Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I. Dünya Savaşı sırasında İngilizler, Osmanlı kuvvetlerini hızlı bir şekilde mağlup etmek için Arabistan'da bulunan Araplar ile anlaştılar. Bu antlaşma ile Araplar savaş bitince bağımsız olacaklardı. Fakat Rusya'da gerçekleşen Bolşevik İhtilali sırasında Vladimir Lenin, Rus Çarlığı sırasında imzalanan gizli antlaşmaları gün yüzüne çıkardı. Bu antlaşmalardan bir tanesi Sykes-Picot Anlaşmasıydı. Bu antlaşmaya göre Orta Doğu'yu İngilizler ve Fransızlar tarafından paylaşılıyordu. Bundan sonra toplanan San Remo Konferansında da Araplara bağımsızlık söz konusu bile değildi. Bunun üzerine Araplar silahlandı.
| Türk-Fransız Cephesi Suriye-Fransız Cephesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Türk Kurtuluş Savaşı Suriye-Fransa savaşı | |||||||||
 | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Ankara Hükûmeti Suriyeli Araplar |  Fransa | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Şefik "Özdemir" Bey Salih el-Ali İbrahim Hananu | Henri Gouraud | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||||
Arka plan
Fransızlar ile İngilizler Suriye İtilafnamesi uyarınca Musul'u ve Suriye'yi paylaştılar. Buna göre:
Ama burada bir sorun vardı. Sykes-Picot Anlaşması'ndaki Suriye'nin durumu ile Suriye İtilafnamesi'ndeki Suriye'nin arasında hiçbir fark yoktu (Suriye için). 15 Eylül 1919'da onaylanan San Remo Konferansında son şeklini alan bu paylaşım sonucunda Fransızlar harekete geçti.
Maysalun Savaşı
İlk direniş hareketi Suriye Kralı Faysal bin Hüseyin'nin emri ile eski Osmanlı yarbayı Yusuf el-Azme Şam civarındaki “Maysalun”da manda yönetiminin başındaki Fransız General Henri Gouraud ve askerlerine karşı birkaç bin neferiyle birlikte direnişe geçmesiyle başlar. Bu savaşta başta Yusuf el-Azme Paşa başta olmak üzere 2000 kadar asker şehit düştü. Fransızlar El-Azme direnişini bastırdıktan sonra Suriye'yi işgal ettiler. Maysalun savaşı sonrasında Suriye Kralı Faysal bin Hüseyin görevinden alındı ve sürgüne gönderildi. Bunun üzerine Faysal bin Hüseyin Irak Krallı oldu.
Anadolu ile Suriye'nin Dayanışması
Maysalun Savaşı sonrası Suriye ve Lübnan'ın Fransız mandasına girmesi üzerine Suriye merkezli direniş teşkilatları kurulmuş ve buradaki insanlar Ankara Hükûmeti ile ilişkiye geçmişlerdi. Şam'daki İngiliz istihbaratçıları Londra'ya gönderdikleri raporlarda Suriye Araplarının bir yabancı gücün yönetimi altına girmektense Türklerle birleşmeyi tercih edeceklerine dikkat çekiyorlardı. Hakikaten Suriye'de hava İngilizlerin ve Fransızların aleyhine dönmüştü. Türkiye ile onurlu şartlar içerisinde yeniden birleşme dahil her türlü seçenek tartışılıyordu. Suriyeliler Ankara Hükûmeti ile de gizli temaslar yaparak daha kapsamlı bir cemiyet kurulmasına önayak olmuşlardı.
Bu minvalde Ankara Hükûmeti'yle haberli olarak Özdemir Bey, 1920'de “Türk-Arap Dostluk Cemiyeti” veya diğer adıyla “Suriye-Filistin Müdafai Kuva-yı Osmaniye Heyeti”ni kurmuştu. Örgütte Suriye ve Lübnan'ın Şam, Hama, Humus, Halep, Lazkiye, Baalbek, Beyrut, Sur başta olmak üzere hemen hemen bütün şehirlerinden nüfuzlu şahsiyetler bu teşkilatla ilişki kurmuşlardı. Bu şahsiyetler arasında çeşitli etnik ve mezhebi kökenlerden subaylar, doktorlar, gazeteciler, tüccarlar, aşiret reisleri ve din adamları vardı.
- Teşkilatın başkanı Özdemir Bey idi.
- Teşkilat'ta yer alan şahsiyetlerden bazıları şöyleydi:
- Şamlı alimlerden Şeyh Kamil Efendi el-Kassab
- Şam'daki Kürt mahallesini temsilen Binbaşı kazmanizade Ahmet Bey
- Baalbek eşrafından Said Bey Haydar
- Çerkes eşrafından Musa Kazım Bey
- Şamlı Türklerin reisi İmam Hacı Vakkas Efendi
- Lübnan'ın Sur şehrinden Şii önderlerden Kâmil El Esad
- Lazkiye civarındaki Alevilerin liderlerinden Şeyh Salih el-Ali
- Kuneytra Çerkeslerinin reislerinden Müftü Bedreddin Efendi
- Trablusşam'dan Müftü Hasip Efendi
Teşkilatın kurucularından Mülazim Mustaba Sabri, Alevi Şeyhi Salih el-Ali'nin yanında Nusayri ve Alevi çetelerini tanzim ve idare ediyordu. Cemiyetin üç numaları fedailerindendi ve kod adı “Kuş Kadeh” idi.
Salih Ali Direnişi
Fransa, Maysalun Savaşı sonrası Sünni, Alevi ve Dürzi diye parçalara ayırdılar. Artık Fransız manda rejimlerine karşı Ankara Hükûmeti'nin de desteklediği direnişler başladı. Şeyh Salih kendisi de bir Alevi olmasına karşın diğer parçalarından ayrılmış bir “Alevi devleti”ne razı gelmemişti. Şeyh Salih İbn Ali, Mustafa Kemal Paşa tarafından desteklenen bir direniş organize etti. Fransız işgalcilere karşı Lazkiye civarındaki El Nuseyriye Dağlarında (Alevi dağları olarak da bilinir) Şeyh Salih İbn Ali direnişe geçti. El Nuseyriye Dağlarında Fransızları mağlup eden Seyh Salih, dağlara Arap bayrağının ortasına Osmanlı bayrağının remzini de yer alan bayrak dikmiştir. Fakat daha sonraları Henri Gouraud, El Nuseyriye Dağlarına girmeyi başarmış ve isyanı bastırmıştır.
İbrahim Hananu Direnişi
Başka bir direnişi ise Halep'te İbrahim Hananu Büyük Millet Meclisinin büyük desteği ile Halep ve civarında büyük bir direniş başlatmıştır. Halep ve civarı diğer bölgelere göre daha yoğun bir Türk kültürünün etkisi altındadır. Öyle ki Arapları Türkiye'ye bağlama fikrini savunan en büyük kenti. Bu yüzden Büyük Millet Meclisi bu isyanla birebir ilgilenmiştir. Hatta Anadolu'da bulunan Kuvâ-yi Milliye birlikleri Özdemir Bey komutasında bölgede bulunan Fransızlar ile doğrudan çatışmaya girmiştir. Çatışmalar sonucunda Fransızlar bu direnişi kıramamıştır. Direnişçiler Halep ve civarını elinde tutmuştur.
Ankara ile Suriye'nin Ayrılması
İbrahim Hanunu isyanını bastıramayan ve sürekli isyanlarla karşı karşıya kalan Fransızlar soluğu Ankara'da alır. 9 Haziran 1921 tarihinde Henry Franklin-Bouillon başkanlığındaki heyet Ankara'ya gelir. Bouillon, Mustafa Kemal Paşa, Yusuf Kemal Bey ve Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa ile iki hafta kadar devam eden görüşmelerde bulundu. En sonunda Sakarya Meydan Muharebesinden ardından Ankara Antlaşması imzalandı.
Bu antlaşma ile her ne kadar Fransızlar, Yunanlara yaptığı yardımı kesip Antep ve Adana'yı terk etmiş ise de Büyük Millet Meclisi Suriye'de olan ve bastırılamayan direnişe verdiği desteği çekmiştir. Desteksiz kalan bu direnişte antlaşmanın ardından bastırıldı. Bu antlaşmanın ardından Suriye halkı yüzünü Türkiye'den Şam'a çevirmiş ve bağımsız bir Suriye için mücadele etmiştir. Ve en nihayetinde 1946 yılında Suriye bağımsızlığını ilan etmiştir.
