Bu madde, uygun değildir.Ocak 2020) ( |
Şeker veya sakkaroz, çoğu yiyecek ve içecekte kullanılan tatlı ve çözünür karbonhidratların genel adıdır. Çoğu bitkide bulunur ama şeker kamışı ve şeker pancarı olmak üzere bünyesinde bundan yeterince elde edilebilecek kadar bulunduran iki bitki vardır. Dünya'daki şekerin %70'i şeker kamışından üretilir.
Anavatanı Hindistan ve Arap ülkeleri olan şeker kamışı dünyada tropikal ve yarı tropikal bölgelerde yetiştirilmektedir. Türkiye'de şeker kamışı tarımı yapılmamaktadır. Bunun yerine iklim şartlarının uygunluğundan ve ekonomik olmasından dolayı sadece Şeker pancarından şeker üretimi yapılmaktadır. Şeker kamışının bünyesinde yaklaşık olarak %12-16 şeker bulunur.
Tarihçe
Asya
İlk Çağlardan beri Hindistan yarımadasında şeker üretilmektedir ve ekim alanı vasıtasıyla Afganistan'a kadar yayılmıştı. Erken zamanlarda bol ve ucuz değildi bu yüzden dünyanın pek çok yerinde bal tatlandırıcı olarak kullanılıyordu. Başlangıçta, insanlar tatlılığını çıkarmak için çiğ şeker kamışı çiğnedi. Tropikal Hint yarımadası ve Güneydoğu Asya şeker kamışının ana vatanıdır. Şeker kamışı ile ilgili en eski tarihsel referanslardan biri, şeker kamışı kullanımının Hindistan kökenli olduğunu belirten MÖ 8. yüzyıla tarihlenen Çin el yazmalarıdır.
Hintler şeker kamışı suyunu depolanması ve taşınması daha kolay olan granül kristallere dönüştürmenin yöntemlerini keşfedene kadar şeker nispeten önemsiz kaldı. Kristalize şeker, İmparatorluk Güptas zamanında, MS 5. yüzyıl civarında keşfedildi. Yerel Hint dilinde bu kristallere handa denir. (Devanagari: खण्ड, Khaṇḍa), İngilizce candy yani şeker kelimesinin kaynağı budur. Arıtılmış tereyağı ve şekeri tedarik olarak taşıyan Hint denizciler, seyahat ettikleri çeşitli ticaret yolları boyunca şekeri tanıttılar. Budist rahipler şeker kristalleştirme yöntemlerini Çin'e taşıdılar. Kuzey Hindistan'daki Harsha (d.606-647) döneminde, Tang Çin'deki Hint elçiler Tang İmparatoru Taizong'dan sonra şeker kamışı yetiştirme yöntemlerini öğrettiler. Tang İmparatoru Taizong'un (d.626-649) şekere olan ilgisi meşhurdu. Çin'de 7. yüzyılda ilk şeker kamışı tarlaları kuruldu. Çin belgelerinde 647 tarihinde bir heyetin Çin'den şeker rafine etme teknolojisini almaya gittiği belirtilir. Şeker kısa sürede Hint Yarımadası, Orta Doğu ve Çin'de yemeklerin ve tatlıların ana maddesi haline geldi.
