Dünya Bankası Grubu (İngilizce:World Bank Group (WBG)), 5 uluslararası organizasyon tarafından oluşturulan ve amacı genellikle fakir ülkelere kredi vererek destek olmak olan bir çatı kurumdur.
Dünya Bankası | |
---|---|
Kuruluş | 27 Aralık 1945 |
Tür | Uluslararası organizasyon |
Yasal statü | Antlaşma |
Amaç | Ekonomik kalkınma, yoksullukla mücadele |
Üyeler | 187 ülke |
Başkan | David Malpass |
Ana organ | Yönetim kurulu |
Resmî site | worldbank.org |
WBG, 'nda (01-22 Temmuz 1944) ortaya çıkan anlaşma olan Bretton Woods sistemi Uluslararası Sözleşmesi kabul edildikten sonra 27 Aralık 1945 tarihinde resmi bir varlık haline geldi.
25 Haziran 1946 tarihinde faaliyetlerine başlayan kurum 9 Mayıs 1947 tarihinde ilk krediyi onayladı. Savaş sonrası yeniden yapılanma için Fransa'ya 250 milyon ABD doları verildi. Dünya Bankası Grubu içindeki beş kurum şunlardır:
- Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (International Bank for Reconstruction and Development) (IBRD)
- Uluslararası Kalkınma Birliği (International Development Association) (IDA)
- Uluslararası Finans Kurumu (International Finance Corporation) (IFC)
- (Multilateral Investment Guarantee Agency) (MIGA)
- Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi (International Centre for Settlement of Investment Disputes) (ICSID)
"Dünya Bankası" terimi genellikle sadece IBRD ve IDA'yı ifade eder. Dünya Bankası Grubu (WBG) ise buradaki beş kurumun tamamını ifade etmektedir.
Dünya Bankası (IBRD ve IDA) faaliyetleri özellikle gelişmekte olan ülkelerde, insan gelişimi (örneğin eğitim, sağlık), tarım ve kırsal kalkınma gibi alanlarda (örneğin sulama, köy hizmetleri), çevre koruma alanlarında (örneğin kirlilik azaltma, yönetmelik yapmak ve uygulamak), altyapı (yol, kentsel dönüşüm, elektrik) ve yönetim (örneğin yolsuzlukla mücadele, yasal kurumları geliştirme) gibi alanlarda yoğunlaşmaktadır. IBRD ve IDA üyesi ülkelerin yanı sıra yoksul ülkelere tercihli krediler ve hibeler de verilmektedir. Krediler veya belirli projeler için hibe genellikle sektör veya ekonomide daha geniş politika değişiklikleri ile bağlantılıdır. Örneğin, kıyı çevre yönetimini geliştirmek için verilecek bir kredi ya da hibe ulusal ve yerel düzeylerde kirliliği sınırlamak için yeni düzenlemelerin uygulanmasını ve yeni çevresel kurumların oluşturulmasını şart koşabilir.
IFC ve sırasıyla özel sektör yatırımları ve sigorta sağlar.
Dünya Bankası, 'nun da gözlemcisidir.
Üyelik
- Katıldığı kuruluş sayısına göre WBG üyeleri aşağıdaki gibidir
- Sadece IBRD: San Marino
- IBRD ve bir başka kuruluş: Surinam, Tuvalu, Brunei
- IBRD ve başka iki örgüt: Antigua ve Barbuda, São Tomé ve Príncipe, Namibya, Bhutan, Myanmar, Katar, Marshall Adaları, Kiribati
- IBRD ve diğer üç kuruluş: Kanada, Meksika, Belize, Jamaika, Dominik Cumhuriyeti, Venezuela, Brezilya, Bolivya, Uruguay, Ekvador, Dominik, Saint Vincent ve Grenadinler, Cape Verde, Gine-Bissau, Nijer, Ekvator Ginesi, Angola, Güney Afrika, Komor Adaları, Seyşeller, Libya, Somali, Etiyopya, Eritre, Cibuti, Bahreyn, İran, Irak, Malta, Karadağ, Bulgaristan, Romanya, Moldova, Polonya, Rusya, Litvanya, Belarus, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Hindistan, Tayland, Laos, Vietnam, Palau, Vanuatu, Samoa, Maldivler
- Tüm WBG kuruluşları: Diğer 127 üye ülke
- Üye olmayanlar şunlardır
- Bir Pasifik ada ülkesi - Nauru,
- İki komünist devlet - Küba Cumhuriyeti, Kuzey Kore
- İki Yeni Zelanda bağımlılıkları - Cook Adaları, Niue
- Dört Avrupa mikrodevleti- Andorra Prensliği, Monako Prensliği, Liechtenstein Prensliği, Vatikan
- Kısmen tanınan ya da tanınmayan devletler- Abhazya Cumhuriyeti, Güney Osetya, Pridnestrovian Moldova Cumhuriyeti, Somaliland Cumhuriyeti, Filistin, Çin Cumhuriyeti, Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti
Organizasyon yapısı
Dünya Bankası Grubu kuruluşları
Dünya Bankası Grubu'nu oluşturan kuruluşlar;
- Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD); Devlet garantisi bazında borç finansmanı sağlar, 1945 yılında kurulmuştur.
- Uluslararası Finans Kurumu (IFC); Öncelikle özel sektöre devlet garantisi olmadan çeşitli şekillerde finansman sağlar, 1956 yılında kurumuştur.
- Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA); Genellikle devlet garantisi ile ayrıcalıklı finansman (faizsiz kredi veya hibe) sağlar, 1960 yılında kurulmuştur.
- Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi (ICSID); Yatırım riskini azaltmak için hükûmetler ile çalışır, 1966 yılında kurulmuştur.
- (MIGA); Özellikle özel sektöre, politik risk gibi belirli risklere karşı sigorta sağlar, 1988 yılında kurulmuştur.
Başkanlık
Geleneksel olarak Banka Başkanı, her zaman bankanın en büyük hissedarı olan Amerika Birleşik Devletleri başkanı tarafından bir ABD vatandaşı aday gösterilerek seçilir. Aday yönetim Kurulu onayına tabidir. Beş yıllık yenilenebilir bir dönem için hizmet eder.
Mevcut başkan
16 Nisan 2012 günü, ABD Başkanı Barack Obama, Jim Yong Kim'in, Dünya Bankası Grubu'nun bir sonraki başkanı olacağını duyurdu. Kim 1 Temmuz 2012 tarihinde görevine başladı.
Jim Yong Kim 9 Nisan 2019'da başkanlık görevini David Malpass'a devretti.
Yolsuzluk iddiaları
Dünya Bankası Başkan Yardımcılığı, şikayet alımı üzerine iç dolandırıcılık ve yolsuzluk iddiasıyla inceleme raporları dahil bir iç soruşturma ve inceleme geçirmiştir.
Etkisi
Başkanlar listesi
- (Haziran 1946 – Aralık 1946)
- (Mart 1947 – Haziran 1949)
- (1949–1963)
- (Ocak 1963 – Mart 1968)
- Robert McNamara (Nisan 1968 – Haziran 1981)
- (Temmuz 1981 – Haziran 1986)
- (Temmuz 1986 – Ağustos 1991)
- (Eylül 1991 – Mayıs 1995)
- (Mayıs 1995 – 30 Haziran 2005)
- Paul Wolfowitz (1 Temmuz 2005 – 30 Haziran 2007)
- Robert Zoellick (1 Temmuz 2007 – 30 Haziran 2012)
- Jim Yong Kim (1 Temmuz 2012 - 1 Şubat 2019)
- Kristalina Georgieva (Vekaleten) (1 Şubat 2019 - 4 Nisan 2019)
- David Malpass (5 Nisan 2019 - Günümüz)
Şef ekonomistler listesi
- (1972–1982)
- (1982–1986)
- (1988–1990)
- Lawrence Summers (1991–1993)
- (1993–1996)
- Joseph E. Stiglitz (1997–2000)
- (2000–2003)
- (2003–2007)
- (2008–2012)
- (2012–2016)
- Paul Romer (2016–2018)
- (Vekaleten) (Ocak 2018 – Kasım 2018)
- (Kasım 2018 - Günümüz)
Kaynakça
- ^ "Board of Directors". Web.worldbank.org. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010.
- ^ a b "About Us" 11 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., wordbank.org, erişim 30 Mayıs 2007.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020.
- ^ "Integrity Vice Presidency - The Investigative Process". Web.worldbank.org. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2012.
Dış bağlantılar
- Resmî site11 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dunya Bankasi Grubu Ingilizce World Bank Group WBG 5 uluslararasi organizasyon tarafindan olusturulan ve amaci genellikle fakir ulkelere kredi vererek destek olmak olan bir cati kurumdur Dunya BankasiKurulus27 Aralik 1945TurUluslararasi organizasyonYasal statuAntlasmaAmacEkonomik kalkinma yoksullukla mucadeleUyeler187 ulkeBaskanDavid MalpassAna organYonetim kuruluResmi siteworldbank org WBG nda 01 22 Temmuz 1944 ortaya cikan anlasma olan Bretton Woods sistemi Uluslararasi Sozlesmesi kabul edildikten sonra 27 Aralik 1945 tarihinde resmi bir varlik haline geldi 25 Haziran 1946 tarihinde faaliyetlerine baslayan kurum 9 Mayis 1947 tarihinde ilk krediyi onayladi Savas sonrasi yeniden yapilanma icin Fransa ya 250 milyon ABD dolari verildi Dunya Bankasi Grubu icindeki bes kurum sunlardir Uluslararasi Imar ve Kalkinma Bankasi International Bank for Reconstruction and Development IBRD Uluslararasi Kalkinma Birligi International Development Association IDA Uluslararasi Finans Kurumu International Finance Corporation IFC Multilateral Investment Guarantee Agency MIGA Uluslararasi Yatirim Anlasmazliklari Cozum Merkezi International Centre for Settlement of Investment Disputes ICSID Dunya Bankasi terimi genellikle sadece IBRD ve IDA yi ifade eder Dunya Bankasi Grubu WBG ise buradaki bes kurumun tamamini ifade etmektedir Dunya Bankasi IBRD ve IDA faaliyetleri ozellikle gelismekte olan ulkelerde insan gelisimi ornegin egitim saglik tarim ve kirsal kalkinma gibi alanlarda ornegin sulama koy hizmetleri cevre koruma alanlarinda ornegin kirlilik azaltma yonetmelik yapmak ve uygulamak altyapi yol kentsel donusum elektrik ve yonetim ornegin yolsuzlukla mucadele yasal kurumlari gelistirme gibi alanlarda yogunlasmaktadir IBRD ve IDA uyesi ulkelerin yani sira yoksul ulkelere tercihli krediler ve hibeler de verilmektedir Krediler veya belirli projeler icin hibe genellikle sektor veya ekonomide daha genis politika degisiklikleri ile baglantilidir Ornegin kiyi cevre yonetimini gelistirmek icin verilecek bir kredi ya da hibe ulusal ve yerel duzeylerde kirliligi sinirlamak icin yeni duzenlemelerin uygulanmasini ve yeni cevresel kurumlarin olusturulmasini sart kosabilir IFC ve sirasiyla ozel sektor yatirimlari ve sigorta saglar Dunya Bankasi nun da gozlemcisidir UyelikWorld Bank Group 5 WBG kurumuna uye ulkeler 4 WBG kurumuna uye ulkeler 3 WBG kurumuna uye ulkeler 2 WBG kurumuna uye ulkeler Sadece IBRD uyesi ulkelerKatildigi kurulus sayisina gore WBG uyeleri asagidaki gibidirSadece IBRD San Marino IBRD ve bir baska kurulus Surinam Tuvalu Brunei IBRD ve baska iki orgut Antigua ve Barbuda Sao Tome ve Principe Namibya Bhutan Myanmar Katar Marshall Adalari Kiribati IBRD ve diger uc kurulus Kanada Meksika Belize Jamaika Dominik Cumhuriyeti Venezuela Brezilya Bolivya Uruguay Ekvador Dominik Saint Vincent ve Grenadinler Cape Verde Gine Bissau Nijer Ekvator Ginesi Angola Guney Afrika Komor Adalari Seyseller Libya Somali Etiyopya Eritre Cibuti Bahreyn Iran Irak Malta Karadag Bulgaristan Romanya Moldova Polonya Rusya Litvanya Belarus Kirgizistan Tacikistan Turkmenistan Hindistan Tayland Laos Vietnam Palau Vanuatu Samoa Maldivler Tum WBG kuruluslari Diger 127 uye ulkeUye olmayanlar sunlardirBir Pasifik ada ulkesi Nauru Iki komunist devlet Kuba Cumhuriyeti Kuzey Kore Iki Yeni Zelanda bagimliliklari Cook Adalari Niue Dort Avrupa mikrodevleti Andorra Prensligi Monako Prensligi Liechtenstein Prensligi Vatikan Kismen taninan ya da taninmayan devletler Abhazya Cumhuriyeti Guney Osetya Pridnestrovian Moldova Cumhuriyeti Somaliland Cumhuriyeti Filistin Cin Cumhuriyeti Sahra Demokratik Arap CumhuriyetiOrganizasyon yapisiDunya Bankasi Grubu kuruluslari Dunya Bankasi Grubu nu olusturan kuruluslar Uluslararasi Imar ve Kalkinma Bankasi IBRD Devlet garantisi bazinda borc finansmani saglar 1945 yilinda kurulmustur Uluslararasi Finans Kurumu IFC Oncelikle ozel sektore devlet garantisi olmadan cesitli sekillerde finansman saglar 1956 yilinda kurumustur Uluslararasi Kalkinma Birligi IDA Genellikle devlet garantisi ile ayricalikli finansman faizsiz kredi veya hibe saglar 1960 yilinda kurulmustur Uluslararasi Yatirim Anlasmazliklari Cozum Merkezi ICSID Yatirim riskini azaltmak icin hukumetler ile calisir 1966 yilinda kurulmustur MIGA Ozellikle ozel sektore politik risk gibi belirli risklere karsi sigorta saglar 1988 yilinda kurulmustur Baskanlik Geleneksel olarak Banka Baskani her zaman bankanin en buyuk hissedari olan Amerika Birlesik Devletleri baskani tarafindan bir ABD vatandasi aday gosterilerek secilir Aday yonetim Kurulu onayina tabidir Bes yillik yenilenebilir bir donem icin hizmet eder Mevcut baskan 16 Nisan 2012 gunu ABD Baskani Barack Obama Jim Yong Kim in Dunya Bankasi Grubu nun bir sonraki baskani olacagini duyurdu Kim 1 Temmuz 2012 tarihinde gorevine basladi Jim Yong Kim 9 Nisan 2019 da baskanlik gorevini David Malpass a devretti Yolsuzluk iddialariDunya Bankasi Baskan Yardimciligi sikayet alimi uzerine ic dolandiricilik ve yolsuzluk iddiasiyla inceleme raporlari dahil bir ic sorusturma ve inceleme gecirmistir EtkisiBaskanlar listesi Haziran 1946 Aralik 1946 Mart 1947 Haziran 1949 1949 1963 Ocak 1963 Mart 1968 Robert McNamara Nisan 1968 Haziran 1981 Temmuz 1981 Haziran 1986 Temmuz 1986 Agustos 1991 Eylul 1991 Mayis 1995 Mayis 1995 30 Haziran 2005 Paul Wolfowitz 1 Temmuz 2005 30 Haziran 2007 Robert Zoellick 1 Temmuz 2007 30 Haziran 2012 Jim Yong Kim 1 Temmuz 2012 1 Subat 2019 Kristalina Georgieva Vekaleten 1 Subat 2019 4 Nisan 2019 David Malpass 5 Nisan 2019 Gunumuz Sef ekonomistler listesi 1972 1982 1982 1986 1988 1990 Lawrence Summers 1991 1993 1993 1996 Joseph E Stiglitz 1997 2000 2000 2003 2003 2007 2008 2012 2012 2016 Paul Romer 2016 2018 Vekaleten Ocak 2018 Kasim 2018 Kasim 2018 Gunumuz Kaynakca Board of Directors Web worldbank org 31 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2010 a b About Us 11 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde wordbank org erisim 30 Mayis 2007 Arsivlenmis kopya 8 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2020 Integrity Vice Presidency The Investigative Process Web worldbank org 8 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2012 Dis baglantilarResmi site11 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde