Osmanlı minyatür sanatı Osmanlı saray kültürünü yansıtarak el yazmaları gibi lüks öğeleri süsleyen genelde Padişah ve diğer yüksek mertebelilere sunulmuş bir sanat şeklidir. Minyatür sanatı İslam dünyasında özellikle yer bulmuş bir saray sanatıdır. Yüksek gelişmişliğe ve kapsamlılığa, geç Orta Çağ'da İran, Irak, Orta Asya ve Anadolu'da bulunan Türk ve Pers hanedanlıkları dönemlerinde erişmiştir. Osmanlı miniyatür sanatı, hep birlikte kitap sanatı olarak anılan Hat, Nakş, Tezhip, Ebru ve Cilt gibi birbiriyle ilişkili geleneksel sanatlardan biridir.
Minyatür sanatının Osmanlı himayesinde gelişip özgün Osmanlı minyatürü haline gelmesi II. Mehmet'ten I. Süleyman'a kadar olan dönemde gerçekleşmiş, 18. yüzyıla kadar da Minyatür sanatı Osmanlı sarayında önemli bir yer teşkil etmiştir.
Nakkaşhane
Osmanlı devletinde süslü el yazma üretiminin ana kaynağı Osmanlı İmparatorluk Nakkaşhanesi olmuştur. İstanbul'un fethinden kısa bir süre sonra II. Mehmed tarafından Topkapı sarayının hemen dışında inşa edilmiştir. Nakkaşhanede çalışan sanatçıların bir bölümü ufak atölyelerde de faaliyet göstermişlerdir. Sanatçılara Kitab sanatı üzerinde çıraklık eğitimi de verilmiştir. Nakş ustaları Nakkaş olarak bazen de minyatürist olarak adlandırılmışlardır. Nakkaşların eserleri tahta oymacılığından, seramik ve minyatür sanatına kadar geniş bir çeşitlilik içermiştir.
16. yüzyıl boyunca Osmanlı Nakkaşhanesinde özellikle Herat, Semerkant, Şiraz, Bağdat ve Tebriz saraylarından nakkaşların getirilmesiyle büyük değişimler yaşanmıştır. Sonrasında da Balkanlar, Avrupa ve Orta Asya'dan resim ustalarının gelişiyle resimde batı ve doğu usulleri Osmanlı nakkaşhanesinde harmanlanmıştır.
Osmanlı Minyatür Sanatının Gelişimi ve Tarihçesi
Minyatür sanatının Osmanlılara geçişi Osmanlıların etkileşim içerisinde bulunduğu kendinden önce ve aynı dönem var olmuş İlhanlılar, batı İran, Irak ve Kafkasya yöresinde bulunan Karakoyunlular, kuzey batı İran ve doğu Anadolu'da bulunan Akkoyunlular, İran ve Orta Asya'da bulunan Timurlular ve Memlûkler vasıtasıyla geçmiştir. Özellikle Fars kültürü Osmanlı Saray kültürüne model olmuş ve Osmanlı sanatı ve edebiyatı Fars kültüründen güçlü bir şekilde etkilenmiştir.
Osmanlı İmparatorluğunda, minyatür sanatı etkileşim halinde olduğu bu kültürlerden izler barındırmakla birlikte, Osmanlı döneminde kendine özgü bir şekil almıştır. Osmanlıların ayrıca Avrupa, Balkan ve Akdeniz topluluklarıyla da kültürel alış veriş içerisinde olması bunda etkili olmuştur.
