Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yalvaç, Isparta iline bağlı bir ilçedir. En gözde ve bilinen mekanlarından biri tarihi Çınaraltı'dır. İlçenin merkezinde bulunan bu çınar 1200 yıllarında dikilmiş ve 11 Mayıs 1992 tarihinde korumaya alınmıştır. Yalvaç Ülkemizdeki önemli bir kırsal turizm merkezlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. İlçe, şehir merkezinde bulunan Antiocheia, Pisidya ören yeri ile bütünleşmiştir ve aynı zamanda Türkiye'nin ikinci uzun mesafe yürüş rotası olan Aziz Paul Yolu'nun bitiş noktasında yer alır.
| Yalvaç | |
|---|---|
 Isparta'nın Türkiye'deki yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Isparta |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Haluk Şimşek |
| • Belediye başkanı | Mustafa Kodal (İYİ Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1415 km² |
| Rakım | 1150 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 46,646 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 32400 |
| İl alan kodu | 0246 |
| İl plaka kodu | 32 |
Resmî site http://www.yalvac.bel.tr | |
Etimoloji
Buraya Selçuklular devrinde yerleşen Oğuz Türk oymağının "Yalvaçlılar" olmasından dolayı bu dönemden sonra yerleşke "Yalvaç" olarak anılmaya başlanmıştır. "Yalvaç" kelimesi "peygamber, resul, elçi, yol gösterici" sözlük anlamı gelmektedir. Ziya Gökalp ise kelimenin eski Türkçede "sihir" manasına gelen "yalavı" kelimesinden, "yalavaç" şekline dönüştüğünü belirtmiştir. Yalvaç adı eski Türk kaynaklarında da kullanılmıştır. Bunlardan Orhun Abidelerinde "Yalabaç" şeklinde, "elçi ve resul" anlamında kullanılmıştır. Kutadgu Bilig'de ise kullanılan "Yalavaç" kelimesi peygamber olarak kullanıldığı gibi diplomat, devlet memuru ve elçi anlamlarında da kullanılmıştır.
Yalvaç'ta Oğuz hanın altı oğlundan Dağhan'ın birinci kabilesinin adı "Salur"; ikinci kabilesi de "Eymir" olup günümüz Yalvaç merkez ilçesinde bu iki ismi taşıyan mahalleler bulunmaktadır.
Tarihçe
Türk idaresi öncesinde Yalvaç
İlçe çok eski bir yerleşim yeridir. Yalvaç’ta yapılan araştırmalar sonucunda yerleşimin tarihi Geç Neolitik döneme ve Kalkolitik Çağ' a kadar uzanmaktadır. Antik Anadolu' da Pisidia bölgesinde bulunan yerleşim M.Ö. 546 yılında Lidya kralı Kroisos’un Pers kralı Kyros’a yenilmesinden sonra Pers idaresine girmiştir. Büyük İskender tarafından Makedonya Krallığı topraklarına katılan yerleşim onun ölümünden sonra komutanlarından I. Antigonos Monophtalmos tarafından kurulan idaresindeki Makedonya Krallığı topraklarında yer aldı. İpsos Savaşı’ nda I. Antigonos Monophtalmos’ un ölmesiyle Pisidia bölgesinde yer alan Yalvaç’ ta Selevkosların egemenliğine girdi.
Pisidia ile Frigya sınırlarının ortasında yer alan Yalvaç’ ta Selevkoslar tarafından M.Ö. 275 yılında Frigya’ da bulunan Galyalılara karşı ileri bir karakol olarak Antiocheia, Pisidya kenti kuruldu. III. Antiokhos döneminde Selevkoslar’ ın Romalılar’a yenilmeleri sonucu M.Ö. 188 yılında yapılan Apamea Antlaşması ile Yalvaç’ ın da bulunduğu bölge Romalılar tarafından yaptıkları yardım karşılığı olarak Bergama Krallığı’ na bırakıldı. M.Ö. 129’ da Romalılar Bergama Krallığı’ na saldırarak Yalvaç’ ın olduğu bölgeyi ele geçirmiş ve burayı Kapadokya Krallığı’ na vermiştir. Küçük krallıkların denetiminde bulunan Yalvaç M.Ö. 1. yüzyılın başlarında kesin olarak Roma egemenliğine geçti.
