Leonid İlyiç Brejnev (Rusça: Леонид Ильич Брежнев; 19 Aralık 1906; Kamenskoye, Çarlık Rusyası (bugün Dnyeprodzerjinsk, Ukrayna) - 10 Kasım 1982; Moskova, SSCB), Ukraynalı Sovyet politikacıdır. 1964-1982 yılları arasında (18 yıl) Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri olarak SSCB'yi yönetmiştir.
Leonid Brejnev | |
---|---|
Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri (1966 yılına kadar Birinci Sekreter) | |
Görev süresi 14 Ekim 1964 - 10 Kasım 1982 | |
Yerine geldiği | Nikita Kruşçev |
Yerine gelen | Yuri Andropov |
Sovyetler Birliği Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı | |
Görev süresi 16 Haziran 1977 - 10 Kasım 1982 | |
Yerine geldiği | Nikolay Podgorni |
Yerine gelen | Yuri Andropov |
Görev süresi 7 Mayıs 1960 - 15 Temmuz 1964 | |
Yerine geldiği | Kliment Voroşilov |
Yerine gelen | Anastas Mikoyan |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 19 Aralık 1906 Kamenskoye, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 10 Kasım 1982 (75 yaşında) Moskova, Sovyetler Birliği |
Milliyeti | Sovyet |
Partisi | Sovyetler Birliği Komünist Partisi |
Dini | Yok (ateist) |
Ödülleri | |
İmzası | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Sovyetler Birliği |
Branşı | Sovyet Kara Kuvvetleri |
Hizmet yılları | 1941–1982 |
Rütbesi | |
Çatışma/savaşları | Büyük Yurtseverlik Savaşı |
Yaşamı
Gençliği ve Kariyeri
Leonid İliç Brejnev bir işçi olan İlya Brejnev (1874-1930) ile Natalya Brejneva (1886-1975)'nın oğlu olarak Ukrayna'nın Dnyeprodzerjinsk bölgesinde doğdu. Babası İlya Brejnev metalurji fabrikasında işçi olarak çalışmaktaydı.
Brejnev 1923'te Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) Genç Komünistler Birliği'ne (Komsomol) girdi. 1927'de Kursk Ziraat ve Teknik Enstitüsü'nü bitirdikten sonra bir süre tarım müfettişliği yaptı ve tarım üretimini örgütlemek üzere Urallar'a gönderildi (1927-30). 1927'de Viktorya Denisova ile evlendi.
1931-1935 yılları arasında Dnyepropetrovsk Metalurji Enstitüsü'nde eğitim gördü. Aynı kentte mühendis ve teknik okul müdürü olarak çalıştı. Bu arada 1931'de üye olduğu SBKP'nin yerel örgütünde çeşitli görevlerde bulundu. Stalin yönetimi altında yıldızı hızla parladı ve 1938'de partide sürekli kadroya alındı. 1939'da ise Komünist Parti Dnyepropetrovsk bölge sekreterliğine yükseldi.
Büyük Anayurt Savaşı (1941-45)
II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'da parti komiseri olarak görev aldı ve çeşitli cephelerde savaştı. 1941'de albaylığa, 1943'te tümgeneralliğe yükseltildi. 4. Ukrayna Cephesi'nin siyasal yönetimini üstlendi (1942-45). 1944'te Ukrayna Cephesi siyasi komiseri oldu ve Kafkasya, Karadeniz ve Ukrayna cephelerinde ordu siyasi komiseri olarak görev aldı.
Savaş Sonrası
Savaştan sonra Ukrayna'daki çeşitli bölge parti komitelerinin başkanlığını yürüttü. Ukrayna'nın Zaparojya ve Dinyeper bölgelerinde savaşta zarar görmüş işletmelerin onarılması ve yeniden üretime açılması çalışmalarından sorumlu oldu. Bu çalışmalarda gösterdiği başarılarından dolayı 7 Aralık 1947'de Lenin Nişanı ile ödüllendirildi.
Dinyeper Lenin Hidroelektrik Santralı ve 'daki çelik tesislerinin kuruluşunda görev aldı. 1950'de Moldova Komünist Partisi Merkez Komitesi birinci sekreterliğine getirildi. 1952'de bizzat Stalin'in önerisiyle SBKP'nin XIX. Kongre'sinde Merkez Komitesi üyeliğine, Merkez Komitesi'nin ilk toplantısında da Merkez Komitesi sekreterliği ve Merkez Komitesi Prezidyumu'nun aday üyeliğine seçildi.
Stalin'in Mart 1953'te ölmesi üzerine, Merkez Komite'deki bütün görevlerinden çekilmek zorunda bırakıldı ve korgeneral rütbesiyle Savunma Bakanlığı siyaset dairesinin başkan yardımcılığına getirildi. Ama çok geçmeden Kazakistan Komünist Partisi ikinci genel sekreterliği görevine atanarak Kazakistan'a sürüldü (1954). Bu görevi sırasında parti içinde Kruşçev'i destekleyen kanatta yer aldı ve Nikita Kruşçev'in öncülük ettiği İşlenmemiş Toprakların Tarıma Açılması Kampanyasının başarılı bir uygulayıcısı oldu. Böylece tarımsal üretimin artmasında etkili oldu. Kısa bir süre sonra Kazakistan Komünist Partisi birinci sekreterliğine yükseldi (1955).
SBKP'nin 1956'daki XX. Kongresi'nde yeniden eski görevlerine döndü ve Merkez Komitesi'ne seçildi. Ertesi yıl Kruşçev'i görevden uzaklaştırmayı amaçlayan Moskova hizbine karşı mücadelede gösterdiği bağlılık nedeniyle, Prezidyum asil üyeliğine getirildi. Ağır sanayi ve özellikle uzay araştırmaları alanlarında üstlendiği görevleri başarıyla yerine getirdiği için "sosyalist emek kahramanı" nişanı aldı. 7 Mayıs 1960'ta, Kliment Voroşilov'un yerine SSCB'de devlet başkanlığına denk olan Yüksek Sovyet Prezidyumu başkanlığına getirildi. 15 Temmuz 1964'te bu görevinden istifa etti ve Merkez Komitesi ikinci sekreteri olarak Kruşçev'in yardımcılığını üstlendi. Ancak bir süre sonra SBKP Merkez Komitesi Başkanı Mikhail Suslov'un Kruşçev'e karşı başlattığı muhalefette yer aldı. Moskova hizbi olarak adlandırılan bu muhalefet Kruşçev'i istifaya zorladı.
SBKP Genel Sekreterliği
14 Ekim 1964'te Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreterliği'ne Leonid Brejnev, Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanlığı'na Nikolay Podgorni, hükûmet başkanlığına ise Aleksey Kosigin getirildi. Brejnev, demokratik merkeziyetçilik politikasını ısrarla savunan parti ideoloğu Mikhail Suslov'un önerdiği biçimde önceleri kolektif liderlikte görev aldı. Bu yönetimde Leninist ilkelerin yeniden uygulanışıydı. Böylece Sovyetler Birliği'nde troyka yönetimi başlamış oldu. Ancak başbakan Aleksey Kosigin ile "kolektif önderliği" kısa bir süre paylaştıktan sonra yönetimin en etkili kişisi olarak öne çıktı. Bununla birlikte, kolektif önderlik sistemi çerçevesinde, kapitalist ülkelerle diplomatik ilişkiler ve ekonomik kalkınma gibi birçok devlet işini Bakanlar Konseyi Başkanı Kosigin ile Yüksek Sovyet Prezidyum başkanı Nikolay Podgorni'ye bıraktı ve daha çok askeri işler ve dış politika sorunlarıyla ilgilendi.
Brejnev yönetimi Sovyet vatandaşlarının ekonomik refahının önemli ölçüde iyileştiği bir dönem olarak dikkat çekti. Kosigin'in ekonomik reformları toplumun temel ihtiyaçlarının karşılanmasında etkili oldu ve 1966-1970 yılları arasında uygulanan beş yıllık plan Sovyet tarihindeki en verimli sonuçların alınmasını sağladı. 1967 yılında tüm çalışanlar için haftalık tatil 2 güne çıkartıldı.
