Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Holodomor (Ukraynaca: Голодомо́р) ya da Ukrayna Kırımı, 1932-1933 arasında, o dönem Sovyetler Birliği'nde, şimdiki Ukrayna ve Rusya'nın Kuban bölgesinde suni olarak yaratılan kıtlık sebebiyle yaklaşık olarak 8 milyon insanın öldüğü olaylara verilen addır.
 | |
| Bölge | Ukrayna SSC ve Kuban bölgesi. |
|---|---|
| Tarih | 1932-1933 |
Saldırı türü | Suni olarak yaratılan kıtlık |
| İşleyenler | SSCB yönetimi |
| Ukrayna tarihi |
 Bu madde parçasıdır |
|
| (Çağdaş Ukrayna) |
| Diğer konular |
Sovyet arşivlerinin açılmaması[] yüzünden ölü sayısını kesin olarak belirleyebilecek araştırmalar günümüze kadar hâlâ yapılamamış olmasına rağmen, Ukrayna nüfusunun dörtte birinin o dönemde öldüğü düşünülmektedir.[]
Holodomor'un sebeplerinden en önemlisi, Stalin liderliğindeki Sovyet yönetiminin uygulamaya çalıştığı ekonomik ve sosyal politikalardır. Özellikle tarımda zorla kooperatifleştirme uygulamalarını kabul etmeyen Kulakların tarım üretiminden vazgeçmesiyle üretim büyük ölçüde durmuştur. Bu durumun gidişatını önceden kestirebilecek olan dönemin yöneticileri "anti-kolhoz" hareketin yayılmasını önlemek amacıyla, sorunu hafifletici önlemler almak yerine bir nevi bölgede diğer direnişçi köylülere ibret olabilecek bir olay çıkarmayı tercih etmiştir. Açlığın had safhaya vardığı dönemde dahi Sovyet yönetimi 1932'de 1,7 milyon ton, 1933'te 1,84 milyon ton tahıl ihraç etmiştir. Bölgede artan açlıktan kaçmak isteyenlerin başka bölgelere gitmesine engel olunarak adeta katliam yaşanmasına yol açılmıştır. Ayrıca kıtlık haberleri mümkün olduğunca sansürlenerek dünyanın dikkatinden de saklanmıştır.
Etimoloji
Holodomor Ukraynaca (морити голодом) "açlıkla öldürmek" anlamına gelir.
Sebep ve Sonuçlar
Sovyetler Birliği'nin toprakta özel mülkiyete dayanan üretimi tasfiye ederek köylülerin varlıklarını (topraklar, hayvanlar, araç ve gereçler) kolhoz ve sovhoz adı verilen devlet üretim çiftlikleri ve kooperatiflerde toplamak istemesi zengin köylülerin ve onların etkisi altındaki kimi köylülerin sert tepkisiyle karşılaştı. Bunların kolektifleştirme hamlesine tepkisi tarımsal üretimi durdurmak oldu. Bu durumun neticesinde Ukrayna'da kıtlık, açlık ve buna bağlı salgın hastalıklar sonucu kitlesel ölümler gerçekleşti.
Gelişim
Sovyet lideri Josef Stalin'in köylerde zorla kooperatifleştirme kampanyasına en büyük muhalefeti ve direnci özel üretimi tercih eden Ukrayna ve Don havzası köylüleri göstermiştir. Önceleri verimli özel çiftliklerin bu şekildeki ekonomik faaliyetlerine göz yuman Bolşevikler sonraları bu üretim tarzını merkezi planlamaya karşı bir tehdit olarak algılamışlardır.[]
Bolşevikler İç Savaş sırasında şehirlerde yaşayan nüfusa göre daha az destek aldıkları köylüleri bu şekilde kontrolleri altına daha kolay alabileceklerini düşünüyorlardı. 1929 ve 30'u takiben hükûmet köylerde kolektivizmin gelişimini sağlamak için binlerce resmî görevliyi kooperatifleri organize etmeleri için kırsal bölgelere göndermiştir.[]
Bu koşullarda 1932 yılı hasadının iyi olmayacağının anlaşılması üzerine, hükûmet suçu o dönemde nispeten sistem dışında kalan özel çiftliklere attı ve alınan kararlarla hasatta hesaplanan eksiklerin bu çiftliklerden vergi olarak tahsil edilmesine karar verildi. Bir sonraki yılın tohumlukları ve çiftliklerde yaşayanların ihtiyaçları göz ardı edilerek belirlenen miktarda tahıl silahlı güçler kullanılarak zorla alındı. Çiftlik sahipleri kooperatiflerde çalışmaları için devletin el koymak istediği büyük baş hayvanlarını kestiler ve bu yüzden tarlada üretimde kullanılabilecek hayvan sayısı azaldı.[]
Bir yıl sonrası tam bir felaket oldu. Ukrayna'daki en verimli tarım alanları tam anlamıyla birer kıtlık alanına dönüştü. Gelen kıtlık haberleri üzerine bölgeye gitmek isteyen gazetecilere engel olundu. Hükûmet ve yerel politikacılar acil olarak bölgede önlem alacaklarını ve yardım edeceklerini söylemelerine rağmen, yeterli çaba gösterilemedi. Ukrayna'da insanlar ölürken SSCB tahıl ihracatını arttırdı. Görgü tanıklarına göre, bölgede açlıktan kaçmak isteyen binlerce çocuk ya yetimhanelere ya da ailelerinin olduğu yerlere geri gönderildi ve oralarda bakımsızlık ve açlık gibi sebeplerden öldüler.[]
Seyahat edecek kişiler için, bilgi ve haber akışını önlemek amacıyla bizzat Stalin ve Molotov tarafından imzalanan yönergelerle önce seyahat izni alma şartı getirildi. Bölgeden kaçmaya çalışanların aslında Sovyet düşmanlarınca organize edilen kişiler olduğu ve halkın buralardan çıkarılmaması gerektiği savunuldu. Uygulamaların tam sonuç vermesi için Stalin bizzat 'i Ukrayna parti örgütünün İkinci Sekreteri olarak atadı. Onunla birlikte binlerce Sovyet görevlisi de "kolektivizmin" gelişimini sekteye uğratacak her türlü tehlikeyi önleme görevi ile Ukrayna'ya geldi. Stalin böylece Ukrayna'da kontrolü tamamen ele aldı.[]
1933-34 baharında nispeten iyi giden iklimin de etkisiyle, 1932-33 dönemindeki etkisiz ekim ve çalışan sayısındaki büyük azalmaya rağmen hasat iyi oldu. Köylülerin sayıca azalmasıyla etkisizleşen muhalefet hareketi bu dönemde de etkili olamadı. SSCB'nin kendi kur rejimi açısından gerekli gördüğü tahıl ihracına bu yıl da devam edildi.[]
Kıtlık kurbanları
1933 yılının sonuna dek bu sebeplerden ötürü Ukrayna ve Rusya'da tahminen 5-10 milyon insanın öldüğü düşünülmektedir.[] Kurbanların %81.3'ü Ukraynalı, %4.5'i Rus, %1.4'i Yahudi ve %1.1'i Polonyalı idi.[] Bu şekilde tüm köylü nüfusunun %25-50'si öldü.[] Ukrayna'nın kuruluş temelini teşkil eden köylülük bilincinin bu dönemde aldığı yara günümüzde hala Ukrayna halkına acısını hissettirmektedir.
Wienerberger’in fotoğrafları
Avusturyalı bir mühendis olan Alexander Wienerberger I. Dünya Savaşı sırasında Ruslara tutsak düşmüştü ve SSCB döneminde Ukrayna’nın başkenti Harkiv'de yaşıyordu. Burada büyük bir kıtlığa tanık oldu ve NKVD tarafından tutuklanma riskine rağmen şehrin sokaklarında gördüğü sahneleri fotoğraflara aktardı. Harkov'da kaldığı süre boyunca Alexander Wienerberger şehirde tanık olduğu Holodomor’u yaklaşık 100 fotoğrafla belgeledi. Bu fotoğraflar, marketlerde kuyrukta bekleyen aç insanları, aç çocukları, Harkov sokaklarında açlıktan ölen insanların cesetlerini ve açlık kurbanlarının toplu mezarlarını göstermektedir. Wienerberger'in bu fotoğrafları arkadaşları tarafından kendisine yurt dışından ulaştırılan Alman Leica kamerasını kullanarak çektiği tahmin edilmektedir.
Soykırım olarak tanınması
Olayların soykırım özelliğinde olup olmadığı tartışılmakta ve Ukrayna'nın uluslararası alanda Holodomor'un soykırım olarak tanınması yönündeki taleplerine Rusya şiddetle karşı çıkmaktadır.
