Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmet Şefik Deymer (1887, Selanik - 7 Nisan 1959, Manisa), tarihsel Türkiye Komünist Partisinin ilk kuruluş yıllarından 1959 yılına dek liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, tıp doktoru, gazeteci, yazar ve çevirmen.
| Dr. Şefik Hüsnü Deymer | |
|---|---|
 | |
| Türkiye Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri | |
| Görev süresi 1928 - 7 Nisan 1959 | |
| Yerine geldiği | Vedat Nedim Tör |
| Yerine gelen | Zeki Baştımar (Merkez Komitesi 1. Sekreteri) |
| Türkiye Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri | |
| Görev süresi 1925-1927 | |
| Yerine geldiği | Salih Hacıoğlu |
| Yerine gelen | Vedat Nedim Tör |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Mehmed Şefik 1887 Selanik, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 7 Nisan 1959 (72 yaşında) Manisa |
| Vatandaşlığı | Osmanlı İmparatorluğu, Türkiye, Sovyetler Birliği (Bekir Ferdi Hüseyinoviç) |
| Milliyeti | Türk |
| Partisi | Türkiye Komünist Partisi |
| Diğer siyasi bağlantıları | Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası, Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi (1946), Sovyetler Birliği Komünist Partisi (1926-1954) |
| Organizasyon | İstanbul Komünist Grubu, Komintern (1920-1943) |
| Evlilik(ler) | Leokadya Sterniaka |
| Çocuk(lar) | Meryem |
| Ebeveyn(ler) | Hüsnü Paşa Rukiye Hanım |
| Bitirdiği okul | Paris Tıp Fakültesi (1906-1912), Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi |
| Mesleği | Siyasetçi · tıp doktoru · gazeteci · yazar · çevirmen |
| Takma adı | Ferdi |
Çocukluğu ve gençliği
Şefik Hüsnü Deymer, 1887'de Selanik'te Hüsnü Paşa ile Rukiye Hanım'ın oğlu olarak doğdu. Babası Hüsnü Paşa avukat olup dedesi büyük toprak sahibiydi. İlk ve ortaöğrenimini Selanik'te 1905'te tamamladı. Babasının Mekteb-i Mülkiye’ye kaydolması için gönderdiği İstanbul’dan tıp öğrenimi görmek için Paris’e kaçtı. Sorbonne Üniversitesinde Fizik-Kimya-Biyoloji sertifikasını aldıktan sonra, 1906’da Paris Tıp Fakültesine kabul edildi. 1912’de "pekiyi" derece ile hekim olarak mezun oldu; “omurilik sıkışmaları” konulu mezuniyet tezi Haziran 1912’de Paris’te yayımlanan 200 sayfalık bir kitaba dâhil edildi.
Mezuniyetinden sonra Selanik'e döndü ve tabip ruhsatnamesini aldı. Askere alınıp Balkan Savaşında tabip olarak görev yaptı.
1914'te Paris'te bulunduğu yıllarda tanıştığı Polonyalı Leokadya Sterniaka ile evlendi. I. Dünya Savaşında yeniden askere alındı, Çanakkale Cephesinde tabip yüzbaşı olarak görev yaptı. Kızı Meryem, Şefik Hüsnü askerdeyken 1915 yılında doğdu (Meryem İkinci Dünya Savaşı sırasındaki Varşova Ayaklanmasında Naziler tarafından öldürüldü).
1918 yılında Mondros Mütarekesinin imzalanması ile yeniden sivil yaşama geçti ve İstanbul'da bir muayenehane açtı.
Siyasi yaşamı
Şefik Hüsnü'nün sosyalist fikirlerle tanışması Paris'te bulunduğu 1905-1912 yıllarında Fransız sosyalistlerinin yayınlarını takip etmesi ve Jean Jaures, Francis de Pressense ve Marcel Sembat'ın hatiplik ettiği mitinglere katılması ile gerçekleşti. Fransa'da sosyalist yayınlarda yazılar yazmaya başladı, l'Humanite dergisine Türkiye'deki gelişmeler ile ilgili katkı verdi.
Savaştan sonra Türkiye sosyalistlerini birleştirme çabasına girişti. 22 Eylül 1919 tarihinde Berlin'den gelen Türk Spartakistleri ile birlikte kurucuları arasında yer aldığı Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkasının (TİÇSF) Genel Sekreterliğine seçildi. Aynı tarihlerde Türkçe ilk Marksist yayın olan ve ilk sayısı Almanya'da çıkan Kurtuluş dergisinde yazılar yazdı. 16 Mart 1920'de İstanbul'un İşgali sonrasında TİÇSF faaliyetleri yasaklandı. Bu yasal parti içinde birkaç yoldaşıyla birlikte oluşturmuş bulunduğu 3. Enternasyonal Grubu (İstanbul Komünist Grubu) aracılığıyla gizli çalışmaya geçti ve Millî Mücadeleyi destekledi.Mim Mim Grubu'na önemli bilgiler sızdırdı. Şefik Hüsnü 1920’de Tours’da yapılan Fransız Komünist Partisi kuruluş kongresine katıldı.
Genel Sekreteri Şefik Hüsnü olan ve Komünist Enternasyonal (Komintern) ile ilişkiye geçmiş olan İstanbul Komünist Grubu, 10 Eylül 1920'de Bakü'de toplanan Türkiye Komünist Partisi (TKP) kuruluş kongresine delege gönderdi. Bu gruptan Ethem Nejat ve Hilmioğlu Hakkı ilk TKP Merkez Komitesine seçildiler.
Siyasi yayın faaliyetleri kapsamında Haziran 1921'de legal bir Marksist yayın olan Aydınlık dergisini yayınlamaya başladı. 1922'de Komünist Parti Menifestosu'nu Türkçeye çevirdi ve Aydınlık dergisinde yayınladı.
1922’de Sofya’da Bulgar Komünist Partisinin son legal kongresine ve Balkan Komünist Federasyonu Konferansına katıldı. Önce Mustaf Suphi liderliğinde 1920'de Bakü'de kurulan TKP'nin, ardından onun yasal örgütlenmesi olarak Ankara'da kurulan Türkiye Halk İştirakiyun Fırkasının (THİF) ancak Aralık 1920'den Eylül 1922'ye kadar kısmen faal olabilmesi nedeniyle, Kasım 1922'de yapılan Komintern 4. Kongresinde birleşik Türkiye Komünist Partisinin kurulması için bir Teşkilat Bürosu oluşturulup Büronun Sekreterliğine Şefik Hüsnü getirildi.
1923'te İzmir İktisat Kongresinde işçi komisyonunda yer aldı.Aydınlık dergisine ek olarak Vazife adlı bir komünist siyasi gazete çıkardı. 1 Mayıs 1923'te bildiri dağıtmak ve eylem düzenlemek suçlamasıyla kısa süre hapis yattı.
17 Haziran-8 Temmuz 1924’te yapılan Komintern 5. Kongresinde Kontrol Komisyonuna seçildi.
1925'te yapılan kongre ile Türkiye'deki komünist hareketlerin yeniden birleşmesi sonucu tekrar şekillenen TKP'nin Genel Sekreteri seçildi. Haftalık komünist işçi gazetesi olan Orak Çekiç'i yayımladı. 1 Mayıs 1925'ten hemen önce İstiklal Mahkemesi tarafından komünist siyasi faaliyetleri nedeniyle 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak tutuklanmadan önce yurt dışına çıktı.
Mayıs 1926'da Viyana'da parti konferansını düzenledi. Burada TKP Genel Sekreterliği görevini Vedat Nedim Tör'e devrederek TKP Dış Bürosu Sekreteri ve TKP'nin Komintern temsilcisi oldu. Bu sırada TKP üyeliğinin Rusya Komünist Partisine (Bolşevik) devri için başvurusu Eylül 1926'da kabul edildi.
1926 sonlarına doğru TKP MK ve parti örgütleri içerisinde Kemalizme karşı tutum konusunda ayrılıklar çıkması üzerine Komintern adına duruma müdahale etmek üzere Ağustos 1927'de Moskova'dan İstanbul'a geldi. Eski Merkez Komitesini feshederek Kemalizm konusunda bir tarafta Vedat Nedim Tör ve Şevket Süreyya Aydemir gibi isimlerin fazla uzlaşmacı, diğer tarafta ise Nâzım Hikmet gibi isimlerin fazla çatışmacı eğilimleri karşısında merkez politikası etrafında partinin yeniden örgütlenmesine çalıştı. Parti birliği ve disiplininin ortadan kalktığı bu ortamda Eylül 1927’de TKP’ye yönelik tevkifatın Genel Sekreter Vedat Nedim Tör’e kadar ulaşmasının ve onun da polise tüm bildiklerini aktarmasının ardından Ekim 1927 sonlarında Şefik Hüsnü dahil hemen tüm yöneticileri kapsayan büyük bir tutuklama yapıldı ve 1928 TKP Davası açıldı. Toplam 1,5 yıl hapis cezası alan Şefik Hüsnü cezaevindeyken 1928'de yapılan Komintern 6. Kongresinde Yürütme Kurulu üyeliğine seçildi.
17 Nisan 1929’da tahliye olduktan bir süre sonra yeniden yurt dışına çıkarak Moskova’daki görevine döndü. 1930-1933 yıllarında Berlin'de Komintern'in Georgi Dimitrov başkanlığındaki Batı Avrupa Bürosu (WEB) ve Anti-Emperyalist Liga yöneticileri arasında yer aldı. Bu sırada Komintern Doğu Sekreterliği tarafından kendisinin (Ferdi) "Filistin, Suriye ve Mısır için KEYK temsilcisi sıfatıyla tayini" istendiğinde, "en küçük bir ihtirazı kayıt olmaksızın KEYK’nin emrine amade" olduğunu belirtmekle birlikte bunun "siyasi bakımdan ciddi mahzurları" olduğuna dikkat çekerek bunların başında şunun geldiğini belirtmekteydi: "Ankara hükûmeti bu ülkelerde siyasi polisin gizli bir kolunu hazır bulundurmaktadır. Kemalistlerin ajanları vasıtasıyla anında haberi olmadan ve gerici teşkilatlarla bir takım entrikalara girişmekten anında suçlanmadan tek bir Türk siyaset adamı bu ülkelerde kalamaz. Bu duruma daha da dikkatimizi gerektiren şey, bir süredir Kemalist yetkililerin ve Halk Partisi’nin komünistlerin kitleler gözündeki itibarını düşürmek için komünistleri gericiliğin oyununa gelmek ve gericiliğin müttefiki olarak davranmak ile suçlama taktiğini benimsemiş olmalarıdır." İkinci sorun, oralara gönderilirse kendisinin Türkiye ile ilişkilerinin tamamiyle kopacağı ve TKP'nin toparlanıp güçlenmesine destek olamayacağı idi. Yine de karar verilirse bu görev süresinin 3 ayı aşmaması gerektiğini vurgulamaktaydı.
27 Şubat 1933'teki Reichstag yangını sonrasında Georgi Dimitrov ve Almanya'da bulunan diğer Komintern yöneticileriyle birlikte tutuklandı. Bu olayla ilgili olarak Komintern tarafından gerek evinde gerekse çalıştığı Anti-Emperyalist Liga mekânlarında Türkiye’deki birkaç kişiyi açığa çıkarabilecek mektup ve adreslerin ele geçirilmesinde "en basit gizlilik kurallarını kabaca ihlal ettiği" için soruşturmaya uğradı. Almanya'da altı ay sonra tahliye oldu ve bir banka kasasında bulunan Komintern arşivini Nazilerden kaçırmayı başardı.
1933'te Cumhuriyet'in 10. yıldönümünde çıkarılan af sayesinde cezaevlerindeki TKP kadrolarının serbest kalması üzerine TKP MK genişletilmiş dış büro toplantısını düzenledi. Bu toplantıda TKP Merkez Komitesi Sekreterliğine Reşat Fuat Baraner ve İsmail Bilen seçildi. TKP Genel Sekreteri olarak Şefik Hüsnü'nün 1934 sonrası parti faaliyeti Komintern çalışmalarıyla sınırlı oldu.
1939 yılında Türkiye'ye dönmesine izin verildi ve I. Dünya Savaşındaki rütbesiyle tabip yüzbaşı olarak tekrar askere alındı fakat aynı yıl rahatsızlığı nedeniyle terhis edildi. Cemiyetler Kanunu'nda 1946 yılında gerçekleşen değişiklik sayesinde ve TKP kadroları içinden çıkan ve fikir ayrılığına düştükleri bir grubun Türkiye Sosyalist Partisini kurmasının hemen ardından Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisini kurdu. Kuruluşunun üzerinden 6 ay geçmeden parti kapatıldı ve Şefik Hüsnü'nün de içinde bulunduğu 43 parti yöneticisi tutuklandı. 1950'de Demokrat Partinin çıkardığı af ile serbest kalsa da 1951 yılında TKP'ye yönelik operasyon ve tutuklamalar (51 Tevkifatı) sırasında tekrar tutuklandı.
1951 Tevkifatında 5 yıl 10 ay hüküm giydi. 65 yaşını bitirmiş olduğundan cezası 4 yıl 2 ay ağır hapis ve 1 yıl 4 ay 20 gün müddetle Manisa'da sürgün cezasına çevrildi.
Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) MK Sekreterliğinin 22 Mayıs 1954 tarihli "1937 yılında Türkiye’ye giden 1218291 No.lu parti biletli, 1926’dan beri SBKP üyesi, 1890 doğumlu Türk FERDİ Bekir Hüseyinoviç Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nden çıkmış sayılmalıdır." şeklindeki kararıyla parti üyeliği sona erdi.
Ölümü
Sürgün cezası bitip 1957'de tahliye olmasından bir süre sonra, 7 Nisan 1959'da Manisa'da öldü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Dr. Şefik Hüsnü Deymer". TÜSTAV. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
- ^ a b c d e Akbulut, Erden (7 Ocak 2010). Dr. Şefik Hüsnü Deymer. TÜSTAV. ISBN .
- ^ Hüsnü, Şefik (1995). Şefik Hüsnü: yazı ve konuşmalar. Kaynak Yayınları.
- ^ a b Atılgan, Gökhan (2020). Aydınlık içinde Dr. Şefik Hüsnü. Tüstav. ISBN .
- ^ Parti tarihi. Türkiye komünist partisi'nin kuruluş dinamikleri (cilt 1). Yazılama Yayınevi. 2021. ISBN .
- ^ Akbulut, Erden; Tunçay, Mete (16 Temmuz 2021). Türkiye Komünist Partisi’nin Kuruluşu, 1919-1925. YORDAM KİTAP. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Sefik Deymer 1887 Selanik 7 Nisan 1959 Manisa tarihsel Turkiye Komunist Partisinin ilk kurulus yillarindan 1959 yilina dek liderligini ustlenen komunist siyasetci tip doktoru gazeteci yazar ve cevirmen Dr Sefik Husnu DeymerTurkiye Komunist Partisi Merkez Komitesi Genel SekreteriGorev suresi 1928 7 Nisan 1959Yerine geldigi Vedat Nedim TorYerine gelen Zeki Bastimar Merkez Komitesi 1 Sekreteri Turkiye Komunist Partisi Merkez Komitesi Genel SekreteriGorev suresi 1925 1927Yerine geldigi Salih HaciogluYerine gelen Vedat Nedim TorKisisel bilgilerDogum Mehmed Sefik 1887 Selanik Osmanli ImparatorluguOlum 7 Nisan 1959 72 yasinda ManisaVatandasligi Osmanli Imparatorlugu Turkiye Sovyetler Birligi Bekir Ferdi Huseyinovic Milliyeti TurkPartisi Turkiye Komunist PartisiDiger siyasi baglantilari Turkiye Isci ve Ciftci Sosyalist Firkasi Turkiye Sosyalist Emekci ve Koylu Partisi 1946 Sovyetler Birligi Komunist Partisi 1926 1954 Organizasyon Istanbul Komunist Grubu Komintern 1920 1943 Evlilik ler Leokadya SterniakaCocuk lar MeryemEbeveyn ler Husnu Pasa Rukiye HanimBitirdigi okul Paris Tip Fakultesi 1906 1912 Dogu Emekcileri Komunist UniversitesiMeslegi Siyasetci tip doktoru gazeteci yazar cevirmenTakma adi FerdiCocuklugu ve gencligiSefik Husnu Deymer 1887 de Selanik te Husnu Pasa ile Rukiye Hanim in oglu olarak dogdu Babasi Husnu Pasa avukat olup dedesi buyuk toprak sahibiydi Ilk ve ortaogrenimini Selanik te 1905 te tamamladi Babasinin Mekteb i Mulkiye ye kaydolmasi icin gonderdigi Istanbul dan tip ogrenimi gormek icin Paris e kacti Sorbonne Universitesinde Fizik Kimya Biyoloji sertifikasini aldiktan sonra 1906 da Paris Tip Fakultesine kabul edildi 1912 de pekiyi derece ile hekim olarak mezun oldu omurilik sikismalari konulu mezuniyet tezi Haziran 1912 de Paris te yayimlanan 200 sayfalik bir kitaba dahil edildi Mezuniyetinden sonra Selanik e dondu ve tabip ruhsatnamesini aldi Askere alinip Balkan Savasinda tabip olarak gorev yapti 1914 te Paris te bulundugu yillarda tanistigi Polonyali Leokadya Sterniaka ile evlendi I Dunya Savasinda yeniden askere alindi Canakkale Cephesinde tabip yuzbasi olarak gorev yapti Kizi Meryem Sefik Husnu askerdeyken 1915 yilinda dogdu Meryem Ikinci Dunya Savasi sirasindaki Varsova Ayaklanmasinda Naziler tarafindan olduruldu 1918 yilinda Mondros Mutarekesinin imzalanmasi ile yeniden sivil yasama gecti ve Istanbul da bir muayenehane acti Siyasi yasamiSefik Husnu nun sosyalist fikirlerle tanismasi Paris te bulundugu 1905 1912 yillarinda Fransiz sosyalistlerinin yayinlarini takip etmesi ve Jean Jaures Francis de Pressense ve Marcel Sembat in hatiplik ettigi mitinglere katilmasi ile gerceklesti Fransa da sosyalist yayinlarda yazilar yazmaya basladi l Humanite dergisine Turkiye deki gelismeler ile ilgili katki verdi Savastan sonra Turkiye sosyalistlerini birlestirme cabasina giristi 22 Eylul 1919 tarihinde Berlin den gelen Turk Spartakistleri ile birlikte kuruculari arasinda yer aldigi Turkiye Isci ve Ciftci Sosyalist Firkasinin TICSF Genel Sekreterligine secildi Ayni tarihlerde Turkce ilk Marksist yayin olan ve ilk sayisi Almanya da cikan Kurtulus dergisinde yazilar yazdi 16 Mart 1920 de Istanbul un Isgali sonrasinda TICSF faaliyetleri yasaklandi Bu yasal parti icinde birkac yoldasiyla birlikte olusturmus bulundugu 3 Enternasyonal Grubu Istanbul Komunist Grubu araciligiyla gizli calismaya gecti ve Milli Mucadeleyi destekledi Mim Mim Grubu na onemli bilgiler sizdirdi Sefik Husnu 1920 de Tours da yapilan Fransiz Komunist Partisi kurulus kongresine katildi Genel Sekreteri Sefik Husnu olan ve Komunist Enternasyonal Komintern ile iliskiye gecmis olan Istanbul Komunist Grubu 10 Eylul 1920 de Baku de toplanan Turkiye Komunist Partisi TKP kurulus kongresine delege gonderdi Bu gruptan Ethem Nejat ve Hilmioglu Hakki ilk TKP Merkez Komitesine secildiler Siyasi yayin faaliyetleri kapsaminda Haziran 1921 de legal bir Marksist yayin olan Aydinlik dergisini yayinlamaya basladi 1922 de Komunist Parti Menifestosu nu Turkceye cevirdi ve Aydinlik dergisinde yayinladi 1922 de Sofya da Bulgar Komunist Partisinin son legal kongresine ve Balkan Komunist Federasyonu Konferansina katildi Once Mustaf Suphi liderliginde 1920 de Baku de kurulan TKP nin ardindan onun yasal orgutlenmesi olarak Ankara da kurulan Turkiye Halk Istirakiyun Firkasinin THIF ancak Aralik 1920 den Eylul 1922 ye kadar kismen faal olabilmesi nedeniyle Kasim 1922 de yapilan Komintern 4 Kongresinde birlesik Turkiye Komunist Partisinin kurulmasi icin bir Teskilat Burosu olusturulup Buronun Sekreterligine Sefik Husnu getirildi 1923 te Izmir Iktisat Kongresinde isci komisyonunda yer aldi Aydinlik dergisine ek olarak Vazife adli bir komunist siyasi gazete cikardi 1 Mayis 1923 te bildiri dagitmak ve eylem duzenlemek suclamasiyla kisa sure hapis yatti 17 Haziran 8 Temmuz 1924 te yapilan Komintern 5 Kongresinde Kontrol Komisyonuna secildi 1925 te yapilan kongre ile Turkiye deki komunist hareketlerin yeniden birlesmesi sonucu tekrar sekillenen TKP nin Genel Sekreteri secildi Haftalik komunist isci gazetesi olan Orak Cekic i yayimladi 1 Mayis 1925 ten hemen once Istiklal Mahkemesi tarafindan komunist siyasi faaliyetleri nedeniyle 15 yil hapis cezasina carptirildi Ancak tutuklanmadan once yurt disina cikti Mayis 1926 da Viyana da parti konferansini duzenledi Burada TKP Genel Sekreterligi gorevini Vedat Nedim Tor e devrederek TKP Dis Burosu Sekreteri ve TKP nin Komintern temsilcisi oldu Bu sirada TKP uyeliginin Rusya Komunist Partisine Bolsevik devri icin basvurusu Eylul 1926 da kabul edildi 1926 sonlarina dogru TKP MK ve parti orgutleri icerisinde Kemalizme karsi tutum konusunda ayriliklar cikmasi uzerine Komintern adina duruma mudahale etmek uzere Agustos 1927 de Moskova dan Istanbul a geldi Eski Merkez Komitesini feshederek Kemalizm konusunda bir tarafta Vedat Nedim Tor ve Sevket Sureyya Aydemir gibi isimlerin fazla uzlasmaci diger tarafta ise Nazim Hikmet gibi isimlerin fazla catismaci egilimleri karsisinda merkez politikasi etrafinda partinin yeniden orgutlenmesine calisti Parti birligi ve disiplininin ortadan kalktigi bu ortamda Eylul 1927 de TKP ye yonelik tevkifatin Genel Sekreter Vedat Nedim Tor e kadar ulasmasinin ve onun da polise tum bildiklerini aktarmasinin ardindan Ekim 1927 sonlarinda Sefik Husnu dahil hemen tum yoneticileri kapsayan buyuk bir tutuklama yapildi ve 1928 TKP Davasi acildi Toplam 1 5 yil hapis cezasi alan Sefik Husnu cezaevindeyken 1928 de yapilan Komintern 6 Kongresinde Yurutme Kurulu uyeligine secildi 17 Nisan 1929 da tahliye olduktan bir sure sonra yeniden yurt disina cikarak Moskova daki gorevine dondu 1930 1933 yillarinda Berlin de Komintern in Georgi Dimitrov baskanligindaki Bati Avrupa Burosu WEB ve Anti Emperyalist Liga yoneticileri arasinda yer aldi Bu sirada Komintern Dogu Sekreterligi tarafindan kendisinin Ferdi Filistin Suriye ve Misir icin KEYK temsilcisi sifatiyla tayini istendiginde en kucuk bir ihtirazi kayit olmaksizin KEYK nin emrine amade oldugunu belirtmekle birlikte bunun siyasi bakimdan ciddi mahzurlari olduguna dikkat cekerek bunlarin basinda sunun geldigini belirtmekteydi Ankara hukumeti bu ulkelerde siyasi polisin gizli bir kolunu hazir bulundurmaktadir Kemalistlerin ajanlari vasitasiyla aninda haberi olmadan ve gerici teskilatlarla bir takim entrikalara girismekten aninda suclanmadan tek bir Turk siyaset adami bu ulkelerde kalamaz Bu duruma daha da dikkatimizi gerektiren sey bir suredir Kemalist yetkililerin ve Halk Partisi nin komunistlerin kitleler gozundeki itibarini dusurmek icin komunistleri gericiligin oyununa gelmek ve gericiligin muttefiki olarak davranmak ile suclama taktigini benimsemis olmalaridir Ikinci sorun oralara gonderilirse kendisinin Turkiye ile iliskilerinin tamamiyle kopacagi ve TKP nin toparlanip guclenmesine destek olamayacagi idi Yine de karar verilirse bu gorev suresinin 3 ayi asmamasi gerektigini vurgulamaktaydi 27 Subat 1933 teki Reichstag yangini sonrasinda Georgi Dimitrov ve Almanya da bulunan diger Komintern yoneticileriyle birlikte tutuklandi Bu olayla ilgili olarak Komintern tarafindan gerek evinde gerekse calistigi Anti Emperyalist Liga mekanlarinda Turkiye deki birkac kisiyi aciga cikarabilecek mektup ve adreslerin ele gecirilmesinde en basit gizlilik kurallarini kabaca ihlal ettigi icin sorusturmaya ugradi Almanya da alti ay sonra tahliye oldu ve bir banka kasasinda bulunan Komintern arsivini Nazilerden kacirmayi basardi 1933 te Cumhuriyet in 10 yildonumunde cikarilan af sayesinde cezaevlerindeki TKP kadrolarinin serbest kalmasi uzerine TKP MK genisletilmis dis buro toplantisini duzenledi Bu toplantida TKP Merkez Komitesi Sekreterligine Resat Fuat Baraner ve Ismail Bilen secildi TKP Genel Sekreteri olarak Sefik Husnu nun 1934 sonrasi parti faaliyeti Komintern calismalariyla sinirli oldu 1939 yilinda Turkiye ye donmesine izin verildi ve I Dunya Savasindaki rutbesiyle tabip yuzbasi olarak tekrar askere alindi fakat ayni yil rahatsizligi nedeniyle terhis edildi Cemiyetler Kanunu nda 1946 yilinda gerceklesen degisiklik sayesinde ve TKP kadrolari icinden cikan ve fikir ayriligina dustukleri bir grubun Turkiye Sosyalist Partisini kurmasinin hemen ardindan Turkiye Sosyalist Emekci ve Koylu Partisini kurdu Kurulusunun uzerinden 6 ay gecmeden parti kapatildi ve Sefik Husnu nun de icinde bulundugu 43 parti yoneticisi tutuklandi 1950 de Demokrat Partinin cikardigi af ile serbest kalsa da 1951 yilinda TKP ye yonelik operasyon ve tutuklamalar 51 Tevkifati sirasinda tekrar tutuklandi 1951 Tevkifatinda 5 yil 10 ay hukum giydi 65 yasini bitirmis oldugundan cezasi 4 yil 2 ay agir hapis ve 1 yil 4 ay 20 gun muddetle Manisa da surgun cezasina cevrildi Sovyetler Birligi Komunist Partisi SBKP MK Sekreterliginin 22 Mayis 1954 tarihli 1937 yilinda Turkiye ye giden 1218291 No lu parti biletli 1926 dan beri SBKP uyesi 1890 dogumlu Turk FERDI Bekir Huseyinovic Sovyetler Birligi Komunist Partisi nden cikmis sayilmalidir seklindeki karariyla parti uyeligi sona erdi OlumuSurgun cezasi bitip 1957 de tahliye olmasindan bir sure sonra 7 Nisan 1959 da Manisa da oldu Ayrica bakinizAydinlik dergi 1921 Turkiye Komunist Partisi Komintern Ethem Nejat 1927 TevkifatiKaynakca Dr Sefik Husnu Deymer TUSTAV 20 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2022 a b c d e Akbulut Erden 7 Ocak 2010 Dr Sefik Husnu Deymer TUSTAV ISBN 978 975 8683 85 7 Husnu Sefik 1995 Sefik Husnu yazi ve konusmalar Kaynak Yayinlari a b Atilgan Gokhan 2020 Aydinlik icinde Dr Sefik Husnu Tustav ISBN 978 605 4513 48 2 Parti tarihi Turkiye komunist partisi nin kurulus dinamikleri cilt 1 Yazilama Yayinevi 2021 ISBN 978 605 2222 45 4 Akbulut Erden Tuncay Mete 16 Temmuz 2021 Turkiye Komunist Partisi nin Kurulusu 1919 1925 YORDAM KITAP ISBN 978 605 172 385 3