Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tereyağı, ana maddesi süt yağı olan bir mandıra ürünüdür. Tereyağının bileşiminde yaklaşık %80 oranında süt yağı, su, süt şekeri, mineraller, , suda çözülmüş vitaminler, protein, asitler ve aroma veren maddeler yer alır. Tereyağı, gıda ve kozmetik sanayisinde kullanılan bir hammaddedir.
Etimoloji
Tereyağı sözcüğü; Farsçada (Persçe/Persian) “taze, yaş” anlamına gelen tare (تَره) sözcüğü ile Eski Türkçe yāġ “hayvansal yağ veya süt yağı” sözcükleriyle oluşturulmuş bir birleşik sözcüktür. Tereyağı sözcüğünün Türkçedeki karşılığı Dîvânu Lugâti't-Türk'te sağyağ olarak geçmektedir. Türkçe kökle türetilmiş bir başka sözcük de sarı yağ sözcüğüdür.[]
Özellikleri
Genel özellikleri
Yağın hafif sarı ve beyaz olmak üzere iki renkte olması ihtimal dahilindedir. Çünkü sütü yağ elde etmek için alınan hayvan, öncesinde yeşil renkte (yani canlı) besinler tükettiğinde yağ rengi sarıya daha yakın, kurumuş tahıl sapı veya samanı ile beslemiş hayvanlarda ise elde edilecek yağın rengi beyaza daha yakın olmaktadır. Oda sıcaklığında sıvı yapısı, soğuk buzdolabı (yak. 7 °C) soğukluğunda sert sıvılaşması vardır.
Modern tereyağları katkısız ve kaliteli yağı yüksek sütlerden yapılır. Buzdolabında saklanır. Türkiye'de yayık ayranından imal edilen tuzlanmış tereyağı, ağır kokulu, tuzlu ve ekşimsi tatlıdır. AT standartlarına uygun üretim ve tüketim için çalışmaların başladığı belirtilmektedir.
Kimyasal ihtivası
AB standartlarına göre tereyağındaki su miktarı %16 geçmemesi gerekmektedir. Ancak bu şart sağlandığı zaman tereyağı süt ürünü kategorisinde satılabilmektedir. Bunun yanı sıra tereyağı yapısında birçok madde ihtiva etmektedir. Bunlar süt şekeri, mineral maddeler, kolesterol, proteinler, yağda çözülen vitaminler, süt asitleri ve aroma maddeleridir.
Tereyağının diğer bir karakteristik özelliği de yapısında yüksek oranda yağ asitlerinin gliseritleri ve kısa zincirli doymuş yağ asitleri (örn. Bütirik asit) içermesidir. 100 g tereyağının besin değeri yaklaşık 3100 kJ (740 kcal) dir.
Tarih
İlk tereyağı üretiminin nerede olduğu bilinmemektedir. Ama bunun hayvancılığın başlaması ile ortaya çıktığı düşünülmektedir. En eski bilinen kaynak ise eski milattan 3000 yıl önce Sümerlerde mozaiklerde resmedilmiş. Ama bunun bir nevi ayran veya tereyağı üretimi olduğu kesin bilinmemektedir.
Antik devirde Akdeniz bölgelerinde tereyağı üretimi bilinmekle birlikte sadece kozmetik ve ilaç olarak kullanılmış zeytin yağı kullanımı daha ağır basmıştır. Orta Çağ'da ise çok önemli bir ticari madde olmuş ve bunun için özel fıçı ve kovalar icat edilerek genelde deniz yolları ile nakledilmiştir.
19. yüzyılda endüstri devrimi ile birlikte büyük mandıra ve tereyağı işletmeleri türeyerek üretim sanayileştirildi. Tarımın ve hayvancılığın gelişmesi, traktör ve süt sağma makinelerinin daha genişçe kullanılmaya başlanması, nakliyat imkânların oluşması, tereyağı üretimi ve tüketiminde bir patlama oluşturmuştur.
Suni soğutma tekniğinin (buzdolabı) 19. yüzyılında geliştirilmesi tereyağının geniş kitleler için sıradan bir gıda olmasında büyük bir etkendir. Gelişmiş sanayi ülkelerinde, süt üretiminden ve nakliyattan tüketime kadar süreçteki kesintisiz soğutma zorunluluğu bugün belirlenmiş bir standarttır.
Sanayileşme ile birlikte tereyağına esaslı bir rekabet oluştu: bitkisel margarin. Fransız kralı III. Napolyon'un verdiği sipariş üzerine kimyager Hippolyte Mège-Mouriés margarini buldu. Tereyağını alamayacak yoksul kitle için, ekmeğe sürülebilen ekonomik bir yağ gerekli idi.
Üretim yöntemleri
Elde edilmesi her zaman kolay olmasa da, tereyağı genel olarak yağ içeren tüm sütlerden elde edilebilmektedir. Her sütten tereyağı elde etmek mümkün değildir. Örneğin kısrak ve sıpa sütü tereyağı elde etmek için elverişli değildir. Tereyağı üretiminde en elverişli süt inek, koyun ve keçi sütüdür.
Tereyağı yapımı
Eski zamanlarda tereyağını üretmek için, bu işlemde kullanılacak süt bir kaba konulur ve iki gün böyle bekletilirdi, ta ki sütün kreması yüzeyde toplanıncaya kadar. Bu krema tabakası elle tereyağı yapma aşamasına geçmeden önce başka bir kaba alınır ve olgunlaşması için bir müddet daha bekletilirdi.
Bu fiziksel olgunlaşma sayesinde yağın kristalleşmesi sağlanır ve bunun yanında sütyağının düzgün ve en uygun şekilde yayılır. Buda ekşimemiş kremadan tereyağı yapılmasını mümkün kılmaktadır. Kremanın olgun hale gelmesi için bir takım biyolojik ilaçlarda kullanılmaktadır. Bunun sonucunda yağın pH-değeri düşer ve çeşitli mikroorganizmalar oluşur. Buda tereyağına farklı bir aroma kazandırır.
Tereyağı elde etme aşamasında krema iyice çırpılır. Bu işlem esnasında sütte bulunan yağ damlalarını saran zar parçalanır. Böylelikle yağ sütün içine karışır. Bundan sonra süt içerisinde serbest kalan yağ birbirlerine yapışmaya başlar. Burada yapısında yağ zarı parçacıkları, su ve bir miktar süt proteini barındıran bir emülsiyon oluşmuş olur. Oluşan bu emülsiyonun karıştırmaya devam edilmesiyle sıvı haldeki su içerisinde yağ emülisyonundan katı haldeki yağ içerisinde su emülsiyonu oluşmuş olur. Bu işlemler sonucunda yağsız olan kısım yayıkaltı olarak kullanılırken, diğer kısım ise tereyağı olarak kullanmak üzere şekil verilerek paketlenir.
Rengi
Tereyağı rengini iki farklı faktörden almaktadır. Bunlardan ilki sütünden tereyağı yapılan hayvanın yeminden ve ikicisi ise üretim esnasında içine ekstra konulan renklendiricilerdir.
Tereyağının klasik rengi sarıdır. Eğer tereyağı yaptığımız süt inek sütü ise, buradan ineğin doğal yollarla çayırlarda otlandığını ve taze çimen ya da ot yediğinin bir göstergesi olarak gösterilebilir. Bilindiği üzere çimenler yüksek oranda yapısında Karotenoid ihtiva eder. Eğer otlar sarı değil de yeşil bile olsa yapısında gene de Karatenoid barındırır. Sadece bu durumda Karatenoidin etkisi klorofiller tarafından bastırılmıştır. Karatenoidler klorofillere kıyasla yağda çözülebilme özelliğine sahiptirler. Bu yüzden tereyağı yapma işlemi sırasında karatenoidler sütteki yağda çözülürler ve böylelikle tereyağının içine de geçmiş olurlar. Bu da Tereyağının neden sarı renkte olduğunu açıklar. Bir başka deyişle hayvan sadece suni hayvan yemiyle ya da sadece samanla beslenirse, ki bu yöntem günümüzde kış aylarında modern tesislerde kullanılan bir yöntemdir, bu hayvanların sütlerinden üretilen tereyağı daha çok beyaz renkli olur. Çünkü suni yemler ve saman karatenoid bakımından oldukça fakirdirler. Avrupa Birliği ülkelerinde tüketicilerin bu hassasiyetlerini bilen üreticilerin hayvan yemlerinin içine yeteri miktarda Karoten maddesi eklemektedirler. Böylelikle yılın her döneminde alınan tereyağını her zaman aynı renge sahip olması sağlanmış olur. Bu yöntem özellikle Almanya’da çok kullanılan bir yöntemdir.
Halk arasında geniş bir kabul bulan inanışa göre tereyağının rengi, hayvanların yılın farklı zamanlarında tükettikleri yemlerin yapılarında ihtiva ettikleri yağ oranlarına bağlamışlardır. Onlara göre sonbaharda ve kışta üretilen süt, yıllın diğer zamanlarında üretilen sütten daha yağsız olduğu ve bu yüzden bu zamanda yapılan tereyağı beyaz renkte olur. Yukarıda daha önce açık bir şekilde anlatıldığı gibi, tereyağına rengini veren sütün ihtiva ettiği yağ oranı değil aksine yapısındaki Karatenoid maddesidir. Bundan yola çıkarak halk arasındaki bu anlayışın yanlış olduğunu kesin bir dille söyleyebiliriz. Yapısında yüksek oranda yağ barındıran süt bile, içinde Karatoin maddesi barındırmadığı ve taze olduğu sürece gene beyazımsı bir renkte olur. Kısacası tereyağının rengine bakarak, içerdiği yağ miktarından bahsetmemiz pek mümkün değildir.
Bunun yanı sıra tereyağının tipik rengi ülkeden ülkeye farklılıklar gösterebilmektedir. Örneğin İtalya’da üretilen tereyağın rengi genel olarak saf beyazdır. Bu yüzden bu renk İtalyanlar arasında tereyağının doğal rengi olarak kabul görmektedir.
Günümüzdeki endüstiriyel üretimi
Günümüzde tereyağı üretimi modern tesislerde üretilmektedir. Bu tesislerde tereyağı üretimi pastörize edilmiş kremadan yapılır. Buralarda süt santrifüjleme işleminden geçerek kısa bir sürede krema kısmı sütten ayrılmış olur. Bundan sonra pastörizasyon işleminden geçer. Yani burada krema hızlı bir şekilde ısıtılır ve saniyeler içinde tekrar oda sıcaklığında soğutulur. Krema olgunlaşması için yaklaşık 20 saat bekletildikten sonra Tereyağı makinelerine aktarılır. Burada iyice çırpılarak kremadan tereyağı elde edilir ve bu işlem esnasında bir yan ürün olan ayran yağdan ayrılır. Elde edilen tereyağına şekil verildikten sonra paketleme işlemine geçilir. Ortalama olarak 1 kg tereyağı elde etmek içi yaklaşık 20 kg süte ihtiyaç vardır.
Dünyada tereyağı üretiminde önde gelen ülkeler
Dünyada tereyağı üretiminde Hindistan açık bir farkla başı çekmektedir ve 2,5 (milyon ton) yıllık üretimiyle ikinci sırada bulunan Pakistan'dan neredeyse 5 kat daha fazladır. İkici sıradaki Pakistan'ı ise az bir farkla ABD takip etmektedir.
2012'in verilerine göre tekrar Hindistan 4,5 (Milyon ton)' la dünya üretiminde birinci sırayı alırken, Hindistan ürettiği bu miktar tereyağıyla dünya üretiminin %40 tek başına üretmektedir. İkinci sıradaki ABD 0,8 (Milyon ton)' onu takip ederken, Pakistan 0,7 (Milyon ton)'la üçüncü sıraya gerilemiştir.
| Sıralama | Ülke | Üretim (Milyon ton) | Sıralama | Ülke | Üretim (Milyon ton) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Hindistan | 2,5 | 10 |  İran | 0,150 |
| 2 |  Pakistan | 0,557 | 11 |  İrlanda | 0,142 |
| 3 |  ABD | 0,525 | 12 |  Avustralya | 0,130 |
| 4 |  Yeni Zelanda | 0,473 | 13 |  İtalya | 0,125 |
| 5 |  Almanya | 0,440 | 14 |  Hollanda | 0,117 |
| 6 |  Fransa | 0,420 | 15 |  Mısır | 0,116 |
| 7 |  Rusya | 0,262 | 16 |  Ukrayna | 0,110 |
| 8 |  Polonya | 0,180 | 17 |  Belçika | 0,102 |
| 9 |  Birleşik Krallık | 0,160 |
Besin değeri
Yüksek doymuş yağ oranı ve hayvansal yağ olması kötü kolestrole bir sebep olarak görülse de, tereyağı tabii bir gıdadır. Sanayi yağı margarine karşı besin değeri daha yüksek ve kıymetlidir. Yağlar arasında en yüksek protein içeren besindir. Yaklaşık yüzde biri protein iken diğer yağlarda bu neredeyse sıfırdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Tereyağı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tereyagi ana maddesi sut yagi olan bir mandira urunudur Tereyaginin bilesiminde yaklasik 80 oraninda sut yagi su sut sekeri mineraller suda cozulmus vitaminler protein asitler ve aroma veren maddeler yer alir Tereyagi gida ve kozmetik sanayisinde kullanilan bir hammaddedir Kati ve eritilmis tereyagiEtimolojiTereyagi sozcugu Farscada Persce Persian taze yas anlamina gelen tare ت ره sozcugu ile Eski Turkce yaġ hayvansal yag veya sut yagi sozcukleriyle olusturulmus bir birlesik sozcuktur Tereyagi sozcugunun Turkcedeki karsiligi Divanu Lugati t Turk te sagyag olarak gecmektedir Turkce kokle turetilmis bir baska sozcuk de sari yag sozcugudur kaynak belirtilmeli Floris van SchootenOzellikleriGenel ozellikleri Yagin hafif sari ve beyaz olmak uzere iki renkte olmasi ihtimal dahilindedir Cunku sutu yag elde etmek icin alinan hayvan oncesinde yesil renkte yani canli besinler tukettiginde yag rengi sariya daha yakin kurumus tahil sapi veya samani ile beslemis hayvanlarda ise elde edilecek yagin rengi beyaza daha yakin olmaktadir Oda sicakliginda sivi yapisi soguk buzdolabi yak 7 C soguklugunda sert sivilasmasi vardir Modern tereyaglari katkisiz ve kaliteli yagi yuksek sutlerden yapilir Buzdolabinda saklanir Turkiye de yayik ayranindan imal edilen tuzlanmis tereyagi agir kokulu tuzlu ve eksimsi tatlidir AT standartlarina uygun uretim ve tuketim icin calismalarin basladigi belirtilmektedir Kimyasal ihtivasi Tereyaginin genel formulu Maviyle cizilmis kisim doymus Palmatik asit yesil ile isaretlenen kisim doymamis tekli yag asitleri kirmiziyla isaretlene kisim Butirik asit ve son olarak siyah ile cizilen kisim ise Glicerin dir AB standartlarina gore tereyagindaki su miktari 16 gecmemesi gerekmektedir Ancak bu sart saglandigi zaman tereyagi sut urunu kategorisinde satilabilmektedir Bunun yani sira tereyagi yapisinda bircok madde ihtiva etmektedir Bunlar sut sekeri mineral maddeler kolesterol proteinler yagda cozulen vitaminler sut asitleri ve aroma maddeleridir Tereyaginin diger bir karakteristik ozelligi de yapisinda yuksek oranda yag asitlerinin gliseritleri ve kisa zincirli doymus yag asitleri orn Butirik asit icermesidir 100 g tereyaginin besin degeri yaklasik 3100 kJ 740 kcal dir TarihFilistin de yayik ile geleneksel tereyagi yapimi 1914 Ilk tereyagi uretiminin nerede oldugu bilinmemektedir Ama bunun hayvanciligin baslamasi ile ortaya ciktigi dusunulmektedir En eski bilinen kaynak ise eski milattan 3000 yil once Sumerlerde mozaiklerde resmedilmis Ama bunun bir nevi ayran veya tereyagi uretimi oldugu kesin bilinmemektedir Antik devirde Akdeniz bolgelerinde tereyagi uretimi bilinmekle birlikte sadece kozmetik ve ilac olarak kullanilmis zeytin yagi kullanimi daha agir basmistir Orta Cag da ise cok onemli bir ticari madde olmus ve bunun icin ozel fici ve kovalar icat edilerek genelde deniz yollari ile nakledilmistir 19 yuzyilda endustri devrimi ile birlikte buyuk mandira ve tereyagi isletmeleri tureyerek uretim sanayilestirildi Tarimin ve hayvanciligin gelismesi traktor ve sut sagma makinelerinin daha genisce kullanilmaya baslanmasi nakliyat imkanlarin olusmasi tereyagi uretimi ve tuketiminde bir patlama olusturmustur Tereyagi yapan bir Turk kadin Yakutistan 19 yuzyil sonlari Suni sogutma tekniginin buzdolabi 19 yuzyilinda gelistirilmesi tereyaginin genis kitleler icin siradan bir gida olmasinda buyuk bir etkendir Gelismis sanayi ulkelerinde sut uretiminden ve nakliyattan tuketime kadar surecteki kesintisiz sogutma zorunlulugu bugun belirlenmis bir standarttir Sanayilesme ile birlikte tereyagina esasli bir rekabet olustu bitkisel margarin Fransiz krali III Napolyon un verdigi siparis uzerine kimyager Hippolyte Mege Mouries margarini buldu Tereyagini alamayacak yoksul kitle icin ekmege surulebilen ekonomik bir yag gerekli idi Uretim yontemleriElde edilmesi her zaman kolay olmasa da tereyagi genel olarak yag iceren tum sutlerden elde edilebilmektedir Her sutten tereyagi elde etmek mumkun degildir Ornegin kisrak ve sipa sutu tereyagi elde etmek icin elverisli degildir Tereyagi uretiminde en elverisli sut inek koyun ve keci sutudur Tereyagi yapimi 19 yuzyilda tereyagi yapiminda kullanilan yayik Eski zamanlarda tereyagini uretmek icin bu islemde kullanilacak sut bir kaba konulur ve iki gun boyle bekletilirdi ta ki sutun kremasi yuzeyde toplanincaya kadar Bu krema tabakasi elle tereyagi yapma asamasina gecmeden once baska bir kaba alinir ve olgunlasmasi icin bir muddet daha bekletilirdi Bu fiziksel olgunlasma sayesinde yagin kristallesmesi saglanir ve bunun yaninda sutyaginin duzgun ve en uygun sekilde yayilir Buda eksimemis kremadan tereyagi yapilmasini mumkun kilmaktadir Kremanin olgun hale gelmesi icin bir takim biyolojik ilaclarda kullanilmaktadir Bunun sonucunda yagin pH degeri duser ve cesitli mikroorganizmalar olusur Buda tereyagina farkli bir aroma kazandirir Tereyagi elde etme asamasinda krema iyice cirpilir Bu islem esnasinda sutte bulunan yag damlalarini saran zar parcalanir Boylelikle yag sutun icine karisir Bundan sonra sut icerisinde serbest kalan yag birbirlerine yapismaya baslar Burada yapisinda yag zari parcaciklari su ve bir miktar sut proteini barindiran bir emulsiyon olusmus olur Olusan bu emulsiyonun karistirmaya devam edilmesiyle sivi haldeki su icerisinde yag emulisyonundan kati haldeki yag icerisinde su emulsiyonu olusmus olur Bu islemler sonucunda yagsiz olan kisim yayikalti olarak kullanilirken diger kisim ise tereyagi olarak kullanmak uzere sekil verilerek paketlenir Rengi Deniz tuzuyla tuzlanmis Alman Tereyagi Tereyagi rengini iki farkli faktorden almaktadir Bunlardan ilki sutunden tereyagi yapilan hayvanin yeminden ve ikicisi ise uretim esnasinda icine ekstra konulan renklendiricilerdir Tereyaginin klasik rengi saridir Eger tereyagi yaptigimiz sut inek sutu ise buradan inegin dogal yollarla cayirlarda otlandigini ve taze cimen ya da ot yediginin bir gostergesi olarak gosterilebilir Bilindigi uzere cimenler yuksek oranda yapisinda Karotenoid ihtiva eder Eger otlar sari degil de yesil bile olsa yapisinda gene de Karatenoid barindirir Sadece bu durumda Karatenoidin etkisi klorofiller tarafindan bastirilmistir Karatenoidler klorofillere kiyasla yagda cozulebilme ozelligine sahiptirler Bu yuzden tereyagi yapma islemi sirasinda karatenoidler sutteki yagda cozulurler ve boylelikle tereyaginin icine de gecmis olurlar Bu da Tereyaginin neden sari renkte oldugunu aciklar Bir baska deyisle hayvan sadece suni hayvan yemiyle ya da sadece samanla beslenirse ki bu yontem gunumuzde kis aylarinda modern tesislerde kullanilan bir yontemdir bu hayvanlarin sutlerinden uretilen tereyagi daha cok beyaz renkli olur Cunku suni yemler ve saman karatenoid bakimindan oldukca fakirdirler Avrupa Birligi ulkelerinde tuketicilerin bu hassasiyetlerini bilen ureticilerin hayvan yemlerinin icine yeteri miktarda Karoten maddesi eklemektedirler Boylelikle yilin her doneminde alinan tereyagini her zaman ayni renge sahip olmasi saglanmis olur Bu yontem ozellikle Almanya da cok kullanilan bir yontemdir Halk arasinda genis bir kabul bulan inanisa gore tereyaginin rengi hayvanlarin yilin farkli zamanlarinda tukettikleri yemlerin yapilarinda ihtiva ettikleri yag oranlarina baglamislardir Onlara gore sonbaharda ve kista uretilen sut yillin diger zamanlarinda uretilen sutten daha yagsiz oldugu ve bu yuzden bu zamanda yapilan tereyagi beyaz renkte olur Yukarida daha once acik bir sekilde anlatildigi gibi tereyagina rengini veren sutun ihtiva ettigi yag orani degil aksine yapisindaki Karatenoid maddesidir Bundan yola cikarak halk arasindaki bu anlayisin yanlis oldugunu kesin bir dille soyleyebiliriz Yapisinda yuksek oranda yag barindiran sut bile icinde Karatoin maddesi barindirmadigi ve taze oldugu surece gene beyazimsi bir renkte olur Kisacasi tereyaginin rengine bakarak icerdigi yag miktarindan bahsetmemiz pek mumkun degildir Bunun yani sira tereyaginin tipik rengi ulkeden ulkeye farkliliklar gosterebilmektedir Ornegin Italya da uretilen tereyagin rengi genel olarak saf beyazdir Bu yuzden bu renk Italyanlar arasinda tereyaginin dogal rengi olarak kabul gormektedir Tereyagi erirken Gunumuzdeki endustiriyel uretimi Gunumuzde tereyagi uretimi modern tesislerde uretilmektedir Bu tesislerde tereyagi uretimi pastorize edilmis kremadan yapilir Buralarda sut santrifujleme isleminden gecerek kisa bir surede krema kismi sutten ayrilmis olur Bundan sonra pastorizasyon isleminden gecer Yani burada krema hizli bir sekilde isitilir ve saniyeler icinde tekrar oda sicakliginda sogutulur Krema olgunlasmasi icin yaklasik 20 saat bekletildikten sonra Tereyagi makinelerine aktarilir Burada iyice cirpilarak kremadan tereyagi elde edilir ve bu islem esnasinda bir yan urun olan ayran yagdan ayrilir Elde edilen tereyagina sekil verildikten sonra paketleme islemine gecilir Ortalama olarak 1 kg tereyagi elde etmek ici yaklasik 20 kg sute ihtiyac vardir Dunyada tereyagi uretiminde onde gelen ulkelerDunyada tereyagi uretiminde Hindistan acik bir farkla basi cekmektedir ve 2 5 milyon ton yillik uretimiyle ikinci sirada bulunan Pakistan dan neredeyse 5 kat daha fazladir Ikici siradaki Pakistan i ise az bir farkla ABD takip etmektedir 2012 in verilerine gore tekrar Hindistan 4 5 Milyon ton la dunya uretiminde birinci sirayi alirken Hindistan urettigi bu miktar tereyagiyla dunya uretiminin 40 tek basina uretmektedir Ikinci siradaki ABD 0 8 Milyon ton onu takip ederken Pakistan 0 7 Milyon ton la ucuncu siraya gerilemistir Dunyanin Tereyagi Uretiminde En Onde Gelen Ulkeler 2004 Kaynak Handelsblatt Die Welt in Zahlen 2005 teki Sayisindan Siralama Ulke Uretim Milyon ton Siralama Ulke Uretim Milyon ton 1 Hindistan 2 5 10 Iran 0 1502 Pakistan 0 0 557 11 Irlanda 0 1423 ABD 0 0 525 12 Avustralya 0 1304 Yeni Zelanda 0 0 473 13 Italya 0 1255 Almanya 0 0 440 14 Hollanda 0 1176 Fransa 0 0 420 15 Misir 0 1167 Rusya 0 0 262 16 Ukrayna 0 1108 Polonya 0 0 180 17 Belcika 0 1029 Birlesik Krallik 0 0 160Besin degeriYuksek doymus yag orani ve hayvansal yag olmasi kotu kolestrole bir sebep olarak gorulse de tereyagi tabii bir gidadir Sanayi yagi margarine karsi besin degeri daha yuksek ve kiymetlidir Yaglar arasinda en yuksek protein iceren besindir Yaklasik yuzde biri protein iken diger yaglarda bu neredeyse sifirdir Ayrica bakinizMandira urunuKaynakca Der Grosse Brockhaus in Zwolf Banden 18 vollig neubearbeitete Aufl F A Brockhaus Wiesbaden 1980 PDF 21 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2015 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Tereyagi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir