Bu maddede, Türkiye'de resmî olarak faaliyet gösteren siyasi partiler listelenmektedir. Türkiye, cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemli cumhuriyet ile yönetilmektedir ve 1945 yılından beri çok partili sistem uygulanmaktadır. Siyasi parti illerin kuruluşları, teşkilatlanmaları, işleyişleri, faaliyetleri ve denetlenmeleri gibi esaslar 22 Nisan 1983 tarihinde kabul edilen Siyasi Partiler Kanunu ile düzenlenmektedir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı herkes, yasa ile belirlenen şartları sağladığı sürece önceden izin almaksızın siyasi parti kurma hakkına sahiptir.
Siyaset bilimcilerine göre Türkiye'de siyasi partilerin oluşumu, Osmanlı İmparatorluğu'ndan günümüze uzanan bir geçiş süreci olarak ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, Türkiye'de kurulan siyasi parti sisteminin geçmişi, Osmanlı'dan devralınan parlamenter geleneğin oluşum süreçlerine bakılarak anlaşılmalıdır. Türk toplumlarında meclis kavramı, ilk devletlerin kurulduğu dönemlerden beri var olmuştur. Ancak anayasal bir süreç olarak parlamenter sistemin oluşumu, 19. yüzyılın sonlarına doğru Osmanlı siyasi sisteminde görülmeye başlamıştır. Bu anlamda Türkiye'nin ilk yazılı anayasası, 1876 yılında yürürlüğe giren Kanun-i Esasi'dir. Kanun-i Esasi'ye giden yolda ise 1808 Sened-i İttifak, 1839 Tanzimat Fermanı, 1856 Islahat Fermanı gibi gelişmeler, anayasa sürecine geçişte atılan önemli adımlar olarak kabul edilebilir.
Türkiye'de etkin parti sayısı her yıl değişkenlik göstermektedir. Bir yıl içinde birçok parti kurulurken, bazıları da çeşitli nedenlerle siyasetten çekilmektedir. Etkin parti sayı çeltiğini İçişleri Bakanlığı tutmaktadır. Her parti kuruluşu sırasında İçişleri Bakanlığı'na dilekçe verir ve İçişleri Bakanlığı partilerin kongrelerini yapıp yapmadığını ve sürekliliğini takip eder. Etkin olmaktan kasıt, "siyasi düşüncelerini ortaya koymaya devam eden ve olağan toplantılarını yapan parti" anlamındadır.
Partilerin seçime girebilmesi için siyasi partiler kanununun 36. maddesine göre, illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel yani 41 ilde teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması gerekmektedir. Ancak etkin olan partilerin birçoğu bu sayıya sahip değildir. Bu partiler, "tabela partisi" olarak adlandırılan, belli bir seçmen kitlesi olmayan ve seçimlere girme yeterliliğini sağlamayan küçük partilerdir. Partilerin adları eğer Yüksek Seçim Kurulu'nun şartlarını yerine getirirse oy pusulalarında bulunur. Genel seçimlerde oyların %7'sinden fazlasını alan ve parlamentoda temsil edilir.
Nisan 2024 itibarıyla Türkiye'de 138 siyasi parti etkin durumda bulunmaktadır.
Mecliste temsil edilen siyasi partiler
2023 yılı itibarıyla TBMM'de sandalye sahibi partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir. Milletvekili sayısı aynı olan siyasi partiler alfabetik olarak sıralanır.
Seçim düzenlemeleri
Yüksek Seçim Kurulu, özel kanunlara göre yapılacak milletvekilliği, il genel meclisi üyeliği, cumhurbaşkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, muhtarlık, ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde ve Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halk oylamasına sunulmasında genel yönetim ve yargısal denetimi sağlar. Seçimlere katılma yeterliliklerini sağlayan siyasi partileri tespit edip duyurur.
Siyasi partiler kanununa göre, siyasi partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yarısında teşkilat kurması ve büyük kongrelerini seçimlerden en az altı ay önce yapması gerekir. 2022 yılında yapılan düzenlemeyle, TBMM'de grup kurmak, seçime katılmak için yeterliliği sağlayan koşullardan biri olmaktan çıkartılmıştır. 2022 yılında eklenen ek fıkraya göre, seçime katılma yeterliliğini kazanan parti, belirtilen süreler içinde ilçe, il ve büyük kongrelerini üst üste iki kez yapmamış ise seçime katılma yeterliliğini kaybedecektir.
Seçimlere katılma yeterliliği bulunan siyasi partiler
2 Ocak 2024 tarihi itibarıyla seçime katılma şartlarını yerine getiren partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir.