2023 itibarıyla Holodomor 33 devlet ve 1 uluslararası kuruluş tarafından resmen soykırım olarak tanınmış bulunmaktadır.
Papa Francis, St. Peter Meydanı'ndaki bir konuşmasında Rusya'nın Ukrayna'ya karşı açtığı savaşı ve sivil altyapının harap edilmesinin hedeflenmesini "korkunç Holodomor Soykırımı'na" benzetti.
Beyaz Rusya'nın sürgündeki muhalefet hareketi Kasım 2022'de Holodomor'u soykırım olarak tanıdığını duyurdu.
Ukrayna'da her yılın kasım ayının son cumartesi günü Holodomor kurbanlarını anma günüdür.[]
Holodomor'u soykırım olarak tanıyan devletler
Almanya
ABD
Andorra
Arjantin
Avustralya
Belçika
Brezilya
Bulgaristan
Çekya
Fransa
Kanada
Ekvador
Estonya
Gürcistan
İspanya
İrlanda
İtalya Kanada
Kolombiya
Letonya
Litvanya
Macaristan
Meksika
Moldova
Paraguay
Peru
Polonya
Portekiz
Romanya
Slovakya
Şili
Ukrayna
Vatikan
Holodomor'u soykırım olarak tanıyan uluslararası kuruluşlar
Kaynakça
- ^ a b Ellman, Michael (2007). (PDF). Europe-Asia Studies. ss. 663-693. doi:10.1080/09668130701291899. 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2015.
- ^ "Famine of 1932-33". 5 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2012.
- ^ "Famine of 1932-33". 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2012.
- ^ Ukrinform (23 Kasım 2022). "Pope honors victims of Holodomor, aggression against Ukraine". 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Kasım 2022.
- ^ Pianigiani, Gaia (23 Kasım 2022). "Pope Francis compares Russia's war against Ukraine to a devastating Stalin-era famine". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ "Romania and Belarus' opposition recognized Holodomor as a genocide of Ukrainians". The New Voice of Ukraine (İngilizce). Yahoo! News. 24 Kasım 2022. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ "Germany recognized the Holodomor with the genocide of the Ukrainian people". 30 Kasım 2022. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ . 12 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018.
- ^ Ukrainska Pravda (4 Ekim 2018). . Українська правда (Ukraynaca). 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2018.
- ^ "Text – H.Res.931 – 115th Congress (2017–2018): Expressing the sense of the House of Representatives that the 85th anniversary of the Ukrainian Famine of 1932–1933, known as the Holodomor, should serve as a reminder of repressive Soviet policies against the people of Ukraine". www.congress.gov. 11 Aralık 2018. 12 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019.
- ^ Proposta d’acord relativa al 75è aniversari de l’Holodomor de 1932-1933[], Consell General Principat d'Andorra, 26 Kasım, 2009, (Katalanca)
- ^ a b c d e f g h i j k l m n Ucrainica Research (2009). "International Recognition of the Holodomor". Holodomor Education. 31 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2015.
- ^ "Belgium's House of Representatives recognises Holodomor as genocide of Ukrainians". 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2023.
- ^ National Museum of the Holodomor (27 Nisan 2022). "The upper house of the Brazilian parliament has recognized the Holodomor as an act of genocide". 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ "Bulgarian parliament recognizes Holodomor as genocide against Ukrainian people". The Kyiv Independent. 1 Şubat 2023. 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Şubat 2023.
- ^ National Museum of the Holodomor (6 Nisan 2022a). "The Czech Republic recognized the Holodomor of 1932–1933 as genocide in Ukraine". 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ "Fransa'da Ulusal Meclis, Holodomor trajedisini "soykırım" olarak tanıdı". 29 Mart 2023. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ "French Parliament recognizes Holodomor as genocide against Ukrainian people". 29 Mart 2023. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ "Reconnaissance et condamnation de la grande famine de 1932-1933, connue sous le nom d'Holodomor, comme génocide". 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2023.
- ^ Ukrinform (24 Kasım 2022). "Ireland's Senate recognizes Holodomor of 1932–1933 in Ukraine as genocide". 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Kasım 2022.
- ^ Stewart, Daniel (24 Kasım 2022). "Irish Senate recognizes Ukrainian genocide in the 1930s". News 360 (İngilizce). MSN. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ a b c The Kyiv Independent, news desk (24 Kasım 2022). "Romania, Moldova, Ireland recognize Holodomor as genocide against Ukrainian people". The Kyiv Independent. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ "Parlamento de Portugal reconheceu a Holodomor de 1932–1933 na Ucrânia como Genocídio contra o povo Ucraniano". 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ Ukrinform (24 Kasım 2022). "Romania recognizes Holodomor of 1932–1933 in Ukraine as genocide". 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Kasım 2022.
- ^ http://www.velkaepocha.sk/content/view/3923/33/ NR SR: Prijali deklaráciu k hladomoru v bývalom Sovietskom zväze 19 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., EpochMedia, 13 Aralık, 2007, (Slovakça)
- ^ Slovak Parliament Recognizes Holodomor of 1932-1933 in Former USSR, Including in Ukraine, as "Extermination Act" 7 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ukrinform, 13 Aralık, 2007
- ^ "UZNESENIE NÁRODNEJ RADY SLOVENSKEJ REPUBLIKY z 12. decembra 2007 k Deklarácii Národnej rady Slovenskej republiky k hladomoru v rokoch 1932 – 1933 v bývalom Sovietskom zväze, zvlášť na Ukrajine (tlač 467 – upravené znenie)" [SLOVAK CUMHURİYETİ ULUSAL KONSEYİ KARARI, Slovak Cumhuriyeti Ulusal Konseyinin eski Sovyetler Birliği'nde ve özel olarak da Ukrayna'daki 1932-1933 kıtlığı üzerine 12 Aralık 2007 tarihli bildirisi (basım 467 - değiştirilmiş metin)] (Slovakça). 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ Verkhovna Rada (28 Kasım 2006). ЗАКОН УКРАЇНИ: Про Голодомор 1932–1933 років в Україні [Ukrayna Yasası: Ukrayna'daki 1932–1933 Holodomoru] (Ukraynaca). Verkhovna Rada (Ukrayna Parlamentosu). 3 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2015.
- ^ Ukrinform (15 Aralık 2022). "European Parliament recognizes Holodomor as genocide against Ukrainian people". 15 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2022.
| Wikimedia Commons'ta Holodomor ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Holodomor Ukraynaca Golodomo r ya da Ukrayna Kirimi 1932 1933 arasinda o donem Sovyetler Birligi nde simdiki Ukrayna ve Rusya nin Kuban bolgesinde suni olarak yaratilan kitlik sebebiyle yaklasik olarak 8 milyon insanin oldugu olaylara verilen addir HolodomorBolgeUkrayna SSC ve Kuban bolgesi Tarih1932 1933Saldiri turuSuni olarak yaratilan kitlikIsleyenlerSSCB yonetimiUkrayna tarihiBu madde bir dizinin parcasidirAntik Tarih Yamna kulturuYeralti kulturuKimmeryaTauricaSarmatyaHun ImparatorluguOrta Cag Erken Dogu SlavlarHazarlarKiev KnezligiGalicya VolhinyaDest i KipcakAltin Orda DevletiMoldova PrensligiLitvanya Buyuk DukaligiLehistan Litvanya BirligiHmelnitski AyaklanmasiKazak HetmanligiRus ImparatorluguHabsburg MonarsisiBukovinaI Dunya Savasi nda UkraynaUkrayna Ic SavasiUkrayna Halk CumhuriyetiSovyet Donemi Ukrayna SSCHolodomorII Dunya Savasi nda UkraynaUkrayna Milliyetciler OrgutuCernobilCagdas Ukrayna Turuncu DevrimDiger konular Sovyet arsivlerinin acilmamasi kaynak belirtilmeli yuzunden olu sayisini kesin olarak belirleyebilecek arastirmalar gunumuze kadar hala yapilamamis olmasina ragmen Ukrayna nufusunun dortte birinin o donemde oldugu dusunulmektedir kaynak belirtilmeli Holodomor un sebeplerinden en onemlisi Stalin liderligindeki Sovyet yonetiminin uygulamaya calistigi ekonomik ve sosyal politikalardir Ozellikle tarimda zorla kooperatiflestirme uygulamalarini kabul etmeyen Kulaklarin tarim uretiminden vazgecmesiyle uretim buyuk olcude durmustur Bu durumun gidisatini onceden kestirebilecek olan donemin yoneticileri anti kolhoz hareketin yayilmasini onlemek amaciyla sorunu hafifletici onlemler almak yerine bir nevi bolgede diger direnisci koylulere ibret olabilecek bir olay cikarmayi tercih etmistir Acligin had safhaya vardigi donemde dahi Sovyet yonetimi 1932 de 1 7 milyon ton 1933 te 1 84 milyon ton tahil ihrac etmistir Bolgede artan acliktan kacmak isteyenlerin baska bolgelere gitmesine engel olunarak adeta katliam yasanmasina yol acilmistir Ayrica kitlik haberleri mumkun oldugunca sansurlenerek dunyanin dikkatinden de saklanmistir EtimolojiHolodomor Ukraynaca moriti golodom aclikla oldurmek anlamina gelir Sebep ve SonuclarSovyetler Birligi nin toprakta ozel mulkiyete dayanan uretimi tasfiye ederek koylulerin varliklarini topraklar hayvanlar arac ve gerecler kolhoz ve sovhoz adi verilen devlet uretim ciftlikleri ve kooperatiflerde toplamak istemesi zengin koylulerin ve onlarin etkisi altindaki kimi koylulerin sert tepkisiyle karsilasti Bunlarin kolektiflestirme hamlesine tepkisi tarimsal uretimi durdurmak oldu Bu durumun neticesinde Ukrayna da kitlik aclik ve buna bagli salgin hastaliklar sonucu kitlesel olumler gerceklesti GelisimSovyet lideri Josef Stalin in koylerde zorla kooperatiflestirme kampanyasina en buyuk muhalefeti ve direnci ozel uretimi tercih eden Ukrayna ve Don havzasi koyluleri gostermistir Onceleri verimli ozel ciftliklerin bu sekildeki ekonomik faaliyetlerine goz yuman Bolsevikler sonralari bu uretim tarzini merkezi planlamaya karsi bir tehdit olarak algilamislardir kaynak belirtilmeli Bolsevikler Ic Savas sirasinda sehirlerde yasayan nufusa gore daha az destek aldiklari koyluleri bu sekilde kontrolleri altina daha kolay alabileceklerini dusunuyorlardi 1929 ve 30 u takiben hukumet koylerde kolektivizmin gelisimini saglamak icin binlerce resmi gorevliyi kooperatifleri organize etmeleri icin kirsal bolgelere gondermistir kaynak belirtilmeli Bu kosullarda 1932 yili hasadinin iyi olmayacaginin anlasilmasi uzerine hukumet sucu o donemde nispeten sistem disinda kalan ozel ciftliklere atti ve alinan kararlarla hasatta hesaplanan eksiklerin bu ciftliklerden vergi olarak tahsil edilmesine karar verildi Bir sonraki yilin tohumluklari ve ciftliklerde yasayanlarin ihtiyaclari goz ardi edilerek belirlenen miktarda tahil silahli gucler kullanilarak zorla alindi Ciftlik sahipleri kooperatiflerde calismalari icin devletin el koymak istedigi buyuk bas hayvanlarini kestiler ve bu yuzden tarlada uretimde kullanilabilecek hayvan sayisi azaldi kaynak belirtilmeli Bir yil sonrasi tam bir felaket oldu Ukrayna daki en verimli tarim alanlari tam anlamiyla birer kitlik alanina donustu Gelen kitlik haberleri uzerine bolgeye gitmek isteyen gazetecilere engel olundu Hukumet ve yerel politikacilar acil olarak bolgede onlem alacaklarini ve yardim edeceklerini soylemelerine ragmen yeterli caba gosterilemedi Ukrayna da insanlar olurken SSCB tahil ihracatini arttirdi Gorgu taniklarina gore bolgede acliktan kacmak isteyen binlerce cocuk ya yetimhanelere ya da ailelerinin oldugu yerlere geri gonderildi ve oralarda bakimsizlik ve aclik gibi sebeplerden olduler kaynak belirtilmeli Seyahat edecek kisiler icin bilgi ve haber akisini onlemek amaciyla bizzat Stalin ve Molotov tarafindan imzalanan yonergelerle once seyahat izni alma sarti getirildi Bolgeden kacmaya calisanlarin aslinda Sovyet dusmanlarinca organize edilen kisiler oldugu ve halkin buralardan cikarilmamasi gerektigi savunuldu Uygulamalarin tam sonuc vermesi icin Stalin bizzat i Ukrayna parti orgutunun Ikinci Sekreteri olarak atadi Onunla birlikte binlerce Sovyet gorevlisi de kolektivizmin gelisimini sekteye ugratacak her turlu tehlikeyi onleme gorevi ile Ukrayna ya geldi Stalin boylece Ukrayna da kontrolu tamamen ele aldi kaynak belirtilmeli 1933 34 baharinda nispeten iyi giden iklimin de etkisiyle 1932 33 donemindeki etkisiz ekim ve calisan sayisindaki buyuk azalmaya ragmen hasat iyi oldu Koylulerin sayica azalmasiyla etkisizlesen muhalefet hareketi bu donemde de etkili olamadi SSCB nin kendi kur rejimi acisindan gerekli gordugu tahil ihracina bu yil da devam edildi kaynak belirtilmeli Kitlik kurbanlari1933 yilinin sonuna dek bu sebeplerden oturu Ukrayna ve Rusya da tahminen 5 10 milyon insanin oldugu dusunulmektedir kaynak belirtilmeli Kurbanlarin 81 3 u Ukraynali 4 5 i Rus 1 4 i Yahudi ve 1 1 i Polonyali idi kaynak belirtilmeli Bu sekilde tum koylu nufusunun 25 50 si oldu kaynak belirtilmeli Ukrayna nin kurulus temelini teskil eden koyluluk bilincinin bu donemde aldigi yara gunumuzde hala Ukrayna halkina acisini hissettirmektedir Holodomor 1933 fotograf Alexander Wienerberger Wienerberger in fotograflariAvusturyali bir muhendis olan Alexander Wienerberger I Dunya Savasi sirasinda Ruslara tutsak dusmustu ve SSCB doneminde Ukrayna nin baskenti Harkiv de yasiyordu Burada buyuk bir kitliga tanik oldu ve NKVD tarafindan tutuklanma riskine ragmen sehrin sokaklarinda gordugu sahneleri fotograflara aktardi Harkov da kaldigi sure boyunca Alexander Wienerberger sehirde tanik oldugu Holodomor u yaklasik 100 fotografla belgeledi Bu fotograflar marketlerde kuyrukta bekleyen ac insanlari ac cocuklari Harkov sokaklarinda acliktan olen insanlarin cesetlerini ve aclik kurbanlarinin toplu mezarlarini gostermektedir Wienerberger in bu fotograflari arkadaslari tarafindan kendisine yurt disindan ulastirilan Alman Leica kamerasini kullanarak cektigi tahmin edilmektedir Holodomor u resmi olarak soykirim ya da kirim olarak kabul eden ulkeler Soykirim olarak taninmasiOlaylarin soykirim ozelliginde olup olmadigi tartisilmakta ve Ukrayna nin uluslararasi alanda Holodomor un soykirim olarak taninmasi yonundeki taleplerine Rusya siddetle karsi cikmaktadir 2023 itibariyla Holodomor 33 devlet ve 1 uluslararasi kurulus tarafindan resmen soykirim olarak taninmis bulunmaktadir Papa Francis St Peter Meydani ndaki bir konusmasinda Rusya nin Ukrayna ya karsi actigi savasi ve sivil altyapinin harap edilmesinin hedeflenmesini korkunc Holodomor Soykirimi na benzetti Beyaz Rusya nin surgundeki muhalefet hareketi Kasim 2022 de Holodomor u soykirim olarak tanidigini duyurdu Ukrayna da her yilin kasim ayinin son cumartesi gunu Holodomor kurbanlarini anma gunudur kaynak belirtilmeli Holodomor u soykirim olarak taniyan devletler Almanya ABD Andorra Arjantin Avustralya Belcika Brezilya Bulgaristan Cekya Fransa Kanada Ekvador Estonya Gurcistan Ispanya Irlanda Italya Kanada Kolombiya Letonya Litvanya Macaristan Meksika Moldova Paraguay Peru Polonya Portekiz Romanya Slovakya Sili Ukrayna Vatikan Holodomor u soykirim olarak taniyan uluslararasi kuruluslar Avrupa BirligiKaynakca a b Ellman Michael 2007 PDF Europe Asia Studies ss 663 693 doi 10 1080 09668130701291899 15 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2015 Famine of 1932 33 5 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2012 Famine of 1932 33 13 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2012 Ukrinform 23 Kasim 2022 Pope honors victims of Holodomor aggression against Ukraine 23 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Kasim 2022 Pianigiani Gaia 23 Kasim 2022 Pope Francis compares Russia s war against Ukraine to a devastating Stalin era famine The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 25 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Romania and Belarus opposition recognized Holodomor as a genocide of Ukrainians The New Voice of Ukraine Ingilizce Yahoo News 24 Kasim 2022 24 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Germany recognized the Holodomor with the genocide of the Ukrainian people 30 Kasim 2022 30 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2022 12 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2018 Ukrainska Pravda 4 Ekim 2018 Ukrayinska pravda Ukraynaca 4 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2018 Text H Res 931 115th Congress 2017 2018 Expressing the sense of the House of Representatives that the 85th anniversary of the Ukrainian Famine of 1932 1933 known as the Holodomor should serve as a reminder of repressive Soviet policies against the people of Ukraine www congress gov 11 Aralik 2018 12 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2019 Proposta d acord relativa al 75e aniversari de l Holodomor de 1932 1933 olu kirik baglanti Consell General Principat d Andorra 26 Kasim 2009 Katalanca a b c d e f g h i j k l m n Ucrainica Research 2009 International Recognition of the Holodomor Holodomor Education 31 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2015 Belgium s House of Representatives recognises Holodomor as genocide of Ukrainians 10 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2023 National Museum of the Holodomor 27 Nisan 2022 The upper house of the Brazilian parliament has recognized the Holodomor as an act of genocide 25 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Bulgarian parliament recognizes Holodomor as genocide against Ukrainian people The Kyiv Independent 1 Subat 2023 1 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Subat 2023 National Museum of the Holodomor 6 Nisan 2022a The Czech Republic recognized the Holodomor of 1932 1933 as genocide in Ukraine 25 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Fransa da Ulusal Meclis Holodomor trajedisini soykirim olarak tanidi 29 Mart 2023 31 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2023 French Parliament recognizes Holodomor as genocide against Ukrainian people 29 Mart 2023 29 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2023 Reconnaissance et condamnation de la grande famine de 1932 1933 connue sous le nom d Holodomor comme genocide 29 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2023 Ukrinform 24 Kasim 2022 Ireland s Senate recognizes Holodomor of 1932 1933 in Ukraine as genocide 24 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Kasim 2022 Stewart Daniel 24 Kasim 2022 Irish Senate recognizes Ukrainian genocide in the 1930s News 360 Ingilizce MSN 25 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2022 a b c The Kyiv Independent news desk 24 Kasim 2022 Romania Moldova Ireland recognize Holodomor as genocide against Ukrainian people The Kyiv Independent 24 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Parlamento de Portugal reconheceu a Holodomor de 1932 1933 na Ucrania como Genocidio contra o povo Ucraniano 25 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Ukrinform 24 Kasim 2022 Romania recognizes Holodomor of 1932 1933 in Ukraine as genocide 24 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Kasim 2022 http www velkaepocha sk content view 3923 33 NR SR Prijali deklaraciu k hladomoru v byvalom Sovietskom zvaze 19 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde EpochMedia 13 Aralik 2007 Slovakca Slovak Parliament Recognizes Holodomor of 1932 1933 in Former USSR Including in Ukraine as Extermination Act 7 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ukrinform 13 Aralik 2007 UZNESENIE NARODNEJ RADY SLOVENSKEJ REPUBLIKY z 12 decembra 2007 k Deklaracii Narodnej rady Slovenskej republiky k hladomoru v rokoch 1932 1933 v byvalom Sovietskom zvaze zvlast na Ukrajine tlac 467 upravene znenie SLOVAK CUMHURIYETI ULUSAL KONSEYI KARARI Slovak Cumhuriyeti Ulusal Konseyinin eski Sovyetler Birligi nde ve ozel olarak da Ukrayna daki 1932 1933 kitligi uzerine 12 Aralik 2007 tarihli bildirisi basim 467 degistirilmis metin Slovakca 30 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2022 Verkhovna Rada 28 Kasim 2006 ZAKON UKRAYiNI Pro Golodomor 1932 1933 rokiv v Ukrayini Ukrayna Yasasi Ukrayna daki 1932 1933 Holodomoru Ukraynaca Verkhovna Rada Ukrayna Parlamentosu 3 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2015 Ukrinform 15 Aralik 2022 European Parliament recognizes Holodomor as genocide against Ukrainian people 15 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2022 Wikimedia Commons ta Holodomor ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dis baglantilar