Orman, belirli yükseklikteki ve büyüklükteki çeşitli ağaçlar, çalılar, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar, böcekler ve hayvanlar bütününü içeren, topraklı alanda genellikle doğal yollardan oluşmuş bir kara ekosistemidir.
2000 yılı itibarıyla Dünya'nın toplam ormanlık alanı 3.869 milyon hektar olup ormanlık alanın büyüklüğünün dünyanın toplam kara alanına oranı %29,6 dır.[]
Ormanların birçok çeşidi olup, hepsinin farklı özellikleri vardır. Bu çeşitlere örnek olarak ekvatoral yağmur ormanları, mangrov ormanları, tropik yapraklı ormanlar vs. örnek olabilir.
Orman çeşitleri
Ekvatoral yağmur ormanı
Dünyanın en canlı, en kuvvetli ve yayılma kabiliyeti en yüksek olan orman tipidir. Orman ekosistemi bu tipte en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Yüksek sıcaklık ve rutubetin bir araya geldiği yörelerde yağmur ormanı teşekkül etmiştir. Yağış miktarı esas itibarıyla 2000-4000 milimetre arasında değişmekle beraber bazı mıntıkalarda 10.000 milimetreye ulaşır. Ortalama yıllık sıcaklık 20-30 °C arasında değişir. En soğuk ayda 18 °C'nin altına düşmez. Mevsim değişmeleri olmadığından tropik yağmur ormanı ağaçlarında, ilkbahar ve sonbahar odunu meydana gelişi görülmez.
Büyük çoğunluğu, daimi meydana gelen tropik yağmur ormanında ağaçların tepeleri zayıf, dallanma gevşek, gövde şekilleri düzensiz, ağaç kabukları parlaktır. Dallar üzerinde epiphyte denen eğrelti, orkide gibi konuk bitkiler, çeşitli sarılıcı ve tırmanıcı bitkiler, ormanın genel görünüşünde büyük rol oynarlar. Tozlaşma, böcekler ve kelebekler yoluyla olur. Tropik yağmur ormanının bazı ağaçları gövde üzerinde de çiçeklenme yapabilirler. Olağanüstü istila edici bir kuvvete sahiptir. Tedbir alınmadığı takdirde yolları, telefon, telgraf gibi yapıları kısa zamanda kullanılmaz hale getirir.Bu orman ekvator bölgelerinde bulunur.
Endonezya Takım Adalarında,Hindistan'da, Kamerun sahilinde, Amazon mıntıkasında,Brezilya'nın doğu sahilinde, Karayip Denizi sahillerinde ve adalarında yayılış gösterir. Tropik yağmur ormanları; Mangrov tropik iğne yapraklı ormanlar ve bambu ormanları olmak üzere üç grupta toplanır.
Mangrov ormanları
Tropiklerde birçok deniz etekleri, kendine has tipik bir orman formasyonu taşırlar. Denizin ilerlemesi halinde (med), yaklaşık 10 ile 20 m arasında boy yapan ağaçların yalnız tepeleri suyun üzerinde kalır. Çekilmesi halinde () ise ağaç gövdeleri geniş nefes alma kökleri ile birlikte görülür. Tohumun çimlenmesi ve çimlenmeden sonra meydana gelen fidecikler, tohumlar henüz ağaçta iken gelişirler ve biraz büyüyünce çamur toprağa düşerek köklenirler. Bu bitkiler deniz tuzuna dayanıklı bitkilerdir.
Muson ormanları
Muson iklimi etkisi altındaki ağaçlar daimi yeşil, derimsi yahut tüylü yapraklar taşırlar. Genellikle Muson ikliminin yaygın olduğu bölgelerde yetişirler. Yazları yeşil yapraklıdırlar, kışları ise yapraklarını dökerler. Muson ormanlarının tipik ağacı teak ağacıdır. Bu ağaçlar yazın aşırı suya, kışın da kuraklığa karşı dayanıklı ağaçlardır.
Tropik iğne yapraklı ormanlar
Güneydoğu Asya'da ve Orta Amerika'da, çeşitli çam türlerinin meydana getirdikleri geniş ormanlar, bilhassa dağlık yerlerin fakir topraklarında yaygındır. Ağaç türleri; , , tur.
Tayga ormanları
Taygalar, ormanda alt tabakanın bir kısmını meydana getirirler. Geniş yayılan rizomları sayesinde sürgün vererek çoğalırlar. Dünya üzerinde 60 cinsine dağılan yaklaşık 700 türü vardır. Boyları 0,15 m ile 30 m arasında değişir. Sert karasal iklimin nemli bölgelerinde görülürler.Görüldükleri yerlere en fazla yağış yazın,en az yağış kışın düşmektedir.
Yağmur yeşili yapraklı orman (kış ormanı)
Tropik memleketlerin, yazları periyodik kurak ve çok sıcak, kışları yağmurlu iklim mıntıkalarında görülür. Bu orman şeklinin tipik özelliği, yaprak dökümünün sıcak ve kurak mevsime, esas ve vejetasyon zamanında yapraklı durumla kışa rastlamasıdır. Kış ormanı sonbaharda yeşillenir ve ilkbaharda tekrar yaprağını döker. Ağaçların boyları kısa ve büyümeleri çok yavaştır.
Hindistan, Afrika ve Güney Amerika'nın geniş sahalarını kaplarlar. Maymun, ekmek ağacı ve bu vejetasyonun tipik ağaçlarıdır. Arka Hindistan ve Doğu Cava ormanlarının en değerli ağacı, yaprakları (30x50) cm büyüklüğünde olan Tik ağacı(Tectona grandis)'dir.
Sert yapraklı orman
Sert yapraklı orman, yazları sıcak ve yağışça fakir, kışları ılıman, fakat yağışça zengin yörelerde yayılış gösterir. Daimi yeşil yapraklı olması, sert yapraklı ormana çok serin zamanlarda hatta kışın bile fotosentez imkânı verir. Bunun yanında yaz mevsiminin kuraklığı sebebiyle bilhassa kuru topraklarda büyümede bir nevi duraklama periyodu hasıl olur.
En tipik ağaç türleri; defne (Laurus nobilis), (Olea europaea), mantar meşesi (Quercus suber), fıstık çamı"(Pinus pinea)",pırnal meşe (Quercus ilex), kermes meşesi (Quercus coccifera), , adi servi (Cupressus sempervirens), kızılçam (Pinus brutia), Halep çamı (Pinus halepensis) dir.
Sert yapraklı ormanın ana mıntıkaları, başta Akdeniz iklim bölgesi olmak üzere dar bir şerit halinde Kaliforniya ve Şili'dir.
Maki dediği bitki formasyonu da sert yapraklı orman şekli içinde yer alır. Boylu veya bodur çalı görünümündeki maki Akdeniz ve kısmen Karadeniz kıyılarında, denizle dağ etekleri arasında yaygındır. Bulunduğu araziyi örtmesi ve toprağı girift olarak kaplaması erozyonu önleme ve toprak koruması bakımından büyük değer taşır.
Makinin başlıca elemanları: Yabani zeytin, defne, mersin, koca yemiş, sandal, funda, sumak, , sakız, zakkum, laden, katırtırnağı, ardıç, ılgın, Keçiboynuzu tur.
Yazın yeşil yapraklı orman (Yaz ormanı)
Kuzey yarı kürenin belirli derecede serin kışlara sahip olan ve yazlarla kışlar arasında mevsim farkları gösteren enlemlerinde görülür. İnce ve yumuşak olan yaprakların sonbaharda dökülmesi kış soğuğundan ziyade, toprağın donması halinde hasıl olabilecek kuraklık tehlikesine karşı alınan bir tedbirdir. Yaz ormanları bilhassa Orta Avrupa'da, yazları zengin yağışlı mıntıkalarda görülür. Türkiye'de, denizden yüksek olmayan yerlerde yaygındır.