Eylül 1965'te, zafiyet gösteren Doğu Bloku'na bir çeki düzen vermek amacıyla Varşova Paktı'nın daha iyi işleyecek bir duruma getirilmesini ve önemli işlerin ele alınması için "sürekli ve hazır bir mekanizma" kurulmasını istedi. 1966'da yapılan XXIII. Kongre'de Leninist ilkelere bağlılığını ilan etti. Bu arada ülkedeki ideolojik muhalefeti bastıracak önlemler aldı.
Daha önce 1961-64 arasında birçok yabancı ülkeye geziler yapan Brejnev, 1965'te de Arnavutluk dışındaki bütün Doğu Avrupa ülkelerini dolaşarak Doğu Bloku içindeki dayanışmayı güçlendirmeye çalıştı. 1968'de Alexander Dubček yönetimindeki Çekoslovakya, sosyalist yönetim sistemini ve parti denetimini liberalleştirme girişiminde bulununca, SSCB Varşova Paktı üyesi beş ülkeyle birlikte Çekoslovakya'ya müdahale etti. Brejnev, bir Doğu Avrupa ülkesinde SSCB ya da öteki Varşova Paktı üyelerinin çıkarlarına zarar verecek gelişmeler karşısında askeri müdahale hakkının doğacağını savunarak işgal hareketini meşrulaştırmaya çalıştı. Bu görüş Batı'da Brejnev Doktrini olarak adlandırıldı.
22 Ocak 1969'da suikast girişimine uğradı, ancak yara almadan kurtuldu.
Brejnev 1970'lerde, yeni bir "barış içinde birlikte yaşama" politikası çerçevesinde Batı ve özellikle de Amerika Birleşik Devletleri'yle (ABD) gerginlikleri azaltmaya çalıştı. Uluslararası alanda yumuşama politikasını (detant) savunarak, bu politikaya dünya uluslarının istedikleri sistemi özgür iradeleriyle seçebilmeleri ve devletlerin birbirlerinin içişlerine karışmamaları biçiminde tanımladı. ABD'nin Vietnam müdahalesinin iki büyük devlet arasında bir çatışmaya varmasını engelledi. Ancak gerek Vietnam'a gerekse emperyalizme karşı bağımsızlık mücadelesinde bulunan diğer Güneydoğu Asya ve Afrika ülkelerine maddi ve manevi destekte bulunmaktan çekinmedi. 1971 yılında hem Avrupa'da oluşmaya başlayan yumuşama hem de ABD ile stratejik silah dengesi kavramını kabul etti.Almanya Şansölyesi Willy Brandt ile, Alman Demokratik Cumhuriyeti ve Almanya Federal Cumhuriyeti'yle Polonya'nın sınırlarını tanıyan bir antlaşma imzaladı (1970). ABD Başkanları Richard Nixon ile SALT 1 (1972) ve Jimmy Carter ile SALT 2 (1979) olarak bilinen Stratejik Silahların Sınırlandırılması Görüşmeleri'nin yürütülmesinde ve 1975'te Helsinki'de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı Nihai Senedi'nin imzalanmasında önemli rol oynadı.
Öte yandan dış tehditlere karşı Sovyet askerî gücünü çarpıcı bir biçimde artırıp modernleştirmeye çalıştı. Gelişmekte olan ülkelerdeki "Ulusal Kurtuluş Savaşları"nı destekleme politikası izledi. 1978'de Afganistan'da iktidara gelen sosyalist Babrak Karmal hükümetinin ABD tarafından silahlandırılan Taliban teröristlerince düşürülmeye çalışılması üzerine Afganistan'a askeri müdahalede (1979) bulundu. Ancak bu askeri müdahale Moskova'da Brejnev'e karşı ilk ciddi muhalefet hareketinin oluşmasına sebep oldu. Bu konuda Politbüro'da önemli tartışmalar yaşansa da Brejnev, merkez komitenin etkili ismi Mihail Suslov'un ve Savunma Bakanı Dmitri Ustinov'un desteğini almayı başardı.
İç politikada rejimi yıkmaya çalışanlara müsamaha göstermedi. Tarımsal alanda üretimin artmasını sağlamakla birlikte hızla artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandı. Ancak ağır sanayi üretimi ve genel olarak ekonomik kalkınma ile halkın gelir seviyesinin yükselmesinde gösterdiği başarı ile 18 yıllık iktidarı Sovyetler Birliği'nde bir istikrar dönemi olarak dikkat çekti.
Brejnev, 9 Nisan 1971'de SBKP genel sekreterliğine yeniden seçildi. 8 Mayıs 1976'da ise Sovyetler Birliği mareşalliğine getirildi. Böylece Stalin'den sonra en yüksek askeri rütbeye getirilen ikinci parti önderi oldu. Ekim Devrimi'nin 60. yılında kabul edilen ve SSCB'yi "bütün halkın devleti" olarak tanımlayan 1977 Anayasası ile toplumsal düzen ve parti yapısı yeniden düzenlendi. Podgorni'nin 24 Mayıs 1977'de Prezidyum başkanlığı görevinden alınmasıyla kolektif önderlik sistemi sona erdi. 16 Haziran'da oybirliğiyle Prezidyum başkanlığına seçilerek SSCB'de hem devlet başkanlığı, hem de parti genel sekreterliğini üstlenen ilk yönetici olan Brejnev, her iki görevini de ölümüne değin sürdürdü.
Kendini Sovyet Rusya'nın demokrasisinin en önemli savunucusu olarak göstermek isteyen Brejnev, 1977 yılında kabul edilen yeni SSCB anayasasının düzenlenmesinde öncü olmuş, ancak iktidara gelmesinden itibaren "muhalif" gördüğü kişilere karşı sert bir siyasi tutum takınmıştır. Üç defa sosyalist çalışma kahramanlığı madalyası kazanan, SSCB kahramanı unvanı ve Lenin edebiyat Ödülü alan L.İ. Brejnev, ülke içinde "yumuşama" siyasetinin öncüsü sayılmasına karşın, eski Çekoslovakya ve Afganistan'a askeri çıkartmada olmasına da önayak olmuştur. Genel ekonomik tarzında da, Doğu ve Batı işbirliğini ve milli ekonomide teknokratların etkin konumda olmasını desteklemiştir.
Ölümü
Daha önce birkaç kez kalp krizi geçiren ve 1982 kışından itibaren sağlık durumu daha da kötüye giden Brejnev, en son Ekim Devrimi'nin 65'inci yıldönümünde halkın karşısına çıktı. Brejnev, 10 Kasım 1982 tarihinde yerel saatle sabah 08:30'da geçirdiği bir kalp krizi nedeniyle yaşamını yitirdi. Brejnev'in ölüm haberi Komünist Parti Merkez Komitesi, Sovyet Yüksek Prezidyumu ve Sovyetler Birliği Bakanlar Kurulu'nun ortak bildirisi ile Sovyet halkına ve dünyaya 24 saat gecikmeli olarak Rusça ve İngilizce olarak duyuruldu. Cenazesi 100 ülkeden devlet, hükûmet başkanları veya dışişleri bakanının katıldığı devlet töreni ile Kızıl Meydan'daki Lenin'in Mozolesi'nin arkasındaki nekropole defnedildi.
Rusya'da 2013 yılında yapılan bir kamuoyu yoklamasına göre Brejnev dönemi Rusya'da 20. yüzyılın en istikrarlı ve müreffeh dönemi olarak kabul edilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Leonid Brejnev ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- ^ a b Oral Sander, Siyasi Tarih 1918-1994, İmge Kitabevi, Kasım 2005. .
- ^ Brejnev'in ölümü bir gün sonra açıklandı 22 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Milliyet 12/11/1982.
- ^ Russians name Brezhnev best 20th-century leader, Gorbachev worst — RT Russian politics. 8 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Nikita Kruşçev | Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri 1964-1982 | Sonra gelen: Yuri Andropov |
Önce gelen: Kliment Voroşilov | Sovyetler Birliği Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı 1960-1964 | Sonra gelen: Anastas Mikoyan |
Önce gelen: Nikolay Podgorni | Sovyetler Birliği Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı 1977-1982 | Sonra gelen: Yuri Andropov |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leonid Ilyic Brejnev Rusca Leonid Ilich Brezhnev 19 Aralik 1906 Kamenskoye Carlik Rusyasi bugun Dnyeprodzerjinsk Ukrayna 10 Kasim 1982 Moskova SSCB Ukraynali Sovyet politikacidir 1964 1982 yillari arasinda 18 yil Sovyetler Birligi Komunist Partisi Genel Sekreteri olarak SSCB yi yonetmistir Leonid BrejnevSovyetler Birligi Komunist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri 1966 yilina kadar Birinci Sekreter Gorev suresi 14 Ekim 1964 10 Kasim 1982Yerine geldigi Nikita KruscevYerine gelen Yuri AndropovSovyetler Birligi Yuksek Sovyet Prezidyumu BaskaniGorev suresi 16 Haziran 1977 10 Kasim 1982Yerine geldigi Nikolay PodgorniYerine gelen Yuri AndropovGorev suresi 7 Mayis 1960 15 Temmuz 1964Yerine geldigi Kliment VorosilovYerine gelen Anastas MikoyanKisisel bilgilerDogum 19 Aralik 1906 1906 12 19 Kamenskoye Rus ImparatorluguOlum 10 Kasim 1982 75 yasinda Moskova Sovyetler BirligiMilliyeti SovyetPartisi Sovyetler Birligi Komunist PartisiDini Yok ateist Odulleri 1942 1944ImzasiAskeri hizmetiBagliligi Sovyetler BirligiBransi Sovyet Kara KuvvetleriHizmet yillari 1941 1982Rutbesi Sovyetler Birligi MaresaliCatisma savaslari Buyuk Yurtseverlik SavasiYasamiGencligi ve Kariyeri Leonid Ilic Brejnev bir isci olan Ilya Brejnev 1874 1930 ile Natalya Brejneva 1886 1975 nin oglu olarak Ukrayna nin Dnyeprodzerjinsk bolgesinde dogdu Babasi Ilya Brejnev metalurji fabrikasinda isci olarak calismaktaydi Brejnev 1923 te Sovyetler Birligi Komunist Partisi nin SBKP Genc Komunistler Birligi ne Komsomol girdi 1927 de Kursk Ziraat ve Teknik Enstitusu nu bitirdikten sonra bir sure tarim mufettisligi yapti ve tarim uretimini orgutlemek uzere Urallar a gonderildi 1927 30 1927 de Viktorya Denisova ile evlendi 1931 1935 yillari arasinda Dnyepropetrovsk Metalurji Enstitusu nde egitim gordu Ayni kentte muhendis ve teknik okul muduru olarak calisti Bu arada 1931 de uye oldugu SBKP nin yerel orgutunde cesitli gorevlerde bulundu Stalin yonetimi altinda yildizi hizla parladi ve 1938 de partide surekli kadroya alindi 1939 da ise Komunist Parti Dnyepropetrovsk bolge sekreterligine yukseldi Buyuk Anayurt Savasi 1941 45 II Dunya Savasi sirasinda Kizil Ordu da parti komiseri olarak gorev aldi ve cesitli cephelerde savasti 1941 de albayliga 1943 te tumgenerallige yukseltildi 4 Ukrayna Cephesi nin siyasal yonetimini ustlendi 1942 45 1944 te Ukrayna Cephesi siyasi komiseri oldu ve Kafkasya Karadeniz ve Ukrayna cephelerinde ordu siyasi komiseri olarak gorev aldi Savas Sonrasi Savastan sonra Ukrayna daki cesitli bolge parti komitelerinin baskanligini yuruttu Ukrayna nin Zaparojya ve Dinyeper bolgelerinde savasta zarar gormus isletmelerin onarilmasi ve yeniden uretime acilmasi calismalarindan sorumlu oldu Bu calismalarda gosterdigi basarilarindan dolayi 7 Aralik 1947 de Lenin Nisani ile odullendirildi Dinyeper Lenin Hidroelektrik Santrali ve daki celik tesislerinin kurulusunda gorev aldi 1950 de Moldova Komunist Partisi Merkez Komitesi birinci sekreterligine getirildi 1952 de bizzat Stalin in onerisiyle SBKP nin XIX Kongre sinde Merkez Komitesi uyeligine Merkez Komitesi nin ilk toplantisinda da Merkez Komitesi sekreterligi ve Merkez Komitesi Prezidyumu nun aday uyeligine secildi Stalin in Mart 1953 te olmesi uzerine Merkez Komite deki butun gorevlerinden cekilmek zorunda birakildi ve korgeneral rutbesiyle Savunma Bakanligi siyaset dairesinin baskan yardimciligina getirildi Ama cok gecmeden Kazakistan Komunist Partisi ikinci genel sekreterligi gorevine atanarak Kazakistan a suruldu 1954 Bu gorevi sirasinda parti icinde Kruscev i destekleyen kanatta yer aldi ve Nikita Kruscev in onculuk ettigi Islenmemis Topraklarin Tarima Acilmasi Kampanyasinin basarili bir uygulayicisi oldu Boylece tarimsal uretimin artmasinda etkili oldu Kisa bir sure sonra Kazakistan Komunist Partisi birinci sekreterligine yukseldi 1955 SBKP nin 1956 daki XX Kongresi nde yeniden eski gorevlerine dondu ve Merkez Komitesi ne secildi Ertesi yil Kruscev i gorevden uzaklastirmayi amaclayan Moskova hizbine karsi mucadelede gosterdigi baglilik nedeniyle Prezidyum asil uyeligine getirildi Agir sanayi ve ozellikle uzay arastirmalari alanlarinda ustlendigi gorevleri basariyla yerine getirdigi icin sosyalist emek kahramani nisani aldi 7 Mayis 1960 ta Kliment Vorosilov un yerine SSCB de devlet baskanligina denk olan Yuksek Sovyet Prezidyumu baskanligina getirildi 15 Temmuz 1964 te bu gorevinden istifa etti ve Merkez Komitesi ikinci sekreteri olarak Kruscev in yardimciligini ustlendi Ancak bir sure sonra SBKP Merkez Komitesi Baskani Mikhail Suslov un Kruscev e karsi baslattigi muhalefette yer aldi Moskova hizbi olarak adlandirilan bu muhalefet Kruscev i istifaya zorladi SBKP Genel Sekreterligi 14 Ekim 1964 te Sovyetler Birligi Komunist Partisi Genel Sekreterligi ne Leonid Brejnev Yuksek Sovyet Prezidyumu Baskanligi na Nikolay Podgorni hukumet baskanligina ise Aleksey Kosigin getirildi Brejnev demokratik merkeziyetcilik politikasini israrla savunan parti ideologu Mikhail Suslov un onerdigi bicimde onceleri kolektif liderlikte gorev aldi Bu yonetimde Leninist ilkelerin yeniden uygulanisiydi Boylece Sovyetler Birligi nde troyka yonetimi baslamis oldu Ancak basbakan Aleksey Kosigin ile kolektif onderligi kisa bir sure paylastiktan sonra yonetimin en etkili kisisi olarak one cikti Bununla birlikte kolektif onderlik sistemi cercevesinde kapitalist ulkelerle diplomatik iliskiler ve ekonomik kalkinma gibi bircok devlet isini Bakanlar Konseyi Baskani Kosigin ile Yuksek Sovyet Prezidyum baskani Nikolay Podgorni ye birakti ve daha cok askeri isler ve dis politika sorunlariyla ilgilendi Brejnev yonetimi Sovyet vatandaslarinin ekonomik refahinin onemli olcude iyilestigi bir donem olarak dikkat cekti Kosigin in ekonomik reformlari toplumun temel ihtiyaclarinin karsilanmasinda etkili oldu ve 1966 1970 yillari arasinda uygulanan bes yillik plan Sovyet tarihindeki en verimli sonuclarin alinmasini sagladi 1967 yilinda tum calisanlar icin haftalik tatil 2 gune cikartildi Eylul 1965 te zafiyet gosteren Dogu Bloku na bir ceki duzen vermek amaciyla Varsova Pakti nin daha iyi isleyecek bir duruma getirilmesini ve onemli islerin ele alinmasi icin surekli ve hazir bir mekanizma kurulmasini istedi 1966 da yapilan XXIII Kongre de Leninist ilkelere bagliligini ilan etti Bu arada ulkedeki ideolojik muhalefeti bastiracak onlemler aldi Daha once 1961 64 arasinda bircok yabanci ulkeye geziler yapan Brejnev 1965 te de Arnavutluk disindaki butun Dogu Avrupa ulkelerini dolasarak Dogu Bloku icindeki dayanismayi guclendirmeye calisti 1968 de Alexander Dubcek yonetimindeki Cekoslovakya sosyalist yonetim sistemini ve parti denetimini liberallestirme girisiminde bulununca SSCB Varsova Pakti uyesi bes ulkeyle birlikte Cekoslovakya ya mudahale etti Brejnev bir Dogu Avrupa ulkesinde SSCB ya da oteki Varsova Pakti uyelerinin cikarlarina zarar verecek gelismeler karsisinda askeri mudahale hakkinin dogacagini savunarak isgal hareketini mesrulastirmaya calisti Bu gorus Bati da Brejnev Doktrini olarak adlandirildi 22 Ocak 1969 da suikast girisimine ugradi ancak yara almadan kurtuldu Brejnev ve Jimmy Carter SALT II Antlasmasini imzalarken 18 Haziran 1979 Viyana Brejnev 1970 lerde yeni bir baris icinde birlikte yasama politikasi cercevesinde Bati ve ozellikle de Amerika Birlesik Devletleri yle ABD gerginlikleri azaltmaya calisti Uluslararasi alanda yumusama politikasini detant savunarak bu politikaya dunya uluslarinin istedikleri sistemi ozgur iradeleriyle secebilmeleri ve devletlerin birbirlerinin icislerine karismamalari biciminde tanimladi ABD nin Vietnam mudahalesinin iki buyuk devlet arasinda bir catismaya varmasini engelledi Ancak gerek Vietnam a gerekse emperyalizme karsi bagimsizlik mucadelesinde bulunan diger Guneydogu Asya ve Afrika ulkelerine maddi ve manevi destekte bulunmaktan cekinmedi 1971 yilinda hem Avrupa da olusmaya baslayan yumusama hem de ABD ile stratejik silah dengesi kavramini kabul etti Almanya Sansolyesi Willy Brandt ile Alman Demokratik Cumhuriyeti ve Almanya Federal Cumhuriyeti yle Polonya nin sinirlarini taniyan bir antlasma imzaladi 1970 ABD Baskanlari Richard Nixon ile SALT 1 1972 ve Jimmy Carter ile SALT 2 1979 olarak bilinen Stratejik Silahlarin Sinirlandirilmasi Gorusmeleri nin yurutulmesinde ve 1975 te Helsinki de Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Konferansi Nihai Senedi nin imzalanmasinda onemli rol oynadi Ote yandan dis tehditlere karsi Sovyet askeri gucunu carpici bir bicimde artirip modernlestirmeye calisti Gelismekte olan ulkelerdeki Ulusal Kurtulus Savaslari ni destekleme politikasi izledi 1978 de Afganistan da iktidara gelen sosyalist Babrak Karmal hukumetinin ABD tarafindan silahlandirilan Taliban teroristlerince dusurulmeye calisilmasi uzerine Afganistan a askeri mudahalede 1979 bulundu Ancak bu askeri mudahale Moskova da Brejnev e karsi ilk ciddi muhalefet hareketinin olusmasina sebep oldu Bu konuda Politburo da onemli tartismalar yasansa da Brejnev merkez komitenin etkili ismi Mihail Suslov un ve Savunma Bakani Dmitri Ustinov un destegini almayi basardi Ic politikada rejimi yikmaya calisanlara musamaha gostermedi Tarimsal alanda uretimin artmasini saglamakla birlikte hizla artan nufusun ihtiyaclarini karsilamakta zorlandi Ancak agir sanayi uretimi ve genel olarak ekonomik kalkinma ile halkin gelir seviyesinin yukselmesinde gosterdigi basari ile 18 yillik iktidari Sovyetler Birligi nde bir istikrar donemi olarak dikkat cekti Brejnev 9 Nisan 1971 de SBKP genel sekreterligine yeniden secildi 8 Mayis 1976 da ise Sovyetler Birligi maresalligine getirildi Boylece Stalin den sonra en yuksek askeri rutbeye getirilen ikinci parti onderi oldu Ekim Devrimi nin 60 yilinda kabul edilen ve SSCB yi butun halkin devleti olarak tanimlayan 1977 Anayasasi ile toplumsal duzen ve parti yapisi yeniden duzenlendi Podgorni nin 24 Mayis 1977 de Prezidyum baskanligi gorevinden alinmasiyla kolektif onderlik sistemi sona erdi 16 Haziran da oybirligiyle Prezidyum baskanligina secilerek SSCB de hem devlet baskanligi hem de parti genel sekreterligini ustlenen ilk yonetici olan Brejnev her iki gorevini de olumune degin surdurdu Kendini Sovyet Rusya nin demokrasisinin en onemli savunucusu olarak gostermek isteyen Brejnev 1977 yilinda kabul edilen yeni SSCB anayasasinin duzenlenmesinde oncu olmus ancak iktidara gelmesinden itibaren muhalif gordugu kisilere karsi sert bir siyasi tutum takinmistir Uc defa sosyalist calisma kahramanligi madalyasi kazanan SSCB kahramani unvani ve Lenin edebiyat Odulu alan L I Brejnev ulke icinde yumusama siyasetinin oncusu sayilmasina karsin eski Cekoslovakya ve Afganistan a askeri cikartmada olmasina da onayak olmustur Genel ekonomik tarzinda da Dogu ve Bati isbirligini ve milli ekonomide teknokratlarin etkin konumda olmasini desteklemistir Olumu Daha once birkac kez kalp krizi geciren ve 1982 kisindan itibaren saglik durumu daha da kotuye giden Brejnev en son Ekim Devrimi nin 65 inci yildonumunde halkin karsisina cikti Brejnev 10 Kasim 1982 tarihinde yerel saatle sabah 08 30 da gecirdigi bir kalp krizi nedeniyle yasamini yitirdi Brejnev in olum haberi Komunist Parti Merkez Komitesi Sovyet Yuksek Prezidyumu ve Sovyetler Birligi Bakanlar Kurulu nun ortak bildirisi ile Sovyet halkina ve dunyaya 24 saat gecikmeli olarak Rusca ve Ingilizce olarak duyuruldu Cenazesi 100 ulkeden devlet hukumet baskanlari veya disisleri bakaninin katildigi devlet toreni ile Kizil Meydan daki Lenin in Mozolesi nin arkasindaki nekropole defnedildi Rusya da 2013 yilinda yapilan bir kamuoyu yoklamasina gore Brejnev donemi Rusya da 20 yuzyilin en istikrarli ve mureffeh donemi olarak kabul edilmistir Ayrica bakinizLeonid Brejnev in etkisiKaynakcaWikimedia Commons ta Leonid Brejnev ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur a b Oral Sander Siyasi Tarih 1918 1994 Imge Kitabevi Kasim 2005 ISBN 975 533 005 4 Brejnev in olumu bir gun sonra aciklandi 22 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milliyet 12 11 1982 Russians name Brezhnev best 20th century leader Gorbachev worst RT Russian politics 8 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Nikita Kruscev Sovyetler Birligi Komunist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri 1964 1982 Sonra gelen Yuri AndropovOnce gelen Kliment Vorosilov Sovyetler Birligi Yuksek Sovyet Prezidyumu Baskani 1960 1964 Sonra gelen Anastas MikoyanOnce gelen Nikolay Podgorni Sovyetler Birligi Yuksek Sovyet Prezidyumu Baskani 1977 1982 Sonra gelen Yuri Andropov