II. Mehmet dönemi
Osmanlı devletinde minyatür sanatı 15. yüzyıl ortalarında önem kazanmaya başlamıştır. II. Mehmed'in minyatür sanatına olan ilgisi bu sanatın gelişiminde önemli rol oynamıştır.İstanbul fetih edilmeden evvel Edirne'de bir saray Nakkaşhanesi fetihten sonra da İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın yakınlarına imparatorluk Nakkaşhanesi yaptırmıştır. II. Mehmed'in imparatorluk vizyonunun bir parçası olarak sanata büyük önem vermiş olmasından dolayı, imparatorluğun tüm bölgelerinden ve ötesinden sanatkarlar İstanbula getirilimiştir bu dönemde. Yine bu dönemde önemli İtalyan ressamlar İstanbula çağrılmış ve bu ressamlar tekniklerini Osmanlı sanatkarlarıyla paylaşmışlardır.Venedikli sanatçı Costanzo da Ferrara 1477-1478 yılları arasında İstanbul'a gelmiş ve Mehmed'in büst portresini yapmıştır. 1479 yılında da diğer bir Venedikli ressam Gentile Bellini İstanbul'a gelip 1481 yılına kadar Osmanlı sarayında ikamet etmiştir. Bu dönemde Fatih Sultan Mehmed'in ünlü portresini yapmıştır.
II. Mehmed'in portrelerinin yarattığı etki ve Osmanlı sanatkarlarının İtalyan ustalarla belli bir dönem çalışma imkanlarına kavuşmuş olmaları, Osmanlı Minyatür ustalarının portreye olan ilgisini artırmıştır. Kısa bir süre sonra da portre Osmanlı minyatürünün ve İmparatorluk Nakkaşhanesinin repatuvarına girmiştir. Nakkaş Sinan Bey ve öğrencisi minyatür içerisinde portre alanınında uzmanlaşmışlardır. Portre ve minyatür sanatının karışımından Osmanlı minyatür sanatı doğmuştur. Bu sanat hem batılı gölgeleme ve perspektif tekniklerini içermiş hem de geleneksel Pers minyatür sanatının özelliklerini barındırmıştır.
15. yüzyıl sonları, 16. yüzyıl Başlarında Osmanlı Minyatür Sanatı
II. Beyazıt, I. Selim ve I. Süleyman dönemlerinde Osmanlı Minyatür sanatı büyük gelişim ve dönüşüm göstermiştir. Osmanlı hanedanlığının sanat vasıtasıyla yüceltilmesi bu dönemde de yer bulmuştur. Bu dönemde tarih yazıcılığı büyük önem kazanmış dolayısıyla Osmanlı minyatür sanatı da önemini artırmıştır.
I. Selim döneminde, Osmanlı İmparatorluk Nakkaşhanesinde büyük değişiklere yol açacak, İran'dan sanatkar göçü yaşanmıştır. 1514 yılında Çaldıran muharebesinde I. Selim Safevî devletini yenilgiye uğratmış ve batı İran'da bulunan Safavi başkenti Tebriz'i ele geçirmiştir. Tebriz'in kısa sürede terk etmesine rağmen I. Selim Tebriz'den önemli sayıda sanatçı ve ressamı İstanbul'a getirtmiştir.
Osmanlı minyatür sanatı ilk gelişmeye başladığı dönemden beri Pers minyatüründen ve sanatçılarından etkilenmiştir. Öyle ki İmparatorluk Nakkaşhanesi ilk kurulmasından itibaren sürekli Pers minyatür ustaları bulundurmuştur. Herat'tan, Semerkant'tan, Diyarbakır'dan, Şiraz ve Bağdat'tan zaman zaman minyatür ustalarının İstanbul İmparatorluk Nakkaşhanesine katılmaları olağan olmuştur. Fakat II. Selim döneminde görülen İran'dan İstanbul'a sanatçı göçü Osmanlı tarihinde görülen tek seferde en büyük göç olmuştur. Bu göç Osmanlı minyatürünü derinden etkilemiş ve şekillenmesinde önemli rol oynamıştır. Bu ressamlar sayesinde Osmanlı minyatürü, Tebriz minyatürünün detaylandırılmış süsleme ve dokusunu benimsemiştir. Batılı sanatçıların ve batı sanatının II. Mehmet döneminde Osmanlı minyatürüne yaptığı etkiden sonra Osmanlı minyatür tarihindeki ikinci büyük etkiyi yapmıştır.
Osmanlı minyatür tarihindeki üçüncü büyük değişim ise Osmanlıların Akdeniz'de bir deniz kuvveti olmasıyla başlamıştır. Osmanlıların denizcilikle ilgilenmeleri Akdeniz medeniyetleriyle etkileşimini artırmış. Sonrasında da Akdeniz topluluklarının ustalaştığı Kartografya, Portolan harita ve denizcilik Atlası gibi çizim teknikleriyle yakın temas halinde olmuşlardır. Osmanlı'da bu tip haritalar ilk olarak süslemeden uzak pratik amaçlarla üretilmiş fakat kısa bir süre sonra bu haritaların süslemeli ve resimli hale gelip kitap sanatına dahil olmuştur. Genelde mevkili kişiler için yapılmaya başlanmıştır
Kartografya'nın Osmanlı minyatürüyle etkileşiminden doğan iki büyük eser Kitab-ı Bahriye ve I. Süleyman döneminde tamamlanmıştır.
- Çanakkale Boğazı'nın girişi
-
-
-
-
-
-
Piri Reis'in Kitab-ı Bahriyesi Osmanlı tarihinde en çok yeniden üretilen lüks kitaplarından birisi olmuştur. Harita çizimiyle minyatür sanatının birlikte arz edilmesinde Matrakçı Nasuh önemli rol oynamıştır. I. Süleyman'ın tarafından Beyan-ı Menzil'i yapmakla görevlendirilmiş, Süleyman'ın 1534-1535 yıllarındaki doğu seferini konu edinen bu eseri 1537 yılında tamamlamıştır. Bu eserinde batı ve Akdeniz harita teknikleriyle Osmanlı minyatür sanatını harmanlamıştır.
-
- Matrakçı Nasuh'un 1537'de yayımlanan eserinde yer alan ve İstanbul'u betimlediği minyatürü
- Harita
- Hamedan haritası, İran
- Tebriz haritası
- Sultaniye, Zanjan, İran
- Diyarbakır
Osmanlı Minyatürünün Zirve Dönemi
I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde, Osmanlı minyatür sanatı doruk noktasında ulaşmıştır. 15. yüzyıl sonları ve 16. yüzyıl başlarında gerçekleşen batı resmiyle ve akdeniz haritacılığıyla gerçekleşen etkileşimin ve Iran'dan İstanbula olan büyük Iranlı minyatür ustalarının göçünün minyatür sanatına getirdiği değişimler bu dönemde yerine oturmuş ve tümüyle farklı bir minyatür sanatının Osmanlı himayesinde oluşumunu sağlamıştır. Diğer taraftan bu dönemde fetihlerin sağladığı zenginlik ve refah bu sanata verilen önemi daha da artımıştır.
Osmanlı minyatür sanatında 16. yüzyıl sonlarında yaşanan en büyük gelişme öneminin artması ve Osmanlı sarayında yer bulması olmuştur. Orijinal Şehnâme, ünlü İranlı şair Firdevsî (940-1020) tarafından efsanevi Pers krallarının ve kahramanlarının hayatları üzerine yazılmıştır. Firdevsi'nin Şehnâmesi sonraki yüzyıllarda Orta Asya ve İran'da sıklıkla yeniden üretilmiştir. Bu tür Osmanlı'da şekil değiştirmiş efsanevi karakterlerin destansı öykülerinden ziyade Osmanlı hanedanını konu etmiştir. Şehnâmeci Osmanlı imparatorları hakkında genelde Farsça dilinde tarihsel eserler üretmiştirler. Osmanlı şehnâmelerinde şehnâmeciler, kaligraflar, minyatür sanatçıları ve diğer kitab sanatı ustaları birlikte İmparatorluk Nakkaşhanesinde çalışmıştırlar. Osmanlı minyatür sanatı tarihinde en önemli üç şehnâmeci , ve olmuştur.