Yazın yeşil yapraklı ormanın ana türleri; kayın (Fagus), meşe (Quercus), akçaağaç (Acer), ıhlamur (Tilia), karaağaç (Ulmus), gürgen (Carpinus), huş (Betula), kısmen de kestane (Castanea), ceviz (Juglans) ve caryadır.
İğne yapraklı (ibreli) orman
Yayılış sahası, Kuzey yarı kürenin kışları sert, düzenli kar ve don mevsimleri gösteren yüksek enlemleridir. Yaz, kış yeşil iğne şeklini almış olan asimilasyon organları, kısa ve vejetasyon devresinde, sıcaktan en yüksek derecede faydalanmayı mümkün kılar. İğne yapraklı ormanların çoğunda gövdeler devamlı, düz ve dalsızdır. Ağır olmayan gövde odunları, bıçkı kerestesi ve yapı ağacı olarak çok kıymetlidir. Bu orman tipi, Kuzey Avrupa ve Asya'dan Kuzey Amerika'nın kuzeyine kadar, 20 enlem genişliğindeki bir şerit halinde yayılış gösterir. Dünyadaki igne yapraklı ağaçlar (yapragını dökemeyen ağaçlar):göknar, sedir, katran, arakorya, andız, ladin, çam, servi, ardıç, şemsiye agacı, lariks (melez), mazı...
Galeri ormanları
Afrika, Güney Amerika ve İç Anadolu'nun yağmurca fakir, kurak mıntıkalarında nehirler boyunca, dar veya geniş şeritler halinde oldukça kuvvetli büyüyen ormanlar meydana gelir ki, bunlara galeri ormanları denir.
Bataklık ormanları
Tropik bölgelerin geniş, sürekli su altında kalan, bataklık bölgelerinde rastlanır. Florida'nın bataklık servisi ormanları bu ormanlara örnek olarak gösterilebilir.
Ormanların yararları
Maddi faydaları
Ormanların yapacak, yakacak ve tali ürünlerle sağladığı değerlerdir. Ormanın ilk bakıştaki faydası, ürünlerin çeşitli iş ve sanayi kollarında hammadde olarak kullanılması veya tüketimi şeklinde göze çarpmaktadır. İnşaatta, kimya ve diğer sanayi kuruluşlarında, madencilik, ulaştırma, bayındırlık gibi ekonomik faaliyetlerde odun hammaddesinin kullanış yerleri gün geçtikçe artmaktadır. Odun hammaddesinin bu derece önem kazanmasının sebebi, sahip olduğu teknolojik vasıflarından ve devamlı üreyebilen; iyi bakıldığı takdirde tükenmez bir kaynağı olmasından ileri gelmektedir.
Teknolojinin gelişmesi ve elektrik enerjisi, petrol, maden kömürü gibi çeşitli enerji maddelerinin bulunmuş olmasına rağmen odun, yakacak maddesi olarak önemini sürdürmektedir. Dünya odun üretiminin hemen hemen % 50'si yakacak olarak kullanılmakta ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde bu oran % 80'e varmaktadır.
Ormandan elde edilen tali ürünler, parfümeri, boya, ilaç, dericilik, tecrit malzemesi gibi endüstri kuruluşlarının ham maddesini meydana getirmektedir.
Türkiye'de üretilen orman tali ürünlerinin başlıcaları; reçine, sığla yağı, palamut, mazı, defne yaprağı, çam fıstığı, sumak, kestane, ıhlamur çiçeği, mahlep, meyan kökü ve keçiboynuzu vb.dir.
Kolektif faydaları
Ormanın bu yöndeki hizmetleri, maddi faydaları ile ölçülemeyecek kadar fazladır. Bulundukları yerin iklimini, kara iklim tipinden ılıman iklim tipine yöneltirler. Bu sayede don, kuraklık, aşırı sıcaklık, fırtına gibi zararları önlemek ve azaltmak suretiyle faydalı olurlar. Ormanın etkisi altında kalan sahaların nisbi rutubeti fazla olduğu gibi, akarsu ve kaynakların verimi, düzenli ve devamlıdır.
Ormanların tarımı, hayvancılığı, bayındırlık tesislerini koruması; karada ve deniz kıyılarında kumulların teşekkülüne engel olması; bataklıkları kurutmak, havaya saf oksijen vermek, gürültüyü ve hava kirliliğini önlemek suretiyle insan sağlığına yardım etmesi; çeşitli av hayvanlarını barındırıp beslemekle yurdun tabii varlığını ve güzelliğini zenginleştirmesi gibi hususlar kolektif hizmetlerinin başlıcalarını teşkil eder.
2012 yılı verilerine göre Türkiye'deki orman alanı 21.678.134 hektar büyüklüğünde olup, bu oran ülke genelinin %27,6’ sini kapsamaktadır. Ormanlık alanların %99,9' u Devlet mülkiyetindeki ormanlardır. Ormanlarda yaklaşık 150 ağaç türü bulunmaktadır. Ormanlarda yayılış alanı olarak ise en fazla Kızılçam (5.854.673 hektar) yayılış göstermekte, ondan sonra alansal büyüklük sırasına göre Meşe türleri (5.152.562 hektar), Karaçam (4.693.060 hektar), Kayın (1.961.660 hektar), Sarıçam (1.479.648 hektar), Göknar (670.390 hektar), Ardıç (575.315 hektar), Sedir (463.521 hektar), Ladin (334.472 hektar), Kızılağaç (141.119 hektar), Kestane (111.044 hektar), Fıstık çamı (89.028 hektar), Gürgen (19.962 hektar), Ihlamur (11.523 hektar), Dişbudak (9.444 hektar), Kavak (6.547 hektar), Okaliptus (2.528 hektar), diğer türler (101.641 hektar) görülmektedir.
- Coğrafi Bölgelere Göre Ormanlık Alan Dağılımları (Hektar)
(2005 yılı verilerine göre)
Sıra | Coğrafi Bölge | Normal Orman | Bozuk Orman | Genel Toplam | Genel Orman Alanına Oranı | |
1 | Karadeniz Bölgesi | 3.066.831,7 | 1.959.128,1 | 5.025.959,8 | %24 | |
2 | Marmara Bölgesi | 2.011.421,3 | 1.018.320,4 | 3.029.741,7 | %14 | |
3 | Ege Bölgesi | 1.830.740,0 | 1.921.461,6 | 3.752.201,6 | %18 | |
4 | Akdeniz Bölgesi | 1.979.362,5 | 2.120.719,4 | 4.100.081,9 | %19 | |
5 | İç Anadolu Bölgesi | 888.815,0 | 1.456.487,0 | 2.345.302,0 | %11 | |
6 | Doğu Anadolu Bölgesi | 513.882,0 | 1.127.949,9 | 1.641.831,9 | %8 | |
7 | Güneydoğu Anadolu Bölgesi | 330.168,0 | 963.459,5 | 1.293.627,5 | %6 |
- Orman alanlarının dağılımı 1973, 1999, 2005, 2012
(Kaynak : Orman Genel Müdürlüğü verileri)
Yıllar | Toplam Alan (hektar) | Normal Orman Alanı (ha) | Bozuk Orman Alanı (ha) |
---|---|---|---|
20,199,296 | 8,856,457 | 11,342,839 | |
20,763,248 | 10,027,568 | 10,735,680 | |
21,188,747 | 10,621,221 | 10,567,526 | |
21,678,134 | 11,558,668 | 10,119,466 |
- Ağaç servetinin dağılımı 1973, 1999, 2005, 2012
Yıllar | Toplam Servet Hacmi m³ | Normal Kapalı Orman Hacmi (m³) | Boşluklu Kapalı Orman Hacmi (m³) |
---|---|---|---|
935,512,150 | 847,033,015 | 88,479,135 | |
1,200,791,637 | 1,113,612,229 | 87,179,408 | |
1,288,124,772 | 1,199,034,187 | 89,090,585 | |
1,494,454,538 | 1,417,482,684 | 76,971,854 |
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Orman Genel Müdürlüğü 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ . Tübitak. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2019.
