Tapas (İspanyolca: []), İspanyol mutfağında meze veya atıştırmalıktır. Tam bir öğün oluşturmak için birleştirilebilirler ve soğuk (karışık zeytin ve peynir gibi) veya sıcak (hamurla kaplanmış, kızarmış küçük kalamar olan chopitos veya baharatlı patates olan patatas bravas gibi) servis edilirler. İspanya'daki ve dünyadaki bazı bar ve restoranlarda tapas, sofistike bir mutfağa dönüşmüştür. Bazı Orta Amerika ülkelerinde bu tür atıştırmalıklara bocas denir. Meksika'nın bazı bölgelerinde benzer yemeklere botanas denir.
Tapas | |
---|---|
Ülke(ler) | İspanya |
Türü | Meze veya Atıştırmalık |
Servis şekli | Sıcak veya soğuk |
Ana malzemeler | Birçok |
![]() | |
![]() |
Etimoloji
Çoğul bir kelime olan "tapas", İngilizce "top", "üst" kelimesinin aynı anlamında olan İspanyolca "örtmek" anlamına gelen tapar fiilinden türemiştir. Tek bir mezeye (veya tek bir siparişe) tapa denir.
Tarihçe
Terimin mezeler için kullanımıyla ilgili birden fazla teori mevcuttur.
Bir teoriye göre, 19. yüzyıl öncesi İspanya'da posadas, bodegas veya gezginlere yemek ve oda sunan albergues'lerdeki hancıların çok azı yazı yazabiliyor ve çok az gezgin de okuyabiliyordu, bu yüzden konuklara "tapa" ("İspanyolca'da "tencere kapağı") üzerinde sunulan yemeklerden birer örnek gösteriliyordu.
tarafından ortaya atılan başka bir teoriye göre, orijinal tapaslar Endülüs meyhanelerinde şeri içenlerin yudumlar arasında bardaklarını örtmek için kullandıkları ince ekmek veya et dilimleriydi. Bu, meyve sineklerinin tatlı şeri üzerinde dolaşmasını önlemek için alınan pratik bir önlemdi (daha fazla açıklama için aşağıya bakın). Şeriyi örtmek için kullanılan et genellikle çok tuzlu olan ve susuzluğu harekete geçiren jambon veya chorizo idi. Bu nedenle barmenler ve restoran sahipleri şeri ile birlikte servis etmek üzere çeşitli atıştırmalıklar yarattılar ve böylece içki satışlarını artırdılar. Tapaslar sonunda şeri kadar önemli hale geldi.
Tapas, etkilere açık kalarak ve yeni malzemeler katılarak İspanyol tarihi boyunca evrimleşmiştir. İber Yarımadası'nın çoğu, MÖ 218'deRomalılar tarafından işgal edildi ve Romalılar, varışlarının ardından zeytinin daha kapsamlı bir şekilde yetiştirilmesini ve sulama yöntemlerini başlattı.Yeni Dünya'nın keşfi, İspanya'nın mikroiklimlerinde kolayca kabul gören ve yetiştirilen domates, tatlı ve acı biber, mısır ve patatesin tanınmasını sağladı.
Tapas'ın, İspanyol Engizisyonu zamanında, Hristiyanlığa geçen Yahudiler olan konversoları kamuoyunda tanımlamanın bir yolu olarak İspanya'nın güneyinde ortaya çıktığı da iddia edilmiştir. Tapas genellikle jambon veya diğer koşer olmayan yiyeceklerden oluştuğu için, konversoların kendilerine sunulan her türlü tapas yemeğini yemeye isteksiz olmaları, Yahudi inançlarını terk etmediklerinin örtük bir kabulü olarak alınabilir, bu nedenle tapas İspanyol Engizisyonu'nun bir aracıydı.
İspanya genelinde birçok tapas yarışması düzenlenmektedir. 2005'ten başlayarak Kuzeybatı İspanya'daki Valladolid şehri her Kasım ayında ulusal bir tapas yarışmasına ev sahipliği yapmaktadır. İspanya dışında bu etkinliğe olan ilgi, Uluslararası Mutfak Sanatları Okulu'nu 2009'dan başlayarak Mutfak Okulları için Uluslararası Tapas Yarışması düzenlemeye teşvik etmiştir. Dünyanın dört bir yanından çeşitli okullar her yıl en iyi tapas konsepti için yarışmak üzere İspanya'ya gelmektedir.
Kökeni
Tapas'ın birincil anlamı örtü veya kapak olsa da, İspanya'da bu yiyecek tarzı için de bir terim haline geldi. Bu yeni anlamın kökeni belirsizdir ancak birkaç teori vardır:
- Tapas geleneği, Kastilya Kralı X. Alfonso'nun (1221–1284) yemekler arasında küçük tabaklarda mezelerle birlikte şarap içerek bir hastalıktan kurtulmasıyla başlamış olabilir. Sağlığına kavuştuktan sonra kral, meyhanelerin müşterilere şarap servis etmelerine, yanında küçük bir atıştırmalık veya "tapa" olmadığı sürece izin verilmeyeceğini emretti.
- Başka bir popüler ve daha modern açıklama, Kral XIII. Alfonso'nun (1886–1941) Cádiz'deki (bir Endülüs şehri) ünlü bir meyhaneye uğrayıp bir kadeh şarap sipariş ettiğini söyler. Garson, Cádiz rüzgarlı bir yer olduğu için şarabı savrulan plaj kumundan korumak amacıyla, kadehi krala sunmadan önce bir dilim kürlenmiş jambonla kaplar. Kral, şarabı içip jambonu yedikten sonra, con la tapa ("kapağıyla") bir şarap daha sipariş eder.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "top". 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
- ^ "Tapas, the Little Dishes of Spain | Living Language". web.archive.org. 3 Mayıs 2018. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2025.
- ^ "Food and drink". The Telegraph (İngilizce). 13 Ağustos 2015. ISSN 0307-1235. 8 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
- ^ Irma S. Rombauer (2006). Joy of Cooking. Internet Archive. Simon and Schuster/Scribner. ISBN .
- ^ Casas, Penelope (2007). "Introduction". Tapas : the little dishes of Spain (Rev. & updated ed.). New York: Alfred A. Knopf. s. xv. ISBN . OCLC 70176935.
- ^ "The Art of Tapas". Google Arts & Culture (İngilizce). 7 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
- ^ "History and Culture of Spain". www.lamoncloa.gob.es (İngilizce). 17 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
- ^ "Spanish food history". web.archive.org. 1 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
- ^ "BBC Four - Blood and Gold: The Making of Spain with Simon Sebag Montefiore, Reconquest". web.archive.org. 11 Kasım 2018. 11 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
- ^ "Concurso Nacional de Pinchos y Tapas ciudad de Valladolid". web.archive.org. 17 Mayıs 2014. 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
- ^ "International School of Culinary Arts -". web.archive.org. 6 Kasım 2017. 6 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
- ^ "culinary program school spain | Escuela Internacional de Cocina". web.archive.org. 31 Temmuz 2012. 31 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
- ^ "El origen de las Tapas y Alfonso XIII". web.archive.org. 22 Kasım 2010. 22 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.
Dış bağlantılar
- Tapas herşeyi anlatıyor
- Tapas tarifleri
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tapas Ispanyolca ˈtapa Ispanyol mutfaginda meze veya atistirmaliktir Tam bir ogun olusturmak icin birlestirilebilirler ve soguk karisik zeytin ve peynir gibi veya sicak hamurla kaplanmis kizarmis kucuk kalamar olan chopitos veya baharatli patates olan patatas bravas gibi servis edilirler Ispanya daki ve dunyadaki bazi bar ve restoranlarda tapas sofistike bir mutfaga donusmustur Bazi Orta Amerika ulkelerinde bu tur atistirmaliklara bocas denir Meksika nin bazi bolgelerinde benzer yemeklere botanas denir TapasUlke ler IspanyaTuruMeze veya AtistirmalikServis sekliSicak veya sogukAna malzemelerBircokVikikitapCommonsEtimolojiMadrid deki Plaza Mayor da tapas bar ve restorani Cogul bir kelime olan tapas Ingilizce top ust kelimesinin ayni anlaminda olan Ispanyolca ortmek anlamina gelen tapar fiilinden turemistir Tek bir mezeye veya tek bir siparise tapa denir TarihceBir tapas tabagiTapas restorani tabelasi Galicya Ispanya Terimin mezeler icin kullanimiyla ilgili birden fazla teori mevcuttur Bir teoriye gore 19 yuzyil oncesi Ispanya da posadas bodegas veya gezginlere yemek ve oda sunan albergues lerdeki hancilarin cok azi yazi yazabiliyor ve cok az gezgin de okuyabiliyordu bu yuzden konuklara tapa Ispanyolca da tencere kapagi uzerinde sunulan yemeklerden birer ornek gosteriliyordu tarafindan ortaya atilan baska bir teoriye gore orijinal tapaslar Endulus meyhanelerinde seri icenlerin yudumlar arasinda bardaklarini ortmek icin kullandiklari ince ekmek veya et dilimleriydi Bu meyve sineklerinin tatli seri uzerinde dolasmasini onlemek icin alinan pratik bir onlemdi daha fazla aciklama icin asagiya bakin Seriyi ortmek icin kullanilan et genellikle cok tuzlu olan ve susuzlugu harekete geciren jambon veya chorizo idi Bu nedenle barmenler ve restoran sahipleri seri ile birlikte servis etmek uzere cesitli atistirmaliklar yarattilar ve boylece icki satislarini artirdilar Tapaslar sonunda seri kadar onemli hale geldi Tapas etkilere acik kalarak ve yeni malzemeler katilarak Ispanyol tarihi boyunca evrimlesmistir Iber Yarimadasi nin cogu MO 218 deRomalilar tarafindan isgal edildi ve Romalilar varislarinin ardindan zeytinin daha kapsamli bir sekilde yetistirilmesini ve sulama yontemlerini baslatti Yeni Dunya nin kesfi Ispanya nin mikroiklimlerinde kolayca kabul goren ve yetistirilen domates tatli ve aci biber misir ve patatesin taninmasini sagladi Tapas in Ispanyol Engizisyonu zamaninda Hristiyanliga gecen Yahudiler olan konversolari kamuoyunda tanimlamanin bir yolu olarak Ispanya nin guneyinde ortaya ciktigi da iddia edilmistir Tapas genellikle jambon veya diger koser olmayan yiyeceklerden olustugu icin konversolarin kendilerine sunulan her turlu tapas yemegini yemeye isteksiz olmalari Yahudi inanclarini terk etmediklerinin ortuk bir kabulu olarak alinabilir bu nedenle tapas Ispanyol Engizisyonu nun bir araciydi Ispanya genelinde bircok tapas yarismasi duzenlenmektedir 2005 ten baslayarak Kuzeybati Ispanya daki Valladolid sehri her Kasim ayinda ulusal bir tapas yarismasina ev sahipligi yapmaktadir Ispanya disinda bu etkinlige olan ilgi Uluslararasi Mutfak Sanatlari Okulu nu 2009 dan baslayarak Mutfak Okullari icin Uluslararasi Tapas Yarismasi duzenlemeye tesvik etmistir Dunyanin dort bir yanindan cesitli okullar her yil en iyi tapas konsepti icin yarismak uzere Ispanya ya gelmektedir KokeniTapas gelenegi Kastilya krali X Alfonso ya atfedilir Tapas in birincil anlami ortu veya kapak olsa da Ispanya da bu yiyecek tarzi icin de bir terim haline geldi Bu yeni anlamin kokeni belirsizdir ancak birkac teori vardir Tapas gelenegi Kastilya Krali X Alfonso nun 1221 1284 yemekler arasinda kucuk tabaklarda mezelerle birlikte sarap icerek bir hastaliktan kurtulmasiyla baslamis olabilir Sagligina kavustuktan sonra kral meyhanelerin musterilere sarap servis etmelerine yaninda kucuk bir atistirmalik veya tapa olmadigi surece izin verilmeyecegini emretti Baska bir populer ve daha modern aciklama Kral XIII Alfonso nun 1886 1941 Cadiz deki bir Endulus sehri unlu bir meyhaneye ugrayip bir kadeh sarap siparis ettigini soyler Garson Cadiz ruzgarli bir yer oldugu icin sarabi savrulan plaj kumundan korumak amaciyla kadehi krala sunmadan once bir dilim kurlenmis jambonla kaplar Kral sarabi icip jambonu yedikten sonra con la tapa kapagiyla bir sarap daha siparis eder Ayrica bakinizIspanya mutfagi Meze AtistirmalikKaynakca top 13 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 Tapas the Little Dishes of Spain Living Language web archive org 3 Mayis 2018 3 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ocak 2025 Food and drink The Telegraph Ingilizce 13 Agustos 2015 ISSN 0307 1235 8 Ocak 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 Irma S Rombauer 2006 Joy of Cooking Internet Archive Simon and Schuster Scribner ISBN 978 0 7432 4626 2 Casas Penelope 2007 Introduction Tapas the little dishes of Spain Rev amp updated ed New York Alfred A Knopf s xv ISBN 978 0 307 26552 4 OCLC 70176935 The Art of Tapas Google Arts amp Culture Ingilizce 7 Ekim 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 History and Culture of Spain www lamoncloa gob es Ingilizce 17 Eylul 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 Spanish food history web archive org 1 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 BBC Four Blood and Gold The Making of Spain with Simon Sebag Montefiore Reconquest web archive org 11 Kasim 2018 11 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 Concurso Nacional de Pinchos y Tapas ciudad de Valladolid web archive org 17 Mayis 2014 17 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 International School of Culinary Arts web archive org 6 Kasim 2017 6 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 culinary program school spain Escuela Internacional de Cocina web archive org 31 Temmuz 2012 31 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 El origen de las Tapas y Alfonso XIII web archive org 22 Kasim 2010 22 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2025 Dis baglantilarTapas herseyi anlatiyor Tapas tarifleri