Seyyid Lokman I. Süleyman, III. Selim ve III. Murad dönemlerinde de eserler üretmiştir. Eserlerinde esas olarak Osmanlı İmparatorluk Nakkaşhanesinden Nakkaş Osman'la beraber çalışmıştır. Nakkaş Osman minyatür sanatının en önemli ustaları arasında gösterilmektedir. Osman eserlerinde Fars geleneğinde olduğu gibi aşırı süslemelere yer vermiş öte yandan tarihsel gerçekliğe odaklanmıştır. Şehir çizimlerinde de Matrakçı Nasuh'tan etkilenmiştir. I. Süleyman'ın son yıllarıyla ilgili , II. Selim'in hükümdarlığı ile ilgili ve III. Murad'ın ilk dönemlerine ait , Nakkaş Osman'la Seyyid Lokman'ın ilk ortak çalışmaları arasında yer almışlardır. Bir diğer ortak çalışmaları ise Surname-i Hümayun olmuştur.
- Viyana Kuşatması, Nakkaş Osman 1588
- Süleymaniye, Nakkaş Osman
- Surname-i Hümayun, Nakkaş Osman
1580'li yıllarda Nakkaş Osman ve Seyyid Lokman çok önemli iki eserde daha beraber çalışmışlardır. Bunlar ve olmuştur. Bu iki eserde Osmanlı İmparatorluğunun önceki dönemlerini konu etmiştir. Dolayısıyla detaylı bir ön çalışma gerektirmiştir. Bu iki eser için yaptıkları çalışmalardan doğan ilk eser 1579 yılında sunulmuştur. Daha sonra saray çevresinde çok beğenilip birçok kopyası yapılmıştır bu eserin. 16. yüzyılın sonlarında III. Mehmed, Seyyid Lokman'ın yerine Talikizade'yi ana şair olarak atamıştır. Talikizade de bir diğer önemli Nakkaş ile birlikte eserler üretmiştir. Bu ikilinin çalışmaları sonucunda ve gibi önemli eserler ortaya çıkmıştır.
17. ve 18. Yüzyıllar
17. yüzyılda fetihlerin durmasıyla, genel olarak fetihlere ve zaferlere dayanan Şehnâme sanatıda durgunluk içerisine girmiştir bu dönemde. İlerleyen dönemde Şeyhname 'ye doğru bir evrilme yaşamıştır eserlerin konuları da daha çok Osmanlı hanedanlığı soy ağacı betimlemesine doğru bir kayış içerisine girmiştir. Bu türün en önemli ressamlarından biri olmuştur.
Osmanlı minyatür sanatının son önemli eserleri erken 18. yüzyılda Levni (Abdülcelil Çelebi)'nin eserleriyle olmuştur. Levni'nin Surname-i Vehbi kitabındaki minyatürleri kendisinin en parlak eserleri arasında görsterilmiştir. Ayrıca Surname-i Vehbi'nin Osmanlı sarayı tarafından yaptırılan son minyatürlü el yazması olduğu iddia edilmektedir. 18. yüzyıl ortalarından itibaren batı resim usullerinin Osmanlı'da daha fazla önem kazanmasıyla Osmanlı'nın fetihlerini ve zaferlerini konu edinen Osmanlı minyatür sanatı eski önemini yitirip yok olmuştur.
- Köçekler
- Mehter
- Çadır Şehir
- III. Ahmet
- Kadın Müzisyenler
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Osmanlı minyatürü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- Ágoston, Gábor (2009). Encyclopedia of the Ottoman Empire. New York, NY: Facts On File. .
Diğer kaynaklar
- ^ Atil, Esin (1973). "Ottoman Miniature Painting under Sultan Mehmed II". Ars Orientalis. Cilt 9. ss. 103-120. Erişim tarihi: 3 Mart 2013.
- ^ . turkishculture.org. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2013.
- ^ (PDF). melcominternational.org. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2013.
- ^ a b Carboni, Stefano (2007). Venice and the Islamic world, 828-1797 (English ed. bas.). New Haven, Conn.: Yale University Press. ISBN .
- ^ "Minyatür". turkresmi.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2013.
- ^ "HE INFLUENCE OF TABRIZI ARTISTS ON ADVENT AND DEVELOPMENT OF ISTANBUL SCHOOL". sid.ir. Erişim tarihi: 4 Mart 2013.[]
- ^ Selvi, Hüseyin Zayit; Bekiroğlu Keskin, Gaye (2017). "Matrakçı Nasuh'un Galata ve İstanbul minyatürlerinin harita tekniği açısından incelenmesi". İSTEM (29): 25-39. 6 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2021.
- ^ . bilkent.edu.tr. 4 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli minyatur sanati Osmanli saray kulturunu yansitarak el yazmalari gibi luks ogeleri susleyen genelde Padisah ve diger yuksek mertebelilere sunulmus bir sanat seklidir Minyatur sanati Islam dunyasinda ozellikle yer bulmus bir saray sanatidir Yuksek gelismislige ve kapsamliliga gec Orta Cag da Iran Irak Orta Asya ve Anadolu da bulunan Turk ve Pers hanedanliklari donemlerinde erismistir Osmanli miniyatur sanati hep birlikte kitap sanati olarak anilan Hat Naks Tezhip Ebru ve Cilt gibi birbiriyle iliskili geleneksel sanatlardan biridir tarafindan hazirlanmis El Juzuli nin Dala il al Hayrat i adli minyatur 1801 Minyatur sanatinin Osmanli himayesinde gelisip ozgun Osmanli minyaturu haline gelmesi II Mehmet ten I Suleyman a kadar olan donemde gerceklesmis 18 yuzyila kadar da Minyatur sanati Osmanli sarayinda onemli bir yer teskil etmistir NakkashaneOsmanli devletinde suslu el yazma uretiminin ana kaynagi Osmanli Imparatorluk Nakkashanesi olmustur Istanbul un fethinden kisa bir sure sonra II Mehmed tarafindan Topkapi sarayinin hemen disinda insa edilmistir Nakkashanede calisan sanatcilarin bir bolumu ufak atolyelerde de faaliyet gostermislerdir Sanatcilara Kitab sanati uzerinde ciraklik egitimi de verilmistir Naks ustalari Nakkas olarak bazen de minyaturist olarak adlandirilmislardir Nakkaslarin eserleri tahta oymaciligindan seramik ve minyatur sanatina kadar genis bir cesitlilik icermistir 16 yuzyil boyunca Osmanli Nakkashanesinde ozellikle Herat Semerkant Siraz Bagdat ve Tebriz saraylarindan nakkaslarin getirilmesiyle buyuk degisimler yasanmistir Sonrasinda da Balkanlar Avrupa ve Orta Asya dan resim ustalarinin gelisiyle resimde bati ve dogu usulleri Osmanli nakkashanesinde harmanlanmistir Osmanli Minyatur Sanatinin Gelisimi ve TarihcesiMinyatur sanatinin Osmanlilara gecisi Osmanlilarin etkilesim icerisinde bulundugu kendinden once ve ayni donem var olmus Ilhanlilar bati Iran Irak ve Kafkasya yoresinde bulunan Karakoyunlular kuzey bati Iran ve dogu Anadolu da bulunan Akkoyunlular Iran ve Orta Asya da bulunan Timurlular ve Memlukler vasitasiyla gecmistir Ozellikle Fars kulturu Osmanli Saray kulturune model olmus ve Osmanli sanati ve edebiyati Fars kulturunden guclu bir sekilde etkilenmistir Osmanli Imparatorlugunda minyatur sanati etkilesim halinde oldugu bu kulturlerden izler barindirmakla birlikte Osmanli doneminde kendine ozgu bir sekil almistir Osmanlilarin ayrica Avrupa Balkan ve Akdeniz topluluklariyla da kulturel alis veris icerisinde olmasi bunda etkili olmustur II Mehmet donemi Nakkas Sinan Bey tarafindan yapilan II Mehmet resmi Osmanli devletinde minyatur sanati 15 yuzyil ortalarinda onem kazanmaya baslamistir II Mehmed in minyatur sanatina olan ilgisi bu sanatin gelisiminde onemli rol oynamistir Istanbul fetih edilmeden evvel Edirne de bir saray Nakkashanesi fetihten sonra da Istanbul da Topkapi Sarayi nin yakinlarina imparatorluk Nakkashanesi yaptirmistir II Mehmed in imparatorluk vizyonunun bir parcasi olarak sanata buyuk onem vermis olmasindan dolayi imparatorlugun tum bolgelerinden ve otesinden sanatkarlar Istanbula getirilimistir bu donemde Yine bu donemde onemli Italyan ressamlar Istanbula cagrilmis ve bu ressamlar tekniklerini Osmanli sanatkarlariyla paylasmislardir Venedikli sanatci Costanzo da Ferrara 1477 1478 yillari arasinda Istanbul a gelmis ve Mehmed in bust portresini yapmistir 1479 yilinda da diger bir Venedikli ressam Gentile Bellini Istanbul a gelip 1481 yilina kadar Osmanli sarayinda ikamet etmistir Bu donemde Fatih Sultan Mehmed in unlu portresini yapmistir II Mehmed in portrelerinin yarattigi etki ve Osmanli sanatkarlarinin Italyan ustalarla belli bir donem calisma imkanlarina kavusmus olmalari Osmanli Minyatur ustalarinin portreye olan ilgisini artirmistir Kisa bir sure sonra da portre Osmanli minyaturunun ve Imparatorluk Nakkashanesinin repatuvarina girmistir Nakkas Sinan Bey ve ogrencisi minyatur icerisinde portre alanininda uzmanlasmislardir Portre ve minyatur sanatinin karisimindan Osmanli minyatur sanati dogmustur Bu sanat hem batili golgeleme ve perspektif tekniklerini icermis hem de geleneksel Pers minyatur sanatinin ozelliklerini barindirmistir 15 yuzyil sonlari 16 yuzyil Baslarinda Osmanli Minyatur Sanati II Beyazit I Selim ve I Suleyman donemlerinde Osmanli Minyatur sanati buyuk gelisim ve donusum gostermistir Osmanli hanedanliginin sanat vasitasiyla yuceltilmesi bu donemde de yer bulmustur Bu donemde tarih yaziciligi buyuk onem kazanmis dolayisiyla Osmanli minyatur sanati da onemini artirmistir I Selim doneminde Osmanli Imparatorluk Nakkashanesinde buyuk degisiklere yol acacak Iran dan sanatkar gocu yasanmistir 1514 yilinda Caldiran muharebesinde I Selim Safevi devletini yenilgiye ugratmis ve bati Iran da bulunan Safavi baskenti Tebriz i ele gecirmistir Tebriz in kisa surede terk etmesine ragmen I Selim Tebriz den onemli sayida sanatci ve ressami Istanbul a getirtmistir Osmanli minyatur sanati ilk gelismeye basladigi donemden beri Pers minyaturunden ve sanatcilarindan etkilenmistir Oyle ki Imparatorluk Nakkashanesi ilk kurulmasindan itibaren surekli Pers minyatur ustalari bulundurmustur Herat tan Semerkant tan Diyarbakir dan Siraz ve Bagdat tan zaman zaman minyatur ustalarinin Istanbul Imparatorluk Nakkashanesine katilmalari olagan olmustur Fakat II Selim doneminde gorulen Iran dan Istanbul a sanatci gocu Osmanli tarihinde gorulen tek seferde en buyuk goc olmustur Bu goc Osmanli minyaturunu derinden etkilemis ve sekillenmesinde onemli rol oynamistir Bu ressamlar sayesinde Osmanli minyaturu Tebriz minyaturunun detaylandirilmis susleme ve dokusunu benimsemistir Batili sanatcilarin ve bati sanatinin II Mehmet doneminde Osmanli minyaturune yaptigi etkiden sonra Osmanli minyatur tarihindeki ikinci buyuk etkiyi yapmistir Osmanli minyatur tarihindeki ucuncu buyuk degisim ise Osmanlilarin Akdeniz de bir deniz kuvveti olmasiyla baslamistir Osmanlilarin denizcilikle ilgilenmeleri Akdeniz medeniyetleriyle etkilesimini artirmis Sonrasinda da Akdeniz topluluklarinin ustalastigi Kartografya Portolan harita ve denizcilik Atlasi gibi cizim teknikleriyle yakin temas halinde olmuslardir Osmanli da bu tip haritalar ilk olarak suslemeden uzak pratik amaclarla uretilmis fakat kisa bir