- ^ "Endonezya orman açmada Brezilya'yı geçti". BBC. 30 Haziran 2014. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2019.
- ^ "Amazonlar'da orman tahribatı yine artışta". BBC. 15 Kasım 2013. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orman belirli yukseklikteki ve buyuklukteki cesitli agaclar calilar otsu bitkiler mantarlar mikroorganizmalar bocekler ve hayvanlar butununu iceren toprakli alanda genellikle dogal yollardan olusmus bir kara ekosistemidir Sonbaharda bir ormanin gorunumu Connecticut ABD Orman 2000 yili itibariyla Dunya nin toplam ormanlik alani 3 869 milyon hektar olup ormanlik alanin buyuklugunun dunyanin toplam kara alanina orani 29 6 dir kaynak belirtilmeli Ormanlarin bircok cesidi olup hepsinin farkli ozellikleri vardir Bu cesitlere ornek olarak ekvatoral yagmur ormanlari mangrov ormanlari tropik yaprakli ormanlar vs ornek olabilir Orman cesitleriEkvatoral yagmur ormani Dunyanin en canli en kuvvetli ve yayilma kabiliyeti en yuksek olan orman tipidir Orman ekosistemi bu tipte en yuksek seviyesine ulasmistir Yuksek sicaklik ve rutubetin bir araya geldigi yorelerde yagmur ormani tesekkul etmistir Yagis miktari esas itibariyla 2000 4000 milimetre arasinda degismekle beraber bazi mintikalarda 10 000 milimetreye ulasir Ortalama yillik sicaklik 20 30 C arasinda degisir En soguk ayda 18 C nin altina dusmez Mevsim degismeleri olmadigindan tropik yagmur ormani agaclarinda ilkbahar ve sonbahar odunu meydana gelisi gorulmez Buyuk cogunlugu daimi meydana gelen tropik yagmur ormaninda agaclarin tepeleri zayif dallanma gevsek govde sekilleri duzensiz agac kabuklari parlaktir Dallar uzerinde epiphyte denen egrelti orkide gibi konuk bitkiler cesitli sarilici ve tirmanici bitkiler ormanin genel gorunusunde buyuk rol oynarlar Tozlasma bocekler ve kelebekler yoluyla olur Tropik yagmur ormaninin bazi agaclari govde uzerinde de ciceklenme yapabilirler Olaganustu istila edici bir kuvvete sahiptir Tedbir alinmadigi takdirde yollari telefon telgraf gibi yapilari kisa zamanda kullanilmaz hale getirir Bu orman ekvator bolgelerinde bulunur Endonezya Takim Adalarinda Hindistan da Kamerun sahilinde Amazon mintikasinda Brezilya nin dogu sahilinde Karayip Denizi sahillerinde ve adalarinda yayilis gosterir Tropik yagmur ormanlari Mangrov tropik igne yaprakli ormanlar ve bambu ormanlari olmak uzere uc grupta toplanir Mangrov ormanlari Tropiklerde bircok deniz etekleri kendine has tipik bir orman formasyonu tasirlar Denizin ilerlemesi halinde med yaklasik 10 ile 20 m arasinda boy yapan agaclarin yalniz tepeleri suyun uzerinde kalir Cekilmesi halinde ise agac govdeleri genis nefes alma kokleri ile birlikte gorulur Tohumun cimlenmesi ve cimlenmeden sonra meydana gelen fidecikler tohumlar henuz agacta iken gelisirler ve biraz buyuyunce camur topraga duserek koklenirler Bu bitkiler deniz tuzuna dayanikli bitkilerdir Muson ormanlari Muson iklimi etkisi altindaki agaclar daimi yesil derimsi yahut tuylu yapraklar tasirlar Genellikle Muson ikliminin yaygin oldugu bolgelerde yetisirler Yazlari yesil