# | Siyasi parti | Kuruluş | Lider | Ulusal üyelik | Üye sayısı | |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | AB PARTİ Adalet Birlik Partisi | 2018 | İrfan Uzun | — | 3573 | |
2 | AP Adalet Partisi | 2015 | Vecdet Öz | — | 5546 | |
3 | AK Parti Adalet ve Kalkınma Partisi | 2001 | Recep Tayyip Erdoğan | Cumhur İttifakı | 11.041.464 | |
4 | ABP Anadolu Birliği Partisi | 2020 | Bedri Yalçın | — | 3142 | |
5 | ANAP Anavatan Partisi | 2011 | İbrahim Çelebi | — | 24.240 | |
6 | ADP Aydınlık Demokrasi Partisi | 2021 | Zeynep Yıkarbaba | — | 7220 | |
7 | BTP Bağımsız Türkiye Partisi | 2001 | Hüseyin Baş | — | 12.162 | |
8 | BÜYÜK BİRLİK Büyük Birlik Partisi | 1993 | Mustafa Destici | Cumhur İttifakı | 112.277 | |
9 | CHP Cumhuriyet Halk Partisi | 1923 | Özgür Özel | — | 1.428.800 | |
10 | DEVA PARTİSİ Demokrasi ve Atılım Partisi | 2020 | Ali Babacan | — | 146.820 | |
11 | DSP Demokratik Sol Parti | 1985 | Önder Aksakal | — | 25.570 | |
12 | DP Demokrat Parti | 1983 | Gültekin Uysal | — | 342.256 | |
13 | EMEP Emek Partisi | 1996 | Selma Gürkan | Emek ve Özgürlük İttifakı | 5165 | |
14 | Gelecek Partisi | 2019 | Ahmet Davutoğlu | Saadet ve Gelecek İttifakı | 70.451 | |
15 | GP Genç Parti | 2002 | Hakan Uzan | — | 23.466 | |
16 | GBP Güç Birliği Partisi | 2020 | Ali Karnap | — | 3846 | |
17 | HAK-PAR Hak ve Özgürlükler Partisi | 2002 | Düzgün Kaplan | — | 1604 | |
18 | HKP Halkın Kurtuluş Partisi | 2005 | Nurullah Ankut | — | 1016 | |
19 | DEM Parti Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi | 2012 | Tülay Hatimoğulları Oruç Tuncer Bakırhan | Emek ve Özgürlük İttifakı | 10.353 | |
20 | HÜDA PAR Hür Dava Partisi | 2012 | Zekeriya Yapıcıoğlu | — | 13.741 | |
21 | İYİ Parti | 2017 | Müsavat Dervişoğlu | — | 508.578 | |
22 | Memleket Memleket Partisi | 2021 | Muharrem İnce | — | 66.738 | |
23 | MİLLET Millet Partisi | 1992 | Cuma Nacar | — | 4536 | |
24 | MHP Milliyetçi Hareket Partisi | 1969 | Devlet Bahçeli | Cumhur İttifakı | 486.896 | |
25 | Milli Yol Milli Yol Partisi | 2021 | Remzi Çayır | — | 4618 | |
26 | OCAK Ocak Partisi | 2023 | Kadir Canpolat | — | 4996 | |
27 | SAADET Saadet Partisi | 2001 | Temel Karamollaoğlu | Saadet ve Gelecek İttifakı | 243.312 | |
28 | SOL Sol Parti | 2019 | Önder İşleyen | Sosyalist Güç Birliği | 5764 | |
29 | TİP Türkiye İşçi Partisi | 2017 | Erkan Baş | Emek ve Özgürlük İttifakı | 43.206 | |
30 | TKH Türkiye Komünist Hareketi | 2015 | Aysel Tekerek | Sosyalist Güç Birliği | 1179 | |
31 | TKP Türkiye Komünist Partisi | 2001 | Kemal Okuyan | Sosyalist Güç Birliği | 7846 | |
32 | VP Vatan Partisi | 2015 | Doğu Perinçek | — | 13.955 | |
33 | YTP Yeni Türkiye Partisi | 2013 | Engin Yılmaz | — | 10.620 | |
34 | YP Yenilik Partisi | 2020 | Öztürk Yılmaz | — | 3363 | |
35 | Yeniden Refah Yeniden Refah Partisi | 2018 | Fatih Erbakan | — | 365.767 | |
36 | Zafer Partisi | 2021 | Ümit Özdağ | — | 43.515 |
Seçimlere katılma yeterliliği bulunmayan siyasi partiler
19 Ocak 2024 itibarıyla İçişleri Bakanlığı'nda kayıtlı diğer siyasi partilere ilişkin genel bilgiler burada listelenmektedir. Bu partiler, resmi olarak seçime katılma yeterliliğini henüz sağlayamamışlardır.
# | Siyasi parti | Kuruluş | Lider | Ulusal üyelik | Üye sayısı |
---|---|---|---|---|---|
1 | ADEPE Adalet ve Demokrasi Partisi | 2022 | Yusuf Diril | — | 0 |
2 | AHP Adalet ve Hürriyet Partisi | 2023 | İdris Menteş | — | 81 |
3 | Adalet ve Özgürlük Partisi | 2021 | — | — | 0 |
4 | ADAY PARTİ Adaletin Aydınlığı Partisi | 2021 | Altuğ Ergüzel | — | 81 |
5 | ATP Adil Türkiye Partisi | 2023 | Michael James Aşkar | — | 198 |
6 | Al Sancak Partisi | 2021 | Nuri Çelebi | — | 635 |
7 | ANA Parti Anadolu Medeniyet Partisi | 2023 | — | — | 0 |
8 | ASP As Parti | 2015 | Cavit Kayıkçı | — | 0 |
9 | ATA PARTİ Ata Parti | 2023 | Namık Kemal Zeybek | — | 0 |
10 | AYGİP Aydınlık Geleceğin Partisi | 2020 | Murat Danacı | — | 2273 |
11 | AYP Ayyıldız Partisi | 2003 | Serap Gülhan | — | 1 |
12 | BEP Barış ve Eşitlik Partisi | 2020 | Çağlayan Garipoğlu | — | 68 |
13 | BCP Bağımsız Cumhuriyet Partisi | 2002 | Hakkı Karğın | — | 11 |
14 | BAP Bağımsızlık Partisi | 2021 | Yener Bozkurt | — | 38 |
15 | DEVRİMCİ PARTİ Birleşik Devrimci Parti | 2015 | Elif Torun Öneren | — | 95 |
16 | Bİ PARTİ Büyük İktidar Partisi | 2023 | Selamettin Tellioğlu | — | 0 |
17 | BP Büyük Parti | 2023 | Mikdat Ertem | — | 0 |
18 | CİHAP Cihan Partisi | 2014 | Kürşad Emre Öğretmek | — | 134 |
19 | Cumhuriyet Partisi | 2023 | — | — | 0 |
20 | CAP Cumhuriyet ve Adalet Partisi | 2021 | Ahmet Sevim | — | 12.209 |
21 | CİP Cumhuriyet ve İstiklal Partisi | 2020 | Atakan Bozyayla | — | 903 |
22 | ÇDP Çoğulcu Demokrasi Partisi | 2014 | Faruk Arslandok | — | 305 |
23 | DEZA-PAR Demokrasi Zamanı Partisi | 2016 | İlhami Çağrıtekin | — | 73 |
24 | DBP Demokratik Bölgeler Partisi | 2008 | Salihe Aydeniz Keskin Bayındır | Emek ve Özgürlük İttifakı | 7002 |
25 | Devlet Partisi | 2020 | Yaşar Epçaçan | — | 91 |
26 | Devrim Hareketi | 2020 | Erçin Fırat | Sosyalist Güç Birliği | 59 |
27 | DİP Devrimci İşçi Partisi | 2007 | Ömer Sungur Savran | Sosyalist Güç Birliği | 49 |
28 | DSİP Devrimci Sosyalist İşçi Partisi | 1997 | Tuna Emren Şenol Karakaş | — | 73 |
29 | DOĞRU PARTİ Doğru Parti | 2020 | Arda Ateş | — | 1278 |
30 | DYP Doğru Yol Partisi | 2007 | Çetin Özaçıkgöz | — | 2915 |
31 | DP Doğuş Partisi | 2021 | Mahmut Karalar | — | 2067 |
32 | ENPA Ebedi Nizam Partisi | 2007 | Seyfettin Koçan | — | 80 |
33 | EHP Emekçi Hareket Partisi | 2004 | Hakan Öztürk | — | 215 |
33 | EMP Evrensel Medeniyet Partisi | 2024 | Burhan Erol | — | 0 |
34 | ESP Ezilenlerin Sosyalist Partisi | 2010 | Özlem Gümüştaş Şahin Tümüklü | — | 440 |
35 | GAAP Güven Adalet ve Aydınlık Partisi | 2017 | Zeynep Göksu | — | 30 |
36 | Güzel Parti | 2020 | Hüseyin Akbulut | — | 1209 |
37 | GTP Genç Türkiye Partisi | 2023 | — | — | 0 |
38 | Güçlü Türkiye Partisi | 2024 | Muharrem Gözkaya | — | 0 |
38 | HAP Hak ve Adalet Partisi | 2012 | Burhan Ataş | — | 1497 |
39 | HAK Parti Hak ve Hakikat Partisi | 2008 | Kenan Güneş Serkan Arslan | — | 113 |
40 | HHP Hak ve Huzur Partisi | 2014 | Gürsel Yıldız | — | 112 |
41 | UMUD PAR Halkın Umudu Partisi | 2023 | Davut Güler | — | 0 |
42 | HDP Halkların Demokratik Partisi | 2012 | Cahit Kırkazak | Emek ve Özgürlük İttifakı | 19.855 |
43 | İDP İşçi Demokrasisi Partisi | 2015 | Oktay Çelik | — | 50 |
44 | İşçinin Kendi Partisi | 2006 | Sevim Kaçmaz | — | 76 |
45 | Halkın Sesi Partisi | 2023 | Banu Sevim | — | 0 |
46 | KP Kadın Partisi | 2014 | Fatma Benal Yazgan | — | 0 |
47 | Kızılelma Birliği Partisi | 2023 | Yalçın Dursun | — | 0 |
48 | Komünist Parti | 2014 | Erkan Yıldız | — | 46 |
49 | KALP Küresel Adalet ve Liyakat Partisi | 2023 | — | — | 0 |
50 | LP Liberal Parti | 2021 | Süleyman Halid Soysal | — | 2 |
51 | LDP Liberal Demokrat Parti | 1994 | Gültekin Tırpancı | — | 3601 |
52 | MAP Merkez Ana Partisi | 2020 | Nuriye Bakkal | — | 652 |
53 | MEP Merkez Partisi | 2014 | Abdurrahim Karslı | — | 3114 |
54 | Merkez Sağ Parti | 2023 | Ömer Bilgin | — | 968 |
55 | Milli Birlik ve Gelişim Partisi | 2021 | Turgut Cumhur Şanlı | — | 193 |
56 | MMP Milli Mücadele Partisi | 2014 | Ahmet Kaya | — | 0 |
57 | Milli Parti | 2020 | Muhammet Uzun | — | 98 |
58 | MİLLİ SOL Milliyetçi Sol Parti | 2023 | Hüseyin Alpay | — | 0 |
59 | Milli Beraberlik Partisi | 2023 | Peyami Sefa Atıcı | — | 163 |
69 | Milliyetçi Cumhuriyet Partisi | 2020 | Fehmi Hataş | — | 339 |
61 | Milliyetçi Türkiye Partisi | 2023 | Ahmet Yılmaz | — | 0 |
62 | MHHP Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi | 2006 | Ufuk Erdüvenci | — | 116 |
63 | OSMANLI Osmanlı Partisi | 2016 | Habip Geleş | — | 4999 |
64 | ÖTÜKEN Ötüken Birliği Partisi | 2017 | Çağatay Korkut Körüklü | — | 0 |
65 | ÖSP Özgürlük ve Sosyalizm Partisi | 2011 | Sinan Çiftyürek | — | 99 |
66 | SAĞDUYU Sağduyu Partisi | 2002 | Mehmet Yücel Ağargün | — | 0 |
67 | SVS Sevgi ve Saygı Partisi | 2021 | Ahmet Fatih Erdilli | — | 0 |
68 | SCP Sosyalist Cumhuriyet Partisi | 2021 | Yılmaz Ersezer | — | 876 |
69 | SEP Sosyalist Emekçiler Partisi | 2016 | Güneş Gümüş | — | 38 |
70 | SYKP Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi | 2013 | Canan Yüce | — | 410 |
71 | ŞP Şahlanış Partisi | 2022 | Murat Altun | — | 121 |
72 | TEK Tek Parti | 1998 | Süleyman Yağcıoğlu | Türkiye İttifakı | 2306 |
73 | 1920 TKP Toplumcu Kurtuluş Partisi | 2012 | İsmail Kaplan | — | 96 |
74 | TÖP Toplumsal Özgürlük Partisi | 2020 | Şilan Sürmeli | — | 427 |
75 | TURAN PARTİSİ Turan Partisi | 2023 | — | — | 0 |
76 | TURAN Turan Hareket Partisi | 2014 | Varol Esen | — | 384 |
77 | TP Tuğra Partisi | 2021 | Hatice Çelik İlközen | — | 427 |
78 | TBP Türk Birliği Partisi | 2012 | — | — | 16 |
79 | Türkiye Emekliler Partisi | 2023 | Metin İmer | — | 0 |
80 | Türkiye Emeklilier ve Çalışanlar Partisi | 2024 | Cengiz Erten | – | 0 |
81 | Türkiye Gençlik Partisi | 2021 | Mesut Kapar | — | 0 |
82 | TEKP Türkiye Ekonomi ve Kalkınma Partisi | 2014 | Rahim Oluç | — | 63 |
83 | TGP Türkiye Güven Partisi | 2023 | Mehmet Ali Kumru | — | 0 |
84 | İTTİFAK Türkiye İttifakı Partisi | 2020 | Mehmet Sağlam | — | 5397 |
85 | SES Türkiye'nin Sesi Altınçağ Partisi | 2022 | Ayhan Bilgen | — | 1252 |
86 | TSİP Türkiye Sosyalist İşçi Partisi | 1993 | Turgut Koçak | Sosyalist Güç Birliği | 155 |
87 | TUP Türkiye Uyanış Partisi | 2023 | Ahmet İmrek | — | 0 |
88 | TÜRKİYE'M Türkiye'm Partisi | 2023 | — | — | 0 |
89 | ULUSAL Ulusal Parti | 2010 | Gökçe Fırat | — | 35 |
90 | UP Ulusun Partisi | 2023 | Tuba Koylan | — | 0 |
91 | UYP Umuda Yürüyüş Partisi | 2023 | Adnan İldemir | — | 0 |
92 | ÜLKEM-P Ülkem Partisi | 2019 | Neşet Doğan | — | 3332 |
93 | VSP Vatan Severler Partisi | 2021 | Yılmaz Gülümser | — | 301 |
94 | Vatan ve Hürriyet Partisi | 2020 | Yalçın Doğan | — | 1206 |
95 | YENİ YÜZYIL Yeni Yüzyıl Partisi | 2024 | Hasan Fatih Yumak | — | 0 |
96 | YDP Yeniden Diriliş Partisi | 2021 | İsa İlyasoğlu | — | 447 |
97 | YMP Yerli Ve Milli Parti | 2023 | Teoman Mutlu | — | 10.229 |
98 | YSP Yeşil Sol Parti | 2023 | — | — | 0 |
99 | YURT-P Yurt Partisi | 2002 | Sadettin Tantan | — | 210 |
100 | YÜCE DİRİ-P Yüce Diriliş Partisi | 2007 | Lütfü Yılmaz | — | 135 |
101 | YÜKSELİŞ Yükseliş Partisi | 2021 | Nail Çakır | — | 323 |
Faaliyette bulunamayan siyasi partiler
Bu partiler Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının yayımladığı faaliyette olan siyasi partiler arasında yer almamaktadır. Ayrıca resmi olarak kapatılmış, kapanmış ya da resmi olarak kurulmuş değillerdir. Devam eden mahkeme süreçleri bulunmaktadır. Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler listesi arasında da listelenmemektedirler.
# | Siyasi parti | Kuruluş | Lider | Ulusal üyelik | Üye sayısı | |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | PAK Kürdistan Özgürlük Partisi | 2014 | Mustafa Özçelik | — | 146 (2018) | |
2 | PSK Kürdistan Sosyalist Partisi | 2016 | Mesut Tek | — | 240 (2020) | |
3 | T-KDP Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi | 2014 | Mehmet Emin Kardaş | — | 38 (2015) | |
4 | YEŞİLLER Yeşiller Partisi | 2020 | Özlem Teke Taşdemir Koray Doğan Urbarlı | Emek ve Özgürlük İttifakı | — |
Eski siyasi partiler
Türkiye'nin tarihi boyunca Askerî ve sivil mahkemeler ile Bakanlar Kurulu kararları ile yasal olarak kapatılan siyasi partiler olmuştur.
12 Eylül 1980 Darbesi'nin ardından 16 Ekim 1981'de Millî Güvenlik Konseyi 2533 sayılı kanunla tüm siyasi partilerin kapatılmasına ve mallarının Hazine'ye devredilmesine karar verdi. Bu karar, o güne kadar Türkiye'de var olan tüm siyasi partileri kapattı ve ülke tarihinde ilk kez siyasi partisiz bir dönem başlattı. Askeri darbe döneminin ardından kapatıldıktan sonra aynı isimle tekrar açılan ilk siyasi parti Cumhuriyet Halk Partisi'dir. Yasaklı eski siyasi liderler ise farklı oluşumları de-facto olarak kurdurtmuş ve yönlendirmişlerdir. Adalet Partisi'nin kapatılmasının ardından Süleyman Demirel, Büyük Türkiye Partisi ve Doğru Yol Partisi'ni, Millî Selamet Partisi'nin kapatılmasının ardından Necmettin Erbakan ise Refah Partisi'ni eski oluşumlarının ardılı olarak yönlendirmişlerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (PDF). 22 Nisan 1983. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021.
- ^ "SIYASAL PARTILERIN DOĞUŞU: TARIHSEL VE TOPLUMSAL KÖKENLERİ". Gökhan GÖKTÜRK. Sosyoloji Konferansları No: 54 (2016-2) / 245-273. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023.
- ^ . 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ "Siyasi Partiler Kanunu" (PDF). Mevzuat.gov.tr. 5 Temmuz 2022. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2023.
- ^ . DW Türkçe. 5 Nisan 2021. 5 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ . Türkiye Büyük Millet Meclisi. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2011.
- ^ . Resmi Gazete. 6 Nisan 2022. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022.
- ^ a b c "Faaliyette Olan Siyasi Partiler". Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı. 16 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2024.
- ^ "Siyasi parti genel bilgileri". yargitaycb.gov.tr. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ "Seçim Yasası değişikliği TBMM'den geçti". BloombergHT. 31 Mart 2022. 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2023.
- ^ (PDF). resmigazete.gov.tr. 2 Ocak 2024. 4 Ocak 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ a b . Yeniçağ Gazetesi. 2 Ocak 2024. 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ a b c ""Yargıtay'dan Kürdistan sansürü: Adında Kürdistan kelimesi olan partiler listede anılmadı"". Artı Gerçek. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ ERGİN, Sedat. . Hürriyet. 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ . 27 Şubat 2023. 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ . TBMM Kütüphane ve Arşiv İşleri Başkanlığı. 1 Nisan 2015. 1 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2020.
- ^ (PDF). tesav.org.tr. 7 Nisan 2016. 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ Atatürk Döneminde Parlamento Faaliyetleri. Ankara: Cengiz Şavkılı. 2011. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Eylül 2023.
Notlar
- ^ a b 4 Ocak 2024 tarihinde paylaşılan veriler kullanılmaktadır.