Roma İmparatoru Augustus tarafından M.Ö. 6. yılında Pisidia’da sekiz koloni kurulmuş olup, Antiocheia, Pisidya bunların merkezi konumunda yer almıştır. Roma İmparatorluğu’nun M. S. 395 yılında bölünmesiyle Antiocheia Bizans İmparatorluğu’nun topraklarında kalmış ve eyalet ve piskoposluk merkezi olarak varlığını sürdürmüştür. Araplar M. S. 664 yılında Antiocheia’yı ele geçirmişlerdir. 713 yılında gerçekleşen Arap saldırılarında şehir tamamen yakıldı.
Türkler ve Osmanlı döneminde Yalvaç
Türkler'in Malazgirt savaşından sonra Anadolu'da ilerleyişleri sırasında Antiocheia, Pisidya Bizans için önemli bir savunma merkezi görevi görmüştür. Miryokefalon Muharebesi'nden sonra Yalvaç, Anadolu Selçuklu Devleti egemenliğine geçmiş ve Türk yerleşimi kalıcı olarak başlamıştır. 1243 yılında gerçekleşen Kösedağ Savaşı ile Anadolu'da beylikler dönemi başlamış, Yalvaç Hamitoğulları Beyliği denetimine geçmiştir. Hamidoğullarının Karamanoğulları Beyliği ile yaptığı mücadelede zor durumda kalması üzerine Yalvaç'ın da içinde bulunduğu bazı yerleşimler I. Murad tarafından parayla alınarak Osmanlı egemenliğine katılmıştır (İlçede 1200'lü yılların başından kalma "Ulu Çınar" diye bilinen çınar ağacı vardır. Ağaç şu anda koruma altındadır). Karamanoğulları tarafından ele geçirilen yerleşim 1387 yılında yeniden Osmanlı egemenliğine geçmiştir. Yalvaç, 1402 yılındaki Ankara Savaşı'ndan sonra Timur tarafından Karamanoğulları beyliğine bırakılmıştır.
1415 yılında Çelebi Mehmed tarafından yeniden Osmanlı egemenliğine katılmıştır. Osmanlı yönetimindeyken Hamid sancağına bağlı kaza olan yerleşim 19. yüzyılın başlarında sancağın en büyük kazası olmuştur. Yalvaç 1840 yılında Konya'ya bağlanmış olup, 1864 yılında da belediye teşkilatı kurulmuştur. Yalvaç, Cumhuriyetin ilanından sonra, Isparta’ya bağlanmıştır.
Coğrafya
Yalvaç, Akdeniz Bölgesi'nin batı bölümünde, Göller Yöresi'nin en kuzeyinde yer almaktadır. İl içinde Isparta merkezden sonra en büyük ve en kuzeydeki ilçesidir. Isparta'nın 105 km kuzeydoğusunda bulunmakta olup, Antalya'ya 230 km, Konya'ya 180 km. ve Akşehir'e 50 km. uzaklıktadır. 1415 km2 yüzölçümüne sahiptir. Yalvaç ilçesinin yaklaşık olarak %41'i tarım alanı, %25'i orman arazisi, %24'ü yerleşim yeri ve boş alanlar, %7'si göl alanı ve %3'ü çayır ve mera alanlarından oluşmaktadır. Yalvaç ilçesi, Sultan Dağları'nın eteklerine yayılmıştır. İlçe; doğuda Akşehir, batıda Senirkent ve Afyon ilinin Çay ilçesi, kuzeyde Sultandağı, güneyde ise Şarkikaraağaç ve Gelendost ilçeleri ile komşudur. Denizden ortalama yüksekliği 1.100 m'dir. En yüksek noktası 2.531 metre ile Yalvaç-Çay sınırında bulunan Gelincik Ana tepesidir. Yalvaç, Kumdanlı Hüyüklü ve Yağcılar ovaları ilçe sınırları içinde kalan başlıca düzlükleridir. ilçenin tek gölüdür.
Turizm
Yalvaç ilçesi, günümüzde Türkiye'de 21, dünyada ise 287 adet bulunan "Cittaslow" (Sakin Şehir) unvanına sahip şehirlerden biridir.
Tarihi milattan önce IV. yüzyıla dayanan Men Kutsal Alanı ve Pisidia Antiokheia'ya ev sahipliği yapan Yalvaç, bir yüzyılı aşkın süredir arkeoloji çalışmaları için önemli bir bölge olmuştur.