yapraklidirlar kislari ise yapraklarini dokerler Muson ormanlarinin tipik agaci teak agacidir Bu agaclar yazin asiri suya kisin da kurakliga karsi dayanikli agaclardir Tropik igne yaprakli ormanlar Guneydogu Asya da ve Orta Amerika da cesitli cam turlerinin meydana getirdikleri genis ormanlar bilhassa daglik yerlerin fakir topraklarinda yaygindir Agac turleri tur Tayga ormanlari Bambu ormani Taygalar ormanda alt tabakanin bir kismini meydana getirirler Genis yayilan rizomlari sayesinde surgun vererek cogalirlar Dunya uzerinde 60 cinsine dagilan yaklasik 700 turu vardir Boylari 0 15 m ile 30 m arasinda degisir Sert karasal iklimin nemli bolgelerinde gorulurler Goruldukleri yerlere en fazla yagis yazin en az yagis kisin dusmektedir Yagmur yesili yaprakli orman kis ormani Tropik memleketlerin yazlari periyodik kurak ve cok sicak kislari yagmurlu iklim mintikalarinda gorulur Bu orman seklinin tipik ozelligi yaprak dokumunun sicak ve kurak mevsime esas ve vejetasyon zamaninda yaprakli durumla kisa rastlamasidir Kis ormani sonbaharda yesillenir ve ilkbaharda tekrar yapragini doker Agaclarin boylari kisa ve buyumeleri cok yavastir Hindistan Afrika ve Guney Amerika nin genis sahalarini kaplarlar Maymun ekmek agaci ve bu vejetasyonun tipik agaclaridir Arka Hindistan ve Dogu Cava ormanlarinin en degerli agaci yapraklari 30x50 cm buyuklugunde olan Tik agaci Tectona grandis dir Sert yaprakli orman Sert yaprakli orman yazlari sicak ve yagisca fakir kislari iliman fakat yagisca zengin yorelerde yayilis gosterir Daimi yesil yaprakli olmasi sert yaprakli ormana cok serin zamanlarda hatta kisin bile fotosentez imkani verir Bunun yaninda yaz mevsiminin kurakligi sebebiyle bilhassa kuru topraklarda buyumede bir nevi duraklama periyodu hasil olur En tipik agac turleri defne Laurus nobilis Olea europaea mantar mesesi Quercus suber fistik cami Pinus pinea pirnal mese Quercus ilex kermes mesesi Quercus coccifera adi servi Cupressus sempervirens kizilcam Pinus brutia Halep cami Pinus halepensis dir Sert yaprakli ormanin ana mintikalari basta Akdeniz iklim bolgesi olmak uzere dar bir serit halinde Kaliforniya ve Sili dir Maki dedigi bitki formasyonu da sert yaprakli orman sekli icinde yer alir Boylu veya bodur cali gorunumundeki maki Akdeniz ve kismen Karadeniz kiyilarinda denizle dag etekleri arasinda yaygindir Bulundugu araziyi ortmesi ve topragi girift olarak kaplamasi erozyonu onleme ve toprak korumasi bakimindan buyuk deger tasir Makinin baslica elemanlari Yabani zeytin defne mersin koca yemis sandal funda sumak sakiz zakkum laden katirtirnagi ardic ilgin Keciboynuzu tur Yazin yesil yaprakli orman Yaz ormani Kuzey yari kurenin belirli derecede serin kislara sahip olan ve yazlarla kislar arasinda mevsim farklari gosteren enlemlerinde gorulur Ince ve yumusak olan yapraklarin sonbaharda dokulmesi kis sogugundan ziyade topragin donmasi halinde hasil olabilecek kuraklik tehlikesine karsi alinan bir tedbirdir Yaz ormanlari bilhassa Orta Avrupa da yazlari zengin yagisli mintikalarda gorulur Turkiye de denizden yuksek olmayan yerlerde yaygindir Yazin yesil yaprakli ormanin ana turleri kayin Fagus mese Quercus akcaagac Acer ihlamur Tilia karaagac Ulmus gurgen Carpinus hus Betula kismen de kestane Castanea ceviz Juglans ve caryadir Igne yaprakli ibreli orman Yayilis sahasi Kuzey yari kurenin kislari sert duzenli kar ve don mevsimleri gosteren yuksek enlemleridir Yaz kis yesil igne seklini almis olan asimilasyon organlari kisa ve vejetasyon devresinde sicaktan en yuksek derecede faydalanmayi mumkun kilar Igne yaprakli ormanlarin cogunda govdeler devamli duz ve dalsizdir Agir olmayan govde odunlari bicki kerestesi ve yapi agaci olarak cok kiymetlidir Bu orman tipi Kuzey Avrupa ve Asya dan Kuzey Amerika nin kuzeyine kadar 20 enlem genisligindeki bir serit halinde yayilis gosterir Dunyadaki igne yaprakli agaclar yapragini dokemeyen agaclar goknar sedir katran arakorya andiz ladin cam servi ardic semsiye agaci lariks melez mazi Galeri ormanlari Galeri ormani Afrika Guney Amerika ve Ic Anadolu nun yagmurca fakir kurak mintikalarinda nehirler boyunca dar veya genis seritler halinde oldukca kuvvetli buyuyen ormanlar meydana gelir ki bunlara galeri ormanlari denir Bataklik ormanlari Tropik bolgelerin genis surekli su altinda kalan bataklik bolgelerinde rastlanir Florida nin bataklik servisi ormanlari bu ormanlara ornek olarak gosterilebilir Ormanlarin yararlariMaddi faydalari Dogu Karadeniz ormanlari Ormanlarin yapacak yakacak ve tali urunlerle sagladigi degerlerdir Ormanin ilk bakistaki faydasi urunlerin cesitli is ve sanayi kollarinda hammadde olarak kullanilmasi veya tuketimi seklinde goze carpmaktadir Insaatta kimya ve diger sanayi kuruluslarinda madencilik ulastirma bayindirlik gibi ekonomik faaliyetlerde odun hammaddesinin kullanis yerleri gun gectikce artmaktadir Odun hammaddesinin bu derece onem kazanmasinin sebebi sahip oldugu teknolojik vasiflarindan ve devamli ureyebilen iyi bakildigi takdirde tukenmez bir kaynagi olmasindan ileri gelmektedir Teknolojinin gelismesi ve elektrik enerjisi petrol maden komuru gibi cesitli enerji maddelerinin bulunmus olmasina ragmen odun yakacak maddesi olarak onemini surdurmektedir Dunya odun uretiminin hemen hemen 50 si yakacak olarak kullanilmakta ve ozellikle gelismekte olan ulkelerde bu oran 80 e varmaktadir Ormandan elde edilen tali urunler parfumeri boya ilac dericilik tecrit malzemesi gibi endustri kuruluslarinin ham maddesini meydana getirmektedir Turkiye de uretilen orman tali urunlerinin baslicalari recine sigla yagi palamut mazi defne yapragi cam fistigi sumak kestane ihlamur cicegi mahlep meyan koku ve keciboynuzu vb dir Kolektif faydalari Ormanin bu yondeki hizmetleri maddi faydalari ile olculemeyecek kadar fazladir Bulunduklari yerin iklimini kara iklim tipinden iliman iklim tipine yoneltirler Bu sayede don kuraklik asiri sicaklik firtina gibi zararlari onlemek ve azaltmak suretiyle faydali olurlar Ormanin etkisi altinda kalan sahalarin nisbi rutubeti fazla oldugu gibi akarsu ve kaynaklarin verimi duzenli ve devamlidir Ormanlarin tarimi hayvanciligi bayindirlik