Not: Mustafa Kemal Paşa'nın, Fransa'nın Anadolu'da işgal ettiği bölgelerden çekilmesi için buraya yardım edip müzakere sürecinde Fransa'ya istediklerini yaptırmak istediği iddia edilir.[]
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Dunya Savasi sirasinda Ingilizler Osmanli kuvvetlerini hizli bir sekilde maglup etmek icin Arabistan da bulunan Araplar ile anlastilar Bu antlasma ile Araplar savas bitince bagimsiz olacaklardi Fakat Rusya da gerceklesen Bolsevik Ihtilali sirasinda Vladimir Lenin Rus Carligi sirasinda imzalanan gizli antlasmalari gun yuzune cikardi Bu antlasmalardan bir tanesi Sykes Picot Anlasmasiydi Bu antlasmaya gore Orta Dogu yu Ingilizler ve Fransizlar tarafindan paylasiliyordu Bundan sonra toplanan San Remo Konferansinda da Araplara bagimsizlik soz konusu bile degildi Bunun uzerine Araplar silahlandi Turk Fransiz Cephesi Suriye Fransiz CephesiTurk Kurtulus Savasi Suriye Fransa savasiTarih23 Temmuz 1920 20 Ekim 1921BolgeSuriyeSebepFransizlarin Araplara verdigi sozu tutmamasiSonucAnkara Anlasmasi ile Hatay haric bugunku Turkiye Suriye siniri cizildiTaraflarAnkara Hukumeti Suriyeli AraplarFransaKomutanlar ve liderlerSefik Ozdemir Bey Salih el Ali Ibrahim HananuHenri GouraudGuclerBilinmiyorBilinmiyorArka planDirenis karari alan Suriye krali Faysal Fransizlar ile Ingilizler Suriye Itilafnamesi uyarinca Musul u ve Suriye yi paylastilar Buna gore Musul Ingilizlere Suriye Antep Maras Urfa ve civari Fransizlara birakildi Ama burada bir sorun vardi Sykes Picot Anlasmasi ndaki Suriye nin durumu ile Suriye Itilafnamesi ndeki Suriye nin arasinda hicbir fark yoktu Suriye icin 15 Eylul 1919 da onaylanan San Remo Konferansinda son seklini alan bu paylasim sonucunda Fransizlar harekete gecti Maysalun Savasi Maysalun Savasini yoneten Yusuf el Azme Ilk direnis hareketi Suriye Krali Faysal bin Huseyin nin emri ile eski Osmanli yarbayi Yusuf el Azme Sam civarindaki Maysalun da manda yonetiminin basindaki Fransiz General Henri Gouraud ve askerlerine karsi birkac bin neferiyle birlikte direnise gecmesiyle baslar Bu savasta basta Yusuf el Azme Pasa basta olmak uzere 2000 kadar asker sehit dustu Fransizlar El Azme direnisini bastirdiktan sonra Suriye yi isgal ettiler Maysalun savasi sonrasinda Suriye Krali Faysal bin Huseyin gorevinden alindi ve surgune gonderildi Bunun uzerine Faysal bin Huseyin Irak Kralli oldu Anadolu ile Suriye nin DayanismasiMaysalun Savasi sonrasi Suriye ve Lubnan in Fransiz mandasina girmesi uzerine Suriye merkezli direnis teskilatlari kurulmus ve buradaki insanlar Ankara Hukumeti ile iliskiye gecmislerdi Sam daki Ingiliz istihbaratcilari Londra ya gonderdikleri raporlarda Suriye Araplarinin bir yabanci gucun yonetimi altina girmektense Turklerle birlesmeyi tercih edeceklerine dikkat cekiyorlardi Hakikaten Suriye de hava Ingilizlerin ve Fransizlarin aleyhine donmustu Turkiye ile onurlu sartlar icerisinde yeniden birlesme dahil her turlu secenek tartisiliyordu Suriyeliler Ankara Hukumeti ile de gizli temaslar yaparak daha kapsamli bir cemiyet kurulmasina onayak olmuslardi Bu minvalde Ankara Hukumeti yle haberli olarak Ozdemir Bey 1920 de Turk Arap Dostluk Cemiyeti veya diger adiyla Suriye Filistin Mudafai Kuva yi Osmaniye Heyeti ni kurmustu Orgutte Suriye ve Lubnan in Sam Hama Humus Halep Lazkiye Baalbek Beyrut Sur basta olmak uzere hemen hemen butun sehirlerinden nufuzlu sahsiyetler bu teskilatla iliski kurmuslardi Bu sahsiyetler arasinda cesitli etnik ve mezhebi kokenlerden subaylar doktorlar gazeteciler tuccarlar asiret reisleri ve din adamlari vardi Teskilatin baskani Ozdemir BeyTeskilatin baskani Ozdemir Bey idi Teskilat ta yer alan sahsiyetlerden bazilari soyleydi Samli alimlerden Seyh Kamil Efendi el Kassab Sam daki Kurt mahallesini temsilen Binbasi kazmanizade Ahmet Bey Baalbek esrafindan Said Bey Haydar Cerkes esrafindan Musa Kazim Bey Samli Turklerin reisi Imam Haci Vakkas Efendi Lubnan in Sur sehrinden Sii onderlerden Kamil El Esad Lazkiye civarindaki Alevilerin liderlerinden Seyh Salih el Ali Kuneytra Cerkeslerinin reislerinden Muftu Bedreddin Efendi Trablussam dan Muftu Hasip Efendi Teskilatin kurucularindan Mulazim Mustaba Sabri Alevi Seyhi Salih el Ali nin yaninda Nusayri ve Alevi cetelerini tanzim ve idare ediyordu Cemiyetin uc numalari fedailerindendi ve kod adi Kus Kadeh idi Salih Ali DirenisiSeyh Salih Ibn Ali Fransa Maysalun Savasi sonrasi Sunni Alevi ve Durzi diye parcalara ayirdilar Artik Fransiz manda rejimlerine karsi Ankara Hukumeti nin de destekledigi direnisler basladi Seyh Salih kendisi de bir Alevi olmasina karsin diger parcalarindan ayrilmis bir Alevi devleti ne razi gelmemisti Seyh Salih Ibn Ali Mustafa Kemal Pasa tarafindan desteklenen bir direnis organize etti Fransiz isgalcilere karsi Lazkiye civarindaki El Nuseyriye Daglarinda Alevi daglari olarak da bilinir Seyh Salih Ibn Ali direnise gecti El Nuseyriye Daglarinda Fransizlari maglup eden Seyh Salih daglara Arap bayraginin ortasina Osmanli bayraginin remzini de yer alan bayrak dikmistir Fakat daha sonralari Henri Gouraud El Nuseyriye Daglarina girmeyi basarmis ve isyani bastirmistir Ibrahim Hananu DirenisiBaska bir direnisi ise Halep te Ibrahim Hananu Buyuk Millet Meclisinin buyuk destegi ile Halep ve civarinda buyuk bir direnis baslatmistir Halep ve civari diger bolgelere gore daha yogun bir Turk kulturunun etkisi altindadir Oyle ki Araplari Turkiye ye baglama fikrini savunan en buyuk kenti Bu yuzden Buyuk Millet Meclisi bu isyanla birebir ilgilenmistir Hatta Anadolu da bulunan Kuva yi Milliye birlikleri Ozdemir Bey komutasinda bolgede bulunan Fransizlar ile dogrudan catismaya girmistir Catismalar sonucunda Fransizlar bu direnisi kiramamistir Direnisciler Halep ve civarini elinde tutmustur Ankara ile Suriye nin AyrilmasiIbrahim Hanunu isyanini bastiramayan ve surekli isyanlarla karsi karsiya kalan Fransizlar solugu Ankara da alir 9 Haziran 1921 tarihinde Henry Franklin Bouillon baskanligindaki heyet Ankara ya gelir Bouillon Mustafa Kemal Pasa Yusuf Kemal Bey ve Genelkurmay Baskani Fevzi Pasa ile iki hafta kadar devam eden gorusmelerde bulundu En sonunda Sakarya Meydan Muharebesinden ardindan Ankara Antlasmasi imzalandi Bu antlasma ile her ne kadar Fransizlar Yunanlara yaptigi yardimi kesip Antep ve Adana yi terk etmis ise de Buyuk Millet Meclisi Suriye de olan ve bastirilamayan direnise verdigi destegi cekmistir Desteksiz kalan bu direniste antlasmanin ardindan bastirildi Bu antlasmanin ardindan Suriye halki yuzunu Turkiye den Sam a cevirmis ve bagimsiz bir Suriye icin mucadele etmistir Ve en nihayetinde 1946 yilinda Suriye bagimsizligini ilan etmistir Not Mustafa Kemal Pasa nin Fransa nin Anadolu da isgal ettigi bolgelerden cekilmesi icin buraya yardim edip muzakere surecinde Fransa ya istediklerini yaptirmak istedigi iddia edilir kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizFransa Suriye Savasi