sure sonra bu haritalarin suslemeli ve resimli hale gelip kitap sanatina dahil olmustur Genelde mevkili kisiler icin yapilmaya baslanmistir Kartografya nin Osmanli minyaturuyle etkilesiminden dogan iki buyuk eser Kitab i Bahriye ve I Suleyman doneminde tamamlanmistir Piri Reis in Kitab i Bahriyesinden bazi haritalar Canakkale Bogazi nin girisi Canakkale Bogazi ve Saros Korfezi Lesbos ve Ayvalik Ege Denizi Atina Selanik Otranto Piri Reis in Kitab i Bahriyesi Osmanli tarihinde en cok yeniden uretilen luks kitaplarindan birisi olmustur Harita cizimiyle minyatur sanatinin birlikte arz edilmesinde Matrakci Nasuh onemli rol oynamistir I Suleyman in tarafindan Beyan i Menzil i yapmakla gorevlendirilmis Suleyman in 1534 1535 yillarindaki dogu seferini konu edinen bu eseri 1537 yilinda tamamlamistir Bu eserinde bati ve Akdeniz harita teknikleriyle Osmanli minyatur sanatini harmanlamistir Matrakci Nasuh un Eserleri Osmanli Donanmasi nin 1543 kisinda Fransa nin Toulon sehrinde kislamasini gosteren minyatur Matrakci Nasuh un 1537 de yayimlanan eserinde yer alan ve Istanbul u betimledigi minyaturu Harita Hamedan haritasi Iran Tebriz haritasi Sultaniye Zanjan Iran DiyarbakirOsmanli Minyaturunun Zirve Donemi I Suleyman II Selim ve III Murad donemlerinde Osmanli minyatur sanati doruk noktasinda ulasmistir 15 yuzyil sonlari ve 16 yuzyil baslarinda gerceklesen bati resmiyle ve akdeniz haritaciligiyla gerceklesen etkilesimin ve Iran dan Istanbula olan buyuk Iranli minyatur ustalarinin gocunun minyatur sanatina getirdigi degisimler bu donemde yerine oturmus ve tumuyle farkli bir minyatur sanatinin Osmanli himayesinde olusumunu saglamistir Diger taraftan bu donemde fetihlerin sagladigi zenginlik ve refah bu sanata verilen onemi daha da artimistir Alim Semseddin Ahmed Karabagi Seyyid Lokman Nakkas Osman ve katiplerin meclisi Sahname i Selim Han 1581 Osmanli minyatur sanatinda 16 yuzyil sonlarinda yasanan en buyuk gelisme oneminin artmasi ve Osmanli sarayinda yer bulmasi olmustur Orijinal Sehname unlu Iranli sair Firdevsi 940 1020 tarafindan efsanevi Pers krallarinin ve kahramanlarinin hayatlari uzerine yazilmistir Firdevsi nin Sehnamesi sonraki yuzyillarda Orta Asya ve Iran da siklikla yeniden uretilmistir Bu tur Osmanli da sekil degistirmis efsanevi karakterlerin destansi oykulerinden ziyade Osmanli hanedanini konu etmistir Sehnameci Osmanli imparatorlari hakkinda genelde Farsca dilinde tarihsel eserler uretmistirler Osmanli sehnamelerinde sehnameciler kaligraflar minyatur sanatcilari ve diger kitab sanati ustalari birlikte Imparatorluk Nakkashanesinde calismistirlar Osmanli minyatur sanati tarihinde en onemli uc sehnameci ve olmustur Seyyid Lokman I Suleyman III Selim ve III Murad donemlerinde de eserler uretmistir Eserlerinde esas olarak Osmanli Imparatorluk Nakkashanesinden Nakkas Osman la beraber calismistir Nakkas Osman minyatur sanatinin en onemli ustalari arasinda gosterilmektedir Osman eserlerinde Fars geleneginde oldugu gibi asiri suslemelere yer vermis ote yandan tarihsel gerceklige odaklanmistir Sehir cizimlerinde de Matrakci Nasuh tan etkilenmistir I Suleyman in son yillariyla ilgili II Selim in hukumdarligi ile ilgili ve III Murad in ilk donemlerine ait Nakkas Osman la Seyyid Lokman in ilk ortak calismalari arasinda yer almislardir Bir diger ortak calismalari ise Surname i Humayun olmustur Nakkas Osman Viyana Kusatmasi Nakkas Osman 1588 Suleymaniye Nakkas Osman Surname i Humayun Nakkas Osman 1580 li yillarda Nakkas Osman ve Seyyid Lokman cok onemli iki eserde daha beraber calismislardir Bunlar ve olmustur Bu iki eserde Osmanli Imparatorlugunun onceki donemlerini konu etmistir Dolayisiyla detayli bir on calisma gerektirmistir Bu iki eser icin yaptiklari calismalardan dogan ilk eser 1579 yilinda sunulmustur Daha sonra saray cevresinde cok begenilip bircok kopyasi yapilmistir bu eserin 16 yuzyilin sonlarinda III Mehmed Seyyid Lokman in yerine Talikizade yi ana sair olarak atamistir Talikizade de bir diger onemli Nakkas ile birlikte eserler uretmistir Bu ikilinin calismalari sonucunda ve gibi onemli eserler ortaya cikmistir 17 ve 18 Yuzyillar 17 yuzyilda fetihlerin durmasiyla genel olarak fetihlere ve zaferlere dayanan Sehname sanatida durgunluk icerisine girmistir bu donemde Ilerleyen donemde Seyhname ye dogru bir evrilme yasamistir eserlerin konulari da daha cok Osmanli hanedanligi soy agaci betimlemesine dogru bir kayis icerisine girmistir Bu turun en onemli ressamlarindan biri olmustur Osmanli minyatur sanatinin son onemli eserleri erken 18 yuzyilda Levni Abdulcelil Celebi nin eserleriyle olmustur Levni nin Surname i Vehbi kitabindaki minyaturleri kendisinin en parlak eserleri arasinda gorsterilmistir Ayrica Surname i Vehbi nin Osmanli sarayi tarafindan yaptirilan son minyaturlu el yazmasi oldugu iddia edilmektedir 18 yuzyil ortalarindan itibaren bati resim usullerinin Osmanli da daha fazla onem kazanmasiyla Osmanli nin fetihlerini ve zaferlerini konu edinen Osmanli minyatur sanati eski onemini yitirip yok olmustur Surname i Vehbi 1720 Kocekler Mehter Cadir Sehir III Ahmet Kadin MuzisyenlerAyrica bakinizOsmanli Imparatorlugu Osmanli kulturu MinyaturWikimedia Commons ta Osmanli minyaturu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir KaynakcaAgoston Gabor 2009 Encyclopedia of the Ottoman Empire New York NY Facts On File ISBN 1438110251 Diger kaynaklar Atil Esin 1973 Ottoman Miniature Painting under Sultan Mehmed II Ars Orientalis Cilt 9 ss 103 120 Erisim tarihi 3 Mart 2013 turkishculture org 11 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2013 PDF melcominternational org 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2013 a b Carboni Stefano 2007 Venice and the Islamic world 828 1797 English ed bas New Haven Conn Yale University Press ISBN 0300124309 KB1 bakim Fazladan yazi link Minyatur turkresmi com 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2013 HE INFLUENCE OF TABRIZI ARTISTS ON ADVENT AND DEVELOPMENT OF ISTANBUL SCHOOL sid ir Erisim tarihi 4 Mart 2013 olu kirik baglanti Selvi Huseyin Zayit Bekiroglu Keskin Gaye 2017 Matrakci Nasuh un Galata ve Istanbul minyaturlerinin harita teknigi acisindan incelenmesi ISTEM 29 25 39 6 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2021 bilkent edu tr 4 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2013