tesislerini korumasi karada ve deniz kiyilarinda kumullarin tesekkulune engel olmasi batakliklari kurutmak havaya saf oksijen vermek gurultuyu ve hava kirliligini onlemek suretiyle insan sagligina yardim etmesi cesitli av hayvanlarini barindirip beslemekle yurdun tabii varligini ve guzelligini zenginlestirmesi gibi hususlar kolektif hizmetlerinin baslicalarini teskil eder Turkiye Ormanlari2012 yili verilerine gore Turkiye deki orman alani 21 678 134 hektar buyuklugunde olup bu oran ulke genelinin 27 6 sini kapsamaktadir Ormanlik alanlarin 99 9 u Devlet mulkiyetindeki ormanlardir Ormanlarda yaklasik 150 agac turu bulunmaktadir Ormanlarda yayilis alani olarak ise en fazla Kizilcam 5 854 673 hektar yayilis gostermekte ondan sonra alansal buyukluk sirasina gore Mese turleri 5 152 562 hektar Karacam 4 693 060 hektar Kayin 1 961 660 hektar Saricam 1 479 648 hektar Goknar 670 390 hektar Ardic 575 315 hektar Sedir 463 521 hektar Ladin 334 472 hektar Kizilagac 141 119 hektar Kestane 111 044 hektar Fistik cami 89 028 hektar Gurgen 19 962 hektar Ihlamur 11 523 hektar Disbudak 9 444 hektar Kavak 6 547 hektar Okaliptus 2 528 hektar diger turler 101 641 hektar gorulmektedir Cografi Bolgelere Gore Ormanlik Alan Dagilimlari Hektar 2005 yili verilerine gore Sira Cografi Bolge Normal Orman Bozuk Orman Genel Toplam Genel Orman Alanina Orani1 Karadeniz Bolgesi 3 066 831 7 1 959 128 1 5 025 959 8 242 Marmara Bolgesi 2 011 421 3 1 018 320 4 3 029 741 7 143 Ege Bolgesi 1 830 740 0 1 921 461 6 3 752 201 6 184 Akdeniz Bolgesi 1 979 362 5 2 120 719 4 4 100 081 9 195 Ic Anadolu Bolgesi 888 815 0 1 456 487 0 2 345 302 0 116 Dogu Anadolu Bolgesi 513 882 0 1 127 949 9 1 641 831 9 87 Guneydogu Anadolu Bolgesi 330 168 0 963 459 5 1 293 627 5 6Orman alanlarinin dagilimi 1973 1999 2005 2012 Kaynak Orman Genel Mudurlugu verileri Yillar Toplam Alan hektar Normal Orman Alani ha Bozuk Orman Alani ha 1973 20 199 296 8 856 457 11 342 8391999 20 763 248 10 027 568 10 735 6802005 21 188 747 10 621 221 10 567 5262012 21 678 134 11 558 668 10 119 466Agac servetinin dagilimi 1973 1999 2005 2012Yillar Toplam Servet Hacmi m Normal Kapali Orman Hacmi m Bosluklu Kapali Orman Hacmi m 1973 935 512 150 847 033 015 88 479 1351999 1 200 791 637 1 113 612 229 87 179 4082005 1 288 124 772 1 199 034 187 89 090 5852012 1 494 454 538 1 417 482 684 76 971 854Ayrica bakinizOrman alanina gore ulkeler listesi Atlantik ekvator kiyi ormanlari Iliman igne yaprakli orman Orman korucusu Orman bozkiri Batik orman Bakir orman Orman siniri Her dem yesil orman Orman bahceciligi Taslasmis orman Orman muhendisligi Tarim ve Orman Bakanligi Orman alti Orman yangini AgaclandirmaDis baglantilarOrman Genel Mudurlugu 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Tubitak 7 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2019 Endonezya orman acmada Brezilya yi gecti BBC 30 Haziran 2014 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2019 Amazonlar da orman tahribati yine artista BBC 15 Kasim 2013 5 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2019