Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hırvatistan'daki Yahudilerin tarihi 3. yüzyıla kadar dayanmasına rağmen 10. yüzyıl ve 15. yüzyıla kadar az bilgi bulunur. II. Dünya Savaşı'ndan evvel 20,000 kişilik cemaatin hemen hemen hepsi Holokost'ta yok edildi. Savaştan sonra sağ kalanların yarısı İsrail'e göç ederken 2500 Yahudi Hırvatistan'da yaşamayı tercih etti. Bu rakam tahmini bir rakam olup 1500 kişilik Zagreb Yahudi cemaatinin %80'i karışık evliliklerin çocukları olduğu hesaba katıldığında bu nüfusun daha da fazla olduğu düşünülür. Holokost'tan kurtulanların torunlarının çoğunun dede veya ninelerinden sadece bir tanesi Yahudidir.
Cemaatin tarihçesi
Antik cemaat
Yahudiler ilk olarak, Roma'nın İmparatorlukta serbest dolaşım kanununu çıkarmasından sonra, miladın ilk yüzyıllarında bugünkü Hırvatistan'ın kuzeyine yerleşti. Yahudiler bölgeye ticaret amacıyla yerleşti. Arkeolojik kazılarda Osijek'te 3.yy'a ait bir sinagog bulunmuştur, bunun dışında 13. yüzyıla kadar Yahudilerin bölgedeki varlığıyla ilgili çok az kaynak bulunur.
Orta Çağın sonları
13. ve 14.yy'larda cemaat gelişti, varlık sahibi oldular ve Hırvat komşularıyla iyi ilişkiler içerisindeydiler. Fakat bu durum 1456'da değişti; Yahudiler Katolik olayan diğer Hırvatlarlar birlikte kovuldular; bunun akabinde 200 yıl boyunca Yahudilerle ilgili bilgi bulunmamaktadır.
İspanyol mültecilerinin varışı
15. yüzyılda İspanya'nın Reconquista ile aldığı topraklarda Yahudilere karşı zulüm arttı. İspanyol ve Engizisyonlarından kaçan Yahudiler Osmanlı'nın Balkanlardaki toprakları olan Makedonya ve Bosna-Hersek'e yerleşti. Göçmenlerden bazılarıysa Hırvatistan'daki Dalmaçya kıyılarında bulunan Split ve Dubrovnik'e yerleşti.
Habsburg hakimiyeti
17. yüzyılda Yahudilerin hala Hırvatistan'da yerleşme hakları yoktu. Yahudiler Hırvatistan'a tüccar olarak genelde Macaristan'dan geliyordu. Genelde sadece birkaç gün kalma hakları vardı. Yüzyılın başlarında Hırvatistan meclisi Yahudi ailelerin 'te yerleşme yasağını yineledi.
Her ne kadar resmi olarak yasaklanmış olsa da Varaždin Bölgesi kumandanı Yahudilerin Bjelovar, Koprivnica ve Varaždin'e yerleşmesine izin verdi. Yahudilerin durumunu düzene sokmak için Varazdin Kral dairesinin emriyle Kont 'in yazdığı raporda "çoğu tüccardır ve ticaret şehri geliştirir" yazmıştır.
Kuzey Hırvatistan'daki Yahudilerin yerleşme yasağı 1782'de Habsburg Monarşi İmparatoru II. Joseph'in çıkardığı Hoşgörü Bildirisiyle 1783'te son buldu. Yahudilerin Hırvatistan'a yerleşmesine izin verilmesine rağmen toprak sahibi olma, bazı şeylerin ticaretini yapma ve tarımla uğraşma yasağı getirildi. Bu yasaklamalara rağmen Yahudiler Zagreb ve Varaždin'e yerleşti.
1840'ta Hırvatistan meclisi Yahudilere 33 senede tamamlanacak olan "yavaşça" eşitlik hakları vermeye karar kıldı.
| Yıl | Hükümler |
|---|---|
| 1843 | Yahudilerin yapabileceği meslekler arttırıldı |
| 1846 | "Hoşgörü vergisi"yle özgürlüklerini satın alma imkânı sunuldu |
| 1859 | Yahudilere ev ve toprak satın alma hakkı verildi |
| 1873 | Tam yasal eşitlik sağlandı |
1867'de Zagreb Sinagogu açılıp Dr. Zagreb Hahambaşılığına getirildi. 1873'te, 'in imzaladığı bildirgeyle tüm dinlere eşit haklar verilip cemaat enstitülerine devlet hazinesinden yardımlar yapıldı.
1880'de Hırvatistan'da 13,488 olan Yahudi nüfusu 1900'de 20,032'ye çıktı. 20. yüzyılın başlarında en büyükleri 3000 kişilik üyeleriyle Zagreb ve Osijek olmak üzere Hırvatistan'da 21 adet Yahudi cemaati bulunmaktaydı. Halkla entegre olan Yahudi cemaati başarılı oldu. Zagreb Yahudilerinin %54'ü ve tüm Hırvatistan Yahudilerinin %35'inin anadili Hırvatçaydı. Az sayılarına rağmen endüstri ve toptancılıkta orantısız şekilde başarılıydılar. Bazı Yahudi aileler Hırvatistan'ın varlıklı ailelerindendi. Bu görünen varlığa rağmen Yahudilerin çoğu orta sınıf bir hayat yaşayıp ardından gelen ikinci nesil hukuk ve tıbba ilgi gösterdi.
I.Dünya Savaşı
I.Dünya Savaşı'nın ardından Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun çökmesiyle bölgedeki Yahudi cemaatlerinde panik başladı. Savaştan sonra Hırvatistan, Slovenya, Sırbistan ( ve Karadağ dahil) ve Bosna-Hersek'le birleşerek Yugoslavya Krallığı'nı oluşturdular.
II.Dünya Savaşı'ndan evvel özellikle Zagreb Yahudi cemaati Yugoslavya'nın seçkin cemaatlerindendi. 1940'ta Zagreb'deki 11,000 Yahudinin %76'sını Aşkenazlar, %5'ini Sefaradlar oluştururken %17'si kendilerini bir gruba dahil görmemekteydi, geriye kalanlar ise Haredi Yahudilisiydi.
Holokost
II.Dünya Savaşı patlak verdiğinde Hırvatistan'da 23,000 Yahudi vardı.
25 Mart 1941'de Sırp asıllı Mihver Devletleriyle ittifak kurdu. Bu durum Sırp nüfusunun tepkisine yol açtı ve Yugoslavya Krallığı'nın başkenti Belgrad'da gösteriler başladı. Prens Paul'a darbe düzenlendi ve Almanya karşıtı II. Petar ve Dušan Simović hükûmetin başına geçti. Yeni hükûmet Mihver Devletlerine olan desteğini çekmesine rağmen ittifak antlaşmasıdan çekilmedi. Nazi Almanyası 1941'de Yugoslavya Krallığı'nı işgal etti.
Nazi Almanyası'nın işgali Hırvatistan Yahudileri için sonun başlangıcı oldu.
Alman hakimiyetindeki Hırvatistan'da aşırı milliyetçi Ustaşa hareketi başa geçti. Hırvat faşistler Hırvatistan Bağımsız Devleti (NDH)'ni kurdu. Antisemitliğiyle bilinen Ustaşa vakit geçirmeden anti-Yahudi kararları yürürlüğe soktu. Hatta, Ustaşa üyesi olan NDH İçişleri Bakanı , "NDH hükümeti Yahudi sorununu Alman hükümeti gibi çözecektir" demiştir.
Ustaşa, , , ve 'da toplama kampları inşa etti. Ülkedeki akıllara sığmayan ölçüde Yahudilere ve Sırplara karşı vahşet ve Jasenovac toplama kamplarında gerçekleşti. Sadece Jasenovac'ta binlerce kişi öldürüldü; bunların çoğu Sırp olmakla birlikte 20,000'i Yahudiydi.
Hırvat (ve Yugoslav) Yahudilerine karşı ilk soykırım Temmuz 1941'de başladı. Ustaşa ve Nazi Almanyası on binlerce Sırp yaklaşık 20,000 Romen (Çingene) ve yaklaşık 25,000 Hırvat Yahudisinin 20,000'i dahil olmak üzere 32,000 Yahudi öldürdü.
Holokost'ta yıkılan Hırvat Yahudi cemaatinden sadece 5000 Yahudi kurtulabildi, bunların çoğu ya Josip Broz Tito'nun Yugoslav Partizanları ordusunda asker ya da İtalya işgal bölgesine sürgüne gönderilen kişilerdi. İtalya Mihver Devletlerine teslim olduktan sonra sağ kalan Yahudiler Yugoslav Partizanlarına ait topraklarda yaşadı.
1945'te Yugoslavya bağımsızlığını kazanınca Hırvatistan yeni kurulan Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'ne katıldı.
Savaş sonrası cemaat
1945'ten sonra Yugoslavya ve Hırvatistan resmi politika olarak ateizmi benimsedi. Hırvatistan'da 1990'ların ortalarında kadar haham bulunmamaktaydı. Çoğu Yahudi Yugoslav, Sırp veya Hırvat olarak kategorize ediliyordu. Savaştan kurtulan Yahudilerin yarısı (kanunlar gereği) Yugoslav ve Hırvat vatandaşlığından çıkıp İsrail'e göç etti. Ülkeyi terkedip İsrail'e gidenler tüm mal varlıklarını, topraklarını ve gayri menkullerini Yugoslavya'ya bıraktıklarına dair belge imzaladılar.
Savaş sonrası Yahudi cemaati yüksek derecede asimile olmuştur; Zagreb'in 1500 Yahudisi ya karışık evliliklerin ürünüdür ya da karışık evlilik yapmış kişilerdir. 1991'de Hırvatistan'da 2000 Yahudi bulunmaktaydı.
Bugün
2001 itibarıyla Hırvatistan'da 495 Yahudi yaşamaktadır ve bunların 323'ü Zagreb'dedir. Primorje-Gorski Kotar, Osijek ve Dubrovnik'te yirmişer Yahudi bulunmaktadır. Fakat bu nüfus sayımı, Yahudiler gerçek kimliklerini ifşa etmekten korktukları için, gerçek rakamları göstermeyebilir.
Hırvatistan Yahudi cemaati 10 Yahudi "belediye"ye bölünmüştür (Hırvatça: Židovska općina); belediyelerin bulundukları şehirler Čakovec, Daruvar, Dubrovnik, Koprivnica, Osijek, Rijeka, Slavonski Brod, Split, Virovitica ve Zagreb'dir. 2005'te bir grup Yahudi ana Yahudi cemaatinden ayrılıp "Bet Israel" adında kendi cemaatlerini kurdular. Ayrıca Zagreb'de örgütünün varlığı da bilinmektedir.
Bölgesel cemaatler
Dalmaçya
Yahudi cemaatinin varlığı Hırvat kıyıları Dalmaçya'da 14. yüzyıla dayanır. 1326'da yazılmış bir mektupta Dubrovnik'te Yahudi bir doktordan bahsedilir. Sayı olarak az olmalarına rağmen (100-330 üye) ticaret ve tıpta ilerlemişlerdir. 1421'de İspanya'dan gelenler ve 1492'de İspanyol ve Engizisyonlarından kaçıp gelen Yahudilerle bölgedeki Yahudi cemaati genişlemiştir.
Katolik Kilisesi ve Venedik kanunlarından kaynaklanan antisemitik tavırlar Dubrovnik ve Split'te gettolarda yaşayan cemaat için sorun oluşturdu. Napolyon'un Dalmaçya'yı işgal etmesiyle bölgedeki Yahudilere ilk defa yasal eşitlik sağlandı. 1814'te Avusturya İmparatorluğu Dalmaçya'yı ilhak ettiği zaman Yahudilere verilen yasal eşitlik hakları tekrar kaldırıldı. Yahudilere eşitlik Hırvat kanunları altında 19. yüzyılda verildi.
Kaynakça
- ^ . 13 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ "Croatia's census forces Jews to confront identity crisis". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ a b c d e f g h i . 23 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ a b . 29 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ . 23 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ a b "Jewish Virtual Library (Croatia)". 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ "Jewish Encyclopedia - Croatia". 15 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ . 29 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ Jews of Yugoslavia 1941-1945 Victims of Genocide and Freedom Fighters, Jasa Romano
- ^ Jews of Yugoslavia 1941-1945 Victims of Genocide and Freedom Fighters, Jasa Romano, p7
- ^ "Jewish Virtual Library - Croatia". 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ "Croatia's census forces Jews to confront identity crisis, Vlasta Kovac". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ "Population by Religion, by Towns/Municipalities, Census 2001". 14 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ a b . 16 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- "Excerpts from Jews in Yugoslavia - Part III", Centropa Reports
- "The Virtual Jewish History Tour - Croatia", Stephanie Persin, Jewish Virtual Library [2]9 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- Jewish Community Bet Israel of Croatia 15 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (Hırvatça)
- (470 KB)
- Adriatic Sea - Jewish port of salvages 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (9.9 MB)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hirvatistan daki Yahudilerin tarihi 3 yuzyila kadar dayanmasina ragmen 10 yuzyil ve 15 yuzyila kadar az bilgi bulunur II Dunya Savasi ndan evvel 20 000 kisilik cemaatin hemen hemen hepsi Holokost ta yok edildi Savastan sonra sag kalanlarin yarisi Israil e goc ederken 2500 Yahudi Hirvatistan da yasamayi tercih etti Bu rakam tahmini bir rakam olup 1500 kisilik Zagreb Yahudi cemaatinin 80 i karisik evliliklerin cocuklari oldugu hesaba katildiginda bu nufusun daha da fazla oldugu dusunulur Holokost tan kurtulanlarin torunlarinin cogunun dede veya ninelerinden sadece bir tanesi Yahudidir Rijeka da bir sinagogCemaatin tarihcesiAntik cemaat Yahudiler ilk olarak Roma nin Imparatorlukta serbest dolasim kanununu cikarmasindan sonra miladin ilk yuzyillarinda bugunku Hirvatistan in kuzeyine yerlesti Yahudiler bolgeye ticaret amaciyla yerlesti Arkeolojik kazilarda Osijek te 3 yy a ait bir sinagog bulunmustur bunun disinda 13 yuzyila kadar Yahudilerin bolgedeki varligiyla ilgili cok az kaynak bulunur Orta Cagin sonlari 13 ve 14 yy larda cemaat gelisti varlik sahibi oldular ve Hirvat komsulariyla iyi iliskiler icerisindeydiler Fakat bu durum 1456 da degisti Yahudiler Katolik olayan diger Hirvatlarlar birlikte kovuldular bunun akabinde 200 yil boyunca Yahudilerle ilgili bilgi bulunmamaktadir Ispanyol multecilerinin varisi 15 yuzyilda Ispanya nin Reconquista ile aldigi topraklarda Yahudilere karsi zulum artti Ispanyol ve Engizisyonlarindan kacan Yahudiler Osmanli nin Balkanlardaki topraklari olan Makedonya ve Bosna Hersek e yerlesti Gocmenlerden bazilariysa Hirvatistan daki Dalmacya kiyilarinda bulunan Split ve Dubrovnik e yerlesti Habsburg hakimiyeti 17 yuzyilda Yahudilerin hala Hirvatistan da yerlesme haklari yoktu Yahudiler Hirvatistan a tuccar olarak genelde Macaristan dan geliyordu Genelde sadece birkac gun kalma haklari vardi Yuzyilin baslarinda Hirvatistan meclisi Yahudi ailelerin te yerlesme yasagini yineledi Her ne kadar resmi olarak yasaklanmis olsa da Varazdin Bolgesi kumandani Yahudilerin Bjelovar Koprivnica ve Varazdin e yerlesmesine izin verdi Yahudilerin durumunu duzene sokmak icin Varazdin Kral dairesinin emriyle Kont in yazdigi raporda cogu tuccardir ve ticaret sehri gelistirir yazmistir Kuzey Hirvatistan daki Yahudilerin yerlesme yasagi 1782 de Habsburg Monarsi Imparatoru II Joseph in cikardigi Hosgoru Bildirisiyle 1783 te son buldu Yahudilerin Hirvatistan a yerlesmesine izin verilmesine ragmen toprak sahibi olma bazi seylerin ticaretini yapma ve tarimla ugrasma yasagi getirildi Bu yasaklamalara ragmen Yahudiler Zagreb ve Varazdin e yerlesti 1840 ta Hirvatistan meclisi Yahudilere 33 senede tamamlanacak olan yavasca esitlik haklari vermeye karar kildi Yil Hukumler1843 Yahudilerin yapabilecegi meslekler arttirildi1846 Hosgoru vergisi yle ozgurluklerini satin alma imkani sunuldu1859 Yahudilere ev ve toprak satin alma hakki verildi1873 Tam yasal esitlik saglandi 1867 de Zagreb Sinagogu acilip Dr Zagreb Hahambasiligina getirildi 1873 te in imzaladigi bildirgeyle tum dinlere esit haklar verilip cemaat enstitulerine devlet hazinesinden yardimlar yapildi 1880 de Hirvatistan da 13 488 olan Yahudi nufusu 1900 de 20 032 ye cikti 20 yuzyilin baslarinda en buyukleri 3000 kisilik uyeleriyle Zagreb ve Osijek olmak uzere Hirvatistan da 21 adet Yahudi cemaati bulunmaktaydi Halkla entegre olan Yahudi cemaati basarili oldu Zagreb Yahudilerinin 54 u ve tum Hirvatistan Yahudilerinin 35 inin anadili Hirvatcaydi Az sayilarina ragmen endustri ve toptancilikta orantisiz sekilde basariliydilar Bazi Yahudi aileler Hirvatistan in varlikli ailelerindendi Bu gorunen varliga ragmen Yahudilerin cogu orta sinif bir hayat yasayip ardindan gelen ikinci nesil hukuk ve tibba ilgi gosterdi I Dunya Savasi I Dunya Savasi nin ardindan Avusturya Macaristan Imparatorlugu nun cokmesiyle bolgedeki Yahudi cemaatlerinde panik basladi Savastan sonra Hirvatistan Slovenya Sirbistan ve Karadag dahil ve Bosna Hersek le birleserek Yugoslavya Kralligi ni olusturdular II Dunya Savasi ndan evvel ozellikle Zagreb Yahudi cemaati Yugoslavya nin seckin cemaatlerindendi 1940 ta Zagreb deki 11 000 Yahudinin 76 sini Askenazlar 5 ini Sefaradlar olustururken 17 si kendilerini bir gruba dahil gormemekteydi geriye kalanlar ise Haredi Yahudilisiydi Holokost Jasenovac toplama kampina vardigidna zorla yuzugu cikartilan bir Yahudi tutuklu II Dunya Savasi patlak verdiginde Hirvatistan da 23 000 Yahudi vardi 25 Mart 1941 de Sirp asilli Mihver Devletleriyle ittifak kurdu Bu durum Sirp nufusunun tepkisine yol acti ve Yugoslavya Kralligi nin baskenti Belgrad da gosteriler basladi Prens Paul a darbe duzenlendi ve Almanya karsiti II Petar ve Dusan Simovic hukumetin basina gecti Yeni hukumet Mihver Devletlerine olan destegini cekmesine ragmen ittifak antlasmasidan cekilmedi Nazi Almanyasi 1941 de Yugoslavya Kralligi ni isgal etti Nazi Almanyasi nin isgali Hirvatistan Yahudileri icin sonun baslangici oldu Alman hakimiyetindeki Hirvatistan da asiri milliyetci Ustasa hareketi basa gecti Hirvat fasistler Hirvatistan Bagimsiz Devleti NDH ni kurdu Antisemitligiyle bilinen Ustasa vakit gecirmeden anti Yahudi kararlari yururluge soktu Hatta Ustasa uyesi olan NDH Icisleri Bakani NDH hukumeti Yahudi sorununu Alman hukumeti gibi cozecektir demistir Hirvatistan da Yahudi rozeti Davud un Yildizi ve Z harfi takan iki cocuk 1942 1943 yillarinda Zagreb de Yahudilerin takmak zorunda olduklari rozet Zid kelimesi Z harfiyle yazilir Ustasa ve da toplama kamplari insa etti Ulkedeki akillara sigmayan olcude Yahudilere ve Sirplara karsi vahset ve Jasenovac toplama kamplarinda gerceklesti Sadece Jasenovac ta binlerce kisi olduruldu bunlarin cogu Sirp olmakla birlikte 20 000 i Yahudiydi Hirvat ve Yugoslav Yahudilerine karsi ilk soykirim Temmuz 1941 de basladi Ustasa ve Nazi Almanyasi on binlerce Sirp yaklasik 20 000 Romen Cingene ve yaklasik 25 000 Hirvat Yahudisinin 20 000 i dahil olmak uzere 32 000 Yahudi oldurdu Holokost ta yikilan Hirvat Yahudi cemaatinden sadece 5000 Yahudi kurtulabildi bunlarin cogu ya Josip Broz Tito nun Yugoslav Partizanlari ordusunda asker ya da Italya isgal bolgesine surgune gonderilen kisilerdi Italya Mihver Devletlerine teslim olduktan sonra sag kalan Yahudiler Yugoslav Partizanlarina ait topraklarda yasadi 1945 te Yugoslavya bagimsizligini kazaninca Hirvatistan yeni kurulan Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ne katildi Savas sonrasi cemaat 1945 ten sonra Yugoslavya ve Hirvatistan resmi politika olarak ateizmi benimsedi Hirvatistan da 1990 larin ortalarinda kadar haham bulunmamaktaydi Cogu Yahudi Yugoslav Sirp veya Hirvat olarak kategorize ediliyordu Savastan kurtulan Yahudilerin yarisi kanunlar geregi Yugoslav ve Hirvat vatandasligindan cikip Israil e goc etti Ulkeyi terkedip Israil e gidenler tum mal varliklarini topraklarini ve gayri menkullerini Yugoslavya ya biraktiklarina dair belge imzaladilar Savas sonrasi Yahudi cemaati yuksek derecede asimile olmustur Zagreb in 1500 Yahudisi ya karisik evliliklerin urunudur ya da karisik evlilik yapmis kisilerdir 1991 de Hirvatistan da 2000 Yahudi bulunmaktaydi Bugun2001 itibariyla Hirvatistan da 495 Yahudi yasamaktadir ve bunlarin 323 u Zagreb dedir Primorje Gorski Kotar Osijek ve Dubrovnik te yirmiser Yahudi bulunmaktadir Fakat bu nufus sayimi Yahudiler gercek kimliklerini ifsa etmekten korktuklari icin gercek rakamlari gostermeyebilir Hirvatistan Yahudi cemaati 10 Yahudi belediye ye bolunmustur Hirvatca Zidovska opcina belediyelerin bulunduklari sehirler Cakovec Daruvar Dubrovnik Koprivnica Osijek Rijeka Slavonski Brod Split Virovitica ve Zagreb dir 2005 te bir grup Yahudi ana Yahudi cemaatinden ayrilip Bet Israel adinda kendi cemaatlerini kurdular Ayrica Zagreb de orgutunun varligi da bilinmektedir Bolgesel cemaatlerDalmacya Yahudi cemaatinin varligi Hirvat kiyilari Dalmacya da 14 yuzyila dayanir 1326 da yazilmis bir mektupta Dubrovnik te Yahudi bir doktordan bahsedilir Sayi olarak az olmalarina ragmen 100 330 uye ticaret ve tipta ilerlemislerdir 1421 de Ispanya dan gelenler ve 1492 de Ispanyol ve Engizisyonlarindan kacip gelen Yahudilerle bolgedeki Yahudi cemaati genislemistir Katolik Kilisesi ve Venedik kanunlarindan kaynaklanan antisemitik tavirlar Dubrovnik ve Split te gettolarda yasayan cemaat icin sorun olusturdu Napolyon un Dalmacya yi isgal etmesiyle bolgedeki Yahudilere ilk defa yasal esitlik saglandi 1814 te Avusturya Imparatorlugu Dalmacya yi ilhak ettigi zaman Yahudilere verilen yasal esitlik haklari tekrar kaldirildi Yahudilere esitlik Hirvat kanunlari altinda 19 yuzyilda verildi Kaynakca 13 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2010 Croatia s census forces Jews to confront identity crisis 30 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2010 a b c d e f g h i 23 Haziran 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2010 a b 29 Nisan 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2010 23 Haziran 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2010 a b Jewish Virtual Library Croatia 9 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2010 Jewish Encyclopedia Croatia 15 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2010 29 Nisan 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2010 Jews of Yugoslavia 1941 1945 Victims of Genocide and Freedom Fighters Jasa Romano Jews of Yugoslavia 1941 1945 Victims of Genocide and Freedom Fighters Jasa Romano p7 Jewish Virtual Library Croatia 9 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2010 Croatia s census forces Jews to confront identity crisis Vlasta Kovac 30 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2010 Population by Religion by Towns Municipalities Census 2001 14 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2010 a b 16 Temmuz 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2010 Excerpts from Jews in Yugoslavia Part III Centropa Reports The Virtual Jewish History Tour Croatia Stephanie Persin Jewish Virtual Library 2 9 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarJewish Community Bet Israel of Croatia 15 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hirvatca 470 KB Adriatic Sea Jewish port of salvages 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 9 9 MB