Avrupa
Büyük İskender'in amirallerinden Nearchos İskenderin Hindistan seferine eşlik ettiğinden beri Avrupalılar şekeri biliyordu. MS 1. yüzyılda Yunan hekim Dioscorides Pedanius eseri De Materia Medica'da şekerin tıbbi kullanımından bahsetti.Yaşlı Plinus 1. yy Roma'sında yazmış olduğu doğa Tarihinde şekeri şöyle tanımlıyordu: "Şeker Arabistan'da da üretilir ancak Hint şekeri daha iyidir. Kamışın içinde sakız gibi beyaz olan bir tür bal vardır ve dişler arasında ezilerek fındık büyüklüğünde topaklar haline gelir. Şeker sadece tıbbi amaçlar için kullanılır.Haçlılar, "tatlı tuz" dedikleri şeker kervanlarıyla Kutsal Topraklarda karşılaştılar ve şekeri Avrupa'ya geri getirdiler. 12. yüzyılın başlarında, Venedik Sur yakınlarındaki bazı köyleri satın aldı ve Avrupa'ya ihraç edilmek üzere şeker üretim mülkleri kurdu. Daha önce mevcut olan tek tatlandırıcı olan balın kullanımını destekledi. Haçlı kronikçisi Surlu William 12. yüzyılın sonlarında yazdığı eserinde, şekeri "insanlığın kullanımı ve sağlığı için çok gerekli" olarak nitelendirdi. 15. yüzyılda Venedik, Avrupa'nın başlıca şeker rafine ve dağıtım merkeziydi.
Üretim
Şeker kamışı
Şeker, yüzyıllardan beri insanların önemli gıda maddelerinden birisi olmuş ve 18. yüzyılın sonuna kadar sadece şeker kamışından üretilmiştir. Şeker pancarı tarımı ve şeker pancarından şeker üretimi ise 19. yüzyılda başlamıştır. Dünyada üretilen şekerin yaklaşık %74,4’ü şeker kamışından, %25,6’sı ise şeker pancarından elde edilmektedir.
Şeker kamışı tropik ve subtropik bölgelerde, şeker pancarı ise daha ılıman bölgelerde yetişmektedir. Şeker pancarından şeker üretimi, şeker kamışından yapılan üretime göre daha pahalı olmasına karşın, birçok ülkede hem şeker sanayine ekonomik katkıları, hem de tarımsal ve sosyal nedenlerden dolayı, çeşitli önlemler alınarak devamlılığı sağlanmaktadır.
Şeker pancarı
Şekerin soframızdaki şeklini alıncaya kadar birden fazla aşamadan geçmesi gerekmektedir.
1 kg şekerin üretilmesi için yaklaşık olarak 900 gram ağırlığında 9 şeker pancarı gerekmektedir. Şeker üretimi baharda ekim ile başlar ve sonbaharda ekinin toplanmasıyla şeker pancarından şeker üretme safhasına geçilir. Sonbaharda toplanan mahsul daha toplanma evresinde mekanik biçerlerin yardımıyla taç ve yaprakları kesilir. Daha sonra yükleyiciler sayesinde şeker pancarı soğanı kamyonlara yüklenir ve silolara aktarılır. Bu aşama sırasında yükleyicide bulunan eleğin yardımıyla bitkinin yüzeyinde bulunan toprağın yaklaşık 3 te 1 temizlenmiş olur. Bundan sonraki aşamada şeker pancarı taşıma kayışı yardımıyla silolardan temizleme istasyonlarına aktarılır. Pancarlar kayışlarla taşınırken ilk olarak dönen bir silindirin içine geçerler. Burada basınçlı suyun etkisiyle mahsul topraktan temizlenir ve bunun yanında sudan ağır olan taş ve kum gibi maddeler bu işlem esnasında mahsulden ayıklanır.
Temizlenmiş olan şeker pancarları işlenmek üzere bantların yardımıyla fabrikaya taşınır. Bundan sonraki ilk aşama makinelerin yardımıyla 4–8 mm kalınlığında ve 10 cm uzunluğunda küçük dilimlere bölünmeleridir. Kıyım işleminden sonra buradan difüzyon tanklarına sevk edilir. Burada pancar kıyımları sıcak suya maruz bırakılarak hücrelerin açılması ve böylelikle pancarda bulunan şeker bir miktar yabancı maddeyle birlikte suya geçilmesi sağlanmış olunur. Bundan sonra içinde bol miktarda şeker barındıran kıyımlar ham şerbet olarak işleme alınırken şekerce fakirleşmiş olan kıyımlar ise suyu pancar posası olarak çıkartılır. Bu yan madde Küspe içine preslenerek hayvan yemi olarak satılır. Şeker pancarı kıyımlarından şeker alınması, doğru bir ifadeye Sakkaroz extraktionu esnasında suyun sıcaklığı 70 °C olup bu işlem bir saat kadar sürmektedir.