- ^ a b Kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komitedir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede Turkiye de resmi olarak faaliyet gosteren siyasi partiler listelenmektedir Turkiye cumhurbaskanligi hukumet sistemli cumhuriyet ile yonetilmektedir ve 1945 yilindan beri cok partili sistem uygulanmaktadir Siyasi parti illerin kuruluslari teskilatlanmalari isleyisleri faaliyetleri ve denetlenmeleri gibi esaslar 22 Nisan 1983 tarihinde kabul edilen Siyasi Partiler Kanunu ile duzenlenmektedir Turkiye Cumhuriyeti vatandasi herkes yasa ile belirlenen sartlari sagladigi surece onceden izin almaksizin siyasi parti kurma hakkina sahiptir Siyaset bilimcilerine gore Turkiye de siyasi partilerin olusumu Osmanli Imparatorlugu ndan gunumuze uzanan bir gecis sureci olarak ortaya cikmistir Bu nedenle Turkiye de kurulan siyasi parti sisteminin gecmisi Osmanli dan devralinan parlamenter gelenegin olusum sureclerine bakilarak anlasilmalidir Turk toplumlarinda meclis kavrami ilk devletlerin kuruldugu donemlerden beri var olmustur Ancak anayasal bir surec olarak parlamenter sistemin olusumu 19 yuzyilin sonlarina dogru Osmanli siyasi sisteminde gorulmeye baslamistir Bu anlamda Turkiye nin ilk yazili anayasasi 1876 yilinda yururluge giren Kanun i Esasi dir Kanun i Esasi ye giden yolda ise 1808 Sened i Ittifak 1839 Tanzimat Fermani 1856 Islahat Fermani gibi gelismeler anayasa surecine geciste atilan onemli adimlar olarak kabul edilebilir Turkiye Buyuk Millet Meclisi Genel Kurul Salonu Turkiye de etkin parti sayisi her yil degiskenlik gostermektedir Bir yil icinde bircok parti kurulurken bazilari da cesitli nedenlerle siyasetten cekilmektedir Etkin parti sayi celtigini Icisleri Bakanligi tutmaktadir Her parti kurulusu sirasinda Icisleri Bakanligi na dilekce verir ve Icisleri Bakanligi partilerin kongrelerini yapip yapmadigini ve surekliligini takip eder Etkin olmaktan kasit siyasi dusuncelerini ortaya koymaya devam eden ve olagan toplantilarini yapan parti anlamindadir Partilerin secime girebilmesi icin siyasi partiler kanununun 36 maddesine gore illerin en az yarisinda oy verme gununden en az alti ay evvel yani 41 ilde teskilat kurmus ve buyuk kongrelerini yapmis olmasi gerekmektedir Ancak etkin olan partilerin bircogu bu sayiya sahip degildir Bu partiler tabela partisi olarak adlandirilan belli bir secmen kitlesi olmayan ve secimlere girme yeterliligini saglamayan kucuk partilerdir Partilerin adlari eger Yuksek Secim Kurulu nun sartlarini yerine getirirse oy pusulalarinda bulunur Genel secimlerde oylarin 7 sinden fazlasini alan ve parlamentoda temsil edilir Nisan 2024 itibariyla Turkiye de 138 siyasi parti etkin durumda bulunmaktadir Mecliste temsil edilen siyasi partiler2023 yili itibariyla TBMM de sandalye sahibi partilere iliskin genel bilgiler burada listelenmektedir Milletvekili sayisi ayni olan siyasi partiler alfabetik olarak siralanir Siyasi parti Kurulus Siyasi pozisyon Ideoloji Lider Ulusal uyelik Turkiye Buyuk Millet Meclisi Il Genel Meclisleri Belediye Meclisleri1 AK PARTI Adalet ve Kalkinma Partisi 2001 Sag Muhafazakarlik Sag populizm Recep Tayyip Erdogan Cumhur Ittifaki 265 600 592 1 282 8 174 20 9532 CHP Cumhuriyet Halk Partisi 1923 Merkez sol Sosyal demokrasi Ataturkculuk Ozgur Ozel 126 600 300 1 282 6 558 20 9533 DEM Parti Halklarin Esitlik ve Demokrasi Partisi 2012 Sol Azinlik haklari Yesil siyaset Tulay Hatimogullari Oruc amp Tuncer Bakirhan Emek ve Ozgurluk Ittifaki 57 600 132 1 282 1 414 20 9534 MHP Milliyetci Hareket Partisi 1969 Asiri sag Turk milliyetciligi Ulkuculuk Devlet Bahceli Cumhur Ittifaki 50 600 207 1 282 2 715 20 9535 IYI PARTI 2017 Merkez sag Turk milliyetciligi Sag populizm Musavat Dervisoglu 36 600 14 1 282 488 20 9536 SAADET Saadet Partisi 2001 Asiri sag Milli Gorus Islamcilik Temel Karamollaoglu Saadet ve Gelecek Ittifaki 20 600 0 1 282 72 20 9537 DEVA PARTISI Demokrasi ve Atilim Partisi 2020 Merkez sag Liberal muhafazakarlik Neoliberalizm Ali Babacan 15 600 1 1 282 40 20 9538 HUDA PAR Hur Dava Partisi 2012 Asiri sag Radikal Islamcilik Sosyal muhafazakarlik Zekeriya Yapicioglu 4 600 0 1 282 23 20 9539 Yeniden Refah Yeniden Refah Partisi 2018 Asiri sag Milli Gorus Islamcilik Fatih Erbakan 4 600 22 1 282 1 027 20 95310 DP Demokrat Parti 2007 Merkez sag Sosyal liberalizm Sag populizm Gultekin Uysal 3 600 0 1 282 55 20 95311 TIP Turkiye Isci Partisi 2017 Asiri sol Sosyalizm Marksizm Leninizm Erkan Bas Emek ve Ozgurluk Ittifaki 3 600 2 1 282 36 20 95312 DBP Demokratik Bolgeler Partisi 