Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gose, kökeni Almanya'nın Goslar kentine dayanan, minimum %50 oranında buğday maltı içeren ekşimsi ve tuzlu bir bira türüdür.
Gelişim süreci
Gose ilk olarak 16. yüzyılın başlarında Almanya'nın Goslar kentinde üretilmiştir. Adını da Goslar kentinden almaktadır.Leipzig'de kısa sürede popüler olan bu biralar, yerel bira üreticileri aracılığıyla kopyalanmış, 1800'lü yılların sonlarında ise Gosenschänken olarak adlandırılan gose tavernaları kent çapında oldukça yüksek bir sayıya ulaşmıştır.
Köken olarak gose, kendi kendine fermente olan bir bira türüdür. Nitekim 1740 yılında yapılan bir açıklamada gose biraların maya eklenmeden kendi kendine fermente olduğu belirtmektedir. Ancak 1880'li yıllarda bira üreticileri üst fermentasyon mayası ile laktik asit bakterilerinden oluşan bir kombinasyonla da gose bira üretilebileceğini gösterdi.
II. Dünya Savaşı patlak verdiğinde Almanya'nın Merseburg ile Halle kentleri arasında bulunan Rittergutsbrauerei Döllnitz, gose üreten son fabrikaydı. 1945 yılında bu fabrika da kapılarını kapatınca gose biralar geçici olarak piyasadan silindi. Ancak 1949 yılında Leipzig'de açılan Friedrich Wurzler Brauerei gose üretimini sürdürmek istedi. Fabrikanın kurucusi Friedrich Wurzler daha önce Rittergutsbrauerei Döllnitz'te çalıştığı için bütün gose üretim tekniklerine egemendi. 1950'lerin sonlarına doğru, ölmeden önce bu teknikleri üvey oğlu Guido Pfnister'e öğretti. Böylece gose üretimi Almanya'da yeniden kendisini gösterdi. 1960'lı yıllarda Halle'de bir, Leipzig'de iki olmak üzere üç pubda gose satıldığı bilinmektedir. 1966 yılında Guido Pfnister öldüğünde gose üreten son biracılık da kapanıp üretim yeniden durmuştur.
1980'li yıllarda Lothar Goldhahn, Ohne Bedenken adındaki eski gose tavernasını restore ettirmiş ve kendisine gose üretecek bir fabrika aramıştır. İlk etapta Goldhahn'ın çabaları karşılıksız kalmıştır. Çünkü hiçbir bira üreticisi bu sıra dışı birayı üretmek istemiyordu. Ancak daha sonra Doğu Berlin'deki Schultheiss Brauerei ile anlaşmalar sağlanmış, 1985'te deneme amaçlı üretimden bir yıl sonra, 1986'da gose üretimi yeniden başlamıştır.
1988 yılında kısa bir sürelik yok oluşun ardından gose üretimi yeniden popülaritesini yükseltmiştir. Günümüzde üretim Almanya dışında da sürmektedir.
Özellikler
Gose biralarda göze çarpan en önemli özellik tattaki ekşimsi ve tuzlu yapıdır. Ekşimsi yapı bilinçli olarak eklenen lactobacillus bakterilerinden kaynaklanmaktadır. Tuzlu yapı ise bira yapımında kullanılan yöresel suyun tuzlu yapısından kaynaklanır, ancak kimi durumlarda dışarıdan da tuz eklenebilir. Gose biralarda göze çarpan bir diğer özellik ise şerbetçi otu tadı ve acılığının olmaması ya da çok düşük olmasıdır. Bu biralar genel olarak %4,00 ile %5,00 arasında alkol içerir.
Yapımında kişniş ve tuz kullanılması nedeniyle Gose biralar, Alman arılık yasası olarak bilinen Reinheitsgebot'a uymazlar. Ancak bu biralar Goslar bölgesine özel uzmanlık alanı olduğu için üretimine izin verilmiştir. Yapım aşamasında tuz ve kişnişin yanında kaynadıktan sonra eklenen lactobacillus bakterileri, biradaki karakteristik ekşimsiliğin ana nedenidir.
Gose biralar, genellikle Almanya ile Belçika ya da Hollanda gibi Felemenk ülkelerinde üretilen ekşi biralarla aynı kategoride değerlendirilir. Bu biralar arpa ile buğday kullanılarak üretilirler. Ortak yönleri ekşimsi bir tatta olmalarıdır. Almanya kökenli Berliner Weisse ile Belçika kökenli lambik biralar bu familyanın diğer üyelerindendir.
Üretim
A.B.D — Vermont'ta bulunan Lost Nation Brewing 2013 yılından bu yana gose bira üretmektedir. Des Moines'te bulunan Exile Brewing Company 2015 yılında G-Funk Gose adındaki ikinci ekşi birasını piyasaya sürmüştür.Baltimore'da bulunan The Union Craft Brewery ise sezonluk olarak yaz aylarında teneke kutularda piyasaya sürdüğü Old Pro adındaki gose biralarıyla bilinir.Old Pro adlı bu bira 2014 yılında yapılan Büyük Amerikan Bira Festivali'nde "Alman Stili Ekşi Ale" kategorisine gümüş madalya kazanmıştır.
Almanac aracılığıyla deniz tuzu kullanılarak üretilen Golden Gate Gose, Sierra Nevada aracılığıyla 2016'da üretimine başlanan Otra Vez ile Anderson Valley aracılığıyla üretilen meyve aromalı gose biralar, ülkedeki diğer önemli örneklerdendir.
Almanya — Günümüzde Brauerei Reichenbrand aracılığıyla üretilen Original Ritterguts Gose ülkedeki en önemli gose biralardan biridir. Kökeni 1824 yılına dayanan bu bira pek çok bira festivalinde ödül almıştır. Bir diğer önemli gose ise Vormann Brauerei aracılığıyla üretilen ve ravent ile ayvadan yapılan versiyonları bulunan Freigeist Geisterzug Gose adlı biradır.
Bayerischer Bahnhof aracılığıyla üretilen Original Leipziger Gose, Siegburger Abteibrauerei aracılığıyla üretilen Ale Mania Gose ve Weldebräu aracılığıyla üretilen Welde Badisch Gose ülkede diğer önemli gose bira örneklerindendir.
Avustralya — Nomad aracılığıyla üretilen ve biber taneleri de eklenen Freshie Salt ’n’ Pepper Gose ve tenekele kutularda satılan Saltpan Desert Gose en popüler gose biralardandır. Holgate Brewhouse aracılığıyla üretilen Tangelo Gose ise bir başka popüler gose biradır. Tangelo Gose, bir mandalina türü olan citrus tangerina ile pomelo olarak da bilinen citrus maxima meyvelerinin hibritlenmesiyle elde edilen Tangelo meyvesi ile yapılır.
İngiltere — Wild Beer aracılığıyla üretilen Sleeping Lemons ve Magic Rock aracılığıyla üretilen Salty Kiss İngiltere'deki gose örneklerinden en önemlileridir. Salty Kiss 2014 yılında düzenlenen Dünya Bira Kupası'nda "Meyveli Buğday Birası" kategorisinde altın madalya kazanmıştır.
Kanada — LTM aracılığıyla sezonluk olarak yaz aylarında piyasaya sürülen Hors Série Gose, Collective Arts aracılığıyla Himalaya deniz tuzu kullanılarak üretilen Gose ve Beaus aracılığıyla üretilen And Boom Gose The Dynamite ülkedeki en popüler gose biralardan birkaçıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Knaust, Heinrich (1575). Funff Bucher von der Gottlichen Und Edlenn Gabe Der Philosophischen Hochthewren und Wunderbaren Kunst Bier Zu Brawen.
- ^ Gose Häppchen: 100 Jahre Gosenschenke Ohne Bedenken. 1999. s. 13-63.
- ^ . American Craft Beer. 13 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2017.
- ^ . Union Craft Brewery Baltimore. 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2017.
- ^ Berg, Jacob (6 Ekim 2014). . 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2017.
- ^ . www.canadianbeernews.com. 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2017.
- ^ "RateBeer.org arama sonuçları". RateBeer.org. 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2017.
Dış bağlantılar
- Gose 2 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (BeerAdvocate)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gose kokeni Almanya nin Goslar kentine dayanan minimum 50 oraninda bugday malti iceren eksimsi ve tuzlu bir bira turudur Bayerischer Bahnhof araciligiyla Almanya da uretilen ve bardakta servis edilen Original Leipziger Gose adli 4 60 alkollu gose tipi bira Gelisim sureciGose ilk olarak 16 yuzyilin baslarinda Almanya nin Goslar kentinde uretilmistir Adini da Goslar kentinden almaktadir Leipzig de kisa surede populer olan bu biralar yerel bira ureticileri araciligiyla kopyalanmis 1800 lu yillarin sonlarinda ise Gosenschanken olarak adlandirilan gose tavernalari kent capinda oldukca yuksek bir sayiya ulasmistir Koken olarak gose kendi kendine fermente olan bir bira turudur Nitekim 1740 yilinda yapilan bir aciklamada gose biralarin maya eklenmeden kendi kendine fermente oldugu belirtmektedir Ancak 1880 li yillarda bira ureticileri ust fermentasyon mayasi ile laktik asit bakterilerinden olusan bir kombinasyonla da gose bira uretilebilecegini gosterdi II Dunya Savasi patlak verdiginde Almanya nin Merseburg ile Halle kentleri arasinda bulunan Rittergutsbrauerei Dollnitz gose ureten son fabrikaydi 1945 yilinda bu fabrika da kapilarini kapatinca gose biralar gecici olarak piyasadan silindi Ancak 1949 yilinda Leipzig de acilan Friedrich Wurzler Brauerei gose uretimini surdurmek istedi Fabrikanin kurucusi Friedrich Wurzler daha once Rittergutsbrauerei Dollnitz te calistigi icin butun gose uretim tekniklerine egemendi 1950 lerin sonlarina dogru olmeden once bu teknikleri uvey oglu Guido Pfnister e ogretti Boylece gose uretimi Almanya da yeniden kendisini gosterdi 1960 li yillarda Halle de bir Leipzig de iki olmak uzere uc pubda gose satildigi bilinmektedir 1966 yilinda Guido Pfnister oldugunde gose ureten son biracilik da kapanip uretim yeniden durmustur 1980 li yillarda Lothar Goldhahn Ohne Bedenken adindaki eski gose tavernasini restore ettirmis ve kendisine gose uretecek bir fabrika aramistir Ilk etapta Goldhahn in cabalari karsiliksiz kalmistir Cunku hicbir bira ureticisi bu sira disi birayi uretmek istemiyordu Ancak daha sonra Dogu Berlin deki Schultheiss Brauerei ile anlasmalar saglanmis 1985 te deneme amacli uretimden bir yil sonra 1986 da gose uretimi yeniden baslamistir 1988 yilinda kisa bir surelik yok olusun ardindan gose uretimi yeniden popularitesini yukseltmistir Gunumuzde uretim Almanya disinda da surmektedir OzelliklerGose biralarda goze carpan en onemli ozellik tattaki eksimsi ve tuzlu yapidir Eksimsi yapi bilincli olarak eklenen lactobacillus bakterilerinden kaynaklanmaktadir Tuzlu yapi ise bira yapiminda kullanilan yoresel suyun tuzlu yapisindan kaynaklanir ancak kimi durumlarda disaridan da tuz eklenebilir Gose biralarda goze carpan bir diger ozellik ise serbetci otu tadi ve aciliginin olmamasi ya da cok dusuk olmasidir Bu biralar genel olarak 4 00 ile 5 00 arasinda alkol icerir Yapiminda kisnis ve tuz kullanilmasi nedeniyle Gose biralar Alman arilik yasasi olarak bilinen Reinheitsgebot a uymazlar Ancak bu biralar Goslar bolgesine ozel uzmanlik alani oldugu icin uretimine izin verilmistir Yapim asamasinda tuz ve kisnisin yaninda kaynadiktan sonra eklenen lactobacillus bakterileri biradaki karakteristik eksimsiligin ana nedenidir Gose biralar genellikle Almanya ile Belcika ya da Hollanda gibi Felemenk ulkelerinde uretilen eksi biralarla ayni kategoride degerlendirilir Bu biralar arpa ile bugday kullanilarak uretilirler Ortak yonleri eksimsi bir tatta olmalaridir Almanya kokenli Berliner Weisse ile Belcika kokenli lambik biralar bu familyanin diger uyelerindendir UretimSierra Nevada araciligiyla Kaliforniya da 2016 yilinda uretimine baslanan Otra Vez adli 4 50 alkollu gose turu bira A B D Vermont ta bulunan Lost Nation Brewing 2013 yilindan bu yana gose bira uretmektedir Des Moines te bulunan Exile Brewing Company 2015 yilinda G Funk Gose adindaki ikinci eksi birasini piyasaya surmustur Baltimore da bulunan The Union Craft Brewery ise sezonluk olarak yaz aylarinda teneke kutularda piyasaya surdugu Old Pro adindaki gose biralariyla bilinir Old Pro adli bu bira 2014 yilinda yapilan Buyuk Amerikan Bira Festivali nde Alman Stili Eksi Ale kategorisine gumus madalya kazanmistir Almanac araciligiyla deniz tuzu kullanilarak uretilen Golden Gate Gose Sierra Nevada araciligiyla 2016 da uretimine baslanan Otra Vez ile Anderson Valley araciligiyla uretilen meyve aromali gose biralar ulkedeki diger onemli orneklerdendir Almanya Gunumuzde Brauerei Reichenbrand araciligiyla uretilen Original Ritterguts Gose ulkedeki en onemli gose biralardan biridir Kokeni 1824 yilina dayanan bu bira pek cok bira festivalinde odul almistir Bir diger onemli gose ise Vormann Brauerei araciligiyla uretilen ve ravent ile ayvadan yapilan versiyonlari bulunan Freigeist Geisterzug Gose adli biradir Bayerischer Bahnhof araciligiyla uretilen Original Leipziger Gose Siegburger Abteibrauerei araciligiyla uretilen Ale Mania Gose ve Weldebrau araciligiyla uretilen Welde Badisch Gose ulkede diger onemli gose bira orneklerindendir Avustralya Nomad araciligiyla uretilen ve biber taneleri de eklenen Freshie Salt n Pepper Gose ve tenekele kutularda satilan Saltpan Desert Gose en populer gose biralardandir Holgate Brewhouse araciligiyla uretilen Tangelo Gose ise bir baska populer gose biradir Tangelo Gose bir mandalina turu olan citrus tangerina ile pomelo olarak da bilinen citrus maxima meyvelerinin hibritlenmesiyle elde edilen Tangelo meyvesi ile yapilir Ingiltere Wild Beer araciligiyla uretilen Sleeping Lemons ve Magic Rock araciligiyla uretilen Salty Kiss Ingiltere deki gose orneklerinden en onemlileridir Salty Kiss 2014 yilinda duzenlenen Dunya Bira Kupasi nda Meyveli Bugday Birasi kategorisinde altin madalya kazanmistir Kanada LTM araciligiyla sezonluk olarak yaz aylarinda piyasaya surulen Hors Serie Gose Collective Arts araciligiyla Himalaya deniz tuzu kullanilarak uretilen Gose ve Beaus araciligiyla uretilen And Boom Gose The Dynamite ulkedeki en populer gose biralardan birkacidir Ayrica bakinizBerliner Weisse Eksi bira LambikKaynakca a b Knaust Heinrich 1575 Funff Bucher von der Gottlichen Und Edlenn Gabe Der Philosophischen Hochthewren und Wunderbaren Kunst Bier Zu Brawen Gose Happchen 100 Jahre Gosenschenke Ohne Bedenken 1999 s 13 63 American Craft Beer 13 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2017 Union Craft Brewery Baltimore 19 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2017 Berg Jacob 6 Ekim 2014 24 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2017 www canadianbeernews com 11 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2017 RateBeer org arama sonuclari RateBeer org 4 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2017 Dis baglantilarGose 2 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde BeerAdvocate