin kisaltmasi olan SNP olarak da bilinir Insan Y kromozomlari erkege ozgu Y kromozomuna sahip insanlarin hemen hepsi morfolojik olarak erkektir Y kromozomlari dolayisiyla babadan ogula aktarilir Y kromozomlari cekirdekte bulunmalarina ragmen X kromozomu ile rekombinasyon yapabildikleri tek yer Y kromozomunun uclaridir Y kromozomunun buyuk cogunlugu rekombinasyon yapmaz Y kromozomunda mutasyonlar olustugu zaman dogrudan babadan ogula erkek sulalesi boyunca aktarilir Y DNA ve mtDNA dolayisiyla mutasyonlar disinda aynen aktarilmalari bakimindan benzerdirler Diger kromozomlar otozomlar ve kadinlarda X kromozomlari mayoz bolunme sirasinda krosover denen bir surec sonucu birbirleriyle genetik malzemlerini paylasirlar Pratikte bunun anlami bu kromozomlardaki genetik malzemenin her nesilde karismasi demektir ve boylece yeni mutasyonlar ebeveynden yavrulara rastgele aktarilir Y DNA ve mtDNA mutasyonlar hic karismama ozelligi sayesinde bunlarda meydana gelen mutasyonlarin kaydi korunur ve dolayisiyla bunlarin hangi tarihi sira ile meydana geldigi kestirilebilir Ornegin on Y kromozomu on farkli erkekten elde edilmis ayni A mutasyonunu tasisa ama bunlarin sadece besi ikinci bir B mutasyonunu tasiyorsa B mutasyonunun A dan sonra meydana gelmis olmasi gerekir Ayrica bu A mutasyonun tasiyan 10 erkegin hepsi bu mutasyonun ilk meydana geldigi bir erkegin erkek soyundan ahvadidir B mutasyonu tasiyan ilk erkek de ayni erkegin soyundan inmedir ama ayni zamanda B mutasyonuna sahip olan erkeklerin erkek tarafli atasidir Bu tur mutasyonlarin dizisi molekuler soylari tanimlar Ayrica her SNP mutasyonu haplogrup olarak adlandirilan bir Y kromozomlari kumesini tanimlamayi saglar A mutasyonunu tasiyan tum erkekler bir haplogrup B mutasyonunu tasiyan tum erkekler de haplogruba aittir ama B mutasyonu eger bir SNP ise daha yakin zamanda olusmus bir haplogrubu da tanimlar B haplogrubuna ait olmayanlar A haplogrubuna da ait degildirler Hem mtDNA hem de Y kromozomlari soylara ve haplogruplara gore gruplanabilir bunlar cogu zaman agaca benzer sekillerle gosterilir FaydalarGenetik soybilim soybilimcilerin genealojik bulgularini DNA testleri ile kontrol etmelerini veya takviye etmelerini saglar Baska bir kisiyle ayni cikan bir test sonucu Daha cok genealojik arastirma yapilabilecek yorelere isaret edebilir Atasal bir yoreyi belirlemeyi saglayabilir Sag akrabalari kesfedebilir Mevcut arastirmayi dogrulayabilir Aileler arasinda oldugundan suphelenilen baglantilari dogrulayabilir veya reddedebilir Koken hakkinda teorileri kantilayabilir veya curutebilir ZayifliklariDNA testine karsi cikan kisiler asagida belirtilen nedenleri one surerler Masraf Test kalitesi Mahremiyetle ilgili endiseler Etnik kimlik kaybi Y DNA ve mtDNA testleri sadece tek bir sulaleyi belirlemeye yararlar kisinin babasinin babasinin babasinin ve kisinin annesinin annesinin annesinin On nesil geriye gidilince bir kisinin atalarinin sayisi 1024 e ulasabilir eger atalar kendi aralarinda ciftlesmislerse bu sayi daha kucuk olabilir ama Y DNA veya mtDNA testleri bu atalardan sadece biri hakkinda bilgi verir Buna ragmen bazi soybilimci pek cok kuzenlerini 1 2 3 dereceden ve farkli soyadlara sahip tespit etmis ve onlarla iliski icinde olabilirler bu uzak akrabalar da DNA testi yapmaya ikna edilebilirse baska atasal DNA sulaleleri elde edilebilir Beklenen buyumeGenetik soybilim hizla buyuyen bir sahadir Test masraflari dustukce test yaptiran kisi sayisa da artmaktadir Bunun sonucu DNA veritabanlarinda bir haplogrup bulma olasiliginin artmasi beklenebilir Laboratuvarlar ve test sirketleri daha iyi yorumlar yapmayi saglayacak yeni yontemler gelistirmek icin arastirma yapmaktadirlar Akrabalar arasinda genetik uzaklikBir kisinin aile agaci veya bilinmesi halinde bu bilgi kisiler arasindaki genetik uzakligi belirlemekte kullanilabilir Genetik uzaklik genelde genetik ayniligin yuzdesi olarak ifade edilir bu yuzde ortak bir atadan kalit olan genomun yuzdesidir Genetik uzaklik genomik aynilik degildir bu hemen her zaman iki insan arasinda 99 9 dur Genetik benzerligi hesaplamanin bir yolu Ing inbreeding calculation yapip sonucu 2 ile carpmaktir cunku bir yavrunun ayni aleli her iki ebeveynden edinme olasiligi 1 2 dir Ornegin bir kardes iliskisinde iki alelin akrabalik yoluyla ayni olma olasiligi 25 tir Kaynakca George H Darwin Note on the Marriages of First Cousins 38 3 Sep 1875 pp 344 348 DOI Steve Olson Who s Your Daddy 4 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Atlantic Jul Aug 2007 accessed 19 Feb 2009 Guido Deboeck Genetic Genealogy Becomes Mainstream 16 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde BellaOnline accessed 19 Feb 2009 The Genographic Project A Landmark Study of the Human Journey 13 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Geographic accessed 19 Feb 2009 Genebase 27 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Genetic Genealogy accessed 19 Feb 2009 How Big Is the Genetic Genealogy Market 5 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Genetic Genealogist accessed 19 Feb 2009 Cassandra Franklin Barbajosa In the Wake of the Phoenicians DNA study reveals a Phoenician Maltese link 10 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Geographic Online Oct 2004 accessed 19 Feb 2009 DNA Clans Y Clan 3 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde DNA Ancestry Analysis Genebase accessed 19 Feb 2009 18 Mart 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2010 AMNH gt Our genetic identity 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim tarihi 21 Mars 2009 Jobling Mark Agustos 2003 PDF Nature Reviews Genetics Cilt 4 Nature Publishing Group ss 599 612 doi 10 1038 nrg1124 30 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan olu kirik baglanti Scholar search arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2010 Ayrica bakinizAlel Gen frekansi Soyadi Soybilim Genetik rekombinasyon Haplogrup Haplotip Insan Y DNA haplogrubu En yakin ortak ata Kisa bitisik tekrar Short tandem repeat STR Single nucleotide polymorphism SNP Y chromosome short tandem repeat Y kromozomu kisa bitisik tekrari Genetik tani merkezi Vatandas bilimiKonuyla ilgili yayinlarTerrence Carmichael and Alexander Kuklin 2000 How to DNA Test Our Family Relationships DNA Press Early and still unique book on adoptions paternity and other relationship testing Carmichael is a founder of GeneTree L Cavalli Sforza et al 1994 The History and Geography of Human Genes Princeton Princeton University Press Dense but very comprehensive Luigi Luca and Francesco Cavalli Sforza 1998 The Great Human Diasporas translated from the Italian by Sarah Thorne Reading Mass Perseus Books More readable than the Stanford professor s other books and Andrew Yeiser 2005 DNA and Genealogy Rice Book Press Highly regarded commentary on news stories about DNA and how to introduction for laymen Clive Gamble 1993 Timewalkers The Prehistory of Global Colonization Stroud Sutton Popular account of human prehistory by British anthropologist archeologist Article from American Scientist Anne Hart includes books online articles and videos on genetic genealogy by this journalist and author Cyndi Howells n d Netting Your Ancestors Genealogical Research on the Internet Baltimore Genealogical Publishing Company Guide to electronic sources by author of website M Jobling 2003 Human Evolutionary Genetics Standard college and graduate school level textbook by leading expert Charles F Kerchner Jr 2004 Self published Genetic Genealogy DNA Testing Dictionary 29 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lookup source for esoteric terminology used Steve Olson 2002 Mapping Human History Boston Houghton Mifflin Company Survey of major populations Stephen Oppenheimer 2003 The Real Eve Modern Man s Journey out of Africa Carroll amp Graf Champions the beachcomber route theory with much technical detail PBS 2003 The Journey of Man DVD Broadcast aired in January 2003 Spencer Wells host Kazakistan ziyareti kisminin kaydi 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ve cevirisi ile gocler haritasi 24 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde icin Donald Panther Yates and Elizabeth Caldwell Hirschman 2006 DNA Haplotyping and Diversity An Anthropogenealogical Method for Researching Lineages and Family Ethnicity 2 2043 55 Guide to finding matches in world databanks and interpreting genetic information in terms of history and recent emigration studies Chris Pomery 2004 DNA and Family History How Genetic Testing Can Advance Your Genealogical Research London National Archives Early guide for do it yourself genealogists Now updated 2007 as Family History in the Genes Trace Your DNA and Grow Your Family Tree Alan Savin 2003 DNA for Family Historians Maidenhead Genetic Genealogy Guides Slim paperback first published in 2000 now available also in German Thomas H Shawker 2004 Unlocking Your Genetic History A Step by Step Guide to Discovering Your Family s Medical and Genetic Heritage National Genealogical Society Guide 6 Guide to the difficult subject of family medical history and genetic diseases and 2004 Trace Your Roots with DNA Using Genetic Tests to Explore Your Family Tree Rodale Books ISBN 978 1 59486 006 5 Recent tool for amateur genealogists by seminar speaker and DNA listserv moderator 2001 New York Norton Names the founders of Europe s major female haplogroups and 2004 New York W W Norton The Oxford professor s male sequel to The Seven Daughters of Eve Linda Tagliaferro 1999 The Complete Idiot s Guide to Decoding Your Genes Alpha Books Uses everyday language to explain the role genes play in shaping who we are Spencer Wells 2004 The Journey of Man New York Random House Kazakistan incelemesi sonuclari ile ilgili ziyaretin kaydi 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ve cevirisi ile gocler haritasi 24 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde icin Dis baglantilarHaritalar National Geographic Atlas of the Human Journey5 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Insan gocleri atlasi Flash gerekmektedir Haberler MSNBC1 Subat 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Genetik Soybilim haberleriArastirma kuruluslari ABD Milli Genom Arastirma Enstitusu Soybilim terimleri Neden Molekuler Soybilim International Society of Genetic Genealogy ISOGG 16 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Uluslararasi Genetik Soybilim DernegiEgitici siteler Genetics Genealogy and History 6 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde www dirkschweitzer net 9 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde soybilimsel DNA testi hakkina sunus www Kerchner com 17 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde DNA Testbilgileri ve kaynaklari www CyndisList com olu kirik baglanti Genetik DNA ve aile sagligi Genetik test yonergeleri www jogg info 29 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Journal of Genetic Genealogy genetik soybilim dergisi Haplogrup ve soyadi projeleri DNA reinyday com 5 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Soybilimsel DNA test BlairGenealogy com 14 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Blair soyadi projesi WorldFamilies net 6 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Soyad DNA projeleri rehberi DNA of the Three Collas 9 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde DNA veritabanlari Y kromozomu Y DNA testi Ysearch 4 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Halka acik en buyuk Y DNA veritabani kamuya acik Y DNA veritabani Yaklasik 6 milyon atasal kayitlarla eslestirilmis 23 400 haplotip Y Chromosome Haplotype Reference Database 26 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde YHRDMitokondriyal DNA mtDNA testi Mitosearch 25 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde En buyuk halka acik mtDNA veritabani mtDNA test sonuslarinin duyurlabildigi paylasilabildigi ve karsilastirilabildigi ilk kayit hizmeti Mt Population Database 5 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Adli karsilastirma amacli topluluk mtDNA veritabani Yaklasik 6 milyon atasal kayitlarla eslestirilmis 51 000 dizi