Ekstraksiyon sonrasında elde edilmiş ham şerbet bir takım yabancı maddelerde içerdiğinden dolayı arınma işlemine geçilmektedir. Arıtma işlemi için şerbet halk dilinde kireç sütü olarak adlandırılan Kalsiyum hidroksit (Ca(OH)2) ve karbondioksit gazıyla bir dizi işleme tabi tutulur. Bu işlemlerin sonucunda %12-15 Şeker ihtiva eden ince su ya da diğer bir ifadeyle sarı şeker solüsyonu elde edilir. İnce suyun kıvamını artırmak için altı aşamalık bir buharlaşma işleminden geçirilir ve böylelikle içerisinde %60 şeker bulunduran koyu kıvamlı bir şerbet elde edilmiş olunur.
Bundan sonra kristalizasyon evresine geçilir. Bu evrede koyu kıvamlı şerbet çeşitli işlemlerden geçirerek kristalleşmiş şeker ve içerisinde şeker dışı maddeler ihtiva eden bir ara ürün elde edilmiş olunur. Bu ara ürün vakum kazanlarında pişirilir ve buna üretimde Lapa denilir. Daha sonra Lapa Santrifüjleme işleminden geçirilerek kristalleşmiş şeker, şeker şurubundan ayrılır. Bu işlemle hafif nemli şeker kristalleri elde edilmiş olunur. Bu şeker kurutulur ve daha sonra temizlenmek üzere eleklerden geçtikten sonra ambalajlanma işlemine geçirilir. Bu sırada bir kısmı toz şeker olarak ambalajlanırken bir kısmı da küp şeker haline getirilerek ambalajlanır.
Nişasta bazlı
Nişasta bazlı şekerler; şeker pancarı ve şeker kamışından üretilen şekerlerin (sakaroz) dışında, mısır, buğday, patates gibi hammaddelerden nişastanın ayrıştırılması ve çeşitli enzimatik yollarla yapıtaşı olan glikoz, , fruktoz ve türevlerinin eldesiyle oluşur. Nişasta bazlı şekerler doğrudan tüketilmemekte, daha çok şekerli ürünler sanayiinde girdi olarak kullanılmaktadır. Bu tatlandırıcıların başlıca kullanım alanları; şekerlemeler, şekerli ve unlu ürünler, dondurma, helva, reçel, marmelat, alkollü ve alkolsüz içeceklerdir.
Şeker çeşitleri
- Şeker Pancarı Pekmezi
- Esmer Şeker (Toz hallinde)
- Esmer Şeker (Büyük Parça hallinde)
- Toz Şeker
- Akide Şekeri
- Pudra Şekeri
Santrifüjleme ve pişirme işlemi sonrasında koyu kahve rengli pekmez kıvamında tatlı bir madde elde edilir. Bu maddeye Melas denilir. Melas zengin içeriğinden dolayı hayvan yemi olarak tercih edilen şeker üretimi esnasında elde edilen bir yan üründür. Bunun yanında Küspe ve Melas belirli oranlarda karıştırılarak Melaslı kuru Küspe adı verilen diğer bir değerli hayvan yemi üretilmektedir.
Besin değeri ve kimyasal özellikleri
Şekerin 1 gramının fiziksel olarak yanması sonucunda açığa çıkan enerji 16,8 kJ ya da 4,0 kcal'dir. Şekerin besin değerlerini diğer besinlerin değerleriyle karşılaştıracak olursak: örneğin 1 gram alkolun yanması sonucunda 29,8 kJ, katı yağların yanmasıyla yaklaşık olarak gram başına 39 kJ enerji açığa çıkmaktadır. Bunun yanında şekerin özgül ağırlığı 1,6 g/cm³ olup suyun özgül ağırlığından (1 g/cm³) daha büyüktür. 20 °C sıcaklığındaki 100 mL suyun içinde sadece yaklaşık 203,9 g şeker çözülürken, 100 °C sıcaklığındaki ve aynı miktardaki suda çözünebilen şeker miktarı 487,2 g dir.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Roy Moxham (7 Şubat 2002). The Great Hedge of India: The Search for the Living Barrier that Divided a People. Basic Books. ISBN . 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020.
- ^ Gordon, Stewart (2008). When Asia was the World. Da Capo Press. s. 12.
- ^ Rolph, George (1873). Something about sugar: its history, growth, manufacture and distribution. San Francisco: J.J. Newbegin.
- ^ (PDF). USAID, Govt of United States. 2006. s. 7.1. 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020.
- ^ Sen, Tansen. (2003). Buddhism, Diplomacy, and Trade: The Realignment of Sino-Indian Relations, 600–1400. Manoa: Asian Interactions and Comparisons, a joint publication of the University of Hawaii Press and the Association for Asian Studies. . pp. 38–40.
- ^ Jean Meyer, Histoire du sucre, ed. Desjonquières, 1989
- ^ Anabasis Alexandri, translated by E.J. Chinnock (1893)
- ^ "There is a kind of coalesced honey called sakcharon [i.e. sugar] found in reeds in India and Eudaimon Arabia similar in consistency to salt and brittle enough to be broken between the teeth like salt," Quoted from Book Two of Dioscorides' Materia Medica. The book is downloadable from links at the Wikipedia page.
- ^ Faas, Patrick, (2003). Around the Roman Table: Food and Feasting in Ancient Rome 20 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Chicago: University of Chicago Press. p. 149.
- ^ a b c d e İşletme ve Şeker Üretimi 4 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 19.08.2016 http://www.tarimkutuphanesi.com 15 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . sayfasından alınmıştır
- ^ Şeker Pancarından Şeker Nasıl Üfretilir 28 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 19.08.2015 Tarihinde http://www.dailymotion.com 10 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . sayfasından alınmıştır.
- ^ Hans-Albert Kurzhals: Lexikon Lebensmitteltechnik. Band 2: L – Z. Behr, Hamburg 2003, , S. 723.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ocak 2020 Seker veya sakkaroz cogu yiyecek ve icecekte kullanilan tatli ve cozunur karbonhidratlarin genel adidir Cogu bitkide bulunur ama seker kamisi ve seker pancari olmak uzere bunyesinde bundan yeterince elde edilebilecek kadar bulunduran iki bitki vardir Dunya daki sekerin 70 i seker kamisindan uretilir Kup seker Kristal seker Yakin Cekim Anavatani Hindistan ve Arap ulkeleri olan seker kamisi dunyada tropikal ve yari tropikal bolgelerde yetistirilmektedir Turkiye de seker kamisi tarimi yapilmamaktadir Bunun yerine iklim sartlarinin uygunlugundan ve ekonomik olmasindan dolayi sadece Seker pancarindan seker uretimi yapilmaktadir Seker kamisinin bunyesinde yaklasik olarak 12 16 seker bulunur TarihceAsya Ilk Caglardan beri Hindistan yarimadasinda seker uretilmektedir ve ekim alani vasitasiyla Afganistan a kadar yayilmisti Erken zamanlarda bol ve ucuz degildi bu yuzden dunyanin pek cok yerinde bal tatlandirici olarak kullaniliyordu Baslangicta insanlar tatliligini cikarmak icin cig seker kamisi cignedi Tropikal Hint yarimadasi ve Guneydogu Asya seker kamisinin ana vatanidir Seker kamisi ile ilgili en eski tarihsel referanslardan biri seker kamisi kullaniminin Hindistan kokenli oldugunu belirten MO 8 yuzyila tarihlenen Cin el yazmalaridir Hintler seker kamisi suyunu depolanmasi ve tasinmasi daha kolay olan granul kristallere donusturmenin yontemlerini kesfedene kadar seker nispeten onemsiz kaldi Kristalize seker Imparatorluk Guptas zamaninda MS 5 yuzyil civarinda kesfedildi Yerel Hint dilinde bu kristallere handa denir Devanagari खण ड Khaṇḍa Ingilizce candy yani seker kelimesinin kaynagi budur Aritilmis tereyagi ve sekeri tedarik olarak tasiyan Hint denizciler seyahat ettikleri cesitli ticaret yollari boyunca sekeri tanittilar Budist rahipler seker kristallestirme yontemlerini Cin e tasidilar Kuzey Hindistan daki Harsha d 606 647 doneminde Tang Cin deki Hint elciler Tang Imparatoru Taizong dan sonra seker kamisi yetistirme yontemlerini ogrettiler Tang Imparatoru Taizong un d 626 649 sekere olan ilgisi meshurdu Cin de 7 yuzyilda ilk seker kamisi tarlalari kuruldu Cin belgelerinde 647 tarihinde bir heyetin Cin den seker rafine etme teknolojisini almaya gittigi belirtilir Seker kisa surede Hint Yarimadasi Orta Dogu ve Cin de yemeklerin ve tatlilarin ana maddesi haline geldi Avrupa Buyuk Iskender in amirallerinden Nearchos Iskenderin Hindistan seferine eslik ettiginden beri Avrupalilar sekeri biliyordu MS 1 yuzyilda Yunan hekim Dioscorides Pedanius eseri De Materia Medica da sekerin tibbi kullanimindan bahsetti Yasli Plinus 1 yy Roma sinda yazmis oldugu doga Tarihinde sekeri soyle tanimliyordu Seker Arabistan da da uretilir ancak Hint sekeri daha iyidir Kamisin icinde sakiz gibi beyaz olan bir tur bal vardir ve disler arasinda ezilerek findik buyuklugunde topaklar haline gelir Seker sadece tibbi amaclar icin kullanilir Haclilar tatli tuz dedikleri seker kervanlariyla Kutsal Topraklarda karsilastilar ve sekeri Avrupa ya geri getirdiler 12 yuzyilin baslarinda Venedik Sur yakinlarindaki bazi koyleri satin aldi ve Avrupa ya ihrac edilmek uzere seker uretim mulkleri kurdu Daha once mevcut olan tek tatlandirici olan balin kullanimini destekledi Hacli kronikcisi Surlu William 12 yuzyilin sonlarinda yazdigi eserinde sekeri insanligin kullanimi ve sagligi icin cok gerekli olarak nitelendirdi 15 yuzyilda Venedik Avrupa nin baslica seker rafine ve dagitim merkeziydi UretimSeker kamisi Seker KamisiSeker Pancari Seker yuzyillardan beri insanlarin onemli gida maddelerinden birisi olmus ve 18 yuzyilin sonuna kadar sadece seker kamisindan uretilmistir Seker pancari tarimi ve seker pancarindan seker uretimi ise 19 yuzyilda baslamistir Dunyada uretilen sekerin yaklasik 74 4 u seker kamisindan 25 6 si ise seker pancarindan elde edilmektedir Seker kamisi tropik ve subtropik bolgelerde seker pancari ise daha iliman bolgelerde yetismektedir Seker pancarindan seker uretimi seker kamisindan yapilan uretime gore daha pahali olmasina karsin bircok ulkede hem seker sanayine ekonomik katkilari hem de tarimsal ve sosyal nedenlerden dolayi cesitli onlemler alinarak devamliligi saglanmaktadir Seker pancari Bir Seker Fabrikasindaki Buharlastirma ve Kristallestirme Kazanlarinin bir gorunumu Sekerin soframizdaki seklini alincaya kadar birden fazla asamadan gecmesi gerekmektedir 1 kg sekerin uretilmesi icin yaklasik olarak 900 gram agirliginda 9 seker pancari gerekmektedir Seker uretimi baharda ekim ile baslar ve sonbaharda ekinin toplanmasiyla seker pancarindan seker uretme safhasina gecilir Sonbaharda toplanan mahsul daha toplanma evresinde mekanik bicerlerin yardimiyla tac ve yapraklari kesilir Daha sonra yukleyiciler sayesinde seker pancari sogani kamyonlara yuklenir ve silolara aktarilir Bu asama sirasinda yukleyicide bulunan elegin yardimiyla bitkinin yuzeyinde bulunan topragin yaklasik 3 te 1 temizlenmis olur Bundan sonraki asamada seker pancari tasima kayisi yardimiyla silolardan temizleme istasyonlarina aktarilir Pancarlar kayislarla tasinirken ilk olarak donen bir silindirin icine gecerler Burada basincli suyun etkisiyle mahsul topraktan temizlenir ve bunun yaninda sudan agir olan tas ve kum gibi maddeler bu islem esnasinda mahsulden ayiklanir Temizlenmis olan seker pancarlari islenmek uzere bantlarin yardimiyla fabrikaya tasinir Bundan sonraki ilk asama makinelerin yardimiyla 4 8 mm kalinliginda ve 10 cm uzunlugunda kucuk dilimlere bolunmeleridir Kiyim isleminden sonra buradan difuzyon tanklarina sevk edilir Burada pancar kiyimlari sicak suya maruz birakilarak hucrelerin acilmasi ve boylelikle pancarda bulunan seker bir miktar yabanci maddeyle birlikte suya gecilmesi saglanmis olunur Bundan sonra icinde bol miktarda seker barindiran kiyimlar ham serbet olarak isleme alinirken sekerce fakirlesmis olan kiyimlar ise suyu pancar posasi olarak cikartilir Bu yan madde Kuspe icine preslenerek hayvan yemi olarak satilir Seker pancari kiyimlarindan seker alinmasi dogru bir ifadeye Sakkaroz extraktionu esnasinda suyun sicakligi 70 C olup bu islem bir saat kadar surmektedir Ekstraksiyon sonrasinda elde edilmis ham serbet bir takim yabanci maddelerde icerdiginden dolayi arinma islemine gecilmektedir Aritma islemi icin serbet halk dilinde kirec sutu olarak adlandirilan Kalsiyum hidroksit Ca OH 2 ve karbondioksit gaziyla bir dizi isleme tabi tutulur Bu islemlerin sonucunda 12 15 Seker ihtiva eden ince su ya da diger bir ifadeyle sari seker solusyonu elde edilir Ince suyun kivamini artirmak icin alti asamalik bir buharlasma isleminden gecirilir ve boylelikle icerisinde 60 seker bulunduran koyu kivamli bir serbet elde edilmis olunur Bundan sonra kristalizasyon evresine gecilir Bu evrede koyu kivamli serbet cesitli islemlerden gecirerek kristallesmis seker ve icerisinde seker disi maddeler ihtiva eden bir ara urun elde edilmis olunur Bu ara urun vakum kazanlarinda pisirilir ve buna uretimde Lapa denilir Daha sonra Lapa Santrifujleme isleminden gecirilerek kristallesmis seker seker surubundan ayrilir Bu islemle hafif nemli seker kristalleri elde edilmis olunur Bu seker kurutulur ve daha sonra temizlenmek uzere eleklerden gectikten sonra ambalajlanma islemine gecirilir Bu sirada bir kismi toz seker olarak ambalajlanirken bir kismi da kup seker haline getirilerek ambalajlanir Nisasta bazli Nisasta bazli sekerler seker pancari ve seker kamisindan uretilen sekerlerin sakaroz disinda misir bugday patates gibi hammaddelerden nisastanin ayristirilmasi ve cesitli enzimatik yollarla yapitasi olan glikoz fruktoz ve turevlerinin eldesiyle olusur Nisasta bazli sekerler dogrudan tuketilmemekte daha cok sekerli urunler sanayiinde girdi olarak kullanilmaktadir Bu tatlandiricilarin baslica kullanim alanlari sekerlemeler sekerli ve unlu urunler dondurma helva recel marmelat alkollu ve alkolsuz iceceklerdir Seker cesitleriSeker Pancari Pekmezi Esmer Seker Toz hallinde Esmer Seker Buyuk Parca hallinde Toz Seker Akide Sekeri Pudra Sekeri Santrifujleme ve pisirme islemi sonrasinda koyu kahve rengli pekmez kivaminda tatli bir madde elde edilir Bu maddeye Melas denilir Melas zengin iceriginden dolayi hayvan yemi olarak tercih edilen seker uretimi esnasinda elde edilen bir yan urundur Bunun yaninda Kuspe ve Melas belirli oranlarda karistirilarak Melasli kuru Kuspe adi verilen diger bir degerli hayvan yemi uretilmektedir Besin degeri ve kimyasal ozellikleriSekerin 1 graminin fiziksel olarak yanmasi sonucunda aciga cikan enerji 16 8 kJ ya da 4 0 kcal dir Sekerin besin degerlerini diger besinlerin degerleriyle karsilastiracak olursak ornegin 1 gram alkolun yanmasi sonucunda 29 8 kJ kati yaglarin yanmasiyla yaklasik olarak gram basina 39 kJ enerji aciga cikmaktadir Bunun yaninda sekerin ozgul agirligi 1 6 g cm olup suyun ozgul agirligindan 1 g cm daha buyuktur 20 C sicakligindaki 100 mL suyun icinde sadece yaklasik 203 9 g seker cozulurken 100 C sicakligindaki ve ayni miktardaki suda cozunebilen seker miktari 487 2 g dir Ayrica bakinizTurkiye de seker uretimiNotlar Roy Moxham 7 Subat 2002 The Great Hedge of India The Search for the Living Barrier that Divided a People Basic Books ISBN 978 0 7867 0976 2 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2020 Gordon Stewart 2008 When Asia was the World Da Capo Press s 12 Rolph George 1873 Something about sugar its history growth manufacture and distribution San Francisco J J Newbegin PDF USAID Govt of United States 2006 s 7 1 6 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2020 Sen Tansen 2003 Buddhism Diplomacy and Trade The Realignment of Sino Indian Relations 600 1400 Manoa Asian Interactions and Comparisons a joint publication of the University of Hawaii Press and the Association for Asian Studies 0 8248 2593 4 pp 38 40 Jean Meyer Histoire du sucre ed Desjonquieres 1989 Anabasis Alexandri translated by E J Chinnock 1893 There is a kind of coalesced honey called sakcharon i e sugar found in reeds in India and Eudaimon Arabia similar in consistency to salt and brittle enough to be broken between the teeth like salt Quoted from Book Two of Dioscorides Materia Medica The book is downloadable from links at the Wikipedia page Faas Patrick 2003 Around the Roman Table Food and Feasting in Ancient Rome 20 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chicago University of Chicago Press p 149 0 226 23347 2 a b c d e Isletme ve Seker Uretimi 4 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 19 08 2016 http www tarimkutuphanesi com 15 Agustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde sayfasindan alinmistir Seker Pancarindan Seker Nasil Ufretilir 28 Agustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 19 08 2015 Tarihinde http www dailymotion com 10 Agustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde sayfasindan alinmistir Hans Albert Kurzhals Lexikon Lebensmitteltechnik Band 2 L Z Behr Hamburg 2003 ISBN 3 86022 973 7 S 723