2014 Sol Azinlik haklari Bolgeselcilik Cigdem Kilicgun Ucar amp Keskin Bayindir Emek ve Ozgurluk Ittifaki 2 600 0 1 282 0 20 95313 EMEP Emek Partisi 1996 Asiri sol Marksizm Leninizm Hocaizm Emek ve Ozgurluk Ittifaki 2 600 0 1 282 11 20 95314 DSP Demokratik Sol Parti 1987 Merkez sol Ataturkculuk Ulusalcilik Onder Aksakal 1 600 0 1 282 28 20 953Secim duzenlemeleriYuksek Secim Kurulu ozel kanunlara gore yapilacak milletvekilligi il genel meclisi uyeligi cumhurbaskanligi belediye baskanligi belediye meclisi uyeligi muhtarlik ihtiyar heyeti uyeligi secimlerinde ve Anayasa degisikliklerine iliskin kanunlarin halk oylamasina sunulmasinda genel yonetim ve yargisal denetimi saglar Secimlere katilma yeterliliklerini saglayan siyasi partileri tespit edip duyurur Siyasi partiler kanununa gore siyasi partilerin secimlere katilabilmesi icin illerin en az yarisinda teskilat kurmasi ve buyuk kongrelerini secimlerden en az alti ay once yapmasi gerekir 2022 yilinda yapilan duzenlemeyle TBMM de grup kurmak secime katilmak icin yeterliligi saglayan kosullardan biri olmaktan cikartilmistir 2022 yilinda eklenen ek fikraya gore secime katilma yeterliligini kazanan parti belirtilen sureler icinde ilce il ve buyuk kongrelerini ust uste iki kez yapmamis ise secime katilma yeterliligini kaybedecektir Secimlere katilma yeterliligi bulunan siyasi partiler 2 Ocak 2024 tarihi itibariyla secime katilma sartlarini yerine getiren partilere iliskin genel bilgiler burada listelenmektedir Siyasi parti Kurulus Lider Ulusal uyelik Uye sayisi1 AB PARTI Adalet Birlik Partisi 2018 Irfan Uzun 35732 AP Adalet Partisi 2015 Vecdet Oz 55463 AK Parti Adalet ve Kalkinma Partisi 2001 Recep Tayyip Erdogan Cumhur Ittifaki 11 041 4644 ABP Anadolu Birligi Partisi 2020 Bedri Yalcin 31425 ANAP Anavatan Partisi 2011 Ibrahim Celebi 24 2406 ADP Aydinlik Demokrasi Partisi 2021 Zeynep Yikarbaba 72207 BTP Bagimsiz Turkiye Partisi 2001 Huseyin Bas 12 1628 BUYUK BIRLIK Buyuk Birlik Partisi 1993 Mustafa Destici Cumhur Ittifaki 112 2779 CHP Cumhuriyet Halk Partisi 1923 Ozgur Ozel 1 428 80010 DEVA PARTISI Demokrasi ve Atilim Partisi 2020 Ali Babacan 146 82011 DSP Demokratik Sol Parti 1985 Onder Aksakal 25 57012 DP Demokrat Parti 1983 Gultekin Uysal 342 25613 EMEP Emek Partisi 1996 Selma Gurkan Emek ve Ozgurluk Ittifaki 516514 Gelecek Partisi 2019 Ahmet Davutoglu Saadet ve Gelecek Ittifaki 70 45115 GP Genc Parti 2002 Hakan Uzan 23 46616 GBP Guc Birligi Partisi 2020 Ali Karnap 384617 HAK PAR Hak ve Ozgurlukler Partisi 2002 Duzgun Kaplan 160418 HKP Halkin Kurtulus Partisi 2005 Nurullah Ankut 101619 DEM Parti Halklarin Esitlik ve Demokrasi Partisi 2012 Tulay Hatimogullari Oruc Tuncer Bakirhan Emek ve Ozgurluk Ittifaki 10 35320 HUDA PAR Hur Dava Partisi 2012 Zekeriya Yapicioglu 13 74121 IYI Parti 2017 Musavat Dervisoglu 508 57822 Memleket Memleket Partisi 2021 Muharrem Ince 66 73823 MILLET Millet Partisi 1992 Cuma Nacar 453624 MHP Milliyetci Hareket Partisi 1969 Devlet Bahceli Cumhur Ittifaki 486 89625 Milli Yol Milli Yol Partisi 2021 Remzi Cayir 461826 OCAK Ocak Partisi 2023 Kadir Canpolat 499627 SAADET Saadet Partisi 2001 Temel Karamollaoglu Saadet ve Gelecek Ittifaki 243 31228 SOL Sol Parti 2019 Onder Isleyen Sosyalist Guc Birligi 576429 TIP Turkiye Isci Partisi 2017 Erkan Bas Emek ve Ozgurluk Ittifaki 43 20630 TKH Turkiye Komunist Hareketi 2015 Aysel Tekerek Sosyalist Guc Birligi 117931 TKP Turkiye Komunist Partisi 2001 Kemal Okuyan Sosyalist Guc Birligi 784632 VP Vatan Partisi 2015 Dogu Perincek 13 95533 YTP Yeni Turkiye Partisi 2013 Engin Yilmaz 10 62034 YP Yenilik Partisi 2020 Ozturk Yilmaz 336335 Yeniden Refah Yeniden Refah Partisi 2018 Fatih Erbakan 365 76736 Zafer Partisi 2021 Umit Ozdag 43 515 Secimlere katilma yeterliligi bulunmayan siyasi partiler 19 Ocak 2024 itibariyla Icisleri Bakanligi nda kayitli diger siyasi partilere iliskin genel bilgiler burada listelenmektedir Bu partiler resmi olarak secime katilma yeterliligini henuz saglayamamislardir Siyasi parti Kurulus Lider Ulusal uyelik Uye sayisi1 ADEPE Adalet ve Demokrasi Partisi 2022 Yusuf Diril 02 AHP Adalet ve Hurriyet Partisi 2023 Idris Mentes 813 Adalet ve Ozgurluk Partisi 2021 04 ADAY PARTI Adaletin Aydinligi Partisi 2021 Altug Erguzel 815 ATP Adil Turkiye Partisi 2023 Michael James Askar 1986 Al Sancak Partisi 2021 Nuri Celebi 6357 ANA Parti Anadolu Medeniyet Partisi 2023 08 ASP As Parti 2015 Cavit Kayikci 09 ATA PARTI Ata Parti 2023 Namik Kemal Zeybek 010 AYGIP Aydinlik Gelecegin Partisi 2020 Murat Danaci 227311 AYP Ayyildiz Partisi 2003 Serap Gulhan 112 BEP Baris ve Esitlik Partisi 2020 Caglayan Garipoglu 6813 BCP Bagimsiz Cumhuriyet Partisi 2002 Hakki Kargin 1114 BAP Bagimsizlik Partisi 2021 Yener Bozkurt 3815 DEVRIMCI PARTI Birlesik Devrimci Parti 2015 Elif Torun Oneren 9516 BI PARTI Buyuk Iktidar Partisi 2023 Selamettin Tellioglu 017 BP Buyuk Parti 2023 Mikdat Ertem 018 CIHAP Cihan Partisi 2014 Kursad Emre Ogretmek 13419 Cumhuriyet Partisi 2023 020 CAP Cumhuriyet ve Adalet Partisi 2021 Ahmet Sevim 12 20921 CIP Cumhuriyet ve Istiklal Partisi 2020 Atakan Bozyayla 90322 CDP Cogulcu Demokrasi Partisi 2014 Faruk Arslandok 30523 DEZA PAR Demokrasi Zamani Partisi 2016 Ilhami Cagritekin 7324 DBP Demokratik Bolgeler Partisi 2008 Salihe Aydeniz Keskin Bayindir Emek ve Ozgurluk Ittifaki 700225 Devlet Partisi 2020 Yasar Epcacan 9126 Devrim Hareketi 2020 Ercin Firat Sosyalist Guc Birligi 5927 DIP Devrimci Isci Partisi 2007 Omer Sungur Savran Sosyalist Guc Birligi 4928 DSIP Devrimci Sosyalist Isci Partisi 1997 Tuna Emren Senol Karakas 7329 DOGRU PARTI Dogru Parti 2020 Arda Ates 127830 DYP Dogru Yol Partisi 2007 Cetin Ozacikgoz 291531 DP Dogus Partisi 2021 Mahmut Karalar 206732 ENPA Ebedi Nizam Partisi 2007 Seyfettin Kocan 8033 EHP Emekci Hareket Partisi 2004 Hakan Ozturk 21533 EMP Evrensel Medeniyet Partisi 2024 Burhan Erol 034 ESP Ezilenlerin Sosyalist Partisi 2010 Ozlem Gumustas Sahin Tumuklu 44035 GAAP Guven Adalet ve Aydinlik Partisi 2017 Zeynep Goksu 3036 Guzel Parti 2020 Huseyin Akbulut 120937 GTP Genc Turkiye Partisi 2023 038 Guclu Turkiye Partisi 2024 Muharrem Gozkaya 038 HAP Hak ve Adalet Partisi 2012 Burhan Atas 149739 HAK Parti Hak ve Hakikat Partisi 2008 Kenan Gunes Serkan Arslan 11340 HHP Hak ve Huzur Partisi 2014 Gursel Yildiz 11241 UMUD PAR Halkin Umudu Partisi 2023 Davut Guler 042 HDP Halklarin Demokratik Partisi 2012 Cahit Kirkazak Sultan Ozcan Emek ve Ozgurluk Ittifaki 19 85543 IDP Isci Demokrasisi Partisi 2015 Oktay Celik 5044 Iscinin Kendi Partisi 2006 Sevim Kacmaz 7645 Halkin Sesi Partisi 2023 Banu Sevim 046 KP Kadin Partisi 2014 Fatma Benal Yazgan 047 Kizilelma Birligi Partisi 2023 Yalcin Dursun 048 Komunist Parti 2014 Erkan Yildiz 4649 KALP Kuresel Adalet ve Liyakat Partisi 2023 050 LP Liberal Parti 2021 Suleyman Halid Soysal 251 LDP Liberal Demokrat Parti 1994 Gultekin Tirpanci 360152 MAP Merkez Ana Partisi 2020 Nuriye Bakkal 65253 MEP Merkez Partisi 2014 Abdurrahim Karsli 311454 Merkez Sag Parti 2023 Omer Bilgin 96855 Milli Birlik ve Gelisim Partisi 2021 Turgut Cumhur Sanli 19356 MMP Milli Mucadele Partisi 2014 Ahmet Kaya 057 Milli Parti 2020 Muhammet Uzun 9858 MILLI SOL Milliyetci Sol Parti 2023 Huseyin Alpay 059 Milli Beraberlik Partisi 2023 Peyami Sefa Atici 16369 Milliyetci Cumhuriyet Partisi 2020 Fehmi Hatas 33961 Milliyetci Turkiye Partisi 2023 Ahmet Yilmaz 062 MHHP Mudafaa i Hukuk Hareketi Partisi 2006 Ufuk Erduvenci 11663 OSMANLI Osmanli Partisi 2016 Habip Geles 499964 OTUKEN Otuken Birligi Partisi 2017 Cagatay Korkut Koruklu 065 OSP Ozgurluk ve Sosyalizm Partisi 2011 Sinan Ciftyurek 9966 SAGDUYU Sagduyu Partisi 2002 Mehmet Yucel Agargun 067 SVS Sevgi ve Saygi Partisi 2021 Ahmet Fatih Erdilli 068 SCP Sosyalist Cumhuriyet Partisi 2021 Yilmaz Ersezer 87669 SEP Sosyalist Emekciler Partisi 2016 Gunes Gumus 3870 SYKP Sosyalist Yeniden Kurulus Partisi 2013 Canan Yuce 41071 SP Sahlanis Partisi 2022 Murat Altun 12172 TEK Tek Parti 1998 Suleyman Yagcioglu Turkiye Ittifaki 230673 1920 TKP Toplumcu Kurtulus Partisi 2012 Ismail Kaplan 9674 TOP Toplumsal Ozgurluk Partisi 2020 Silan Surmeli 42775 TURAN PARTISI Turan Partisi 2023 076 TURAN Turan Hareket Partisi 2014 Varol Esen 38477 TP Tugra Partisi 2021 Hatice Celik Ilkozen 42778 TBP Turk Birligi Partisi 2012 1679 Turkiye Emekliler Partisi 2023 Metin Imer 080 Turkiye Emeklilier ve Calisanlar Partisi 2024 Cengiz Erten 081 Turkiye Genclik Partisi 2021 Mesut Kapar 082 TEKP Turkiye Ekonomi ve Kalkinma Partisi 2014 Rahim Oluc 6383 TGP Turkiye Guven Partisi 2023 Mehmet Ali Kumru 084 ITTIFAK Turkiye Ittifaki Partisi 2020 Mehmet Saglam 539785 SES Turkiye nin Sesi Altincag Partisi 2022 Ayhan Bilgen 125286 TSIP Turkiye Sosyalist Isci Partisi 1993 Turgut Kocak Sosyalist Guc Birligi 15587 TUP Turkiye Uyanis Partisi 2023 Ahmet Imrek 088 TURKIYE M Turkiye m Partisi 2023 089 ULUSAL Ulusal Parti 2010 Gokce Firat 3590 UP Ulusun Partisi 2023 Tuba Koylan 091 UYP Umuda Yuruyus Partisi 2023 Adnan Ildemir 092 ULKEM P Ulkem Partisi 2019 Neset Dogan 333293 VSP Vatan Severler Partisi 2021 Yilmaz Gulumser 30194 Vatan ve Hurriyet Partisi 2020 Yalcin Dogan 120695 YENI YUZYIL Yeni Yuzyil Partisi 2024 Hasan Fatih Yumak 096 YDP Yeniden Dirilis Partisi 2021 Isa Ilyasoglu 44797 YMP Yerli Ve Milli Parti 2023 Teoman Mutlu 10 22998 YSP Yesil Sol Parti 2023 099 YURT P Yurt Partisi 2002 Sadettin Tantan 210100 YUCE DIRI P Yuce Dirilis Partisi 2007 Lutfu Yilmaz 135101 YUKSELIS Yukselis Partisi 2021 Nail Cakir 323Faaliyette bulunamayan siyasi partilerBu partiler Yargitay Cumhuriyet Bassavciliginin yayimladigi faaliyette olan siyasi partiler arasinda yer almamaktadir Ayrica resmi olarak kapatilmis kapanmis ya da resmi olarak kurulmus degillerdir Devam eden mahkeme surecleri bulunmaktadir Turkiye deki yasa disi siyasi partiler listesi arasinda da listelenmemektedirler Siyasi parti Kurulus Lider Ulusal uyelik Uye sayisi1 PAK Kurdistan Ozgurluk Partisi 2014 Mustafa Ozcelik 146 2018 2 PSK Kurdistan Sosyalist Partisi 2016 Mesut Tek 240 2020 3 T KDP Turkiye Kurdistan Demokrat Partisi 2014 Mehmet Emin Kardas 38 2015 4 YESILLER Yesiller Partisi 2020 Ozlem Teke Tasdemir Koray Dogan Urbarli Emek ve Ozgurluk Ittifaki Eski siyasi partilerTurkiye nin tarihi boyunca Askeri ve sivil mahkemeler ile Bakanlar Kurulu kararlari ile yasal olarak kapatilan siyasi partiler olmustur 12 Eylul 1980 Darbesi nin ardindan 16 Ekim 1981 de Milli Guvenlik Konseyi 2533 sayili kanunla tum siyasi partilerin kapatilmasina ve mallarinin Hazine ye devredilmesine karar verdi Bu karar o gune kadar Turkiye de var olan tum siyasi partileri kapatti ve ulke tarihinde ilk kez siyasi partisiz bir donem baslatti Askeri darbe doneminin ardindan kapatildiktan sonra ayni isimle tekrar acilan ilk siyasi parti Cumhuriyet Halk Partisi dir Yasakli eski siyasi liderler ise farkli olusumlari de facto olarak kurdurtmus ve yonlendirmislerdir Adalet Partisi nin kapatilmasinin ardindan Suleyman Demirel Buyuk Turkiye Partisi ve Dogru Yol Partisi ni Milli Selamet Partisi nin kapatilmasinin ardindan Necmettin Erbakan ise Refah Partisi ni eski olusumlarinin ardili olarak yonlendirmislerdir Ayrica bakinizTurkiye de siyaset Turkiye de secimler Turkiye devlet protokolu Osmanli Imparatorlugu ndaki siyasi partiler listesi Turkiye deki yasa disi siyasi partiler listesiKaynakca PDF 22 Nisan 1983 2 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Aralik 2021 SIYASAL PARTILERIN DOGUSU TARIHSEL VE TOPLUMSAL KOKENLERI Gokhan GOKTURK Sosyoloji Konferanslari No 54 2016 2 245 273 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2023 12 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2021 Siyasi Partiler Kanunu PDF Mevzuat gov tr 5 Temmuz 2022 2 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Mart 2023 DW Turkce 5 Nisan 2021 5 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2021 Turkiye Buyuk Millet Meclisi 27 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2011 Resmi Gazete 6 Nisan 2022 6 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2022 a b c Faaliyette Olan Siyasi Partiler Yargitay Cumhuriyet Bassavciligi 16 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2024 Siyasi parti genel bilgileri yargitaycb gov tr 26 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2024 Secim Yasasi degisikligi TBMM den gecti BloombergHT 31 Mart 2022 29 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2023 Arsivlenmis kopya PDF 2 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Mart 2023 PDF resmigazete gov tr 2 Ocak 2024 4 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2024 a b Yenicag Gazetesi 2 Ocak 2024 4 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2024 a b c Yargitay dan Kurdistan sansuru Adinda Kurdistan kelimesi olan partiler listede anilmadi Arti Gercek 4 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2023 ERGIN Sedat Hurriyet 18 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2023 27 Subat 2023 28 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2023 TBMM Kutuphane ve Arsiv Isleri Baskanligi 1 Nisan 2015 1 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Eylul 2020 PDF tesav org tr 7 Nisan 2016 27 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2022 Ataturk Doneminde Parlamento Faaliyetleri Ankara Cengiz Savkili 2011 22 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2022 Arsivlenmis kopya PDF 12 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Eylul 2023 Notlar a b 4 Ocak 2024 tarihinde paylasilan veriler kullanilmaktadir a b Kolektif liderlik ilkesi geregi en yetkili karar organi parti kongresinde secilen Merkezi Komitedir