Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Nisan 2011) |
Milli aşireti, Türkiye'nin en büyük Kürt aşiretlerinden birisidir. Milli aşiretinin daha yaygın olarak kullanılan adları Milan, Millayi, Milanlu, Milanli gibi isimlerdir.
Tarih
Milli aşireti, Kürtlerin Kurmanci grubuna mensuptur. Sosyolog Ziya Gökalp, Ehmedê Xanî'nin Mem u Zin adlı hikâyesinden yola çıkarak Kurmançilerin; Boti, Mehmedî ve Silîvî olarak üç kısma ayrıldığını; bunlardan Silîvîlerin de kendi aralarında Mil ve Zil olmak üzere ikiye ayrıldığını belirtmiştir. Mil'e ve Zil'e mensup olanlar manasında çok sonraları Milli ve Zilli olarak adlandırıldıkları Osmanlı Devleti kayıtlarına geçmiştir. Milliler o dönemler Viranşehir, Erzurum, Bitlis, Van ve Dersim şehirleri ile İran sınırında yaşamaktaydı. Sözlü kaynaklara göre Mil ve Zil iki kardeştirler.
Keleş Abdi Ağa dönemi
Keleş Abdi Ağa, Milli aşiretinin bilinen ilk reisidir. Kendisi, 18. yüzyılın başlarında doğdu. Dönemin Bağdat Valisi olan Ahmet Paşa'nın hizmetinde bulunarak onun güvenini kazanmıştır. Kazanılan güven onun aşiretin başına geçirilmesine sebep oldu. Liderliğini Şaban oğlu Yunus Keleş sürdürmektedir.[][]
Timur Bey dönemi
Keleş Abdi Ağa'nın ölümünden sonra yerine oğlu Timur Bey geçti. Reisliğinin ilk döneminde devlet için yapmış olduğu hizmetlerden ötürü Mir-i Miran rütbesine sahip olmuştur. Bu rütbe Osmanlılar dönemindeki en yüksek rütbelerden biriydi. Ama zamanla birtakım olaylara sebep verdiği için idamına karar verilmiş, kendisi bunun üzerine isyana başlamıştı. İsyanı bastırmak için görevlendirilen Osmanlı paşaları; Süleyman Paşa ve İbrahim Paşa, Mardin'e gelerek isyanı bastırma girişiminde bulunmuşlardır. Timur Bey, Osmanlı kuvvetlerine karşı gelemeyeceğini anladıktan sonra firar etmiştir. Büyük çoğunluğu Diyarbakır yöresi aşiretlerinden oluşan Osmanlı kuvvetleri Timur Bey'in kardeşi Mahmut Bey ve aşiret önde gelenlerini yakalayarak idam etmişlerdir.
Timur Bey daha sonra Bağdat'taki Abdulkadir Geylânî Dergâhı'na sığınmıştır. Dergah şeyhinin, Bağdat Valisi ile yapmış olduğu görüşmenin ardından affedilen Timur Bey aşiretinin başına geri dönmüştür. Kısa sürede aşiret üzerinde nüfuzunu sağlamlaştıran oğlu Eyüp Ağa'yı reislikten men edememiştir. Timur Bey bir diğer oğlu Mahmut Ağa'yı reis yapmak istiyordu ancak bu girişimlerinin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine Fırat Nehri kıyısında küçük bir köye yerleşti ve burada öldü.
Eyüp Ağa ve Mahmut Ağa dönemi
Sözlü ve yazılı kaynaklara göre Eyüp Ağa kendi döneminde elli binden fazla süvari güce sahip bir liderdi. Bu güç sayesinde Doğu Anadolu'daki birçok aşireti kontrolü altında tutmayı başarmıştır. Kendisinin bu gücü kötüye kullanması bölgede tedirginlik yaşanmasına sebep olmuştur. Bir bakıma bölgenin en büyük despot gücü olarak görülmekteydi. 1834 yılındaki Doğu Anadolu Islahatı sebebiyle bölgeye gelen Osmanlı paşası Reşit Paşa tarafından tutuklandı. Üç yıl sonra hapishanede ölmüştür. Onun ölümüyle yerine geçen kardeşi Mahmut Ağa kısa bir süre sonra Kiki Aşireti'yle girmiş olduğu bir savaşta öldürülmüştür. Yerine oğlu II. Mahmut geçmiştir.
II. Mahmut dönemi
II. Mahmut dağılma sürecinde reisliğe geçmiştir. Bölgenin en büyük aşiretinin kan kaybetmesini istemeyen Osmanlı İmparatorluğu aynı zamanda bölgede giderek güçlenen Şamar ve Anaze adlı Arap aşîretlerinin daha da güçlü olmalarını istemiyordu. II. Mahmut Ağa devletten almış olduğu destek ve kendi idari kabiliyetiyle aşîreti tekrar toparlamayı başardı. Kendisi daha sonra Viranşehir'i aşiretin merkezi olarak ilan etti. Burada büyük bir kale yaptırdı. Öldükten sonra yerine oğlu İbrahim Paşa geçti.
İbrahim Paşa dönemi
Bölge halkı tarafından Berho Ağa olarak da bilinen İbrahim Ağa'nın reisliği döneminde Osmanlı Devleti iç ve dış meseleleri ile uğraşmaktaydı. Özellikle; Anadolu'nun hemen hemen her yerinde eşkiyalık en büyük sorunlardan biriydi. Heyet-i Islâhiye´nin başındaki Abidin Bey, Doğu Anadolu'da söz sahibi olan tüm aşiret reislerini göz altına almıştır. Bu reislerden biri de Sivas'ta tutulan İbrahim Ağa daha sonra serbest bırakıldı ama Sivas'ta ikamete mecbur kılındı. Heyet-i Islâhiye'nin amaçlarından bir diğeri ise bölgede ziraatın yaygınlaştırılması, bölgenin imarı ve madenlerin işletilmesiydi. Kısa bir süre sonra tekrar aşîret merkezi olan Viranşehir'e dönen İbrahim Ağa daha sonra yapmış olduğu hizmetlerden dolayı paşalığa yükselmiştir.
1892 yılında kaymakamlığa atanan İbrahim Paşa, Padişah II. Abdülhamit'e bağlılığını bildirerek padişahın doğudaki sınırları korumak için kurmak istediği Hamidiye Alayları'na aşiretiyle katılacağını bildirmiştir. II. Abdülhamit alayların başına İbrahim Paşa´yı atadı. İbrahim Paşa böylelikle diğer aşiretlerin mensuplarını toplayarak büyük bir ordu kurdu. 11 alaydan beşi Milli aşiretinden oluşuyordu. Paşa, Padişah tarafından Mirliva'lığa yükseltildi. Sözlü kaynaklara göre Padişah II. Abdülhamit, İbrahim Paşa'yı oğlu gibi görmüştür. Hamidiye Alayları lideri İbrahim Paşa diğer aşiretleri de etrafında toplayarak büyük bir otoriteye sahip olmuştu. Osmanlı Devleti'nin doğu sınırları Kürtler'den oluşan Hamidiye Alayları tarafından güvence altına alınmıştı. Ancak aşiretin güneyindeki diğer büyük aşiretlerden olan Arap Şamar Aşireti; Millilerin en büyük düşmanlarındandı. İki aşiretin savaşları uzun bir dönem sürdü. Aşîret, bu savaşlar sonrası yenilgiye uğrayan Şamar Aşireti'ne ait binlerce küçük ve büyükbaş hayvanı alarak elindeki esir Şamarlıları serbest bırakmıştır. İbrahim Paşa böylelikle daha da güçlenmişti. Zapt edilemeyecek güçte olduğuna inanan paşa 1904 yılında Karakeçili Aşireti ile çatışmaya girdi. Devlet, kendisinin bu gücünü olumsuz olarak görmeye başlamıştı. Ama giderek büyüyen aşirete halk isyan çıkarabileceği kaygısından ötürü karışmamıştı.
1904 yılında aralarında Cemaldin, Seydan, Şemitan'ın da olduğu onlarca aşireti nüfuzu altına aldı. Dedesi Timur Bey ve onun kardeşi olan Mahmut Ağa'nın Diyarbakır aşiretleri tarafından bozguna uğratıldığını unutmayan İbrahim Paşa büyük bir orduyla Diyarbakır'a gelerek yıllarca aklında olan intikamı alma girişiminde bulundu. Aşiret kuvvetleri Diyarbakır'da işkenceye başladılar. Diyarbakır aşiretleri bozguna uğratılmıştı. Devlet bunun üzerine girişimlerde bulunarak İbrahim Paşa'yı durdurdu. Diyarbakır Valiliği daha sonra İbrahim Paşa'nın, o dönemler birçok isyan çıkaran Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa ve onun oğlu olan adaşı Mısırlı İbrahim Paşa ile ilişkilerinin olduğunu tespit etmişti. Bunun üzerine padişah Milli aşireti lideri İbrahim Paşa'yı Yemen'e sürgününü onayladı. Ama İbrahim Paşa yetersiz deliller sebebiyle sürgün edilemedi. Bunun üzerine Diyarbakır halkına karşı baskılar daha da arttı. Aralarında Ziya Gökalp'in de bulunduğu halk Diyarbakır Telgrafhanesi'ni işgal ederek devletin İbrahim Paşa'ya karşı yaptırım uygulamasını istediler. Netice de İbrahim Paşa'nın kesin bir şekilde sürgününe karar verilmişti. Medine'ye sürgün edilmesine karar verilen paşa yola çıktı. Şam'da mola verdiği sırada II. Meşrutiyet ilan edilmişti. Bunu umut olarak gören paşa tekrar Viranşehir'e doğru yola çıktı. Burada, tahttan indirilen Padişah II. Abdülhamit'e destek için isyan çıkaracağını açıkladı. Bunun üzerine devlet onun üzerine büyük bir ordu gönderdi. Bunu haber alan paşa Viranşehir'i terk ederek oğulları ve karısı ile Sincar'a geçti. Kısa bir süre sonra geçirdiği bir hastalıktan ötürü öldü.
İbrahim Paşa
İbrahim Paşa, ünlü İngiliz yazarı Mark Sykes'i çadırında omuzunu öperek karşılar. Sykes gözlemlerinde İbrahim Paşa'nın kendine güvenen, hakim karakterli ve feodal bir baron olduğunu tespit etmiştir. Mark Sykes onunla ilgili gözlemlerini kitaplarına da yazmıştır.
II. Meşrutiyet, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet dönemi
II. Meşrutiyet döneminde aşiret Balkan Savaşları'na üç alay göndererek hükûmete bağlı olduğunu gösterdi. Daha sonra Kurtuluş Savaşı'nda Kuvâ-yi Milliye'ye destek verdi. Aşiret lideri, Bağımsız Kürdistan fikirlerini reddederek, İngilizlerin kendisini Kürt Kralı yapma fikrine karşı çıktı. Kendisinin devlete bağlı kalacağını belirtti. 1919 yılında Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Hamidiye Alayları'na bağlı olan aşiret mensuplarından oluşan IV. Tümeni Kafkas Cephesi'ne gönderdi. Ama bundan sonra 1 Haziran 1920 gününde Bağımsız Kürdistan'ı kurma fikri kendisi ve kardeşi Mehmet Ağa arasında büyük bir ilgi uyandırarak Milli Aşireti Ayaklanması'nı başlattı. Bu isyan hükûmet tarafından bastırıldı. Mehmet Ağa o sıralarda da Bitlis müdürüydü. Cumhuriyet'in ilanından sonra ise bölgedeki en büyük isyanı gerçekleştiren Şeyh Said'e bağlı olan Azadi Örgütü'ne destek verdiler. Fransızların Urfa’nın işgalini fırsat bilen Milli aşireti yeni kurulan TBMM'ye karşı isyan başlatmış, bu isyan 8 Eylül 1920 yılında Viranşehir’de bastırılmıştır.
Günümüzde Milli aşireti
Aşiret, Cumhuriyet'in ilanından sonra yavaş yavaş dağılmıştır. Kimi bölgelerde ise insanlar herhangi bir ağaya bağlı değiller ama kendilerinin Milli aşireti mensubu olduklarını belirtirler. Aşiret nüfusu bakımından resmî olmasa da Türkiye'nin en büyük aşiretlerindendir.
Coğrafya
Aşiret bugün Şanlıurfa, Van, Mardin, Ardahan, Kars, Elazığ, Konya, İzmir, Ankara, Eskişehir, Diyarbakır, Sivas, İstanbul, Tunceli, Erzurum, Erzincan, Adıyaman ve Hatay gibi illerde yoğun yaşamaktadırlar.
Ayrıca Almanya başta olmak üzere Suriye, İran, Irak, Ermenistan, Azerbaycan ve Kırgızistan gibi dış ülkelerde de yaşadıkları bilinmektedir.
Dil ve din
Kaynakça
- ^ Gökalp, 1992: 28-30
- ^ Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). Dâhiliye (DH). Siyasi (SYS). 24/2-4. Lef 114/1. Erzurum Vilayeti'nden Dahiliye Nezareti'ne gönderilen 19 Mart 1911 tarihli rapor
- ^ Ziya Gökalp, 1992: 32
- ^ Ali Emirî, Tarihsiz: 236a
- ^ Ali Emirî, Tarihsiz: 236b
- ^ Ali Emirî, Tarihsiz: 236b-237a
- ^ Ali Emirî, Tarihsiz: 237a-237b
- ^ Ali Emirî, Tarihsiz: 237b
- ^ Zeki, Tarihsiz: 116-117
- ^ Ali Emirî, 1918: 21-23
- ^ Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). Yıldız Mütenevvi Maruzat Evrakı (Y.Mtv). 62/3. Lef 2. (4.Ordu Müşiri Mehmet Zeki Paşa'nın 30 Nisan 1892 Tarihli Arzı)
- ^ BOA, Y.Mtv. 72/122. İbrahim Paşa'nın 12 Aralık 1892 Tarihli Telgrafnamesi
- ^ Özgültekin vd., 2003: 133
- ^ Başbakanlık Osmanlı Arşivi YA Hus. 491/1. Lef 1
- ^ Beysanoğlu, 1956: 75
- ^ Özgültekin vd., 2003: 135
- ^ Günay, 1995: 131
- ^ Kodaman, 1987: 62
- ^ Kalafat, 1992: 131-132
- ^ http://www.viransehir.gov.tr/resimlisayfaayrinti.aspx?id=248[]
Dış bağlantılar
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Nisan 2011 Milli asireti Turkiye nin en buyuk Kurt asiretlerinden birisidir Milli asiretinin daha yaygin olarak kullanilan adlari Milan Millayi Milanlu Milanli gibi isimlerdir TarihMilli asireti Kurtlerin Kurmanci grubuna mensuptur Sosyolog Ziya Gokalp Ehmede Xani nin Mem u Zin adli hikayesinden yola cikarak Kurmancilerin Boti Mehmedi ve Silivi olarak uc kisma ayrildigini bunlardan Silivilerin de kendi aralarinda Mil ve Zil olmak uzere ikiye ayrildigini belirtmistir Mil e ve Zil e mensup olanlar manasinda cok sonralari Milli ve Zilli olarak adlandirildiklari Osmanli Devleti kayitlarina gecmistir Milliler o donemler Viransehir Erzurum Bitlis Van ve Dersim sehirleri ile Iran sinirinda yasamaktaydi Sozlu kaynaklara gore Mil ve Zil iki kardestirler Keles Abdi Aga donemi Keles Abdi Aga Milli asiretinin bilinen ilk reisidir Kendisi 18 yuzyilin baslarinda dogdu Donemin Bagdat Valisi olan Ahmet Pasa nin hizmetinde bulunarak onun guvenini kazanmistir Kazanilan guven onun asiretin basina gecirilmesine sebep oldu Liderligini Saban oglu Yunus Keles surdurmektedir ne zaman kaynak belirtilmeli Timur Bey donemi Keles Abdi Aga nin olumunden sonra yerine oglu Timur Bey gecti Reisliginin ilk doneminde devlet icin yapmis oldugu hizmetlerden oturu Mir i Miran rutbesine sahip olmustur Bu rutbe Osmanlilar donemindeki en yuksek rutbelerden biriydi Ama zamanla birtakim olaylara sebep verdigi icin idamina karar verilmis kendisi bunun uzerine isyana baslamisti Isyani bastirmak icin gorevlendirilen Osmanli pasalari Suleyman Pasa ve Ibrahim Pasa Mardin e gelerek isyani bastirma girisiminde bulunmuslardir Timur Bey Osmanli kuvvetlerine karsi gelemeyecegini anladiktan sonra firar etmistir Buyuk cogunlugu Diyarbakir yoresi asiretlerinden olusan Osmanli kuvvetleri Timur Bey in kardesi Mahmut Bey ve asiret onde gelenlerini yakalayarak idam etmislerdir Timur Bey daha sonra Bagdat taki Abdulkadir Geylani Dergahi na siginmistir Dergah seyhinin Bagdat Valisi ile yapmis oldugu gorusmenin ardindan affedilen Timur Bey asiretinin basina geri donmustur Kisa surede asiret uzerinde nufuzunu saglamlastiran oglu Eyup Aga yi reislikten men edememistir Timur Bey bir diger oglu Mahmut Aga yi reis yapmak istiyordu ancak bu girisimlerinin basarisizlikla sonuclanmasi uzerine Firat Nehri kiyisinda kucuk bir koye yerlesti ve burada oldu Eyup Aga ve Mahmut Aga donemi Sozlu ve yazili kaynaklara gore Eyup Aga kendi doneminde elli binden fazla suvari guce sahip bir liderdi Bu guc sayesinde Dogu Anadolu daki bircok asireti kontrolu altinda tutmayi basarmistir Kendisinin bu gucu kotuye kullanmasi bolgede tedirginlik yasanmasina sebep olmustur Bir bakima bolgenin en buyuk despot gucu olarak gorulmekteydi 1834 yilindaki Dogu Anadolu Islahati sebebiyle bolgeye gelen Osmanli pasasi Resit Pasa tarafindan tutuklandi Uc yil sonra hapishanede olmustur Onun olumuyle yerine gecen kardesi Mahmut Aga kisa bir sure sonra Kiki Asireti yle girmis oldugu bir savasta oldurulmustur Yerine oglu II Mahmut gecmistir II Mahmut donemi II Mahmut dagilma surecinde reislige gecmistir Bolgenin en buyuk asiretinin kan kaybetmesini istemeyen Osmanli Imparatorlugu ayni zamanda bolgede giderek guclenen Samar ve Anaze adli Arap asiretlerinin daha da guclu olmalarini istemiyordu II Mahmut Aga devletten almis oldugu destek ve kendi idari kabiliyetiyle asireti tekrar toparlamayi basardi Kendisi daha sonra Viransehir i asiretin merkezi olarak ilan etti Burada buyuk bir kale yaptirdi Oldukten sonra yerine oglu Ibrahim Pasa gecti Ibrahim Pasa donemi Bolge halki tarafindan Berho Aga olarak da bilinen Ibrahim Aga nin reisligi doneminde Osmanli Devleti ic ve dis meseleleri ile ugrasmaktaydi Ozellikle Anadolu nun hemen hemen her yerinde eskiyalik en buyuk sorunlardan biriydi Heyet i Islahiye nin basindaki Abidin Bey Dogu Anadolu da soz sahibi olan tum asiret reislerini goz altina almistir Bu reislerden biri de Sivas ta tutulan Ibrahim Aga daha sonra serbest birakildi ama Sivas ta ikamete mecbur kilindi Heyet i Islahiye nin amaclarindan bir digeri ise bolgede ziraatin yayginlastirilmasi bolgenin imari ve madenlerin isletilmesiydi Kisa bir sure sonra tekrar asiret merkezi olan Viransehir e donen Ibrahim Aga daha sonra yapmis oldugu hizmetlerden dolayi pasaliga yukselmistir 1892 yilinda kaymakamliga atanan Ibrahim Pasa Padisah II Abdulhamit e bagliligini bildirerek padisahin dogudaki sinirlari korumak icin kurmak istedigi Hamidiye Alaylari na asiretiyle katilacagini bildirmistir II Abdulhamit alaylarin basina Ibrahim Pasa yi atadi Ibrahim Pasa boylelikle diger asiretlerin mensuplarini toplayarak buyuk bir ordu kurdu 11 alaydan besi Milli asiretinden olusuyordu Pasa Padisah tarafindan Mirliva liga yukseltildi Sozlu kaynaklara gore Padisah II Abdulhamit Ibrahim Pasa yi oglu gibi gormustur Hamidiye Alaylari lideri Ibrahim Pasa diger asiretleri de etrafinda toplayarak buyuk bir otoriteye sahip olmustu Osmanli Devleti nin dogu sinirlari Kurtler den olusan Hamidiye Alaylari tarafindan guvence altina alinmisti Ancak asiretin guneyindeki diger buyuk asiretlerden olan Arap Samar Asireti Millilerin en buyuk dusmanlarindandi Iki asiretin savaslari uzun bir donem surdu Asiret bu savaslar sonrasi yenilgiye ugrayan Samar Asireti ne ait binlerce kucuk ve buyukbas hayvani alarak elindeki esir Samarlilari serbest birakmistir Ibrahim Pasa boylelikle daha da guclenmisti Zapt edilemeyecek gucte olduguna inanan pasa 1904 yilinda Karakecili Asireti ile catismaya girdi Devlet kendisinin bu gucunu olumsuz olarak gormeye baslamisti Ama giderek buyuyen asirete halk isyan cikarabilecegi kaygisindan oturu karismamisti 1904 yilinda aralarinda Cemaldin Seydan Semitan in da oldugu onlarca asireti nufuzu altina aldi Dedesi Timur Bey ve onun kardesi olan Mahmut Aga nin Diyarbakir asiretleri tarafindan bozguna ugratildigini unutmayan Ibrahim Pasa buyuk bir orduyla Diyarbakir a gelerek yillarca aklinda olan intikami alma girisiminde bulundu Asiret kuvvetleri Diyarbakir da iskenceye basladilar Diyarbakir asiretleri bozguna ugratilmisti Devlet bunun uzerine girisimlerde bulunarak Ibrahim Pasa yi durdurdu Diyarbakir Valiligi daha sonra Ibrahim Pasa nin o donemler bircok isyan cikaran Misir Valisi Mehmet Ali Pasa ve onun oglu olan adasi Misirli Ibrahim Pasa ile iliskilerinin oldugunu tespit etmisti Bunun uzerine padisah Milli asireti lideri Ibrahim Pasa yi Yemen e surgununu onayladi Ama Ibrahim Pasa yetersiz deliller sebebiyle surgun edilemedi Bunun uzerine Diyarbakir halkina karsi baskilar daha da artti Aralarinda Ziya Gokalp in de bulundugu halk Diyarbakir Telgrafhanesi ni isgal ederek devletin Ibrahim Pasa ya karsi yaptirim uygulamasini istediler Netice de Ibrahim Pasa nin kesin bir sekilde surgunune karar verilmisti Medine ye surgun edilmesine karar verilen pasa yola cikti Sam da mola verdigi sirada II Mesrutiyet ilan edilmisti Bunu umut olarak goren pasa tekrar Viransehir e dogru yola cikti Burada tahttan indirilen Padisah II Abdulhamit e destek icin isyan cikaracagini acikladi Bunun uzerine devlet onun uzerine buyuk bir ordu gonderdi Bunu haber alan pasa Viransehir i terk ederek ogullari ve karisi ile Sincar a gecti Kisa bir sure sonra gecirdigi bir hastaliktan oturu oldu Ibrahim Pasa Ibrahim Pasa unlu Ingiliz yazari Mark Sykes i cadirinda omuzunu operek karsilar Sykes gozlemlerinde Ibrahim Pasa nin kendine guvenen hakim karakterli ve feodal bir baron oldugunu tespit etmistir Mark Sykes onunla ilgili gozlemlerini kitaplarina da yazmistir II Mesrutiyet Kurtulus Savasi ve Cumhuriyet donemi II Mesrutiyet doneminde asiret Balkan Savaslari na uc alay gondererek hukumete bagli oldugunu gosterdi Daha sonra Kurtulus Savasi nda Kuva yi Milliye ye destek verdi Asiret lideri Bagimsiz Kurdistan fikirlerini reddederek Ingilizlerin kendisini Kurt Krali yapma fikrine karsi cikti Kendisinin devlete bagli kalacagini belirtti 1919 yilinda Turk Kurtulus Savasi na katildi Hamidiye Alaylari na bagli olan asiret mensuplarindan olusan IV Tumeni Kafkas Cephesi ne gonderdi Ama bundan sonra 1 Haziran 1920 gununde Bagimsiz Kurdistan i kurma fikri kendisi ve kardesi Mehmet Aga arasinda buyuk bir ilgi uyandirarak Milli Asireti Ayaklanmasi ni baslatti Bu isyan hukumet tarafindan bastirildi Mehmet Aga o siralarda da Bitlis muduruydu Cumhuriyet in ilanindan sonra ise bolgedeki en buyuk isyani gerceklestiren Seyh Said e bagli olan Azadi Orgutu ne destek verdiler Fransizlarin Urfa nin isgalini firsat bilen Milli asireti yeni kurulan TBMM ye karsi isyan baslatmis bu isyan 8 Eylul 1920 yilinda Viransehir de bastirilmistir Gunumuzde Milli asireti Asiret Cumhuriyet in ilanindan sonra yavas yavas dagilmistir Kimi bolgelerde ise insanlar herhangi bir agaya bagli degiller ama kendilerinin Milli asireti mensubu olduklarini belirtirler Asiret nufusu bakimindan resmi olmasa da Turkiye nin en buyuk asiretlerindendir CografyaAsiret bugun Sanliurfa Van Mardin Ardahan Kars Elazig Konya Izmir Ankara Eskisehir Diyarbakir Sivas Istanbul Tunceli Erzurum Erzincan Adiyaman ve Hatay gibi illerde yogun yasamaktadirlar Ayrica Almanya basta olmak uzere Suriye Iran Irak Ermenistan Azerbaycan ve Kirgizistan gibi dis ulkelerde de yasadiklari bilinmektedir Dil ve dinKurtce Turkce Muslumanlik Sunnilik ve Alevilik EzidilikKaynakca Gokalp 1992 28 30 Basbakanlik Osmanli Arsivi BOA Dahiliye DH Siyasi SYS 24 2 4 Lef 114 1 Erzurum Vilayeti nden Dahiliye Nezareti ne gonderilen 19 Mart 1911 tarihli rapor Ziya Gokalp 1992 32 Ali Emiri Tarihsiz 236a Ali Emiri Tarihsiz 236b Ali Emiri Tarihsiz 236b 237a Ali Emiri Tarihsiz 237a 237b Ali Emiri Tarihsiz 237b Zeki Tarihsiz 116 117 Ali Emiri 1918 21 23 Basbakanlik Osmanli Arsivi BOA Yildiz Mutenevvi Maruzat Evraki Y Mtv 62 3 Lef 2 4 Ordu Musiri Mehmet Zeki Pasa nin 30 Nisan 1892 Tarihli Arzi BOA Y Mtv 72 122 Ibrahim Pasa nin 12 Aralik 1892 Tarihli Telgrafnamesi Ozgultekin vd 2003 133 Basbakanlik Osmanli Arsivi YA Hus 491 1 Lef 1 Beysanoglu 1956 75 Ozgultekin vd 2003 135 Gunay 1995 131 Kodaman 1987 62 Kalafat 1992 131 132 http www viransehir gov tr resimlisayfaayrinti aspx id 248 olu kirik baglanti Dis baglantilar Basbakanlik Osmanli Arsivi