Pisidia Antiokheia
Sultan Dağları'nın güney yamaçlarında konumlanan Pisidia Antiokheia Antik Kenti, Yalvaç ilçesinin yaklaşık 1 kilometre kuzeyinde kalmaktadır. 1924 yılında Michigan Üniversitesi'nin başlattığı ve günümüze kadar süren kazı ve yüzey çalışmaları sonucunda, M.Ö. 3000’e kadar dayanan İlk Tunç Çağı yerleşimleri keşfedilmiştir. Kuruluşuna dair en mantıklı açıklama, tarafından M.Ö. 275 yılında bir ileri karakol olarak inşa ettirilmesidir.
Antiokheia’yı ilk tanımlayan kişi, 1828 yılında Anadolu’nun Yedi Kiliseleri’ne dair notlarını yayınlayan İngiliz papaz Arundel’dir. Alanda yapılan ilk kazı çalışmaları, 1911 yılında araştırma kampı olarak başlayan ertesi yıl ise Princeton Üniversitesi'nin desteğiyle Mr. Ramsay tarafından yürütülen çalışmalardır. Günümüze kadar dönem dönem önemli kazı çalışmalarına ev sahipliğini yapan Pisidia Antiokheia, 2008 yılından beri Süleyman Demirel Üniversitesi Arkeoloji bölümü başkanlığında araştırılmaktadır.
Men Kutsal Alanı
Pisidia Antiokheia Antik Kenti’nin kuzeydoğusunda bulunan Men Kutsal Alanı kalıntıları M.Ö. 400lere dayanmaktadır. Anadolu’nun eski inanışlarından; Antiokheia’nın Frig döneminden Erken Hristiyanlık dönemine dek baştanrısı olarak kabul edilen “Ay Tanrısı Men” adına inşa edilmiştir. Bu özelliğiyle dünyanın şehirleşmiş tek dinsel merkezi kabul edilmektedir. Pisidia Antiokheia Antik Kenti’ni araştıran Ramsay ve ekibi tarafından keşfedilmiştir. Alanın güney bulunan en yüksek tepesinde “Men Tapınağı” bulunmaktadır. Kurulduğu dönemde inşa edilmiş olan dini yapılar ve kutsal alanın dışında ilerleyen yüzyıllarda inşa edilmiş bir kilise kalıntısı da bulunmuştur.
Ekonomi
Yalvaç ilçesinin ekonomisi genel olarak tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Sanayi ağırlıklı olarak orta ve küçük ölçekli işletmelerden meydana gelmektedir. Dericilik, tekstil ve konfeksiyon sektörü ilçe ekonomisinde yer tutmaktadır. Madencilik faaliyetleri olarak; olivin, barit, alüminyum ile Kaşıkara beldesi ve Yarıkkaya köyü mevkiinde kömür çıkarılmaktadır. Ayrıca mermer üretim tesisleri de bulunmaktadır.
Tarımsal faaliyet olarak; hububat (buğday, arpa, nohut vb.), meyvecilik (elma, armut, kayısı, kiraz, vişne), sebzecilik (domates, yeşil fasulye, beyaz lahana, domates, salatalık ve ıspanak vb), bağcılık ile yem, kültür ve sanayi bitkileri üretimi yapılmaktadır. Meyve üretimi olarak, sırasıyla elma, kayısı, armut, üzüm, vişne ve kiraz önemli yer tutar. Sebze türleri olarak, domates, yeşil fasulye, beyaz lahana, domates, salatalık ve ıspanak üretimi öncelikle sayılabilir. İlçede büyükbaş ve küçükbaş hayvancılıkta önemli gelir kaynağını oluşturmaktadır. Yalvaç' ta yaklaşık olarak 20.500 büyükbaş, 52.000 küçükbaş hayvan yetiştirilmektedir. Hayvancılık faaliyetlerinde süt üreticiliği önemli yer tutmaktadır.
Nüfus
1831 yılında yapılan nüfus sayımına göre Yalvaç'ın sadece erkek nüfusu ise 7930 kişidir. 1840 yılında Yalvaç'ta 1510'u kaza merkezinde, 10755'i de köylerde olmak üzere 12265 kişinin yaşadığı ve hepsinin Müslüman tespit edilmiştir. Konya vilayet salnamelerine göre 1877'de Yalvaç kazasında 22 köy ve 3674 hane bulunmakta olup, tahmini nüfusu 10300 kişi, 1882'de 11981'i erkek, 12247'si kadın olmak üzere toplam 24228 kişi, 1893 tarihinde 12919'u erkek, 12720 kadın olmak üzere toplam 25639 kişi yasamaktadır. 1907 yılında Yalvaç'ta 31000 kişi yaşamaktayken, Kurtuluş Savaşı sonrasında 1920 yılında bu sayı 28402 kişiye düşmüştür.
İlçeye bağlı; 1 belde ve 37 köy vardır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927 | 28.719 | 7.401 | 21.318 |
| 1935 | 33.213 | 8.347 | 24.866 |
| 1940 | 33.828 | 8.497 | 25.331 |
| 1945 | 34.193 | 8.249 | 25.944 |
| 1950 | 36.479 | 8.182 | 28.297 |
| 1955 | 41.250 | 9.283 | 31.967 |
| 1960 | 46.263 | 10.378 | 35.885 |
| 1965 | 49.306 | 10.912 | 38.394 |
| 1970 | 57.481 | 13.545 | 43.936 |
| 1975 | 66.387 | 18.305 | 48.082 |
| 1980 | 66.112 | 19.750 | 46.362 |
| 1985 | 69.632 | 19.968 | 49.664 |
| 1990 | 85.053 | 28.028 | 57.025 |
| 2000 | 101.628 | 35.316 | 66.312 |
| 2007 | 57.004 | 20.853 | 36.151 |
| 2008 | 56.563 | 19.822 | 36.741 |
| 2009 | 55.236 | 20.448 | 34.788 |
| 2010 | 53.401 | 20.259 | 33.142 |
| 2011 | 52.034 | 20.297 | 31.737 |
| 2012 | 52.223 | 19.811 | 32.412 |
| 2013 | 50.272 | 20.583 | 29.689 |
| 2014 | 48.803 | 20.667 | 28.136 |
| 2015 | 47.769 | 20.880 | 26.889 |
| 2016 | 47.604 | 21.316 | 26.288 |
| 2017 | 46.823 | 21.403 | 25.420 |
| 2018 | 46.646 | 21.363 | 25.283 |
| 2019 | 46.688 | 22.186 | 24.502 |
| 2020 | 46.304 | 21.807 | 24.497 |
Yalvaçlılar
Yalvaç nüfusunun yaklaşık %75'i şehrin dışına 2000 yılından önce çalışmak için göç etmiştir. Çoğunluğu İstanbul'da olup Ankara ve İzmir'de de anımsanmayacak Yalvaçlıya rastlamak mümkündür. 1970 yıllarında Almanya, Fransa, Hollanda ve diğer Avrupa ülkelerinin iş güçü ihtiyacını büyük bir ölçüde karşılamıştır.
Kültür ve Turizm Eski Bakanı Erkan Mumcu da Yalvaç'lıdır.
Yerel mutfak
Yalvaç'ta yapılan en yaygın börek, bayramlarda ve düğünlerde ikram edilen kıymalı su böreğidir. Yalvaç ilçesinin önemli değerlerinden olan kendine has hamur işleri yapan fırınlarıdır. Fırınlarda üretilen yerel tatlar, ulaşımının kolay olması nedeniyle de ilçenin fastfood yemeği halindedir. Bunların yanında bir eve, evin damadı misafir geldiğinde muhakkak damat baklavası ikram edilir. Keşkek, yörenin en bilinen mahalli yemeği olup kaburgadan yapılan yerli pastırma ve önceden ıslatılmış keşkekliğin, toprak çömleğe konarak ateşi sönmüş mahalle fırınlarında yaklaşık 12 saat pişirilmesi ile yapılır. Ayrıca Yalvaç'ta bilinen diğer bir yöresel yemek de boranıdır. Boranı, fasulye ya da ıspanaktan yapılır.
Yalvaçta ki fırınlarda üretilen yerel tatların, ulaşımının görece kolay oldır. İlçeye gelen turistlerin de bu fırınlardan sık sık alışveriş yapmaktadırlar. Fırın geleneği şuan yaşıyor ve her mahallede 20'ye yakın mahalle fırını restore edilmiş ve mahallede yine bu adet, örf ve adetler devam edilmeye çalışılmaktadır.
Galeri
-
![image]()
Damat Baklavası -
![image]()
Fasulyeli boranı -
![image]()
Antiocheia in Psidia antik kentinin uzaktan bir görünümü -
![image]()
Yalvaç Müzesi'nden bir görünüm -
![image]()
2006 yılında inşası tamamlanan ikinci Yalvaç Evi
Kaynakça
- ^ Çolak, Elif Cemre (21 Ağustos 2019). "SAKİN ŞEHİR YALVAÇ'IN CİTTASLOW ULUSLARARASI KRİTERLERİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRMESİ". Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi (1): 89-107. doi:10.46236/jovosst.579597. ISSN 2687-3478. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ "Isparta İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü". 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2023.
- ^ a b c d e f . 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2015.
- ^ "Isparta İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü". 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2015.
- ^ a b "Yalvaç İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü". 31 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2015.
- ^ . Cittaslow Türkiye. 27 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.
- ^ a b . isparta.ktb.gov.tr. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.
- ^ . Kültür Portalı. 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.
- ^ . www.yalvac.bel.tr. 7 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.
- ^ . Kültür Portalı. 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.
- ^ . 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2015.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Yalvaç Nüfusu - Isparta". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Isparta Yalvaç Nüfusu". nufusune.com.
- ^ a b Çitak, Şerife Özgün; Özmen, Şule Yüksel (25 Aralık 2016). "Sakin Şehirler Hızlı Turistler". İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 5 (8): 2692-2706. doi:10.15869/itobiad.281857. ISSN 2147-1185. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Yalvaç ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Yalvaç Kaymakamlığı 27 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yerelnet: Yalvaç 13 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yalvac Isparta iline bagli bir ilcedir En gozde ve bilinen mekanlarindan biri tarihi Cinaralti dir Ilcenin merkezinde bulunan bu cinar 1200 yillarinda dikilmis ve 11 Mayis 1992 tarihinde korumaya alinmistir Yalvac Ulkemizdeki onemli bir kirsal turizm merkezlerinden biri olarak karsimiza cikmaktadir Ilce sehir merkezinde bulunan Antiocheia Pisidya oren yeri ile butunlesmistir ve ayni zamanda Turkiye nin ikinci uzun mesafe yurus rotasi olan Aziz Paul Yolu nun bitis noktasinda yer alir YalvacIlceIsparta nin Turkiye deki yeriIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlIspartaCografi bolgeAkdeniz BolgesiIdare KaymakamHaluk Simsek Belediye baskaniMustafa Kodal IYI Parti Yuzolcumu Toplam1415 km Rakim1150 mNufus 2018 Toplam46 646 Kir Sehir Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu32400Il alan kodu0246Il plaka kodu32Resmi site http www yalvac bel trEtimolojiBuraya Selcuklular devrinde yerlesen Oguz Turk oymaginin Yalvaclilar olmasindan dolayi bu donemden sonra yerleske Yalvac olarak anilmaya baslanmistir Yalvac kelimesi peygamber resul elci yol gosterici sozluk anlami gelmektedir Ziya Gokalp ise kelimenin eski Turkcede sihir manasina gelen yalavi kelimesinden yalavac sekline donustugunu belirtmistir Yalvac adi eski Turk kaynaklarinda da kullanilmistir Bunlardan Orhun Abidelerinde Yalabac seklinde elci ve resul anlaminda kullanilmistir Kutadgu Bilig de ise kullanilan Yalavac kelimesi peygamber olarak kullanildigi gibi diplomat devlet memuru ve elci anlamlarinda da kullanilmistir Yalvac ta Oguz hanin alti oglundan Daghan in birinci kabilesinin adi Salur ikinci kabilesi de Eymir olup gunumuz Yalvac merkez ilcesinde bu iki ismi tasiyan mahalleler bulunmaktadir TarihceTurk idaresi oncesinde Yalvac Ilce cok eski bir yerlesim yeridir Yalvac ta yapilan arastirmalar sonucunda yerlesimin tarihi Gec Neolitik doneme ve Kalkolitik Cag a kadar uzanmaktadir Antik Anadolu da Pisidia bolgesinde bulunan yerlesim M O 546 yilinda Lidya krali Kroisos un Pers krali Kyros a yenilmesinden sonra Pers idaresine girmistir Buyuk Iskender tarafindan Makedonya Kralligi topraklarina katilan yerlesim onun olumunden sonra komutanlarindan I Antigonos Monophtalmos tarafindan kurulan idaresindeki Makedonya Kralligi topraklarinda yer aldi Ipsos Savasi nda I Antigonos Monophtalmos un olmesiyle Pisidia bolgesinde yer alan Yalvac ta Selevkoslarin egemenligine girdi Pisidia ile Frigya sinirlarinin ortasinda yer alan Yalvac ta Selevkoslar tarafindan M O 275 yilinda Frigya da bulunan Galyalilara karsi ileri bir karakol olarak Antiocheia Pisidya kenti kuruldu III Antiokhos doneminde Selevkoslar in Romalilar a yenilmeleri sonucu M O 188 yilinda yapilan Apamea Antlasmasi ile Yalvac in da bulundugu bolge Romalilar tarafindan yaptiklari yardim karsiligi olarak Bergama Kralligi na birakildi M O 129 da Romalilar Bergama Kralligi na saldirarak Yalvac in oldugu bolgeyi ele gecirmis ve burayi Kapadokya Kralligi na vermistir Kucuk kralliklarin denetiminde bulunan Yalvac M O 1 yuzyilin baslarinda kesin olarak Roma egemenligine gecti Roma Imparatoru Augustus tarafindan M O 6 yilinda Pisidia da sekiz koloni kurulmus olup Antiocheia Pisidya bunlarin merkezi konumunda yer almistir Roma Imparatorlugu nun M S 395 yilinda bolunmesiyle Antiocheia Bizans Imparatorlugu nun topraklarinda kalmis ve eyalet ve piskoposluk merkezi olarak varligini surdurmustur Araplar M S 664 yilinda Antiocheia yi ele gecirmislerdir 713 yilinda gerceklesen Arap saldirilarinda sehir tamamen yakildi Turkler ve Osmanli doneminde Yalvac Turkler in Malazgirt savasindan sonra Anadolu da ilerleyisleri sirasinda Antiocheia Pisidya Bizans icin onemli bir savunma merkezi gorevi gormustur Miryokefalon Muharebesi nden sonra Yalvac Anadolu Selcuklu Devleti egemenligine gecmis ve Turk yerlesimi kalici olarak baslamistir 1243 yilinda gerceklesen Kosedag Savasi ile Anadolu da beylikler donemi baslamis Yalvac Hamitogullari Beyligi denetimine gecmistir Hamidogullarinin Karamanogullari Beyligi ile yaptigi mucadelede zor durumda kalmasi uzerine Yalvac in da icinde bulundugu bazi yerlesimler I Murad tarafindan parayla alinarak Osmanli egemenligine katilmistir Ilcede 1200 lu yillarin basindan kalma Ulu Cinar diye bilinen cinar agaci vardir Agac su anda koruma altindadir Karamanogullari tarafindan ele gecirilen yerlesim 1387 yilinda yeniden Osmanli egemenligine gecmistir Yalvac 1402 yilindaki Ankara Savasi ndan sonra Timur tarafindan Karamanogullari beyligine birakilmistir 1415 yilinda Celebi Mehmed tarafindan yeniden Osmanli egemenligine katilmistir Osmanli yonetimindeyken Hamid sancagina bagli kaza olan yerlesim 19 yuzyilin baslarinda sancagin en buyuk kazasi olmustur Yalvac 1840 yilinda Konya ya baglanmis olup 1864 yilinda da belediye teskilati kurulmustur Yalvac Cumhuriyetin ilanindan sonra Isparta ya baglanmistir CografyaYalvac Akdeniz Bolgesi nin bati bolumunde Goller Yoresi nin en kuzeyinde yer almaktadir Il icinde Isparta merkezden sonra en buyuk ve en kuzeydeki ilcesidir Isparta nin 105 km kuzeydogusunda bulunmakta olup Antalya ya 230 km Konya ya 180 km ve Aksehir e 50 km uzakliktadir 1415 km2 yuzolcumune sahiptir Yalvac ilcesinin yaklasik olarak 41 i tarim alani 25 i orman arazisi 24 u yerlesim yeri ve bos alanlar 7 si gol alani ve 3 u cayir ve mera alanlarindan olusmaktadir Yalvac ilcesi Sultan Daglari nin eteklerine yayilmistir Ilce doguda Aksehir batida Senirkent ve Afyon ilinin Cay ilcesi kuzeyde Sultandagi guneyde ise Sarkikaraagac ve Gelendost ilceleri ile komsudur Denizden ortalama yuksekligi 1 100 m dir En yuksek noktasi 2 531 metre ile Yalvac Cay sinirinda bulunan Gelincik Ana tepesidir Yalvac Kumdanli Huyuklu ve Yagcilar ovalari ilce sinirlari icinde kalan baslica duzlukleridir ilcenin tek goludur TurizmYalvac ilcesi gunumuzde Turkiye de 21 dunyada ise 287 adet bulunan Cittaslow Sakin Sehir unvanina sahip sehirlerden biridir Tarihi milattan once IV yuzyila dayanan Men Kutsal Alani ve Pisidia Antiokheia ya ev sahipligi yapan Yalvac bir yuzyili askin suredir arkeoloji calismalari icin onemli bir bolge olmustur Pisidia Antiokheia Sultan Daglari nin guney yamaclarinda konumlanan Pisidia Antiokheia Antik Kenti Yalvac ilcesinin yaklasik 1 kilometre kuzeyinde kalmaktadir 1924 yilinda Michigan Universitesi nin baslattigi ve gunumuze kadar suren kazi ve yuzey calismalari sonucunda M O 3000 e kadar dayanan Ilk Tunc Cagi yerlesimleri kesfedilmistir Kurulusuna dair en mantikli aciklama tarafindan M O 275 yilinda bir ileri karakol olarak insa ettirilmesidir Antiokheia yi ilk tanimlayan kisi 1828 yilinda Anadolu nun Yedi Kiliseleri ne dair notlarini yayinlayan Ingiliz papaz Arundel dir Alanda yapilan ilk kazi calismalari 1911 yilinda arastirma kampi olarak baslayan ertesi yil ise Princeton Universitesi nin destegiyle Mr Ramsay tarafindan yurutulen calismalardir Gunumuze kadar donem donem onemli kazi calismalarina ev sahipligini yapan Pisidia Antiokheia 2008 yilindan beri Suleyman Demirel Universitesi Arkeoloji bolumu baskanliginda arastirilmaktadir Pisidia Antiokheia Antik Kenti amfitiyatrosu Men Kutsal Alani Pisidia Antiokheia Antik Kenti nin kuzeydogusunda bulunan Men Kutsal Alani kalintilari M O 400lere dayanmaktadir Anadolu nun eski inanislarindan Antiokheia nin Frig doneminden Erken Hristiyanlik donemine dek bastanrisi olarak kabul edilen Ay Tanrisi Men adina insa edilmistir Bu ozelligiyle dunyanin sehirlesmis tek dinsel merkezi kabul edilmektedir Pisidia Antiokheia Antik Kenti ni arastiran Ramsay ve ekibi tarafindan kesfedilmistir Alanin guney bulunan en yuksek tepesinde Men Tapinagi bulunmaktadir Kuruldugu donemde insa edilmis olan dini yapilar ve kutsal alanin disinda ilerleyen yuzyillarda insa edilmis bir kilise kalintisi da bulunmustur EkonomiYalvac ilcesinin ekonomisi genel olarak tarim ve hayvanciliga dayalidir Sanayi agirlikli olarak orta ve kucuk olcekli isletmelerden meydana gelmektedir Dericilik tekstil ve konfeksiyon sektoru ilce ekonomisinde yer tutmaktadir Madencilik faaliyetleri olarak olivin barit aluminyum ile Kasikara beldesi ve Yarikkaya koyu mevkiinde komur cikarilmaktadir Ayrica mermer uretim tesisleri de bulunmaktadir Tarimsal faaliyet olarak hububat bugday arpa nohut vb meyvecilik elma armut kayisi kiraz visne sebzecilik domates yesil fasulye beyaz lahana domates salatalik ve ispanak vb bagcilik ile yem kultur ve sanayi bitkileri uretimi yapilmaktadir Meyve uretimi olarak sirasiyla elma kayisi armut uzum visne ve kiraz onemli yer tutar Sebze turleri olarak domates yesil fasulye beyaz lahana domates salatalik ve ispanak uretimi oncelikle sayilabilir Ilcede buyukbas ve kucukbas hayvancilikta onemli gelir kaynagini olusturmaktadir Yalvac ta yaklasik olarak 20 500 buyukbas 52 000 kucukbas hayvan yetistirilmektedir Hayvancilik faaliyetlerinde sut ureticiligi onemli yer tutmaktadir Nufus1831 yilinda yapilan nufus sayimina gore Yalvac in sadece erkek nufusu ise 7930 kisidir 1840 yilinda Yalvac ta 1510 u kaza merkezinde 10755 i de koylerde olmak uzere 12265 kisinin yasadigi ve hepsinin Musluman tespit edilmistir Konya vilayet salnamelerine gore 1877 de Yalvac kazasinda 22 koy ve 3674 hane bulunmakta olup tahmini nufusu 10300 kisi 1882 de 11981 i erkek 12247 si kadin olmak uzere toplam 24228 kisi 1893 tarihinde 12919 u erkek 12720 kadin olmak uzere toplam 25639 kisi yasamaktadir 1907 yilinda Yalvac ta 31000 kisi yasamaktayken Kurtulus Savasi sonrasinda 1920 yilinda bu sayi 28402 kisiye dusmustur Ilceye bagli 1 belde ve 37 koy vardir Yil Toplam Sehir Kir1927 28 719 7 401 21 3181935 33 213 8 347 24 8661940 33 828 8 497 25 3311945 34 193 8 249 25 9441950 36 479 8 182 28 2971955 41 250 9 283 31 9671960 46 263 10 378 35 8851965 49 306 10 912 38 3941970 57 481 13 545 43 9361975 66 387 18 305 48 0821980 66 112 19 750 46 3621985 69 632 19 968 49 6641990 85 053 28 028 57 0252000 101 628 35 316 66 3122007 57 004 20 853 36 1512008 56 563 19 822 36 7412009 55 236 20 448 34 7882010 53 401 20 259 33 1422011 52 034 20 297 31 7372012 52 223 19 811 32 4122013 50 272 20 583 29 6892014 48 803 20 667 28 1362015 47 769 20 880 26 8892016 47 604 21 316 26 2882017 46 823 21 403 25 4202018 46 646 21 363 25 2832019 46 688 22 186 24 5022020 46 304 21 807 24 497YalvaclilarYalvac nufusunun yaklasik 75 i sehrin disina 2000 yilindan once calismak icin goc etmistir Cogunlugu Istanbul da olup Ankara ve Izmir de de animsanmayacak Yalvacliya rastlamak mumkundur 1970 yillarinda Almanya Fransa Hollanda ve diger Avrupa ulkelerinin is gucu ihtiyacini buyuk bir olcude karsilamistir Kultur ve Turizm Eski Bakani Erkan Mumcu da Yalvac lidir Yerel mutfakYalvac ta yapilan en yaygin borek bayramlarda ve dugunlerde ikram edilen kiymali su boregidir Yalvac ilcesinin onemli degerlerinden olan kendine has hamur isleri yapan firinlaridir Firinlarda uretilen yerel tatlar ulasiminin kolay olmasi nedeniyle de ilcenin fastfood yemegi halindedir Bunlarin yaninda bir eve evin damadi misafir geldiginde muhakkak damat baklavasi ikram edilir Keskek yorenin en bilinen mahalli yemegi olup kaburgadan yapilan yerli pastirma ve onceden islatilmis keskekligin toprak comlege konarak atesi sonmus mahalle firinlarinda yaklasik 12 saat pisirilmesi ile yapilir Ayrica Yalvac ta bilinen diger bir yoresel yemek de boranidir Borani fasulye ya da ispanaktan yapilir Yalvacta ki firinlarda uretilen yerel tatlarin ulasiminin gorece kolay oldir Ilceye gelen turistlerin de bu firinlardan sik sik alisveris yapmaktadirlar Firin gelenegi suan yasiyor ve her mahallede 20 ye yakin mahalle firini restore edilmis ve mahallede yine bu adet orf ve adetler devam edilmeye calisilmaktadir GaleriDamat Baklavasi Fasulyeli borani Antiocheia in Psidia antik kentinin uzaktan bir gorunumu Yalvac Muzesi nden bir gorunum 2006 yilinda insasi tamamlanan ikinci Yalvac EviKaynakca Colak Elif Cemre 21 Agustos 2019 SAKIN SEHIR YALVAC IN CITTASLOW ULUSLARARASI KRITERLERI KAPSAMINDA DEGERLENDIRMESI Turkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi 1 89 107 doi 10 46236 jovosst 579597 ISSN 2687 3478 18 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2024 Isparta Il Kultur ve Turizm Mudurlugu 3 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2023 a b c d e f 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Temmuz 2015 Isparta Il Kultur ve Turizm Mudurlugu 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Temmuz 2015 a b Yalvac Ilce Gida Tarim ve Hayvancilik Mudurlugu 31 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2015 Cittaslow Turkiye 27 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mayis 2023 a b isparta ktb gov tr 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mayis 2023 Kultur Portali 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mayis 2023 www yalvac bel tr 7 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mayis 2023 Kultur Portali 14 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mayis 2023 12 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Temmuz 2015 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Yalvac Nufusu Isparta nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Isparta Yalvac Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Citak Serife Ozgun Ozmen Sule Yuksel 25 Aralik 2016 Sakin Sehirler Hizli Turistler Insan ve Toplum Bilimleri Arastirmalari Dergisi 5 8 2692 2706 doi 10 15869 itobiad 281857 ISSN 2147 1185 18 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2024 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Yalvac ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Yalvac Kaymakamligi 27 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yerelnet Yalvac 13 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde